1
No. 149
Bonderdag 26 Juni 1924
R6SCHE
167= Jaargang
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Abonnementsprijs per lcwar-
Uaal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis
singen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
:cent per week.
Advertentiën worden berekend
.oer regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
7aQ 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advtertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
Sis aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
KAMEROVERZICHT.
Eerste. Kamer.
Zitting van Woensdag.
De behandeling van de begrooting van
Arbeid, H. en N., bracht eenige getuige
nissen, die wel met direct met het re-
geeringsbeleid te maken hadden, maar
niettemin beteekenis hebben.
Zoo worden we aan de groote tegen
stelling in de Katholieke partij herin
nerd door de verklaring die de heer
Dobbelman los aanhing aan 't slot
van een betoog over den arbeidstijd; dat
hij in de bedrijfsorganisatie den aanvang
ziet van een weg die leidt naar den af
grond. In de encycliek Iterum Nova-
rum komt geen woord voor over be
drijfsorganisatie en medezeggenschap.
Spr. doet een waarschuwend woord Le
gen dit streven hooren uit de encycliek
Urbi urrano van Paus Pius XI van 22
December 1920.
En dadelijk daarna kwam zijn partij
genoot, de heer Blomjous, dat nog
aandikken door zijn pessimisme over de
vraag waarheen de weg ons voeren zal,
dien men inslaat door de bedrijfsorgani
satie in te voeren. Men moet zich reken
schap geven van den eersten stap.
En daaraan knoopte deze spreker een
bestrijding vast van het stelsel, voorge
staan door zijn democratischen geloofs
genoot prof. Veraart, wiens hoofdbegin
selen. verplicht lidmaatschap, uitsluiting
der vrije concurrentie, en sanctie op de
overtreding der tarieven hij krachtig be
streed. De proef in die richting in het
grafisch bedrijf is mislukt; en toepassing
er van ook elders zou onze exportbe
drijven den nek omdraaien.
Deze katholieke verklaringen waren
voorafgegaan en uitgelokt door een lange
rede in volksvergaderingstijl van den
heer Stenhuis, den man van het N.
V. V., den leider van de jongste mislukte
staking in Twente. Maar er was in zijp
rede weinig te merken van een erkenning
van een nederlaag. Zij had de strekking
van een pleidooi voor de bedrijfsorgani
satie en medezeggenschap, het doel
dat bij de S. D. A. P. thans de plaats
heeft ingenomen van de vroeger aanbe
den, maar daarna tè dood gebleken so
cialisatie.
De beteekenis van de red© van den
heer Stenhuis zit wellicht minder in het
geen hij zei, dan wel in het feit dit zij
gehouden werd, daar er een nieuwe toe
nadering uit bleek ten opzichte van de
katholieke democraten van het slag-Ver-
aart.
Het kon wel eens zoo loopen, dat de
toenadering van die beide groepen op
dit punt een belangrijk moment werd
in ons staatsbestuur.
Gemeld zij voorts, dat de heer Wi i t-
tert v. Hoogland, zelf voorzitter van
een Raad van Arbeid, een kritiek uil-
sprak op de reorganisatieplannen van Mi
nister Aalberse inzake de sociale verze
kering. Speciaal de opdracht van de uit
voering aan de bedrijfsvereenigïngen had
zijn afkeuring.
En verder dat de heer Dobbelman
er op aandrong niet te strak aan de 48-
urige werkweek vast te houden.
1M noun «ATwooor co. valkewweg amstesoam
(Ing. Med.)
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Het M id de 1 b ur g s ch Comité
voor het inzamelen van gelden, bestemd
voor het Nationaal Huldeblijk aan de
beide Reddingmaatschappijen in ons land,
bestaat uit de heeren; E. Berdenis van
Rerlekom, gep. kol. titl. der Mariniers;
J, W. A. E. van Maren Bentz van den
Berg, gep. Schout bij Nacht, wnd. inspec
teur-generaal van het Loodswezen; Jhr.
J. 0. van Adrichem Boogaert, kapitein
der infanterie, waterconsul A. N. W>. B.;
P. de Bruijne, directeur Prov. Stoomboot-
dienst Ooster Schelde; A. C. de Yos
houthandelaar, lid der firma den Bouw
meester, Borsius en v. d. Leijé; J. de
Visser, predikant bij de Ned. Herv. Gem.;
J. Vermeulen, vertegenwoordiger v. d.
Schippersbeurs; G. M. Mes, winkelier,
onder voorzitterschap van eerstgenoem
de.
In 't begin der volgende week zullen
circulaires worden rondgezonden en in
aansluiting met deze zullen binnen tien
dagen in teekenlij sten worden aangeboden.
lij die geen circulaire mochten ont
vangen en toch iets voor het goede doel
wenschen af te zonderen, worden be
leefd verzocht hunne bijdragen te doen
toekomen aan mr. G. J. Sprenger, pen
ningmeester van liet Provinciaal Comi
té, Gortstraat alhier.
D© ontvangen bijdragen zullen t.z.t. in
de Midd. Orf. worden verantwoord.
Zooals reeds eerder is gemeld, zal
Zondag a.s. hel eerste Zondagavondcon
cert van het Middelburgsch Muziekkorps
in den tuin van het Schuttershof alhier
plaats hebben. Uit eene advertentie in
dit nummer blijkt, dat de concerten niet
zooals vroeger, te half acht, doch eerst
te acht uur aanvangen. Was vroeger de
gelegenheid om zich als lid, hetzij voor
zijn gezin, hetzij persoonlijk op te geven,
reeds enkele dagen voor het eerste con
cert gesloten, thans blijft die gelegenheid
bestaan en kan men ook Zondagavond
bij den ingang aan de zijde van hel
Schuttershofstraatje nog kaarten nemen.
Intusschen zal het der commissie aan
genaam zijn, als men vooraf zich nog bij
een der in de advertentie genoemde
adressen opgeeft, opdat de kaarten voor
uit kunnen worden gereed gemaakt en
dan aan bedoelden ingang in ontvangst
kunnen worden genomen tegen het voor
iedere soort in de advertentie genoemde
bedrag. Zulks voor zoover ze niet meer
aan huis kunnen worden bezorgd.
Uit Vlissingen.
Gisterenavond riep een meisje van
14 jaar, dat niet zwemmen kon, in het
Zeebad Vlissingen om hulp. De bad
knecht W. Roeting begaf zich gekleed
te water en heeft het meisje gered.
Uit Walcheren.
De commissie, die vóór twee jaren
in V e e r e was ingesteld ter viering der
herdenking van dé' bevrijding van hel
Spaansche juk in 1572, was heden weder
op het Raadhuis bijeen in verband met
het huldebetoon te Middelburg op 6
Aug. a.s. De heer Kloeke van daar zette
het plan van het Prov. Comité uiteen.
Hij deelde mede dat het aantal deelne
mers reeds volgens de toezeggingen groot
genoeg was, doch dat, wat Veere betrof,
d© deelneming als stad en der vereenigin-
gen vooral zeer op prijs zou worden ge
steld en verzocht den bijstand van ge
noemde commissie. Deze verklaarde zich
tot medewerking gaarne bereid en zal
nu trachten voor a.s. Woensdag de ge-
wenschlc deelneming te verkrijgen.
Verder deelde de voorz. nog mede,
dat de Koningin op haar doorreis naar
N. Beveland op 7 Augustus zich 's mor
gens enkel© oogenblildcen voor het stad
huis zal ophouden.
Ui t Zuid-Beveland.
Dinsdag is de „Niijlengo" die van
16 dezer af te Goes is gehouden, ge
sloten. In totaal zijn 7236 dagkaarten
WX>. 1013 kinderkaarten, verkocht.
v— Bij gebrek aan voldoende afname,
moest de Slagerijvereeniging te Kapel-
1 e, die gedurende enkele jaren trachtte
voor zoo goedkoop mogelijk vleesch te
zorgen, besluiten om lot liquidatie over
te gaan.
Zaterdag a.s. wordt de geheele 'inven
taris van de hand gedaan.
Er zullen op de grens van Ril-
1 a u d-B a t h schietoefeningen worden ge
houden waar met scherpe munitie zal
worden geschoten, vanaf 't Duintjester-
rein bij Hildernisse, oug. 1200 M ten X.
van 'l slation Woensdrcclit in Westelijke
richting, waardoor een terrein onveilig
wordt gemaakt van 3200 Meter diepte en
1000 M. breedte. Gedurende de schiet
oefeningen zullen waarschuwingsborden
met het opschrift „Verboden toegang,
schietoefeningen" worden geplaatst.waar-
bij blauwe vlaggen. Op de volgende, plaat
sen worden die vlaggen geplaatst
1. op den landweg, gaande van het
snijpunt Beukendreef en spoorweg Ber
gen op Zoom—Woensdrecht in N. rich
ting naar Hildernisse en wel 150 M. ten
Z. van Hildernisse;
2. aan den spoorweg Bergen op Zoom—
Woensdrecht, pl.ru. 500 M. ten Z. van
paal 16;
3. aan genoemden spoorweg op het
snijpunt van spoorweg en Beukendreef en
4. aan den spoorweg, ongeveer 400
M. ten Z. van den Beukendreef.
Na afloop der schietoefeningen worden
de borden en vlaggen weer weggedaan.
Er zal geschoten worden op 1 en 2
Juli van 8 v.m. tot 8 n.m.; 3 en 4 Juli
van 9 v.m. tot 2 n.m.
o
Besmettel ij ke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 15 tot en met
21 Juni in de provincie Zeeland, be
droeg
Roodvonk Vlissingen 1; Diptheritis;
Meliskerke 1.
Vrees geen examen
want er is een middel dat U geheel be
vrijdt van zenuwachtigheid, een middel
dal U kalm maakt en kalm houdt, terwijl
Uw geest helder blijft. Mijnliardl's Ia—
nuwtabiclten wetenschappelijk samenge
steld en onschadelijk, genezen U van
Uw zenuwachtigheid. Koker 75 ct. Bij
apoth. en drogisten.
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
- In d© vergadering van de Algc-
meene Doopsgezinde Sociëteit, werd tot
afgevaardigde naar de centr. commissie
voor het Vrijzinnig Protestantisme o.a.
herbenoemd de lieer ds. J. ICoekebakker
alhier, die ook gekozen werd in de
commissie ter uitdeeling.
Ds. H. Bogers van Zoelen heeft
voor het beroep naar Waarde bedankt.
Classicale vergadering.
Gister werd de 108e vergadering van
dc classis Middelburg 'der Ned. Herv.
kerk alhier gehouden in de sociëteit
St. Joris.
Na het zingen van Ps. 118 7 en het
lezen van Joh. 17 ging de praeses, ds.
N. M. de Ligt voor in gebed,* waarna hij
hij de vergadering met een toesjiraak
opende.
Uit de presentielijst bleek dat tegen
woordig waren "28 predikanten en 18
ouderlingen.
Herkozen werden in het classicaal be
stuur tot primus-lid-predikant ds. N. M.
de Ligt en ds.C. L Voorhoeve en tol se-
cundirs-lidjiredikant ds. J. F. Ossewaar-
de en ds. J. II van '1 Iloff en-gekozen
tot secundus lid-predikant ds. W. ten
Kate en ds. Gijsmans.
Tol primus-lid-ouderling werd herko
zen de h.eer .Jacs. Boon© en tot secun
dus de heer F. F. van Petegcm
Ten slotte werden nog herkozen tot
praeses ds. N. M. de Ligt, en tot scriba
en quaestor ds. C. L. Voorhoeve.
Bij cle behandeling van de reeds voor-
loopig door de synod© aangenomen re
glementswijzigingen, waren slechts 8 le
den voor de wijziging van art. 6, 42, 47
cn 49 van het algemeen regiment 27
leden konden er zich mede verèenigen,
mits geschrapt werd de benoeming van
een scriba buiten het classicaal bestuur
om.
De overige wijzigingen, n.l. die van art.
13 van het reglement op het Godsdienst
onderwijs, van art. 16 van hel op het
Hooger onderwijs in de Godgeleerdheid
van art. 15 en toevoeging van art. 28
van het reglement op de predikants
traktementen, van art. 7 al. 3 van het
reglement op de kosten voor het be
stuur. en van het reglement op het pen
sioenfonds ten behoeve van predikanten
der Ned. Herv. kerk, werden met alge-
meene stemmen goedgekeurd.
Uitgebracht wertl hel verslag van den
zendingsraad, terwijl besprekingen plaats
hadden over de oprichting van een te
huis voor ouden van dagen en over "de
kosten van het examen voor godsdienst
onderwijzer.
Besloten werd er bij de regeering op
aan te dringen den Goeden Vrijdag te
erkennen als een Christelijke feestdag
Nog 'werd besproken het voorslel-
's-Gravenhage om eene commissie te "be
noemen, om te komen tot invoering van
een Ieertucht in schriftuurlijken zin
De bijeenkomst werd besloten met Ge*
zang 50 1 en dankzegging.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Vanwege de algemeene vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer "(A. Y VA
zijn verschenen behalve het jaarverslag
over 1923; de prospectus. Wie man in
Holland reist; Vejleduing med Ilensyn
til Rejser in Holland, come to Holland;
the Flushing mail Route EnglandCon
tinent, Dutch walergardens; en Zeeland.
Alles voorzien van een duidelijken
tekst en mooie foto's.
Het T o o r o p-r a a m.
De gisteren gehouden classicale ver
gadering van Utrecht der Ned. Herv.
Kerk heeft met 27 tegen 22 stemmen, be
sloten een motie lot afkeuring van de
plaatsing van het Toorop-raam in de
Domkerk te Utrecht aan het college van
kerkvoogden aldaar te zenden.
In memoriam prof. N i e r m e ij e r.
Zaterdagmiddag heeft een commissie
oen geschilderd portret van wijlen prof.
J. F. Niermeijer. namens zijn oud-leer
lingen. aangeboden aan mevr. Niermeijer,
als blijk van hun groote waardeering.
Het uitstekend geslaagde portret is ge
schilderd door den heer J. Gabriêlse,
uit Utrecht, gel), te Middelburg.
D.")
ONDERWIJS.
Geslaagd aan de Universiteit te
Utrecht voor hel cand. examen genees
kunde, de heer J. W. A. Tjebbes, al
hier; voor het prop. examen godge
leerdheid, de heer D. Bouman.
Geslaagd voor candidaal scheiktm
dig Ingenieur de heer J. Auer te
Vlissingen.
Aan de Leidsche universiteit werd
heden bevorderd tot doctor in de ge
neeskunde. na verdediging van een aca
demisch proefschrift, getiteld Capil-
lar-Microscopisch onderzode in de zwan
gerschap dc heer Willem Ernest Spren
ger, geboren le Kloeting e, wonen
de te 's Gravenhage.
Geslaagd aan de universiteit te
Leiden voor het doctoraal examen Sla
vische taal en letterkunde (cum laude
de heer B. von Arnim, leeraar aan de
R. H. B. S. te Zierikzee.
Geslaagd le Rotterdam voor het
examen akte I.. O. de heeren I). C.
Fokker le Hein kens zand en F. A.
■P- van den Hemel te Sas van Gent.
Geslaagd te "s Hertogenbosch voor
het mondeling gedeelte van hel examen
Hanze-diploma (Handelswetenschappen
voor den Middenstand) mej. W. A. van
de Bilt, te Axel van bet PeUsi,or
naat der zuster te Aarle-Bixlel.
Tot onderwijzer aan de Glir. school
te Spui (Axel) is benoemd de lieer L.
Hamelmk, oud-leerling der Chr. Kweek
school te Middelburg.
'Geslaagd aan de gemeentelijke
kweekschool tc Dordrecht, voor het exa
men akte L. O. mej. B. II. de Beer,
le Biervlie t.
De onderwij srcorga ni-
satie te Vlissingen.
De Centr. Oudercommissie te Vlissin
gen heeft aan den gemeenteraad een
adres verzonden, waarin zij verzoekt
le. de bestaande organisatie zooveel
mogelijk te ontzien voor zoover die his
torisch is ontstaan en onderwijskundig en
maatschappelijk voldoet;
2e. acht scholen, subsidiair zeven scho
len te formeeren, die ieder voldoen aan
de overgangsbepalingen van de nieuwe
wet;
3e. in geen geval tol oprichting van
een overscholschool over te gaan.
RECHTZAKEN.
Ter openbare terechtzitting der Ar-
rondissements Rechtbank Middelburg
Burgerlijke Kamer van 25 Juni 1924, is
beëedigd als waarnemend Griffier bij die
Rechtbank de heer W. J. Wegeling, wo
nende te Vlissingen, werkzaam ter
Griffie van genoemde Rechtbank.
Het Gerechtshof le Amsterdam deed
heden in hooger beroep uitspraak in de
zaak tegen den Utrechtschen advocaat
en procureur mr. J. A. R wegens ver
duistering van gelden die hij krachtens
zijn beroep van cliënten onder zich had,
tot een gezamenlijk bedrag van ongeveer
f 5000. die door dc UIrechtsche Recht
bank veroordeeld was tot 9 maanden
gevangenisstraf met aftrek van eeu ge
deelte der preventieve hechtenis. Het
Hof bevestigde het vonnis der UIrecht
sche Rechtbank.
De advocaat-generaal had geêischt be
vestiging van het vonnis, maar met af
trek van de geheele preventieve hech
tenis.
De inbraak bij de Ned. Bank te
Kampen.
De rechtbank te Zwolle deed gisteren
uitspraak in de zaak betreffende de in
braak in hel correspondentschap van de
Ned. Bank te Kampen. De drie beklaag
den. tegen wie elk vijf jaar was ge-
eischt, n.l. B. W. G. P. bijgenaamd M.
M.. en H B., werden v r ij g e s p r o k e n.
De rechtbank vond het wettig en over
tuigend bewijs niet geleverd en gelastte
hun onmiddellijke Invrijheidsslelling.
Hel O. M. heeft tegen dit vrijsprekend
vonnis hooger beroep aangetcekend.
LANDBOUW.
In de Dinsdag gehouden verg. van
oud-leerlingen der R. L. W, S. onder
voorzitterschap van den lieer D. W. Lin-<
denbergh, werd aangenomen, na te zijn
ingeleid door den heer A. Zandee uit
Ivloetinge. de volgende aanvulling van
het huish. reglement leden wonende op
a Schouwen-Duiveland 42 op 1 Jan
'24;. b. Zuid-Beveland 58), c. Noord-Be
veland 21\ d. Tliolen, St Pliilipslaud en
West Noord-Brabant 26 en Walcheren
en Z.-Vlaanderen 9\ kunnen zich onder
goedkeuring van hel bestuur tot kringen
vereenigen.
Hierna hield dr. K. "Zijlstra uit Gro
ningen een lezing over: „Fijne zaden en
hun bestemming".
o
De stand van het fruit.
Volgens het inde „St. Crt opgenomen
overzicht van den stand van hel frqjb
op 20 dezer, belooft het jaar 1924, wat de
oogstresultaten betreft, voor zoover dit
thans uit den stand valt op te maken,
een bevredigend jaar te worden.
De bloei der verschillende fruitsoorten
was rijk, behalve in Groningen, waar
gedurende den winter het vruchlhoul ge
deeltelijk bevroor.
Ofschoon de vruchtzelting lang niet be
antwoordde aan den rijken bloei, ble
ven toch wel zooveel vruchten aan het
hout ,dat deze bij goede ontwikkeling
een g-'cden oogst kunnen leveren.
Ziekten en beschadiging door insecten
komen echter hier en daar nogal voor;
vooral schurft en galmug treden vrij
sterk op. terwijl in Limburg over schade
van trekmaden en bladrollers wordt ge
klaagd.
Omtrent den stand der verschillende
fruitsoorten kan het volgende worden
medegedeeld, wat Zeeland betreft:
appelen; vrij goed;
peren vrij goed.
vroege kersen vrij goed;
Engelsche krozen vrij goed tot matig,
pruimen: vrij goed,
kruisbessen, vrij goed tol goed;
roode bessen goed;
zwarte bessen vrij goed.
HANDEL, NIJVERHEID
VISSCHERIJ
Verhooging oe sterp acht.
Aan de leden der Coöp. Ver. Centraal
Oesterbureau te Ierseke is per circu
laire aankondiging gedaan dat de Mi
nister van Financiën het percentage hun
ner opbrengst (voor pacht) heeft ver
hoogd met 15 pet. Inplaats van 25 zal
ctfl 40 pel. worden, ingang pachljaar
1925—'26.
o
Het ha ven verkeer van Ant
werpen.
In een beschouwing over het haven-
verkeer te Antwerpen, vergeleken met
dat te Rotterdam, schrijft dc Anlwerp-
sche correspondent van de „Maasb." o.a.
Voor degenen in Nederland, die zich
blind staren op de cijfers, moet hel jaar
1923 waarlijk veel ongerustheid gebaard
hebben. De havenbeweging van Antwer
pen, 14.750.000 netto tons, Rotterdam
slechts 11.15S OO0! Dc Schelde-havcn boek
te eenvooruitgang van 2 millioen ton,
vergeleken bij 1913. terwijl de Maashaven
een verlies van meer dan HA Ion le no-
tceren had.
Maar ook hier zeggen de cijfers bij
lange na niet alles. Wie wel eens een
kijkje gaal nemen aan de „bassins" te
Antwerpen en havenarbeiders en reeders
polst, weet zeer goed. dat die waarlijk
kolossaal toegenomen tonnenniaat in de
haven van Antwerpen een allesbehalve
