FEUILLETON.
De Kluizenaar m Far-End
ondeqinst oog
NÖ. 277.
Zaterdag 22 November 1924
167° Jaargamr.
MIDDELBUR
OURANT.
Dei nummer bestaat uit DRIE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal;
op de buitenwegen om Middelburg, en
«ïor de andere gemeenten p. post f 2.50;
▼oor Middelburg en agentschap Vlis-
ningea f 2.30;
weekabonnementen ia Middelburg 18
cent per week,
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
sent per regel.
Ingezonden Mededeel! n-
|en 50 cent per regeL
Bij abonnement voor beide vee! lager.
Familieberichten en dankbetuigingen;
rraa 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
ja aangegeven dat zij in deze rubriek
üaoeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dien zelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
2ATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
BAZAAR VERKOOP.
Nu de Bazaar voor het Tehuis van
Oud-Verpleegsters is afgeloopen, moeten
ons een paar opmerkingen van het hart,
waarvan we welen dat ze weergeven
wat door menigeen, is gezegd in de
laatste dagen.
Hel doel blijft natuurlijk buiten be
schouwing. We hebben als courant hard
meegewerkt om deze bazaar goed te
doen slagen, en we hopen dat een groot
som zal zijn verkregen.
Maar we zouden willen vragen om', als
er weer eens zulk een bazaar wordt op
touw gezet, dat niet te doen 'juist voor
St. Nicolaas. "We zeggen dat terwille van
de winkels, die in dezen tijd toch al de
gevolgen voelen van salarisvermindering,
en wat dies meer zij
We zullen niet ontkennen, dat zij, die
voorwerpen ter verkoop aan den bazaar
schenken, die dingen zelf of wel de
grondstoffen ervoor, vaak in de winkels
koopen, zoodat die er ook een voordeel
van hebben; maar het voordeel dat dc
winkels daarvan genieten, wordt niet ge
dekt door het nadeel dat zij lijden, door
dat een overgroot deel van dejndezön
t ij d op een bazaar gekochte voorwer
pen bestemd worden voor St. Nicolaas-
cadeaux, die immers dan niet meer ge
kocht worden in de winkels. We mecnen
dat de bazaarorganiseersters die nabij
heid van St.. Nicolaas als een voordeel
voor him doel zien. Maar in dezelfde
mate is het een nadeel voor de winkel-
lier»
.En dat wordt nog erger wanneer de
prijzen van de bazaargoederen zoo laag
gesteld worden als op den jongsten ba-
aar het geval was. Wanneer een voor
werp op een bazaar aanzienlijk lager is
geprijsd dan het bedrag waarvoor het
door schenker of schenkster in een win-
MARGARET PEDLER.
Geautoriseerde vertaling van W.E. PONT
60).
HOOFDSTUK XXXU.
In het Cr abtree-ven.
„Tim is gewond en is voorgedragen
voor het oorlogskruis"
Sara las het dubbele nieuws kalm
voor. Die twee dingen gingen zoo dikwijls
samen, het was de grauwe schering met
den gouden inslag van den oorlog, waar
aan de menschen al met een gevoel
van verteedering gewend waren ge
raakt.
„Hoe prachtigI" riep Molly enthousi
ast met schitterende oogen, en snel voeg
de zij er hij „Hij is toch niet ernstig
gewond?"
„Elisabeth schrijft geen verdere bij
zonderheden. De begrijp haar niet," ver
volgd© Sara, terwijl zij 9e wenkbrauwen
samentrok. „Zij schijnt het zoo kalm op
te nenaen Zij vond de gedachte, dat Tim
naar het front zou gaan, altijd zoo vree-
selijh en nu. hoewel ze haar man ver
loren heeft en haar zoon gewond is,
houdt zij er zich zoo kranig onder."
Selwyn, die bezig was zijn pijp te
stoop**, keek op
kei i s gekocht, dan krijgt men de zonder
linge logica, dat iemand bijv. f 6 uitgeeft
voor een geschenk aan den bazaar, ep
dat deze er slechts drie gulden voor
krijgt. „Dan had ik beter mijn zes gulden
als gift kunnen sturen", hoorden we zeg
gen.
Dat is toch het doel van een bazaar
niet! En evenmin kunnen we daarmee in
overeenstemming brengen, dat ingezon
den handwerken, waaraan, vaak -.eel
geld aan grondstoffen en toen nog véél4
arbeid is besteed, geprijsd werden legen
een bedrag, lager dan de kosten dei-
grondstoffen. We hoorden bijv. over de
inzending van de prachtige verzameling
handwerken van de verpleegsters mei
warmen lof gewagen door personen die
er verstand van hebben; maar ook met
diepe verontwaardiging over de weinige
wnardeeriug van dat werk, blijkend uit
den lagen prijs./
Dat de prijzen laag waren, bleek wel
uit de ambitie waarmee velen groote in-
koopen deden. Reeds dadelijk bij de
opening. Het waren ook koopjes.
Maar liet doel van een bazaar is toch
niet aan de menschen koopjes te bezor
gen We meenden dat een bazaar een
methode was om de menschen op een
gracieuse manier veel geld af te bedelen
voor een goed doel, waarbij de slachtof
fers zich dan even gracieus laten pluk
ken omdat ze weten dat het voor dal
goede doel bestemd is. Hier hoorden
wc slechts verbazing over het prijsje
waarvoor men mooie dingen had ge
kocht, waarbij de eerstkomenden natuur
lijk het beste uitpikken.
En nu komen we weer terug op- de be
langen der winkeliers. Er zijn op de
bazaar St. Nicolaas-cade&utjes en andere
dingen gekocht, waarvan de koopers of
Icoopers zeker niet voornemens waren
zooveel in te slaan. En het onvermijde
lijk gevolg is dat de winkeliers evenveel
artikelen minder zullen verkoopen dau
anders het geval zou-zijn geweest.
Op die wijze wordt het een dure lief
dadigheid voor die winkeliers.
bi MEK LAND.
HET GIFGASSEN-RAPPORT.
Prof. dr. E. van Einbden zond. de
volgende opmerking aan de pers
De door hem in een schriftelijke vraag
aan den Mijiister van Binnenlandsche
Zaken geciteerde woorden uit een re
solutie van de 5e Volkenbondsvergade-
ring zijn ontleend aan het Journal de
la 5c Assemblee, een publicatie, die op
dit oogenblik door den Minister vanBui-
tcnlandsche Zaken o. m. ter inzage van
de Tweede Kamer is overgelegd.
Dit Journal vermeldt, dat de resolutie
als door hem geciteerd, bij de 5e ver
gadering zal worden ingediend. Elders
bleek, dat de vergadering de ingediende
resolutie zonder wijziging heeft aange
nomen. Hieruit had hij uiteraard afge
leid, dat ook de bedoelde woorden dooi
de vergadering waren aangenomen. Ach
teraf blijkt hem thans, dat de tekst in
jhet Journal opgegeven, op dit punt niet
juist is geweest.
In de andere door hem gestelde schrif
telijke vragen brengt dit z. i geen ver
andering
„Zg antwoordt op de roepstem zoo
als ieder ander," merkte hij kalm op.
„Neen." Sara schudde het hoofd „Ik
lieh het gevoel, dat het dat niet is. Het is
iets meer individueels. Misschien" zei
ze peinzend „is het een soort trots.
Ik heb meer den indruk dat zij zóó
trotsch is, zóó trotsch op Geoffrey's
heklhaftigcn dood en op het feit dat Tim
het oorlogskruis heeft gekregen, dat dal
er in zekeren zin tegen op weegt."
„De oorlog is vol van verrassingen,"
zei Molly nadenkend. „Ik ben nog nooit
zoo verbaasd geweest, als toen ik merkte
dat de vrouw van Lesfer Kent hem een
model van alle deugden waande! Ik
schreef je immers, Saartje, dat hij naar
het Hospitaal in Oldhampton gezonden
werd? Hij werd door een hom getroffen,
toen hij een ambulance auto reed.
„Ja", je schreef dat hij in het hospi
taal stierf."
„Ja, zijn vrouw kwam hem opzoeken
e'n zoo flink. „Kindlief", zei ze tegen
mij, toen alles voorbij was, „ik hoop dat
je een even goeden, braven man zult krij
gen. Hij was zoo oprecht en ridderlijk
en nu hij heengegaan is, zal ik altijd
de herinnering daaraan behouden!" Mol
ly's oogen waren groot en schitterden.
„O Sara", ging zij voort, bijna ademloos,
„denk eens, als je mij niet naar liuis hadt
gehaald dien nacht, dan zou zij nu geen
mooie herinnering hebben om haar te
helpen."
„En toch is die herinnering heelemaal
IN EN OM DE HOOFDSTAD.
CV.
Baldadigheid der jeugd en hoe er af
te komen.
Dezer dagen las ik kort na elkaar
twee berichten, die zeker genoeg stof
tot overdenking geven. Het eene, opge
nomen in een der Amsterdamsche dag
bladen vermeldde, dat uit gegevens, door
het bestuur der hoofdstad aan de plaat
selijke afdecingen der Tucht-Unie ver
strekt, was gebleken, dat elk jaar vol
gens ruwe schatting door de straatjeugd
aan gemeente-eigendommen een schade
wordt toegebracht van ongeveer hon
derdduizend gulden, waaronder b.v. aan
herstellingskosten en vervanging van be
schadigd of verloren bestratingsmate-
rieel vijftigduizend gulden en voor scha
de aan beplantingen twintig duizend
gulden. Van één school, in een afgele
gen buurt, werd in 1923 tot een bedrag
van ongeveer vijfhonderd gulden aan
glasruiten verbrijzeld.
Het andere bericht stond in een cou
rant, die verschijnt in een der groote
GooiscUe gemeenten. Daarin werd me
degedeeld, dat midden op den dag de
schoolgaande jeugd brand had gesticht
in een der openbare brievenbussen,
waardoor de geheele correspondentie,
daarin tusschen de ochtend- en namid
dag-lichting gedeponeerd, vrijwel geheel
en al te loor was gegaan.
Gelijk ik daareven begon te zeggen:
die twee berichten geven stof tot over
peinzing Mij dunkt, zij bewijzen al te
zeer, dat er „something wrong" is met
betrekking tot de opvoeding der Neder-
landsche jeugd, niet alleen te Amster
dam, doch ook buiten de grootste stad
des lands, maar in deze stad toch ze
ker in de allereerste plaats. Want 't is
nog al geen kleinigheid, wanneer de
jeugd van Amsterdam elk jaar in staat
is de gemeente-rekening te bezwaren
met een bedrag van niet minder dan
één ton, daarop te brengen door ver
nielzucht. Wanneer men in het jaar
verslag der gemeente Amsterdam leest,
dat deze stad in 1923 telde 298 open
bare lagere scholen; 126 bijzondere la
gere scholen, opgericht door gezindten
van velerlei richting, en daarnevens 20
openbare en bijzondere middelbare scho
len, alsmede enkele gymnasia, een ge
meentelijke- en vrije universiteit en nog
tal van andere stichtingen voor onder
wijs en opvoeding van allerlei aard, dan
kan zeker niet gezegd worden, dat ge
meente en particulieren achterblijven
om de jeugd op te leiden tot bekwame
en beschaafde leden der maatschappij.
En daarvoor wordt de burgerij dan elk
jaar beloond met het bedrag van een
ton, die „paraisseert" op haar belasting
biljetten, waarbij nog niet in cijfers is
gebracht de schade, welke jaarlijks
wordt aangericht aan spiegelruiten van
winkeliers; aan versch-geschilderde
toegangsdeuren van particuliere wonin
gen, enz, enz.!
't Kan niet op mijn terrein liggen in
deze Amsterdamsche week-causerieën
mij te gaan verdiepen over de vraag aan
wie de schuld ligt, dat de baldadigheid
men mag gerust zeggen „de erger
lijke baldadigheid" der Amsterdam
sche jeugd, niettegenstaande al de schat
ten, die aan haar wetenschappelijke en
zedelijke opleiding besteed worden, nog
even betreurenswaardig is als b.v. een
kwart-eeuw geleden. Toen heette het:
er zijn niet genoeg openbare speeltui
nen; er zijn niet genoeg parken; er zijn
geen behoorlijke sportterreinen; er is
geen voldoende leiding bij de „sport".
Dat alles kan 'nu niet meer tot veront
schuldiging worden aangevoerd. Speel
tuinen er zijn er nu reeds meer dan
twintig, en er zullen er nog méér komen
op den duur. Sport is er ooit zóóveel
ge-voetbald, ge-korfbald, en vaak onder
goede leiding en onder toezicht, als in
onze dagen? Het aantal parken is
steeds toegenomen, maar toen ze ver
leden zónder toezicht weden gelaten,
werd de vernielzucht van dien aard, dat
herstel in eere van de parkwachters
noodig werd, wilde men niet binnen
korten tijd elke boom en plant schier
vernietigd zien.
De onderwijzers, het schooltoezicht,
de Tucht-Unie mogen trachten uit te
maken in hoever de school wélke
school dan ook - nog onvoldoende me
dewerkt om de baldadigheid, die
zooals bij die bovengenoemde brieven
bus tot misdadigheid is geworden, te
beteugelen, maar ik meen, althans wat
Amsterdam betreft, te kunnen consta-
teeren, dat de jongere generatie zoo me
nig slecht voorbeeld ziet van de oude
ren. Wanneer de schooljeugd dagelijks
zien kan hoe ouderen openbare schut
tingen bezoedelen met communistische
propaganda-leuzen, of in dagen van
werkstakingen en verkiezingen de straat
oppervlakten besmeuren, om reclame te
maken, dan kan dit alles zeker niet bij
dragen tot veredeling van de langs de
straat gaande jeugd, integendeel, zal
deze van meening zijn, dat zij, op haar
manier, ook dergelijke dingen doen mag.
Er is misschien veel waars in hetgeen
een paedagoog, met wien ik naar aan
leiding van het bovenstaande een ge
sprek had. opmerkte: dat er niet ge
noeg aandacht geschonken wordt aan
vraagstuk, hoe men de jeugd van onzen
tijd, met name die eener groote stad,
door aantrekkelijke, goedkoope open
bare vermakelijkheden van de straat kan
houden en de afleiding bezorgen, die zij
buitenshuis zoeken in onzen tijd, in na
volging der ouderen. „De bioscoop voor
al," zeide hij, „heeft in onze dagen een
geweldige aantrekkelijkheid op de mas
sa gekregen. Men kan dat misschien be
treuren, wanneer men weet, dat daar
door het schouwtooneel zoo veel te lij
den heeft, doch men moet de feiten ne
men voor hetgeen zij nu eenmaal zijn in
den tijd waarin wij leven. Kijk eens"
wij wandelden door de Reguliersbree-
straat op een Zaterdagmiddag en hij
wees op het Tusschinski-gebouw
„hoe zij, de ouderen, daar rij maken om
binnen te worden gelaten Een aantal
van de films, die daar en elders ver
toond worden, zijn voor een groot deel
met voor de jeugd, bovendien de „groote
menschekinderen" vullen die zalen
reeds. M.i. wordt de bioscoop nog véél
te weinig, vooral in de volksbuurten,
dienstbaar gemaakt voor de jeugd. De
school-bioscoop is onvoldoende. Men
moest in steden als deze pogingen doen
om jeugd-bioscoop-theaters te hebben,
waar op vrije middagen en op vroege
avonduren kinderen op het doek aan
schouwelijk wordt geleerd liefde voor
dieren en planten; duidelijk gemaakt
worden waarom de baldadigheid, waar
aan zoovelen zich schuldig maken, af
keuring verdient. Zulke voorstellingen,
met goede mondelinge toelichting door
bevoegde personen, zouden natuurlijk
tegen een heel lagen toegangsprijs, zoo
noodig voor niets, toegangelijk worden
(Ing. Med.)
valsclt - hoewel ik denk, dat de steun,
die zij er door heeft, precies heizelfde
blijft! Het weten van de waarheid, dat
doet soms pijn." En Sara's mond vertrok
even. „Wat een rare wereld is het toch
bedrog en waarheid, alles door el
kaar het leelijke en het mooie in een
grooten rommel!"
„En juist tegenwoordig," zei Selwyn
rustig, „is de wereld, zoo vol schoon
heid.'
„Schoonheid?" riepen de beide meisjes
in groote verwondering.
Selwyn knikte, zijn oogen glansden.
„Is heldenmoed dan niet mooi cn
zelfopoffering'''' zei liij. „En deze oorlog
is daar vol van. Soms. wanneer ik dc
kranten lees, denk ik wel eens dat God
verwonderd moet zijn over de pracht-
lige dingen, die de menschen. die hij
schiep, doen."
Sara wendde zich af, overweldigd
door de herinnering aan één man', dien
zij kende, die niets prachtigs, niets roem
rijks had gedaan. Bijna onveranderlijk
eindigde iedere bespreking van den oor
log daarmee, dat zij pijnlijk getroffen
werd.
„Ik zal die mand met bloemen nog
even naar het hospitaal brengen,, gelooi
ik," zei ze, plotseling van haar plaats bij
den haard opslaand.
Selwyn knikte, inwendig boos op zich
zelf, dat hij haar gedachten weer opïhet
bewuste punt gebracht had en Molly,,
die zich den laatslen tijd buitengewoon
had ontwikkeld, had den tact haar niet
te vergezellen.
Hel hospitaal voor herstellenden, ge-
legen op den top van ecu heuvel boven
dc stad, was ecu reusachtig huis. dat
oorspronkelijk gebouwd was door een
müjüranaiv Kattrav, die tengevolge van
financieele klappen niet in staat was ge
weest hel huis te bewonen, toen hel
eenmaal klaar was. Niemand dan wie
overdadig met aardsche goederen ge
zegend was, Icon liet met mogelijkheid
bewonen en toen het hufs dus te lcoop
werd aangeboden, kwam er geen kooper
voor opdagen, want Monkshaven was nu
juist niet een speciaal aantrekkingspunt
voor millionnairs.
Sinds dien tijd had liet bekent gestaan
als ..Kattray's Waan", en lot op hel
oogenblik, dat Andrey er haar blik op
liet vallen voor haar herstellende sol
daten, had „Kattray's Waan," nergens :ui-
ders voor gediend dan als waarschuwing
aan de menschen goen scnoenen Ve
koopen die te groot zijn voor de voeten.
Men kon den weg van Sunnvside naar
het hospitaal afkorten langs een pad
door het Crabtreevcn en toen Sara over
hét ruige stukje land liep, waar telkens
struiken berm en heide groeiden, vlogen
haar gedachten terug paar dien dag, toen
zij en Garth Zwarten Brady hadden ont
moet en aan den dwazen twist, die het
gevolg was geweest van Garth's weigeren
Brady's misdrijf door de vingers te zien.
Dagen lang hadden zij niet tegen elkaar
gesteld ik stel me voor, dat daarvan
heel veel goeds zou kunnen uitgaan."
Misschien ligt er veel waarheid in het
geen hij opmerkte; de bioscoop is een
geweldige aantrekkelijkheid geworden
voor de massa, maar de meeste der films
gaan te „hoog", als ze werkelijk eerste-
rang-vertooningen zijn, en werken ver
keerd op het kind, wanneer het sensa
tie-stukken zijn, die aan de straat wor
den geadverteerd door schreeuwende,
foei-leelljk kleurige aankondigingen, zoo
als men ze in vele buurten van Am
sterdam kan zien, en waaraan ouderen
enjongeren zich staan te vergapen.
Wat van de bioscoop werd opge
merkt, geldt ook voor de nieuwste ver
makelijkheid van den lateren tijd, de
radio. Toen een goede twintig jaar ge
leden het „Handelsblad" te Amsterdam
de eerste radio-berichten ging publicee-
ren uit het ontvang-stalion aan den
Overtoom, was men verbaasd over dat
draadlooze nieuws. Toen eenigen tijd
daarna de bewoner van een huis aan
de Jacob van Lennepkade op zijn huis
berichten uit het luchtruim ging op
vangen, was die Amsterdammer een
wonder-mensch. En nu? Thans hebben
wij winkels, waar men achter de ruiten
radio-ontvangers en alle benoodigdhe-
den om die in elkander te zetten, ziet
uitgestald en vindt men die uitstallingen
reeds even gewoon als die van 's mans
buurman, die chocoladewerken of siga
ren te koop aanbiedt. De dagbladen pu-
bliceeren de programma's, die geduren
de de middag en avonduren kunnen
worden gevolgd door hen, die zich in
hun woning een' radio-inrichting hebben
aangeschaft en hun aantal neemt blijk
baar steeds toe, anders zou men niet
zien, dat het aantal verkoopers van
radio-toestel-benoodigdheden schier bij
den dag grooter werd en zou ook de
vermelding der programma's in de bla
den geen doel hebben.
En leest men die programma's, dan
ken men opmerken, dat men behalve
concerten uit Parijs, Londen en andere
buitenlandsche steden, in zijn huisver
trek uit het luchtruim kan opvangen
het voordragen van kinderverhaaltjes,
schoolvoordrachten, geluiden der dieren,
die in den Londenschen „Artis" gevoe
derd worden, allerlei dingen dus, die
voor kinderen aantrekkelijkheid kunnen
gesproken.
Nu zij terugzag, hoe zielig onbetee-
keneud leek haar nu die kleine oncereig-
heid! Had zij geweten welke biltere
scheiding komen moest, dan zou zij zich
door geen nietigheid als deze van een
enkel kostbaar oogenblik van hun vriend
schap hengen laten hero oven.
Zij vroeg zich af of zij en Garth el
kaar ooit weer zouden ontmoeten.
Zij was nu sinds eeriige weken in
Monkshaven terug, maar hij had zorg
vuldig iedere ontmoeting vermeden en
zich opgesloten in de eenzaamheid van
Far End.
En terwijl haar gedachten nog bezig
waren met den man dien zij liefhad,
keek zij op en zag hem vlak hij zich
slaan. Hij leunde tegen een houten lick,
dat toegang gaf van het ven lot eere
aangrenzende weide, die zij doorsteken
moest. Zijn armen rustten kruiselings
op den bovenkant van hel hek en hij
keek den anderen kant uit naar de zee
én de rotsen in de verte. Klaarblijkelijk
had hij de lichte voetstappen op den'
moerissigen grond niet gehoord, want hij
maakte geen beweging, maar bleef in
gepeins verzonken staan, onbewust vare
haar tegenwoordigheid
Wordt vervolgdj.