No. 95
Dinsdag 22 April 1924
167" Jaargang
Bi| dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
«Ir. Or. E. VAN KETWICH
VERSCHUUR f
Zaterdagmorgen is plotseling overle
den de burgemeester van Groningen nir.
ér. E. van Ketwich Verschuur. Hij was
bij de vervulling zijner ambtsbezigheden
ten stadhuize plotseling onwel gewor
den. Per ziekenauto naar zijn woning
vervoerd ls hij eenige uren later aan
een hartaandocning aldaar overleden,
Mr. dr. E. van Ketwich Verschuur
werd 25 Februari 1879 te Zwolle gebo
ren, en is dus ruim 45 jaar oud. Hij stu
deerde te Leiden en promoveerde in
1902 ia de rechtswetenschappen. Hij ves
tigde zich toen als advocaat in Den
Haag, werd in 1905 referendaris aan de
Prov. Griffie te Zwolle en vervolgens di
recteur van het Bureau voor sociale ad
viezen te Amsterdam.
Toen hem indertijd het burgemees
tersambt van Batavia werd aangeboden,
heeft hij daarvoor bedankt. In 1917 volg
de zijn benoeming te Groningen.
Zijn plotseling heengaan wordt zeer
betreurd
Zijn populariteit bleek nog bij zijn her
benoeming op 1 October van het vorig
jaar, toen hem een grootsche hulde werd
gebracht.
Mr. van Ketwich Verschuur was lid
der Eerste Kamer.
De begrafenis zal a.s. Woensdag plaats
hebben; de eerste begrafenis op de
nieuwe begraafplaats van Groningen lïs-
serveM.
DE TRAGEDIE VAN BAARN.
De beer Ter Hall heeft tot den Mi
nister van Binnenl. Zaken en Landbouw
de volgende vragen gericht
lo. Is de Minister bekend met het feit,
dat te Baarn een zwerver, die 23 Maart
j.l. ten politiebureele om nachtverblijf
verzocht, in het gebouwtje, waarin hij
▼oor nachtverblijf werd opgesloten, vele
dagen daarna dood werd gevonden?
2o. Is het waar, dat de in vraag lo.
bedoelde persoon door honger en uit
putting is gestorven, ten gevolge van ver
regaande nalatigheid en plichtsverzuim
van de rijde van politiebeambten, die door
vergeetachtigheid onvoldoende over
dracht van dienstzaken en het niet op
volgen van hun instructies, oorzaak wa
ren, dat de aanwezigheid van den zwer
ver in het tuingebouwtje geheel onop
gemerkt bleef en dus geen maatregelen
'konden worden getroffen, waardoor, wa
ren zij toegepast, een medemensch niet
op zoo gruwelijke wijze om het leven
zou kunnen zijn gekomen?
3o. Is de Minister bereid een zeer
gestreng onderzoek te doen instellen,
teneinde de verantwoordelijkheid in de
zen te kunnen vaststellen van den bur
gemeester hoofd der gemeentepolitie te
Baarn, voor toestanden in het politie
korps aldaar, welke tot zulke ontzettende
gebeurtenissen kunnen aanleiding geven?
4o Wil de Minister liet resultaat van
dat onderzoek, zoo spoedig hem dit mo
gelijk is, aan de Kamer mededeelen?
NEDERLAND EN RUSLAND.
Gemeld is reeds, dat de onderhande
lingen tot regeling van de betrekkingen
tusschen Nederland en Rusland binnen
kort zullen worden voortgezet. De eerste
samenkomst van de gedelegeerden, die
wederom in Berlijn zal plaats hebben, is
thans bepaald op 24 dezer.
De onderhandelingen zullen, in ver
band met een eventueel herstel van de
I). A. I'. is alles gedaan ,doch er was
slechts een oplossing mogelijk
In de middagvergadering van Zondag
is een resolutie aangenomen, om in sa
menwerking met het N. V. V. een in
tensieve propaganda en aktie te voeren
ter verbreiding van de denkbeelden, be
lichaamd in het rapport der commissie
voor de bedrijfsorganisatie en medezeg
genschap.
Maandagmorgen hield de secretaris de
heer C Werkhoven een inleiding o$er
arbeidersontwikkeling.
Besloten werd daarop tot de stichting
van een instituut van arbeidersontwik
keling.
De voorstellen omtrent reorganisatie
van de partij werden teruggenomen, na
dat de voorzitter had toegezegd dateven-
tueele reorganisatie-plannen in eender
eerstvolgende partijbestuursvergaderin
gen onder o&gen zullen worden gezien
Besloten werd dat bij eventueele va
catures in het partijbestuur, indien een
Kamerlid uittreedt als lid zal worden
benoemd de heer Albarda en bij uittre
den van een niet-Kamerlid de heer Boek
man.
Meegedeeld werd, dal de vredes-de-
monstratie, uitgeschreven door het I. V.
V. in ons land gehouden zal worden te
Amsterdam in September a. s.
KORTING OP DE AMBTENARENSA
LARISSEN.
Het dagclijksch bestuur van den tentr
Nederl. Ambtenaarsbond heeft zich be
raden over de vraag, hoe de houding der
ambtenaren moet zijn, die hun salaris
per week ontvangen, indien de regeering
op den eersten betaaldag in Mei op hun
loon mocht gaan korten. Hel heeft zich
gewend tot zijn rechtskundigen adviseur
mr. Meridels, om advies. Naar aanleiding
hiervan is besloten tot het beleggen van
een spoedvergadering van het hoofdbe
stuur tegen a.s. Dinsdag.
Uit Stad en Provineie.
Uit Middelburg.
Nadat in de laatst gehouden verga
dering van Burg. en Weth. de heer J. H.
S. de Hoogh, die den dienst der ge
meente als hoofdcommies ter secretarie
heeft verlaten i,door den burgemeester
was toegesproken, die hem dank betuig
de voor de vele en gewichtige diensten
de gemeente Middelburg bewezen, heeft
de heer de Iloogh Zaterdagmorgen af
scheid genomen van de ambtenaren.
Bij dit afscheid werd de vertrekkende
eerst toegesproken door den gemeente
secretaris, den heer mr. M. G. W. v. d.
V e u r, die er op wees dat de ambte
naren bedroefd zijn, omdat de heer de
Hoogh den tijd gekomen acht om heen
te gaan en de zoo lange jaren met
groote eere vermelde plaats aan een
jongere kracht over te laten. Ruim 32
jaar heeft de vertrekkende groote on
schatbare diensten aan Middelburg be
wezen. Als jongeling van even 30 jaar
werd hij aan de secretarie als volontair
verbonden. 1 Juli 1892 gevolgd door een
tijdelijke en 1 Januari 1893 door eene
definitieve benoeming als commies, ter
wijl Burg. en Weth. hem in het jaar
1922, als blijk van waardeering van zijn
buitengewone verdiensten voor de ge
meente den persoonlijken titel van
hoofdcommies verleenden. Ook als
eersten secretaris van het Werkloozen-
fonds, heeft de vertrekkende meer ge-
praesteerd dan in redelijkheid van een
goed ambtenaar mag worden verwacht.
Ook buiten de stadhuisuren was hij dik
wijls werkzaam in het belang der ge
meente. Spr. verzekert als laatste chef
van den heer de Hoogh, dat deze mag
in de nieuwe woning in de Bilt een goed
plaatsje zal vinden en de heer en mevr
de Iloogh daar nog jaren van goede ge
zondheid mogen genieten.
Namens de ambtenaren voerde dc
heer S. A Lever ink, hoofdcommies,
hel woord en bracht dank voor de pret
tige samenwerking en persoonlijk voor
den steun en voorlichting van den heel
de Hoogh ontvangen.
Namens het secretarie-personeel, het
personeel van het kantoor van den ge
meente-ontvanger en de bodes bood spr
een koperen sigarendoos met inscriptie
en een koperen lucifersdoosomhulsel aan
De lieer de Hoogh dankte hartelijk
voor de tot hem gesproken woorden en
de aangeboden geschenken en gaf de
verzekering, dal allen met wie hij heeft
samengewerkt steeds in dankbare herin
nering bij hem zullen voortleven.
In verband met het jongste besluit
van Ged. Staten betreffende het verkeer
met auto's op den Nieuwen Vlissingschen
Weg. doen allerlei geruchten de ronde,
o.a dat alle autobus verkeer over dien
weg zou worden stopgezel. Dit nu is
geenszins de bedoeling van Ged. Staten.
Men wil, en dit o.i. zeer terecht, -goed
toezicht krijgen over de bussen waar
mede het verkeer wordt onderhouden en
zal dan ook het verkeer over bedoelden
weg alleen kunnen plaats hebben met
bussen waarvoor ontheffing van de ver
bodsbepaling is verleend.
Door de politie a 1 li i e r is op hee-
terdaad betrapt de 15-jarige D. W., die
zich schuldig maakte aan het misdrijf be
doeld bij art. 247 W. v. S. en dit mleft
een meisje van 2 jaar. Proces-verbaal
is opgemaakt.
Uit Vlissingen.
Door de politie te Vlissingen
werden gisteren een drietal opgeschoten
jongens uit Middelburg aangehouden, die
het andere personen lastig maakten. Zij
stelden zich aan of zij dronken waren,1
maar op het bureau bleek het slechts
aanstellerij te zijn.
Zondag werd een marinier, die
zich le Vlissingen in dronken toe
stand op straat bevond, door een agent
naar huis gebracht. Lenigen tijd later
kwam hij »weer buiten en dreigde een an
deren agent met een revolver. De man
werd naar bet bureau overgebracht, waar
bleek, dat de revolver geladen was met
vijf scherpe patronen.
Zoowel Zaterdag als Zondag is te
Vlissingen van een der autobussen,
rijdende van Middelburg op Vlissingen,
een wiel afgeloopen; in beide gevallen
liep het zonder persoonlijke ongelukken
af.
Uit Walchere».
Voor de vacante betrekking van
gemeenteveldwachter te St. Laurens
hebben z ich 96 sollicitanten aangemeld.
diplomatieke betrekkingen in geval van J®ru8zien een welbesteed leven ten
de totstandkoming van een bevredigende j bate van de gemeenschap. Wat de heer
regeling, loopen over liet geheel der tus- Hoogh presteerde als leider van dc
schen beide landen hangende kwesties. on<lerwijs en complabiliteits zaken
I was ver boven den lof van spr. en zijn
voorgangers verheven. De uitgebrachte
i adviezen gaven steeds blijk van diep-
HET S. D. A. P.-CONGRE& gaande studie en volkomen kennis van
De S. I). A. P. heeft de Paaschda- zaken. Een woord van hulde brengt spr.
gen haai- partijcongres in .Arnhem ge- namens de gemeente voor het samen
houden. stellen der nieuwe bcgrooling. Spr. schct-
De eerste dag, Zaterdag werd het con- 1 sle den heer de Hoogh als een sieraad
gres geopend met een rede van den van het arabtenaarscorps der gemeente
voorzitter, den heer W. H. Vliegen. Voor Middelburg. Verder wijst spr er op wat
het overige was deze zitting in hoofdzaak bij zelf aan den heer de Hoogh verliest,
gewijd aan de bespreking van het beleid niet alleen als ambtenaar, maar ook als
van het partijbestuur, van de redacties mensch ,een goed en best inensch, nobel
der partijbladen, en van de verlegen- j van karakter en inborst,
woordigers in de openbare colleges. Hier- Namens de vroegere secretarissen, de
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Te 's H. Arendskerke is door
de gemeentepolitie in beslag genomen
een vermoedelijk valsche gulden, dra
gende de beeltenis der Koningin en het
jaartal 1911.
Hoe voorzichtig men moet zijnj
met het aandraaien van een auto, bleek
Zaterdagmiddag te Borssele. Doordat
de zoon 'van J. van L. daarbij het ongeluk
had, dat zijn pols werd afgeslagen, door
het onverwachts met felle kracht terug
slaan van den draaier. Geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen.
Zaterdagavond is te lerseke bij
afwezigheid der bewoners ingebroken bij
dc Wed. Wisse. De dader(s) is door een
dakraam binnengekomen en heeft o.a.
een kast opengebroken, waaruil een geld
kistje, bevattende 3 gouden tientjes en
eenige gouden lijfsieraden meegenomen
werd. Verder wordt niets vermist. Het
aanwezige geld is blijkbaar over het
hoofd gezien. Dc politie gewaarschuwd.
met behulp van een ontboden politie
hond op onderzoek uit geweest en heeft
een persoon aangehouden en verhoord,
maar weder losgelaten. Vingerafdrukken
zijn genomen. Het onderzoek wordt voort
gezel
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel.)
KERKNIEUWS.
over had een uitvoerige gedachtenwis
seling plaats, o. a. over de kabinetscri
sis. De heer Schaper heeft daarbij de
houding der partij verdedigd en gezegd,i
dat hij zelf en Troelstra het hunne wel
hebben gezegd en luid hebben geprotes
teerd tegen de oplossing. Door de S. D.
A. P. is een motie ingediend, maar spr.
kan niet helpen, dat men nog niet over
voldoende macht beschikt om zijn mo
ties aangenomen te krijgen. Door de S.
heeren A. de Vulder van Noorden, inr
G. J. Sprenger en jhr. mr W. A J
Snuoclc Hurgronje en zichzelf bood spr.
den heer de Hoogh een electrische bu
reaulamp en kap aan en namens de
heeren J. Boelen, directeur der bedrij
ven, J. F. Vermeulen, directeur der rei
niging, A. II. Munnink, getaeenle-ont-
vanger en zichzelf een viertal etsen,
twee van Middelburg en twee van Veere,
de hoop uitsprekende dat een en ander
Ned Herv. Ke rk
Bedankt voor liet beroep naar Oude- j
lande ds. H. Bogerst e Zoelen.
Bedankt voor het beroep naar Ar-
nemuiden door ds. J. A. van Nie le Rijn-
saterswoude
Ger c f Kerk.
Beroepen le Westkapelle—Domburg K
J. Cremer, cand. te Amsterdam
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Gisteren heeft hel Zuid-Bevelandsch
Gapellakoor een zéér druk bezochte
uitvoering gegeven in de St Jacobskerk
te Vlissingen, van welk concert de
netto opbrengst ten bate komt van dc
vereeniging Nederlandsche Laiidkolonisa-
tie en Inwendige Zending.
Marie Oorelli f
üe bekende schrijfster Marie Corelli,
de Engelsche romanschrijfster, van af
komst Schotsch-Italiaansch, wier werk
zoowel in Engeland als hier le lande
in vertaling veel gelezen is. is overleden
Marie Cox-elli was in 1860 geboren,
werd als 2-jarig meisje door den Sehot-
schen dichter Oharles Mackay als pleeg
dochter aangenomen en genoot een deel
an haar opvoeding in een Fransch kloos
ter. In 1886 maakte zij naam met haar
„The romance of the two worlds" en
daarna in een lange reeks werken van
haar hand verschenen.
Eleanore Duse. f
De groote Italiaansche tooneelspeelster
Eleanore Duse is te Pittsburg op 01-ja-
rigen leeftijd overleden. Zij maakte een
tournée door Amerika.
„La Duse", zooals haar roem-naam
was, kwam op 20-jarigen leeftijd aan het
tooneel, en voerde al spoedig triumfen
met Marguerithe Gauthier Behalve voor
treffelijk tragedienne, was zij ook be-
beroemd in haar komische rollen. De
laatste jaren trad zij zelden meer op,
vanwege haar kwijnende gezondheid.
De WitteMuizen, door
Drielz, Leopold e.a.
Bij den uitgever L. J. Veen le Am
sterdam is in de Ons-Huis-serie een aar
dig boekje verschenen de Witte Muizen,
kleine vertellingen voor jongens en meis
jes. Genoegelijke korte verhaaltjes met
goed geteekende plaatjes.
De Zceuwsehe Ouderlingen-Confe
rentie zal te Vlissingen gehouden
worden op 14 Mei, en niet, zooals eerst
bepaald was, op 7 Mei. Ouderling Boon
refereert over „Het ouderlingenambt in
verband met het conflict tusschen licha
melijke en geestelijke opvoeding". Des
namiddags spreek! dr. IC. Dijk 'van 's Gra-
«venhage over „Het ouderlingenambt en
de sociale kwestie". (Stand,)
ONDERWIJS.
Het Staatsblad no. 157 bevat een
Kon. besluit van 26 Maart j.l. tot wij
ziging van de Regelen voor de Rijksnor
maallessen ter opleiding van onderwij
zers en onderwijzeressen, vastgesteld bij
Kon. besluit van 29 Juni 1890 St. bl. no.
97), er toe strekkende schooljaar aan de
Rijksnormaallessen voor het vervolg met
1 September te doen 'aanvangen en dat
het toelatingsexamen zich levens zal uit
strekken over het vak Fransche taal
De Rijks Iloogere Burger
school te Oostburg.
Door het gemeentebestuur van Oo&t-
b u r g zijn uitnoodigiugen rond gezonden
voor het bijwonen van de opening van
Jiet nieuwe gebouw der Rijks Iloogere
Burgerschool door den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen op
Vrijdag 2 jMei a.s.
Wijziging Leerplichtwet en
Lageronder wijs wel 1920.
Verschenen is de memorie van ant
woord op het voorloopig verslag betref
fende het wetsontwerp lol wijziging var
de Leerplichtwet en van de Lageronder-
wijswet 1920.
Nu hel Kon. besluit van 19 Januari
1924 algemeen wordt afgekeurd, zal in de
lijn der technische herziening van 1923
worden voortgegaan en in verband daar
mede het instituut der hulponderwijzer
essen door dat der assistenten worden
vervangen.
De regeering is van meening, dal, in
dien dit wetsontwerp ongewijzigd tot
stand komt, en daarnevens op dc onder
wijzerssalarissen een bezuiniging wordt
toegepast in dezelfde verhouding als voor
de rijksambtenaren blijkens de vroeger
gedane mededeelingen in hel voornemen
ligt n.l. van één-zesde ten aanzien
van het lager onderwijs verder volstaan
kan worden met een bezuiniging op de
kosten van de opleiding en de examen:
eu op die van het schooltoezicht
Dc minister is bereid den maatregel
betreffende verhooging van den toela
tingsleeftijd geheel achterwege te laten,
indien de daarmede beoogde bezuiniging
op andere wijze wordt verkregen. Hij
meent daarin geslaagd le zijn met dc
voorstellen, die in hel gewijzigd ont
werp van de wet zijn uitgewerkt.
De naar voren gebrachte bezwaren te
gen het ontwerp hebben den minister
aanleiding gegeven, op een paar voor
name punten daaraan tegemoet le komen.
Om deze reden heeft hij gemeend, de
noodzakelijke bezuiniging in slechts twee
maatregelen le moeten vinden, n.l terug
keer lot den zes-jarigen leerplicht en
\ergoeding uit 's rijks kas van niet meer
dan één onderwijzer per 48 leerlingen.
Beide maatregelen zullen met het jaar
1930 automatisch vervallen. In den tus-
schenlijd zal beslist kunnen worden, of
gelijke of andere bezuinigingsmaatregelen
dan nog verder noodig zijn
Losgelaten is derhalve het oorspron
kelijke voorstel om slechts het aantal
leerplichtige kinderen voor de bereke
ning van hel getal leerkrachten, wier
jaarwedden door het rijk worden ver
goed, op de bekende 4 data te tellen.
Ook kan in dien gedachlengang behou
den blijven de algemeeuo verplichting
■oor de gemeente- en schoolbesturen om
de scholen op hel zevende leerjaar in te
rich ten.
Een wetsontwerp lot het stellen van
regelen betreffende hel vcrleenen van
ontslag aan onderwijzeressen van lagere
scholen, dié in hel huwelijk treden, is
aan den Raad van State ter overwe
ging toegezonden
Bezuiniging zal hier zijn toe te passen
owel op het aantal onderwijzers als
op de salarieering. Wat dit laatste be
treft, moet reeds aanstonds worden op
gemerkt. dat de verlaging der jaarwed
den van de onderwijzers lot een gelijk
percentage behoort tc worden aange
bracht ais bij de salarissen der burger
lijke ambtenaren
De bezuiniging op het aantal leer
krachten zal natuurlijk moeten worden
gevonden door wijziging van art 28 der
O. wet. Bij de vraag, op welke wijze
de sterkte van het ouderwijzend perso
neel moet worden verminderd, kan het
oog niet worden gesloten voor het feit,
dat de vrij aanzienlijke stijging van het
aantal onderwijzers mede het gevolg is
au het splitsen van bestaande scholen.
Die splitsing wordt niet alleen door de
wet niet verhinderd, maar veeleer verge
makkelijkt floor de bepalingen van de
artt. 28 en 56, waardoor voor een flink
bevolkte school minder onderwijzers ge
vorderd worden en door hel Rijk bekos
tigd dan voor 2 of 3 kleine schooltjes
met ecu gezamenlijke bevolking ongeveer
gelijk aan eerstbedoelde school Het split
sen van scholen ten einde een grooter
aantal onderwijzers in rekening te kun
nen brengen kan worden voorkomen, in
dien voor dc ojxklimming van het getal
wettelijk verplichte onderwijzers een voor
alle scholen van dezelfde soort gelijk
aantal leerlingen wordt vastgesteld
Ter bereiking van de beoogde bespa
ng zal dit aantal voor de scholen voor
gewoon lager onderwijs op 4S en voor de
scholen voor uitgebreid lager onderwijs
op 30 moeten worden gesteld
Wat het denkbeeld betreft, om in het
leven te roepen wettelijke onderscheiding
■an soorten van scholen naar gelang van
hel aantal leerkrachten, brengt de Mi
nister in herinnering de daartegen door
hem ingebrachte bezwaren in de Twee
de Kamer over het ontwerp tot wijziging
der Lager Onderwijswet.
Voor het denkbeeld, om de kinderen
der eerste twee leerjaren halve dagen
school te zenden, waardoor voor
beide klassen le zamen met één leer
kracht kan worden volstaan, behoeft de
>1 niet te worden gewijzigd
De concentratie van kleine klassen van
verschillende scholen is een zaak van
de gemeente- en schoolbesturen Dc wet
kan op dit punt geen bindende regelen
geven Splitsen van oude U. L O.-scholen
behoeft niet te worden gevreesd, en het
splitsen van M. U. L. O.-scholen behoeft
niet le leiden lol aanstelling van nieuwe
hoofden, daar hel tweede lid van art.
27 der wel de gelegenheid biedt om na
de splitsing de beide scholen onder het
zelfde hoofd le plaatsen
In aansluiting aan de voorgestelde be
palingen wordt thans ook wijziging voor
gesteld van de arlt. 79, 100, 101 en 205
der L. O.-wel en zulks in verband met de
rechten van de besturen der bijzondere
lagere scholen
De Minister wijst er op, dat het bij het
thans gewijzigd wetsontwerp voorgedra
gen instituut der assistenlcn een ander
karakter heeft dan dat der hulponder-
wijzeresscu.
De Minister erkende de moeilijkheid
om een wettelijke regeling te treffen
betreffende verplichte aanstelling van
wachtgelders, zonder dal daarbij de vrij
heid van benoeming der-schoolbesturen
wordt aangetast, net vraagstuk van liet
wachtgeld der onderwijzers zal steeds be
lmoren té worden beschouwd iu aanslui
ting van dat der Rijksambtenaren. Wij
ziging van art. 51 behoor! dan ook
eigenlijk in (lil onlwe niet thuis
Hel spreekt vanz- dat de maatrege
len lol afvoering van overbodige Rijks
ambtenaren. w ke do regeering meent
te moeten nci.icn, niet gelden voor het
personeel dr mieerflelijke en bijzon
dere scholen.
