FEUSILET8&
BET PLEEGEEND TH
No. 164
Maandag 14 Juli 1824
167' Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
iroor de andere gemeenten p. post 2.50;
voor Middelburg en agentschap Viis-
jlogen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
,aent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
ij e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
■van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
Ës aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
DE CRED1ETCIUSIS
IN DUITSCHLAND.
Het is wel merkwaardig, dal de
nieuwe conferentie over de wijze waarop
de Duitsche kip geplukt zal worden, sa
menvalt met eeu nieuwe crisisperiode
in Duitschland.
Wat dr. Max Oxborn daarover mee
deelde in zijn Zaterdag door ons ge-
publiceerden brief, wordt bevestigd door
andere briefschrijvers, die het allen heb
ben over den algemeenen geldnood.
De vele berichLen, die de laatste
maanden brachten over het ongelooflijk
aantal failliet-verklaringen, getuigden
reeds van hetzelfde verschijnsel. En die
bewezen ook, dat het geen komedie is.
Er is werkelijk geen geld. Soliede hande
laars betalen niet, kunnen niet betalen
omdat ze zelf van hun debiteurs geen
geld ontvangen. Zelfs goede zaken kun
nen liun personeel niet betalen en zoe
ken een uitweg door termijnbetalingen.
In een brief uit Berlijn aan het Han
delsblad lezen we o.a. het volgende
„Hoe dringend de credietnood is, ziet
men op den eersten blik als men een
'krant opslaat. De dagbladen bevatten
iederen dag heele pagina's advertenties,
waarin industrieelen, agrariërs, groothan
delaren en winkeliers geld ter leen vra
gen, en uit de eigenaardige lokmiddeltjes
waarmede men den eventueelen geld
gever tracht te bewegen over de brug
te komen, blijkt wel hoe zeer men om
de duiten verlegen zit. Onder normale
omstandigheden immers zou men hebben
getwijfeld aan de geestvermogens van
den man, die voor een bescheiden cre-
diet van 10.000 Mark niet alleen een
hooge rente en als onderpand brillanlen
ter drievoudige waarde van hel gevraag
de bedrag, maar bovendien nog „eeu
gratis zomerverblijf op1 niijn heerlijk ge
legen landgoed" of, zooals het in een
andere advertentie heet, „liet vrije ge
bruik van mijn Benz-auto voor den duur
van het crediet" aanbiedt.
Zoo juist is hier de uitverkoop begon
nen. De groote winkelstraten hangen vol
vlaggen en wimpels, de vitrines zijn schit
terend geëtaleerd en vaak feeëriek ver
licht, er trekken stoeten van sandwich
mannen door de stad en overal flitsen en
flonkeren lichtreclames. Men zou kun
nen meenen dat het feest is. Maar het is
geen feest! Integendeel! In lal van ge
vallen is deze uitverkoop een koopmans
tragedie. Vele winkeliers verkoopen liuu
artikelen vèr beneden den inkoopsprijs
omdat zij geld noodig hebben, geld om
hun winkelliuur, hun personeel, hun be
lastingen, hun leveranciers te betaföh. En
gelooft men misschien dal de hoeren
en grootgrondbezitters uit pure men-
schenliefde hun landbouwproducten en
hun vee al sedert maanden tegen prijzen
aan de markt brengen, die ten deele ver
beneden het vredesniveau en in alle ge
val vèr beneden de productiekosten lig
gen? Zij moeten verkoopen om geld in
handen te krijgen voor zaaigoed, kunsl-
me.st, veehoeder, loonen en last nol
least! voor de zware belastingen, die
op het grondbezit drukken. Dezelfde har
de noodzaak dwingt lal van fabrikanten,
hun producten h jtoul prix, dus veeal met
groot verlies, van de hand te doen."
Eu nu komen we weer aan de poli
tieke zijde der kwestie, hoe zal men
op de deze week in Londen te opencp.
conferentie de uitvoering regelen van het
rapport-Dawes, dat werd opgesteld toen
de hierboven beschreven toestanden in
Duitschland nog lang niet het crisis
karakter hadden aangenomen, dat ze nu
hebben?
We herbalen, dal we er geen komedie
in kunnen zien om de tegenstanders eeu
rad voor de oogen te draaien.
We hebben er in de dagen van de
ontzettende markdaling, er herhaaldelijk
op gewezen, dat dit slechts een inzinking
was van papier-geld, en dat ddardoor
nog niet geheel de waarde vernietigd
werd van goederen, grondstoffen, fa-
brielcsproducten, landbouwproducten,
enz., die er dan toch ook moesten wezen.
Zoodat de Franschen gelijk hadden in
hun bewering, dat er méér kapitaal in
Duitschland was, dan men door dien
steeds dikkeren sneeuwbui van smelten
de markbiljellcn kon waarnemen.
We geloofden echter wel dal er toen
veel goederenkapitaal in Duitschland
'ttrnietigd werd door bederf, en dat er
sterk ingeteerd werd op het kapitaalbe
zit.
Toen is de op vasten koers blijvende
goudmark gekomen. En eerst scheen al
les mooi. Zoo mooi, dat de Duilschers
de buitenlanders verbaasden door hun
royale reizen over de grenzen.
Maar de waarschuwingen zijn ook toen
al gehoord.
En het heeft er allen schijn van, of nu
na eenigen tijd van doorwerking van
den goudmark, eerst goed duidelijk aan
hel licht komt,hoe ontzettend het Duit
sche "kapitaal (d.w.z. niet slechts geld,
maar bovenal het goederenbezit van al
lerlei aard) is ingeslonken in de periode
van moedwillige mark-vernietiging, en
voorts tengevolge van de alles verlam
mende Roerbezetting.
Iedereen begreep dat dit het gevolg
moest zijn, maar naar buiten uil komen
die gevolgen nu eerst helder aan liet
licht.
De nu zich openbarende geldnood be-
teekent blijkbaar, dat het kapitaalver.
mogen van Duitschland gedaald is be
neden het bedrag dat dit land noodig
heeft om zijn 'bedrijven gaande te hou
den. Want zij uil zich voornamelijk door
een algemeene onmacht om aan de ere-
Geautoriseerde vertaling naar het
Bngelsch, van E. PHELDPS-OPPENHEIM,
door Mevrouw v. d. Wi.
34).
Ik -antwoordde niet. Mijn oogen wa
ren gericht op den wirwar van roode en
groene lichten, waar doorheen de trein
■was verdienen. Wat had dat volk met
haar gedaan, dat zij ternauwernood in
staat was over het perron te loopenP
Hoe hadden zij 'het aangelegd, dat zij
in hun verzoek had toegestemd en Enge
land verliet, zonder een woord of eenig
bericht aan een van ons? Het was niet
hare keuze geweest, daarvan was ik ze
ker.
„Kom!" zei de Eeurgères rustig.
Ik volgde hem naar het perron, waar
het salonrijtuig reeds voorreed. Feurgè-
res nam zijn bediende en al zijn bagage
mede. Eenige nieuwsgierige kruiers en
omstanders zagen ons vertrekken. Nie
mand toonde echter een bijzondere be
langstelling.
Ik leunde in mijn boek en keek naar
bulten in de duisternis. Feurgères tegen
over mij jzat met half gesloten oogew.
Zijn zachte en regelmatige ademhaling
deed veronderstellen dat hij sliep. Voor
mij was er geen denken aan rust of
slaap. Ik deed moeite om mijn gedach
ten af te leiden, maar voortdurend kwam
mijn groot verdriet weer boven.
Onze reis was ongeveer voor drieyier-
de gedeelte afgelegd, toen Eeurgères
plotseling rechtop ging zitten, zijn tasch
openmaakte en een spoorweggids voor
den dag haalde.
„In een zeker opzicht had de stations
chef gelijk", merkte hij op, terwijl hij de
blaadjes omsloeg. „Wij zullen met dezen
exlratrein parijs niet eerder bereiken,
maar wij hebben nu den tijd ons in Do
ver te vergewissen, of onze vrienden
werkelijk naar Galais zijn gegaan of dal
zij van gedachten zijn veranderd en de
boot naar Oslende hebben genomen. Ik
hoop oprecht, dat die gedachte niet bij
hen is opgekomen."
„Waarom?"
„Zij moeten hun reis ergens afbreken
om Isobel met prinses Adelaide te ver
wisselen en hun plannen met Isobel uit
(e voeren. Als zij dat bijvoorbeeld in
Brussel zouden doen, zijn wij in het na
deel. Als zij echter in Parijs blijven, zou
den wij in geneel andere omstandigheden
zijn. Het hoofd der politie is mijn vriend.
Ik ben daar bekend en word daar even
goed geholpen als de aartshertogin. Wij
zullen hopen, dat het Parijs is. Als dat
'zoo is, zullen wij aankomen laat eens
diclbehoefte van die bedrijven te vol
doen.
Zoodal men de Londensche conferen
tie zou willen raden om allereerst er
voor t© zorgen, dat er aan Duitschland
weer een zakelijk crediet worde ver
leend, de oude kwestie.
Alleen zullen de anderen er dan tegen
moeten waken dal zoo n crediet dade
lijk weer als oorlogschatting' naar Frank
rijk overgeheveld wordt!
BINNENLAND.
V BEGRAFENIS GENERAAL VAN
IIEUT5Z.
De Nederlandsche Gezant te Bern, mr.
Doude van Troostwijk, heefl de opdracht
ontvangen zich naar (Montreux te begeven
ten einde de Nederlandsche regeering te
vertegenwoordigen bij de ter aarde be
stelling van den oud-Gouverneur-Gene
raal Van Heutsz.
Naar het Ilaagsche Correspondentie
bureau verneemt, zal de Nederlandsche
gezant te Bern bij de begrafenis van den
oud-gouverneur-generaal Van Heulsz niet
alleen de ï'egeering vertegenwoordigen,
maar heeft mr. Doude van Troostwijk
tevens telegrafisch opdracht gekregen, de
koningin bij die plechtigheid vertegen
woordigen.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
- Zaterdag brachten wij een bezoek
aan den „Lange Jan" en waren daar
door in de gelegenheid de oorzaak waar
te nemen, waarom wij zoolang verstoken
zijn geweest van ons - klokkenspel en
waarom de laatste dagen bijou onop
houdelijk het getik van klokken Werd ge
hoord, wat zoo eentonig is vergeleken hij
het spelen der klok op de gewone lijden.
Wij hebben dan waargenomen welk
een groote herstellingen er aan ons klok
kenspel hebben plaats gehad. Alle dra
den, loopende naar de klokjes en alle
stangen loopende naar do groolere klok
ken zijn vernieuwd of hersteld. Het is
te begrijpen, dal dit veel tijd vorderde en
jook dat iedere klok moest worden be
proefd om te zien of de verbindingen
goed zijn aangebracht. Dit herstel-werk
is nu afgeloopen, de daarmede belaste
loren'uurwerkmakers zijn vertrokken en
zal men nu binnenkort wel met 't gewone
werk voor 'het versieken der muziek
kunnen aangevangen. Moge spoedig de
melodieuse klank van ons klokkenspel
weer over onze stad weerklinken.
- Gisterenmiddag had op den hoek
van de Varkensmarkl en de Hoogstraat
eene botsing plaats tusschen twee auto
bussen, niettegenstaande beide bestuur
ders signalen gaven en rechts van den
weg hielden. Beide bussen werden be
schadigd, doch de inzittenden kwamen
allo met den schrik vrij. Een der bussen
was verzekerd doch die welke het meest
beschadigd was, niet.
Vrijdag a.s. geeft hel Middelburgseh
Muziekkorps weder een uitvoering op
het Molenwater ter wijl Zondag a.s. de
tweede Zondagochtend uitvoering plaats
heeft.
Ui t Vlissingen.
De lieer W. L. Huson te Vlis
singen heeft eervol ^ontslag aange
zien, zes uren later,- maar als zij niet
onmiddellijk verder reizen, zullen wij
nog tenminste vijf uren met hen in Pa
rijs zijn, voor zij hun reis kunnen ver
volgen. Indien zij voorzichtig zijn, gaan
zij via Brussel en door hun eigen land
naar Illghera".
Eenigen tijd later hielden wij stil op
eeu tusschcnstation. Feurgères liet het
raampje zakken en vroeg iets aan den
stationschef. a
„Wij gaan door naar de aanlegplaats
van de boot", zeide hij. „Hel is bijna
zeker, dat onze vrienden de boot naar
Galais hebben genomen. Wij moeten vier
uren wachten en hebben dus gelegen
heid om onze hullen te bespreken en
kunnen misschien gaan slapen."
Aangekomen aan de aanlegplaats, wer
den onze vermoedens bevestigd. In zee
zagen wij nog flauw het deklicht van de
stoomboot.
„Dat is dc „Maria Louise", mijnheer",
vertelde mij eën zeeman. „Zij vertrok
vijf en twintig minuten geleden. Het ge
zelschap, waarnaar u vroeg, ging mede.
Het jonge meisje moest bijna gedragen
worden. Het is de nieuwe turbine-boot,
die over een half uur te Calais zal zijn."
Monsieur Feurgères besprak hutten en
zijn bediende gaf mij de noodige reisbe-
noodigdheden uit den voorraad van zijn
meester. Na in de salon iets gegeten te
hebben, gingen wij op dek om de pas-
vraagd als onbezoldigd ambtenaar van
den burgerlijken stand tegen 1 Augustus
In zijn plaats wordt door B. en W. aan
bevolen de heer M. Geelhoed.
Gisteren (werd te Vlissingen
brand ontdekt in eeu brievenbus Enkele
brieven zijn verbrand. De politie stelt
een onderzoek in.
Te Vlissingen ontstond gisteren
in een op hel Bellamypark slaande auto
bus oneenigheid onder de passagiers,
waarbij een hunner vrij hevige klappen
opliep.
Uit Walcheren.
- In de jongste algem. vergadering
der muziekvëreeniging Arne's Genoegen
te Arnemuiden werd na een uiteen
zetting van den heer Kloeke uit Middel
burg, besloten deel le nemen aan de pro
vinciale huldebetooging le Middelburg in
Augustus a.s.
Besloten werd voorts aan de ingezete
nen een circulaire le doen bezorgen ten
einde gelden in te zamelen voor nieuwe
instrumenten. De burgemeester, eere-
voorzit Ier opende de lijst voor een zeer
aanzienlijk bedrag. Ten einde aan deze
circulair© kracht bij te zetten hoopt do
vereen (ging bij gunstig weer a.s. Zaterdag
een concert te geven op do door haar
eigen leden gemaakte muziektent, des
's avonds te 8 uur op het marktplein.
Uit Zuid-Beveland.
Zaterdagmorgen reed een auto te
's - II e e r H endri k s ki ndcren waar
in 6 personen gezeten waren, tegen een
boom en viel om. De inzittenden bekwa
men geen letsel. De ,auto werd nog al be
schadigd. De oorzaak van, dit ongeval
was dat de stuurinrichting onklaar raak
te. (De. Z.)
Met ingang van 1 Aug. wordl de
heer L. J. de Hullu, kommies le klasse
bij de invoerrechten en accijnzen te
Hans weert, overgeplaatst naar Ber
gen op1 Zoom, en de heer L. Wqsldijk,
kommies bij de invoerrechten en ac
cijnzen te Sas van Gent, naar Hansweerl
Utt Zeeuwseh-Vlaauderen O. D.
De gemeenteraad van Terneu-
zen besloot Zaterdag tol aansluiting aan
de Zeeuwsch-Vlaamsche waterleiding.
IIET OPENLUCHTSPEL TE MIDDEL
BURG OP 6 EN' 7 AUGUSTUS.
Voor de hoofdpersonen, welke voor
komen bij het ter gelegenheid van liet
bezoek der Koninklijke familie aan Zee
land to Middelburg op te voeren Open
luchtspel, tevens bedoeld als herinnering
aan Middel burg's ove rgaug aan den Prins
in 1571, zijn zooveel mogelijk de his
torische figuren gekozep. Wij laten de
hoofdpersonen hier volgen, tevens ver
meldende door wien zij zullen worden
vertolkt.
Prins Willem van Oranje voorgesteld
door jhr. II. A. vau Doorn; Willem van
Blois Treslong bevelhebber door F. II.
Umgrove; Hieronymus Tscraerls, bevel
hebber door B, A. Hesselink; Helling,
overste door S. C. Smit; Poyet, overste
tevens eerste bode van den Prins door
M. Polakvier hoplieden n 1. Heer van
Neuville door J .1 Boutens; Bernard
door P. A Geldof; Muunik, door mr. P.
C. Adriaanse; Elov door J. Dronlters;
twee hoplieden der Geuzen n.l Joost de
Moor door C. de Jager en Bartel Enles
door L. de Zeeuw. Verder Karei de
Boisot, aanvoerder der Vlissingers door
G. Kranendonk; dr Jartius, aanvoerder
der Verenaars door J. J Standaert en
Arend van Dorp. aanvoerder der Zie-
rikzeënaars door J. P. van Rigteren. De
twee bode vau den Prins wordl voor
gesteld door dr. C. F. Kocb.
De Spaansche bevelhebber, Christof-
fel de Mondragon wordt voorgesteld
door W. Barends; Jonker Jacques de
Valladolid door J. Riemens; Lucas Roe-
loffs van Megeu door F. NieuwenUuijse;
Don Diego Careno Maldonado door A.
Klaver; Scipio Ilampi, krijgsbouwmeester
door H. A Enkelaar, drie Waalsche ka
pitein n.l. Du Hen door C. J. Zweedijk; Gil
les de Vilain door A. W. StrubbeAntoiue
de Grenet door J. C Merk; Osario de Ul-
la, bevelhebber der musketiers door jhr.
II. Boogaert: Heer van Ligues, bevel
hebber der hellebaardiers door G. W.
GraafhuijsHeer van Alennes door F. P.
de Meijer en kapitein Trenchant door
J. A M, Lam hermant.
Wal betreft de vroedschap van Middel
burg deze is als volgt samengesteld Jan
Turk, baljuw door mr. H Schouten;
Adriaan Jacob Joosz., burgemeester door
M. A v. d. Leijc. de schepenen: Floris
Cornelisz van Grijpskerke door J. A. Ta-
venier; Willem Pietersz. in Rosenburch
door M, J van Beveren; Simon Jacobsz.
in Galiciën door L. Boucherie; Simon Ja
cobus Magnus door J dc Bel; Pieler
Jansz. van der Iloghe door H. J. Hendrik-
se; de pensionarissen mr. Jacob Zaga
rus door A. van de Kop; mr Hendrik
Zonnius door E. Berdenis van Berlekom
secretaris mr. Laurens Mock door II.
Pietersen verder de overige léden van
efe vroedschap Quiriju, Antheunisz uiten
Wijngaerde door F. C. J. Klein; Geleijn
Pietersz, door II II. Somer; Jan Adriaansz
Goudsmit door V van der Wcrff; Simon
Simonsz Cost door J W. F. van Dijk;
Jacob Willemsz. Schooneboom door C. A.
Hollhuijzen; Bouwen Cornelisz. door J.
P. Metsger; mr Jacob Sebastiaansz. door
J. G. Damman; Pouwels Jansz. door A.
Dekker- Simon Cornelis van Grijpskerke
door J. Vader en Laurens Laurensz door
K. van Boeijen
sagiers gade Le slaan, die uil den juist
aangekomen trein kwamen. Op een zeker
oogenblik pakte ik Feurgères bij den
arm.
„Prinses Adelaide!" riep ik uit. „Kijk!"
Zij was zeer eenvoudig gekleed en
droeg een dichte voile, die zij juist had
opgeslagen. Zij stond een paar passen
van ons af le pralen met haar kamenier,
die haar eenige reisgezelschap scheen
le zijn.
„Yraag eens naar mijn hut, Mason.
zeide zij. „He ga dadelijk na hel vertrek
van de bool naar beneden, want ik ben
op deze ellendige booten altijd zeeziek."
Feurgères keek mij even aan.
„Isobel's gelaatstrekken, maar niet
haar slem. U ziet wij zijn op den goeden
tweg. Die jonge dame moet ons niet zien."
Om uit den weg le blijven van prinses
Adelaide was dus gemakkelijk genoeg,
als zij ten minste haar woord hield en
in haar hut bleef. Ik zag haar een'hut
binnengaan en dc deur sluiten. Daarna
trok ik een ulster van Feurgères aan en
ging op het dek. Het was een prachtige
nacht. Ik stak een pijp op en leunde
over de verschansing. Ik stond daar.
nauwelijks een paar minuten, toen ik
een lichte voetslap hoorde naderen. Een
meisje sprak mij aan.
„Kunt u mij ook zeggen, welke lich
ten dat zijn?"
Ik wist dadelijk wie het was. Het was
ra gx Geen pijn, geen jeuk, geen bulten als
td gi) direct Akker s Kloosterbalsem
jn er op doet. Wrijf wat op Uw huid,
e2? '<os ia flB dan laten de insecten U met rust.
(Ing. Med.)
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- De leerlingen van de zangschool
van „Tol Oefening en Uitspanning" al
ii i e r hebixcn Zaterdagavond in de Con
certzaal doen hooren wat zij geleerd heb
ben. Als T niet zoo warm was geweest,
zouden wellicht nog meer ouders en
kennissen zijn opgekomen. Maar ook nu
was de zaal goed bezet.
Zooals ieder jaar maar dan natuur
lijk telkens met andere „artisten" - heb
ben de vier klassen achtereenvolgens
door kooroefeningen, solozang, duelten
cn koorzang, getoond wat zij kunnen.
En dat is veel! Vooral de twee-stemmige
koren van de derde klasseen de drie
stemmige koren van de vierde klasse
klonken fraai.
En (en slotte voerden de derde en
•ierde klasse gezamenlijk de Kerstcan-
lale van Cath. van Rennes uit.
Bijna onnoodig te zeggen dal de jeug
dige zangers en zangeressen, zoodra ze
weer in de zaal zaten als publick, tel-
een onaangename geschiedenis. Ik ant
woordde norsch, zonder mijn hoofd óm
te draaien.
„Folkestone".
Ik had gedacht, dat zij daarna heen
zou gaan. Dat deed zij echter niet. Zij
kwam nader en ging naast mij staan.
,,U is mijnheer Arnold Greatson, niet
waai*?"
Mijn hart klopte en ik vervloekte mijn
dwaasheid om uit mijn hul te komen.
Daar ik nu echter ontdekt was, bleef
er niets over, dan mij er zoo goed mo
gelijk doorheen te slaan.
„Ja, ik ben Arnold Greatson en u is
prinses Adelaide van
„Stil, als het u belieft! Ik zie, dat
u mij kent, Om de een of andere ge
heimzinnige. reden reis ik alleen en on
der een anderen naam, heigeen mij
heelemaal niet bevalt. U houdt veel van
mijn nicht Isobel, nietwaar, mijnheer
Greatson?"
Ik trachtte haar in het gezicht te
zien, maar het was gedeeltelijk van mij
afgewend.
„Ja", gaf ik toe. ..Weet u, zij was
(gedurende eenigen tijd onder onze hoe
de en wij hielden allen veel van haar."
„Maar u u in het bijzonder, meen
ik", ging zij verder.
(Wordt vervolgd.)