VccUtóf?
m 270.
Vrijdag 14 November 1924
167°
Jij dit nummer behoort een
KAMEROVERZICHT.
Tweed© Kamer.
Zitting van Donderdag.
Eerst de eindstemming over de Tarief-
-wet. Belangrijk, maai- zonder sensatie,
want ieder wist vooruit het resultaat
aanneming rechts tegen links. Alleen ver
dient bijzondere vermelding de groote
opkomst 57 rechts en 39 links.
Zonder discussie of stemming werden
een aantal kleine wetsontwerpen aan
genomen, waaronder bok (fiat tot aankoop
van het vliegveld op Walcheren aan den
N. Vlissingschen weg.
Eenig debat was er over de toeken
ning van een schadevergoeding aan den
uitvinder Jac. G. Aarts te Dongen,
nog een erfenis uit de crisisdagen. Met
82 tegen 5 stemmen ging de Kamer met
het voorstel mee.
De afschaffing van de rente bij den
postchèque- en girodienst scheen eerst
een kwade ontvangst te hebben. Do heer
v. Braambeek voelde weinig luist
voor het ontwerp te stemmen daar de
tijd slecht past voor zulk een afschaf
fing; de heer v. Vu uren was wel voor
d.e afschaffing maar alleen als er waar
borg werd gegeven dat bij een nieuwe
deb&cle aan de crediteuren een behoor
lijke rente zou worden gegeven. En de
heer Boon sloot'zich bij dit betoog aan.
Alleen de heer Oud die een lagere
rentevergoeding had gewenscht, ver
klaarde toch te zullen voor stemmen om
den Minister een kans te geven de zaak
in orde te brengen.
Maar toen Minister v. Swaav ge
repliceerd had, bleek de bedreiging min
der ernstig te zijn geweest dan zij er uit
zag. De Minister veranderde niets in zijn
voorstel, maar zijn toezegging om te
zullen 'óverwegen een wijziging in art. 27
van het Girobesluit aan te brengen over
eenkomstig den wensch van den lieer
van Vuuren bleek de bezwaren te heb
ben weggenomen. Het voorstel werd
z. h s. aangenomen.
Toen begonnen de algemeene begroo-
tingsbeschouwingen, ingeleid door den
heer Schaper, die voorop stelde, dat
de verkiezingscampagne reeds geopend
is, en die dim ook in verkiezingsraee-
tingstijl tegen de regeering en tegen de
rechterzijde te velde trok.
Hij vroeg zich af of hij nu voor het
laatst den degen zou kruisen met dit
kabinet, dat de handelsreizigersmethode
heeft om door de achterdeur weer bin
nen te komen als het door de voordeur
er is uitgegooid. En hij had heel veel
bezwaren tegen dit kabinet, dat zijn de
mocratische houding van '18 en '19 zoo
zeer verloochende Verder richtte hij zich
tot de rechtsche meerderheid, die zulk
een ministerie deed voortbestaan. Hij
spotte met de Katholieke democraten,
"die efen engelengeduld moeten hebben.
Over het algemeen hebben de Katholie
ken niets gekregen. Duizenden in den
lande hebben een afkeer van het onza
lig beleid van dit kabinet
Vervolgeus sprak hij over de ontwape-
Hingskwestie. Hel heele militairisme
noemde hij apenkooi en zwendel. Het
beste bewijs a an liet doordringen van
de gedachte van ontwapening is de be
keering der Vrijzinnig-Democraten tot
het standpunt der Soc. Dem. Nieuws heb
ben ze niet gezegd, vond de heer Scha
per, maar het is prettig, dat zij erken
nen, dat wij het bij het rechte eind
hadden. Alleen was het verkeerd, dat
prof. Van Embden zich alleen liet drij
ven op 'de gifgassen. De oorlog is altijd
ellendig geweest
Het eind van zijn rede was een plei
dooi voor een democratisch regime.
De heer Rutgers van Rozen
burg wijdde zijn aandacht aan eenige
financieele beschouwingen, waarin hij
den Minister van Financiën verdedigde
tegen het verwijt, dat hij opzettelijk den
toestand zwartgallig heeft voorgesteld.
De spr. beval een verlaging van het
successierecht aan, omdat dit kapitaalver
nietigend werkt En na een pluimpje voor
de commissie-Rink, drong hij aan op hel
ontwerpen van maatregelen voor eco
nomische reconstructie, maar in kalm
tempo.
Heden voortzetting.
BN tl E N L A N D.
ARBEIDSWETGEVING.
In de Mem v Antw. inzake de be-
groohng van A. H. N. deelt Minister
Aalberse o.a. het volgende mee
Uitbreiding van de ar
beidswet.
De minister heeft op 8 April 1921 in
de Tweede Kamer medegedeeld, tegen
de motie-Schaper betreffende verdere in
voering der Arbeidswet geen bezwaar te
hebben, mits deze invoering geen aan
leiding zou geven tot uitbreiding van het
personeel der Arbeidsinspectie. Tot dus
verre is het niet mogelijk gebleken met
de thans bij dit dienstvak in dienst zijnde
personeel aan die motie uitvoering te
geven. In overweging is thans de in
voering van de bepalingen omtrent de
arbeids- en rusttijden voor arbeiders in
winkels in verband met een wet
telijke regeling betreffende de winkel
sluiting en voor het personeel van ver-
plegingsinrichtingen.
Gontröle arbeidswet
door de vakvereen.
De vraag of en op welke wijze het
toezicht op de naleving der Arbeidswet
zonder bezwaar voor de schatkist ver
sterkt zou kunnen worden door hulp
van de zijde der vakverecnigingen van
arbeiders, is ampel overwogen De. be
zwaren tegen de voorgelegde plannen
zijn echter zooi" ernstig, dat er niet aan
gedacht kan worden in die rich
ting iets anders te doen dan voort te
bouwen op de in sommige bedrijfstakkeu
en sommige gedeelten des lands reeds
bestaande samenwerking tusschen vak
organisaties en arbeidsinspectie. Het ge
ven van controle-bevoegdheid aan niet-
ambtenaren acht de minister een gevaar
voor het bedrijfsleven, voor het prestige
van en het vertrouwen in de arbeidsin
spectie en voor de houding van de lei
ders van het bedrijfsleven tegenover het
ingrijpen der overheid in sociale aange
legenheden.
Wellicht zou in dit opzicht wel iets te
bereiken zijn door samenwerking van
werkgevers- en arbeidersorganisaties
Land- en Tuinbouw
De invoering van een wettelijke re
geling betreffende den arbeidsduur in
den land- en tuinbouw stuit af zoowel op
het niet beschikbaar zijn van personeel
voor de uitvoering der wet als op be
zwaren van economischen aard
HET TWEEDE KAMERLID H.
STOLE MEIJER.
Naar we vernemen is de heer H. Stu-
lemeijer. burgemeester van Bergen op
Zoom, voornemens tot het einde dezer
parlementaire periode zitting te blijven
houden als Kamerlid; bij de a.s. ver
kiezingen zal hij zich echter niet meer
beschikbaar stellen.
DE KRITIEK OP DE KATH. KAMER-
KAMERFRACTIE.
Dezer dagen kwatn hel hoofdbestuur
van den Ned. R. K. Bond van Over
heidspersoneel „St., Paul us" te Utrecht
in vergadering bijeen.
Breedvoerig werd de salarisactie voor
Rijkspersoneel besproken waarbij instem
ming werd betuigd met de wijze waarop
van het vakbureau steun werd onder
vonden.
Het door dit bureau aan de regeering
gezonden adres heeft aller instemming
Hel feit echter, dat door de bestuurders
van genoemd bureau, die levens Kamers
leden zijn, in het openbaar met geeu
woord werd getuigd vóór den door
hel bureau geuiten wensch werd sterk
becritiseerd.
Besloten werd, ter kennis van het bu-
reaubestuur te brengen ,dat i n het hoofd
bestuur hierover groote ontstemming
heerscht waaraan op de e.v. gecombi
neerde hoofdbeslurenvergadering uiting
zal gegeven worden.
DE POSITIE VAN DE WACHTGELDERS
Naar aanleiding van nieeningsverscliil-
len, in tal van leringen ontstaan omtrent
de financieele positie van de wachtgel
ders in 1925 heeft de Res. Bode zich
te meest bevoegdcr plaatse om inlichtin
gen gewend, waar men het volgende
mededeelde
Ingevolge de bepalingen van het wacht
gelder sbesl uit wordt bij do inwerking
treding van het nieuwe salarisbesluil ge
acht. dat de wachtgelders op wachtgeld,
zijn gesteld volgens het salaris, dat zij
bij de inwerkingtreding van het nieuwe
salarisbesluil zouden hebben gehad.
B. v. een commies, die op 1 Januari
1924 op wachtgeld is gesteld bij een
maximumsalaris van f 3800, krijgt op 1
Januari 1925 een wachtgeld, berekend
volgens het maximum dat hij op dien da
tum zou hebben, dus f 3100.
Wat de bijslagen betreft, die aan de
gehuwden en kostwinners gegeven wor
den; hel is juist dat minister Colijn bij
de behandeling van de Tariefwet heeft
gezegd, dat alleen in dienst zijnde amb
tenaren voor deze bijslagen over 1924
in aanmerking zouden komen. Thans
heeft echter de ministerraad bepaald, dat
ook de gehuwde wachtgelders en de
kostwinners onder hen voor deze bijsla
gen in aanmerking komen.
Voor 1925 worden dus de wachtgel
ders op gelijken voet behandeld als het
in dienst zijnde personeel.
DE WETHOUDERS VAN VALKENS.
W AARD.
In begin Augustus werd in den ge
meenteraad van Valkenswaard openlijk
de beschuldiging uitgesproken dat de
twee wethouders aan een architect geld
zouden hebben afgeperst voor een gun
ning. Een commissie van onderzoek heeft
toen een groot aantal van dergelijke
feiten aan het licht gebracht. Een toen
door den Raad aangenomen motie van
wantrouwen bleek echter niet in staat
de wethouders tot heengaan le dwingen.
De Raadsleden besloten toen geen voor
stellen van hen meer aan te nemen, en
Ged Staten op de hoogte te stellen
Thans wordt gemeld, dat Ged. Staten
aan den officier van Justitie het verzoek
hebben gericht een onderzoek te willen
instellen naar de handelingen van deze
wethouders De burgemeester van Val
kenswaard heeft van Ged. Staten dien
aangaande bericht ontvangen.
UIT OOST-INDI15.
De aardbe ving.
Uil Weltevreden wordt gemeld, dat
het aantal dooden tengevolge van de
aardbeving te Wonoboso meer dan 300
bedraagt. Tientallen personen worden nog
vermist.
Door de directie van de Suikerfabrie
ken Bodjong en Poeworedjo is bericht
ontvangen, dat de aardbeving niet de
minste schade aan de beide genoemde
fabrieken heeft veroorzaakt.
Van ROOMBOTER niet te onder
scheiden en de helft goedkooper is
DE GRUIJTER's
HOOGFIJNE MELANGE
Per pond slechts 85 cent
Plantenboter slechts 60 ct. p. pond.
- Alléén in De Gruijter's winkels -
(Ing Med
üit Stad cn Prrdrnsi®,
Uit Middelburg.
- Atlantis (L'Atlantide) hel verfilm
de boekwerk van Pierre Benoil. is zon
der bezwaar te beschouwen als een dier
films, die de bioscopie een stap verder
hebben gebracht, en die zal medewerken
legen alle vooroordeel van iederen,
die de bioscoop slechts als ontspanning,
als amusement beschouwt. Steeds meer
wordt er gezocht om op het doek vooral
hel interessante boven sensatie te geven
En zeer, zéér interessant, zoowel als
een uiting als bovenbedoeld, zoowel als
cinematographisch kunstproduct op zich
zelf is Atlantis, is dit wedervaren van
twee Fransche officieren, gedetacheerd
bij de Spahi's in de Fransch-Afrikaan-
sclie koloniën bij koningin Antinea. dc
geheimzinnige vorstin over Atlantis
„En dien nacht deed luitenant de St.
Avi'l zijn verhaal...."
Wat hij zijn vriend vertelt wordt dan
hel eigenlijke verhaal, dat op zicli zelf
als velen, die het hoek hebben gelezen
zullen weten geweldig boeit, en dat
met wat de cinema als décors en om
geving kan krijgen (en in dat opzicht
hel tooneel verre voor is) inderdaad ge
worden is ecu ..cinematografisch kunst
werk". Een wóórd dal veel gebruikt is,
maar thans ter qualificatie goed op zijn
plaats
Hel werk is trouwens bekend genoeg
al in den lande.
De electro-Bioscope alhier geeft van
af hedenavond twee voorstellingen per
avond er van
Hel bovenstaande zij voldoende als
warme aanbeveling.
Ten huize van H aan de Lange
iBreestraat alhier is hedenmorgen door
de politie en personeel van de gemeen
tewerken een schoorsteenbrand ge-
bluscht.
o
Uil Vlissingen.
Gisterenmiddag deed het gerucht
de ronde door een deel der stad Vlis
singen en zelfs was het reeds tot Mid
delburg doorgedrongen, dat de fabriek
der N. V. Fijnwerk, op den hoek van den
Koningsweg en den Singelweg, in brand
stond Gelukkig bleek het gerucht sterk
overdreven te zijn. Wel was door het
overloopen van benzine Mt een reservoir
in de harderij een begin van brand ont
staan, maar inel vereende krachten was
ihen het vuur, waarvan een pikzwarte
rook opsteeg, binnen een half uur mees-'
ter.
De fabrieksgebouwen hebben geen
schade bekomen
U it Walcheren.
Dinsdagmiddag hield de Kaad der
gemeente R i 11 h e m een openbare ver
gadering. Op een ingekomen verzoek van
bewoners van het Nieuwedorp, omtrent
plaatsing van een gaslantaarn, werd
goedgunstig beschikt.
De voorzitter doet nu mededeeling van
een schrijven van het gemeentebestuur
van Vlissingen, houdende verzoek goed
keuring te verleenen tot aanschaffing van
een sterilisator ten dienste van den Vee-
en Vleeschkeuringsdienst, kring Vlissin
gen. Aangezien echter niet met zekerheid
vaststaat of de daaraan verbonden kosten
uit den dienst of wel dat dit voor reke
ning, althans gedeeltelijk, voor de ge
meente zal komen, wordt m. a. s beslo
ten dit aan te houden.
Vervolgens werd de begrooting voor
het dienstjaar 1925 gewijzigd in den zin
als door Ged. Stalen aangegeven.
Hierna werd op voorstel van B en W
in as. vastgesteld een besluii lol het
aangaan van een nieuwe geldleening,
groot f 2000, Wijl de thans aangegajne
moet worden afgelost, alsmede een be-
sjjüt tot hel doen aflossen der thans
bestaande en aangaan van een nieuwe
leening daarvoor van f1100. wijl deze
tegen een mindere rente kan worden
verkregen dan thans betaald wordt
Daarna werd overgegaan tot vaststel
ling van een nieuwe verordening op de
heffing van een belasting op de houden
De behandeling eeuer nieuw vast te
stellen alg. politieverordening wordt tot
een volgende vergadering aangehouden
Uithui d-B e v e 1 a d d.
De heer J. Dijkstra landmeter bij
het kadaster te Goes, is met ingang
van 1 Januari overgeplaatst naar Den
Haag (G. Ct.)
Woensdag had inej H uit W i 1 h e 1-
minadorp het ongeluk met haar fiets
bij de brug over de haven te. slippen
Ze kwam zoodanig te vallen, dat genees
kundige hulp moest worden ingeroepen
Hel bleek dat haar enkel gebroken was
Zij werd naar huis vervoerd
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot lid van dc gezondheids
commissie zetel Kruiningen de h?er
ae Boer arts le II o e d e k e :i s-
kerke
Voor bet Comité vau Chr. Winter-
lezingen te Wemcldingc trad Donder
dagavond in hel kerkgebouw der Gercf
Kerk op ds. Kamsteeg te 's Heer Hen
drikskinderen, met liet onderwerp
„Brand" van lbsen.
Uit Tholen.
- Woensdagmorgen ontdekte J N. te
Poortvliet dat twee schapen die in
een wei van zijn vader moesten loopen,
in een sloot zalen, verwond door honden
beten. Even later zag M. -G in een an
dere wei. waarin vijf schapen van hem
moesten zijn, dat drie dier beesten, ver
moedelijk vennoord door honden, in een
watergang lagen en de beide andere
schapen nergens te zien waren (Dc Z.)
o
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
Uit Terueuze n schrijft men aan
Dc Telegraaf
in verband met de te verwachten
werkloosheid gedurende de a s winter
periode, heeft de commissie voor de
werkverruiming in Zeeuwsch Vlaanderen
besloten ook dit jaar haren arbeid voort
te zetten. Op de laatste vergadering werd
medegedeeld, dat de voorbereidende
werkzaamheden voor de inpoldering van
het Hellegat flink vorderden en dat de
vegeering in onderhandeling was getre
den met de verschillende eigenaren
Plannen zullen gemaakt worden voor de
wegverbelering le Zwartcnhoek i,ge
Westdorpe) en voor verbeterde afwate
ring van het waterschap Stoppeldijk Te
Axel zal zoo goed als de geheele be
straling in do binnenstad worden ver
nieuwd. Bij Ged. Staten zal aangedron
gen worden op verbreeding van den weg
tusschen Boschkapelle en Stoppeldijk Do
directies der Tramwegmaatschappijen
zullen worden verzocht bij de verschil
lende stations vaste laaddammen le bou
wen. Het bestuur der commissie kreeg
verder opdracht de voorbereidende stap
pen te doen om te geraken tot kanalisatie
van Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen.
o
Uit Zee u w s ch-V 1 a a nd e r e n W. D
- Donderdagmiddag kwam de Raad
der gemeente Aardenburg in voltal
lige zitting bijeen t<jt het installeercn
van den nieuw benoemden burgemees
ter. den heer Th. M. Overmaat
Na hartelijk toegesproken te zijn dooi
den waarn burgemeester Ed. Oeulcnaere
en na omhanging van den ambtsketen
dankte de burgemeester voor de toege
sproken woorden en verklaarde le zullen
trachten een zoo goed mogelijk burge
meester te zijn. Verder werd een
woord van welkom gesproken door men
van den Broecke de Man en den Jieec
eesipa&e
raiia
I. i o'. Amanaeltjêspuddinb -
(Ingez. Med.)
J J. van der Hooft Hierna sloot de voor
zitter de vergadering
Ruim 100 inwoners woonden deze
plechtigheid bij. Op verzoek van den
burgemeester hadden er geen feestelijk
heden plaats.
Van 3 tot 4 uur werd receptie gehou
den ten stadhuize
ONDERWIJS.
Uit vertrouwbare bron verneemt
Het Volk uit K r .u i n i u g e n, dat. als ge
volg van den zeer slechten toestand
waarin de O L. S. verkeerd, getracht
zal worden een vereeniging op te richten
voor bizonder neutraal onderwijs. Doel
dezer vereeniging is, gelden aan te vra
gen, voor hel bouwen van een nieuwe
school volgens de lager onderwijswet.
Na verdediging vau een academisch
proefschrift, getiteld „Soortvorming en
Eugenetica" werd gisteren bevorderd tot
Doctor in de Geneeskunde mevrouw
A. Hagendoorn-Vorslkcuvel la Grand,
arts, geboren en wonende te Z i e r i k -
RECHTZAKEN.
6
Arrond. Rechtbank te Middel
burg.
In de zitting van 14 November werden
de volgende vonnissen uitgesproken -
overlr. art 251bis VV v. S P. V., 27
jaar, landbouwersknecht Domburg. 3
m. gev straf, voorwaardelijk proeft. 3 j
ontucht J. N. J„ 23 j.. werkman, Vlis
singen, gedet.. 1 m gev. straf voorw.,
proeftijd 3 jaar
diefstal le samen en in vereeniging
L) L).. 22 jaar. en J. A de Kt, 22 jaar,
werklieden zonder vaste woonplaats, ge
detineerd le Middelburg, ieder tot 6
weken gev. straf met aftr prev hech
tenis
veroorzaken van gevaar op een tram
weg L Fr. V 32 jaar kantoorbedien
de te Sluis, vrijgesproken
overlr. motor- en rijwielwel W. B
36 jaar. sleeper. Middelburg, vernieti
ging van liet vonnis van den kantonrech
ter te Goes, f25 b. s. 25 d. h
overtreding Arbeidswet Fr L P36
j.. steenfabrikant te Sluis, bevestiging
vonnis vau den kantonrechter te Oost-
burg, 16 maal f 10 of 16 maal 10 da
gen gev straf
brandstichting W. 11 R 37 jaar,
barbier, Ierseke, gedet3 jaar gev straf,
met aftrek prev. hechtenis
diefstal J. B26 j. werkman te
Vlissingen 6 m. gev. straf; A M. J. J. B.,
19 jd.. kellner, Rotterdam, 3 m. gev, straf
voorwaardel., proeftijd 3 jaar;
belemmering 'in bewegingsvrijheid L.
S.. 28 j chauffeur. Goes, f5 of 5 d. h.;
onbevoegd uitoefenen van de genees
kunde J B 37 jaar, directeur van een
bureau voor natuurgeneeswijze, te Rotter
dam. vernietiging van het vonnis van den
'kantonrechter te Goes en vrijspraak.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
Aan den besteller A Vlaander te
B u r g h-II aamstede is met ingang -
van 16 December a.s. op zijn verzoek
eervol ontslag verleend.
De vliegtocht Nederland—
Ind i
Donderdagmiddag is de F VII uil Alla
habad le Calcutta aangekomen, waar de
bemanning hartelijk ontvangen werd doof
de Hollandsche kolonie
Bemauning. vliegtuig en motor bevin
den zich in de beste conditie Het weer
is goed.
Er zijn nu 10 901 K M. van de 15.899
K M. afgelegd Hel verdere gedeelte van
de reis is als volgt ontworpen
Calcutta—Akyab 710 K.M.
Akyab—Raugoon 570
Rangoon—Bangkok 790
Bangkok—Singor a 865
SingoraMedan 563
Medan—Munlok 1000
Muntok—Batavia 500
Totaal 4998 K.M.