No, 78
Dinsdag 1 April 1924
167e Jaargaue
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
EBN NEDERLANDSCIIE LEENING IN
AMERIKA?
Volgens een bericht uit New York aan
het Hand. loopen daar geruchten om
trent een op handen zijnde groote Neder-
landsche dollarleening tot
•e* deel der vlottende schuld.
Ml DRA ADI, OOK E TELEGRAFIE VAN
INDIË.
Over de bekende geschillen bij de in
stallatie van draadlooze teLegrafische ver
binding met Indiè, heeft de Minister van
Aoioniën op verzoek van verschillende1
leden der Eerste Kamer een uitvoerige
uiteenzetting gegeven, waaruit blijkt dat
de zeer vertraagde communicatie met
Iadië in de laatste oorlogsjaren veel mis
verstand heeft doen ontstaan.
De Minister had zich hier te lande in
1017 in verbinding gesteld met de Tele-
fnnkemnaatschappij, omdat van Duitsche,
Eranscfce en Amerikaansche zijde niet op
medewerking kon worden gerekend, aan-
gerieu de radioverbinding met Indië in
de eerste plaats gebezigd zou worden
oi* de ons door de Geallieerden opge
legd© blokkade van het telograafverkeer
te breken.
Intossclien was ook de Indische post-,
telegrafie- en telefoondienst, onafhanke
lijk van hetgeen hier te lande was ver
richt, te rade gegaan welke maatregelen
zouden kunnen worden genomen om zoo
spoedig mogelijk een rechtstreeksche ra
dio-verbinding met Nederland te ver
krijgen. Van de op 31 Maart en 1 April
1017 te Bandoeng tusschen de hoofden
van. den. Indischen P. I. T. dienst en den
radiodienst gehouden besprekingen werd
eerst in het begin van December d.a.v.
aan het departement van koloniën be
richt ontvangen. In Indiè dacht men zoo
wel voor Indiè als voor Nederland des
tijds eveneens aan de toepassing van het
madiinezendersysteem en niet aan het
booglamp-stelsel.
Weliswaar had de gouverneur-generaal
bü telegram van 21 Januari 1917, op
voorstel van dl", de Groot, door tusschen-
komst van het departement vau kolo
niën in Amerika een booglamp van 100
K.W. besteld, maar in dat telegram was,
«venmin als in den toelichtenden brief,
die hier einde Juni ontvangen werd en
waarin de verbinding met Honolulu als
bestemming werd genoemd, vermeld, dat
de bedoelde z.g. „kleine boog" voor de
verbinding met Nederland was bedoeld.
Dat meu met dien „boog" wilde trach
ten rechtstreelischc verbinding met Ne
derland te verkrijgen, bleek hier te lande
eerst begin October 1917, toen de voor-
loopige machinezendcr reeds naar Indiè
werd verscheept en daar binnenkort zou
aankomen en het 100 K.W.-station
•cc graot gedeelte gereed was.
Op grond van een en ander besloot
do Indische Radiodienst in September
1918, zonder dat de directeur van gou-
vemementsbedryven en de gouverneur-
generaal daarin gekend waren en uiter
aard ook zonder overleg met deü mi
nister van koloniën, tot het vervaardi
gen van een booginstallatie den z.g.
„grooten boog" van dr. de Groot - wel
ke in den loop van 1923 in bedrijf kon
worden genomen en thans met den ma-
ehinezendev van Telefunken den radio
dienst met Nederland onderhoudt.
sloot de beraadslaging te schorsen totdat
B. cn W met de directie zouden hebben
overlegd.
Dat overleg heeft gister plaats gehad,
en leidde hiertoe, dat de R. T. M. de
de voorgenomen maatregelen gedurende
zeven dagen zal opschorten zonder te-
genpraestatie van de gemeente, en dat
voor verder opschorting tot 1 Juni B. en
W. een voorstel aan den Raad zullen
zullen doen wat betreft de financieel^
tegemoetkoming.
iiit Staö en Presfineie.
Uit Middelburg.
Heden herdenkt de heer J. Lorier,
hoofdagent van politie alhier den dag,
waarop hij voor 25 jaar bij het politie
korps alhier in dienst trad.
Hedenmorgen werd de jubilaris met
zijn familie op het politiebureau ontvan
gen door den waaraemenden commissa
ris, den inspecteur tweede klasse en zijn
collega's.
De heer R. A. A vin k, de waarn. com
missaris, schetste den heer Lorier als
iemand, die recht heeft op een open
lijke huldiging, omdat hij steeds tot volle
tevredenheid zijner superieuren de hem
opgedragen diensten heeft verricht. Wat
reeds bleek uit de benoeming op 1 Augs.
1918 tot hoofdagent. Spr. wees verder
op de nauwgezetheid en ijver waarmede
de jubilaris zijn plicht steeds deed en
nog doet.
Na zich ook tot de echtgenoote en
den zoon van den heer Lorier te heb
ben gewend, bood spr. namens superieu
ren en collega's een geschenk aan, be
staande uil een bruine lederen sigaren
koker met een kist sigaren en namens de
gemeente de gebruikelijke gratificatie.
De heer Lorier dankte hartelijk voor
deze blijken en woorden van waardee
ring, doch zeide niet veel te kunnen
zeggen.
De heer Lorier jr., sloot zich in
welgekozen woorden- hier bij aan.
Nog voerde het woord de heer J. G.
Wollen berg, hoofdagent-rechercheur
als collega en als voorzitter van de aid.
Walcheren van den A. N. P. B. en de in
specteur, de heer Wi. M. R a g u t.
Van tal van zijden mocht de jubilaris
stoffelijke en andere blijken van belang
stelling in zijn feest ontvangen.
U it TV »loh«r n.
In de Maandag te Serooskerke
gehouden raadsvergadering ontspon zich
een levendige discussie over den te leg
gen nieuwen weg waarvoor een monster-
steen ten gemeentehuize aanwezig is,
waaraan door den voorzitter een einde
gemaakt wordt, door zijn hamer even te
gebruiken.
Een schrijven was ingekomen van L.
Josiasse en P. Hubrechtse meldend dat
zij zich zullen houden aan de voorwaar
den door den Raad gesteld voor den
door hen aan te leggen stecnen weg, cn
dat zij zich dientengevolge terugtrekken
uil de commissie van den Langeweg en
den Zoekweg.
C. de Visser, A. de Visser, J. Min-
derhoud en Maljaars verzochten om van
de gemeente te verkrijgen de brik uit
den Vrouwepolderschen straatweg ten
behoeve van de Lepelstraat; het ver
voer zouden zij op zich willen nemen.
De voorzitter stelt voor er geen toe
stemming voor te verlcenen. De raad
vereenigt zich daar mee.
Hel vermenigvuldigcijfer voor de ge
meentebelasting was verjeden jaar 1.175
pel.; op voorstel van B. en W. wordt het
voor dit jaar gebracht op 0.9 pet.
Daar Ged. Staten goedgekeurd hebben
de opheffing van het vervolgonderwijs,
stellen B. en W. voor liet onderwijzend
personeel eervol ontslag te verleenen.
De Raad vindt dat goed.
Het kohier der hondenbelasting wordt
vastgesteld op f 139.50 voor 47 honden.
Op voorstel van B>. en W. worden de
leges op jachtakten bepaald op een
derde van de som die er voor betaald
moet worden aan het Rijk, alzoo kost een
akte van f 15 met leges f 20.
De rekening van den Vrouwepolder
schen straatweg over 1923 bedragende in
ontvang f 1147.86i/o en in uilgaaf
f899.67Vs, goed slot f 248.19 werd door
den raad goedgekeurd met 6 st. De heer
A. Melis moest buiten stemming blijven
aangezien hij secretaris is van die com
missie.
De rekening verbindingsweg Oranje
zon bedroeg in ontvang f 397.25 en in
uitgaaf 397.21. Saldo f 0.04; voor ken
nisgeving aangenomen.
Aangezien de borgtocht van den ge
meente-ontvanger maar f 1500 is en vol
gens de rekening der gemeente die zou
moeten worden minstens f 2397 stellen
B. en W. voor dat het meerdere geld
dan f 1500 op door B. en W. aan te
geven wijze op een bank of op giro moet
geplaatst worden.
Door den gemeente-ontvanger is inge-
schoolgeld. De Raad gaat iu comité om
dit te behandelen. Na opening deelde de
voorzitter mee dat van de f 57.66 onin
baar is verklaard f 25.14 en inbaar
f 32 55
Aan J. van Zweden wordt gegund de
levering van een rijwiel voor den ge
meenteveldwachter.
De wethouder Gocdbloed doet een
voorstel om niet meer toe te staan bin-
van ons gebouw is een geestelijk funda- Ellcwoulsdijk naar Ooslkapellc en
ment. is tot rijksveldwachter te Middelburg be-
De Ciir -Hist, nu staan op den bodem1 noemd L. Kouwen, sergeant der kust-
van Gods woord De bijbel is niet alleen' wacht-Artillerie op wachtgeld te VI is-
voor het geestelijk leven, maar ook leer-' singen.
rijk voor het maatschappelijk leven.j f....
Daartegenover slaan do nict-rechtscheA.' 1 "vo"?" "'I
partijen, die geen vasten ondergrond heb-! ™orf „v, ff1; «beider te
ben, waarop zij steeds kunnen voorlbou- Iersotc v"da<:ht van dlc'slal va"
won. DaarieS ïïlï2°
henwegen te bestraten met brik welk üjn tusschen de socialistische en christe- geP -
j......ij, i verdachte is na verhoor door den
lijke wereldbeschouwing aangegeven. Swhter-rommissaris overgebracht naar
Het christendom heeft echter nog geen "f®«^gebracht naai
gelegenheid gehad zich uit te leven op. 8-
maatschappelijk gebied. j De vierde Kamer der Rechtbank te
Daarna stond spreker een oogenblik Amsterdam deed heden uitspraak ia de
stil bij het tot onderwerp gekozeu tekst- zaak tegen de twee personen, die in
woord. het eind van het vorige jaar bedragen
De heer Pruijsscn maakte vau de ge- van f 300 en f 400 aan de hulpposlkan-
legenheid tot vragen stellen gebruik en toren hadden geïnd met valsche post-
verklaart, dat de spreker een onzuivere wissels, tot een gezamenlijk bedrag van
scheidingslijn getrokken lieeft. Het is f 8000. De een werd veroordeeld tot twee
van algemeene bekendheid, dat men on- jaar en 6 maanden, de ander lol twee
der de S. D. A. P., Vrijz.-Dem. en Vrij- jaar gevangenisstraf Beiden conform den
heidsbonders naast godsdienstloozen ook eisch.
geloovigen aantreft. Waar echter de dir.-
Hist, niet alleen lellen op de uitspra-1 v
ken der Heilige Schrift en op de leiding!
Gods, waargenomen in de geschiedenis
der volken, maar ook het oordeel der!
Ohr. kerk bij hen gewicht in de schaal j
legt, daar brengen zij de politiek de kerk; De coihmies der posterijen eu tele-
binnen, een onzuiver element in de poli- grafie C. J. "W. Auer, vroeger alhier
tiek en politieke hartstocht in liet ge- woonachtig, is eervol ontheven van liet
loofsleven. Ook betwijfelt hij sterk, of zij beheer van het bijpost- en telegrsiaf-
zich wel mogen opwerpen als, verdedigers kantoor Cliarlois te Rotterdam en ver
der ware vrijheid. plaatst naar Harderwyk
Ntulat de spreker den beer Pr. beant- w Jmmi„k directour
woord had en er den nadruk op legde Tetegr. kantoor te
da dc nu-. Bat. de tok binten de sjn Mei PCTÏol
pol.bek wenscben te houden, werd de geraagd-
matig bezochte vergadering door den n
heer Keukelaar met gebed gesloten.
voorstel door weth. Allaart en A. Melis
wordt gesteund. Dit voorstel wordt aan-1
genomen met 1 stem tegen van den heer
P. de Visser en. 6 voor.
Bij de omvraag wordt door den heer;
P. dc Visser gevraagd, of B. en Wj fle
schouwing op wegen en voetpaden wat
vroeger kunnen houden, daar dit in liet
belang der wegen zou zijn. De voorzitter
zegt er rekening mee te zullen houden.
Namens het bestuur der Chr. school
zegt het lid P de Visser dank aan den
raad voor de verleende steun.
De heer de Buck vraagt hoe hel komt
dat het huis van P Boone zoo buiten
de rooilijn is gebouwd. Dit is B. cn W,
ook opgevallen; er zal voortaan op gelet
worden.
De heer Melis vraagt nog het woord
over den te leggen weg. Opnieuw ont
staat er een drukke discussie wal ten ge-
ge heeft dat de raad a s Woensdag
comité zal vergaderen met de com
missie van den te leggen weg en de
kantonieren.
i t Eu iI-Br 1 b4.
Door dr. Jenny Weijerman is aan de
gemeenten welke bijdragen voor den
bouw der spoorwegen op Z. Beveland
'n opgave verzocht van personen om bij
de eerste aanneming van werkvolk voor
dien bouw te werk te stellen, in ver
houding tot do grootte der bevolking. De
aannemers kunnen alleen gebruiken be
kwame arbeiders, die geen misbruik van
sterken drank maken
In de eerste plaats dienen gezinshoof
den of kostwinners te worden opgegeven.
Met ingang van 1 Mei a.s. is de
leekenaar v. h. Kadaster J. M. van der
Heil overgeplaatst van Goes naar
s-Ilertogcnbosch.
Hit Noord-BevsUnd.
Vrijdagavond hield het harmonie
gezelschap „Wilhelmina" te 0 o 1 y n s-
plaat een algemeene vergadering. De
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
KERKNIEUWS.
In November van dit jaar beslafl»
de in Nederland gevestigde reddingmaat
schappijen elk 100 jaar, n.l. de Noord
on Zuid Hollandsche Reddingmaatscliap-
pij en de Zuid-Holl. Maatschappij tot
redding van drenkelingen Er heeft
Op het grostal voor predikant bij zjcjj Qp initiatief van jlir. mr. dr.
de Ned. Herv. gemeente te .Amsterdam pjoGU, commissaris der Koningin in de
(vac. ds Nolke) komt voor ds 1Jonker proTjncje Xoord Holland een comité ge
uit B i e z e 1 i n g e. vormd om beide jubilarissen namens het
Ds. P van Dijk van Z a a m s 1 a g an Nederlahdstthe volk een gescketi aan te
i ff. Veldkamp van A. J Parochie zijn bl=don te dm vorm VMt een kapitaal tul
y welks inkomsten zy haai* stijgende ex-
voorzitter deelt bij de opening mee, dat ven aldaar op de hoogte te stellen,
het plan is een festival te houden ter
herdenking van het 25-jarig beslaan der
vereeniging. 3 October van het vorige
jaar was het 25 jaar geleden, dat ,,Wil-
helmina" wérd opgericht. Het plan is toen
geopperd, maar algemeen oordeelde men Beijerland
dien tijd van het jaar ongunstig.
Het bestuur stelt nu voor op 25 Juni a.s.
het plan uit te voeren. Door den burge
meester is alle medewerking beloofd, ter
wijl de heer P. de Dreu reeds welwillend
zijn weide heeft toegezegd, zoodat een
geschikt terrein reeds gevonden is. Aan
het bestuur van den Zeeuwschen Bond
van Harmonie- en Fanfaregezelschappen
is toestemming gevraagd om een bohds-
festival le mogen houden.
Van de aanwezige donateurs stelden
vier heeren zich disponibel voor lid van
de commissie. Besloten werd nog enkele
anderen daartoe uit te noodigen.
ds. H. Veldkamp van A. J. Parochie zijn
naar de „Stand." meldt voornemens, na- -
mens het Zeeuwsch comité ter versier- plmlaUekosten kunnen bestreen,
kin» van het Gcref. leven in Duilschland, I» dit comité heeft o a zitting
in Mei or Juni de Kerken van Sileziê mr G Sprenger alhier-
te hezoeken ,om zich van het Geref le-
De loodsgelden
1 Het Hand. v. Antw. betoogt naar aa*-
Geref. kerk teling van het tekort van 20 mülioen op
Bedankt voor het beroep naar Melis- Belgisch loodswezen, dat het dringend
kerke, door ds. A. van Dijke te Nieuw noodzakelijk is, het nog steeds van voor
I den oorlog geldend tarief van loodsrech-
j ten te herzien, dat reeds lang herzie»
had moeten worden in verband met de
KUNST EN WETENSCHAPPEN. valutadaling van den frank
B. en W. van Amsterdam stellen j
den Raad voor, de combinatie Verkade-
Verbeek te benoemen lot vaste bespeel-1
ster van den Stadsschouwburg. De meer-1
derheid der comnjissie van bijstand voor
SPORT.
10 in het voordcel van S S S.
TRAM, BUSSSEN EN GEMEENTE.
"We hebben reeds gemeld, dat de Rot-
terd. Tramweg Mij. in verband met de
concurrentie van de autobussen had aan
gekondigd tegen heden een aanzienlyk
deel van haar personeel te zullen ont
slaan, en Levens den tramdienst aanmer
kelijk te zullen inperken. De bijwagens
zouden grootendeels vervallen benevens
enkele vrpeglrams, de trams zouden met
langer tusschenpoos rijden enz.
Hiermee staat in verband dat de ge
meenteraad in '18 aan de R. Tr. Af. heeft
opgedrongen om de arbeidsvoorwaarden
in overeenstemming te brengen met die
▼an het gemeentepersoneel, waarbij te
vens werd toegestaan een hooger tarief
den dat, genoemd in de concessie, te
doen gelden.
Gister was in den Gemeenteraad aan
de orde een voorstel van B. en W.
om het vooroorlogsclie tarief weer te
doen herstellen.
Vóór de beraadslaging begon deelde
de voorzitter mee, dat de maatschappij
rich bereid li ad verklaard om de maat
regelen op le schorten onder eenige
■voorwaarden, en dan met B. en W. te
onderhandelenBij de verdere discussie
blode dat die voorwaarden o. a. neer
kwamen op een vergoeding voor de in
middels te lijden schade. I)e raad bleek
daar niet voor te voelen, en hij be-'d:end een staat van oninbare posten van
De Zondag te Breskens gespeelde
voetbalwedstrijd tusschen II O. V Bres-
Schouwtooneeï" te benoemen. Mej. Fr. 1 1
ICatz stelt voor het subsidie tol f 100 000
te verhoogen en opnieuw sollicitanten 1
op te roepen ten einde ook dr Rooy-1
aards weer gelegenheid te geven
Uit Zeeuwseh-Vlaand«re» O. D.
Eenige caféhouders te G r a a u w
ïiadden aan den gemeenteraad verzocht
om met het oog op de invoering van den
zomertijd, hun café's tot 11 uur te mo
gen openhouden. Uitvoqrig werd er in de
raadsvergadering over gediscussieerd.
Sommige leden verdedigden het verzoek,
omdat men op het platteland toch geen
rekening met den zomertijd houdt. De
voorzitter bepleitte krachtig de afwijzing
van het verzoek, omdat er steeds vergun
ning tot langer tappen wordt gegeven
als er iets fe doen is, terwijl z.i. de
meerderheid der bevolking tegen ver
lenging van het sluitingsuur is. Hij ver
klaarde wel te willen verzoeken aan de
politie om niet als het ware klokslag
10 uur op te treden.
De raad besloot ten slotte ra. a. st.
om hel verzoek af te wijzen.
Uit Zeeuwse h-V laandere» W. D.
Zaterdagavond hield de Ohr. Hist.
Kicsvereeniging te Biervliet in de
oude school een openbare vergadering,
waarin als spreker optrad de heer Kloos
terman van Assen, met het onderwerp
„Gewogen, maar te licht bevonden".
Spreker kondigde aan zich hoofdzake
lijk te zullen bepalen tot het bespreken
van twee uitersten, n.l. de wereldbe
schouwing, die tot fundament heeft Gods
woord en de socialistische.
Ook de Chr.-Hist., die zich op den
bodem der Schrift plaatsen, gelooven,
dat we op weg zijn naar nieuwe ver
houdingen in ons maatschappelijk leven.
Maar met wetenschap alleen kan geen
nieuwe wereld opgebouwd worden; men
moet ook zorg dragen, datet fund- nept
ONDERWIJS.
AFLOOP AANBESTEDINGEN.
Namens de N V. Yelowaschmachine
j maatschappij werd hedenmorgen door
j den architect den heer A. Loois, aanbe-
steed het verbouwen van perceel A 90-
Te Amsterdam slaagde voor bouw- 91 in de Lange Delft alhier tot winkel-
kundig opzichter (diploma B. N. A.) de huis met bovenwoning.
heer G. Wisse Jr! te Grypskerke. j Voor het timmerwerk was mge-
I schreven door de heeren C. Joziasse
Aan de ambachtsschool te Bergen f 7340M. Vader, Vlissingen, f6950;
op Zoom werden bevorderd van de leer-Louws, Brigdamme, f6885; K J van
lingen in het machinebankwerken en de l00, f6786; D. Dekker, f6600; B. J.
electrotechniekvan de le naar de 2e kl. j Scliïjff 6573 en J. K. Dingemanse f6570.
H. J. van Baal te Rilland, P. Berre- j Voor het schilderwerkGrims, Koude-
voets te Tholen; van die in het schil- Jkerke, f 1250; J. M. Huibreglse, f1034;
deren van de le naar de 2e kl. F. Poleij j j j Worrell en Zoon f999; A. Heij-
en G. Franpoijs, beiden te Kruinin- 50er> f980, H. Pieterse, 968; 11. Suk-
gen. Van de 2e naar de 3e kl. (^j f961 50; B. Earlier en G. Pelterson
,«nM lAnMlin^nn ïn lint c-m/1. n !n X - I f I11 it am t T irnt.
gingen over de leerlingen in het sme
den, bankwerken en de electrotechniek
C. Goedegebuure en M. Berrevoets, bei
den te T h o l e n. Van de 3e naar de
4e de leerling in de electrotechniek P.
van der Eijk te Tholen. Het getuig
schrift werd toegekend aan de leerlingen
in de electrotechniek H. J. Bal te T h o -
l e n, en J. P. Kloet te Waarde.
Tot hoofd der landbouwschool te
Schoondjjke is benoemd de heer
L. van Dijk, 2e secr. der Zeeuwsche
Landbouw Maatschappij te Goes.
RECHTZAKEN.
Met ingang van l April is dc Rijks
veldwachter A. Helm strijd te Middelburg
overgeplaatst naar Ellewoutsdijk;
d Pülcsveldvachter P. M. D ",kc- vr
f940; A. F. Noest, f915 en A. J. van
Miert f836.
De inschrijvers, bij wie geen woon
plaats is genoemd, wonen te Middel
burg. De gunning zal nader worden be
kend gemaakt.
Bij de 29 Maart gehouden aanbe
steding door het Kroondomein van den
sleenslagweg op den ICalverdyk, gemeen
te Hontenisse werd het werk ge
gund aan den Iaagsten inschrijver den
heer J. I*. Adriaansens te Hontenisse
voor f13170. Er waren vijf inschrijvers.
Bij d e 29 Maart door het caJamiteu-.
ze waterschap Walsoorden aanbesteden
sleenslagweg op den weg langs den zee
dijk gemeente Hontenisse, werd het
werk gegund aan den Iaagsten Inschrij
ver J. F. Adriaansens le Hontenisse voor
f 2385. Er waren vier i nschryvefs.