Zaterdag 30 Aug. 1924
FEUILLETON
De Kluizenaar van Far-End
Ne. 203
167" Jaargang
MIDDELBURGSCHE
Dit nummer bestaat alt TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
roor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
tingen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone adveitentiên; 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
(en: 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
ran 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
(rooter dan vijf regels druks en waarbij
ft aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk,
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
obi Bureau bezorgd zijn.
BINNENLAND.
DE RIJWIELBELASTINGWET.
Het antwoord van den Minister van
Financiën op de vragen van den heer
De Jonge betreffende de uitvoering der
Rijwielbelastingwet, luidt:
Aan de met het toezicht op de uit
voering der Rijwielbelastingwet belaste
ambtenaren der accijnzen is opdracht
^gegeven, gedurende de eerste vier weken
na het in werking treden der wet zich
te onthouden van het instellen van be
keuringen en zich in dien tijd te bepa
len tot het geven van waarschuwingen.
Het ligt voor de hand, dat hieraan is
gevolg gegeven, terwijl ook de ambtena
ren der Rijks- en gemeentepolitie zich
dienovereenkomstig zullen hebben te ge
dragen, aangezien de instructie, waarin
die opdracht voorkomt, in het „Algem.
Politieblad" is afgedrukt.
Het is aannemelijk, dat een aantal der
gewaarschuwde personen reeds in het
bezit was van een rijwielmerk en der
halve de belasting had betaald, wat dan
echter niet te zien was, doordat zij na
lieten, het merk aan het door hen be
reden rijwiel aan te brengen.
De aangegeven oorzaken zullen waar
schijnlijk menigeen er toe gebracht heb
ben, het rijwielmerk nog niet aan het
rijwiel te bevestigen of dit laatste van
het merk te ontdoen.
Dat de prompte betalers geschaad en
de nalatigen bevoordeeld werden, zou
slechts waar zijn, indien ook verder met
waarschuwen werd voortgegaan, zonder
die waarschuwing kracht bij te zetten,
wat intusschen allerminst in de bedoeling
ligt.
Dat met een krachtige toepassing van
de wet enkele weken is gewacht, vond
niet alleen zijn oorzaak in den wensch,
het publiek gelegenheid te geven, zich
met de wet vertrouwd te maken, maar
ook hierin, dat omtrent de aantallen rij
door
MARGARET PEDLER.
Geautoriseerde vertaling van W.E. PONT
„>Wat een energieke jonge tdamet" lach
te Geoffrey. „Maar ik zie, dat je vast
besloten bent. .Wat zijn dan nu je plan
nen? Laat eens hooren."
dacht kamers te nemen voor een
tijdje bij geschikte menschen men-
schen van onzen stand, die een betalende
logée willen nemen
„Arm, maar fatsoenlijk dus", vulde
Geoffrey aan.
Sara knikte.
„Ja. Zie je" zij glimlachte even
Jullie hebt mij bedorven voor alleen
leven, en ik sta toch vrijwel alleen op
de wereld, dus moet ik ergens een thuis
voor mezelf maken." Zij vouwde een
brief open. dien zij in de hand had.
„Ik zou altijd graag aan zee wonen
ergens op een klein plaatsje achter
af. En ik geloof, dat ik juist gevonden
heb, wat ik zoek. Ik zag een adver
tentie voor een betalende logée; daar
heb ik op geschreven en hier is het
antwoord. Het is van een dokter
wielen, die in de verschillende plaatsen
worden gehouden, geen betrouwbare ge
gevens ten dienste stonden. Dit was oor
zaak, dat ernstig rekening gehouden
moest worden met de mogelijkheid van
stagnatie, als gevolg van het tijdelijk uit
geput raken van den voorraad rijwiel-
merken in bepaalde plaatsen, hetgeen er
toe zou hebben geleid, dat bekeurden
zich niet zonder recht op overmacht
hadden kunnen beroepen.
Aan hen, die aanspraak hadden op
een kosteloos rijwielmerk, moest tijd ge
laten worden om dit aan te vragen en
de beslissing op die aanvragen, waafc«
mede enkele dagen gemoeid zijn, af te
wachten.
Den handel wilde men eenige gelegen
heid laten, houders te bedenken en aan
te maken, waarmede de merken op een
gemakkelijke en veilige manier aan de
rijwielen konden woiden bevestigd.
Aan de ambtenaren is bij circulaire
van 8 Aug. j.l. opgedragen, van 29 Aug.
af, dus nadat de wet vier weken zal
hebben gewerkt', over het geheele land
met de controle daadwerkelijk te be
ginnen en overtreders te bekeuren.
BELGIË EN NEDERLAND.
De „Nation Beige" bespreekt in haar
nummer van Donderdag, in een hoofd
artikel, den indruk die de uitlatingen
van den voorzitter van onzen minister
raad in zijn Maastrichtsche rede over
Limburg, en de verklaring, die de „Re
sidentiebode" daarvan gegeven heeli, in
de Nederlandsche en de Belgische pers
teweeggebracht hebben. Het Belgische
blad vraagt zich af, welke de eischen
zijn, die Theunis te Londen gesteld kan
hebben en waar de „Residentiebode" op
zinspeelt. Theunis wil zich daarover niet
uitlaten, doch, zegt de „Nation Beige",
iedere Belg, die eenige kennis van ge
schiedenis en aardrijkskunde heeft, kent
ze wel!
„In 1914 is Duitscliland, om Prank-
rijk aan te vallen, door België gelrokken
Morgen zal het om het Pransch-Belgi
sche blok aan te vallen, door Limburg
trekken. In 1914 had Holland een leger.
Men mag aannemen, dat, indien Duitsch-
land het Nederlandsche grondgebied ge
schonden had, het Nederlandsche leger
zich aan de zijde der Geallieerde legers
geschaard zou hebben. In een toekomstig
conflict zal dit echter niet zoo zijn, om
de eenvoudige reden, dat Holland geen
leger meer heeft, of, zoo men wil, slechts
een schijn van een leger, dat ons in geen
geval ook maar den minsten steun zal
kunnen verleenen."
Er bestaat volgens het blad, nog wel
een kans, dat de partij, die het de „Oran
gisten" noemt er in slaagt, om de plan
nen tot reorganisatie van het leger door
te drijven, maar dan... zal dit leger
tegen België gericht zijn.
Als eenmaal de Belgische troepen uil
het Rijnland verdwenen zijn, zal Limburg
het eerst aan een Duitschen aanval bloot
staan. De „Nation Beige" prijst den heer
Theunis zeer, daaraan gedacht te heb
ben:
„Baar Limburg het eerst gevaar loopt,
heeft Nederland tot plicht om het te ver
sterken. Hoe? Het moet militair worden
ingericht als een bruggehoofd van de
Maaslinie. Dit willen de Hollanders eeh-
ter tot geen prijs. Zij willen het niet,
omdat dit hun zoo belieft, omdat zij geen
geld hebben en omdat zij, willen zij lo
gisch zijn, in geval van oorlog, gedwon
gen zouden zijn onmiddellijk met de Bel
gische troepen samen te werken, of de
een dr. Selwyn in Monkshaven die
een zieke vrouw heeft en één dochter.
Hij schrijft zoo'n origineel soort van
brief, dat ik geloof, dat ik wel met
hem op zou schieten."
Geoffrey hield zijn hand uitgestoken
voor den brief, en liet zijn blik ovei}
den inhoud-gaan, terwijl zijn vrouw na
een „mag ik?" tot Sara, die toestem
mend knikte, over zijn schouder mee
las.
Tim alleen scheen geen belangstel
ling in de zaak te toonen, maar stond
op een afstand uil het raam te staren
met den rug naar het trio bij den haard
gekeerd.
„Gezinikzelf, mijn vrouw, één
dochter", mompelde Geoffrey. „Hm,
lun,een kwart mijl van de zee af
hm.hier begon hij hardop
te lezen „wij zijn niet al te ruird
bedeeld met aardsche goederen. Ons huis
is ruim en comfortabel, maar afschuwe
lijk gemeubeld. Maar voor het klimaat
kan ik instaan, en er zijn heel wat
menschen, die aardiger zijn dan wijzelf
in de Duurt. Het zou mij niet passen
loftrompet van ons eigen huishouden
te blazen, en om de waarheid te
zeggen, zou die ook niet altijd een me-
lodieuzen klank geven maar wanneer
de overige beschouwingen, die ik
geven heb, u eenigszins aanlokken, stel
ik voor, dat u hierheen komt en e
door ben aangelegde versterkingen door
Belgische troepen te laten bezetten. En,
daar deze Hollandsche koppigheid ons
grondgebied aan een Duitschen inval
bloot stelt, wordt het voor ons en voor
Frankrijk de vraag, of wij, bij ontstente
nis van onze buren, niet moeten beslui
ten om zelf Limburg te versterken."
Wel bedankt, Nation beige!
EEN SCHELDE—RIJNKANAAL
De heer Gevaert, directeur van Brug
gen en Wegen te Brussel, heeft aan La
Dernière Heure eenige inlichtingen ge
geven over de noodtge werkzaamheden
van zijn Departement.
Bij' gebrek aan credieten zullen in af-
zienbaren tijd, zoo zeide hij, geen groote
waterwerken worden uitgevoerd. Van
de ontworpen kanalen in de Kempen zal
vooralsnog weinig komen.
Thans wordt de vaart van Charleroi
tusschen Brussel en Clabecq bevaarbaar
gemaakt voor schepen van 600 tons. Dit
werk zal ongeveer 250 millioen kosten.
Om het steenkoolvervoer van het
nieuwe bekken te verbeteren, wordt het
gedeelte Antwerpen-Beeringen van het
Kanaal Antwerpen-Luik verbreed.
Van het eerste ontwerp voor het Ka
naal van Antwerpen naar den Rijn over
Roermond naar Ruhrort is bepaald af
gezien, wegens de hooge kosten. Veeleer
zal de Schelde aan den Rijn verbonden
worden door een Kanaal van Antwer
pen naar Moerdij'k. (Tel.)
IN EN OM DE HOOFDSTAD.
XCIII.
Winkelsluiting en Straatverkoop.
In het voorjaar van het volgend jaar
zal het een kwarteeuw geleden zijn, dat
te Amsterdam de „Algemeene Winke-
liersvereeniging" werd opgericht. Het
zal tijds genoeg zijn op dit zilveren ge
beuren meer aandacht te vestigen, wan
neer wij het dichter dan op het oogen-
blik het geval is genaderd zullen zijn.
Niettemin wijs ik er toch nu reeds op
in verband met een rapport dat dezer
dagen is uitgebracht door een commis
sie, gevormd door afgevaardigden der
verschillende winkeliers- en midden-
standsvereenigingen, in deze stad geves
tigd, welk rapport betreft de verordening
op de winkelsluiting.
De „Algemeene Winkelie'rsvereeniging"
werd indertijd opgericht onder den drang
der sociale denkbeelden, die in die dagen
hoe langer hoe sterker op den voor
grond kwamen. Het was in den tijd toen
het radicalisme zich in den Raad van
Amsterdam steeds meer deed gelden; in
de dagen toen het eene particulier groot
bedrijf na het andere door de gemeente
genaast werd; toen gas-, tram-, telefoon-,
electrisch bedrijfmaatschappijen in ex
ploitatie der stad zouden komen of reeds
gekomen waren; toen het corps der ge
meentewerklieden steeds aangroeide en
de gemeente-bemoeiing voor den „klei
nen man" geleidelijk toenam.
Gevolg daarvan was, dat de gemeente
lijke belastingen toenamen en men steeds
meer gegoede burgers, die zich aan de
stijgende inkomsten-belastingen wilden
onttrekken de hoofdstad metterwoon
zag verlaten.
De middenstanders, met name de Am-
sterdamsche winkeliers, zagen zich in
hun belangen bedreigd. Zij meenden, dat
zij de dupe zouden worden van dit ra
dicale gedoe; dat zij hoe langer hoe meer
lasten zouden moeten dragen, terwijl
vele hunner gegoede klanten de stad ver-
de proef met ons neemt."
„Vindt je niet, dat die brief leuk
origineel is?" vroeg Sara.
Geoffrey, als man, schudde afkeurend
het hoofd.
„Neen, dat vind ik heelemaal niet",
zei "hij beslist. „Ik heb nog nooit zoo'n
weinig zakelijken brief gelezen."
„Ik vind dien brief uitstekend", was
Elisabeth's even besliste meening. „Die
man schrijft net wat hij denkt volko
men oprecht en natuurlijk. Als ik jou
was, zou ik gaan en het eens met hen
probeeren, zooals hij voorstelt, Sara".
'„Dat had ik óók geacht", antwoord
de Sara. „Ik vond het een allerprettig-
sten brief."
Geoffrey haalde gelaten de schouders
op.
„Ja, natuurlijk, wanneer jullie twee
vrouwen uitgemaakt hebt, dat de man
een heilige is, dan kan ik mijn matjes
wel oprollen. Hoe is de vent z'n adres?
Ik zal hem eens naslaan in het medisch
jaarboek. Richar d Selwy, Sunnyside,
Monkshaven, is het niet?"
Hij ging naar de bibliotheek om dr.
Selwyn's geloofsbrieven te onderzoeken
en kwam even later terug met een ko-
tmisch-lreurigen grijns op het gelaat.
„Hij schijnt best te zijn nogal een
knap man, te oordeelen naar zijn graad
en de benoemingen, die bij heeft gehad"
erkende hij knorrig.
Likdoorns, Eelt, Hoornvlies, Wretten, enz., verdwijnen door
„BO DO" ZAI^F.
prijs per doos 25 cent-
Bij Apothekers en Drogisten.
(Ing. Med.)
lieten; dat de gemeente op velerlei ge
bied hun concurrent ging worden en zij
de belastingen moesten opbrengen, die
voor een goed deel zouden moeten die
nen tot het betalen der loonen der ge
meente-werklieden, van loonen zóó
hoog, dat gevolg daarvan moest wezen
het stijgen der loonen der werklieden,
die bij hèn in dienst waren. Vandaar het
opkomen der middenstand- en winke-
liersvereenigingn, die aanvankelijk een
beslist conservatieve houding aannamen
tegenover het streven der Amsterdam-
sche radicalen.
Uit die dagen dagteekent ook de op
komst der beweging voor een gemeen
telijke verordening op de winkelsluiting.
Er waren er onder de winkeliers, vooral
onder de kleineren, die niet over veel
dienstpersoneel beschikten, ook toen
reeds, die voorstanders waren van de
vervroegde winkelsluiting. Niet alleen
omdat zij daarmede in de eerste plaats
het oog hadden op de belangen van hun
personeel, dat door een gereglementeerd
sluitingsuur vroeger in den avond vrij
zou zijn, doch allereerst omdat zij door
vroeger sluiting niet belangrijk zouden
kunnen besparen aan kunstlicht. Maar
de groote meerderheid der Amsterdam-
sche winkeliers was van het denkbeeld
eener verplichte winkelsluiting op een
verordend avond-uur niet gediend. De
meesten wilden vrijheid in hun zaken;
zagen niet in waarom zij niet zouden mo
gen verkoopen zoo vroeg en zoo laat en
zoo lang als zij wilden; beweerden, dat
zij door zoo'n nieuwen radicalen maat
regel ten gronde zouden worden gericht
en nóg meer moeite zouden hebben de
hooge belastingen op te brengen.
Er is sedert dien tijd natuurlijk een
groote verandering in de begrippen om
trent persoonlijke vrijheid gekomen.
Steeds meer is men gaan inzien, dat in
het belang van het winkel-personeel, en
niet alleen in het belang daarvan, doch
ook in dat van den winkelhouder en zijn
gezin, met name van den kleinen winke
lier, die dikwerf zijn zaak drijft met me
dehulp van vrouw en kinderen, voor een
verordening op het sluiten der winkels
veel te zeggen is vermoedelijk zullen
er nog maar weinig winkeliers te vinden
zijn, die tot de dagen der onbeperkte
vrijheid van openen en sluiten hunner
winkels zouden willen leruglceeren. Het
voorbeeld der Londensche winkeliers,
die 's avonds, nog vroeger dan hier in
Amsterdam, hun winkels sluiten; hun
voorbeeld van Zaterdagmiddag vroeg
sluiten althansin de voornaamste win
kelstraten der Engelsche hoofdstad
heeft hier en in andere groote steden van
ons land meer en meer navolging ge
vonden. Misschien zelfs nog meer bij de
neringdoenden zeiven dan bij het Am-
sterdamsche publiek, hetwelk zelfs nu
nog steeds van meening is, dat de stad
er heel wat ongezelliger op geworden
is, nu de winkels niet meer, zooals vroe
ger jaren het geval was, laat open blijven
De Amsterdammers, althans velen hun
ner, kenden in vroeger jaren geen grooter
genot dan do.or de winkelstraten te slen
teren, „hun Kalverstraatje te pakken",
als daar het kunstlicht ontstoken was
Dat „genot" is voor hen verdwenen,
waartegenover een ander, beter genot,
..lk denk zeker, dat hij een beste man
is," zei Sara met overtuiging.
„Hoewel ik niet begrijp waarom een
kerel, die zoo knap is in zijn vak moet
gaan pracliseeren in een klein gat als
Monkshaven", bracht Geoffrey er kwaad
aardig tegenin.
„Waarschijnlijk ging hij daarheen ter
wille van de gezondheid van zijn vrouw"
veronderstelde Elisabeth. „Hij zegt, dat
zij ziek is".
„Nu, goed dan," gaf Geoffrey on
willig toe „ik neem dus aan, dat je er
heen gaat, Sara. Maar wanneer de proef
geen succes blijkt moet je dadelijk bij
ons terugkomen. Is dat afgesproken?"
Sara aarzelde.
„Beloof 3iet", commandeerde Geof
frey. „Of" met groote beslistheid
„ik ben een boon, als we je laten gaan."
„Goed", stemde Sara gedwee toe. „Ik
beloof hel".
„Ik hoop, dat de heele proef deerlijk
zal mislukken", merkte Tim later oj),
toen hij met Sara alleen was. Hij sprak
met een eigenaardig korte, bijna vijan-
tige buiging in zijn stem.
„Dat is nu niet vriendelijk van je,
Tim," protesteerde zij glimlachend. „Ik
dacht, dat je kameraadschappelijk ge
noeg was om je er niet in te verkneu
kelen zooals ik zeker weet, dal Geof
frey doen zal wanneer de zaak op
mislukking uitliep!"
staat: dat van de winkelbedienden en
winkeljuffers, die meer avondvrijheid
verkregen hebben.
Dat alles wil echter niet zeggen, dal
het vraagstuk der verordende winkel
sluiting reeds geheel van de baan is. On-
gereker d degenen wij kunnen aanne
men de zeer weinigen die de geheele
verordening ingetrokken zouden willen
zien en van oordeel zijn, dat volstaan zou
kunnen worden met een wetgeving, die
voor winkelbedienden niet meer dan
achturen arbeid per etmaal toelaat, doch
den winkelier daarnevens 't recht geeft
zoo laat hij verkiest personeel in dienst
te hebben, zijn er velen, die een rijks
wetgeving op winkelsluiting eischen, en
oppositie tegen de winkelsluitingverorde
ning is gedurende de laatste maanden op
gekomen met betrekking tot de wijziging
die in Januari van dit jaar in de verorde
ning werd gebracht.
Men, herinnert zich misschien, dat de
gemeenteraad toen een bepaling goed
keurde, waarbij den burgemeester vrij
heid werd gelaten dispensatie van de
erplichting 's avonds om acht uur te
sluiten, te geven aan dié winkeliers, die
zouden kunnen aantoonen, dat zij vooral
des avonds hun klanten hebben te wach
ten. Het gold hierbij voornamelijk die
neringdoenden, die eerste levensbehoef
ten verkoopen en het moeten hebben van
de klanten, die eerst laat in den avond
gelegenheid hebben hun inkoopen te
gaan doen.
Bij de behandeling dier kwestie is na
drukkelijk verklaard, dat dergelijke dis
pensatie op de verordening eerst dan
zou worden gegeven, wanneer degelijk
onderzoek het billijke en noodzakelijke
er voor zou hebben aangetoond. Maar
het is nu gebleken, dat van die dispen
satie misbruik is gemaakt door velen, die
haar gekregen hebben. In vele dier win
kels, die geacht werden uitsluitend aan
gewezen te zijn op den verkoop van le
vensmiddelen, schijnen ook verkocht te
worden artikelen, die moeilijk onder de
eerste levensbehoeften kunnen worden
gerekend het begrip levensmiddelen
heeft inen daar blijkbaar een verre strek
king gegeven. Gevolg is natuurlijk ge
weest, dat de winkeliers, die óf geen dis
pensatie van het vroege sluitingsuur ge
vraagd hadden, óf op wier verzoek haar
te mogen krijgen afwijzend werd be
schikt, zich in hun bedrijf benadeeld
achtten zij verloren uit den aard der
zaak in die volksbuurten, waar één of
meer winkels waren die vergunning had
den vei kregen 's avonds na acht uur te
verkoopen, klanten, en het rapport van
het onderzoek, door de commissie uit de
winkeliers-vereenigingen ingesteld naar
aanleiding van die klachten, vestigt op
deze zaak de aandacht. Het stelt in het
licht, dat het niet alleen hoogst moeilijk
is uit te maken of inderdaad een winkel
bedrijf door het verbod van verkoop na
acht uur des avonds wordt geschaad,
maar het wijst er mede op, dat dispen
satie is verleend aan neringdoenden, wier
bestaansmogelijkheid niet absoluut af
hankelijk is van de geldelijke resultaten
hunner winkelnering, of aan personen,
die naast hun winkelnering nog andere
inkomsten hebben, zoodat ten nadeele
van andere winkeliers in de nabijheid
.Nu, dat doe ik dan niet", ant
woordde hij ruw. De vlegelachtige toon
leek zoo weinig op Tim, dat Sara eenigs
zins verwonderd naar hem opzag. Hij
staarde haar aan met een vreemde, ont
waakte uitdrukking in de oogen; zijn ge
zicht was heel bleek en zijn mond trok
verraderlijk.
Met een plotselinge vrees voor wat
komen ging, sprong zij op en strekte de
hand uit als om het aï te weren.
„Nee nee, Tim, Het is niet zeg
niet, dat het dót is....."
Hij greep haar hand en hield die tus
schen de zijnen.
„Maar dat is hel", zei hij, heel snel
sprekend. Zijn anders zoo vroolijlc gelaat
was nu een en al emotie. „Dat is liet. Ik
heb je lief. Ik wist het niet, totdat je
sprak van weggaan. Sara
„O. het spijt me zoo, het spijt me zoo!"
Gejaagd viel ze hem in de rede. „Zeg
niets meer Tim, alsjeblieft niet.
In de stilte, die volgde, keken de twee
jonge gezichten elkaar aan het eene
vol wanhopige liefde, het andere vol on
eindige verontschuldiging.
Eindelijk zei Tim dof:
„Is er dan niets aan te doen"' Geef je
niet om mij
„Ik ben bang van niet niet op die
manier. Ik dacht, dat we vrienden wa
ren alleen maar vrienden, Tim'j drong
zij aan.
