Miss Blanche
No. 107
Dinsdag 6 Mei 1924
167e Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij d# nummer behoort oen Bijvoegsel.
BINNENLAND.
I>E T UITREGELING
De onlangs door den minister vanbin-
nenlandsche zaken en landbouw ingestel
de Ujdcommissie, aan welke commissie
is opgedragen de voor- en nadeelen, aan
den zomertijd verbonden, na te gaan en,
gezien de uitkomsten van dit onderzoek,
over den wettelijken tijd te adviseerenj
heeft aan organisaties vereenigingen,
bonden, instellingen en autoriteiten op
•verschillend gebied een vragenlijst ge
zonden ,die de gelegenheid opent een
gemotiveerd oordeel omtrent de bestaan
de of 'n andere wenschelijk geachte tijd-
regeling ter kennis van de commissie te
brengen. De commissie stelt ook prijs op
adviezen en gezichtspunten van anderen
dan hen, tot wie zij zich reeds gewend
heeft. Op verzoek zullen vragenlijsten
door het secretariaat (adres: de heer L.
L'. Frank, hoofdcommies bij het depar
tement van binnenlandsche zaken en
landbouw) worden toegezonden.
BURG. STAND IN NEDERLAND EN
BELGIË.
Op 2 Mei heeft te 's Gravenhage de
onderteekening plaats gehad van een
verklaring ,waarbij de Belgische en de
Nederlandsche regeeringen overeenko
men. ,dat afschriften en uittreksels vau
akten van den burgerlijken stand, in Bel
gië of in Nederland opgemaakt, niet be
hoeven te zijn gelegaliseerd om in het
andere land te dienen ,mits zij voor eens
luidend zijn verklaard door den bewaar
der der registers of zijn plaatsvervanger
en de authenticiteit er niet van in twijfel
kan worden getrokken.
De Merklaring treedt in werking op
15 Mei'. (St. Crt.)
D i t Z u i d-B e v e 1 a n d.
In de Zaterdag gehouden verga
dering van den raad der gemeentel
Baarland was de heer J. Bruggeman
zonder kennisgeving afwezig.
Medegedeeld werd de jaarwedde van
den gemeente ontvanger per 1 April '24
door Ged. Staten onder Kon. goedkeuring
was verhoogd en van f 650 op f 700 was
gebracht. Het verslag van den toestand
der gemeente over 1923 werd den raad
DE SALARISVERMINDERING.
Het hoofdbestuur van den R. K. Bond
van P. T. T.-personeel „St. Petrus" heeft
in principe besloten om te gaan pïoce-
deeren in verband met de salarisvermin
dering.
Door den directeur-generaal is dezer
dagen aan de hoofden van dienst mede
gedeeld, dat er geen bezwaar tegen be
staat dat het personeel bij het voor de
eerste maal in ontvangst nemen van het
salaris teekent onder voorbehoud van
alle rechten.
HET STADHUIS IN DEN HAAG.
In de vergadering van den gemeen
teraad van Den Haag hebben gisteren de
stemmen g estaakt over het voorstel van
B. en W. tot aanneming van de motie-
Wittert van Hoogland, waarbij het
Alexanderveld werd aangewezen als de
geschiktste plaats voor den bouw van een
nieuw stadhuis. B. en W. hebben een
motie-AIbarda overgenomen, waarin ge
zegd wordt, dat, onafhankelijk van de
kwestie van het nieuwe stadhuis, het
van groot belang is voor de gemeente
dat zij de beschikking krijgt over het
Alexanderveld en zoo mogelijk ook over
de terreinen van de Alexanderkazerne,
en IB. len !W|. "worden hitgènoodigd, krach
tige pogingen daartoe te doen.
Uit Stad en Provincie.
Uit Vlissingen.
De collecte voor Nederlanders in
den vreemde heeft te Vlissingen 412
guMea opgebracht.
o
Uit Walohere».
Men verzoekt ons te melden, dal bij
jhr. W, Z. van Teijlingen te Oostka-
pe 11e, dislricts-secretaris voor Walche
ren, nog steeds kunnen worden ingezon
den ingevulde vragenlijsten voor deel
name aan de Huldebetooging van het
Koninklijk bezoek aan Zeeland in Augus
tus a.s. dooi' vereenigingen, groepen of
afzonderlijke personen uit de gemeenten
op Walcheren (buiten Middelburg en
Vlissingen) met of zonder vaandel.
Die vragenlijsten zijn te bekomen bij
den burgemeester hunner woonplaats of
bij den heer van Teijlingen.
De termijn tot 1 Mei is opnieuw ver
lengd, maar het is hoog gewenscht met
d© aangifte niet lang meer te wachteto.
Maandagvoormiddag had de arbei
der J. uit Veere in den N. e n S t. J o o s-
landpolder het ongeluk van zijn rij
wiel te vallen, waardoor zijn linkerschou
derblad brak ep hij een neusontvelling
opliep. Hij kon zich naar den dokter
aldaar begeven, welke hem voorloopige
geneeskundige hulp verleende, waarna
hij naar zijn woonplaats kon terugkeeren.
Bësloten werd voor het vervolg leges
te heffen van de door den burgemeester
aï te geven jachtakten als bedoeld in
art. 15 der Jachtwet, resp. ad. f 10,
i 7.50, f 5 en f 2.50.
Besloten werd voor 1924 te heffen: a.
55 opcenten op de hoofdsom der vermo
gensbelasting; b. 45 opcenten op de1
hoofdsom der rijksinkomstenbelasting en
3 pet. inkomstenbelasting. De totale op
brengst wordt geraamd op f 17.300.
In de Vrijdag gehouden raadsverga
dering van S c h o r e deelde de voorzitter
mede, dat de heer Maas als hoofd der o.l.
jschool tegen 1 Mei in dienst der ge
meente Schore is getreden, en te ken
nen heeft gegeven de woning bestemd
voor het lioofd der school te willen hu
ren met ingang van 15 Mei 1924 en op
op de bestaande voorwaarden.
Aangeboden wordt het verslag van den
toestand der gemeente over 1923 met de
mededeeling, dat dit ter secretarie ver
krijgbaar wordt gesteld tegen betaling
der kosten.
Na eenige administratieve begrootings-
wijzigingen werd in de vacature ontstaan
door vertrek van den heer G. Geij ten-
beek, benoemd tot lid van de commissie
tot wering van schoolverzuim de heer
M. Maas hoofd der school, en eveneens
tot lid van de com. van toezicht op
het L. O.
Op voorstel van B. en W. wordt de
verordening tot heffing van leges ter se
cretarie en door den ambtenaar van den
Burgel. stand aangevuld met een bepaling
dat leges zullen worden geheven voor
de afgifte van een jachtakte en wel
f 10 voor een jachtakte als bedoeld in
art. 15onder a; f 5 als bedoeld in art. 15
onder b; f 5 als bedoeld in art. 15 onder
en f 2.50 als bedoeld in art. 15 onder
der jachtwet 1923.
De heer Van Sarrentak zou de leges
willen vaststellen voor de groote van
het jachtbedrijf. De voorzitter zegt, dat
zulks niet is door te voeren te meer
daar degenen, die weinig grond bezitten
geen dure jachtakte zullen koopen.
Thans wordt zonder discussie vast
gesteld de ligger der wegen èn voet
paden.
Bij de rondvraag informeerde de heer
Rijn of de macadam voor de wegen nog
niet is gearriveerd.
De voorzitter zegt, dat hij met den le
verancier heeft getelefoneerd ,doch dat
hij hem niet heeft aangetroffen. Hij heeft
echter de toewijzing dat vlug zal wor
den geantwoord, omtrent levering dier
macadam.
De heer Van Sparrentak zegt, dat er
borden bestaan betreffende het auto
verkeer aan sommige overwegen. Daar
onze wegen geheel stuk worden gereden
door de auto's zou spreker borden, ook
op meerdere wegen willen hebben.
De voorzitter zegt, dat de gemeente
hier machteloos tegenover staat.
De heer De Vrieze vindt dat de ber
men aan de wegen zoo hoog liggen, en
zou gaarne zien, dat de kanten eerst Zul
len afgestoken worden, voor de maca
dam gestort wordt.
Besloten wordt alzoo te handelen.
De heer De Vrieze acht het wensche
lijk dat de afgestoken grond direct diene
te worden opgeruimd. Spreker denkt ook
dat de aangekochte macadam niet vol
doende zal zijn
De voorzitter zegt toe, het eerste te
zullen bevorderen en het tweede dient
te worden afgewacht.
De heer Zoeterweg wijst er op dat de
straatweg in de aaNimeet waarschijnlijk
door de werkzaamheden ten behoeve dér
gas- pn waterleiding in minder goeden
toestand verkeert waarop de voorzit
ter zegt ,dat bij de desbetreffende maat
schappijen op verbetering zal worden
aangedrongen. Hierna sluiting.
De voorzitter stelt voor dit nader te
behandelen bij B. en W. Na eenige dis
cussie wordt aldus besloten.
Door genoemde raadsleden werd ook
verzocht dat het woord „bier" uit het
tapverbod gelicht wordt. -
De heer v. d. Have zou om moeilijk
heden te voorkomen, gaarne deze wijzi
ging zien aangebracht; waarbij de heer
Ganseajan zich aansluit.
De voorz. zegt dat bier niet wordt
genoemd in het tapverbod; wel alcoholi
sche dranken.
De heer v. d. Have wil dan aan djt art.
toevoegen „uitgezonderd bier".
De heer Fraanje wil dit geven in han
den van B. en W. .Aldus wordt besloten.
Het gemeenteverslag Ï923 wordt den
raad aangeboden.
Het verzoek om vergoeding volgens L.
wet 1920 aan den heer J. Menheere
voor een leerplichtig kind dat R. K.
onderwijs te Hansweert ontvangt, wordt
ingewilligd tot een bedrag van f 16.50
per jaar, met ingang van 1 April 1924.
Eveneens wordt ingewilligd het ver
zoek van den heer A. v. d. Have om
een weg, in onderhoud bij de gemeente,
met een spoorwegaansluiting te mogen
kruisen.
Aangenomen werd de heffing leges
jachtakten als- groote valkenjacht f 10,
groote jacht zonder valken f 5, logeer-
akte f 5, kleine akte f 2.
Aan den koster van de Ned. Herv.
kerk zal een gratificatie verstrekt wor
den van f 25 ter vergoeding van het
vele werk bij de restauratie van de(n
toren. Ook werd den heer van Wingen
als pres. kerkvoogd opgedragen de kerk
voogdij te danken voor de welwillende
medewerking, ondervonden bij de toren-
restauratie.
Inwilliging volgt volgens den wensch
van Ged. Staten inzake aanvulling ver-
haalsverordening pensioenbijdrage.
Besloten wordt tot rioleering der Oost
straat. B. en W., aldus de voorz., heb
ben de afwatering onderzocht. Met en
kele verbeteringen aan te brengen is
men klaar.
Tot aanleggen van de waterleiding in
den Djjkwel kan wegens te geringe deel
name en hooge kosten niet overgegaan
worden.
De voorz. deelt mede dat B. en W.
meenen alsnog niet tot wegneming van
den gevaarlijken bocht te kunnen over-
In openbare vergadering kwam de
raad van K a p e 11 e gisteren bijeen.
Afwezig weth. Vereeke met kennisgeving.
De voorz. deelt mede dat hel aan
deel „van niet betaalde posten voor de
Pers. Belasting" voor deze gemeente be
draagt f 129.24.
Met het gasthuisbestuur zal nader ge
confereerd worden inzake besmettelijke
ziekten van inwoners der gemeente.
Ged. Staten hebben bericht gezonden,
aldus de voorz., geen termen te vinden
om van de eerst getroffen regeling in
zake jaarwedde salaris Burg. af te wij
ken.
De raadsleden A. v. d. Have, H. P.
Ganseman en J. van Wingefi verzoeken
wijziging in de bouwverordening, de ar
tikels waarin men wijziging wenscht,
worden door den voorz. voorgelezen.
Meegedeeld wordt dat de kerkvoogdij
geen zand belangeloos afstaat, dat de
B.W.B.I. tegen demping geen bezwaar
heeft. Van den Itijksingenieur is nog
geen bericht ontvangen. Met den heer
Eversdijk is geconfereerd omtrent de
scheidingslijn; de betrokkene is niet ge
negen meer dan wettelijk toe te geven.
De heer v. d. Have zou prijs voor
dezen grond willen vragen. Aldus werd
besloten.
Door het bestuur van de opgerichte
bewaarschool te Biezelinge wordt ver
zocht f 500 subsidie. De heer Zegers is
overtuigd van het wenschelijke, doch
vindt de aanvrage hoog voor een derde
der bevolking. Spr. waarschuwt met klem
tegen opdrijving van de financiën, want
men loopt vast.
De heeren Ganseman en v. d. Have
juichen het genomen initiatief toe dat
van Biezelinge uitgaat. De heer v. d.
Have heeft veel geijverd voor een be
waarschool op Kapelle, maar het zoo
ver niet kunnen schoppen.
De heer Praanje verklaart zich tegen
de aangevraagde som, niet tegen subsi
die in liet algemeen.
Na een drukke bespreking over het
wenschelijke van bewaarschoolonderwijs,
werd in beginsel m. a. s. besloten ten
gunste van bewaarschoolonderwijs en
werd aan B. en W. opgedragen een gron
dig financieel onderzoek in te stellen.
De voorz. deelt mee dat de Monu
mentencommissie voor den toren 4 wij-
zerborden heeft aangeboden te plaatsen,
die een bedrag van f 3300 kosten.
De heer v. d. Have adviseert te be
richten, dat de Raad hierop niet kan
ingaan wegens te hooge kosten, wel in
dien de kosten voor eigen rekening wor
den genomen. Aldus besloten.
De verbetering van de Abdijstraat, be
strating, afsluiting enz., wordt in handen
van B. en W. gegeven.
Weth. Zuidweg zou gaarne zien dat
B. en W. machtiging ontvingen van den
raad om een gedeelte oud© kleine keien
te verkoopen. Machtiging werd verleend.
De heer van Wingen verzocht voor
Biezelinge een nieuwen vlaggestok. Spr.
was het opgevallen dat Kapelle wel een
goeden stok heeft en Biezelinge slechts
M. de Koningin ter gelegenheid van Haar
bezoek aan Zeeland in Augustus a.s. zal
worden aangeboden. Een dor hoofdmo
tieven vormt het Goessche wapen.
- Omtrent het jubileum van Dr. W.
Moree te R 11 a n d-B a t h zij nog
meegedeeld, dat, alhoewel wat laat, door
eenige inwoners van de gemeente een
zilveren fruitschaal is geschonken. Het
muziekgezelschap „Vroolijk Voorwaarts"
bracht een serenade- als dankbetuiging
voor de door Dr Moree aan de vcreeni-
ging geschonken medaille. Tevens wer
den foto's van de verecniging aange
boden.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen O. D.
- Vrijdagavond vergaderde de afd.
Axel van het „Groene Kruis". Een be
trekkelijk klein aantal leden was tegen
woordig. In het jaarverslag werd ge
wezen op de vele werkzaamheden die
door de vereeniging zijn verricht tol ver
zachting van het leed van zieken en lij
denden. Vooral het werk van de pleeg
zuster en magazijnhoudster werd gepre-
Br werden door de wijkverpleeg
ster 1163 bezoeken afgelegd, of ruim
120 per maand.
Het ledental bedraagt 850.
De rekening sloot over 1923 met een
batig saldo van f909 90, waardoor de
bezitting der vereeniging is gestegen tol
bjjna f 3600.
Het batig saldo is verkregen door hdt
zuinig beheer, zonder daarbij te dralen,
indien de aanschaffing van materiaal
noodig bleek.
De zin tot spaarzaamheid had tot on
dergrond, dat er plannen bestaan tot
het bouwen van een magazijn voor ber
ging van d© materialen, daar dit tot he
den zeer primitief geschiedt. De< kosten
daarvoor worden met inbegrip van ma
gazijnhoudster geschat op pl.m f 7000.
Vroeger was gedacht en gesproken over
een wijkgebouw volgens hel model, dat
de Groene Kruis-vereeniging aangeeft,
maar gezien er viér ziekenhuizen in de
buurt staan, die per auto gemakkelijk
te bereiken zijn, is men daar wegejas
de hooge kosten (pl.m. f 30.000) van af
gezien. De f 4000, die men thans te kort
zou komen voor het magazijn, hoopt men
te vinden door een obligaliolecining.
Als bestuurslid werd wegens periodie
ke aftreding herkozen de lieer 0. H.
Burm.
(Ing. Med.)
De tevredenheid van den Rooker
over de inderdaad schitterende
kwaliteit, uit zich in de woorden:
Geef MIJ maar
(Ing. Med.)
BUITENLAND.
DE RIJKSDAG VERKIEZLNGEN'.
Kiesstelsel.
Voordat wij overgaan tot de eigenlijke
uitslag van de Zondag gehouden rijks
dagverkiezingen, willen wij eerst eens
wijzen op het kiesstelsel in Duitschland.
Het geheele rijk is verdeeld in 35
kiesdistricten, elk met een aantal in
woners 'vjan 1 2i/2 millioen. Telkens
twee of drie kiesdistricten zijn verbon
den tot een Wahlkreisverband. B. v. b.
de stad Berlijn met de W. voorsteden van
Berlijn (Postdamll) is een Verband, en
evenzoo Baden en Wurttemberg, eu de
drie districten van den vrijstaat Saksen.
Met deze indeeling is het volgende be
doeld
Elke 60.000 stemmen, die op een par
tij worden uitgebracht geven die partij
één mandaat. Wanneer nu b.v. de demo
cratische lijst in Berlijn 100.000 stem
men en die in Postdam II 80.000 stem
men op zich vereenigt, dan hebben bei
den districten dus ieder één mandaat
De overgebleven 60.000 zijn ook voor de
democraten, precies voldoende voor een
derde mandaat.
Stel echter dat er nog meer stemmen
overblijven, dat er b.v. 70.000 stemmen
waren buiten die twee mandaten, dan
zouden de 10.000 stemmen teveel voor
één mandaat, worden overgebracht op
de Rijkslijsten, die door iedere partij,
buiten de distrietslijsteu om, nog is in
gediend, een samenvoeging van alle
districten. Maar de bepaling is daarbij
een stuk hout waaraan men de vlag gemaakt, <*at °P die rijkslijst nooit
hecht. Werd toegezegd door den voorz. mandaten verkregen kunnen worden, dan
De heer Ganseman wijst er op dat
noodig dient gezorgd te worden dat de
rouwkoets bij liet kerkhof te Biezelinge
kan keeren op behoorlijke wijze. Wordt
gegeven in handen van B. en W.
Naar de „N. Z. Crt." verneemt
wordt» aan de vakschool voor meisjes
te Goes opdracht gegeven het bordu
ren van een kostbaar kussen ,dat aan H.
de betrokken partij in de verschillende
districten heeft veroverd. Een partij die
dus in geen enkel district 60 000 stem
men heeft behaald, kan ook op de Rijks
lijst geen candidaten krijgen al verkrijgl
zij in alle districten tesamen ook hon
derdduizend stemmen
Het zal dus duidelijk zijn, dat het aan
tal mandaten afhankelijk is, van het aan
tal uitgebrachte stemmen.
De uitslag-
Het voorloopig officieel resultaat, (men
denkt dat het definitief officieel dito
pas na ongeveer 12 dagen bekend zal
zijn, doch gewoonlijk verschilt die niets)
is als volgt
Sociaal-democr. 99 zetels, Duitscb-na-
tionalen 99, centrum 62, communisten
Duitsche volkspartij 45, volkschen
32, democraten 24, Beiersche volkspar
tij 15, Beiersche boerenbond gecombi
neerd met economische partij 10, nati-
onaal-liberale vereeniging gecombineerd
met landsbond 9, Duitsch-Hannoveranen
i, Duitsch-socialen 4.
In biel geheel zijn gekozen 465 afge
vaardigden.
Uitgebracht zijn 29,319,655 stemmen.
In den nieuwen Rijksdag zullen 13
partijen en groepen vertegenwoordigd
zijn. Een aantal partijen, die op de rijks
lijst meer dan 60.000 stemmen hebben
vereenigd, hebben geen zetels veroverd
daar zij in geen enkel kiesdistrict een ge
kozene hadden.
De oude samenstelling was als volgt-
Sociaal- democraten 171; Duitsch-na-
tionalen 65; Centrum 6S, communisten
Duitsche volkspartij 66, Volkschen
2; Democraten 39; Beiersche Volkspartij
20; B. Boerenbond plus econ. partij 1;
nationaal liberalen (de afgescheiden
vroegere rechtervleugel der D. V P.)
plus landsbond 0; Duitsch-Hannoveranen
5; Duitsch-socialen 0.
Deze uitslag geeft dus tot eigenaardig
verschijnsel dat de twee partijen, die op
gelijk niveau aan de rechter en aan
de linkerzijde staan, een even groot aan
tal zetels hebben. De rijkspresident moet
zich allereerst tot de grootste partij wen
den, d.w.z. de partij die het meest aantal
zetels in den rijksdag heeft. Dat zijn
er dus twee De sociaal-democraten, die
van 171 op 99 zijn geslonken! Dat is wat
men noemt een veer laten vallen,- een
stemmenverlies, dat, gelijk werd ver
wacht, ten goede kwam aan de commu
nisten, die stegen van 16 op 61. En een
even groot getal bereikten de Duitsch-
Nationalen. 99, vroeger 65. De Völkische,
de uitersl-rechtschen, zijn geklommen
van 2 op 32!
Alzoo is de uitslag inderdaad te noe
men een winst van uiterst links en
uiterst rechts.
Wanneer men dan spreekt van ten
koste van andere partijen, dient er op
gewezen, dat kiesgerechtigd zijn zij, die
den twintigjarigen leeftijd hebben vol
tooid. Sedert de vorige verkiezingen, vier
jaar geleden, zijn er dus heel wat kie
zers bij gekomen, en in dezen tijd van
partijhartstochten, loopt de jeugd gaarne
de idealistische leuzen na die de program-
zoowel vau de communisten, als
de Völkischen sieren.
Een middenpartij als hel Centrum is
zich vrijwel gelijk gebleven; de volks
partij verloor natuurlijk nogal wat door
de afscheiding der nationaal-libpralen;
do democraten slonken van 39 op 25.
Verkiezingen in dezen tijd van partij-
fanatisme zijn voor middenpartijen nu
eenmaal niet gunstig!
Onder de gekozenen hchooren beken
de persoonlijkheden als de Pruisische
minister-president dr. Braun, en Loebe,
de president van den Rijksdag die als zoo
danig wel weer zal herkozen wor
den, daar hij aller sympathie geniet. Van
de democraten zijn herkozen o. a. graaf
Bernstorff, Erkelenz e. a., van de
Duitsch-nationalen o.aHergt, graaf
Westarp; van de Duitsche Volkspartij
o. a. den minister van buitenl. zaken dr.
Sresemann, Becker; van het centrum
de tegenwoordige rijkskanselier Mars, de
ex-kanseliers Wirth en Fehrenbach, de
ex-rijksministers Giesberl en Bellvan de
communisten Klara Zetkin ,Remmele e.
van de Beiersche Volkspartij dr.
Leicht en dr. Emminger.
Daartegenover staan bekende perso
nen, die niet zijn herkozen ,als Hamm,
de rijksminister van economische za
ken.
D e a. s. r e g e e r i n g.
Wat nu toekomstige Duitsche regee-
geeritig betreft; twee partij©» komen dus
voor een uitnoodiging tol kabinetsfor
matie in aanmerking: de sociaal-demo
cratie en de Duitsch nationalen. Daarvan,
is de laatste altijd een oppositiepartij ge
weest; wij kunnen die dus even buiten
beschouwing laten.
De sociaal-democraten Liooren in de
eerste plaats tot de z.g. Weimarsche coa
litie, d. w z. de sociaal-democraten, de
democraten en het centrum. Zij hebben
thans met elkaar van de 165 mandaten
er 185. Het antwoord op de vraag, of die
