No. 114
Woensdag 14 Mei 1924~
167° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit nammer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
De Kamer zette de week in met toe
stemming te verleenen aan den heer v.
Raves te ij u om a s. Vrijdag te interpel-
leeren over de onderhandelingen met
Rusland. En de heer Boon vroeg ©en
interpellatie aan over het weigeren der
Koninklijke goedkeuring op de statuten
dei- Haagsche vereeniging „De Dage
raad", waar heden over zal worden be
slist.
Toen gingen de dames en heeren fiet
sen, of beter, werd overgegaan tot de
behandeling van het wetsontwerp tot hef
fing eener rijwielbelasting, welke belas
ting f 3 per rijwiel zal bedragen, en ruim
3 millioen moet opbrengen.
Er is tegen deze belasting nogal wat
bezwaar ingebracht. De R. K. heer
F r u y t i e r wees op den nieuwen last,
die weer op een groot deel van het volk,
wiens draagkracht gering is, zal drukken.
Het rijwiel is immers voor vele arbei
ders een onmisbaar vervoermiddel. En
de heer Braat wees er nog eens op
dat het platteland zwaarder wordt ge
troffen dan de steden. De heer Duys
maakte van de gelegenheid gebruik aan
te tponen, dat, om de begrooting slui
tend le maken, minister Colijn wel zorgt,
dat „de klasse van het statige eikenhout"
buiteu schot blijft. En de communist v.
R a v e s t e ij n wilde natuurlijk niets van
deze belasting weten.
Minister Oolijn heeft bij zijn verde
diging gelijk te verwachten was
den nadruk gelegd op den nood dei-
schatkist. Die heeft nu eenmaal geld
noodig, en een fietsenbelasting is dan
een gemakkelijke, eenvoudige en goed-
koope heffing. En voorts deelde hij me
de, dat voorstellen betreffende luxe-ver-
terings-belastiug in bewerking zijn. Maar
dat is niet in veertien dagen uit te wer
ken.
Wat de groote gezinnen betreft, wan
neer spr. zal komen met een herziening
der Inkomstenbelasting, zal mei hen re
kening worden gehouden.
Er waren, om tot de belasting terug
te keeren, nogal wat amendementen, al
len beoogend dc ongelijkheid van druk
der fietsenbelasting wat op te heffen.
De A. R. heer v. d. He( u v e 1 wilde de
belasting bepalen op f 1 voor rijwielen
die niet meer waard zijn dan f 20. En
om het voor de schatkist lood om oud
ijzer te doen zijn, stelde hij daarnaast
voor, voor de andere fietsen f 3.50 te
laten betalen. De eigenaar zelf zou moe
ten bepalen of zijn karretje meer dan
f 20 waard is; doch dm de lage schattin
gen te voorkomen, zouden de controlee-
rende ambtenaren het recht hebben ie
dere f 1-guldensfiels over te nemen voor
f20.
De heer Hiemstra (S. D. A. P.)
stelde voor, het belastingmerk gratis te
verstrekken aan de hoofden van gezin
nen of kostwinners, die niet in de Rijks
inkomstenbelasting zijn aangeslagen en
een fiets noodig hebben voor de. uitoefe
ning van hun bedrijf of beroep.
Verder was er het amendement-Loer
akker, die door de categorie, genoemd
in het amendement-Hiemstra, toch nog
50 cent wilde laten betalen. En de heer
van Rappard weuschte van die men
scheen een gulden te vragen.
Minister Oolijn moest van al die
amendementen niets hebben.
Vandaag voortzetting.
BINNENLAND.
F. W. N. HUGENHOLTZf
Gisterennacht is overleden het soc.
dem. Tweede Kamerlid F. W. N. Hugen-
holtz, op bijna 56 jarigen leeftijd.
De heer Hugenholtz werd op 21 Juni
1868 geboren, bezocht het gymnasium
studeerde theologie, en was eenigen tijd
predikant. Hij werd Kamerlid en lid
van het algemeen college van toezicht,
bijstand en advies voor het Rijkstucht en
opvoedingswezen en ambtenaar derre-
classeering. In de Tweede Kamer was
hij de marinespecialiteit zijner fractie.
DE LGODSDIENST OP DE SCIIELDE.
Naar aanleiding van ons bericht van
gisteren betreffende de onderlinge re
geling omtrent de beloodsing op de W.
Schelde, deelt de Hoefijzer correspon
dent van het H.bld. nog het volgende
mede
Er is inderdaad, op 9 dezer, een re
geling getroffen, die op 1 Juni in wer
king zal treden, doch die ten eerste
slechts een voorloopig karakter draagt
en waarin ten tweede een belangrijke
afwijking Wan den regel is opgenomen.
De regel zal inderdaad zijn: België krijgt
de Wielingen te beloodsen, Nederlancf
het Oostgat, Maar over en weer behoudt
men hel recht om één loodsvaartuig in
het andere vaarwater te leggen.
Nederland kan dus met zijn loods-
dienst, zij het dan ook slechts met één
vaartuig, in de Wielingen blijven en dat
achten wij van groot belang met hel
oog op de politieke quaeslie. Een geheel
terugtrekken van den Nederlandschen
loodsdienst uit de Wielingen hebben wij
altijd fataal gevonden, vooral wegens de
gevolgtrekkingen, welke daaruit in po
litiek opzicht door de Belgen zouden
worden gemaakt. Wij betreuren het, dat
men bij deze voorloopige regeling de
scheiding Wielingen-Oostgat als grond
slag heeft genomen, maar het is geluk
kig, dat men althans deze uitzondering
uitzondei-ing heeft gemaakt, waardoor wij
de Wielingen niet geheel prijs geven.
Het blad merkt jiog op dat. door de
beperking der regeling tot de binnen
komende schepen, het voordeel overwe
gend aan België blijft. Want dat behoudt
nu, ten gevolge van de „Anlwerpsche
praktijken", waarop wij meermalen we
zen, op een klein percentage na. de
heele beloodsing der uitgaande vaart.
Naar men ons heden nog uil Vlissin-
gen meldt, is de overeenkomst aangegaan
voor 18 maanden.
DE RIJKS-OLIEBORING TE CORLE.
De berichten betreffende de pelro-
leumwinning te Corle luiden den laat-
sten tijd minder opwekkend, zegt de
„Ta."
Er zou n.l. op 70 M. diepte in het
boorgat een instorting hebben plaats ge
had. tengevolge van het niet betrachten
van de noodige voorzichtigheid bij de
verdere boringswerkzaamheden. Hel ge
volg van die ineenstorting was, dat er
geen olie meer kon worden boven ge
bracht en dat de werkzaamheden
moesten worden stopgezel
Bij onderzoek bleek, dal inderdaad
de olieboring te Corle stopgezet en het
boorgat dichtgemaakt was geworden,
tengevolge van het bovenvermelde on
geval, dat op 13 Maart, dus nog geen 3
weken na hel winnen der eerste olie,
plaats vond.
Uit Stad en Provinsie.
Uit Middelburg.
In dit nummer komt een publicatie
van B. en W. a 1 h i e r voor, waarop wij
meenen bijzondere attentie le moeten
vestigen.
De publicatie betreft namelijk de aan
de verschillende autobussen aangewezen
standplaatsen, waaruit o.a. blijkt, dat die
voertuigen van de Markt worden ge
weerd, wat zeker aan de veiligheid van
het verkeer ten goede zal komen.
Uit Walcheren.
In den afgeloopen nacht heeft te
Zoulelande een diefstal met braak
plaats gehad, en is er uit een wagenhuis
van den heer W. Verhagen aldaar zes
hammen en 7 deelen spek ontvreemd.
Een groot gedeelte is teruggevonden. De
marechaussee uit Westkapelle die een
onderzoek instelden meenden de daders
op spoor te zijn.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
- Dinsdagmiddag had in het Schut
tershof le Goes een bijeenkomst plaats,
belegd door den Rijksdienst der Werk-
loosheidsverz. er arbeidsbemiddeling,
waarin inlichtingen over emigratie wer
den verstrekt door een der directeuren
der emigratie centrale Holland. De ver
gadering, welke bezocht'^Was door ver
schillende vertegenwoordigers van ge
meentebesturen, Z. L. M. en landarbei
dersbonden, werd geleid door den heer
J. Onderdijk le Middelburg.
De heer G. J. Verburgt, 's Gravenhage,
wees er op dat de Centrale Holland een
minder ideëel doel nastreeft. Tengevolge
van toenemende bevolking in Nederland
is emigratie noodzakelijk. Canada is mede
door het klimaat voor de Hollanders
zeer geschikt. Spr. betoogde dan, om
mislukking te voorkomen, selectie ge-
wenscht ïswe moeten energieke jonge
lui hebben.
De heer Verweij, administrateur bij
den Rijksdienst der werkloosheidsverz.
en arbeidsbemiddeling, Den Haag, ver
strekte hierna inlichtingen over de moge
lijkheid van het vinden van arbeid in
Frankrijk en België. Op vragen van den
heer Staal, dir. van de Arbeidsbeurs
le Middelburg, antwoordde de lieer Ver
burgt, dat zeer waarschijnlijk de regee
ring geen steun meer zal verleenen bij
emigratie, daar zij vindt dat die meer
op den weg der gemeente ligt.
In de Maandag gehouden verga
dering van den raad der gemeente II o e-
dekenskerke werd tot onderwijzer
aan de openbare lagere school met in
gang van 16 Mei a.s. benoemd de heer
J C. M. Mazure, thans tijdelijk als zoo
danig werkzaam aan de O. L. school te
Lamswaarde. zulks met 4 stemmen,
stemmen waren uitgeoracht op den heer
A. Louwerse le Vlissingen, terwijl de
heer A. M de Lange te Middelburg 1
stem verwierf.
Aan de schoonmaakster der school J.
Bakker- Moerman werd ingaande 1 Ja-
nuari 1924 f 12 verhooging van jaar
wedde toegekend, in verband met het
feit, dal zij voor het vervolg als ge
meente-ambtenaar bijdrage zal hebben te
betalen voor pensioen.
De gemecnle-begrooting 1923 werd
gewijzigd en werd een voorgestelde wij
ziging van de begrooting van het Bur
gerlijk Armbestuur dienst 1923 mede
goedgekeurd.
Afschrijving van plaatselijke belastin
gen vond plaats, wegens afschaffing van
honden.
Gunstig werd beschikt op het verzoek
van de R. Kath. school te Kwadendarame
tot aanschaffing van een 12-tal nieuwe
schoolbanken voor die school op kosten
der gemeente.
Aan het Burgerlijk Armbestuur werd
opnieuw in erfpacht uitgegeven een stuk
je gemeentegrond voor 30 jaar, tegen
betaling van 45 cent per jaar.
- De Minister van Financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's Rijks
schatkist is ontvangen bij den ontvanger
der directe belastingen enz. te 's G r a-
venpolder, f29.13 wegens te weinig
betaalde inkomstenbelasting en Verdedi-
gingsbelasting II over 1921 22.
- Hedenmorgen is M. G., wonende
aan de Baaii te Kruiningen, in de
nabijheid van de spoorlijn met onbe-
waakten overweg, door den passeeren-
den trein in stukken gereden.
De schippersknecht J de \V. le
Ierseke kwam aan boord zoodanig
te vallen bij zijn werkzaamheden, dal
bij zich terstond onder geneeskundige
behandeling moest stellen
Uit Tholen
Te St. A n n a 1 a h d stak een vrouw
een priem i n liet oordoor een beweging
schoot deze te diep, Stak door het trom
melvlies. De vrouw wordt thans ver
pleegd in hel ziekenhuis te Bergen .op
Zoom. Het schijnt een vrij ernstig geval
te zijn.
Uit Zee u wsch-Vlaanderen O. D.
- Het Zceuwsch Flaamsche Walerfci-
diugcomité zal eerstdaags, naar de „Ze-
landia" meldt, propaganda-geschriftjes
verspreiden onder de bevolking van Z.
Vlaanderen, waarin een duidelijk begrip
van de groote hygiënische en economi
sche belangen eener waterleiding wordt
gegeven. Tevens zal uiteen worden ge
zet, op welke wijze de gemeente-finan-
ciën buiten den geheelen opzet zijn ge
houden.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W, D.
- Maandagavond kwam de raad van
Cadzand in voltallige vergadering bij
een. Met algem. st werd afwijzend be
schikt op liet verzoek van de commissie
van vakonderwijs van den algemeenen
Nederlandschen politiebond tot het ver
leenen van een subsidie voor de politie
school. Van Ged. Staten werd bericht
ontvangen, dat zij aan den heer W. Aaf-
jes te Assendelft vergunning hebben ver
leend tot liet afsluiten van een gedeeltó
van den Mariawcg, in verband met den
aanleg van een duiker ten behoeve van
de tram Breskens- Cadzand- Sluis in
het tijdvak van 15 Mei tot uiterlijk 10
Juli. Van hetzelfde college vergunning lot
het leveren aan de ingezetenen van
electriciteit, voor den tijd van 15 jaar,
behoudens verlenging De voorwaarden,
waaronder deze concessie werd verleend,
besloot men alle te aanvaarden. Uitvoe
rig werd besproken de kwestie eener
elcctrieiteilsverordeniiig, het tarief van
de le verstrekken electriciteit en
de aan te gane geldleening. Besloten
werd dc verordening met liet tarief en
de jaarwedde van den te benoemen me-
teropnemer in een volgende vergadering
vast te stellen terwijl er thans besloten
werd een geldleening aan te gaan van
ten hoogste f 9000.
Aan den straatmaker J. Smoor zal op
gedragen worden een gedeelte van de
Mariastraat opnieuw te plaveien.
DE „ELECTRICITEITSGOJIMISSÏE"
VOOR DE MIDDENGROEP.
Hedenmiddag werd in een der zalen
van de Abdijgebouwen bovengenoemde
commissie, bestaande uit de heeren .M. J
Verhorst. J L. Richel, Jac Welleman,
L, J. van Voorthuijsen, burgemeesters
resp. van Wissekerke, Borsselen, Krab-
bendijke, en Domburg; J. I van Balle-
gooijen de Jong, secr. der gem. Goes,
C. Boudewijnse, vertegenwoordiger der
Kamer van Koophandel voor dc Zeeuw-
sche Eilanden en C. Di. .Vereeke dijkgraaf
van den Polder „De Breede Watering
Bewesten Ierseke" door den Commis
saris. jhr mr J W-. Quarles van ff-
sarisford, geinstalleerd.
De Commissaris, na de heeren
welkom te heeten, herinnerde eraan, dat
Ged. Staten hadden besloten aan geen
enkel plan voor elcctriciteitsvoorziening
eenige uitvoering te geven, zonder dal
een bepaalde garantie voor verbruik zou
zijn gegeven. De eerste laak der com
missie zal dus zijn. het College, dienaan
gaande van voorlichting te dienen, zoo
mogelijk zelfs in cijfers de garantie aan
te geven. Dan zal een rekensommetje
kunnen uitmaken, van welke zijde de
stroom betrokken zal moeten worden.
Deskundige hulp kan de commissie
zich natuurlijk verschaffen, zoo zij dit
noodig acht Die taak is niet gemakkelijk
zoodat de beslissing, in welke richting
ook, ver strekkende gevolgen met zich
mede brengt.
Spr. laat liet aan de commissie over,
zich verder te beraden wat verschillende
onderdeden betreft, zegt, dal voor ver
gaderingen de Abdij altijd wel ruimle
heeft, en dat hij met genoegen de com
missie steeds ter wille zal zijn. Hij hoopt
dal de commissie erin slagen zal een
dusdanig advies *uit te brengen, dat tot
de oplossing zal leiden.
Door den heer Welleman werd
daarop dank gebracht voor het in de
commissieleden gestelde vertrouwen.
De leden beseffen tenvollc, dal zij
door deze benoeming te aanvaarden, een
moeilijke en levens hoogst verantwoor
delijke laak op zich hebben genomen.
Dc electriciteitsvoorziening van de mid
dengroep verkeert inderdaad in 'n eigen
aardig stadium
Wel ligt nog altijd onaangetast het
besluit der Staten van 1917. waarbij de
electriciteitsvoorziening door de Provin
cie zou geschieden, maar omtrent de op
vatting over de wijze, waarop daaraan
uitvoering zal worden gegeven, is men
zooals de Commissaris reeds zeide, wel
wat veranderd.
Immers, de Stalen hebben Ged. Staten
gesteund in hun voornemen om aan geen
enkel plan eenige uilvoering te geven, al
vorens van de zijde der gemeenten eeni
ge bepaalde garantie zal zijn gegeven.
Daardoor is het zwaartepunt verlegd
naar de verbruikers in het algemeen, in
casu. gemeenten, polders, landbouw en
industrie.
Deze worden nu voor dit dilemma ge
plaatst geen garantie, maar dan ook
geen electriciteit, wel garantie, maar dan
nemen zij voor de toekomst verschillen
de mogelijkheden voor hun rekening.
Hel zijn de veranderde tijdsomstandig
heden, welke tot dezen ommekeer heb
ben geleid, maar hiermede wordt de
overweging gemotiveerd, of hel bedoelde
Statenbesluit van 1917 in zijn volheid
kan gehandhaafd blijven.
Hoe dit zij, dit maakt de beslissing
niet minder moeilijk en minder verant
woordelijk.
Het advies, in welke richting ook uit
gebracht. moet dit tot uiting brengen,
vandaar, dat dit slechts gegeven kan
worden op grond van een diepgaand
onderzoek.
Dit vordert lijd, maar ook deskundige
hulp en medewerking. Het doet de com
missie genoegen, dat zij zich ter eigen
keuze mag verschaffen.
De commissie neemt zich zeker voor,
met zooveel spoed te werken, als de
ernst van het werk toelaat en zij hoopt
erin te slagen, Ged. Staten een advies uit
te brengen dat tot de oplossing zal kun
nen leiden.
Zij weetdat veler oogen op haar
zijn gericht en dit zal een stimulans zijn,
Welke haar lot werken zal dwingen,
maar zij beseft ook diep, dat het belang
der streek een oplossing eischt.
Kortom, zij hoopt, dat haar werk zoo
zal zijn, dat de Commissaris met ingeno-
emndheid zal kunnen terug zien op het
initiatief, dat hij in deze genomen heeft.
Met dit korte antwoord kan, meent
spr., de commissie haar taak aanvaar
den.
De commissie koos uit haai- midden
tot voorz. den heer Jac. Welleman en
tot secretaris den heer J. I. van Ballc-
gooijen de Jong.
KERKNIEUWS,
Na des morgens bevestigd le zijn
door ds. G. E. Meloen, van Kloetinge,
met een predikatie over Efeze 2 19—
22, deed Zondag j.l. ds. J. L. Klomp, ge
komen van Schore en Vlake, zijn
intrede bij de Ned, Herv. Gem. te Oa~.
pelle a. d. IJsel, sprekende naar aanlei
ding van 1 Cor. 3 11: hel door £Jod
gelegde fondament. Den nieuwen lee-
raar werd toegezongen Psalm 20 I, ter
wijl hij werd toegesproken door den con
sulent, ds. G. A. v. d. Hooft, van Ovea--
schie.
Ev. Luth. Kerk.
Op het drietal te Leeuwarden komt
voor ds. J Bergman te Groede.
(Ing Med.J
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Wij ontvingen een reclameplaat, be
trekking hebbende op de Nijverheidsten-
toonslelling van Kederlandschc Industrie
te orgauiseeren door de Vereteniging
„Nederlandsch Fabrikaat" in de zalen
van hel Kurhaus te Scheveningen van
31 Mei lot en met 15 Juni a s.
Deze plaat is uitgevoerd in drie kleu
men en brengt in het bijzonder naar voren
de bekende initialen V. N. F. der Ver
eeniging met op den achtergrond het
(Scheveningsche Badhuis.
Hel Antiquariaat in d4
Steenrots e.
De nieuwsgierige Middelburger die aai®
de gordijnen voor de ramen van de
Steenrolse wel begreep dat het geres
taureerde gebouw weer bewoond was,
maar die toch uog niet precies wist,-wat
daar gebeuren gaat, zal vandaag of mor
gen bevredigd kunnen worden.
In het gebouw woont thans J. W. Pep
pelman van Kampen, die er tevens een
antiquariaat in heeft gevestigd, dat van
morgen af voor liet belangstellend pu
bliek toegankelijk zal zijn.
Maar vooraf, hedenmiddag, zal de ver
eeniging „Hendrick de Key se r", die zoo
als-men weet, eigenaar van het huis is,
en de zeer kostbare restauratie op zich
heeft genomen, door een plechtige bij
eenkomst inet genoodigden nog eens de
beteekenis van deze restauratie in lid
licht stellen
Op die bijeenkomst, die te laat plaats
heeft voor hel nummer van heden, ko
men we morgen terug.
Heden echter zij met een enkel woord
gewag gemaakt van wal de heer Pep
pelman van Kampen daarin vestigde.
Door de met een tociitportaal afgeslo
ten voordeur komt men in liet breede
helder verlichte voorhuis, dat de ge-
lieele breedte beslaat. Daar-Jk geplaatst
de door de gemeente afgestane oud, ré-
naissance-schouw, en in overeenstem
ming daarmee heeft de heer Peppel
man van IC. hier voorwerpen neergezet,
allen uit de verschillende perioden der
renaissance.
Een prachtig bewerkte, zeer gave tafel
(vermoedelijk uit een of ander raadhuis)
slaat in het midden. Verschillende re-
naissance-kasten van onderscheiden mo
del staan langs de wanden, en daarbo
ven hangt o. a. een groot renaissance-
familie-sluk. Een „gelukkig" bedachte
verhooging voor een der ramen, gaf ge
legenheid tot een aardig zitje. Op de
schoorsteen staan vier fraaie gesneden
houten beeldjes (baroque), stoelen, glas
werk, aardewerk enz. vullen de verzame
ling aan. <.i.
Maar zeer bijzonder is vooral het ge-
exposeerde in het tweede verlrék. Daar
is de schouw gothisch, en is ook het ge-
exposeerde gothisch. Inderdaad een zeer
bijzondere collectie! Een armzetel met
kist onder de zitting, en een eenvou
dige, doch zeer mooi geproportioneerde
potten- en pannenkasl, zijn reeds onge
wone dingen Maar een groote zeldzaam
heid is de prachtige gothische baktafel;
en merkwaardig fraai bewaard gebleven
is dc Golhische kast. Dan zijn er nog tal
van kleine voorwerpen die zeer dc aan
dacht verdienen.
De bovenverdieping de groote voor
zaal, met de vijf ramen aan de Dwars-
kaai, en 't achtervertrek zijn speciaal be
stemd voor exposities van moderne
kunst; op het oogenblik zijn daar de
Veersche schilder Erkelens, en een jong
Gorkumsch kunstenaar van den Berg met
hun werk. Wij komen op deze tentoon
stelling nader terug.
De voorzaal met den groenen vloer,
de met jute bekleede wanden, met een
eikenhouten richel afgezet, en door het
vele licht, is buitengewoon geschikt voor
het exposeeren van schilderijen, etsen
enz.
De achterkamer, eigenlijk het slaap
vertrek van den gastheer, is, ter wille
van de ruimte, eveneens voor artisten
ter beschikking gesteld. Een prachtig
gothisch ledikant, een tweetal fraai ge
beeldhouwde kabinetten, de wederom
'olkomen in stijl gehouden inrichting,
'ragen ook hier terecht ieders belang-
stelling