No. ISO
Vrijdag 4 Juli 1924
HIDDELBURGSCHE COU
167° Jaargang
BINNENLAND.
PENSIOENKORTING VAN SALARIS-
TREKKEN DEN.
Naar Het Vad. vernam, ligt er een
■■wetsontwerp nagenoeg klaar waarbij
rijkSSSfib tenoren, die tegelijk pensioenen
salaris uit de schatkist genieten, op dat
inkomen worden gekort.
Een dergelijke aftrek is bij de we't
van 1890 ingevoerd, maar ze is opgêhe-
heven onder minister Kolkman, the het
onbillijk vond, dat gepensionneerde rijks
ambtenaren wel gekort werden indien
ze ir. een nieuwe rijksbetrekking salaris
ontvingen, maar niet, indien zte dat in
een nieuwe particuliere betrekking ont
vingen. Die onbillijkheid zou natuurlijk
bij de berinvoering van de korting op
nieuw ontslaan.
Er zijn echter ook gevSllen waarin
de toestand gelijk hij' nu is, niet kan'blij
ven, bv. bij onderwijzers, op de eene plaats
plaats wegens ziekte afgekeurd en ge-
pensionneerd die op een andere plaats
weer vol salaris als onderwijzer trokken.
EEN NIEUW KATHOL. DAGBLAD.
Het proefnummer is verschenen van
«en nieuw katholiek dagblad „De Mor
gen", dat beschouwd kan worden als een
symptoom van een der geestesstroomen
in de Katholieke kringen.
Het kondigt zich aan ais propagandist
der politieke en maatschappelijke denk
beelden „gepropageerd in het weekblad
„De nieuwe Eeuw", vóór dit weekblad
een verandering onderging (vóór liet n.L
weer teruggebracht werd onder de groote
katholieke partij, door controle o.a. van
de professoren der Nijmeegsche univer
siteit)
Zooals „De Morgen" in herinnering
brengt, stelde „De Nieuwe Eeuw" in
haren vroegeren vorm zich vooral ten
doel te bestrijden de oppermacht der
geldheerschappij, gevolg van het maat
schappelijk stelsel, dat groeide uit de
zelfde worteldenkbeelden, waaruit de
Hervorming op godsdinslig gebied ont
stond.
„De Morgen" wenscht naast de z.g.
Realpolitiek (het streven naar het on
middellijk bereikbare) een Idealpolitiek
te stellen. De inrichting van het blad
zal hoofdzakelijk berekend zijn op de
intellectueele volks- en standsgroepen.
Uitgever is G. J. II. Hendriks. Het
hoofdartikel is onderteekend door Max
van Poll.
Uit Stad en Provincie.
Uit Walcheren.
Be burgemeester der gemeeute°0.
en .W'„ Souburg ontving ais premie
voor het actief optreden der brandweer
mannen bij den brand Van Soelen f 25
van de Zeeuwsche Brandwaarborg Maat
schappij en f 25 van de Maatschappij der
Nederlanden, gevestigd Den Plaag. Onder
de brandweermannen wordt dit bedrag
verdeeld.
Uit Zuid-Beveland.
Aan mej. Modde, is eervol ontslag
verleend als onderwijzeres aan de R.K.
Meisjesschool, te Goes.
Naar aanleiding van de opmerking
in het ..Hhld. van Antw." over liet dou
aneonderzoek van Belgische pleizier-
vaartuigen te Hans weert, schrijft de
hoefijzer-correspondent in het „Amsterd.
Handelsblad" dat de naar Antwerpen op
varende schepen evengoed door de dou
ane werden onderzocht als die welke
naar Hansweert varen. Maar het onder
zoek geschiedt tijdeus de reis, door de
beambten, die bij Lille, op de Hol-
landsch-Belgische grens, aan boord ko
men. Indien iets dergelijks niet op de
vaart naar Hansweert gebeurt, zou dat
misschien inderdaad kunnen worden na
gevolgd.
DE VERPLICHTE AANSLUITING OP DE
THOOLSCHE WATERLEIDING.
Men schrijft ons naai- aanleiding van
de vragen van het Kamerlid, de heer
Kersjten, inzake de Tholensche Water
leiding het volgende
In de eerste plaats dient opgemerkt te
worden dat het onjuist is dat zij die
kunnen aantoonen over goed en vol
doende drinkwater te kunnen beschik
ken, worden verbaliseerd en veroordeeld.
Alle gemeente-verordeningen op Tholen
hebben een artikel waarin uitdrukkelijk
bepaald wordt dat dergelijke perceelen
kunnen worden ontheven van de ver
plichting tot aansluiting tot de water
leiding.
Wat betreft de veroordeelingen voor
het Kantongerecht zij opgemerkt dat al
len die voor den kantonrechter zijn
verschenen slechts voorwaardelijk zijn
veroordeeld met gelegenheid om alsnog
aan te sluiten, waaraan zich de meesten,
zoo niet allen gehaast hebben gevolg te
geven. Slechts zij die niet ten kantonge
recht zijn verschenen werden veroor
deeld.
Hoewel de gemeentebesturen slechts
verplicht waren over vijf jaren de ver
plichte aansluiting in te voeren, ver
kozen zij allen teneinde de veel goed-
koopere tarieven aan de ingezetenen te
kunnen f verschaffen de zoogenaamde
verplichte aansluiting direct in te voeren.
In verschillende gemeenten zijnde aan
sluitingen reeds geheel vrijwillig zöcf'aan-
zienlijk dat de verordening piel werd toe
gepast, in anderen gaven de inwoners
zich na hel zenden van eén circulaire!
uitgaande van B. en W. in overleg mei
den Raad reeds in voldoende getale op,
in anderen is voldoende toename te ver
wachten en slechts in enkelen zal di
recte toepassing van de verorden'n;
noodig zijn of is deze toegepast waar
het aantal Aansluitingen naar niets leek.
Trouwens in N. Holland is ook de
verplichte aansluiting ingevoerd en toe-,
gepast, met succes en zonder eenige op
positie.
Door den tegenstand van een zekere
categorie personen kost de waterleiding
aan het eiland Tholen het dubbele als
de oors-pronkelijke raming, slechts door
algiemeene deelname kan de zaak, die
gemeentezaak is, een i behoorlijk
rendement geven.
Thans aan dezelfde (oppositie van vroe
ger het oor te Ieenén is allesbehalve
wenschelijk te achten en niet in liet be
lang van het eiland Tholen.
Zooals boven omschreven en vroeger
bij de opening voorspeld is de water
leiding op Tholen populair.
KERKNIEUWS.
Jubileum dr. J. Helder.
In de Nieuwe kerk te Zier ik zee
had Donderdagnamiddag de plechtige
herdenking plaats van het 60-jarig pre
dikantsjubileum van dr. J. Helder, den
oudst dienstdoenden predikant ra ons
land.
Na een inleidend orgelspel riep ds.
De Roode den jubilaris het welkom loe
en giog daarna voor in gebed, waarna
de gemeente ds. Helder toezong een spé
ciaal voor deze plechtigheid vervaardigd
vers, wijze Ps. 103.
De heer F. A. Kleppert, president-
kerkvoogd, sprak hierop dr. Helder toe.
Hij herinnerde eraan hoe de gemeen
te op bezwaren van den jubileerende ge
stuil was, toen overwogen werd dezen dag
passend te herdenken, want men ver
nam, dat hij het liefst sou "zien dat deze
dag onopgemerkt zou voorbijgaan.
Daaraan is evenwel niet voldaan. En
wel omdat dr. Helder nog staat in 't
midden van het kerkelijk godsdienstig
levêï j&n de gemeente hem nog be
schouwt als een zijner voormannen.
Waar nu dr. Helder een gedenkdag
viert van zoo hooge uitzondering kon
men niet besluiten dezen dag te laten
voorbijgaan als elke andere. Met 'Paulus
zou men kunnen zeggen: de innerlijke
drang is ons opgelegd.
Spr. gewaagde van liet voorrecht zestig
jaar zqn ambt te mogen vervullen, voor
al wanneer daar hij komt gezondheid
naar lichaam en geest.
Dankbaarheid aan God vervult naar
spr. weet Tiet bar van den jubilaris.
Spr. kan begrijpen, dat hij de ju
bilaris dezen dag liever alleen wil
zijn met dien schat van levenservarin
gen en herinneringen om hel levensboek
te doorbladeren, waai' menige bladzijde
spreekt van liefde en blijdschap, maar
odk van vergankelijkheid, van teleurstel
ling, miskenning en leed. Maar het is
geen onnuf leven geweest, dat u hebt
doorleefd, gaat spr. verder, velen toch
hebt ge nader gebracht (bot Hem dien
ge 60 jaar hebt verkondigd als den God
van liefde en genade.
Wij willen, aldus spr., onze dankbaar
heid toonen voor uw bijna 40-jarigen
arbeid in onze gemeente, door de herin
nering aan dezen heugelijken dag over
te brengen bij liet nageslacht, daarom
wenschen wij dezen herinneringsdag en
de dankbaarheid vast te leggen door het
plaatsen van een eenvoudlgen steen in
den muur van liet kerkgebouw, waarin
zoo menigmaal uw bezielend en gloedvol
woord werd gehoord. Als tolk van liet
bestuur en beheer der gemeente én van
een groot deel der leden der kerk, ver
zekerde spr. den jubilaris, dat hel hem
een groote vreugde zal zijn, hem lol
het eind zijner dagen in hun midden
werkzaam le blijven zien.
Moge God u, aldus eindigde spr., daar
toe gezondheid, opgewektheid en kracht
geven.
Hierop Irad ds. P. v. d. Linden; van
Nieuwerkerk, naai- voren. Deze wensch-
te den grijzen jubilaris geluk namens liet
Prov. kerkbestuur van Zeeland, namens
het klassikale bestuur, namens den Ring,
namens alle collega's.
Spr. kan begrijpen wal leeft in het
hart van zijn jubileerenden collega, n.l.
diepe verootmoediging, wat leeft inliet
hart van alle predikanten.
Hierop had de onthulling van de mar
meren gedenkplaat in den Oostelijken
muur der kerk plaats.
In vergulde letters is uitgebeiteld:
1864. 3 Juli. 1924.
Ter herinnering
aan de 60-jarige ambtsvervulling
van
Dr. J. Helder,
predikant te Zierikzee sedert 10 Mei 1885.
Zijn dankbare Gemeente
Onmiddellijk na de onthulling zong de
gemeente een specialen zang op de wijze
van Gezang 117.
Met indrukwekkend orgelspel eindig
de deze plechtige onthulling.
De jubilaris nam daarop zelf nog even
het woord om allen dank te zeggen voor
alles wat hem dezen dag was bereid.
Zondag a.s. hoopt hij in het zelfde ge-
houw een gedachtenisrede uit te spreken
Namens het hoofdbestuur der Orde
van Vrijmetselaren onder het Groot Oos
ten der Nederlanden te 's Gravenhagc,
waarvan dr. Helder eere-lidis, en van
de leden der loge „De Sier in het Oos
ten" te Zierikzee, waarvan dr. Helder
Voorzittend-Meester is, waren den jubi
laris bloemen aangeboden.
Na den dienst werd in de consistorie
kamer gelegenheid gegeven' dr. Helder
persoonlijk geluk te wenschen.
Een groote schare vulde het ruime
kerkgebouw.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Marjorie Bowen in Domburg.
De Engelsche schrijfster Marjorie Bo
wen vertoeft sinds eenigen tijd in Dom
burg, waar ze aan haar beide nieuwe
boeken „The Netherlands" en „The life
of William IIIwerkt. Ze logeert met
haar echtgenoot, Mr. Long en drie kin
deren in het Badhotel en weet haar
werk met de genoegens, die Domburg
vbiedt, voortreffelijk af te wisselen.
In een onderhoud dat de „Tel." met
haar mocht hebben, vertelde ze van
haar nieuwe boek „The Netherlands",
waarin ze een beschrijving geeft van
Holland, 't Nederlandsche volk, z'n ge
bruiken en kleederdrachten. Dit werk
wordt in tegenstelling met haar meeste
boeken, niet in romanvorm geschreven.
Marjorie Bowen bezocht vrijwel alle be
langrijke deelen van ons land om studie
materiaal te verzamelen. Na Zeeland zal
ze nog Limburg bezoeken en ze hoopt in
't begin van 't volgende jaar met dit
boek, waaraan ze reeds drie jaar werkte,
gereed te komen. Zelden hoorden we
door een buitenlandsche met zooveel
liefde over Holland spreken als door
deze schrijfster, zegt het blad.
Haar roman „The life of William
III" hoopt zij dit jaar te voltooien. Mar
jorie Bowen schreef buiten haar hou
derden schetsen en novellen ongeveer 40
romans, waarvan de meeste met ge
schiedkundigen achtergrond.
Op een vraag, wanneer ze haar eerste
boek publiceerde, antwoordde de schrijf
ster- „Ik was 'n meisje van nog gfcen
16 jaar, toen ik van een uitgever be
richt ontving, dal mijn boek „The Va-
pir of Milan" was aangenomen en dat
hij er 250 p. st. voor betaalde. M'n moe
der plaatste 249 p. st. voor mij op de
bank en voor 1 p. st. kocht ik een pa
rasol, want zoo'n „instrument" was ja
renlang mijn grootste verlangen geweest."
ONDERWIJS.
Geslaagd aan het Canisius-college te
Nijmegen, afdeeling H. B. S. voor hel
eind-examen, de heer H. Vroom, al
hier.
Geslaagd te 's Gravcnhage voor het
examen akte L. O., mej. M. E. Gall, te
Rijswijk, vroeger alhier woonachtig.
Geslaagd voor het voorloopig mach.
diploma, F. Massee, leerling van de „De
Ruijlerschool" te Vlissingen.
Benoemd tot leeraar in Geschie
denis en Aardrijkskunde aan een H. B. S.
mol ó-jarigen cursus te Rotterdam, do
heer "P. van Houte, geboren te Wes t-
kapelle.
Geslaagd aan de Technische Hoo-
geschool te Delfl voor het candidaats-
examen voor electro technisch ingenieur
de heeren J. M. Knaap te Zierikzee;
L. P. van Oeveren te Wolphaarts-
d ij k; J. N. Zandee te Vlissingen en
L. A. W. van der Lek te St. Kruis.
Geslaagd le Rotterdam voor het
examen akte L. O., de dames J. M. Ber
ger en M. Sakko, beiden te Goes; en de
heeren E. L. Roeland, te Oost burg;
J. J. Westerweel te Goes; E. L. de
Wilde te Zonnemaire; J. 0. Wisse,
te Wissekerke; M. 0. Wisse te Kat
ten d ij k e, en H. van Wijck te K r u i-
ningen.
LANDBOUW.
Woensdagavond werd le X. en
St. Joosland de gewone jaarlijksche
geitenkeuring gehouden, op een daar
voor door de wed. J. Mesu welwillend
(afgestane weide. Er was veel belangstel
ling. 50 stuks geilen waren aangevoerd
Als keurmeesters traden op de heeren
Sietema en Versluijs. Eén geit werd in
het Prov. stamboek opgenomen en acht
geiten werden in het plaatselijk stamboek
bijgeschreven. De drie geldprijzen wer
den bij loting toegewezen aan C. Janse
Wz., A. Poppe en A. Beekman.
Te Dadzand doet zich een geval
van mond- en klauwzeer voor bij eenige
runderen van den landbouwer A. de
Hullu.
Bij gelegenheid der tentoonstelling
van de verceniging „Het Belgische Trek
paard" werden o.m. de volgende be
kroningen toegekend klasse merrién I
jaar E. V. Suze van J. F. Brooijmans te
SI. Annaland; klasse merrién. 3 jaren ie
prijs Emma van Bleyendaal van den
zelfde; klasse merrién- 4 jaren en ouder
E. V. Celina van denzeli'de; klasse mer
rién van 4 jaren en ouder groole maal
5e prijs Fleuretle van M. J. Stoutjesdijk
te Tholen; E. V. Lize van Brooijmans
voorn.; E. V. Diamante van de Schaaps-
hofeve van Stoutjesdijk voornoemd; klas
se, loten van 1 merrién 3e prijs Elza,
Emma, Celina en Lisa van Brooijmans
voornoemd
De tentoonstelling had plaats te
Roosendaal op het terrein der R. Kath.
Landbouwwinterschool. Na de tentoon
stelling werd het concours-hippique ge
houden. Aan de tentoonstelling namen
106 paarden deel, zoodal er groole be
langstelling was.
'Aardappelziekte op Tholen.
Men meldt uit het eiland Tholen
In verschillende aardappelvelden is 't
begin van aardappelziekte waargeno
men, de meeste groole velden zijn be
sproeid, zoodat dit ontsmettingsmiddel
zijn werking zal kunnen toonen als het
onverhoopt erger moest worden. Waar in
hel eiland meer dan 20 pet. der bebouw
de oppervlakte met aardappelen is bezel
kan men beseffen, dat sterk optreden dor
Ziekte voor velen een ramp kan zijn
Vooral ook de kleinere grondbezitters
en de (huurders van kleine oppervlakten
zijn lui die als hoofdprodukt den aardap
pelverbauw als een middel nemen om
hun inkomsten te vergrooten. Tot heden
zijn het nog maar weinigen, die de vroe
ge aardappelen voor de consumptie heb
ben beproefd, maar binnen enkele dagen
zal toch wel algemeen de vi'oege de 'oude
vervangen.
Op verscheidene aardappel velden
te Stavenisse vertoond zich reeds
de bekende aardappelziekte (phyclophle-
ra infestans.)
HANDEL, NIJVERHEID I
VISSC'dERIJ
Die Stoomvaart Mij. „Zeeland.''
In de heden (Vrijdag) middag te V1 i s-
is i n g e n gehouden algemeene vergade
ring van bovengenoemde Maatschappij
werd het jaarverslag over 1923 uitge
bracht.
Met leedwezen wordt melding gemaakt
van hel bedanken van den heer mr. E.
Fokker als president-commissaris en het
ontslagnemen door den heer T. H. de
Meester als directeur, wegens ver ge
vorderden leeftijd.
Laatstgenoemde werd tot commissaris'
gekozen en door het college van com
missarissen tot president.
In het boekjaar 1923 kan wederom
.eenige vooruitgang worden geconstateerd.
Weliswaar waren de resultaten der eer
ste 5 maanden hoofdzakelijk tengevolge
der Roerbezetting bepaald slecht te noe
men, doch de resultaten over de laatste
maanden waijen zooveel beter dan die
over de overeenkomslige maanden van
het daaraan voorafgaande jaar, dót het
nadeelig verschil der eerste maanden
ruimschoot^' kon worden goedgemaakt
In den loop van 1923 werden ook
(verschillende onderhandelingen met de
met de Maatschappij samenwerkende
Spoorwegmaatschappijen gevoerd, waar
door de aan de Mij toekomende aandee-
len zoowel in het doorgaand reizigers
als goederenvervoer niet onbelangrijk
konden worden vergroot. Uit den aard
der zaak zullen de voordeelen, welke
hieruit voor de Mij. voortvloeien, eerst
ten volle over het volgend boekjaar tot
uitdrukking komen.
De vooruitzichten voor 1924 zijn dan
ook niet ongunstig te noemen. Vooral het
passagiersvervoer zal wederom niet on
belangrijk toenemen. Toch mogen de ver
wachtingen dienaangaande niet te hoog
gespannen zijn, zoolang het verkeer van
Duitschland en achterliggende landen met
'EEngeland en omgekeerd voortdurend
nog ver bij dat van vóór den oorlog ten
achter blijfl.
Om hieraan zooveel mogelijk tegemoet
te komen, werd dan ook dit jaar weder
om het toeristenverkeer van Nederland
naar Folkestone en van Engeland naar
het eiland Walcheren sterk gepropageerd.
Aangezien voor dit laatste een goede
accomodatio n Vlissingen voor Engelsche
toeristen onontbeerlijk kan worden ge
acht en de mogelijkheid bestond, dat bij
verkoop van het hiertoe in de eerste
plaats in aanmerking komende Grand Ho
tel des Bains uit speculatieve overwegin
gen in sloopershanden zou overgaan,
werd lot aankoop en eigen exploitatie
van hel hotel besloten.
De Maatschappij genoot de hooge eer
de Koninklijke familie op haar terugreis
van haai' bezoek aan het Engelsche La-
kedisfrict naar Nederland te mogen te
rugvoeren.
Het aantal reizigers bedroeg 38.764
Ln 1923, tegen 29.795 in 1922 en 26.699
in 1921; de opbrengst van reizigers en
bagage was respectievelijk in die jaren
f655.574,81; f 470.224.58 en f -117.653.
Jlct vervoer van koopmansgoederen en
pakketten bedroeg 38.210 ton in 1923,
tegen 35.280 in 1922 en 30.744 in 1921-,
de opbrengst resp. f 1 261.983.81
f 1 156.878.94 en f945.951.75i-. De ex
ploitatiekosten stegen van f2.065.458,32
in 1922 tot 12.095.213.85 in 1923, terwijl
zij in 1923 hadden bedragen
f 2218.202.50y-
De vergoeding voor de brievenmalen
enz. daalde van f 592.308.92 in 1922 tot
f565.086 in 1923, terwijl hel in 1923
was f 639.558.03. De exploitatie-ont
vangsten overtreffen de uitgaven in '23
met [511.578.31, in '22 met f236.232.95,
terwijl 1921 een nadeelig verschil ople
verde van f 121.642 61V?
De vloot der Maatschappij bestond op
31 December 1923 uit drie stoomsche
pen, „Oranje Nassau", groot 28S4 ton,
„Prinses Juliana" en „Mecklenburg',
ieder 2907 ton, alle drie met 10.000 P.K.
Van de 3 pet. leening 1SS6 en de 4
pCt. leening 1912 werd niets afgelost
en bleef de Mij. resp. f971.000 en
f 300.000 op die leeningen schuldig.
Zooals uit liet voorgaande blijkt, be
droeg de Avinst uit de exploitatie
f511.578.31, waarbij is 1e voegen het
voordeeiig saldo der exploitatie van het
abattoir ad f4,029.36, alzoo f515.607.67
samen Dit moet echter worden vermin
derd mei f 206.376.57 als nadeelig saldo
der intrestrekening en f 455.250 afschrij
ving op de stoomschepen, samen
[661.626.57. Hel boekjaar geeft dus een
nadeelig verschil van f 146.018 90 daar
bij koml f502.579 50 saldo verlies over
het vorig boekjaar, zoodat er een totaal
verlies is thans van f 6-18.598.40.
Evenals vorige jaren werd een bedrag
van f 50.000 gestort in hel zelfstandig
pensioenfonds van het personeeL
De Avinst- en verliesrekening wijst in
debet aanintrest f 206.376.57 en af
schrijving op de stoomschepen f 455.250.
In credit expl. resultaten f511.578.31;
exploitatie abattoir f 4029.36 en nadeelig
saldo 1923 I 146.038.90.
De balans geeft de volgende activa
vastgelegd kapitaal f5.749.590; beschik
bare middelen en debiteuren f 461.818;
bedrijfsvoorwaarden 1 164.354; winst- en
verliesrekening f 648.598.
De passiva zijn aandeelenkapilaal
f5.691.500; crediteuren f 1.307.-199 cu-
mulatieA-e rente leening Staat der Neder
landen 5.562 pet. pro memorie en re
serves f25.362
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
Het nieuwe emplacement te
Goes.
Men meldt ons uit Goes:
Donderdagmiddag hebben we een be
zoek gebracht aan de werken tot uit
breiding van het emplacement Goes, on
der leiding van Ir. K. H. C. \V. van der
Veen.
Aan den overweg bij den Poelweg,
ten Noorden van de baan, waar een
nieuwe laad- en losplaats wordt ge
maakt, was men druk bezig het terrein
op te hoogen, over een groot gedeelte is
dit reeds geschied. De oude sloot wordt
gedempt, waarbij het zand de derrie uit
de sloot als 't ware voor ziph uit schuift
op den anderen oever. Een nieuwe sloot,
waarop de stad rioleerl, is gegraven. Aan
de Zuidzijde van de baan is eveneens het
perron opgehoogd en tevens verbreed.
Er zit 22050 IMF zand in, terwijl nog 2000
Ms zand noodig zal zijn. Dit zand komt
