Ponderdag 8 Mel 1824
No. 109
167° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Vijf jaar geleden reeds werd het ont
werp ingediend tot wijziging der Motor
en Rijwielwet, dat gisteren in behande
ling kwam. Geheel onaangeroerd bleef
het in dien tusschentijd niet, want er
zijn eenige wijzigingen in aangebracht.
En gister is liet op een belangrijk punt
nog weer gewijzigd bij amendement, n.ï.
ten opzichte van de beperking der snel
heid.
Het oude ontwerp gaf aan een ge
meentebestuur de bevoegdheid bij plaat
selijke verordening binnen de bebouw
de kom een maximumsnelheid van 10
K.M. voor te schrijven. Het wijzigingsont-
werp maakte daarvan 20 K.M. voor mo
torrijtuigen en. 10 K.M. voor rijwielen.
De heer v. d. Molen vond die 20
K.M. voor auto's te veelt en wilde er 15
K.M. van maken. Met verschillende le
den der Kamer vond Minister v.
Swaay, dat ongewenscht. Het hing i.
toch af van het oordeel van den man
die aan 't stuur zit. Als een chauffeur geen
verantwoordelijkheidsgevoel heeft, helpt
een maximumsnelheid van 15 K.M. ook
niet.
Het amendement werd verworpen met
52 tegen 23 stemmen.
Beter lot ondervond een amendement-
Braambeek volgens hetwelk de ma
ximumsnelheid voor motorrtuigen voor
bruggen en voor wegen waarop de ver
keersdrukte zulks noodig maakt, kan
worden verlaagd tot niet minder dan 12
K. M. De bedoeling was, volgens
den voorsteller, de vrijheid van
het verkeer zoo wenig mogelijk
te belemmeren. De plattelandsge
meenten mogen niet bevoegd zijn voor
wegen in de bebouwde kom nog lagere
maximum snelheden voor te schrijven.
Spr. wil bovendien, dat de desbetreffen
de verordeningen zullen worden goedge
keurd door Ged. Staten. Wprdt het amen
dement aangenomen, dan kan in (zeer
drukke straten van verkeerscentra een
lagere maximumsnelheid worden voorge
schreven.
De Minister zei wel iels voor liet
amendement te gevoelen, doch dan zou
het moeten worden beperkt tot wegen
in de bebouwde kom van gemeenten
en tot bepaalde soorten van auto's, b v.
vrachlatuo's met aanhangwagens.
De heer Van Braambeek wijzigt zijn
amendement overeenkomstig de hem
door den Minister in overweging gege
ven redactie, zoodat daarin wordt op
genomen „Diunen de bebouwde kom" en
voorts de bepaling, dat het voorschrift
zal gelden voor alle of voor een of meer
categorieën van motorrijtuigen.
Ook in dezen vorm werd het amen
dement door den heer Dresselhuijs
bestreden. Als men spreekt van een
weg, waar in het algemeen een zeer
groote verkeersdrukte heerscht, dan zal
voor een groot deel van Nederland het
geregeld automobielverkeer zijn stop ge
zet. Practisch is ook de geheele gemeen
te thaus „bebouwde kom". Als men rijdt
van den Haag naar Utrecht, waar men
brug op, brug af rijdt, dan zal men niet
sneller mogen rijden dan 12 K.M.Men
zal dan op de groote wegen van Ne
derland achter een ezelwagen met zijn
auto aanrijden!
Juist op het nippertje, met 39 tegen
38 stemmen werd hel amendement aan
genomen.
Bij den aanvang der behandeling was
na bestrijding ingetrokken een amen
dement van den heer Rutgers v. Ro
zenburg om te verbieden het berijden
van wegen met motorrijtuigen, waarvan
door eenig wiel een grooter gewicht dan
2500 K.G. op den weg wordt overge
bracht.
Een tweede belangrijk punt vormden
de rijbewijzen.
De heer v. R a v e s t e ij n bracht daar
bij liet chauffeursexamen ter sprake. Hij
lichtte een amendement toe, volgens het
welk geen rijbewijs wordt verstrekt ten
zij de aanvrager heeft voldaan aan de
gevorderde proeven van bekwaamheid
en geschiktheid voor het besturen van
motorrijtuigen.
De Mi nister zei dat de regeering
niettegenstaande de in 1920 aangenomen
motie geen examen ia dit ontwerp heeft
opgenomen, omdat het nut ervan «zeer
twijfelachtig is. De oorzaken van de
meeste ongelukken liggen elders dan bij
gemis aan bekwaamheid en geschiktheid.
Trouwens, wie zou dal examen kunnen
anfemen voor de bestuurders der 15.000
automobielen en der 20.000 a 30.000 mo
torrijwielen? Dit ware practisch on
doenlijk. Moet men nu deze bestuurders
door - specialiteiten laten onderzoeken?
fDoor neus-, keel- en oorarlsen? En als
men die attesten had met hoeveel pro
cent zouden het aantal ongelukken af
nemen^ Al is men zoo gezond als een
visch ,dan kan men een Ongeluk krijgen
als er iets in het oog waait. Spr, moet
dus het amendement ten sterkste (ontra
den.
De beslissing is echter aangehouden
tot bij de behandeling van 'een daarmee
verband houdend later artikel.
Wel nam de Minister over een amen-
de ment van mej. Katz om de voor
waarde te stellen dat iemand die onder
toezicht van een ander, dienen rijbewijs
heeft .besiuurt, den leeftijd moet hebben
bereikt, vereischt voor het verkrijgen
van een rijbewijs (18 jaar.
Eerste Kamer.
Zitting van Woensdag.
Door de leeraren bij het middelbaar
onderwijs zal met belangstelling gele
zen worden wal Minister De Vis
ser gister in zijn antwoordrede zei om
trent de salarisregeling voor het middel
baar onderwijs voor 1925. Hij .Verzekerde
dat men hier schimmen ziet, die niet
aanwezig zijn. In werkelijkheid wordt
hier het gelijke monniken gelijke kap
pen toegepast. Er behoeft geen vrees
te bestaan, dat sommigen hun salaris
met 30 a 40 pet. zullen zien achteruit
gaan. De salarieering bij het (middelbaar
onderwijs moet nu eenmaal anders wor
den geregeld als bij andere takken van
onderwijs, omdat er hier krachten zijn
die slechts enkele uren per week les
geven.
Ten opzichte der bezuiniging op het
lager onderwijs, zei de Minister, dat het
plichtsverzaking zou zijn, als hij die aan
anderen overliet. Er móet bezuinigd wor
den. Een begrooting van 157% millioen
voor één departement kan niet gehand
haafd worden. De spr. zei in een bespre
king met de wethouders van de vijf
grootste steden aan dezen in overweging
gegeven te hebben een beter bezuini
gingsplan te ontwerpen. Maar hij heeft
er niets van gehoord. Hij prees het,
dat de Vrijheidsbond eeu poging heeft
gedaan om een bezuinigingsplan te ont
werpen. Daar echter die bezuiniging zoo
d als uitsluitend op het bijzonder on
derwijs wordt gezocht, zal dat moeilijk
an.
Waar de zaken zoo staau, acht spr.
het „een buitengewone vrijmoedigheid",
dat men hem heeft aangevallen op een
wijze als buiten de Kamer is geschied.
Wat het instituut der assistenten be
treft, heeft het spr. verwonderd, dat
daartegen zooveel bezwaren zijn gere
zen. De assistenten zullen alleen worden
benoemd bij één-, twee- of driemans-
scholen. Wat is er nu tegen, dat zoo'n
onderwijzer een hulpje krijgt, desnoods
alleen óm toezicht te houden als dc
onderwijzer elders bezig isl
Na nog enkele replieken werd de be
grooting z. h. st. aangenomen.
Over de bcgrooting van Justitie werden
slechts eenige opmerkingen over het ge
vangeniswezen gemaakt door den heer
Heerkcns Thyssen. Na beantwoor
ding door den Minister werd ook deze
begrooting aangenomen.
enkele nummers ten gehoore zal bren
gen.
De toegangsprijs is zoodanig gesteld,
namelijk op f 0.50, dat hij voor niemand
een bezwaar behoeft op te leveren.
De leden van het comité zullen zelf
een aantal kaarten plaatsen, terwijl
voorts, zoolang de voorraad strekt, van
Vrijdag a.s. af kaarten zullen verkrijg
baar zijn"* bij de boekhandelaren Van
Benthem Jutting, Burg, en firma Smits,
Dam.
Dezerzijds wekken wij gaarne op tot
bijwoning der bovenbedoelde bijeen
komst, opdat zij ertoe zal bijdragen aan
de Vredesgedachte steeds groolere ver
breiding te geven.
Gisterenavond was het aantal perso
nen, dat namens den Plaalselijken Raad,
door mej. M. Callenfels werd welkom ge-
heeten op de boyenvoorzaal van de so
ciëteit „St. Joris" alhier, niet groot.
De aanwezigen hebben echter piet
groote belangstelling geluisterd naar de
rede over allerlei toestanden, die de
heer P. van der Meulen, ook nu weeir
op vaak humoristische, doch steeds zeer
duidelijke wijze uiteenzette. De heer v.
d. Meulen sprak kort geleden hier ook
over dat land voor het plaatselijk drank-
weercomité. Zooals te verwachten was,
moest de heer v. d. Meulen zich nu Wel
wat neutraler houden inzake het droog
leggen, maar kon nu in deze omgeving
juist iets meer zeggen over de vrouwen
beweging in Amerika en de moeilijkher
den die te overwinnen waren om het
vrouwenkiesrecht te bemachtigen.
Op de 21 Mei alhier te houden
vergadering van de Ver. Kinder-
zorg. zal des middags door mr. H. de Bie
een referaat gehouden worden over de
vraag, welke mogelijkheden biedt de wet
in hel belang van het verwaarloosde en
misdadige kind
Men zie de advertentie in dit nummer.
De heer Jac. L. A. de Lange al-
h ie r heeft zijn bekende melkfabriek
Nieuwe Landbouw" een uit
breiding doen ondergaan, die haar in
slaat stelt ijsco merk „De Noordpool",
staven ijs, ijs voor puddings enz. te le
veren, en dit alles behandeld door een
vakman op dat gebied.
De groote macinne achter hel gebouw
kan het heele bedrijf in werking houden
en bovendien nog een dynamo, die zorgt
dat zoowel eigen electrische stroom kan
worden gebruikt, als die van de ge
meente.
En in de fabriek zelf zijn de nieuwste
machines voor de ijsbereiding geplaatst.
Het ijs maken, waarvoor gebruikt wordt
melk (20 pet. room), eieren, suiker en
ten slotte het smaakje (chocolade, kof
fie of vanille), geschiedt in draaiende
ketels, staande in pekel, op een tempera
tuur van 17 gr. onder nul. Voor het
hard worden gaat het ijs in lange bak
ken in de daarvoor bestemde kasten.,
daar blijft het tot den volgenden dag
om alsdan in stukkeu te worden gesne
den en verpakt in groote en kleine ijsco
tabletten.
Dat de behandeling netjes geschiedt,
dat zuivere ingrediëuten worden ge
bruikt, is onze overtuiging en dat is voor
een fabriek als deze zeker wel de eerste
eisch. En dat het product zich goed doet
smaken, is ons door een aangeboden
proefje gebleken.
Des avonds trekt een pakkende licht
reclame boven op het dak, de aandacht
van de voorbijgangers.
De installatie werd geleverd door de
firma L. van Kiel Jr. uit Tilburg. ,De
electrische lichtreclame werd evenals de
eigen electrische installatie van het ge
heele gebouw, aangelegd door het elec-
Irolechniscli bureau L. Janse.
De drie paarden, die gisterennacht
alhier zijn opgevangen, zijn door den
eigenaar, den landbouwer 0. uit Souburg.,
afgehaald.
Den laalslen tijd werd door de po
litie alhier een 5-tal malen proces
verbaal opgemaakt tegen jongens, die
op de balken speelden in dc Gracht.
Gisteren vluchtte ceu drietal jongens
op dc komst van een agent. Een hunner
geraakte te water, maar werd door den
politieman, die zich nu zelf op de halken
begaf, gered.
Ouders zullen goed doen hun kinderen
l© verbieden op de balken te spelen.
Uit Walcheren.
Te Zoutelande werd Woensdag
middag onder enorme belangstelling, het
stoffelijk overschot van dhr. J. Louws Jz
in leven kantoorhouder aldaar, ter aarde
besteld. Door een hevige longontsteking
was in enkele dagen dit jeugdige, krach
tige lichaam gesloopt. Met diepe ont
roering had ieder de droeve tijding ver
nomen van hel verscheiden van dezen
hoogst sympathieken, veelbclovendon
jongeman.
Als eerste spreker trad op Ds. de
d. K. enkele liederen zingen, terwijl een Kam, Herv predikant der gemeente,
Middelburgsch-Vlissingsch strijkkwartet wjen verzocht was, door den schrijver
den heer Rochat, medewerker van het
„Utrechtsch Dagblad" een brief vol
warme woorden van waardeering voor
den ontslapene, bij de groeve voor te
lezen.
Daarna werd het woord gevoerd door
jjen inspecteur der posterijen, den heer
den Ifeijer ,die den overledene schetste als
een getrouw ambtenaar, vol-ijverig in
alles en steeds altijd op zijn post.
Onder-de talrijke aanwezigen merkten
we o a. op een bestuurslid van den Bond
van Kantoorhouders, den seer, van de
afdeeling Zoutelande der Olir. Hist. Kies-
vereeniging, den secr. van de Vereen.
Vreemdelingenverkeer aldaar en ver
schillende collega's van den gestorvene
Uit Zul d-B e v e 1 a n d. j
Benoemd tot buitengewoon opzich- v,u&-
ter bij den Rijks Waterstaat en als stand- Zekere A. J. G., die terecht had
plaats aangewezen Gorinchem, de heer gestaan terzake van brandstichting, ge-
Schipper Dz., te Kapelle. pleegd te Helder en tegen wien des-
- Aim het concours van fanraregezel- TC<¥>° '2 .maanden gevangenisstraf was
schappen, uitgeschreven door den Zeeuw- S™*1.,» 6,st<?r door de Alkmaarsclie
sehen Bond vL Muziekgezelschappen, te rechtbank vrijgesproken
houden te Kruiuingen, in den boom
gaard „Pommona" van den heer A van
Hootegem (met een oppervlakte van
40.000 M.2), zullen op den 2den Pink
sterdag 30 gezelschappen deelnemen.
JLU \J 11 u-t uascuilllll U1II9IUUU Z,.,l- -1
Woensdagnamiddag brand in een stroo- 'v1
klamp, die geheel afbrandde In de on- ^tr^enten te VUs^ngen. curator
middellijke Weid siond een .and- ^ns
bouwschunr. Met succes kon voor de 6
eerste maal bij brand gebruik gemaakt
worden van de waterleiding.
Uit Staü en Prsvinsis.
- De Minister van Arbeid heeft goed
gevonden dat vroeger toegekende bijdra
gen voor woningbouw, zullen worden
uitgekeerd aan de gemeenten:
O. en W. Souburg, ten behoeve van
G. F. de Grave (restant) f 300;
Sas van Gent, ten behoeve van G.
0. J. de Smet (gedeeltelijk) f 3000.
Uit Middelburg.
Ter herinnering aan liet feil, dat
vóór 25 jaren in het Huis ten Bosch te
's-Gravenhage de Eerste Vredesconferen
tie bijeenkwam, zal in die gemeente een
herdenkingsplechtigheid plaats hebben,
terwijl, in aansluiting daarmede, in de
verschillende provinciale hoofdsteden en
met hen in belangrijkheid gelijk te stel
len plaatsen op Maandag 19 Mei a.s.
samenkomsten zullen worden gehouden.
Voor de samenkomst alhier te 81/2
Uur 's avonds' in dc beneden-achterzaal
der sociëteit St. Joris Balans) is een
comité van voorbereiding gevormd, waar
van de Commissaris der Koningin in
Zeeland het beschermheerschap en de
Burgemeester van Middelburg het eere
voorzitterschap heeft willen aanvaarden.
Bedoeld comité beslaat uit de dames
V. M. V. Schlüter en A. E. Stutterheim,
en do heeren Ch. Boasson, mr. J.
van Deiusc (voorzitter), ds. M. van Em-
pql, dr. H van der Kamp, J. Onderdijk
en mr. M. W. G. van der Veur, (secre
taris-penningmeester).
Als sprekers zullen optreden de hee
ren prof. dr. J. A. Cramer te Utrecht,
die een rede zal houden over ,,dc Vre
de en de Kerk", en mr. H. C. Dressel
huijs te 's- Gravenhage, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, die
een nog nader op te geven onderwerp
zal behandelen.
Ter afwisseling zal dc heer dr. H.
Pijnloos en radicaal werken
Mijnhardt's Laxeertabletten
(Ing Med
- die los stond van de eigenlijke be
bouwde kom-kwestic werd gemaakt
naar aanleiding van het gezegde van den
officier van justitie in diens requisitoir
over „automobilisten voor wien het te
ven van voetgangers niets beteekent."
De pleiter achtte deze uitdrukking aller
minst hier op haar plaats, gezien hel
feit, dal dc onderhavige overtreding met
voorkennis van de betreffende politie
autoriteiten begaan was
Door de marechaussee is aange
houden zekere J. P voerman te Iïoek,
verdacht van oplichting en valschheid
in geschrifte. Deze kwestie houdt, naar
het schijnt, verbaöid met het afsluiten
van contracten voor het zaaien van sui
kerbieten, terwijl geen land beschikbaar
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Uit Tholen
Te Oud-Vossemecr ontstond
Faillissementen.
Opgeheven het faillissement van Ste-
muziek-
D e staking b ij Werkspoor.
De aangekondigde staking bij Werk-
TTii Zeeuw sr h-V laaodercn O D sp°or is hede11 'We33"- Bol zijn er
- Te Hulsl is op 5 dezer door de f10^ die hedenmorgen de fa-
politie in beslag genomen een vermoe-
delijl: valsche gulden, dragende de boel- w3ren Sroepen siakeis Dij de werüplaat
lenis der Koniigin en het jaartal 1923, 33"™ez.g om te conslaleeren wie
en voorzien v?n een gebïeiiig rand- f) 3a" f» °Pr°cp o,™ lo
s deden. Ook door de politie waren maat
regelen genomen. Bij den ingang der
De dader van de oplichterijen on- werkplaatsen in den naasten omtrek wer-
der werkloozen in de gemeente Zaam- den de groepen stakers in beweging ge-
slag is opgespoord. Het bleek te zijn houden
zekere A. W. Hij is met zijn verschil-
lende slachtoffers geconfronteerd, die
hem allen herkenden.
«cl bleek, dat W. vermoe&Mijk ook
beduidende oplichterijen heeft gepleegd
;e Walsoorden, Graauw en Hulst Hij
zal ter beschikking der justitie te Mid-
delburg worden gesteld.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE,
Aan de kantoorhoudsler P. van de
Velde te Schuddebeurs is ïuet in
gang van 1 Juni a.s. eervol ontslag ver
leend.
Voldaan aan hel gehouden poslvak-
Uit Zeeuwse h-V laanderen W. D.
Zaterdag werd te Sluis gekeurd
voor de nalionale mililie. Een der jou- eJ(amen ,s GraveaIl d<, Luntoor-
gens uit Retranchement, die ach bedlciK,e A. A A. de te Hulst,
aan de keuring had moeten onderwer
pen en onder den invloed van sterken ]}e zeeboot waarwede de Zweedsche
drank verkeerde, geraakte, naar de Br. j)00i „Yeddo" bij Antwerpen in aanvaring
Crt. meldt, in hel kanaal en verdronk kwam, is de Duitsche Hansaboot „Ach-
jammerlijk. senfels".
oDe bemanning van de gezonken boot
Besmettelijke ziekten. „Yeddo" is gered.
Het aantal gevallen van besmettelijke 0
ziekten over de week van 27 April tot
en met 3 Mei, in de prov. Zeeland Ibe- De W e s t e r-S c h e 1 d e.
droeg- De ïdoyd Anversois zegt hel vol-
Febris tvphoïdea (buiktyphus) Osse- gende
nisse 1; Volgens de inlichtingen, die de heer
Diphteritis: Meliskerke 1, St. Philips- Claes, bestuurder van den dienst der
land 1.
KERKNIEUWS.
Zeeschclde, ons verstrekte, wijzen de
peilingen op 2 Mei in de pas van Ril
land gedaan op een merkelijke verbe
tering in vergelijking met de peilingen
van 23 April.
Er is nu eeu 200 Meter breede geul,
Dc Bisschop van Haarlem heeft be- waarin geen enkele plaats is, waarvan
noemd tot Pastoor te Tholen, den de diepte minder is dan 5 Meters onder
heer J. W. Brouwers, kapelaan te Rot- het 0 van Oostende. Bij springvloed
lerdam. is de tij 5 Meter. De diepte van de
pas van Rilland is dus 9 Meter 20 lij-
dens de periode der doode tijen deze
ONDERWIJS. periode duurt 4 dagen) en 10 Meter bij
springvloed, 'l zij een periode van 10
Benoemd tot onderwijzeres in den d3^ TOrWarjngsll lot basis nemend>
mag men de volgende cijfers aannemen.
Dóodc tijen' diepte der pas 9 met.
20. De schepen kunnen door de pas
van Rilland varen eenigen tijd voor en
na hooge tij; men moet een voel min-
■ekeucn en twee voet water ouder
Volkerpolder le Rilland, mej. M.
Groenenberg te Axel.
RECHTZAKEN.
In het de vorige week door tons
gepubliceerde rechtbank-verslag van de
zaak betreffende hel al of niet tot de
bebouwde kom rekenen van den N.
Vlissingscben Weg, werd als inleidende
opmerking in het pleidooi van den ver
dediger gezegd, dal in den loop der laat
ste jaren uit hel onderzoek van tal van
automobielongelukken is gebleken, dat
vele automobilisten bij een poging om
een door voetgangers veroorzaakt onge
val te voorkomen, deze poging met hun
leven hebben moeten belalen
De verdediger verzoekt ons Ier verdui-
Idclijking le nicl'fan dat deze opmerking
j der
de kiel hebben, dus 3 voet of een meter
ongeveer aftrekken; blijft 8 mei. 20. of
27J/a voet.
Bij springvloed een meter aftrekkend,
blijft er 9 nieter, dus 30 voet Men mag
dus verhopen, dal bij de aanslaande
samenkomst tusschen de vertegenwoor
digers van Belgisch en Ilollandsch Loods
wezen een besluit in dien zin zal ge
nomen worden.
Twee baggermolens werken in de pas
van Rilland; zij nemen, volgens de om
standigheden, per lage lij 4000 a 5000
kub meier weg.
Te Valkenisse, zeide dc heer Claes,
