Woensdag 13 Aug. 1924
No. 190
MIDDELBUROSCHE COURAk
I.
Bij dit feammer behoort een Bijvoegsel.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
roor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ilngen f2.30;
weekabonneteenten in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
e®ot per Tegel.
Ingezonden Mededeel! n-
e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 1—7 regels f2.10, elke regel meer
30 cent,
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk,
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
DE ZEEUWSCHE REIS
DER KONINGIN.
In sommige bladen in Holland zijn na
beschouwingen gehouden over 't Konink
lijk bezoek aan Zeeland, zooals men ze
zelden vindt na dergelijke bezoeken el
ders en die dus alleen reeds door het
feit dat ze gehouden worden, geheel onze
vooraf uitgesproken meening bevestigen,
dat er wel zeer bijzondere banden tus-
schen Zeeland en het Huis van Oranje
gebleken zijn bij dit bezoek.
Door personen uil Holland hebben wc
in die week trouwens herhaaldelijk Iioo-
ren verklaren: zoo'n bezoek bier in Zee
land is heel iets anders dan bij ons. En
als ze dan'bloorden van de intieme ver
trouwelijkheid waarmee de Koningin,
vooral op de dorpen, sprak met de men-
schen die Zij kende; en als die personen
dan hier in Middelburg bijwoonden, dat
bij den rit door de stad het eerst op een
afstand gehouden publiek vrijheid lcreeg
om vlak Hij 0e Rijtuigen'te komen, en hoe
op het Molenwater zelfs alle afsluitingen
werden verbroken zoodat de Koningin
dwars door de menschenmenigte weg
reed, dan kon men herhaaldelijk hoo-
renzoo iets heb' je ftfj1 ons niet.
Er trof ons nog iets bij dergelijke op
merkingen. In de laatste jaren, waarin
zooveel meeningen zijn ondergraven, is
vaak, vooral in de groote steden, de oude
koningsgezindheid vervangen door een
onverschilligheid. Maar als ze dan hier
de oprechte aanhankelijkheid aan onze
Koningin zagen, dan kwam toch bij per
sonen van die geestesgesteldheid de op
merking los' Het is toch wel goed dat
er zoo'n band bestaat; cw,al je in de repu
blieken ziet, is toch ook niet je ware!
Ze vonden hier een gevoelswarmte,
waarvan ze geen vermoeden hadden; die
zich overplantte op anderen, en waarvan
ook de politieke beteekenis niet t;e on
derschatten is.
Maar welk een gemis aan begrip van
de denkwijze van anderen er ten op
zichte van de gehechtheid aan het
vorstenhuis bestaat bij sommige sociaal
democraten, trof ons in het bijzonder
door een stukje in „Hel Volk". Bij liet
bezoek aan St. Maartensdijk' dankte de
burgemeester in zïjh toespraak God voor
de onuitsprekelijke goedheid cn genade
van het groote voorrecht de Koninklijke
familie te mogen ontvangen en begroeten.
Wij zelf zouden het anders uitgedrukt
hebben, maar wij begrijpen volkomen
dat iemand die overal het Godsbestuur
in ziet, en voor wien het waarlijk een
voorrecht is dat de Koningin zijn ge
meente bezoekt, daarvoor God dankt.
•Van zulk een, gedachtengang begreep de
schrijver in „Het Volk" niéts! „Wat
ïfaoet,, zoo kon men in dat blad lezen,
zulk een gemeentehoofd in wezen weinig
eerbied voor den hemelschen koning
hebben als hij het een onuitsprekelijke
goedheid en genade van dezen acht,
wanneer hij in staat is, dc aardsche Ko
ningin te mogen begroeten."
Wat moei, zouden wij zeggen, iemand
toch in zijn eigen gedachtenwereld zijn
vastgeroest, om zoo'n volledig gebrek te
toonen aan het vermogen den gedachten
gang van een ander te volgen. En wat
een misrekening moet het geven, wan
neer men met zoo'n geringschatting de
gedachten van een ander beoordeelt.
Na bet schijven van het bovenstaan
de, ontvingen we het Prov. Blad met de
elders in dit nummer vermelde dankbe
tuigingen der Koningin. Speciaal dat
tweede telegram, dat nogmaals uiting
geeft aan de erkentelijkheid voor de ont
vangst, bevestigt, dat ook de Koningin
het bijzondere karakter van de ontvangst
in deze provincie beseft.
Uit Stad en Provincie.
Dankbetuiging van II. M. de
K o n i n g i n.
Het Prov. blad no. -10 bevat de volgen
de meedeelingen
Aan de bevolking van Zeeland.
Het heeft Hare Majesteit de Koningin
behaagd, mij op/te dragen, aan de bevol
king van Zeeland Haren diepgevoelden
dank over te brengen voor de ontvangst,
aan Hare Majesteit, Zijne Koninklijke
Hoogheid den Prins der Nederlanden en
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Ju
liana bij Hoogstderzelver vierdaagschen
tocht door Zeeland bereid.
De hartelijke en geestdriftige wijze,
waarop oud en jong, arm en rijk, kortom
de geheele bevolking, Hare Majesteit en
Haai- gezin is tegemoet gekomen, de lief
de, trouw en toewijding, welke Hare Maje
steit tegenstraalden uit de aangebrachte
versieringen, uit de gehouden toespraken,
uit de aangeboden bloemen en uit zoo
vele andere bewijzen van genegenheid,
hebben Hare Majesteit diep- getroffen.
Niet het minst is Hare Majesteit onder
den indruk gekomen van de groolsche
betooging te Middelburg, waarbij dui
zenden Zeeuwen op zoo ondubbelzinnige
wijze hebben uiting gegeven aan hunne
aanhankelijkheid en trouw jegeus het
Vorstelijk Huis, waarin Hare Majesteit
tot Hare groote vreugde ook Hare be
minde dochter kon doen deelen.
Hare Majesteit heeft mij verzocht, aan
de bevolking van Zeeland mede te doelen
dat Zij in den grond des harten hoogst
erkentelijk is voor alle bewijzen van lief
de en trouw, welke Zij' nu opnieuw
mocht ontvangen en welke Zeeland en
Oranje zoo mogelijk nog hechter hebben
aaneengesnoerd.
Het is de innige wensch van Ilare Ma
jesteit de Koningin, dat, met den onmis-
bareu Zegen van den Almachtige, Zee
land moge bloeien en gedijen.
De Commissaris der Koningin in
Zeeland,
QUARLE& VAN UFFORD.
Hare Majesteit heeft Hare gevoelens
nader vertolkt in een heden door mij
ontvangen telegram van den volgenden
inhoud
Utrecht, 9 Augustus 192-1,
Na afloop van den vierdaagschen tocht
door Zeeland wensch ik nogmaals uiting
te geven aan mijne groote erkentelijkheid
voor de zoo geestdriftvollè ontvangst,
welke Ons in Uw midden is ten deel ge
vallen.
Ik ben diep getroffen door de wijze,
waarop de Zeeuwen mij van hunne
trouw en aanhankelijkheid hebben blijk
gegeven.
Wij nemen van deze schoone dagen
eene onvergetelijke herinnering mede.
WILHELMINA.
onze meening over de verschillende num-
'mers volkomen eens te zijn. Er is meer
malen smakelijk gelachen, en aan bijvals
betuigingen ontbrak hel niet.
Uit Walcheren.
Te Domburg hoopt men Woens
dag 20 Augustus om half vier een Lande
lijke thee te houden ten bate van het
fonds tot verkrijgen van een nieuw or
gel in de Ned. Ilerv. Kerk. De „Thee" /al
gehouden worden op de hofstede „Klein
Duinvliet" welwillend daarvoor ter be
schikking gesteld.
Eenige leden van de Jonge mannen-
en van de Meisjesvereeuiging hopen al-
daar op te voeren „Een avondje bij de fa-
malie Stastok" van Hildebrand, bewerkt
door den heer Van der Feen.
- Aan den veldwachter der gemeente
Meliskerke, P. Rosebooni, is door
den Commissaris der Koningin met in
gang van 1 October a.s. eervol ontslag
verleend.
- Maandagmorgen kwam de kleerma
ker de V. te M e 1 i s k efr k e tot de on
aangename ontdekking, dat 'twee belas
tingplaatjes van zijn fietsen waren ge
haald. Beide fietsen waren geborgen in
een schuurtje. De politie is hiermede in
kennis gesteld.
VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DE
STORMRAMP.
Bij de redactie der Middelburgsche
Courant werd nog ontvangen.
Wed. K. f2; H. J. Kr. f 10; R. I. F.
f 2.50, totaal f 14.50.
Te samen met de vorige giften f 1112.53
Uit Middelburg.
Naar aanleiding van ons bericht
van gisteren betreffende het plaatsen
van de kermisinrichtingen alhier,
deelt men ons mede, dat verleden jaar
een plek op dc markt niet ingenomen
werd omdat de persoon die deze plaats
had gepacht en betaald, te Amsterdam
ziek lag, wat hier echter eerst des
Woensdags van de kermisweek bekend
werd. De leelijke, ledige plek voor het
stadhuis is dit jaar verpacht en betaald
door een carousselhouder, die met zijn
caroussel in een schip aan de Turfkade
ligt. Vrijdag en Zaterdag kon hij niet
opbouwen wegens het nog niet opge
ruimd zijn van den grond voor het stad
huis, en thans heeft hij tot nu toe nog
niet opgebouwd, en daar hij den grond
betaald heeft, kan er niet voor een ander
over worden beschikt.
Wij zijn de Eleclrobioscoop nog
eens binnengeloopen en hebben ons zeer
vermaakt bij de film Koe en Janus naar
Parijs, de pendant van Ivee en Janus
naar Berlijh; niet 't minst om de explica
tie, die Mevr. Adrienne Solser, die. op het
filmdoek de rol van Kee vervult, telkens
bijl de rolprent gaf. Zij, de Rotterdam-
sche, heeft zich het Jordaansch dialect
Voortreffelijk eigen gemaakt; daardoor
leefde deze film veel meer voor ons,
amuseerden wij ons nog meer bij de
avonturen, die dit Jordaausche echtpaar
op reis en in Parijs beleven. Ieder, die
eens goed lachen wil, moet de Eleclro-
"bioscoop deze week eens inloopen!
Het was gisterenavond in het Schut
tershof wel drukker als Maandag, maar
er waren toch nog veel te veel stoelen
'onbezet.
Zij die er waren, gaven blijk, het met
de statuten betreffende de vereeni-
ging lot oprichting en instandhouding
eener bewaarschool, gevestigd Ie R i 1-
land-Bath.
iVoor Russische studenten in
Nederland.
Ook hier te lande heeft zich een voor-
loopig comité gevormd om Russische stu
denten in staat te stellen hun studies te
voltooien. Het comité bestaat uit: Mr. J.
A. N. Patijn, burgemeester van 's-Graven-
hage, eere-voorzitter; prof. mr. M. W1.
F, Treub, voorzitter; mr. C. L. Torley
Duwel te 's-Gravenhagemr. J. L. Bak-
huysen Schuld, secretaris.
Het wil hulp verzoeken om voorloopig
een twintigtal Russische studenten naar
Nederland te zenden, die hier hun oplei
ding voltooien en straks de hier verwor
ven kennis toepassen bij den opbouw
an een nieuw Rusland.
Reeds is voorbereid, dat een twaalftal
studenten in de scheepsbouwkunde te
werk zullen worden gesteld op enkele
werven en machinefabrieken voor
loopig gedurende korten tijd als gewoon
arbeider, om hen zoodoende in de ge
legenheid te stellen de taal te leeren en
zich in ons land in te leven, terwijl
een achttal agrarische studenten op land
bouwbedrijven zullen te werk worden
gesteld.
Na deze overgangsperiode zullen deze
studenten in de gelegenheid worden ge
steld te Delft en te Wageningen hunne
speciale studie te voltooien.
KERKNIEUWS.
Ned. Ilerv. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Kats,
door F. G-. H. Nicolaï, cand. te Utrecht.
(Stand.)
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
'Hoewel alle geïllustreerde dag- en
weekbladen kiekjes geven van het Ko
ninklijk Bezoek aan Zeeland, wijzen we
toch in het bijzonder op „Panorama", dat
er een groot aantal van bracht, en waar
in vooral een mooie foto van Prinses
Juliana in Axelsch costuum de aandacht
trekt.
Schouwburg
Overschotje.
Toen verleden jaar aan het einde van
de kermisweek tot tweemaal toe het blij
spel Overschotje werd gegeven, schreven
wij, dat dit een zeer goed einde was.
En nu wij het gisteren opnieuw zagen
opvoeren door de N.V. Vereenigd Rot-
terdamsch Hofstad Tooneel, is de over
tuiging, dat dit een juist passend stuk
voor dit gezelschap is, nog meer geves
tigd. Ook nu was Annie van Ees in de
titelrol weer uitstekend: haar schepping
van Overschotje is en blijft eenig. De
andere spelers stonden haar flink ter
zijde om deze drie-actcr in alle opzich
ten te doen slagen.
De Schouwburg was op enkele plaat
sen na uitverkocht.
Hedenavond „Chouchou".
Donderdag wordt een opvoering gege
ven van ,,'s Morgens, 's Middags en 's
Avonds", met Annie van der Lugt Mel-
sert—van Ees en Oor van der Lugt Mel-
sert in de hoofdrollen. Deze vertooning
is in alle couranten bijzonder geprezen.
Vrijdag een laatste opvoering van
„Boefje,, en Zaterdag, tot sluiting der
kermis-voorstellingcn, „Het Alarmsig
naal" eene geestige comcdie uit bel
Franseh, met Alida Tartaud—Klein, Fie
Oarelsen, Lily Bouwmeester, Frits Tar
taud, Jaap v. d. Poll, Jules Verstraete
in de hoofdrollen.
ONDERWIJS.
Bij Kon. besluit zijn met ingang van
1 Sept. a.s. benoemd aan de R. H. B. iS.
te Vli s s i nge n, tot leerares mej. H. R.
Tweedy, tol lijdelijk leeraar, dc heer
A. J. M. Bracke, beiden thans tijdelijk
aan die school werkzaam; is met ingang
van 1 Sept. benoemd aan de R. H. B. S.
te Tiel, tot leerares mej. H. S. Alberge,
thans tijdelijk, vroeger alhier woon
achtig.
- Geslaagd te 's Gravenhage voor het
examen Hoogduitsch L. O., de heer I. F.
Flipse, te V1 i s s i n g e n.
Geslaagd te 's Gravenhage voor het
examen Hoogduitsch M. O. akte A, mej.
R. B. de Jonge, te Vlissingen.
Geslaagd te Rotterdam voor het
examen hoofdakte, de heeren 0. M. bij
de Yaale, te Bruinisse en P. J. F.
Eggermont, te S t, J a n s t e e n.
Met de Staatscourant van 12
Augustus zijn verzonden afdrukken van
RECHTZAKEN.
G r a t i e-v erleening.
Bij Kon. besluit is de gevangenisstraf
van negen maanden, waartoe iemand te
Hilversum, bij in hooger beroep beves
tigd vonnis der rechtbank te Amsterdam
was veroordeeld, veranderd iu een boete
an tien gulden.
Het merkwaardige in deze zaak is het
feit, dat een eerder door den veroor
deelde ingediend request om gratie was
afgewezen; sedert bestond natuurlijk bij
den veroordeelde niet de minste hoop
meer op kwijtschelding van straf, te min
der, daar de procureur-generaal te Am
sterdam tot geen enkele uitstel-verlee
ning dan ten hoogste zes weken bereid
bleek. In overleg met zijn raadsman
werd toen besloten tot het indienen van
een tweede request, gegrond op de on
berispelijke levenswijze in het buiten
land, de te groote zwaarte der straf,
alsmede op de omstandigheden, waarin
het gezin van den veroordeelde door het
ondergaan der zware k^lraf zou worden
gebracht, t. w. een bijna zekeren onder
gang. Blijkbaar is de veroordeelde, ua
de indiening van het tweede request om
gratie, steeds onder observatie van de
politie te Hilversum gebleven, en heeft
zijn goede gedrag en zijn flink en gestaag
werken bijgedragen tot liet verleenen der
gratie.
Hel mag inderdaad als het inslaan
van een nieuwen koers bij de regeering
worden beschouwd, dat iemand, die een
maal reeds nul op zijn request om gratie
had gekregen, opnieuw onder observatie
rerd gesteld en zich zoodoende de ge
legenheid zag geschonken, zich geheel te
redresseeren. (Hbld.)
LANDBOUW.
- Onder het vee van de landbouwers
A. Sinke en A. Gijssel te Schore, is
mond- en klauwzeer geconstateerd.
Ons wordt vanuit K a p e 11 e mee
gedeeld, dat nu pas de roode bessen af
geplukt zijn, nimmer was dit zoo laat op
het jaar.
Er waren dan ook werkkrachten t«
kort van andere omliggende gemeenten
moest hulp verleend worden. De loouen
van de plukkers, meestal vrouwen en
meisjes, waren goed te noemen.
Ook met de aardbeien is het bijzonder
druk geweest, alleen door de Tuinbouw-
vereeniging is 140.000 K.G. geveild; voor
particulieren, niet bij de Tuinbouwver.
aangesloten, veilde de veilingsver, K. B.
O. 130.000 K.G., een totaal van 270.000
K.G. De prijzen varieerden van f18 tot
f21 per 100 K.G.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
- De Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid heeft voor de tijdvakken van
13 October tot en met 29 November 1924
en van 30 Maart lott 6 Juni 1925 een ovcr-
werkvergunning verleend voor het hee-
renkleedi ngbedr ij f
De Kon. Brood- en Beschuitfabrie
ken Lensvelt Nicola hebben als reclame
uitgegeven een boek over den Oud^Hol-
landschen bakker, de geschiedenis van
graan tot brood. Maar de 72 plaatjes,
waarmee dit boek geïllustreerd moet
worden, zijn slechts te krijgen in de ar
tikelen dier firma. Wie ze bij elkaar
heeft, bezit dan echter ook een aardig
boek.
Een Autobusgids.
Wij ontvingen van de uitgevers. Cen
traal Perskantoor, Emmaplein 2, 's Iler-
logenbosch, ter recensie een exemplaar
ran de officieele dienstregeling der auto
bussen in Nederland, tevens uitgave van.
den bond van bedrijfsaulohouders.
Deze dienstregeling bevat een kleine
700 intercommunale autobuslijnen
Wellicht kan deze gids nog niet op
volledigheid aanspraak maken, doch ze
ker zijn de uitgevers daarin zoover ge
slaagd, als het alle meer belangrijke
aulobusdiensten betreft, waarvan de on
dernemers liet belang eener juiste publi
catie van hun dienstregeling in het
spoorboekje der autobussen inzagen
Uit Zeeland lelden we meer dan 50
diensten.
Een alphabclischc lijst van plaatsen
'ergemakkelijkl hel gebruik.
De kreeften in Zeeland
Men schrijft uit Zeeland aan de N.
R. Crt.
Onze visschers, van ouds bekend als
zeer gehecht aan het Oranjehuis, hebben
bij liet Ilooge bezoek niet nagelaten hun
aandeel bij te dragen in de hulde aan
het Koninklijk Huis op zoo spontane wij
ze door het gansche gewest gebracht.
Een aardige attentie van de kreeftvis-
schers is zeker geweest het aanbieden
'an een mandje met levende kreeften.
'Onwillekeurig is daardoor weer in groo-
ten kring de aandacht gevestigd op dezo
schaaldieren, die niet meer als voorheen
uitsluitend uit liet buitenland behoeven
geïmporteerd te worden, maar thans een
bedrijf van beteekenis zijn geworden voor
Zeéland. De Zeeuwsche Stroomen blijken
werkelijk gunstige levensvoorwaarden
voor dit schaaldier te geven, al was men
dit opzicht voorheen maar zeer matig
gestemd in verwachtingen, omdat inen
nu eenmaal meende, dal in elk geval een
rotsachtige bodem voor de kreeften noo-
dig is. terwijl blijkt ,dat de steenbestor-
tiugen voor de Zeeuwsche oeververdedi
ging reeds goede gelegenheid bieden. De
opgaven omtrent de wekelijksclie vang
sten van kreeften gedurende den vangtijd
wijzen er voldoende op, dal de zeekreeft
en belangrijke plaats heeft ingenomen in
de Zeeuwsche visscherijen. Nu is de
kreeft een dier, dat veel zaad heeft mee
te dragen en dus "een talrijk nakroost kan
hebben, maar als men in aanmerking
neemt, dal hoogstwaarschijnlijk slechts
een zeer klein percent den vol
wassen leeftijd bereikt, dan mag men
over den toestand zooals hij thans be
staal, zeer tevreden zijn. Men heeft ook
gedacht over kunstmatige kreeftenteelt
en in dit opzicht proeven genomen, maar
om kreeftjes te bewerken en uit te zetten
om de visehgronden met dit jonge goed
te bezetten, zal voorloopig nog wel tot
de vrome wenschen blijven behooren Be
hoorlijke maatregeleu omtrent schoontijd
maat enz. en daarvoor wordt gezorgd
kunnen maken, dat voor behoorlijke in
standhouding van den voorraad kreeften
in zee voortdurend nieuwe generaties tot
ontwikkeling komen. De voorzorgen zijn
poodig. omdat, hoewel de kreeft veel
zaad meedraagt, toch de voortplanting
betrekkelijk geringer is dan bij andere
waterbewoners.- Waar de visscher zeer
vindingrijk is om deze waterbewoners te
bemachtigen, is het hoogst weuschelijk en
hoogst noodzakelijk beperkeude bepalin
gen in het leven te roepen in het belang
van de visschers zelf. Zij moeten over
tuigd zijn. dat die maatregelen in iiun
eigen belang zijn. Eén zaadkreeft uit
winstbejag aan boord gehouden, heeft
tot gevolg, dat lal van jonge kreeften aan
het water ontnomen 'worden; ondermaat-
sche kreeften hebben natuurlijk voor den
handel weinig" waarde, weer vrijgelaten
geven ze voor de toekomst rijke bevol
king: te korte schoontijd zou het af-
visschen in de hand werken. Bij dit alles
is één groot voordeel, dat de visschers
nimmer uit het oog mogen verliezen. De
kreeft is een standdier, dat zijn weide
veld niet verlaat zooals zijn soortgenoo-
ten de krabben, maar houdt zich steeds
in dezelfde omgeving op, zoodat de vis
scher vrijwel verzekerd kan zijn. dat hij
de vrijgelatenen later weer opvangt en
op die wijze in de hand heeft een regel
matige vangst te bevorderen.
Er wordt omtrent de voortplanting on
zer Zeeuwsche kreeften gezegd, dat een
wijfjeskreeft gemiddeld in de vier jaren
eenmaal eieren meedraagt, waarvan het
gemiddeld getal werd begroot op 14 000
stuks en dat de kreeft deze eieren onge
veer 10 maanden met zich meedraagt
voor dal er jongen uitkomen. Verrnoc-
lijk gaat reeds in de eerste periode 50
pet. van de larven verloren aan allerlei
vijanden, die deze gereed vinden tot ver
delging. Deze eerste periode is een tijd
van ongeveer drie weken, waarin ze door
bet water zwerven, en nog niet bij mach
te zijn een schuilplaats te vinden op ge-
schikten bodem. Waar dan nog vijf jaren
Verloopen voor de kreeft den omvang
