W'y fsiwkjm Push
U
ondeSftal oog
167' Jaargang
mond der hoogbejaarden, die zulke
natuurverschijnselen beleefd hebben.
De afgeloopen zomer was er een, waar
over het maar het beste is te zwijgen en
de Amsterdamsche stedeling denkt er,
gelijk stedelingen van elders, misschien
straks nog even verontwaardigd aan te
rug als hij op zijn balans over 1924 aan
de debetzijde heeft neer te schrijven de
guldens, die hij uitgaf om buiten Amster
dam zijn zomer-vacaritie te genieten. En
thans, nu de zomertijd weder in den ka
lender-wintertijd staat veranderd te wor
den, komt eigenlijk het zomer-jaarge-
tijde zich nog even doen gevoelen. Maar
de Amsterdammer heeft zijn vacantie
gehad en het stedelijk winter-seizoen
heeft zich reeds ingezet. Ga door de
Kalverstraat en Nieuwendijk en Leid-
sche straat; aanschouw de mode-palei
zen voor de Amsterdamsche vrouwen,
met al "hun pracht van winter-toiletten;
hun kostbare bont-uitstallingen; werp
een blik in de mode-catalogi, die de win
keliers met kwistige hand aan uw ega's
en dochters zenden en ge beseft dat hèt
„winter-seizoen" begonnen is. Ook het
winter-seizoen, dat den Amsterdammers
tot uitgaan noodt. Gelegenheid te over
in deze stad om zich een avond bezig le
houden op tooneel-gebied, op muzikaal-
gebied de bioscopen vooral niet te
vergeten, die aan -de vocale en drama
tische kunst nog steeds den meestèn af
breuk doen.
Onlangs heeft de gemeenteraad de
subsidie-bedragen voor het ingetreden
seizoen vastgesteld en in verband met de
bezuinigings-noodzakelijkhcid tot een
ronde som van drie ton teruggebracht,
d.i, 87.000 minder dan voor het vorig
seizoen gegolden had. De tooneelgezel-
schappen krijgen daarvan samen een be
drag van 105.000 en het zal moeten
blijken in hoeverre zij zich daarmede
staande zullen kunnen houden. Uit den
aard der zaak zal op tooneel-gebied be
langwekkend zijn te zien den edelen wed
strijd, dien de twee voornaamste gezel
schappen op dit gebied, dat van Ver
kade en Verbeek in den Stadsschouw
burg en dat van de Kon. Vereeniging
met Dr. Royaards als leider in den Hol-
landschen schouwburg in de Plantage,
zullen te voeren hebben. De beide lei
ders zijn op hun gebied mannen van be-
leekenis en de komende maanden zullen
leeren wie hunner door datgene, wat den
Amsterdammers op tooneel-gebied zal
worden voorgezet, den grootsten toe
loop zal krijgen; het zal moeten blijken of
Amsterdam inderdaad reeds zulk een
groot-stad is geworden, dat het bestaan
van twee gezelschappen van beteekenis
in aanmerking genomen de in onze da
gen hooge toegangsprijzen, daar mogelijk
is.
Dr Royaards heeft zeker een stout
stuk aangedurfd om in zijn gebouw stuk
ken van Grand Guignal-théatre te Parijs
in al hun aangrijpend realisme voor het
voetlicht te gaan brengen. Het zal moe
ten blijken of het Amsterdamsche, pu
bliek inderdaad in dergelijke kunst aan
trekkelijkheid zal vinden, dan wel of de
groote meerderheid van het uitgaand pu
bliek in deze stad niet meer gevoelen zal
voor mmder-zenuw-schokkende uitbeel
dingen op het tooneel en zich meer aan
getrokken zal gevoelen voor de verpoo-
zing-gevende looneelspeelkunst. Over
een subsidie, door de gemeente te geven
aan de „Nederlandsche Opera", heeft dc
Raad zich zijn beslissing nog voorbehou
den. Daar zijn er velen, die ik meen
terecht van oordeel zijn, dat het be
staan eener „Nederlandsche Opera" voor
een stad als Amsterdam zeker evenzeer
gewenscht moet worden geacht als dat
geven het protocol te teekenen.
Daaronder was ook Frankrijk; en
voorts Boelgarijc, Griekenland, Polen,
Servië, Tsjecho-Slowakije en eenige
kleineren.
Maar al de anderen der M aanwezige
staten, en natuurlijk ook de acht niet
aanwezige Volkenbondsleden, bleken het
protocol eerst thuis te willen bezien, vóór
de onderteekening.
volgend jaar denkt te houden, en waar
toe ook niet-leden van den Volkenbond
kunnen worden uitgenoodigd, waarbij
men dan wel speciaal zal hebben te
denken aan de Ver. Staten en Rusland,
aangenomen dat Duitschland dan reeds
zal toegetreden zijn.
Als men deze begiuselen vergelijkt met
de bepalingen van het oorspronkelijk
Volkcubondsverdrag, dan is er zeker een
groote vooruitgang.
Sedert het sluiten van dit verdrag zijn
de daarin opgenomen ontwapeningsbepa-
lingen, een doode Jetter gebleken.
Eu de bepalingen voor arbitrage en
voor straffing van een aanvallenden
staat hadden zooveel leemten, dat ze in
de praktijk vrijwel waardeloos waren.
Die leemten zijn nu voor een niet
gering deel aangevuld door het nieuwe
protocol.
Maar men make zich nog niet de
illusie dat nu voor goed verkregen is
dat er nooit meer een oorlog mogelijk
zal zijn. Heel terecht sprak de lieer
Loudon in de hiervoreu aangehaalde
woord van „de eerste phase".
De grootste leemte is wellicht, dat
twee enorme rijken als de Vereenjgde
Staten en Rusland zich verre houden van
den Volkenbond, en dus ook van deze
afspraak
En niemand zal de moeilijkheid ont
kennen, van een goede regeling der eco
nomische, financiëele en vooral der mili
taire maatregelen waartoe de Volken
bond zijn leden kan verplichten tegen
over een „aanvaller".
In Duitschland zijn reeds bij voorbaat
bezwaren geopperd tegen de gedachte
dat het op last van den Volkenbond
Fransche troepen zou moeten laten door
trekken om eventueel Polen te helpen
tegen Rusland. En ook zijn er reeds in
Engeland waarschuwende woorden geuit
tegen het wegzenden, op last van den
Volkenbond, van een deel der Britsche
vloot, jvie weet waarheen, terwijl die
vloot allereerst dient om hel Britsche
eilandenrijk te beschermen.
Dat zijn aanwijzingen van hetgeen er
nog overwonnen zal moeten worden
Eu ook een klein land zal goed doen
wel le overwegen lot welke consequen
ties de gedwongen deelneming aan straf
maatregelen kan leiden, economisch, fi
nancieel en militair. Iedere neutraliteit
is daarbij uitgesloten
Maar met dat aleen winst i s er door
deze overeenkomst, zooals er nog nooit
een is geweest in dién omvang en van
die verre strekking.
Laten we nu hopen dat die bezwaren
slechts tot verbetering leiden. En dat
geen onverwachte verwikkelingen de
gunstige stemming van het oogenblik zul
len bederven.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
?oor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ilngen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week,
Advertentiën worden berekend
ptr regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeel! n-1
e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
ran 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent,
Kleine advertentiën niet
Jrooter dan vijf regels druks en waarbij
aangegeven dat zij in deze rubriek
no eten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzellden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
In dat liclit heeft men ook te lezen
het bericht in ons nummer van Donder
dag, volgens hetwelk onze regeering, hog-^
wel in vele opzichten den belangrijken*
vooruitgang erkennend, nochtans ge
meend heeft, met het oog op enkele pun
ten, zich nog de gelegenheid te moeten
voorbehouden van bcstudeering en over
weging, .alvorens zich te binden.
Begrijpelijkerwijze wordt er niet bij
gezegd wélke die „enkele punten" zijn,
die nader bestudeerd moeten worden
Maar begrijpelijk is het ook dat ons pu
bliek zeer gaarde daarvan spoedig iets
meer zal willen vernemen
Ook de heer Loudon heeft in zijn
Woensdag gehouden rede, na een warme
lofrede op de verbeteringen die door
het protocol verkregen zullen worden,
verklaard dat de Nederlandsche dele
gatie niet „dan na cenige aarzeling" voor
de resolutie zou stemmen, ten gevolge
van de wijzigingen in de artikelen 5 en
f9 door de gebeurtenissen in dc laatste
dagen!
"Wordt hierbij gedoeld op de door Ja
pan geopperde, en toen door een nieuwe
bepaling bezworen bedenkingen tegen de
vrijstelling van verplichte arbitrage in
geschillen die geheel tot de binneuland-
sche bevoegdheid van een staal be-
hooren
Japan heeft bij die bedenking gedacht
aan een immigratie-verbod van Japan
ners, Dijv. in Amerika of Australië. Dat
zou een kwestie zijn van binnenlandsch
beleid, maar het belang voor Japan zou
daarbij zoo groot zijn, dat een uitsluiting
der arbitrage op dat punt niet te dulden
zou zijn. En toch zou het niet deswege
als „aanvallerwillen.worden beschouwd
Er is toen als analoog voorbeeld ook
nog gewezen op Nederland, dat de ge-
heele kinine belieersckt, en door een
uitvoer-verbod de heele wereld zou kun
nen benadeeleu. Zoo'n kwestie uit le
sluilen van invloed van arbitrage werd
ongewenscht erkend.
De oplossing werd toen gevonden in
de verklaring dat de Volkenbond ook
aan zulke gevallen zijn aandacht mag
wijden, m. a. w. zich daarin raag men
gen.
Zit daarin een kiem van mogelijke
moeilijkheden die onze regeering vreesl!
We kunnen slecnts "raden.
van een of meer goede tooneelgezelschap-
pen en met belangstelling moet worden
tegemoet gezien het prae-advies, dat B.
en W., gehoord de adviseerende com
missie op kunstgebied, omtrent die opera
subsidie zal worden uitgebracht
Maar niet alleen op het terrein van
kunst en vermaak blijkt het intreden van
het winter-seizoen. Het laat zich natuur
lijkerwijze ook gelden met betrekking
tot verlichting en verwarming. Wat dit
laatste betreft zal het door de gemeente
genomen besluit om voor groote afne
mers van gas uit haar fabrieken zeer
lage prijzen te berekenen, op den duur
blijken van zéér groote beteekenis te
zijn. Men kan dien invloed reeds zien,
wanneer men eens een blik werpt op de
uitstallingen dergenen, die verwarmings
toestellen verkoopen. Zulks doende zal
men kunnen opmerken, dat daar de ten
toonstelling van gaskachels en gashaar
den van allerlei grootte véél grooter is
dan in vorige jaren 't geval was. Van ver
schillende kanten is mij medegedeeld,
dat het genomen Raadsbesluit ongetwij
feld het gebruik van gashaarden en gas
fornuizen reeds belangrijk heeft bevor
derd en dat op den duur aan deze ver
warming de voorkeur zal worden gege
ven boven die door middel van vulhaar-
den en zal moeten leiden tot scherpe
concurrentie tusschen de handelaars in
brandstoffen en de gemeente als leveran
cierster van het gas. Men zal zich her
inneren, dat in de afgeloopen jaren de
brandstoffenhandelaars verontwaardigd
zijn geweest over. het optreden van het
gemeentebestuur, waardoor zij zich in
hun bedrijf benadeeld achtten, omdat
naar hun meening door het optreden van
den betrokken wethouder de prijzen
werden gedrukt. De burgerij heeft daar
van zeker de voordcelen ondervonden
en zelfs overtuigde tegenstanders van
ingrijpende maatregelen van gemeente
wege op economisch gebied, mannen, die
indirect bij het bedrijf van de brandstof-
fenhandel betrokken waren, hebben mij
onomwonden verklaard, dat het hande
lend optreden van gemeentewege ten
aanzien der brandstoffen-prijzen een
goeden invloed gehad heeft met betrek
king tot billijker prijsregeling voor het
publiek. Het toenemend gasverbruik
voor verwarmings-doeleinden zal zeker
voor de handelaars reden genoeg zijn
om met de brandstoffen-prijzen in dit
winter-seizoen daarmede danig reke-
IIET RESULTAAT
VAN GENEVE.
„Moeilijkheden kunnen zich nog ko
men. voordoen, die uitstel kunnen ver
oorzaken, aldus zei onze vertegenwoor
diger London "Woensdag aan het eind
van zijn groote rede over het protocol
inzake de vreedzame regeling van in
ternationale geschillen. Men moet, zoo
ging hij voort, daar de wereld op voor
bereiden cn vooral niet den indruk wek
ken, dat het ideaal waarnaar wij stre
ven, al bereikt is. Dit is pas de eerste
phase. Wat echter in beginsel al gedaan
is, kan niet meer ongedaan worden ge
maakt. De bereikte groote punten blij
ven en deze vijfde Volkenbondsverga
dering zal altijd gekenmerkt blijven door
den meest beteekénenden voor-
uitgang ooit bereikt om den
oorlog te verhinderen."
We halcu deze woorden aan omdat
ze zoo'n juiste kenschetsing bevatten,
erkennend de groote winst, en waar
schuwend legen te voorbarige verwach
tingen.
Wat deze Volkenbondsvergadering be
reikte, is nog geen bindend voorschrift.
Het is slechts een „protocol", d. w. z.
een nauwkeurige formuleering van het
geen de vertegenwoordigers der landen
te Genève als mogelijke regeling vast
stelden.
Om toepassing te krijgen, inoet dit
protocol nog door de regeeringen der
bij den Bond aangesloten Staten worden
geteekerid.
De Volkenbondsvergadering heeft Don-,
derdag niets anders gedaan dan een
resolutie aannemen, waarin aan de re-
geeringea der staten warm aanbevolen
wordt tot onderteekening van het pro
tocol over te gaan.
Wel bleken na afloop der vergadering
een tiental staten reeds aan him verte
genwoordigers machtiging te hebben ge
Voor het oogenblik willen we slechts
nog eens herhalen wat 'de groote winst
is door het protocol bereikt.
Die winst is gelegen in de volgende
beginselen
verbod van aanvalsoorlog
uitbreiding van dc verplichte be
voegdheid van hel Internationale Ge
rechtshof
verplichte onderwerping van een ge
schil aan arbitrage, op straffe van eco
nomische, tinancieele en militaire maat
regelen door den Volkenbond
duidelijke formuleeriug van de om
standigheden op grond waarvan kan Wor
den uitgemaakt welke staat de aanval
ler is
voorbereiding van een conferentie ter
beperking van de bewapening,
welke conferentie men 15 Juni van het
IN EN OM DE HOOFDSTAD.
XCVIII.
Seizoen-kwesties.
Zelfs de jaarseizoenen schijnen in de
zonderlinge tijden, waarin wij leven,
anders te „doen" dan wij in vroegere
jaren gewoon waren. De jaien, waarin
een zomer werkelijk zomer was en de
winter een tijd, waarin men kon reke
nen op zóóveel weken heusch ijs en
alle andere geneugten daarnevens, die
„eens behoorlijke winters" waren, heb
ben over het algemeen slechts een
historische beteekenis en we hooren
er eigenlijk nog maar over uit den
hemel straalde. De boomeu slakeii in een
nieuw zachtgroen gewaad en de lieele
atmosfeer was vol lentegeur leute in
haai- vollen bloei, even voordat zij zich
terugtrekt om den zomer binnen te laten.
Sara fronste de wenkbrauwen. Zij pas
te niet in de harmonie der dingen om
haar heen. Er moet geluk in iemands
hart zijn, wil .zijn stemming passen bij
«Jen polsslag van nieuw leven die juist
de lente kenmerkt. En in Sara's liart was
geen geluk, geen hoop, geen vreugdevol
nieuw begin van alles, niet dat heerlijke
dat aan jeugd eigen is. Voor haai- kon
er geen begin zijn, omdat zij reeds het
eind bereikt had, met zulk een overwel
digende snelheid, dat zij een poos zich
nauwelijks bewust geweest was van pijn,
alleen maar van een gevoel van groote
verontwaardiging en diep gekwetsten
trots <flen „trots van den duivel in
eigen persoon" dien Patrick haar erfdeel
van de Tennants genoemd had.
Garth had haai' trots genomen en on
der zijn voeten vertreden. Hij had met
liefde gespeeld en zij was dwaas genoeg
geweest het schijnbeeld voor de wer
kelijkheid aan te zien. Of wanneer er al
een echte vonk van liefde was geweest
in het vuur van hartstocht, dat één kort
oogenblik rondom haar had gelaaid, dan
had hij na dien lijd het vaste besluit
genomen het bestaan daarvan te loo
chenen.
genoemd door degenen, die haar kleinen
vriendenkring vormden, en eiken dag
zat zij in angst hem te zullen ontmoeten.
En erger dau dit alleswanneer
die angst verwezenlijkt werd, dan was de
kwelling van de bijna vijandige houding,
die in de plaats van hun vroegere vriend
schap was gekomen, bijna niet te dra
gen.
De uilnoodiging bij de Durwards in
Londen te komen logeeren, kwa;m dus op
een geschikt oogenblik en bood een
prachtige gelegenheid om te ontsnappen
aait de vele moeilijkheden, die de heele
situatie met zich bracht. En bovendien,
te midden van de afleiding en de
drukte van de groote stad zou zij ge
makkelijker nu en dan voor een poos
dien last van smart en vernedering ver
geten. Er is zooveel tijd om na te den
ken en om zich le herinneren
in Jict kalme buitenleven.
Sara zou de uilnoodiging zonder aar
zelen hebben aangenomen, wanneer niet
een paar redenen haar afwezigheid van
Sunny side juist in dezen tijd niet raad
zaam schenen le maken redenen die
gegrond waren op haar trouw tegenover
dokter Dick en het vertrouwen, dat hij
in haar stelde.
door
MARGARET PEDLER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. PONT
30).
HOOFDSTUK XIII
Teleurstelling.
„Brieven zijn toch meestal dingen, die
je geen voldoening geven, en daarom
wilden wij allen je zoo graag weeif
eens hier hebben. Ik ben er zeker van,
dat je nu langzamerhand wel genoeg
zult hebben van het eenvoudige leven
daar, kom dus maar bij ons en geniet
weer eens van weelde en verfijning in
Londen. Zeg nu niet neen, Sara.
Als altijd, je Elizabeth."
Zittend bij het open raam herlas Sara
het laatste gedeelte van den brief, dien
de morgenpost haar had gebracht en liet
hem toen weer op haai* schoot vallen,
terwijl zij met sombere oogen over de
baai staarde, tot waar de Monnikskfip
zich sterk en dreigend tegen de lucht
afteekende.
April had plaats gemaakt voor Mei
en het ^blauwe water van het Kanaal
weerkaatste in dijenden dansende licht
puntjes de zon die aan den onbewolkter
(Wordt verrol#!)
