ASPIRIN No. 232. Woensdag 1 Oetobep 1924 167° Jaargam?. ANT. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. BINNENLAND. TIET ONTWAPENINGSDEISAT VAN EÏUBlDiENSNLMWERS. Dienen, die een openbaar debat een buitengewoon slecht middel vinden om een eerlijke beoordeeling te krijgen van twee tegenovergestelde opinies, zullen wel in hun meening versterkt zijn door het gebeurde bij het openbaar debat gisterenavond in de groote zaal van den Dierentuin in Den Haag gehouden tus- schen gep. generaal C. J. Snijders, oud opperbevelhebber van land- en zeemacht en prof. dr. D. van Embden, lid van de Eerste Kamer, naar aanleiding van de rede, door laatstgenoemde in April en Mei 1924 in die Kamer gehouden en sedert gepubliceerd onder den titel Na tionale Ontwapening óf Volks verdelging. (We brengen in herinnering dat gene raal Snijders in een bijeenkomst van „Ons Leger" de bekende rede van prof. Van Einden in de Eerste Kamer „onzinnig en verderfelijk" had genoemd- Daarop jvolgde van de zijde van den Vrijz. Dem. Bond een uitdaging tot een openbaar debat, welke uitdaging door generaal Snijders werd aangenomen). Hoewel door den leider der zeer druk bezochte bijeenkomst, mr. Werker, voor zitter van den Vrijz. Dem. Bond, in zijn openingswoord verzocht word dat men zich onthouden zou van. elk teeken van goed- of afkeuring, bleek «at een groot deel der aanwezigen zeer sterk gekant was tegen generaal Snijders, en daarvan luidruchtig wilde getuigeu. Prof. v. Embden, die het eerst sprak, werd met applaus begroet; en ook ua zijn door niets onderbroken rede klonk een langdurig applaus. Maar toen generaal Snijders het woord kreeg begon rumoer en een regen van interrupties, die de heele rede voort duurden. Toen spr. de verschrikkingen van de oprlogsmiddelen, die vóór 1914 reeds werden toegepast, schelste, ontlokte dat aan eenige toehoorders de kreet „Daar om willen wij er niets van hebben!" Bij een nadere schildering der verschrik kingen van de oorlogsmiddelen werd er geroepen „Daar meen je niets van." Generaal Snijders' Meneer de voor zitter, wilt u aan die menschen duidelijk maken, dat ik doof ben? Geroep: Een oude grapt De voorzitter: Mennelne toch de be leefdheid in acht! Na deze vermaning werd het eenige oogenblikken stil in de zaal. Het duurde echter slechts een korte pooze. Daarna begon het rurtioer opnieuw. Aanhoudend gefluit, gelach en gesis lokte de opmerking vgn generaal Snij ders uil, dat de gasoorlog minder on- mensclielijk en minder wreed is dan de andere strijdmiddelen. Toen hij verze kerde, dat de verplegingsduur van gas- zieken korter js dan van andere gewon den, reageerde een deel der vergadering op gelijke wijze. Een stem riep; „je zal er gezond van worden!" waarop de spre ker uitriep: „als je 't niet gelooven wilt moet je 't maar nalezen!'" welke uitroep een nieuwe storm van interrupties uit lokte. De verdere bespreking van den gas oorlog werd herhaaldelijk door fluiten, sissen en geroep onderbroken. Toen de spreker de onderstelling waagde, dat prof. van Embden zich wel niet zou laten overtuigen door zijn betoog, barstte een luid gelach uit, evenzeer als toen generaal Snijders verzekerde, dat ook hij eenige geleerden achter de hand had. Herhaaldelijk gaf hel publiek bij dé voortzetting der rede van generaal Snij ders door hoongelach, interrupties, ge fluit en gesis nieuwe teekenen van on rust. Bij den uitroep dat de actie van de omtwapenaars er toe leidt, dat onze weermacht nog verdei' naar beneden wordt gehaald, brak een luid applaus los. Van toen af regende het interrup ties. Een juffrouw riep „ik heb geen eten voor mijn kind!" een ander riep: „ik lieb maanden lang armoede gele den!" Op de woorden van generaal Snij ders, dat de voorstelling, die prof. van Embden gaf, op fantasie berust, betuig den de medestanders van den generaal door applaus hun instemming. Tegen het einde van zijn rede namen echter de pacifisten weder liet woord. Felle inter rupties en rauwe kreten werden om een haverklap door de zaal geslingerd. Uit roepen als: „Dus nog meer millioencnl" „Sijmen zal wel betalen!", „Wij willen geen oorlog meer!", „Arme moeders'I", werden afgewisseld door dringende ver maningen van den voorzitter om stilte. Aan het einde van de redevoering van den generaal weerklonk luid applaus en gefluit. Een pauze van vijf minuten werd met het zingen van anti-miütairistteche liederen gevuld. Bij de repliek van prof. van Embden was hel weer rustig. Maar toen generaal Snijders weer het woord kreeg, ontstond weer een groot rumoer. Hij was volkomen onverslaan baar en zag onder lawaai en gefluit van het woord af. Een deel der vergadering zong de In ternationale. Als de voorzitter zich eindelijk ver staanbaar weet te maken, spreekt hij een slotwoord, dat echter weldra weer in rumoer verloren gaat Wanneer hij zegt, dal de vergadering alle reden heeft tevreden te zijn, wordt van de bestuurstafel van „Ons Leger" herhaalde malen geroepen „schandaal! schande!" Onder het zingen van de Internatio nale en het anti-militairistenlied ging de vergadering uiteen. Wat den inhoud vim het gesprokene betreft, dezen kunnen we slechts kort samenvatten. Prof. van Éinbden betoogde in het bijzonder dat ons land, bij gewapende deelneming aan een oorlog, grooto kans heeft op vernietiging door de chemische oorlogsmiddelen. Hij grondvestte die mee ning op de rapporten van den Volken bond. De spr. ontkende dat onze krijgs toerusting een preventieve werkiug zal uitoefenen. De aanwezigheid van zulk een krijgstoerusting zal daarentegen lei den tot zenuwachtigen haast om door spoedig aangrijpen den vermeenden aan val van eeu ander af te weren Maar het wantrouwen zal in het buitenland ook "jegens Nederland gewekt worden Daarentegen valt bij een ontwapend volk niets meer te wantrouwen. Met bewa pening is er 99 pet. kans in den oorlog te worden betrokken Bij ontwapening is er 90 pet. kans buiten den oorlog'te blijven. Generaal Snijders stelde voorop dat de invoering van den gas-oorlog waarlijk niet noodig is om, bij elk beschaafd en redelijk mensch afsehuw van den oor log te wekken. De andere wapens, vóór 191-1 reeds in gebruik, zijn niet minder wreed. De kans op gasvergiftiging is blij kens de ervaring voor den soldaat te velde veel kleiner dan die op verwonding of dood door andere wapens. Ook ten opzichte van den oorlog tegen non-com battanten verweel hij prof. v. Embden een overdreven schildering te hebben gegeven. Voor de door prof. v. Emb den mogelijk geachte vernietiging van Londen zijn vlicg-machten noodig die niet bestaan. Noch in den chemischen, noch in den luchtoorlog kan eenige aanleiding gevonden worden om onze weerbaarheid haar waarde en beleeke- nis als preventief wapen ter verzekering van onze onzijdigheid in een W;. Euro- scb conflict te ontzeggen. In den grooten oorlog is die preventieve wer- Idng bewezèn. En weerloos worden wij het offer. Het raoreele belang van andere mogendheden om een kleinen neutraal te biedigen, houdt niet op te bestaan, als die kleine neutraal door gewapende bescherming zijn internationalen plicht vervult. tengevolge hebben, dat zij hun aller- eersten plicht van zelfverdediging tegen mogelijke aanvallen verwaarloozen. Ro- lin wees erop, dat niet alleen hel eigen belang van den kleinen staat, doch ook het belang der internationale gemeen schap den staat den plicht der /.elfver dediging oplegt. Het zou zijns inziens niet te dulden zijn, dat een staat maar kalm afwachtte, dat anderen hem zouden te hulp komen en dat de aangevallene zelf bijv. niet eens door verstoring der ver keersmiddelen den aanvaller in zijn han delingen belemmerde. Daar de Deensche gedelegeerde An dersen in de juridische commissie juist tot de conservatieve partij behoort, kon ook deze zich met de opmerkingen over den plicht tot zelfverdediging volkomen vereenigen. Andersen verklaarde echter uitdrukkelijk slechts voor zich zelf en niet voor de Deensche delegatie le spre ken. Ten slotte verklaarde mr. Limburg, dal hij het amendement introk. Hij had geen moeite aan te toonen, dat de strek king van zijn amendement slechts was geweest in geenerlei wijze op de ontwa peningsconferentie vooruit te loopen. Ilel amendement had niet tot bedoeling den plicht der kleine slaten om zich zelf te verdedigen te ontkennen. Aan Rolin, die op het Belgische voorbeeld tien jnreu ge leden gewezen had, gaf nuLimburg te kennen, dat hij tot de oprechtste bewon deraars van België's energieke zelfver dediging heeft behoord- In een dergelijk geval zal ongetwijfeld ook Nederland zich verdedigen. Daar het amendement echter tot zooveel misverstand heeft aan leiding gegeven, trok mr. Limburg het in. DE RLUE-BAND STEMPEL. Naar de N'. Crt. verneemt zal een de zer dagen de Blue Band stempel voor de brieven, briefkaarten enz. niet meer ge bruikt worden. Tevens kan het blad mededeelen, dat door de beslissing in kort geding niet meer van reclame-stempels gebruik ge maakt zal worden. Lang niet onvsrsohiliig Eenige prijzen PLIGHT TOT VERDEDIGING VAN KLEINE STATEN. Omdat hier te lande bij de bespre kingen van de weerbaarheid zoo vaak de kwestie van het al of niet noodzakelijke van een verdediging ter sprake lcomt, laten we op deze plaats een meedeeling volgen van den correspondent te Genóve van de N. R. Crt. over hetgeen daar 'ge beurde in.de Eerste Oommissie van de Volkenbondsvergadcring bij de behan deling van het rapport van Politis om de verplichte arbitrage, speciaal naar aanleiding de opmerking in dat rapport dat ingeval van vijandelijkheden door een aanvaller, de aangevallene slaat kau en moet beginnen met zich zelf te verde digen. Onze vertegenwoordiger, de heer Limburg, vroeg, of het niet juister zou zijn eenvoudig als een waarschijnlijkheid te verklaren, dat de staat beginnen zal. met zich te verdedigen, zonder over een moeten te spreken. (Mr. Limburg wilde voorkomen, dat de ontwapeningsconfe rentie uit de woorden van 't rapport een verplichting tot verdediging zou kunnen afleiden, waaruit zou kunnen voort vloeien, dat de ontwapeningsconferentie □aast een maximum ook een minimum aan legersterlcte zou voorschrijven en bijv. een ontwapening als in Denenvar ken beoogd zou verbieden. Nadat rapporteur Politis reeds ver klaard had tegen overneming van Lim- burg's amendement geen bezwaar te heb ben, kxvamen plotseling bedenkingen van gedelegeerden van kleine staten. De mi nister van buitenlancfsche zaken van Est land, Pusta, de Finsche gedelegeerde Erich en de Belg Rolin verdedigden allen liet standpunt van liet rapport, dat een staat verplicht is zich te verdedigen. De waarborgen ,die het vredesprotocol den kleinen staten brengen zal, mogen niet is het waar U koopt. Zoekt daarom steeds het adres waar U voor een billijken prijs een sotied stuk goed ontvangt. Ongetwijfeld vindt U dit bij de Firma H.L.HENDRIKSE, Gravenstraat 262, Middelburg. Tel. 449. Lavendelzeep 10 ct. Karnemclkzeep 4—7"/, ct. Huishoudzeep 3 ct. Cocosmatten 39 ct. Kapok 79 et. Dameskousen 22,/jC Zie verder de prijzen in de adver tentie op de 3de pagina (Ing. Med.) Uit Stad en Provincie. Uit Middelburg. Het muziekseizoen alhier heeft het dit jaar al zeer slecht met het weer getroffen, maar na de laatste muziek uitvoering op het Molenwater zou men kunnen zeggen „eind goed, al goed". Want hel was gisteren werkelijk zacht weder, en vrij velen hadden dan ook nog een zitplaalsje genomen, en honderden stonden met aandacht de laatste num mers in dit seizoen aan te hooren. Hel Middelburgsch Muziekkorps gaat dus nh weer de winterperiode in, welke bestaat uit de wekelijksche repetitie, om den volgenden zomer ef-enals nu weer aan zoovelen aangename- uren te be zorgen. Wij weten dat het aantal stadgenooten, die de uitvoeringen waardeeren, zeer groot is, maar ook, dat het aantal van hen die daarvan blijk geven door jaar- tijkschen financiëelen steun .aan hel korps, nog veel te gering is. Moge hel aantal contribuanten voor 1925 zoo toe nemen, dat het bestuur verlost worde van de financiëele zorgen waarmede het thans te kampen heeft. Maandag hield de afd. Middel burg van den Alg. Ned. Chr. Amb- tenaarsbond in het Ned. Koffiehuis al hier een ledenvergadering. De voorzitter de heer D. H. Loodewijk wees op het verheugende feit, dat sinds do laatste vergadering 't ledental bijna was verdub beld. Hij wekte allen op om de propa ganda met kracht voort te zetten. Na afhandeling van eenige huishou delijke zaken, verkreeg de heer L. Ver meulen, Bondssecrctaris te 's-Gravenhage het woord, die op zeer uitvoerige wijze verslag uitbracht over de door hel hoofd bestuur gevoerde actie, alsmede het ont werp bezoldigingsbesluit, dat in de pers was gepubliceerd, ter sprake bracht. Hierop volgde een zeer geanimeerde dis cussie Nadat de sprekers door den heer Ver meulen waren beantwoord, werd de ver gadering met dankzegging gesloten. Heden herdenkt do heer W. A. de Groote alhier zijn 25-jarig jubileum als bode bij het Rijksarchief in Zeeland. Toen de jubilaris hedenochtend op het bureau verscheen, sprak de Rijksarchi varis hem toe, wenschte hem namens de bijeengekomen ambtenaren geluk en overhandigde hem een geschenk onder enveloppe Uit Vlissingen. Maandag 6 October gaat de nieuwe werktijd en loonregeling aan de Kon. Mij. de Schelde in. De werktijd is bepaald op 52 uur per week en wel de eerste 5 dagen van de week van 7 tot 12 en van kwart voor twee tot kwart over zes en Zaterdag van 7 tot half twaalf. De Joonsverlaging komt neer op 7i/s procenl. o— Uit Walcheren. Den 3Oen September deed de post bode A. de Ruijsscher te R i 11 h e m ziju laatsten dienst, daar hij met 1 Oct. den postdienst met pensioen verlaat Des avonds werden hij en zijn vrouw op het gemeentehuis uilgenoodigd, waar de gemeenteraad in een openbare samen komst, hem namens de gansche gemeente zou huldigen. De burgemeester sprak den heer De Ruijsscher hartelijk toe, prees hem voor zijn trouwe diensten aan de geheele ge meente gedurende 21 jaar bewezen Namens de ingezetenen werd aan bode De Ruijsscher en ziju vrouw elk eeu prachtige ruststoel aangeboden als blij ken van erkentelijkheid. Nog spraken ds. C. Sundemeijer en de heer B. J. de Meij, die de nauwgezetheid en de welwillendheid van den heer De Ruijsscher in 't licht stelden. Deze dank te allen voor de gesproken woorden en de aangeboden geschenken, welke dank-, baar werden aanvaard. Dit Zuid-Beveland. Benoemd tol weger aan de Schore- brug, Jobs. Dronkers le S c li o r e. De benoemde is reeds in functie getre den. O Uit Noord-Beveland. Door Ged. Staten is benoemd lot schatter der pachtwaarde van gronden, gelegen in den calamileuzen V)ietepolder, de heer I. P. van der Wieele le (Jo- lij nsplaat. Op de vorige algemeene vergade ring van de ijsclub „Ons Genoegen" te 0 o 1 ij n s p 1 a a t is besloten te trachten een nieuwe ijsbaan te verkrijgen. Het bestuur is er thans in geslaagd om de vroegere baan weder te pachten, zoodat de club weer de beschiklting heeft over een gunstig terrein. o Uit Tholen. Te O ud-Tossemeer werd Dins dag een openbare raadsvergadering ge houden, waarin o.m. behandeld werd de gemeente-rekening, die ua ampele be spreking werd goedgekem'd en vastge steld in ontvang op f 70.483.28Vj, hi uil gaaf f58.213.08Vi en alzoo met een goed slot van f ,12.270.10. Er werd o.m. de op merking gemaakt over het hooge bedrag n.l. 25 pcl„ dat de marktmeester ont vangt van de opbrengst der marklgel- deu. Verder werden goedgekeurd de re keningen van het Algemeen- en het Wee zen-Ar mbestuur. Bij de goedkeuring van de laatstbe doelde rekening werd naar voren ge bracht de salarieering van den secreta ris-ontvanger, die 5 pet. geniet van de zuivere jaarinkomsten, een vaste bezol diging te geven, b.v. f 500, daar door de hoogerc bedragen, die b.v. wegens pachl- penningen worden geïnd, volgens de meening van verschillende leden deze bezoldiging niet evenredig is met het werk. dat 'deze administratie vordert. Men zal in overleg treden met de regen ten van dat bestuur. Ten slotte werd vastgesteld een vorde ring, dat het verboden zal zijn elders dan in het openbaar slachthuis de slachtingen le verrichten. Verschillende opmerkingen werden bij de rondvraag nog gemaakt over andere zaken. f !- e t t ïi (Ing. Med.) Dit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D. - De Staatscourant van gisterenavond bevat een Kon. Be.vl. van 27 Sept. waarbij goedgekeurd wordt hel besluit van den raad van Terneuzen van 26 Juni tot onteigening ten name van de gemeente van het bij dat besluit aangewezen j>er- ceel in het belang van de volkshuisves ting. - Dinsdag 21 Oct. zal de Eerste Coöp. Beetwortel suikerfabriek l© Sas van Gent baar 25-jarig bestaan vieren met een feestelijke bijeenkomst in het suiker- magazijn der fabriek. Aan deze bijeen komst zal een eenvoudige maaltijd ver bonden zijn. Uitnoodigingen zijn gezonden aan een •-lal officieele personen En bovendien verwacht men er een 400-lal landbouwers uit alle deelen van Zeeland met hun echtgenoote of dochters. KERKNIEUWS. - Heden is het 25 jaar geleden, dat ds. C. Reijnierse, te Yorden, zijn intrede deed als predikant der Ned Herv Gem. le Wilhclminadorp. Ds Reijnierse stond achtereenvolgens te Wilhelmina- dorp (1899—1907/, Yollenhove en Vorden. Geslaagd voor 3e stuurman .1. W. J. Harent, leerling van de De Ruyterschool te Vlissingen. Prof Dr. P. J. Blok. Men meldt uit Leiden aan het Vad. Den Gen October zal liet 50 jaar gele den zijn. dal prof dr. P J. Blok aan Leidsclie Universiteit het hoog- leeraarsambt in de vaderlandsche ge schiedenis aanvaardde. Proï. M r. A. II M. J. van Kan. Naar de N. R. Crt verneemt, zal prof. mr. Van Kan. hoogleeraar iu het Romeiusche recht te Leiden, half Nov. aldaar zijn werkzaamheden staken, en zich 8 Dec. te Genua inschepen naar In- dié. om aldaar zijn ambt aan de In dische Rechlshoogeschool te aanvaarden. De handtcekeni n g k n o e i e r ij te Arnhem In de Maandag gehouden Raadszitting van Arnhem is het voorstel van B. en W. aan de orde gekomen om af te wijzen het verzoek van liet schoolbestuur St. Willibrord om gelden uit de gemeente kas te mogen ontvangen voor hel slich ten van twee R.-K. scholen voor gewoon lager onderwijs, omdat er aanleiding be slaat tol ernstigeu twijfel of wel elk de zer scholen voor ten minste 80 leerlingen bestemd is. Zooals men weet zijn bij het gemeente bestuur lijsten met handteekeningen in gediend voor hel tot sland komen dezer scholen, waarvan een aantal niet door de betrokken ouders zou ziju geplaatst, zoo dat deze zouden zijn vervalscht. Boven dien zouden verscheidene personen handteekeningen hebben geplaatst zon der le welen voor welk doel. B. en W. hebben den ambtenaren der afd. onderwijs opgedragen een onderzoek in te stellen bij degenen, wier handtee keningen op de bewuste lijsten voorko men. Volgens de uitgebrachte rapporten hebben de betrokkenen inderdaad ver klaringen, afgelegd, die er op wijzen dat hier fraude is gepleegd. De kwestie heeft in den Raad tot uit gebreide discussie aanleiding gegeven De voorzitter deelde mede, dat het onder zoek nog in vollen gang is en ontraadde om over de zaak zelf thans te discussi eeren; hiertoe zal later alle gelegenheid zijn. De rechtsche raadsfractie Legde de ver-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1924 | | pagina 1