IIB0W8 ZOÖTEYISCfi
No. 7a
Woensdag 26 Maart 1824
167e Jaargang
By dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Eeuigc Zeeuwse he onderwer
pen zijn aangeroerd bij de gister voort
gezette arlikelsgewijze behandeling der
begrooling van Financiën.
De heer Ouymaer schreef den ach
teruitgang van de visscherjj op de
Zeeuw sche stroomen toe aan het
feit, dal geen enkel departement er zich
voor interesseert. Het eenige wat het de
partement van financiën doet, is: uit
die visscherij op de Zeeuwsche stroomen
voor de schatkist te halen wat het kan.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw zeide destijds, dat de oes
ter- en mosselvisscherij op de Zeeuw
sche. stroomen ressorteert onder den
Minister van Financiën. Vraagt men wat
deze echter voor de bevordering van die
visscherij doet, dan is het antwoord:
niets. Daarom vraagt spreker overbren
ging van de visscherij op de Zeeuwsche
stroomen naar het departement van Bin
nenlandsche Zaken en Landbouw.
kelijk hoog, zullen spoedig dalen, omdat
de pachters roofbouw op deze gronden
zullen plegen, en verder wordt door ver
pachting de stichting van boerderijen te
gengehouden. Men verkoopo dergelijke
polders, in het eerste, tweede of derde
jaar na de bedijking. De openbare veilin
gen zouden voor die gronden moeten
plaats hebben in kleine perceelen, waar
van geen combinatie mag kunnen plaats
hebben.
Dat voorkomt, dat combinaties wor
den opgericht, dikwijls met buitenlandsch
kapitaal, die geheele polders koopen. Het
zal het voordeeligst zijn om rekening
te houden met de gemiddelde grootte
der boerderijen in Zeeland, n.l. ongeveer
10 H.A. en dan ook geen grootere per
ceelen te verkoopen. Spreker vraagt den
Minister of hij zijn''standpunt duidelijk
wil uiteenzetten.
Minister Ooi ij n antwoordde dat
de bedijkingen ook in aanmerking komen
voor verkoop. Alleen heeft men gezegd
door de ervaring geleerd dat men
daartoe niet te spoedig moet overgaan.
Men moet zoo lang wachten, dat men
met menschelyke zekerheid kan zeggen,
dat geen doorbraken meer zullen plaats
hebben.
Een vaste regel voor de verkoopingen
kan niet worden gegeven.
ZONDER GRAAT.
LBIJMiS
BRAVENSTRAAT HOEK MARKT.
(iBfM. M«d.)
De heer K r ij g e r sprak over het
verpachten van de visscherijin
de Zeeuwsche Stroomen.
Wegens plaatsgebrek moeten we het
hierover gesprokene tol een volgend
nummer aanhouden.
De heer Oud zei gaarne iets te wil
len weten over de duinbeplanting
op het ëiland Schouwen. Deze
beplanting geschiedt door het Staats-
boschbedrijf. Nu meent spreker, dat de
beplanting beter..
De heer Van G ij n En duurder. I Vermeld zij nog dal de heer W e i t-
De heer Oud en niets duurder tamp, wederom voorstelde om het
geschiedt door het Slaalsboschbedryf Stoomvaartuig ten behoeve van het
Op Schouwen is veel verstuiving en beheer dei" Visscherijen op de Zeeuwsche
en men heeft nu een kweekerij aan- stroomen af te schaffen (f 61.000).
gelegd op een veel te hoog terrein, ter-] Minister Ooi ij n antwoordde dat
wijl ook de verstuiving niet op juiste j bij een paar dagen geleden het besluit
wyze wordt tegengegaan. Men gebruikt beeft genomen dat vaartuig aan z ij n
te veel riet en te weinig helm. 'bestemming te onttrekken. De
Spreker meent, dat men deze zaak beer Weitkamp trok toen zyu amende-
veei juister zou hebben aangevat als ment in
men hier de voorlichling van het Staats- i
boschbedrijf had gevraagd. In het Iïan- yan onderwerpen van algemeenen
delsblad van 18 Januari 1924 stond een aar(j was bet belangrijkste de mee-
bericht, dat die diiinbeplanting zoo goed jdeeling van den Minister, dat een
goed slaagt van 30.000 geplante jonge wetsontwerp betreffende de credielga-
dennen zijn er 22 000 in het leven geble-ranlie aan <ie Coöp. Groothandelsver
ven. Volgens deskundigen is dit echter eeniging, „de Handelskamer" zijn De-
een heel slecht resultaat, omdat by een I partement reeds heeft verlaten, en spoe-
geslaagde beplanting een percentage van dig bij de Kamer zal inkomen. Toen de
2, dat dood gaal, regel is en een per- I beer J. ter Laan nadere inlichtingen
ceutage van 10 pet. al heel slecht is. j rroeg, zei de Minister niet te hebben ge-
De beplanting is niet dicht genoeg ge- zegd, dat de verhouding tot de Handels-
weest. De duinen op Schouwen zullen kamer zal beëindigd worden. Alleen dat
krachtig moeten worden aangepakt als er eGa wetsontwerp zal worden inge-
mer. ze in behoorlijken staal wil hou
den Zij bicden weinig vasten grond
voor beplanting, en zooals het nu
diend.
Over het inkoopbureau was de Mi
nister beter te spreken dan de heeren
scbiedt, scliijuL het met goed te zijn. s t a a lm an"en""zfu tra Volgens hen
Spreker kan zich begrypen, dat de js er 0p eeu omzet van 3 millioen ruim
Minister op deze kwestie geen dadelijk 5 ton winsl Bemaakt, tegen t 57.000 aan
afdoend bescheid kan geren, maar li» onkostell. net ügt echter niet in zijn
beveelt haar in de overweging van den bedoeling er één groote rijkswinkel van
Minister aan makell
De heer Loviuk sluit zich hierby
aan. Een 20 jaar geleden waren die dui- Bq de eindstemming over de begroo-
nen heel goed ill orde; zij zijn vernield ting slemde de S. D. A. P. tegen, zooals
door de konijnen. Toen is geadviseerd ze by iedere begrooting zal doen als
de duinen niet meer te verpachten voor j protest tegen de oplossing der Kabiuets
de konijnenjacht. Toch geschiedde dat. crjsjs
Wel verscheen er na eenige jaren een I
post op de begrooling van f 25.000 voor I Avondzitting,
bet vastleggen der duinen op Schouwen.f)e algemeene beschouwingen over de
Spreker heeft nu gezien, dal f 20.000oorlogsbegrooting zijn zoover gevorderd
is uitgetrokken voor het vastleggen der^at tegen middernacht de Minister
duinen onder Haamstede. De ambtenaren^ T. Oorlog aan het woord kwam.
der domeinen hebben geen verstand van Wegens plaatsgebrek komen we hierop
de zaak, maar Financiën zegt voortdu-j raorgen terug. Beslissingen zijn nog niet
rend, dat m de duinen onder Haam-1
stede niemand mag worden toegelaten
dan de ambtenaren der domeinen. Dat i
heeft aanleiding gegeven, dat die duinen
zeer achteruit gegaan zijn. De Minister
zie nu deze zaak eens na, dan zal hij j
tot vreemde conclusies komen. DE ONDERZEEOOT-MlJNENLEGGF.lt
Minister Oolyn antwoordde datDe heer Dresselhuijs c.s. heeft eeu
Departement van Finan-amendement ingediend, strekkende om
ciën niet het meest geschikte is om diete voorkomen, dat de Kamer door het
bebosscliing tot stand te brengen, niet in toeslaan van het op de Marinebegrooting
zich sluit, dat het ook niet in staal zou 1 voor 1924 gevraagde bedrag van f 100ö|
zijn om de domeinen te bestieren. Voorvoor de voorbereiding van den bouw van
de technische uitvoering is spreker ech-een ondorzeeboot-mijnenlegger beslisse
ter bereid om meer bevoegden te raad- ovex* den aanbouw van dit vaartuig
plegen Daaruit volgt weer, dat het De- (waarvan de kosten op vijf en een half
partement afstand moet doen van het millioen gulden worden geraamd) en
beheer van de domeinen. met hel toestaan van welk bedrag van
Datzelfde geldt voor de visscherij op f 1000 de Kamer zich voor den aan-
de Zeeuwsche stroomen. Het Deparle- bouw zou binden.
ment van Financiën heeft er voor te i
zorgen, dat die zaken geld opbrengen
en daarop letten de andere departemen-1 NIEUWE PARTIJ.
ten niet, want deze bevorderen in de Goedgekeurd zijn de statuten van de
eerste plaats de cultuur. Er is echter wel vereeniging „Hervormde (Gcreformeer-
BINNENLAND.
Uit Stad an Prev'msie.
parlementen en spreker heeft zich voor
gesteld, om na afloop der begrooting
zich door een persoonlijk ondevzoek op
de hoogte van de zaak te stellen.
Bij de domeingronden betoogde de
heer F r u y t i c r dat het niet in het
belang van het Rijk is om g r o n d e n die
door b e d ij k i n g geschikt gemaakt zijn,
in bezit te houden. De pachten, aanvan-
rakter der Nederlandsche natie wil hand
haven en lot zijn recht doen komen in
de Grondwet; en die protesteert legen de
principieelen gelijkstelling van „den wa
ren en den valschen godsdienst". Zij ver
werpt ook den revol. staat die door z.g.
neutraliteit de deur open zet eenerzijds
voor het ultramontanismë en clericalisme
(hetzij R. K hetzij Protestantsch) ander
zijds voor partijregeering en een dicta
tuur van het proletariaat.
Uit Middelburg.
Zooals uit een publicatie van B. en
W. alhier blykt is voldaan aan het
indertijd in den raad gedaan verzoek
om de Jacob Catsstraat, voor wat het
nauwste gedeelte betreft voor rij- of
voertuigen en voor motor-rijtuigen te
verbieden .althans komende van de zijde
van den Veerschen Singel.
Velen onzer lezers zullen zich met ons
herinneren, hoe 17 jaar geleden op de
bovenzaal der soc. de Vergenoeging een
werelklok heeft gestaan en ook hoe zij,
als een der honderden die toen een kijk
je kwamen nemen, verwonderd hebben
gestaan over het vernuft waarmede deze
klok is vervaardigd. Die wereldkiok is
hier ook nu weer op de zelfde zaal opge
steld. Deze in de vorm van een kerk
gebouwde klok is ia 7 jaar tijd vervaar
digd door den heer August Noll uit Vil
lingen in het Schwarzwald.
Door haar vernuftig en ingewikkeld
raderwerk geeft ze niet alteen de uren
en minuten, de dagen, weken en maan
den, de jaargetijden en feestdagen aan,
maar ze geeft ook op vaste tydstippen al
lerlei tafereelen van bewegende poppen te
zien. Door in- en uitschakeling kan men
de tafereelen achter elkaar vertoonen,
zoodat men niet behoeft te wachten lot
't gewone tijdstip. Het is wonderlijk wat
er al in deze klok kan gebeuren
Vóór de klok, maar daarmee verbon
den bevindt zich een tellurium, bestaan
de uit zon, aarde en maan. Verder is er
nog een grooter tellurium, en hangt er
een oude Schwarzwalder klok uit 1640,
en een zeer kleine klok.
Voor de toegangsuren zie men de ad
vertentie. Morgen, Donderdagmiddag, is
de klok niet te bezichtigen daar er dan
een verkooping in de zaal plaats heeft.
Hedenmorgen is een verpleegde
uit het Oude Mauueu- en Vrouwen
huis, de W. geheeten, in de Lange
Noordstraat alhier door een auto aan
gereden en op de straat gevallen, waar
door hij bloedend aan het hoofd werd
gewond. Na ee*"st bij een der omwo
nenden te zijn binnengebracht, is do
man per rijwielbrancard naar het Gast
huis vervoerd.
Blijkens het door de Kon. Roei- en
Zeilvereeniging „De Maas" te Rotterdam
gisterenavond vastgesteld programma
voor het komende seizoen, is daarop ook
'sl 2 Augustus, onderlinge zeil
tocht naar Zeeland ter gelegenheid van
het jubileum te Middelburg en het
bezoek aldaar van H. M. de Koningin.
üii Ti ibiaa.
l>e commissie uit den V1 i s s i n g-
schen gemeenteraad, in November aan
gewezen om de klacht van den heer
y. Oorschot te onderzoeken over de wei
gering van zalen voor de „Dageraad"
en voor de tooneelvereeniging „Uit het
Volk, voor het Volk", heeft in haar rap
port meegedeeld, dat de feilen in hoofd
zaak juist zijn gebleken.
De gronden waarop de weigering
steunde, zijn deels van religieusen aard,
deels spruiten zij voort uit vrees voor
benadeeling in het bedrijf. De vraag of
het op den weg der gemeente ligt de
betrokken vereenigingen tegen vergoeding
van kosten, in de gelegenheid te stellen
om hun grondwettelijk recht van ver
eenigen en vergaderen te kunnen
oefenen, werd door de meerderheid der
commissie bevestigend en door de min
derheid ontkennend beantwoord.
In de commissie voor 't in dit "jaar
te houden vak-examen voor surnumerair
en het examen voor ontvanger tier di
recte belastingen, invoerrechten en ac
cijnzen, is benoemd tol lid, de heer P. J
N. van Os, ontvanger der directe be
lastingen, te VI is.sing en.
Uit Wtlok«roi.
Gisterenavond reed de heer K.
uit Middelburg met zijn auto, waarin
met hem nog twee personen zaten, naar
Vlissingen. Even voor den A b e e 1 e ont
moette hij een autobus. De heer K.
hield geheel rechts van den weg en
reed langzaam. Plotseling kwam de bus
op hem af en reed de auto aan. De
beide mede-inzittenden vielen tegen dc
ruit aan en werden zeer licht gewond
terwijl de auto vrij ernstig beschadigd
werd. Ook de bus was gehavend, doch
de twee inzittende passagiers en de
chauffeur kwamen met den schrik vrij.
vrouw de Man een uitvoering in de
Sociëteit te Aardenburg.
Opgevoerd werd „De IJsjonkvrouw",
operette in 5 bedr. van Cornelia de
Lange, gevolgd door „Roman in de
Waschkeuken", vroolijk zangspel in één
bedrijf van Mevr van den Broecke-de
Man. Beide stukken werden op zeer ver
dienstelijke wijze gespeeld en gezongen.
Dc 4 hoofdrollen waren in goede handen
Van de toiletten en de décors was zeer
veel werk gemaakt.
Na elk tafereel gaf hel talrijke publiek
door luid applaus zijn tevredenheid te
kennen.
Na afloop werd door Mej. J. Ros na
mens het koor aan mevr. van den Broe
cke-de Man bloemen aangeboden als
maakster van het zeer in den smaak
gevallen zangspel „Roman in de Wasch
keuken" De heer P. de Bruijne dankte
namens alle aanwezigen Mevr. de Man
voor al het mooie dat zij den Aarden-
burgers met haar koor steeds biedt.
De chauffeur van de bus zegt, dat hij
niet zien kon door het verblindend licht
van de auto, doch de heer K. verzeker
de ons zeer langzaam te hebben gere
den, waardoor zijn licht vanzelf ge
temperd was. De eigenaar van de bus
verklaarde zich bereid de aangerichte
schade Ie vergoeden.
De visschersschuit „Vlissingen 23",
welke Dinsdagmorgen op bet Zuider-
s hand tusschen Westkapello en
Zoute lande tengevolge van den mist
op een paalhoofd is terecht gekomen, is
's-namiddags met hoog water en met as
sistentie van een paar motorschuiljes
weer in het ruime sop gekomen.
Hel vaartuig, dat weinig gehavend
bleek te zijn, is daarop gevaren naar
Vlissingen.
Maandag hield de raad van N. en
St. Joosland een vergadering, waarin
met kennisgeving afwezig was het lid
Rooze en zonder kennisgeving het lid
Nelisse. Wethouder Wattel kwam tydens
de vergadering.
Het primitief kohier op de honden
belasting werd vastgesteld op een be
drag van f 87.50 voor 35 honden van
34 eigenaars.
Tot de opheffing van het vervolgon
derwijs werd thans besloten volgens de
voorwaarden die Ged. Staten stellen om
daaraan hunne goedkeuring te kunnen
hechten. Op verzoek van Ged. Staten
werd eenige wijziging gebracht in de
verordening op de invordering van
schoolgeld, en in het besluit tot het
aangaan der geldleening voor woning
bouw.
Op een verzoek van de geitenvereeni-
ging aldaar om subsidie, werd afwijzend
beschikt, omreden de raad van oordeel
is, dat met eenige verhooging van de
contributie de begrooting sluitend kan
gemaakt worden, en de raad bevreesd
is voor meerdere dergelijke aanvragen.
Op advies van B. en W. werd besloten
niet toe te treden tot de eventueel op te
richten Provinciale Brandweervereni
ging
Op zijn verzoek werd aan den heer
A. van Houte op de meest eervolle wijze
ontslag verleend als hoofd der O. L.
school en als hoofd van het vervolg
onderwijs, ingaande 16 Augustus 1924.
Dit verzoek werd door den raad met
leedwezen vernomen, doch moet gebil
lijkt worden in verband met den door
hem bereikten leeftijd.
De raad kwam op zijn op 28 Januari
1.1. genomen besluit terug inzake de af-
heining van het perceel grond tusschen
het gemeentelijk terrein en dat van de
veldwachterswoning en besloot nu een
afheining te maken van harmonicagaas.
Blijkens ontvangen bericht van het ge
meentebestuur van Arnemuiden moetcand. D. J. Velsink te Kampen.
Uitslag ea pulsten
en gele gelaatskleur worden vaak ver
oorzaakt door onzuiver bloed tengevolge
van trage ontlasting. Genees en voorkon»
deze verschijnselen door het gebruik van
Mijnhardl's Laxeerlablellen. Doos 60 ct.
Bij apoth. en drogisten
(Ing. Med.$
KERKNIEUWS.
Ds. J L. Klomp te S c h o r e meldt
aan ,De Zeeuw", dat het geplaatste be
richt omtrent zijn voorgenomen afscheid
voorbarig is Hel beroep naar Capelle
a. d IJssel is n.l nog niet geapprobeord.
Zondag j.l nam ds. G. Mol, Ned.
Herv. predikant te Kat s, in den na-
middagdienst afscheid van zijn gemeente»
met een prediking over Hab. 3:2.
Op verzoek van den consulent ds. Feij-
kes van Colijnsplaat zong de gemeente
den vertrekkenden predikant en zijn
vrouw staande Ps. 121 4 toe v
Het Zeeuwsch-Vlaamscli Zendings-
feest zal dit jaar gehouden worden iu
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaandereu, eu wel
op Donderdag 26 Juni a.s. Het zal plaats
hebben onder de gemeente Hoek, vlak
bij de tramhalte Mauritsfort, waar het
comité een geschikt terrein heeft kunnen
bekomen, n.l. de weide van den land
bouwer J. D de Feijler Mz.
Geref. Ke rk.
Beroepen te Domburg en WestkapeK®
aan die gemeente een bedrag van f 32.62s
betaald worden ingevolge art. 86 der
Onderwijswet, over 1922.
De voorzitter deelde mede dal J.
Kwekkeboom gratis het vuil uit de asch-
bakken in 1924 zal vervoeren; dat aan
Simon Janse voor 1924 gegund is het
vrachtrijderswerk; dat plaatzand is aan
gekocht voor f 1.25 per M.s franco op
den wal en een gedeelte zand voor f 2
per M.9 bij J. Houterman; ook zijn aau-
gekocht 14000 klinkers en 6500 nieuwe
keien.
Medegedeeld werd o.a. dat de jaar
wedde van den burgemeester is bepaald
op f 1280 en zijn pensioensgrondslag op
f 1500.
Het te verrichten straatwerk wordt ge
gund aan L. G. J. v. d. Ven te Koude-
kerke voor 38 cent per M.2 De Wed. 0.
Poppe eu gezin, die thans in de oude
school gehuisvest is, zal f 1.50 huur per
week moeten betalen aan de gemeente.
Deze huisvesting is een gevolg van den
woningnood.
Een der autobussen van de N.V.
Walcheren is gisteren, komende van
|Wolphaartsdijk, bij het Sloe, toen de
chauffeur nog meer rechts wilde rijden
dan hij reeds deed, omdat een achter
hem komende vrachtauto wilde passee-
ren, in een hoop grond en slik, die
langs den weg lag, gereden en daarin
blijven steken. Een der inzittende vrou
welijke passagiers was erg geschrokken
en medische hulp werd voor haar in
geroepen, terwijl de chauffeur een lich
te wond aan de hand opliep. De auto
bus moest door een andere op den
weg worden getrokken, maar kon toen
op eigen kracht naar Middelburg door
rijden.
Uit Zui d-B t 1b 4
De auto van den heer V uit Ier
se k e, die in de bocht op den Schoor-
schen Zandweg een andere auto in snelle
vaart voorbijreed, geraakte door de glad
heid van den weg in de siooi. Met be
hulp van een bok hoopte men heden het
voertuig op den kant te krijgen'. Per
soonlijke ongelukken hadden niet plaats
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D,
Maandagavond gaf het Aardenburg-
sche Meisjeskoor, onder leiding van me
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Boedapester Kapel.
Het derde concert van de Boedapester
Kapel, gisterenavond in den Schouwburg
alhier gegeven had, jammer genoeg,
slechts een matig bezoek. Jammer, omdat
iederen keer meer blijkt welke uitsteken
de musici dit trio heeft. De violist EmM
Roosz speelde o a. de Tartini-variatie»,
en vooral dc bekende Menuet van Beet
hoven zeer mooi, en de Cellist Bullula
oogstte zeer veel succes met Popper's
Polonaise de Concert, en de Serenade
Espagnole van Sarasale. Wij constateer
den 'n steeds beter samenspel, 'n steeds
beter zich aan elkaar aanpassen in de
Andante van Schubert, en diens aardig
Scherzo, en in 't bijzonder in de lange
toegift.
ONDERWIJS.
De voordracht voor hoofd der O.
Lag. School te Schore luidt 1 F.
Clay, ouderwijzer te Midsland (Terschel-
ling); 2 M. Maas, id. te Kruiningen en
3 A. Blok onderwijzer te Kloetinge.
Naar we vernemen zullen, daar
de nieuwe school, der vereenigiug voor
Geref. onderwijs te Ierseke met 1
April nog niet gereed zal zijn, de lessen
voorloopig gegeven worden iu het kerk
gebouw der Geref. Gemeente. Autoritei
ten moeten daartoe bereids hun toestem
ming gegeven hebben.
RECHTZAKEN.
De kantonrechter te Alphen a. d.
Rijn heeft Dinsdag den landbouwer W.
T. D. te Zwammerdain, wegens melk-
vervalsching veroordeeld tot f 500 boete
of 100 dagen hechtenis.
Tegen den 27-jarigen W. G. en den
33-jarigen bankwerker N. B., heiden te
Rotterdam is voor de rechtbank aldaar
resp. een jaar en 3 maanden en twee jaar
gevangenisstraf gevorderd wegens dief
stal van een varken uit een schuurtje,,
