No. 143
Donderdag 19 Juni 1924
167" Jaargaiu
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Het weigeren van de Kon.
ring op de gewijzigde statuten van de
Dageraad heeft gister de Kamer het groot
ste doel van den middag bezig gehouden.
Eu heden gaat men er mee door.
De heer Boon was de interpellant.
Hoewel zijn sympathieën niet uitgaan
naar de Dageraad, achtte hij het gebeur
de ongeoorloofd. Hij vroeg zich af, of er,
na de wrijving in de coalitie, iets princi
pieels gedaan moest worden. Geheel on
gemotiveerd achtte hij het dat de Minis
ter was uitgegaan van de gedachte dat de
Dageraadsmannen de goede zeden ter
zijde stellen; al was het ook maar in
beginsel. En ten slotte stelde hij de vraag
of de weigering niet in strijd is met de
Grondwet en met de wet van '85.
Minister Heemskerk stelde voor
op dat de oude statuten van de Dageraad
zijn goedgekeurd, maar dat de weigering
werd veroorzaakt door de wijziging daar
in. Vroeger werd daarin gesproken van
de „bevordering van de zedelijke vor
ming". In de nieuwe s tatuten verklaarde
de vereeniging te staan op atheïstisch
standpunt en te streven naar „de vrije
•en volledige ontwikkeling van de men-
schelijke persoonlijkheid." De regeerings-
beschikking gaat niet legen het atheïsme
maai* tegen de toepassing daarvan in het
nieuwe statuut. Het novum zit in het
streven naar de vrije en volledige ont
wikkeling van de menschelijke persoon
lijkheid. Daarvan is gezegd, dat daar
door de in God haar oorsprong vindende
normen van het zedelijk leven zijn ter
zijde gesteld.
Een atheïst kan zeker in vele gevallen
uitkomen bij de in God haai' oorsprong*
vindende nonnen van het zedelijk leven.
Het oude statuut van De Dageraad hield
daarmede rekening. Maar het nieuwe sta
tuut gaat daartegen in. Het stelt alle nor
men terzijde en stelt ten doel dat dc
menschelijke persoonlijkheid haar eigen
heer én oneester zal zijn. Dat is anarchiev
Men mag wel iedere meening verkondi
gen, maar zoodra men op het gebied
van de toepassing komt, is men niet vrij
meer. Het doel is dat do menschelijke
persoonlijkheid haar eigen heer en mee*
ter zal zijn. Of dit bereikbaar is, is niet
de vraag. Maar de vereeniging kant zich
tegen de goede zeden door dit nieuwev
statuut.
Aldus de kern van het betoog van den!
Minister.
De lieer Boon merkte in zijn repliek'
op, dat een heele teleurstelling zal zijn
voor bladen als de Tijd en de Msb., die
•meenden dat de weigering wèl tegen het
atheïsme ging. Hij vond zelf echter ook
liet antwoord uitermate onbevredigend,
een verlegenheidsantwoord, en diende de
volgende motie in.
„De Kamer, van oordeel, dat de wei
gering van de goedkeuring van "He wijzi
ging der statuten van de Vereeniging
De Dageraad op 8 Mei 1924 geen steun
vindt in een juiste uitlegging van de
wet van 22 April 1855, gaat over tot de
orde van den dag."
Bij het volgende debat heeft de lieer
Kleerekoper in het licht gesteld dat
het doel van De Dageraad nooit iets an
ders is geweest dan de bevordering van
de vrije gedachte der „libre penseurs"
en dit is ook weer de bedoeling der
nieuwe formuleering. Deze statuten zijn
dan ook door Modderman, Heemskerk
Sr., Ruijs de Beerenbrouck Sr., Van Hou
ten en zelfs door den legenwoordigen mi
nister van justitie goedgekeurd. Hij be
sloot met de opmerking dat de minister
met deze weigering van goedkeuring al
leen is gekomen .omdat hij God noodig
heeft aan het einde van deze parlemen
taire perio'fle jals apotheose om de coalitie
bijeen tefliouden.
De heer Visscher lieeft, met een
bestrijding van de bekende afkeuring der
weigering door -prof. Slolemaker de
Bruyne (die z.i. de begrippen vrijheid
en zedelijkheid niet goed verstaal) dc ro-
.geering ervoor geprezen „dat zij in deze
tijden van ontwrichting en verwarring
den moed heeft te erkennen dat de
loochening van God in strijd is met de
geestelijke en zedelijke belangen van ons
éblk".
Stemt no*. 1 Van de lijst «van de anli-
r evolutionaire partijriep de heer Duys
Een der Dageraadsmanuen, de heer
Gerhard, stelde aan de rechterzijde
de vraag: dacht gij, verwatenen aan dc
overzijde, hel recht te hebben door te
dringen lot de diepste roerselen van liet
zieleleven van hem die een persoon
lijken God loochent? Tenslotte kan men
iemand alleen beoordeelen naar zijn da
den. En men houde vast aan de goede
traditie in Nederland dat de gedachte en
de propageering van een gedachte volko
men vrij is, zelfs al gaat die gedachte
lijnrecht in tegen die van anderen.
Ook hij kwam met een motie, de
weigering afkeurend als ten onrechte ge
schiedt, en als een ergerlijke miskenning
van de gewetensvrijheid.
Heden voortzetting.
Ee rste Kamer.
Zitting van Dinsdag
Over de begrooling van Waterstaat is
ten slotte ook de Minister nog even aan
het woord geweest, nadat enkele spre
kers nog verschillende plaatselijke be
langen hadden aangeroerd. Wc meenen
deze echter te kunnen laten rusten, daar
het belangrijkste voor onze lezers wel
zal Zijn het antwoord van den Minister
inzake de haven le Vlissingen
En dat komt eerst heden
PLAATSELIJKE KEUZE.
Onze korte aanduiding van de beleeke-
nis van het in de Tweede Kamer aan
genomen ontwerp dient volledigheidshal
ve te worden aangevuld, met de ver
melding dat de drie-vierde van de uitge
brachte stemmen, op z'n minst de meer
derheid van de kiesgerechtigden moeten]
vormen, om het besluit verder t© brengen,
BINNENLAND.
aansluiting te verkrijgen bij de reeds
Collectief geregelde wettelijke ongeval
lenverzekering, waarmede aan de werk
gevers en aan de verzekeringsorganen
moeite en kosten worden bespaard.
Ernstig is nagegaan of het mogelijk
zoude zijn aan de ziekenkassen een
plaats in te ruimen onder de met de
uitvoering der ziekteverzekering belaste
organen. Dat onderzoek heeft echter tot
een negatief resultaat geleid, aangezien
de collectieve verzekering der arbeiders
zich niet verdraagt mei een regeling,
waarbij aan den individueelen arbeider
de bevoegdheid wordt gegeven zich bij
een ziekenkas te verzekeren
VOORONTWERP ZIEKTE- EN ONGE
VALLËNWET.
In het bericht in ons vorig nummer
over de indiening door Minister Aalbersc
van bovengenoemd voor-ontwerpt? s weg
gevallen dat deze indiening plaats had
bij den Hoogen Raad van Arbeid
Dit voor-ontwerp is in overeenstem
ming met de meedeelingen door den Mi
nister in April in de Kamer gedaan, en
waarvan de hoofdstrekking was
lo. De sociale verzekering, als ver
plichte verzekering, is in wezen een ar
beidersverzekering; daarnaast is als aan
vulling plaats voor een vrijwillige verze
kering ten dienste van degenen die maat
schappelijk met arbeiders gelijk staan.
2o. De uitvoering der verzekering ge
schiedt bij voorkeur door uit de maat
schappij opgekomen organen.
Het wetsontwerp brengt onder de ver
plichte ziekte- en ongevallenverzekering
allen, die in loond ienst ar
beid verrichten. Een loongrens;waar
boven de verzekering is uitgesloten,
wordt naar het voorbeeld der bestaande
Ongevallenwet niet gesteld. Alleen wordt
het dagloon, waarnaar bij ziekte en bij
ongeval geldelijke schadeloosstelling
wordt toegekend, gebonden aan een
maximum van acht gulden. Het ontwerp
kent op deze algemeene verzekering
slechts één uitzondering n.l. voor de be
manning van zeeschepen, voor wie de
voorziening bij ziekte en ongeval be-
heerscht wordt door de Zee-ongevallen-
wel 1919 en het Wetboek van Koophan
del.
De verzekering zal, als het door den
wetgever gedachte normale geval, wor
den uitgevoerd door Bedrijfsverec-
n i g i n g e n. als welke in beginsel uitslui
tend zullen kunnen worden erkend door
samenwerking van werkgevers- en arbei
dersorganisaties in gevormde instellingen
Daarnevens zullen echter onder bepaal
de voorwaarden ,als Bedrijfsvereeniging
ook kunnen worden erkend vereenigingen.
van werkgevers. Dezelfde Bedrijfsver
eeniging zal het risico van beide verze
keringen van dezelfde arbeiders moeten
dragen.
Als aanvullende organen treden op de
Rijksverzekeringsbank en de Raden van
Arbeid, met dien verstande, dat het risico,
der ziekteverzekering zal worden gedra
gen door de Raden van Arbeid en dat
der ongevallenverzekering door de Bank.
De kosten der verzekering wor
den gedragen door de werkgever s.
Voor zoover dezen niet bij een Bedrijfs
vereeniging zijn aangesloten .zullen zij
aan de hand ecner door hen aan le hou
den loonl ijst de voor beide verzekerin
gen verschuldigde premie hebben te be
talen, in den vorm van een door de Ko
ningin vast le stellen percentage van
het door hen uitbetaalde loon.
De bepalingen betreffende de scha
deloosstellingen, krachtens elk der
beide verzekering te genieten, zijn
bijna ongewijzigd overgenomen uit de
Ziektewet en de Ongevallenwet
In het bijzonder de beide volgende
motieven hebben den Minister geleid
tot zijn voorkeur van liet stelsel der
collectieve verzekering boven
het slelsel der individueele verzekéring
van de nestaande Ziektewet.
In de eerste plaats vervalt bij het
(door hem voorgestane stelsel de nood
zakelijkheid van dc regelmatige af- en
aanmelding van de bij den Raad van
Arbeid verzekerde arbeiders. Het stel
sel der bestaande Ziektewet brengt met
zich een voortgezette boekhouding van
de op ten minste 1.500.000 te schatten
"verzekerden, van wie allerlei aangiften
moeten worden gedaan. Deze aangiften
'en registrcering zijn onnoodig bij het
collectieve stelsel.
In de tweede plaats is het bij dej
keuze van het collectief stelsel mogelijk
in het bijzonder voor de premie-inning
'en voor de aanmelding der werkgevers
Uil Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Tijdens het voor onze omgeving
zeldzaam hevig en langdurig onweder.
dat hedennacht boven een groot deel
van Walcheren woedde, hebben de Tie-
hevige regen- en hagelbuien heel wat
schade aan hel gewas te velde toege
bracht, terwijl in de stad zelf in vele ge
bouwen het water binnendrong en scha
de aanrichtte
De bliksem sloeg in den molen aan
den Segeerssingel, echter zonder brand
te veroorzaken, doch wel werd belang
rijke schade aangericht.
Op de Burg klonk het geroep van
brand, en hij, die, hetzij in overspannen
toestand of als zeer misplaatste grap dit
riep, voegde er aan toe, dat cle brand
in de Abdij woedde. Gelukkig bleek dil
onjuist te zijn.
Naar wij van de meest bevoegde
zijde vernamen staat de uitbreiding van
de slelling voor het Stadhuis alhier in
verband met [.het plaatsen van twee
nieuwe beelden, die men voor Augustus
aan den geve lhoopt aan le brengen. Het
nieuwe gedeelte der stelling zal dan ver-
dwijijnen, en tevens hoopt men vóór het
openluchtspel ook nog een deel der
reeds oudere stelling le kunnen weg
nemen.
Naar wii vernemen, zullen begin
Augustus ongeveer ló Finsche journalis
ten, vertegenwoordigers van de voor
naamste Finsche dagbladen, ons land
komen bezoeken en een gedeelte van
de herdenkingsfeesten te Middelburg
bijwonen.
Hel was heden met de jaarlijksche
paardenmarkt alhier weer gezellig
druk in de stad.
Op het Molenwater waren 270 paar
den aangevoerd, tegen ruim 300 in 1923.
Alle dieren konden na keuring worden
toegelaten.
De voornaamste handel was ook nu
weer de aankoop door de verlotingscom
missie, die een 50-tal diereu aankocht.
De volgende prijzen werden lies leed
veulens f 125—180 (v. j. 120-160); één
jarige paarden f250— 280 (f200—280)
tweejarige f 390- 400 (f 315-360); drie
jarige f 425—500 (f500).
Ook aan het Schuttershof, waar de
overige prijzen en des middags ook de
paarden aanwezig waren, werd een druk
bezoek gebracht.
Door de Afd, Middelburg van
den Alg. Ned. Bond van Handels-
Kantoorbedienden is aan B. en Wi. een
schrijven gezonden, waarin zij, naar aan
leiding van de verleende ontheffing van
de verbodsbepalingen der winkelslui-
lingsverordening tijdeus de Tentoonstel
ling voor Handel en Nijverheid, ver
zoekt in dergelijke gevallen steeds reke
ning t© willen houden met de belangen
der winkelbedienden.
o
Uit Vlissingen.
Men schrijft aan bet „Volk"
Naar we uit betrouwbare bron ver
nemen zijn sedert een reeks van jaren
knoeierijen gepleegd bij leveranties
(hoofdzakelijk slookmalerieel) aan het
Belgisch loodswezen te Vlissingen.
Bij die knoeierijen zijn meerdere per
sonen, in dienst van het loodswezen te
Vlissingen betrokken en naar verluidt
ook een Vlissingsch leverancier.
Er zijn reeds 10 personen gestraft,
waaronder met ontslag.
Uit Walcheren.
Te Souburg sloeg de bliksem
hedennacht in de schuur van den land
bouwer G. van Soelen. De schuur brand
de geheel af. Door liet krachtig optre
den van de Souburgsche brandweer
bleef het woonhuis gespaard.
De bliksem is hedennacht geslagen
in de landbouw schuur van Jan Reijnier-
se Lz. in den Westhoek te Koudeker-
ke de schuur waarin 7 voer hooi en
de geheele inboedel stond dadelijk in
lichte laaie. Drie geiten, 1 kalf en 2
jonge honden kwamen in de vlammen
om.
De Burgemeester was kort na het uit
breken van den brand Ier plaatse Daal
de schuur op ongeveer 15 meter van
het huis staat en de wind Noord was
bleef het huis gespaard. De slangenwa
gen bleef ter beveiliging. De inmiddels
uitgerukte brandspuitgasten konden hal
ver wege terug keeren.'Schuur en inboe
del zijn verzekerd.
Uit Zuid-Beveland
- Woensdagavond gaf le Goes het
Middelburgsch Muziekkorps, onder lei
ding van den heer Jan Morks op de
„Nijtengo" een concert, waarvoor hij en
zijn korps met luid applaus gehuldigd
werd door de talrijke bezoekers.
Te Goes heeft Dinsdag op den 's
Heer Hendrikskinderendijk een aanrij
ding plaats gehad tusschen den heer
Wisse uil Kamperland, die op eeu motor
zal, en den heer M. Douw uit Colijns-
plaat. De heer Wisse was vrij ernstig ver
wond en moest per ziekenauto naar het
gasthuis worden vervoerd. Ook de heer
Douw, die per rijwiel reed, werd ge
wond, maar kon huiswaarts keeren.
Woensdag vergaderde de gemeente
raad te 's Gravenpolder. Ingekomen
de goedkeuring van Ged. Staten tot op
heffing van 't vervolgonderwijs Het ver
zoek van de oudercommissie der open
bare school om een bijdrage uil de ge
meentekas voor gemaakte onkosten lokt
nog al bespreking uit. De heer Verhuist
kan zich met die bijdrage niet vereenigen
Het voorstel van 13 en NV. om f 8.62y»
toe te staan wordt aangenomen met de
slem van Verhulst tegen. Deze verzoekt
vooralsnog niet tot uitbetaling over le
gaan, daar hij zich lot Ged. Stalen zal
wenden om dezen post niet goed te keu
ren. De factor voor den hoofdei, omslag
wordt gebracht van 0.6 op 1. Besloten
wordt, de bestrating op de Bossche wei
de zoo spoedig mogeüjk te verbeteren.
Hierna sluiting.
Maandagavond j.l. werd le Nis se
in het schoolgebouw een openbare ver
gadering gehouden ter bespreking van
het aanstaande bezoek van H. M. de
Koningin op 7 Augustus a.s. Uit de aan
wezigen werd een commissie gevormd,
bestaande uit 16 personen die de ont
vangst van H. M. de Koningin in de ge
meente zal regelen.
Door den Commissaris der Koningin
is met ingang van 1 Juli a.s. benoemd tot
veldwachter in de gemeente Kapelle,
J W. Christiaanse, agent van politie le
Vlissingen.
In de Prov. Zeeland zijn over de
week van 8 tot en met 11 Juni, drie ge
vallen van besmettelijke ziekleii gecon
stateerd, nml. Roodvonk, te W' e m e 1-
d i n g e.
Woensdagmiddag geraakte de auto
wan den veearts uit Kruiningen, ter
wijl deze laatste be?ig was de varkens
op de hofstede van S. te S chore in le
enten, door onverklaarbare oorzaak te
water in den put nabij de hofstede. Door
vereende krachten werd de auto op het
droge gebracht. De schade was gering.
Uit T h o 1 e n.
In de Dinsdag j.l. gehouden raads
vergadering te O u d-V ossemeer werd
mededeeling gedaan van de beslissing
van Ged. Staten inzake wijziging der ge-
meenlebegrootingen van 1923 en 1924.
met voorstel om de middelen aan te
wijzen, besloot dc raad daaraan geen
gevolg te geven.
nierna kwam in behandeling hel vast
stellen vau de bouwverordening, wat nog
al lot discussie aanleiding gaf, omdat
deze ook in nauw verband slaat met
dc waterleiding. Bij stemming werd de
verordening vastgesteld met 5 legen
stemmen.
Na behandeling van l\el reglement
voor hel beheer van het fonds Huijssen
vau Kattendijke, werd overgegaan tot be
noeming van een secretaris-ontvanger
van genoemd fonds. Daarbij verkreeg de
heer A. den Engelsman 4 stemmen,
Snijders 2 stemmen en T. Lindhoul
slem, zoodat eerstgenoemde is aange.
steld. Verder werd vastgesteld een aan
vulling der Icgesverordening betreffende
leges jachtakten.
o
Uit St. Pliilipsland.
Te S t. P h i 1 i p s 1 a n d worden de
voorbereidende maatregelen genomen
voor den bouw van den vvaterleiding-
loren in den Prins Hendrikpolder bij het
Tramstation.
Uit Zeeuwse h-V I a a n d e r e n O. D
Dinsdag is uit de Wester Schelde
onder de gemeente Kloosterzande.
opgehaald het lijk van den sedert 27
Maart 1.1. te Walsoorden vermisten werk
man K.
Keelontsteking
/j3 catarrh, bronchitis, schorheid. I
Gebruik AKKER's
Abdijsiroop
- v (Ing. Med.)
STUKKEN VOOR 11E PROV. STATEN
VAN ZEELAND.
Verbindingen O. Z. VI.
met overig Zeeland.
In dc vergadering van 18 December
1923 werd voor kennisgeving aangeno
men de mededeeling van Ged Slaton dat
zij hoopten in de a s. Zomerzilling een
voorstel te kunnen doen betreffende het
schrijven van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor de
Zeeuwsche eilanden te Middelburg ver
vatte verzoek om wijziging van dc ver
bindingen van Oostelijk Zeeuwsch Vlaan
deren met overig Zeeland door middel
van dc booten van den Provincialen
stoombootdienst op dc Wester-Scheldo.
De behandeling van hel verzoek heeft
een uitgebreid eu veelzijdig onderzoek
gevorderd
Ged. Slaten meenen. dat thans totfc
eeno oplossing kan worden gekomen,
waardoor met opheffing van enkele vaar
ten op liet traject Hoedekeuskerke-Hans-
weert eeue betere aansluiting op en van
de treinen wordt verkregen, en wel te
Goes.
De thans van Neuzen om 3.25 en 5.45
n m vertrekkende booten zouden dan
niet moeten doorloopen naar Ilansweert,
maar varen tot Hoedekenskerke en van
daar terugkceren. Een boot in den laten
avond zou de correspondentie van den te
Ylake omstreeks 8.15 n.m. uit Holland
aankomenden trein met Neuzen onder
houden.
Bij behoud van de tegenwoordige drie
diensten tusschen Vlissingen en Neuzen
zouden op dat traject worden ingelegd
eeue vroege boot, vertrekkende om 5 50
v.m. van Vlissingen, en eene late boot,
ertrekkende om 5 (tun, van Neuzen; de
ze boot zou nog aansluiting geven op
treinen te Vlissingen.
Voor de uilvoering van de hierboven
bedoelde dienstregeling zal het noodig
zijn, dat de autobusdienst tusschen Goes
en Hoedekenskerke wordt verbeterd.
Van een en ander zullen verdere maat
regelen worden genomen.
Ged. Staten stellen voor. hel verzoek
van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor de Zeeuwsche eilanden te
Middelburg thans voor kennisgeving aan
te. nemen.
Veerdienst tusschen
Rortgeae cn Wolphaarts-
d ij k s c h e v e e r.
Bij het besluit van 18 December 1923
werden voor kennisgeving aangenomen
eenige mededeelingen van Ged. Staten
betreffende het onderzoek naar verbe
teringen van den veerdienst tusschen
Kortgene en Wolphaartsdijksche-veer.
Aan den in die. vergadering door een
lid uilgedruklen wensch, om schoolkaar-
len per maand ad f 1.75 in te voeren,
werd voldaan.
Met ingang van 30 Maart 1924 werden
de op 1 Augustus 1923 ten behoeve van
de bezoekers van de beurs van Rotter
dam op de Maandagen ingelegde vroe-
boot van Kortgene en late boot van
Wolphaartsdijksche-veer, bij gebrek aan
de noodige belangstelling, opgeheven. Se-
derl maanden werd daarvangeen ge
bruik meer gemaakt
Intusschen werd het onderzoek der
plannen betreffende verbetering van den
dienst voortgezel.
In de eerste plaats werd overwogen
een plan van een molorpont met water
tanks. Volgens den geraadpleegden
scheepsbouwkundig-ingenieur zou de
prijs daarvan ongeveer f 90 000 bedragen
liet bleek evenwel, d,at zelfs bij deze
aanzienlijke uitgaaf voor dat doel nog
niet aan alle geuile wenschen zou wor
den voldaan De aanlegplaatsen zanden
aanmerkelijke verbeteringen moeten on
dergaan. Met hel oog op liet buitenge
woon groole bedrag dal een on ander
zou vorderen, meenen Ged. Stalen niet te
mogen voorstellen de verbetering van
den veerdienst op die wijze tc doen
plaats hebben.
In de tweede plaats is aandacht .ge
schonken aan de meening van de veer
schippers, dat door het aanbrengen van
pontons aan de bezwaren betreffende de
steigers zou kunnen worden tegemoet
gekomen. Daartegen bestaan evenwel
volgens het ingewonnen bericht van tien
hoofd-ingenieur van den Prov. Water
staat van 7 April 1921 overwegende be
zwaren van principieelen en constructie-
ven aard.
Een andere oplossing ten opzichte van
de s teigers zou volgens een mededeeling
van genoemden hoofd-ingenieur ook kun
nen worden gevonden in het vervangen
van de lialftijbrug van eiken steiger door
twee lusschenbruggen; deze verandering
