Dinsdag 19 Aug. 1924
No. 19S
167" Jaargang
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
roor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ilngen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiên worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiên: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
ran 1—7 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiên niet
jrooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiên onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiên moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
BINNENLAND.
DE RIJKSMIDDELEN IN JULI 1024.
De opbrengst der Rijksmiddelen
'(hoofdsom en opcenten) over de maand
Juli 1924 bedroeg 37.362 815, tegen
f 34.656.686 over de maand Juli 1923.
Het een twaalfde gedeelte der raming
over 't geheele jaar bedraagt f 33,078 083.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste zeven maanden
van 1924, vergeleken met die over de
eerste zeven maanden van 1923.
Grondbel. f 12.694.784 f 11.077.548
Pers. bel. f 11.332.692 f 9.564.814
Ink. bel. f 62.962.236 f 71.164.664
Div. en T. f 5.672.608
f 5.813.963
f 21.151.430
f 1.240 503
f 27.377.227
f 893.064
f 3.501 668
f 5.381.982
f 9.473120
f 61.419
1' 10 980.875
f 13.441.969
f 26.658.423
f 20.628.971
f 502.764
f 629
f 2.348.132
f 1.335.451
418.919
107.769
1.952.229
364.140
Verm. bel.
Suiker
Wijn
Gedist.
Zout
Bier
Geslacht
Tabak
Speelk.
Zegelr.
Reg.-Recht
Successier.
Invoerr.
Goud, zilv.
Essaailoon
Stat/recht
Domeinen
Staatsloterij
Jacht, visch.
Loodsgeld
Mijnrecht
f
f 8.282.873
f 6.020.865
f 23.102.123
f 1.04S.195
28.618.830
f 821 541
f 2.806.571
f 5.924.586
f 9.822.031
f 53.479
f 10.223.525
l 10.906.697
f 27.714.393
f 19.810.071
f 540.171
f 603
f 1.930.162
f 1.317.053
f 419818
f 172.617
f 1.601.162
f 334 914
TWEEDE HYPOTHEEK VOOR
ARBEIDERSWONINGEN.
De „St. Orl." bevat een Kon. besluit
van 1 Augustus, waarbij bepaald wordt
dat, voor zoover de benoodigde gelden
bij ?le wet beschikbaar zijn gesteld, de
ministers van arbeid^ handel en nijver
heid en van financiën, in samenwerking
met de gemeenten, ten behoeve van den
bouw van arbeiderswoningen, op nader
door 'hen vast te stellen voorwaarden
voorschot kunnen verleenen onder ver*
baud van tweede hypotheek. De voor-
scholten zullen in geen geval een bedrag
van f 600 per woning mogen overschrij
den. Alleen voor de gemeente Amsterdam
kan hierop een uitzondering worden ge
maakt.
De voorschotten worden slechts ver
strekt voor woningen, waarvan de in
houd uiet meer bedraagt dan a. voor
eengezinshuizen 260 M.s; b. voor percee-
len, waarin niet meer dan t'wee wo
ningen boven elkander zijn gelegen, ge
middeld 225 M.3 per woning; c. voor
perceelen, waarin meer dan twee wo
ningen boven elkander zijn gelegen, ge
middeld 200 M.s per woning.
Voor winkelwoningen wordt in het al
gemeen alleen dan voorschot verleend,
wanneer zij deel uitmaken van een wo
ningcomplex.
Een voorschot kan worden toegezegd
voor den bouw van landarbeiderswonin
gen met kleine bedrijfsruimte, mits daar
voor geen steun krachtens de Landar-
beiderswet is verleend. In dit verband
zij o.m. verwezen naar de verzameling
van landarbeiderswoningtypen, uitgege
ven door het Staatstoezicht op de Volks
gezondheid (Volkshuisvesting).
De gevels der woningen moeten vol
doen aan redelijke eischen van welstand
De woningen moeten voorts aan verschil
lende minimum eischen voldoen.
Het bedrag der hypothecaire leening
zal niet meer bedragen dan 20 pet. van
de geschatte verkoopwaarde van het vol
tooide gebouw (de waarde van den grond
zoo deze eigendom is, inbegrepen) met
dien verstande, dat deze hypothecaire
leening gezamenlijk met de op andere
wijze verkregen eerste hypotheek niet
meer zal bedragen dan 85 pet. van de
bovenbedoelde waarde.
Totaal f 246.325 978 f 253.284.353
De opbrengst der oorlogswinstbelas-
ling over de maand Juli 1924 was-
minus f 108.138 tegen f 567.297 in Juli '23.
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds 1914 gaven over Juli '24 een
opbrengst van f8.019.267 tegen een be
drag van f 10.569 825 in Juni 1923
Voor hel eerst sedert geruimen tijd
is dus de lotaalopbrengst per maand
hooger dan die van een jaar geleden
37.3 millioen in Juli '24 tegen 34jGi
millioen in Juli '23, een verschil van
2.7 millioen.
En dat niettegenstaande de Inkom
stenbelasting nog beneden de opbrengst
van Juli '23 bleef (7 millioen legen 8
millioen), evenals de Successiebelasting
(3.1 tegen 3.8 millioen).
De meerdere opbrengst van Juli van
dit jaar, vergeleken bij Juli '23, wordt
voornamelijk veroorzaakt door de meer
dere opbrengst van
Grondbelasting met 0.6
Personeel 1.
Div. en Tant. 0.6
Gedistilleerd 0.7
Dier 0.4
Invoerrecht. 0.3
Voor grondbelasting, en personeel is
deze vermeerdering wellicht slechts een
toevallige verplaatsing der betaling naar
vroeger datum. De div. en tant. belasting
profileert blijkbaar van de hervatte uit-
keering van Indische fondsen. En tot
de meerdere opbrengst van den bier
accijns kan de warmere zomer hebben
meegewerkt. Misschien ook die van het
gedistilleerd.
Tot optimisme geven de cijfers nog
geen aanleiding. De achterstand in de
eerste 7 maanden, blijkend uit de cijfers
van bovenstaanden tabel, doet dit trou
wens ook niet, in 't bijzonder wat de
Inkomstenbelasting betreft.
ONZE GEZANT TE LONDEN.
Onze gezant te Londen, jlir. rar, R. de
Marees van S winder en, heeft naar Reuter
seint, op een autotocht Iyj Deal een on
geval gehad; zijn auto is omgeslagen.
Eerst leek het dat hij er met een lich
te verwonding aan een der schouders
was afgekomen. Maar bij een onderzoek
met x-stralen in het ziekenhuis te Dover
is gebleken dal hij zijn sleutelbeen gebro
ken heeft.
NEDERLAND EN TURKIJE.
De Nederlandsche gezant te Konstan-
tinopel, mr. W. B. R. van Weideren ba
ron Rengers bevindt zich op het oogen-
blik te Angora in verband met het slui
ten van een vriendschapsverdrag tus-
schen Nederland en Turkije.
Dit verdrag strekt tot het vestigen,
na de veranderingen, die in Turkije heb
ben plaats gevonden, van normale diplo
matieke betrekkingen tusschen de re
geeringen der beide landen en zal wor
den gevolgd door nadere verdragen tot
regeling der handels- en andere betrek
kingen.
dezer machines omzichtig en eenigszins
conservatief te werk gaan. De ervaring
leert, doordat de nieuwe gang van zaken
noodwendig moet worden begonnen met
ongeschoolde krachten, dat het heel wat
tijd en inspanning kost alvorens de ad
ministratie loopt overeenkomstig den
theoretischen opzet. Het kost maanden
en maanden, ja in sommige opzichten
jaren aan tijd. Maar wanneer eenmaal
het personeel de machines beheerscht,
.dan- gaal alles weer den ouden regel-
matigen gang, doch veel beter en veel
doeltreffender.
De administratie is dan op hooger
peil gebracht en het personeel ervaart,
dat hel werken met machines van hoo
ger gehalte is dan de vroegere mono
tone, eenvoudige en eenvormige handen
arbeid.
De machines, en vooral de pons-,
print- en sorleermachincs zijn onmis
baar geworden, en dal geldt in hooge
mate bij geldkantoren, bij de girokan
toren in hel bijzonder.
Dat men, in het bezit zijnde van dit
soort machines, van de verdere toepas
sing afziet, omdat men aanvankelijk een
mislukking heeft le boeken en daarna
op een verkeerde wijze heeft geproef-
stoomd, is wel wat al te gemakkelijk
om de nieuwere werkmethodes op zij
te zetten.
Er zijn bij de invoering van de nieu
were werkmethodes, welke geheel afwij
ken van de reeds jaren gevolgde ge
woonte, heel wat moeilijkheden te over
winnen. Men had mogen verwachten, dat
de hoofdleiding die moeilijkheden het
hoofd had welen te bieden, zich reken
schap gevende van het feit, dat de moei
te, welke men zich daarbij heeft te
getroosten, ten slotte ruimschoots wordt
beloond.
Door terug te keeren tot de oude*
werkmethodes, spant men, met ^trek
king tot den ontwikkelingsgang der kan
toororganisatie, 'het paard achter den
wagen."
Uit Stad en Provincie.
UIT DE PERS.
Machinevrees.
Over hel besluit van den Minister
van Waterstaat om bij de weder-open-
stelling van het Rijksgiro de mechani
seering der administratie op te heffen,
schrijft ,,Gemeentc-Financicn", het or
gaan der „Vereeniging van ambtenaren
der Gemeente-financiön, onder redactie
van den heer H. Kecgslra, direcleui*
van den Gemeentelijken Girodienst te
Amsterdam
,De besparing aan menschelijken ar
beid, welke de moderne kantoor-maclii-
nes geven, is voor giro werk zoo evident,
dal de mededeeling, in den brief van
den Minister vermeld, alsof de pons
en printmachines voor een bedrijf als de
giro in beginsel niet geëindigd zijn, den
indruk maakt alsof men door de te ge
forceerde proef bij de invoering thans
door machinevrees is bevangen.
Verder klinkt het ongelooflijk, dat men
door deze snelwerkende machines niet
(in staat zou zijn een werkverdeeling
te maken zonder nachtwerk. Het tel-,
reken- en sorteerwerk geschiedt door
middel van de pons-, print- en sorteer-
machines met een groote snelheid, zoo
dat zij bij een giroadministratie, waarbij
zeer cijfermatigen arbeid moet worden
verricht en zeer veel stukken moeten
worden gesorteerd, mits op de juiste
wijze ingeschakeld, buitengewone diens
ten bewijzen.
Men moet echter bij liet inschakelen
Uit Middelburg.
De heer I. van Dam, part. klerk
ter inspectie der directe belastingen al
hier is met ingang van 1 September
1924 benoemd lot rijksklerk ter inspectie
Tilburg le afd.
Door den Alg. Ned. Bond van
Handels- en Kantoorbedienden en den
Nationalen Bond v. Handels- en Kantoor
bedienden ,,Mercurius" wordt op 7 Sept.
a.s. le Amsterdam een landelijke de-t
monslratie gehouden voor opname der
handels- en kantoorbedienden in de Ar
beidswet. De besturen der afd. M i ri
de 1 b u r g van beide bonden hebben uil
hun midden een commissie benoemd,
welke voor deze demonstratie de plaat
selijke propaganda zal voeren.
Uit Vlissingen,
Betreffende liet overlijden van een
vrouw le Vlissingen na behandeling
door den natuurgeneeskundige B. uit
Rotterdam, die, zooals destijds reeds be
kend is geworden, geregeld "zitting hield
te Middelburg, meldt men ons nog nader
Hetgeen met deze vrouw is voorge
vallen, grenst aan hel ongelooflijke, en
doet zien, hoe er nog steeds menschen
zijn, die ondanks de talrijke waarschu
wingen, zich aan deze personen, die nota
bene 20 lot f 40 per bezoek rekenen,
overgeven en hun dolste raadgevingen
volgen.
De overledene was reeds enkele maan
den onder behandeling van B. en deze
had haar nu kort geleden gezegd, dat er
nog maar een redding was, namelijk, dat
een jongen hond direct na de geboorte
de hals" werd omgedraaid, liet dier
dan werd opengesneden en dan het ca
daver onmiddellijk op de wond van
de vrouw werd gelegd. Al is het onbe
grijpelijk, de raad werd opgevolgd. Hel
cadaver moest 24 uur op de wonde
blijven liggeu. De vrouw is, zonder dat
verdere medische hulp was ingeroepen,
onder hevige pijnen bezweken. De politie
heeft beslag gelegd op het lijk, waarop
sectie zal worden verricht. Zooals ge
meld, is B. gearresteerd.
ONONTBEERLIJK IN DE KEUKEN
- Op het terrein van de Nedcrl. Pe
troleum- en Asphaltfabriek (Nedpam) te
Vlissingen, waar in den nacht
24 op 25 Juli zulk een hevige brand
uilbrak, lagen nog steeds een paar lioo
pen steenkolen te smeulen. Maandag
morgen heeft nu de brandweer met
(motorspuit en door het uiteen balen van
de steenkolen daaraan ook een einde
gemaakt.
van grenswijziging met de gemeenten
Ooslkapelle cn Aagtekerke. De voorzit
ter meent dat, waar de gemeente Dom
burg zoo uitvoerig de wenscheliijuioid
van deze wijziging heeft betoogd en la
ter nog in den breede de bezwaren
lieeft weerlegd tegen dit plan inge
bracht, hel den Raad wel zal verwon
deren dat zonder cenige verdere rede-
op te geven, thans door Ged. Sta
len een eind aan deze kwestie wordt
gemaakt.
Als zetters zullen worden voorgedra
gen de "heeren H. Minderhoud, J. P.
Almekinders, A. van der Hage en P. van
Sluijs.
De gemeenterekening over 1923 wordt
vastgesteld in ontvang op f 47557.84 en in
uitgaaf op i'42.954.83, dus met een goed
slot van f4603.01.
De gemeentebegrooling voor 1925
wordt overgelegd in ontvang en uitgaaf
op een bedrag van f 46.736.97V2-
Thans komt aan de orde een voorstel
van de A.Z.E.M. om de voorziening van
electrische stroom van uit Middelburg
le doen geschieden. De voorzitter geeft
een uitvoerige toelichting op dit voorstel
legt eveneens over een door B. en W.
gemaakte berekening over de finaiici-
eele uitkomsten van een dergelijke voor
ziening. Oppervlakkig gezien is er naar
zijn oordeel veel voor deze stroomvoor
ziening te zeggen boven de thans gevolg
de wijze. Een groot bezwaar daartegen
is echter dat vooruitgeloopen zou worden
op de voorstellen die zullen worden ge
daan door de commissie die is ingesteld
om Ged. Staten te adviseereu omtrent
electriciteitsvoorziening van de midden
groep in Zeeland. Deze voorstellen zullen
waarschijnlijk binnenkort inkomen en de
gemeente zal dan in slaat zijn vergelij
kingen te maken.
De heer Almekinders heeft evenals de
heer van Sluijs bezwaar tegen het dooi
de A.Z.E.M. gevraagde garandeeren van
een minimum-verbruik.
De heer Elout dringt aan op aanne
ming van het aanbod. Uit de overgelegde
berekeningen blijkt dat in het ongunstig
ste geval het verlies minder zal bedra
gen dan bij de thans gevolgde voor
ziening, lerwijl het zeer groote voordeel
wordt verkregen dat dag en nacht stroom
wordt geleverd en tevens hel risico voor
maximale belasting door de A.Z.E.M. ge
dragen wordt.
De heer "Westenburger zet aan de
hand van een groot aantal cijfers het
voordeel voor de gemeente uiteen van
de thans voorgestelde wijze van stroom
voorziening, deze zal in allen gevalle
goedkooper zijn dan de provincie dit
kan doen en dc voorziening zal veel
sneller gesciiieden. Zelfs in hel geval
dat de provincie besluit tol electriciteits
voorziening van Walcheren en Zuid- en
Noord-Beveland, zal het nog geruimen
lijd duren voor de stroom in Domburg
geleverd wordt. Hij dringt daarom sterk
aan ojï aanneming van liet voorstel van
de A.Z.E.M.
De heer de Visser kan het geheeld
voorstel nog niet overzien, hij zou daar
om willen voorstellen om nog geen be
slissing te nemen doch deze. aan te hou
den tot een volgende vergadering. B.
en W. hebben dan tevens gelegenheid
om nog een onderzoek in te stellen naar
eenige onderdeden van liel voorstel die
ter sprake zijn gebracht. De heer Eloul
kan wel medegaan met dit voorstel, ech
ter onder uitdrukkelijk beding dat daar
door de zaak niet op de lange baan ge
schoven wordt. Het voorstel tot aanhou
den wordt daarna met algemeene stem
men aangenomen.
De heer van Sluijs wijst op dc nood
zakelijkheid van verbetering van de om
heining op het schoolplein. Op voorstel
van den heer WcsLenburger wordt be
sloten paleu, met gasbuizen verbonden,
te plaatsen. Verder zijn klachten inge
komen over liet ophalen van huisvuil
De voorzit ter zal deze klachten onder
zoeken. De heer de Visser klaagt over
hel gedrag van jongens op hel strand
die hinderlijk voor de bezoekers zijn. De
voorzitter zal de polilie opdragen streng
loc te zien.
(Ing. Med.)
De voordracht voor zetters luidt no.
1 J. Bruinooge, plaatsvervanger M. de
Regl; no. 2. J. Verburg, plaatsvervanger
Melis.
Het verzoek van de gemeente Driewe
gen om een bijdrage in hel te korl op den
vleesclikeuringsdienst werd afgewezen.
De rekening van het burgerlijk .irmbe-
stuur werd als volgt vastgesteld in outv.
f1415, in uitgaaf f 1434,60, nadeelig sal
do f 19.60. De begrooting burgerl. armbe
stuur stelde men vast op een bedrag va»
f 1105.39 in ontvang en uilgaaf.
De gemeenterekening wees aan in onl-
angsten f 49.880 22, in uitg. f 46.185.69,
een goed slot dus van f 3694.53. Alzoo
vastgesteld.
Uit Zeeuwse h-V laanderen W. D.
- Maandagmiddag had le Breslcens
een droevig ongeval plaals. Toen een
der wagens van den lieer A. Cambier
door de Zandstraat reed, liep spelender
wijs zijn zoontje van pl ra 3 jaar onder
een der wielen. Het kindje kwam te val
len en kreeg een der wielen over het
lichaam. De dood trad terstond in
KERKNIEUWS.
De aartsbisschop van Utrecht mgr.
an de Wetering, heeft zijn 50-jarig
priester-jubileum gevierd
Tal van hooge geestelijken, vertegen
woordigers van kloosterorden, katholie
ke hoogleerareu, de Commissaris dert
Koningin in Utrecht, leden der Tweede
Kamer en van de Prov. Staten, gemeen
telijke overheidspersonen enz kwamen
den jubilaris gelulcvenschcn. Ook de
particuliere receptie was druk bezocht.
Gcrcf. Kerk.
Bedankt o. a. voor Schooudijke
II. M. Ploeger, cand. le Amsterdam, die
aannam naar Appelscha
(De Protest, landdag le Maria-
Hoor ebeeke.
We lezen in ,,Het Laatste Nieuws':
Veel opzien wekten Vrijdag in Zuid-
Vlaanderen een rij van twaalf autobussen
en auto's, waarin men de bekende
Zeeuwsche kleedordvachl ontwaarde.
Ruim honderd vijftig Zeeuwen hadden
den protestenlschen landdag te Maria-
Hoorcbeke bijgewoond. Deze wordt daar
elk jaar op 15 Augustus gehouden. Er
waren hervormden opgelcomeu uit
Fransch- en Zeeuwsch- cn het eigen
Vlaanderen cn allen spraken dezelfde
taal en verstonden hetzelfde beschaafd
Nederlandsch van sprekers uit België en
Nederland De bezoekers kwamen van
Maria-Hoorcbeke, Geeraardsbergen, Ron-
se, Brussel, Molenbeek, Ukkel, Schaar
beek. Geul, Antwerpen, Roeselare, Ivort-
rijk, Brugge, maar ook van Duiukerke,
Roubaix, van Terneuzen, Axel, Zaam-
slag, zelfs van Rotterdam en Arnhem. De
zaugvereeuiging „De Vlaamsche Olijf
berg" wisselde de spreekbeurten' met
liederen af. Het weer begunstigde de ver
gadering, al waren de verstkomenden
met regen vertrokken.
lu een lange rustpoos werd onder
leiding van den predikant, den lieeij
Goedhart en andere welwillende gidsen
aan de vreemdelingen gelegenheid gege
ven hel prachtige landschap van Zuid-
Vlaanderen le bewonderen. Er werd ge-
wandelü naar Sint-Denijs-Boekel, Blasius-
Boekel, naar de heuvels, vanwaar men
het weelderig panorama ziel. nu zoo bij
zonder lieflijk met het goudgele graan in
lange rijeu stuiken geplaatst. tHet was
'voor dc gaslen uit Zeeland cn Fransch-
Vlaanderen ook in dit opzicht een ge
noeglijke dag.
De zangvereenigiug vau Maria-Hoore-
beke werd uiige nood i gel om begin Sep
tember cenige uilvoeringen te geven in
Zeeuwsch Vlaanderen. Deze uitnoodiging
werd gaarne aanvaard.
Uit Walcheren.
-- In de Maandagmorgen gehouden
vergadering van den Raad der gemeente
Di o m b u r g werd overgelegd een schrij
ven van Ged. Staten, waarbij zij mede
deelden geen aanleiding te vinden tot
bet doen van verdere stappen ter zake
U i t Z u i d-B e v e 1 a n d.
In de Maandag gehouden zitting
van den raad der gemeente Borssele
werd besloten een half gemet grond te
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het m o nu me n t-v. Dale.
Op 3 September des namiddags hoopt
men de onthulling van het monument
voor den grooten Xedcrlandschen taal
kundige en Jiistoricus J. II van Dale te
Sluis te doen plaats hebben. Het mo-
koopen, om de begraafplaats te vergroo- "raiment is een keurige buste van den
ten. heer Van Dale, die volgens lieu, die hem
