9
Woensdag 28 Blei 1924
MissBlanche
NIEUWE ZOUTEYISCH
No. 126
167' Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
DOVf DERDAG A.S., HEM EI. VA ARTS
DAG KAL DE MIDDg&RURGSCIlE COU
RANT NIET VERSCHIJNEN.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Dat de Kon. Holl. Lloyd op een droe-
•vig-lichtzinnige wijze werd beheerd en
en dat er daar met geld gesmeten is bij
bet bouwen van nieuwte schepen en dure
gebouwen, och daar is ieder het wel
over eens. Maar daarom behoeft het
bedrijf zelf, de vaart tusschen Neder
land en Zuid Amerika, nog niet slecht
te zijn. En behajve dat is er nog een
Nederlandsch belang betrokken bij het
behoud van een Nederlandsche stoom
vaart verbinding met Zuid-Amerika. Be
halve dan nog het belang van het per-
En nu hangt het maar van de indivi-
dueele gemoedsstemming der Kamerle
den af, welke dier overwegingen het
sterkst weegt bij de beoordeeling van het
regeeringsvoorstel om door eenige mil-
lioenen aan kasvoorschotten te voorko
men dat de Lloyd eerdaags failliet moet
worden verklaard.
Hoe sterk de individueele geaardheid
bij die beoordeeling mee spreekt, bleek
o. a. bij de S. D. A. P..-fractie. De heer
v. d. Waerden dacht allereerst aan de
zonden der leiders dezer kapitalistische
onderneming, en aan het beginsel. Als dit
eerste schaap over de brug is volgen er
meer. Er staan al andere schapen voor
de brug te blèren. Hulp is slechts uitstel
van executie.
Maar zijn partijgenoot Brautigam,
de man van de vakbonden van zeelieden
en transportarbeiders, dacht aan het lot
van de tienduizenden, die met een fail
lissement van de Lloyd werkloos zou
den worden. En hij was van oordeel dat
bij goed beheer de vaart op Zuid Ameri
ka een loonend bedrijf kan zijn. Hij zou
dus voorstemmen.
Een andere merkwaardige tegenstel
ling die zich vooral in de adressen over
deze zaak uitte, was de naijver Amster
dam-Rotterdam. Dat deze Amsterdam-
sche onderneming ineenzakte, was voor
de Rotterdammers een aanleiding om
naar voren te brengen dat er in Rotter
dam ook nog scheepvaartondernemingen
op Zuid Amerika zijn, die niet om onder
steuning vragen.
In de Kamer kwam dat minder duide
lijk naar voren. Zelfs vond men bij de
S. D. A. P. het omgekeerde, want v.
d. Waerden is een Amsterdammer en
Brautigam een Rotterdammer. Maar toch
was die gedachtengang terug te vinden in
de rede van den heer Stulemeijer,
in weerwil van diens verklaring dat hij,
zij het ook geboren Rotterdammer de
zaak objectief zou beoordeelen. Hij was
er niet van overtuigd dat de zaak te
redden zou zijn.
Tegenstander was ook de heer B r a a t
die het geld liever wilde besteden voor
den landbouw, en die nog al ad rem
vroeg, wie van de heeren ook maar tien
gulden wilde wagen in deze riskante
onderneming.
De heer Oud vond deze steunregeling
een gevaarlijk precedent en achtte het
passagiersvervoer geen groot nationaal
belang. Bovendien was hij geenszins ge
rust over den financieelen toestand der
Maatschappij.
Daarentegen was de heer Lo vink
voor deze poging om een nationale lijn
te behouden. Evenals de heer Van
D ij k, die er nog op wees dat de oude
aandeelhouders niet van dezen steun
zullen profiteeren ,en dat er reden is
voor optimisme en vertrouwen.
Door twee leden van den Vrijheids
bond werden nadere inlichtingen ge
vraagd. Maar zoowel de heer G e r r i t-
z e n als de heer Boon hadden vertrou
wen dat de zaak van de Lloyd niet ho
peloos staat gezien de® uitkomsten van
dit jaar. Hun stem zal afhangen van
de nadere inlichtingen van den Minister.
Minister Aalberse heeft gister al
leen opgemerkt ,dat met het voortbe
staan van de Lloyd een groot nationaal
belang is gemoeid. Vandaag zal hij dit
nader uiteenzetten.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De bijzondere aandacht zij geves
tigd op de aankondiging in een adver
tentie in dit nummer betreffende algehee-
le afsluiting van de waterleiding al
hier van hedenavond 10 uur lol mor
genmiddag 12 uur.
De reden daarvan is, dat nabij den
watertoren de hoofdbuis moet worden
verlegd in verband met de nieuwe in
stallaties die daar komen.
Zaterdag a.s. heeft blijkens een
advertentie in dit nummer alhier in
de sociëteit „de Vergenoeging" de Al-
gemeene Vergadering plaats van <ic Ned.
Vereeniging tot Bescherming van Dieren.
Na afloop van de vergadering wordt
thee gebruikt in daarvoor beschikbaar
gestelde zaal van de Conf. Sint Sehastigan
De gemeenschappelijke maaltijd heeft
plaats in de „Nieuwe Doelen" en Zondag
wordt een autotocht door Walcheren ge
maakt.
o
Uit Vlissingen.
Bij beschikking van de Ministers
van A., H. en Nijverh, en van Financiën,
is aan de gemeente Vlissingen, ter
tegemoetkoming in het tekort op de
exploitatio van 48 arbeiderswoningen, ge
bouwd door de woningbóuwvereeniging
„Goed Wonen", aldaar, met het bij be
schikking van 18 Januari 1923, toege
kende voorschot uit 's Rijks kas, alsnog
jaarlijksche bijdrage toegekend van
ten hoogste f 1024.26.
In het voorstel van Burg. en Weth.
van Vlissingen betreffende weerleg
ging van de bezwaren welke Ged. Sta
ten hebben tegeü de begrooting der ge
meente Vlissingen, opgenomen in ons
nummer van Maandag j.L, komen enkele
onjuistheden voor, welke verbeterd die
nen te worden. Er staat: Ged. Staten
wenschen op de bedrijfsbegrooling de
splitsing, die thans op den kapitaal-
dienst staat, ook op den gewonen dienst
vermelden. Men leze voor splitsing even
wel aflossing. Verder staat er waar n a
aflossing geen verlies is enz., terwijl
d.w.z. waar n u aflossing enz.
Zaterdagmiddag te 3 uur zal op
de begraafplaats „Vredehof" te V1 i s-
s i n g e n aan de familie van wijlen dr.
P. Merckcns, de steen worden overgedra
gen, die door de goede zorgen van het
daarvoor gevoripde comité op het graf
van dr. Merckens is neergelegd.
o
Uit Walcheren.
Dinsdag vergaderde de gemeente
raad van Oostkapelle.
Een verzoek van de Ned. Automobiel
club om verplaatsing der borden, aan
gevende de maximum-snelheid der auto's
en motorfietsen, werd op voorstel van
B. en W. aangehouden, aangezien er van
gemeentewege processen-verbaal aanhan-
zljn over genoemde snelheid in be
bouwde kommen.
Voor benoeming van gemeentebode en
controleur der bevolking werd door B.
en W. aanbevolen de gisteren benoemde
veldwachter St. Walraven, en voor
concierge gemeentehuis diens echtgenoo-
J. Walraven—Roose. Beide aan-
bevolenen werden benoemd, de eerste
met 6 stemmen tegen 1 op den heer J.
Kooman, de laatste met algemeene stem
men.
Verder deelen B. en W. mede, dat zij
met de burgemeesters en wethouders der
gemeenten, vormende den kring van den
vleeschkeuringsdienst Oostkapelle, heb
ben vergaderd, op welke vergadering den
wensch geuit werd, dat de hulpkeur-
meesler noodig in het bezit moest zijn
van een motorrijwiel, teneinde zich snel
ler te kunneii verplaatsen, aangezien de
meeste dienstverrichtingen overal in de
morgenuren moeten plaats hebben. Na
eenige besprekingen hierover werd be
sloten hem voor het aanschaffen en on
derhouden van een motorrijwiel een ver
goeding te geven van f 550, voor één
jaar, ingaande 1 Juli a.s., met welken
datum dan de vergoeding voor zijn rijwiel
a f80 's jaars wordt ingetrokken.
Bij de rondvraag bespreekt de heer de
Kam bet slaan der torenklok, wat vooral
bij de halve uren zeer dof klinkt. De
voorzitter zegt onderzoek toe.
Bij het eindigen der zitting word de
eerstdaags vertrekkende gemeenteveld
wachter J. van Sluijs binnengeroepen.
In hartelijke woorden dankte de voor
zitter hem voor zijn humane en trouwe
plichtsbetrachting gedurende de ruim 32
jaren die hij in deze gemeente werkzaam
was en den gezelligen omgang welke hij
persoonlijk met hem heeft gehad. Als
blijk hiervan biedt de voorzitter hem per
soonlijk een mooie schilderij in eiken
lijst aan, terwijl hij hem namens den
raad een eikenhouten rooktafeltje en dito
boekenkastje overhandigt en ,len slotte
namens de ingezetenen (voor welk doel
de gepensioneerde brigadier der Rijks-
veldwacht zich interesseerde) een gouden
)horloge met inscriptie (16 Dec. 3891
31 Mei 1924).
De heer van Sluijs dankte, zichtbaar
ontroerd vooi; de aangename verrassin
gen welke hem heden ten deel vielen.
feestdag te Goes ter gelegenheid van
het bezoek van H. M. de Koningin in
Augustus a.s. luidt als volgt:
8 uur v.m. koraalmuziek op den raad
huistoren; 9.30 rondgang van turners
door de stad met muziek; 10 groote
turnoefeningen door den Turnkring Z.-
en N.-Beveland van het K. N. G. V.
12 30 rondgang door de stad van de
deelnemende paren aan de ringrijderij
1.30 aanvang der ringrijderij, vermoede
lijk in de Wilhelrainastraat of op het
Rimmelandplein. Tusschen 5 en 6 uur
aankomst van het Koninklijk gezin;klok
luiden op het raadhuis; begroeting; bij
woning ringrijderij en uitreiken wissel-
beker; rit van H. M. door de stad; be
zoek stadhuis; reiendans op de Gr. Markt
onder leiding van den heer Houteka
mer; vertrek van het Koninkl. gezin;
8—10 concert op de Gr. Markt; 10waar
schijnlijk een vuurwerk.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
We lezen in „Zélandia"
Tijdens het stormachtig weder van
Zaterdagnamiddag kwamen eenige zeil
jachten van Antwerpen ten einde zich
naar Terneuzen te begeven. Een dezer
moest, door den hevigen wind daartoe
genoodzaakt, toen het op 300 Meter
van den Hoek van Ossenisse geko
men was, den steven wenden en liep op
een der in de Schelde vooruitstekende-
zeeweringen genaamd „Den Prinsenbout"
De bemanning gelukte het aan wal te
komen, doch moest hun vaartuig aan
zijn lot overlaten. Dat is op de slikken
voor den Molenpolder gezonken, waar
men het bij laag water in den nacht van
Zaterdag op Zondag verankerd heeft.
Toen heeft men ook een gedeelte van
den inventaris aan wal gebracht. De rest
daarvan heeft men Zondagmiddag ge
borgen, terwijl men toen ook het roer,
dat gebroken en verloren was, op „Den
Prinsenhout" vond liggen. Het scheepje
wordt met eiken vloed vervuld. De be
manning was te Gent woonachtig.
Wees niet tevreden met een siga
ret van mindere kwaliteit, indien
U voor denzelfden prijs iets beters
kunt krijgen. Zegt daarom
Geef MIJ maai-
(Ingez. Med.)
BUITENLAND.
Voor de betrekking van gemeente
veldwachter te Vrouwepolder heb
ben zich 54 sollicitanten aangemeld.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Het voorloopig programma van den
DE NIEUWE RIJKSDAG.
De nieuwe Rijksdag is gisteren ge
opend, en heeft zich al heel slecht inge
zet. Het is een jamboel, een parlementair
schandaal geweest van hel begin tol het
einde. Precies volgens de verwachtingen.
Een eigenaardige toestand was er al
dadelijk buiten het gebouw. Daar stond
de z.g, groene politie opgesteld met ma
chinegeweren moest er legen waken, dat
hel publiek den heer Ludendorff mis
schien eenig kwaad zou doen bij het
betreden van het gebouw. Dus: de poli
tie, de gewapende macht der republiek
was gemobiliseerd ter bescherming van
iemand, wiens tendenzen zijn tegen de
republiek.
En zoo was dan de heele benedenver
dieping van het rijksdaggebouw gevuld
met politie, tot de tanden gewapend. Op
de binnenplaatsen stonden auto's voer
transport van gevangen. In deze vesting
kwam de Volksvertegenwoordiging der
Duitsclie republiek in haar nieuwe sa
menstelling bijeen.
De maatregelen legen Ludendorff ble
ken echter wat overdreven. Hij kw
kalm aangewandeld temidden in een
troepje Vblkscheu, die als een soort
lijfwacht om hem heen liepen. Graaf
Wuller deed daarbij erg opofferings-
achtig, blijkbaar geheel bereid, als t te
pas kwam, den geliefden generaal met
zijn lichaam te dekken
Bovendien had Ludendorff laten
Xohdstrooien, dal hij de eerste verga
dering niet zou bijwonen. Hij kon dus
veilig en wel hel restaurant indraaien
en een Prosit drinken op zijn behou
den aankomst, hetgeen dan ook is ge
schied. Maar te hopen is, dat al die
omslachtigheid voor de heeren voortaan
niet meer noodig is.
In de zaal kwamen Duilsch-Nationa-
len, Volkschen en communisten ongeveer
tegelijkertijd binnen. De grootste com
munistische schreeuwers zaten vooraan.
Als de oude heer Boock, het oudste lid
in jaren zijn openingspeechje zal be
ginnen werpt plots een communist met
donderende stem „Waar zijn de politie
ke gevangenen". Een ander valt in:
De correspondent van de „N. R. öt,"
geeft het volgende schilderij dezer eer
ste zitting
„Hier met de gevangen afgevaardig
den". In een oogwenk is het nu een
wordt door het gegil van de communis
tische dames en het blazen op braud-
weerfluitjes. Plotseling ziet inon, zon
der dat Iemand hem het \yoord heeft
verleend, den afgevaardigde Katz op de
sprekerstribune staan. Hij houdt een toe
spraak om een dringend voorstel van
zijn partijgenooten te steunen, strekkend
tot vrijlating van de gevangen communis
tische afgevaardigden, negen in getal.
Nu raakt men ook aan de rechterzijde
in beweging. Men schreeuwt, fluit en sist.
„Houdt je moud, Palestina" roepen de
volkschen. Er is natuurlijk geen woord
an Katz te verstaan, maar deze laat
zich niet door een kleinigheid uit het
veld slaan.
Hij praat maar door, zonder zich er
in het minst om te bekommeren, dat de
voorzitter ook spreekt en zwakke pogin
gen blijft ondernemen de openingsformu
le voor te lezen.
Katz buldert plotseling verstaanbaar.
„Terwijl Ludendorff hier vrij rondloopt
((groot lawaai links, geroep van „Heil,
heil" bij de volkschen) zitten honderden
politieke gevangenen opgesloten. Deze
rijksdag zal geen rust kennen voordat
de politieke gevangenen zijn vrijgelaten."
Katz gaat zitten en nu neemt men
voor het eerst een in den rijksdag nog
geheel nieuw verschijnsel wa^ar; luid ap
plaus door handgeklap. Het klinkt zeer
eigenaardig. Spreker wordt door zijn par
tijgenooten geluk gewenscht.
Nu kan de voorzitter dan toch werke
lijk de zitting openen. Zijn hoogst onbe
duidend speechje geeft weer aanleiding
tot kabaai. Hij hoopt dat deze rijksdag
het Duitschc. volk den verlangden vrede
zal brengen. (God bewaar me, roepen ze
van links. Groot rumoer.) cn dat de lagen
des volks, die schade geleden hebben,
betere dagen tegemoet zullen gaan. (Ge
roep links. Dat hoeft niet meer, die zijn
al verhongerd).
Dan moet volgens het reglement de
voorzitter door het aflezen van de na
men vaststellen of de rijksdag gerechtigd
is besluiten te nemen. Bij het aflezen
van de namen ontketenen de communis
ten telkenmale een tumult als er een
naam wordt afgeroepen van een com
munistisch afgevaardigde, die in de ge
vangenis zit. Tevens lokken eenige andei-e
namen protesten uit. De naam van Em-
miuger, den gewezen minister van justi
tie, verwekt lawaai, ook bij de sociaal
democraten. „Rechtsverdraaier" en der
gelijke uitroepen weerklinken. De com
munisten antwoorden niet alleen met
„hier", maar voegen er allerhaud aan
toe, zooals„Gij zult wel merken dat ik
hier ben" of: „Ik ben hier ondanks de
afdeding 1 A van de politie" en derge
lijke fraaiigheden meer.
Zenuwachtigheid heerscht in de zaal
als men bij de L gekomen is. Ook Luden
dorff draait met de duimen, maar het
valt mee. Wel is er groot lawaai en roe-
ook de sociaal-democraten er uit, en
wel komt de communist Scholem naar
voren met een blauwen bril, bestemd
voor den heer „Lindstroem" (gelijk he
kend nam Ludendorff onder dezen naam
en vermomd met een blauwen bril inder
tijd de wijk naar Zweden) maar daarbij
blijft het toch. Ludendorff zit quasi-goerl-
keurend te knikken.
Tirpitz, die de plaats van Helfferich
heeft ingenomen, lacht grappig als men
hem met lorpedofluiten en gesis begroet.
Severing hoort zich bloedhond schelden."
i dit tooneel, bij een doodgewóne for-
meele kwestie niet liet beste bewijs, dal
het parlementairisme in Duitschland is
doodgeloopen Het was gisteren erger
dan een Poolschen Landdag; alles
schreeuwde maar door elkaar; iedereen
beklom het spreekgestoelte zonder daar
toe het recht te hebben verkregen
„Leve de Internationale" wordt een
oogenblik geroepen, en de communisten
heffen in koor dit lied aan; waarna de
Duitsch-nationalen Deutschland,Deutsch-
land bek alles" zingen.
De vergadering wordt eigenlijk niet ge
sloten. De voorzitter verdwijnt maar.
Men vraagt zich af Waar blijft de
sterke man?
De sociaal-democraten hebben Loebe;
de Duitsch-nationalen Wallraf candidaat
gesteld voor het voorzitterschap.
ppy) n
in ieder p
K i P'<dmorxlilljéspudclinb
(Ing. Med.)
U i t Rusland.
Uit Peking wordt gemeldEr zijn thans
7 zittingen gehouden van de Russisch-Ja-
pansche conferentie, waarin besprekin
gen gevoerd zijn over de hervatting der
diplomatieke betrekkingen, de ontruiming
van Noordelijk Sachalin, de kwestie-Nico-
lajefsk en particuliere aanspraken.
KERKNIEUWS.
Ds. J. Gouverneur, te RozendanI
(G.) herdenkt heden zijn 25-jarige evan
geliebediening. Hij stond achtereenvol
gens te Hall, Zierikzee (19111921)
en Rozendaal.
Dinsdag vierde de heer Buijsrogge,
pastoor te IJzendijkc zijn 25-jarig ju
bileum als priester Er werd druk ge
vlagd, vooral in de Koninginnestraat. D«
De kinderen van de R. K. scholen vier
den feest. Voor een door het muziek
gezelschap te brengen serenade werd
vriendelijk bedankt
G e re f Ke r k.
Beroepen te Brouwershaven cand. P.
de Feijter, te Axel.
ONDERWIJS.
Geslaagd te 's-Gravenhage voor het
examen kraamverpleging de dames L.
H. de Jongh, vroeger te Mx i d d e 1 -
burg, en C. M. Molenaar, vroeger te
Haarlem
Geslaagd te Amsterdam voor het
examen landmachinist voor diploma A,
klein stoombedrijï, de heer M. Meeuwse
te Kat tend ij ke.
Geslaagd voor derden stuurman de
heeren N. P. Kruithof, J. van 't Hoff,
C. W. Betcke, leerlingen van de ,.De
Ruij ter school" te Vlissingen.
RECHTZAKEN.
De krijgsraad te 's Hertogenbosch
heeft Dinsdag ter zake van principiee-
le dienstweigering veroordeeld tot 10
maanden gevangenisstraf met ontslag uit
den militairen dienst, zonder ontzetting
van de bevoegdheid om bij de gewapende
macht te dienen, vier gewone dienstplich
tige soldaten. Dezelfde straf werd ge-
eischt tegen vier anderen.
Hel proces tusschen de Gods
huizenen de gem. Middelburg.
De officier van justitie bij de recht
bank te Middelburg nam hedenmorgen
conclusie inzake de procedure, aanhan
gig gemaakt door het bestuur der Gods
huizen legen de gemeente Middelburg,
om uitgemaakt te krijgen of de Godshui
zen al of niet instellingen van weldadig
heid zijn en a,I of niet gemeenteinstelling.
De officier is van meening, dat uit de
administratie duidelijk blijkt, dat de drie
tot de godshuizen behoorende gestichten
één zedelijk lichaam vormen. Er is géén
bewijs, dat de Godshuizen zijn opgericht
met het doel weldadigheid te beoefenen,
al mogen ook sommigen fondsen met dat
doel zijn opgericht. Spr. meent dan ook
dat de Godshuizen geen instellingen van
weldadigheid zijn.
De officier zet voorts uiteen, dat de
Godshuizen steeds afzonderlijk zijn be
heerd en nimmer zijn opgenomen in de
huishouding der gemeente zoodat hij
meent, dat zij ook geen gemeentelijke
instelling zijn.
De rechtbank zal later vonnis wijzen.
geraas als een oordeel, dat nog verhoogd plaatst.
BEKNOPTE MEDEDEEiLINGEN.
U i t Engeland
De mijnwerkers in Z. Wales cn
Schotland hebben hun gedelegeerden op
dracht gegeven zich te verzetten tegen de
overeenkomst om de voorwaarden te
aanvaarden, aanbevolen door het be
stuur der mijnwerkersfederatie.
Uit Hongarije.
Naar de „Neue Wiener Journal"
uil Boedapest verneemt, is op 95 pel. der
aandeden van de Hongaarsche Bank in
Hongarije geteekend, terwijl in het bui
tenland slechts 5 pel. der aandeden ge
plaatst kon worden. Het grootste deel
der aandeden werd in Boedapest ge-
ZONDER GRAAT.
LEIJNSE
GRAVENSTRAAT HOEK MARKT.
(Ingez. Med.)
HANDEL, NIJVERHEID ETi
VXSSCHERIJ.
De min. van financiën die Woens-/
dagmorgen per „Sphinx" een bezoek zal
brengen aan le r s e k e zal alsdan in
audiëntie ontvangen een zestal heeren