ASPIRI
No. 2S6.
Woensdag'29 October 1924
167' .Jaarganp.
HIDDELBUR6SCHE COURANT.
KAMEROVERZICHT.
Eerste Kamer.
Zitting van Dinsdag.
De heer van Kol gaat heen. Gisteren
is in de Kamer bericht ingekomen dat
hij bedankt, levens met een hartelijke
dankbetuiging aan zijn medeleden en den
voorzitter voor den aangenamen omgang.
Een merkwaardige figuur verdwijnt
daarmede uit onze Stateu-Generaal,
iemand tegen wiens optreden herhaalde
lijk het bezwaar van overdrijving is
opperd, maar die in ieder geval een
sterke persoonlijkheid was, wiens actie
verschillende vergelen onderwerpen van
belang onder de aandacht bracht.
De voorzitter heeft in een woord
van waardeering hem gekarakteriseerd
als een man<*vpn groot initiatief, bijzon
dere werkkracht en buitengewonen ijver,
vooral wanneer Indische aangelegenhe
den aan de orde kwamen. Dan stond
hij steeds op de bres. Wanneer men ken
nis neemt van ?ijn redevoeringen en
nagaat hoe hij ook vaak door afzonder
lijke nola's van zijn belangstelling deed
blijken, dan zal ieder erkennen, dat ziju
ontslagneming betreurd zal worden. Ik
ben er dan ook van overtuigd, aldus de
voorzitter, dat de heer Van Kol om zijn
vriendelijke goedmoedigheid, hier noode
zal worden gemist en dat gij allen hem
een gelukkigen levensavond zult loewen-
schen. (Applaus).
De Kamer ging daarna in de afdeelin-
gên om hedenmiddag in openbare zitting
verschillende wetsontwerpen in behan
deling le nemen.
Tweede Kamer.
Ziltiug van Dinsdag.
Een vermakelijke vergissiing van den
voorzitter heeft gister heel duidelijk aan-1
getoond, hoe het met de behandeling van
de Tariefwet toegaat.
Er hadden al verscheidene tijdrooven-
de stemmingen over amendementen van
links plaats gehad, alle met den uitslag
dat het voorstel rechts tegen links ver
worpen werd. Op aandrang van den heer
Dresselhuijs ging toen de voorzitter over
tot het stemmen bij zitten en opstaan.
Maar toen er daarna weer een amen-
ment vau links in stemming kwam, zei
de voorzitter:
„Mag ik aan de rechterzijde ver
zoeken op te
Luid gelach maakte hem altent op zijn
vergissing.
„Mag ik aan de leden die tegen zijn,
verzoeken op le staan", zoo verbeterde
hij zich.
En toen stond de rechterzijde op, en
bleef de linkerzijde zitten.
Zoo ging hel bij alle amendementen.
'Alleen mevr. BakkerNort kreeg de in-
stemmnig van den Minsiter om 8 pet.
voor matten ei\ kleerkloppers e. d. te ver
lagen tot 5 pet. Maai' voor bouillon
blokjes mislukte haar poging.
Eén post werd aangehouden, u.l. die
van garen, band, koord, touw e. <1. Daar
op waren amendementen van de heeren
Boon, .Vliegen en Snooeck Henkemans.
Maar dat leidde tot zulke ingewikkelde
bepalingen, d at de Minister dat nog eens
kalm wilde bekijken.
.Vandaag voortzetting.
tegenover de persoueu, die als lid der
R.-K. Staatspartij in die partij een actie
tegen die partij trachten te ontwik
kelen."
Op een vraag naar hetgeen bedoeld
wordt met „democratische politiek
heeft hel bestuur van „St. Michaël" ge
antwoord, dat het onder democratische
politiek en democratische gedachte ver
staat, „,het geheel van maatregelen tot
omhoogheffing van het geestelijk ent stof
felijk peil van de lagere volksklassen, ien
bate van het geheele volk in al zijn ge
ledingen." „De Club", zoo werd daaraan
toegevoegd, „is eenerzijds vau meenuig
dat de geheele R. K. Staatspartij van
die politiek doordrongen kan en moet
zijn, anderzijds, dat er in de R. Kf
Staatspartij zeer veel aan de practische
en krachtige beoefening van die politiek
ontbreekt.'^
Er is Zaterdag reeds dadelijk in ver
schillende kath. bladen tegen deze be
weging gewaarschuwd door prof. Steger,
eu verscheiden redacties sloten zich
daarbij aan.
Dat de nieuwe vereenigiug voor haar
leden het lidmaatschap van de R. K<
kiesvereeniging eischt, wordt door „Ons
Noorden" als een advokatenstreek be
titeld.
Of werkelijk de eenheid van de R. K.
Partij bedreigd wordl?
Reeds tweemaal is een dergelijke af
scheidingspoging mislukt door dc in
menging van het episcopaat, u.l. toen
bij de vorige verkiezingen de vereeniging
van de rechtsche elementen onder den
heer Swane optrad; en later de fascis
tische beroering van den heer Verviers.
Door verschillende katholieke bladen
wordt de toestand nu echter ernstiger
geacht, o.a. omdat de bodem voor deze
democratische actie beter is voorbereid,
en omdat er groole ontevredenheid moet
heerselien, niet het minst bij de amb
tenaren.
BINNENLAND.
PRIJSVRAAG ZUIDERZEEWERKEN.
Het Hoofdbestuur van de Ned. Ye»*
van Ingenieurs heeft lot de regeeriug
een adres gericht, instemming betuigend
inet het adres van de heeren Sanders
c. s., waarin Wordt aangedrongen op een
prijsvraag voor de uilvoering van dc
Zuiderzeewerken, meer in overeenstem*
miug met de tegenwoordige, technische
denkbeelden.
HET COMITÉ VAN ZES.
Hel Comité van Zes, heeft heden bij de
Tweede Kamer een breed gemotiveerd
adres ingediend, waarin met grooten
aaudrang wordt verzocht le "Willen be
vorderen, dat;
lo. het Georganiseerd Overleg gron
dig wordt herzien en maatregelen geno
men worden waardoor moeilijkheden, als
zich in den loop van dit jaar hebben
voorgedaan, zooveel mogelijk worden
voorkomen;
2e. een gedetailleerde ambtenaren-en
salarisstatistiek worde samengesteld;
3e een serieus onderzoek worde ge
daan naar de salarisposilie van het Rijks
personeel mede in verband met het ver
loop der index-cijfers ten aanzien waar
van naai* hel oordeel van adres
sant de regeering van een verkeer
de premisse blijft uitgaan, waardoorgroo-
te verwarring is ontstaan en ernstige
misstanden zijn gewekt.
DE DEMOCRATISCHE ACTIE IN DE
R. K. STAATSPARTIJ.
Welk een beroering de oprichting on
der leiding van prof. Veraart vau een R,
Kath. Dem. Bond „St. Michael" heeft ver
wekt, blijkt wel uit de meedeeling in de
katholieke bladen dat het besluit van
den Algemeenen Bond van R.-K. Rijks-
kieskringorganisaties in Nederland dooi
den Bondsvoorzitter is samengeroepen
ter vergadering op Vrijdag 7 November
a.s. te Utrecht, „ter bespreking der hou
ding door h et Bondsbestuur in te nemen
VOOR PA VAN DER STEUR.
Pa van der Steur te Magelang waagt
geld. Hier le lande weel misschien niet
iedereen wie dat is. Maar iedere In
dischman zal weten te vertellen dal hij
de hóóg gewaardeerde directeur is van
het Opvoedingsgesticht „Oranje Nassau"
te Magelang, dal reeds duizenden half
bloeds die anders in den Kampong zou
den zijn ondergegaan, tol bruikbare leden
der Indische maatschappij maakte.
De toeloop is zoo groot, dat de inrich
ting le klein werd. Toen „Pa" van der
Steur in 1903 in ons land een f20,000
bijeenzamelde voor nieuwe gebouwen,
had h'j 350 kindereu, weezen, halfwee-
zen, veriatenen en hulpbehoevenden
daar onder zijn leiding. Nu heeft hij
7501
In ons land wordt hij in zijn verzoek
om steun geholpen door een comité,
waarvan de correspondent N. J, Dormaar
te Middelburg in een advertentie in
dit nummer zich aanbeveelt voor toezen
ding van giften.
Uit Stad en Provincis.
Uit Middelburg.
Zaterdagmiddag vergaderde onder
leiding van Mr. de Veer de Centrale Anli-
rev. Kiesvereen. in het kiesdistrict M i d-
d e 1 b u r g.
Herkozen wei-den als afgevaardigden
naar hel Prov. ComRé de heeren. Mr. P.
Dieleman, Mr. A. A. de Veer en L. J.
van Voorthuijsen. Als afgevaardigde naar
het Centrale Convent werd benoemd de
heer A. D. Lit'tooij en als plaatsvervanger
de heer J. W. van T Hoff. Voor de De-
putalenvergadering werd aangewezen de
heer L. J. van Voorthuijsen, als plaats
vervanger Mr. P, Dieleman.
De voorzitter doet de verblijdende mc-
dedeeling, dat Minister Colijn heeft toe
gezegd voor onze Centrale in openbare
vergadering te Middelburg een spreek
beurt te willen vervullen.
De heer 5. W. van 't Hoff deed mede-
deelingen omtrent de te 's Gravenliagc
gehouden conferentie van het C. C.
(Stand.)
In verband met de klachten over
het lang openslaan van de Spijkerbrug
alhier, heeft het Bestuur van Han
delsbelang aan de betrokken autoriteiten
gevraagd een lichtsignaal aan de brug
aan le brengen, daar de schippers nu
fs avonds op een afstand niet kunnen
zien of de brug open is.
Het is aan het Bestuur gebleken, dat
vau Gemeentewerken wordt onderzocht,
hoe aau deze klachten kan worden te
gemoet gekomen.
Uit Vlissingen.
In de heden gehouden vergadering
van den Raad van State, afdeeling voor
de Geschillen van Bestuur is o.a. voor
lezing gedaan vau het volgende Kon.
Besluit
Naar aanleiding van een ingesteld be
roep door B. en van Vlissingen
is door dc Kroon vernietigd een besluit
van Ged. Stalen van Zeeland, waarbij de
weg van Middelburg over Wesl-Souburg
naar Vlissingen - gesloten wordl ver
klaard voor motorrijtuigen, ledig zwaar
der dan 500 KG., behalve personen-
motorrijtuigen met ten hoogste 6 zit
plaatsen, welke geslotenverklaring was
geschied in het belang van de vrijheid
en de veiligheid van het verkeer op de
wegen, alsmede in liet belaug van de
instandhouding en de bruikbaarheid der
wegen.
Van dit besluil zijii B. en AV. in beroep
gekomen, aanvoerende, dat door de slui
ting de belangen der gemeente ernstig
worden geschaad en dat de moeilijkhe
den, welke tengevolge van hel steeds
toenemende verkeer dreigen te ontstaan,
slechts kunnen worden overwonnen door
verbetering en verbx-eeding van den weg,
hetgeen alleszins mogelijk is.
Thans heelt de Kroon overwogen, dat
niet gebleken is, dal in dit geval de in
standhouding en de bruikbaarheid van
den weg de toepassing van art. 1 dei-
motor- en rijwielwet noodzakelijk maakt,
voorts, dat uit nader ingewonnen
ambtsberichten van Ged, Staten geble
ken is, dat het motief voor de sluiting al
leen was om het mogelijk te maken, om
met toepassiug van art. 13, 2e lid dei-
Wet hel vervoer met lichte autobussen
aan een regeling te kuuneu onderwerpen
bel belaug van hen, die zich mei die
autobussen doen vervoeren.
Op grond hiervan is daarom het be
streden besluit vernietigd.
In de lieden gehouden vergadering
van hel Centraal Stembui-eau voor de
vei-kieziug van leden van den gemeente
raad van Vlissingen werd in de va-
calui-e-Hensel, gekozen verklaard de
heer dr. J. Hoogkamer.
Uit Walcheren.
Voor de vacante betrekking van
veldwachter der gemeente Biggekcr-
ke heb be li zich <50 sollicitanten aange
meld.
Dinsdagmiddag vergaderde de raad
der gemeente Zoutelande; de heer
Maljaars was met kennisgeving afwezig.
Naar aanleiding van het schrijven van
het bestuur der Z. L. M. omtrcul uit
vliegende lamme duiven, merkt de voor
zitter op, dat de schade in deze gemeente
niet zoo groot is om dit direct in dc ver
ordening op le nemen, doch B. en W.
stellen voor dit in gedachte tc houden.
De heer de Visser kan wel mei het
voorstel van B. en W. inedegaan, doch
hij zou liet goed vinden dat er iets was
waardoor de burgemeester liet uitvliegen
kon beletten, daar spr. dezen zomer zelf
veel last van duiven heeft gehad. De
burgemeester zegt dat dit voor hem op
liet oogenblik een onuitvoerbare taak zou
ziju; het is niet de bedoeling om er 'in
liet geheel niets aan le doen. maar liet
ligt in zijn bedoeling om in bet vervolg
de verordening op spromigc punten te
wijzigen, en dan kan dit samen gaan
Ingekomen was een verzoek van het
bestuur van de School met den Bijbel,
voor een cursus van vervolgonderwijs,
een subsidie le Verleenen van f150. B.
en W. stellen voor dit verzoek in tc
willigen als cr minstens 10 deelnemers
zjjn en dan het schoolgeld le bepalen
op f 1.25 per leerling en per maand
De heer de Visser doet dc vraag of
het bedrag voldoende is, le dekken dooi
de leerlingen. Dc voorzitter geeft le ken
nen dat dit op liet oogenblik niet |can
worden uitgemaakt, maar dat B. en W
ran meening zijn dat dit een prikkel
moet zijn om leerlingen le trekken
De heer de Visser doet een voorstel
om f 80 subsidie te verleenen met f8
per leerling. Hierover staken de stem
men. Vóór dc heeren Stroo, Adriaansc
en de voorsteller, legen de heeren Kop-
pejan, de Witte en Jansen, zoodat liet
voorstel wordt aangehouden lot een vol
gende vergadering.
B. en W. vragen en krijgen machtiging
om het overschot van den steen op den
Boude wijnskerkschenweg successievelijk
le verkoopen.
Ook brengt de voorzitter nog in, het
midden dal een conferentie is gehouden
met Ged. Staten betreffende de verorde
ning der vleeschkeuring in hel distriet
Vlissingen, waarbij hij de bezwaren van
den raad toelichtte, met het gewenschte
gevolg dat de gemeente Vlissingen een
nieuw oiitwerp-verordeuiug moei voor
stellen, die dan in de raden der ressor-
teerendc gemeenten kan worden behan
deld.
Bij de rondvraag wijst de heer de
Witte op een vuilnisput die overvol is.
De "Cöorziller zegl lediging loc.
o
Uit Th o 1 e n.
Eenigen lijd geleden werd door de
ingelanden van liet waterschap de vrije
polders ouder T Ji o 1 e u besloten om
de bemaling iu plaats van mei stoom,
met een motor te doen plaats vinden,
omdat de stoomketel die reeds is ge
sprongen, te gevaarlijk werd. De be
maling zal geschieden door eeu Brons
ruwoliemotor. Vorige week is meu be
gonnen de stoommaachine te verwijderen
en Maandag arriveerde de motor, juist
bijtijds, want door den sterken regenval
der laatste dagen wordt het boezemwater
tamelijk hoog.
Maandag 27 de/er kwam de ge
meenteraad van Tholen weder bijeen.
Afwezig de heeren Wagemaker, Ridder
hof en Itlompe met kennisgeving.
Voorzitter burgemeester Mr. Van der
Hoeven.
Een ingekomen stuk werd voor ken
nisgeving aangenomen.
Ingekomen was een missive van Ged.
Staten in verband met een brief van
den hoofdingenieur van den Prov. Wa
terstaat inzake de overbrugging
vau de Eendracht.
De hoofdingenieur spreekt in ziju
brief van een verkeerd geacht worden
den toegangsweg, want hierdoor wordt
geen voldoende rekening gehouden mei
de belangen van het doorgaande ver
keer; de bouw deugt heelemaal niet,
want de bovenbouw is alleen geschikt
voor rij- cn voetgangersverkeer. Ook te
gen dc hoogere tarieven wordl bezwaar
gemaakt, de overlochtsprijs is door den
raad voorgesteld op 10 cenl. Ihans 7y»
cent.
De voorzillcr ging in hel kort de ge
schiedenis van dc brugkweslie nog eens
na. Eerst zou een bvug worden gebouwd
met subsidie van Rijk en Provincie.
Hiervoor verkreeg de gemeente uit de
Prov. kas Vi tot oen' maximum van
f 181.902, terwijl de Minister bereid was
eveneens een zoodanig bedrag le volee-
ren. De financieele toestand van 's lands
(middelen w-as oorzaak, dat dit aanbod
moest vêrvajlen.
Burgemeester Diepenhorst is met den
^bouwkundigen ingenieur bij den Minister
au Waterstaat op audiëntie geweest,
waarvan hel gevolg was het ontwerpen
van een eenvoudiger, plan. waarbij fi-
nancieelen steun van Rijk en Provincie
kan worden ontbeerd. Nu komt de hoofd
ingenieur met verschillende bezwaren.
De lieer Moelker toonde zich zeer
^verbaasd over dit schrijven. Temeer, om
dat de gemeente alléén alle risico op
zich neemt. Nu bestrijdt de hoofdin
genieur ons plan, doch wil levens de
brug meer Noordelijk leggen. Dit is on
aannemelijk, omdat dan alle verkeer om
Tholen heen zou gaan.
Dat men bezwaar maakt tegen het
stellen van hel tarief op 10 cent, vindt
spr. zeer vreemd; immers er zijn tal
-van veren, waar de overtocht ook nog
betaling eischt voor een rijwiel, zoodat
dit hetzelfde effect zou hebben.
Waar de gemeente voor het bouwen
van een brug f 135.000 moet leenen en
een groot risico op zich neemt, is het
niet te verwonderen, dat zij door her
ziening van het tarief hiertegen dekking
zoekt. Men begint gewoonlijk geen kost
bare werken zonder vooraf zekerheid
te hebben, dat men er geen geld aan
toegeeft. Spr.'s meening is, dal men dit
ontwerp bij de betrokken autoriteiten
miet beide iiandcn zou hebben aanvaard.
De heer Goedegebuure vraagt naar
hel verschil in beide plannen. Het hui
dige plan kost de gemeente f 34.000 per
jaar, het eerste plan, meende spr., zou
slechts f 18 000 per jaar kosteu, door de
in het laatste geval le verleenen renle-
looze voorschotten.
De heer Moelker kwam nog eens terug
op hel dienstbaar maken van de bru^
aan spoorverkeer, overal elders ziet men
de maatschappij hiervoor zelf zorgen.
Waarom zou nu reeds de gemeente deze
veel hoogere koslen op zich nemen?
Ziet men in den tcgenwoordigen tijd de
voorkeur van dc mcnschen voor het
A-ervoer per autobus, zoo zou zeker wel
dubbel cn dwars overwogen moeten
worden. Ook liet bietcnvervoer is veel
pjecr gebaat bij vervoer per scheepsge
legenheid dan per trein en ons eiland
is allerwego vborzien van havens. In den
bveede ging spr. deze wijze vau vervoer
nog na.
De heer Baaij is legen de overbrug
ging, omdat dit de gemeente een te
grooten last op de schouders legt. De
opbrengst van de bruggelden zal lang
niet toereikend zijn voor de aflossing
'en de gemeente zal ook de f 7000 uit de
veergelden missen.
De voorzitter merkte op, dat de af
lossingen in bet plan zijn geregeld.
De heer Moelker meende, dal bij het
overgaan van een auto ook van de inzit
tenden passagegeld zou kunnen worden
TABLET TAgjM
(Ingea. Med.).
Wethouder Goossen merkte op, dat
liet plan is vereenvoudigd op advies van
den minister van waterstaat, hel bouw
plan is nu op f 435.000 geraamd en
moet nu hel schrijven van den hoofdin
genieur worden gevolgd, die een zwaar
deren bovenbouw eischt zoodal de brug
voor spoorwegverkeer onmiddellijk ge
schikt is, dan zal dit n meerdere uitgave
vorderen van 60.000, terwijl aan le ne
men is dal er in de eerste 10, 20. 30 ja-
reu geen sprake van een spoorweg door
hel eiland zal zijn, wellicht nimmer liier-
sprake zal zijn.
Dat hij bel noordelijker bouwen van de
brug, de ligging voor reizigers uil de
richting Oud YoSsemeev. wat gemakke
lijker zou zijn, is waar, doch de kosten
orden hierdoor vermeerderd, daar dp
gemeente zou moeten -onteigenen, het
geen wel een bedrag van f5000 extra
koslen bovendien. Onbegrijpelijk
noemde spr. het bezwaar tegen het pas
sagegeld op 10 cent. Voor de passanten
intusschen geen bezwaar, want liet over-
groole gedeelte betaalt reeds 10 cent.
De lieer Baay wees op bel moeilijke
an het strijken der maslcn, en den last
die de scheepvaart door den brug onder
inden zal. Hiertegenover wierp de voor
zitter op dat niet «te uitvoering van het
plan aan de orde is.
De heer Goedegebuure vroeg naar het
goedkoopste plan.
De voorz. antwoordde dal dit hel laat
ste plan der gemeente is, waartegen nu
bezwaren zijn van de zijde van den
hoofdingenieur.
De heer Goedegebuure verklaarde le
zijn voor hel voordeeligsle plan, dus voor
dat der gemeeule.
De heer Moelker achlle.lu-l begrijpe
lijk dal aan Ged. Slaten werd gevraagd
om bij hel lol staud komen dei brug de
tarieven te mogen verhoogen. In de eer
ste plaats overziet de gemeente de fjnan-
ciêele gevolgeu der overbrugging. Er is
bij de bezwaren door den hoofdingenieur -
kleinzieligheid in hel spel, dat kan men
begrijpen. Met liet plan van Ged. Slaten
gaal spr. niel mee.
De voorzitter zeide uit de besprekin
gen op te maken dat dé raad is voor
het laatst opgemaakte plan B cn W.
zullen dit dus deze week bij Ged- Staten
gaan Verdedigen.
Voorts is aan de orde do aanvrage
van de Ver. voor Geref Ornlerw. (rich
ting Kersten). De voorzitter verklaarde
dat dit een formeele zaak is cn den,
raad verplicht om mede te werken. De
zaak schijnt in orde, daar Ged. Slaten
het raadsbesluit lot niet medewerking
vernietigd hebben.
De heer Moelker vroeg of op de lijst
met haudleekeningen geen namen staan
van ouders wier kinderen reeds de Chr.
school bezoeken.
De heer Goedegebuure drong aan op
een goed onderzoek van deze lijst, hij
oud liet jammer dat zc niel bij de stuk
en is.
De voorzitter meende dit niet noodig,
daar hel een reeds behandelde zaak be
treft.
De lie£r Goedegebuure was niettemin
van oordeel dal dit toch wenschelijk is te
onderzoeken omdat bij de eerste behan
deling niet zoo nauwkeurig is acht ge
slagen op dc liandteelceningen, daar men
meende dal er van de lieelc zaak loch
niets zou komen, ook kent de voorzitter
alle menschen in Tholen nog lang niet
en dit is eveneens hel geval le Middel
burg.
Op voorstel van den heer Moelker
wordt deze zaak aangehouden voor na
der onderzoek naar de haudleekeningen.
De heer Goedegebuure brengt Ier ken
nis een verstopping van een riool bij een
der bewoners van het Walletje, hetgeen
de voorzitter doet opmerken dat deze
