Dinsdag 9 Sept* 1924
lentiën,
f—
BINNENLAND.
ONONTBEERLIJK IN DE KEUKEN
No. 213
167° Jaargang
derige
ig.
wordt
>kt.
i 1—» ufgd j-
1 aoogor.
Eggen
Tj, te Nieuw-
l gebruikte.
lijnde electri-
^meubileerde
i met
fen met prijs-1
l Bur. Mf
■gmiddag, op
hove eeu
poes tel)
te bezorgen I
Jvleesch, Vol
It., Rund- en
p. 5 ons,
50 ct. per
.Vlasmarll
Architect, I
Iaat i i?8.
JST
Iaangeboden I
nder letters
dit Blad I
alfs- EN
fsscii
prijzen
too per Kilo I
Wagenaarslr.
JE gevraagd i
's middags
Era venstraat I
latschapplj
lart.
[burg en
plaatsei.
|js, Goederen
j Salonboot
UNA".
Sept.
v. Bo"
te
_nsport-
indernemlfljj
|g. vos.
hoorn.
Iterhou^
JITENHEW.
den Botfi
Bij <fit nummer behoort een Bijvoegsel.
Abonnementsprijs per kwar-
ïaal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50,
voor Middelburg en agentschap Viis-
■jingen f2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week,
Advertentiën worden berekend
■per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advert entiên: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g c n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen1,
van 17 regels f2,10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
igrooter dan vijf regels druks en waarbij
Cl aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
menwerking met de Vereeniging van Be
heerders van Landgoederen en Lande
lijke Bezittingen.
Oit Stad en Provincie.
KONINKLIJK BEZOEK.
H. M. de Koningin en Prins Hendrik
hebben gisteren een bezoek gebracht aan
Zutphen en den achterhoek. Te Zutphen
waar op het "s-Gravenhof een huldiging
plaats had, werd het gerestaureerde en
tot Museum ingerichte "Wijnhuis bezocht.
Bij den tocht door de Graafschap werd
de Koningin in alle dorpen hartelijk ont
vangen.
i t Z u i d-B e v e 1 a n d.
- Op de hofstede van J. E. Wabeke
te Sell ore had bij het dorschen
van erwten het ongeluk met zijn voet in
de machine te geraken, waardoor dit
lichaamsdeel totaal werd versplinterd. Be
ongelukkige werd op geneeskundig ad
vies per auto naar Middelburg overge
bracht.
De kommies le klasse J. Traas
te H a n s w e e r t is met ingang van 1
October a.s. verplaatst naar Assendelft.
DE MEDISCHE RIJKSDIENST.
In de rede waarmee minister Aalber-
se gisteren, zooals reeds kort gemeld,
de commissie installeerde die moet advi-
seeren over meer eenheid in de me
dische rijksdiensten, zei hij o.a. het vol
gende
„Ik heb reeds lang met zorg gadege
slagen, hoe de medische diensten zich in
onderlinge onafhankelijkheid ontwikkel
den en vermeerderden. Naast en los van
den medischen dienst van het Staatstoe
zicht op de volksgezondheid is er een
medische dienst van de arbeidersverze
kering. Rijksverzekeringsbank en Ra
den van Arbeid van de drbeidersbe-
scherming en van het krankzinnigemve-
zen. Naast en ver buiten die diensten
staat de medische dienst voor de vloot
en die voor het leger. De toekomst bergt
nog meer in haar schoot. Komt de wette
lijke regeling van de ziekenfondsen tot
stand dan zal andermaal medisch toe
zicht en wel op die fondsen noodig zijn.
.Op dezen weg mag niet worden voortge
gaan.
Ik ben overtuigd, dat iedere dienst het
beste levert, dat hij leveren kan, maar
ik ben evenzeer overtuigd, dat in- een
klein land als het onze aan deze ver
splintering een eindo moet worden ge
maakt; een versplintering, die samen
werking, waar zij nuttig zou kunnen zijn
en tot besparing zou kunnen leiden moet
verhinderen en het verrichten van dub-
aakf61^" raoëe!'jk en waarschijnlijk
Iedere dienst vordert een zekere spe-
cialiseering, maar is de scherpe schei-
mng, die thans bestaat, noodig en voor
de gemeenschap gewenscht?
.Van meer dan één zijde is op het ver
keerde van den tegenwoordigen toestand
gewezen.
Het is noodig, dat de verschillende
medische rijksdiensten, daaronder begre
pen die van de departementen van bin-
nenlandsche zaken en landbouw, marine
en oorlog met elkaar in verband wor
den gebracht, hetzij door samenwerking
hetzij door organisatorisch contact, maar
m ieder geval zóó, dat dat eenheid van
leiding en onderlinge aanvulling en uit
wisseling verkregen worden.
Het beste ware, indien ook ten deze
volledige eenheid kon worden verkre
gen; blijkt dit niet mogelijk, dan moet in
ieder geval worden onderzocht of organi
satorisch contact mogelijk is."'
Door Ged. Staten is benoemd lot
schatter der pachtwaarde van gronden
in den calam. Willem Annapolder, de
heer J. J. de Jager te Nieuwdorp, ge-,
meente 's-H eer Arendskerlie en
in den calam. Oost-Bevelandpolder de
heer F. P. Polderdijk {e N. en St.
Joosland.
Uit Middelburg.
Gisterenmiddag had een werkman,
die bezig was a'an het herstellen |van
een cokesbreker op het terrein der gas
fabriek alhier, het ongeluk uit te slie
ren. Toen hij trachtte door een sprong
van een hoogte van 4 Meter ongedeerd
op den grond te komen, viel hij daarbij
en bezeerde zich ernstig aan den voet en
ook aan zijn neus.
De man Is naar het gasthuis overge
bracht en aldaar ter verpleging opgeno
men.
rig nummer uitvoerig verslag werd gege
ven.
Deze vergadering werd geleid door
den heer P1. de Bruync uit Aardenburg,
die in zijn openingswoord de bezuiniging
van vaak slechts geringe bedragen stelde
tegenover het militairisme waarvoor
groole'sommen worden weggegooid, en
die herinnerde aan de belofte dat dc
eenmaal toegekende salarissen niet
verminderd zouden worden.
De zaal was goed bezet.
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel.)
Dit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
- Te Hoek is overleden de heer H.
van Doeselaar, !A. P., lid van den gemeen
teraad. Zijn opvolger wordt de heer H.
Pladdel. (De Z.)
- Tegen 11 October is benoemd tot
politieagent te Amsterdam dhr. P L.
Ortelee Lz. te A x e 1.
- Wegens het ongunstig weer waren
de sportwedstrijden en volkspelen, welke
ter gelegenheid van den jaardag van 3.
M. de Koningin te Axel zouden worden
gehouden, uitgesteld tot j.l. Zaterdag.
Met medewerking van muziek en publiek
werden wedstrijden gehouden in hoog
springen, verspringen, cstafette-loopen,
hardloopen, mastklimmen, zakloopen,
enz. enz. alles op het terrein van de
voetbalvereeniging „Axel", die het feestje
georganiseerd had. Thans was het prach
tig weer en liep alles goed van stapel.
Er waren veel deelnemers ook uit de
omgeving.
EEN KAMER VAN TOEZICHT OP IIET
RENTMEESTERS!? ED Iü JE.
Gemeld wordt, dat in een bestuurs
vergadering van de vereeniging „Het
Grondbezit", besloten werd om het noo-
dige te doen tot stichting van een Kamer
van Toezicht op het Rentmeestersbedrijf
aan die vereeniging verbonden en in sa-
üit Zeeuwse h-V laanderen W. D.
Yerloopen Zaterdag, Zondag, en
Maandag had tc Schoondijke de flo-
raliatentoonstelling plaats, georganiseerd
door de afdecling ter plaatse van ooft-
en tuinbouw in Westelijk Zeeuwsch
Vlaanderen, zijnde de tweede tentoonstel
ling door die afdecling in het leven ge
roepen. De verzameling ingebrachte bloe
men gaf te zien, dat in de wijze van
kweeken verbetering was ingetreden
sinds het verloopea jaar.
De juryleden, de heeren A. Hoolhorst,
leeraar II. TI. B. S., en J. Hollebrand,
tuinbouwkundige, toonden zich zeer te
vreden over wal was ingebracht, al wa
ren er natuurlijk ook aanmerkingen.
De (Opening der tentoonstelling ge
schiedde bij monde van den voorzitter,
burgemeester Bleiker, waarna de heer
I. Risseeuw Johz. namens het hoofdbe
stuur van Ooft- en tuinbouw, woorden
van dank uitsprak en de afdeeling com
plimenteerde met het succes.
Ten slotte hesprak de heer Hoolhorst
ook namens zijn collega enkele punten
en deelde terloops mede, dat op dit
oogenblik Schoondijke de eenige plaats in
Nederland is waar een floralia als deze
wordt gehouden.
De tentoonstelling, gehouden op een
terrein, welwillend afgestaan door den
heer J. Butler, had een druk bezoek,
voornamelijk den Zondag, toen het mu
ziekgezelschap van Schoondijke een uit
voering gaf op het terrein.
Maandagavond had de prijsuitdeeling
plaats. De prijzen bestonden uit planten,
vazen, enz. Wederom een talrijk publiek
was present.
De afdeeling heeft een groot succes
gehad.
Ook te Oostburg is Zondag, in
de zaal van den heer de Vuijst, een pro
testvergadering gehouden vanwege a. C.
O. P. en C. N. O, P. tegen vermindering
van salarissen, verslechtering van pensi
oenen en arbeidsvoorwaarden.
Ook daar werd gesproken door de
heeren D. Sloffels en B. J. van Stapele,
die spraken in den zelfden geest als Za
terdag te Vlissingen, waarvan in ons vo-
KERKNIEUWS.
Benoemd tot kapelaan te Velsen, de
heer O. de Koster, alhier.
Geref. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Tholen,
door ds. S. J. Vogelaar, te Zeist.
Voor een beroep te Axel is gekozen
ds. O. J. Hakman, le Drachten.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Een opvoering van „Levens
stro o m i ngen".
Dinsdag 23 Sept. zal „Het Schouwtoo-
neel" uit Haarlem in den Schouwburg
alhier een voorstelling geven van „Le-
vensslroomingen", het zeer geprezen too-
neelspel van mevr. J. A. Simons-Mees.
Het genoemde tooneelgezelschap,waar
aan met eere de welbekende namen ver
bonden zijn van Adr. van der Horst en
Jan Musch, is in zijn vijfjarig bestaan
nog niet in Middelburg geweest. Maar
de lezers van groot© bladen zullen allen
wel weten, dal het zich een uitmuntende
reputatie heeft verworven door de zeer
verzorgde opvoeringen, en door het Ait-
slckende spel van da eersle-rangskrach-
ten die er aan verbonden zijn.
En het stuk van mevr. Mees, dat de
tragische gevolgen uitbeeldt van een bot
sing tusschen de meeningen van het
oudere en jongere geslacht, werd in de
bladen geroemd als een van de allerbeste
tooneelslukken van den laatsten tijd.
Enkele persaanhalingeu mogen hier vol
gen
Nieuwe Courant (Frits Lapidoth): Dc
heb zelden zoo prachtig en zuiver en lot
in alle bijzonderheden af tooneelspe! mo
gen bewonderen van een gezelschap dat
met een stuk van mevrouw Simons-Mees
gekomen is.
Nieuwe Rolt. ört. Het voorname in
den dubbelen zin van belangrijkheid en
schoonheid is het spel van ICo van Dijk
en Pine Beider. Mevrouw Simons-Mees
kan „Het Schouwtooneel" dankbaar zijn
voor deze reprise.
Warm als zelden was het applaus der
toeschouwers.
De MaasbodeDoor volstrekt superieur
spel heeft een tooneelwerk vanzelf actie.
En dat superieure spel heeft „Het
Schouwtooneel geboden.
Wij kunnen een ieder aanbevelen dit
tooneelwerk 'te gaan zien.
ONDERWIJS»
Bij Kon. besluit is tijdelijk benoemd
tot leeraar aan de R. H. B. S. te Warf-
fum, de heer A. H. van der Weel te
Groningen, vroeger alhier.
In het hoofdbestuur der Vereen,
vaif leeraren aan Rijks Hoogero Burger
scholen, heeft o.a. zitting de heer N. L
Willink, alhier.
Geslaagd te Wageningen voor het
acte-exameu tuinbouwkunde 1. o., de
heer H. L. Meijers, te R i 11 h e m,
Benoemd lot waara. lioofd der open
bare school te K a p e 11 e, de heer 0. P.
de Keijzer.
Hoofden in den Bond van Ned.
Onderwijzers.
„De Bode" bericht, dat de uitslag van
het referendum van den Bond van Ne-
derlaudsche Onderwijzers betreffende de
toelating van hoofden tot den Bond als
volgt was:
Uitgebracht 2773 stemmen, vóór 1419,
zoodat het voorstel tot toelating is aan
genomen.
(Ing. Med.)
dal zooveel mogelijk alle veehouders een,noegen met weinige en korte opmerkin-
stal- of stamboekhouding van één of gen op te teekenen, dan zal het kaartensy-»
meer hunner verschillende veesoorten 1 steem wel ingang vinden. De kaarten zijn.
bijhouden'? 'gemakkelijk op nummer le zetten en
Naast den akkerbouw speelt de vee- ieder afzonderlijk er uit te nemen. Door
fokkerij in deze provincie de voornaam- hun stijven vorm kunnen zij langen tijd
sle rol, voornamelijk de paardenfokkerij (meegaan, alvorens er onoogelijk uit to
is bloeiend. De rundveefokkerij vervult zien. Wil men daarentegen een uitvoerige
daarnaast een minder gewaardeerde, uitgebreide stamboekhouding met ge ge-
Toch is deze bedrijfstak te belangrijk I gevens van allerlei aard, dan geeft do
om zooals nu op vele plaatsen, te wor- j commissie dc voorkeur aan foliovellen,
den verwaarloosd hetgeen niet andersdie ais bij een losbladige bookbinding
kan zijn dan in het nadeel van den ,door middel van beugels bijeengehouden
eigenaar en fokker zelf. Een belangrijkworden en toch gemakkelijk afzonderlijk
hulpmiddel om tc geraken tot een bete- uitneembaar zijn. Ook de bijbehoorende
ren toestand in deze kan de stamboek- j bewijzen van inschrijving in eender groo-
het doel, alsmede de wijze, waarop niet te stamboeken, melklijsten enz. kunnen
houding zijn en daarom kan het nut en gemakkelijk tusschen de twee bladen be-
genoeg worden gepropagandeerd. Zeer j waard worden. (Zie bijlage),
zeker verdient het aanbeveling de stam- De gewone boekvorm mist enkele de-
öoektiouding van het rundvee in deze zer eigenschappen, terwijl nog losraken
streek meer algemeen ingang te doen 1 en zoekraken, groot volume ingeval van
vinden. transport, enz. bezwaren opleveren
Nu treffen we de volgende vormen van IV. Welk aantal formulieren zou ge-
stamboeken hier aan
1. De groote stamboeken.
Deze werken over groote gedeelte.,
van het (land. Ze zijn door de fokkers
le zamen opgericht en beheerd. De die
ren daarin opgenomen moeten voldoen
aan bepaalde pischeu, wat betreft ex
terieur. Hier heeft dus selectie plaats om
te fokken in een aangegeven richting. De
jonggeboren dieren der in het stamboek
'ngeschreven ouders kunnen worden op-
;enomen in het register voor jongvee-
'eulenboek.
Hier is natuurlijk strenge controle ver-
elscht want voor alles zjj de stamboek
houding betrouwbaar om te. kunnen die
nen voor studie van afstamming, verer
ving enz. Om de controle mogelijk te I
maken vermelden deze stamboeken al
leen het hoog noodige. Hier werd de
vraag gesteld, of het niet mogelijk zou
zijn bij het Ned. Trekp. stamboek ook
het exterieur in een puntenschaal te om-
schrijven.
2, De slamboekhoudiiig der rundvee-
fokvereenigingen.
Deze is meer uitgebreid kan dit ook
zijn en toch betrouwbaar blijven, omdat
plaatselijk werkt, wat de controle erg
vergemakkelijkt. Hierin wordt naast de
gegevens der groole stamboeken ook de
productie in L. melk, pet. vet en K G.
botervet, lengte der laclatieperiodc, enz.
vermeld. Ook kunnen minder goed ge
bouwde dieren worden opgenomen.
De vereeniging is verder werkzaam
door hel aanschaffen van goede vader-
dieren, het houden van tentoonstellingen,
enz. enz.
De stalstamboekhouding, die het
volmaakte nabij kan komen, daar hierin
ook de minder goede eigenschappen ver
meld kunnen worden.
Zooals de naam reeds aanduidtbetreft
dit den veestapel van één stal. De inrich
ting, alsmede het bijhouden berust bij
den fokker. Hier wordt de controle ge
mist, doch deze boekhouding zal voor
den eigenaar zelf de meeste waarde be
zitten.
Hier kunnen ook in worden opgeno
men de meer ondergeschikt© gegevens of
eigenschappen, die niet vermeld worden
door de groote stamboeken.
Na verloop van eenigen tijd kunnen ze
"n rijke bron van studiemateriaal voorden
fokker vormen. Helaas komt een derge
lijke slamboekhouding hier sporadisch
oor. Wel worden enkele gegevens als
datum van geboorte van paring, van
werpen opgeleekend, doch den naam van
stpmboekhouding kan dit niet gegeven
worden.
II. Hoe moet de invoering daarvan
worden bevorderd
De invoering zou kunnen worden be
vorderd door het groote financieel© nut
ervan aan te toonen. 't Zij op scholen
of cursussen, in vakbladen door verschil-
scbillende landbouw- en zuivel consu
lenten, alsmede door de groote stam
boeken, door hel houden van lezingen
voor vakvereenigingen, door het toeken-
LANDBOUW.
Onder het vee van den landbou
wer j. I. öp 't Hof te Schare is mond
en klauwzeer geconstateerd.
Stalstamboekhouding.
We ontvingen het volgende vraagpunt
rapport B. r. G. in Zeeland over stal
stamboekhouding
I. Is het wenschelijk te bevorderen,
wenscht zijn voor paardenfokkerij en
rundveefokkerij
Hel aantal formulieren kan bepaald
blijven tot
le. voor paarden
2e. voor vrouwelijk rundvee
3e. voor manlijk rundvee.
V. Welke dieren moeten worden om
schreven?
Omschreven worden zoo jnogelijk alle
dieren van het veeslag. Slechts die die
ren waarvau men weet, dat zij zijn aan
gekocht om weer direct te worden ver
kocht, kunnen worden uitgesloten, doch
voor latere studie boude uien het aantal
uil tc sluiten dieren zoo klein mogelijk.
Omstandigheden kunnen den fokker
dwingen te fokken met diereu, die hij
voor den handel bestemd had. b.v. ten
gevolge van ziekte, enz.
VI. Welke gegevens moeten op de
formulieren worden vermeld
Naar de keuze, van een beknopte of
een uitgebreide stalstamboekhouding lcie-
ze men ook de gegevens. Men beginne
met het geven van een eigen stam-
boeknummer, verder door een teeke-
ning met dc afteekeningen. Voorts ver
melde men geslacht, naam. afstamming,
geboortedatum cn datum der daarop be
trekking hebbende paring, stamb. of kal-
verboeknummer, alsmede voedingstoe-
stand van het jonge dier, rantsoen om
bepaalde lijden, 1, 2 of 3 maanden. Dan
schouwe men alle dieren op enkele data
in 't jaar tot tegen den weidegang, of
bij het op stal komen, b.v 1 April—'1!
Dec. Opmerk voedingstoestand, ontwik
keling, fouten en exterieur.
Data- van paring en werping, naam
van het gebruikte vaderdier. No. van
't stamboek. Ziekten, verloop daarvan,
gevolgen, beproeving op tuberculose enz.,
data weigang en op stal komen, rantsoen,
wintervoeding-.
Voor melkkoeien, duur der lactatie-
periodes, productie in K.G melk, pcL
•et, K.G. botervet Voor de manlijke
dieren, zoo al aanwezig, kan worden
vermeld fokresultaten, vererving, pet.
der opgenomen jonge dieren, de vrucht
in 't algemeen, alsmede karakter.
Bij het vr. paardemnateriaal, naast
vermelden van maten, karakter, opmer
kingen als trék wil, logheid, melkrijk, liet
veulen,' enz.
•VIL Hoe te voorkomen, dat de for
mulieren verloren gaan
Door den vorm van losbladig systeem
met gaten en beugels.
Resumeerende komt de commissie tot
de conclusie, dat een dergelijke stal
stamboekhouding, ondanks de admini
stratie daaraan verbonden, gunstige re
sultaten kan afwerpen. Hoewel voor
vreemden slechts betrekkelijke waarde
bezittend, daar er geen controle aan
wezig is, geeft ze den fokker een volle
omschrijving van alle omstandigheden
het dier betreffende, wat ook bij overga
ve van den inventaris zijn waarde niet
zal missen. Ook wat de klasse der paar-
nen van premies voor de meest practisch den betreft, mist men dergelijke kleinere
ingerichte en de best uitgevoerde. Een
arbeidsveld voor de commissie tot bevor
dering der paarden- en rundveefokkerij
en dergelijke lichamen.
III. Is een kaartenstelsel te verkiezen
boven boeken?
De inrichting der stalstamboekhouding
wordt voornamelijk bepaald door de rol,
die de fokkerij in het bedrijf speelt, én
door de liefhebberij, die de eigenaar of
fokker daarvoor _gevoelt. Neemt men j*e-
niettemin waardevolle gegevens in
de groote stamboeken geheel en al.
Zeer zeker zullen tijd en moeite aan
zulke administratie verbonden, rijke re
sultaten afwerpen.
De commissie: I. A. RISSEEUW', Oost
burg. W. H. OOSTINGH, Kloetinge; Al
ZANDEE, Kloetinge; W. DE BUCK, Me-
liskerke.
