TWEEBE BLAD
Zaterdag 15 Maart 1924 no. 64.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Vrijdag.
Gister is cr wèl teekening gekomen
in de debatten over de salarissen van het
spoorwegpersoneel, zij 't ook dat het
dooreeuloopendc lijnen zijn.
Niet minder dan vier moties werden
er ingediend.
De voornaamste daarvan, die van den
heer Oud, betrof art. 36 van het Ryks
Dienst-Voorschnft even befaamd als ai t.
40 van hel Rijksbezoldigingsbesluit, daar
hel aan het spoorwegpersoneel ook den
waarborg geeft dat de toegekende loo-
neu niet zullen verlaagd worden.
Nu weet men dat de Directie aan
van 1 P c t o b e r o p 10 p c t. zal worden
gebracht, en van aanstonds 10 pet.
voor de ovengen.
liet vorenstaande moet naar het oor
deel der regeering in liet algemeen ook
gelden voor lien, wier wedde bij de wet
is geregeld. Een herziening dier rege-'
lingen is dan ook in voorbereiding, ter
wijl ook hier aan een voorloopige voor
ziening niet kan worden ontkomen. In-
tusschen is dc regeering /ten aanzien der
laatst bedoelde voorziening van oordeel,
idal aan de in de voren aangegeven onder
scheiding beoogde geleidelijkheid dei-
korting voor de onder de wettelijke rege
lingen vallende groepen minder behoef
te bestaat, zoodat voor deze met 1 Mei
een uniforme korting van 10 pet. voor
allen zal kunnen ingaan
Het hierbovenvermelde ingediende
wetsontwerp strekt om op den vorenaan-
gegeven voet voor de leden der Alge-
meene Rekenkamer een voorziening Ie
treffen.
(Ingez. Med.)
KBRKNlËUWf.
In het verslag van de vergadering
der Ver. van Vrijzinnig-Hervormden
meldden wij gislereu, dat door de com
missie voor lectuurvcrspreiding 118 boe
ken werden- uitgeleend, dit moest echter
zijn, dat aan 118 personen boeken wer
den uitgeleend.
Ned Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep naar de
Ned. Herv. kerk te Axel door ds. G. P.
A. Ruijsch van Dugteren, em. pred. te
Leiderdorp.
öcref. Kerk.
Beroepen te Grijpskerke 1). .1. Velsink.
eand te Kampen
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Blijkens ecu advertentie in dit uum-
uittr zal Dinsdag a.s. in den Schouwburg
alhier weder een concert plaats heb
ben van de Budapesler Kapel.
ONDERWIJS.
Onder de scholen bedoeld in het
Kon besluit van 24 Febr. 1910, is o.a.
opgenomen de Iloogere Handelsschool,
alhier.
Blijkens een advertentie in dit num
mer heeft ook de „Turmac"-sigaretten-
fabriek een bon-stelsel ingevoerd ten be
hoeve van een bijdrage aan hel Ned.
Olympisch comité
I RuweenSchraleHuid
DOOS 30, 60,90 Cent
Bij Apoth. en Drogisten
Pharm.Fobr A Miinliardi
(Ingez. Mod.)
BUITENLAND.
POINCARÉ EN DE SENAAT.
De Senaat wil Poincaré toch niet los
laten op 'het laatste oogenblik.
Dat is gebleken bij de nieuwe kies
wet, en dat blijkt thans wel heel demon
stratief in het gisteren genomen be
sluit, toen dc senaat, nadat Poincaré
de kwestie van vertrouwen had gesteld,
met 154 tegen 141 stemmen het voorstel
der senaatscommissie voor financiën om
de machtigingswet niet aan te nemen,
heeft verworpen, En daarna de
machtigingswet met 154 tegen 139 stem
men heeft aangenomen.
21, Zoete. Yeenen 16, Zoele Ermgaard 15
26, Goudreinet 22- 35, Grauwzoet 22-
27, Reinette d'or 21—28, Kleipcren 25
38, Spruiten 30 53, Rapen 1 6, Kool
napen 3,5—5,5, Peen 3—5, Spinazie
50—66, Witlof 10-53, l ien 12, Schor-
seneeren 25 -26, Poters 5—5,5, Karoten
10—11, Posteleijn 42 -15, alles per K.G
Roerenkool 33-62, Molsla 136 1 10,
veldsla 16—112, Seldery 96 1.26, Snij
sla 131—153, dunsel 57—69, alles per
mand. Savoije kool 12 1 13 roodc Kool
27—1.35, beide per 10 stuks; Prei 30
—1.05, Seldery 63—1.30, Radijs 1,50 en
Rabarber 2 16 alles per 10 bos
Advertentiê ia
Heden overleed tot onze
diepe droefheid na een kort
stondig lijden onze geliefde
Echtgenoole en Moeder
LEINTJE JOHANNA
STOFREGEN,
in den leeftijd van bijna 32
jaar.
C. B. VERHOEFF
en Kinderen.
Middelburg, 15 Maart 1924.
BIJVOEGSEL
VAN DE
I Begrijpelijk is het dat de blikken van
alle Slaven die steun behoefden, uit-
Zaterdag 15 Maart 1924, No. 64.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Prof. dr. van Wijk over
„Panslavism e".
In een bijeenkomst van de Geschied
en Letterk. Vereeniging in de kl. Con
certzaal alhier werd gisterenavond
door prof. dr. N. van Wijk uit Leiden een
rede gehouden over „Panslavisme".
Hij leidde zijn bespreking in, door op
een kaart van Europa aan te geven hoe
de Slaven in Europa in drie groepen zijn
te verdeelen le de Oostelijke Russen,
n.l. die in Rusland; 2e de Westelijke
Slaven, de Tsjechen, de Slowaken en de
Polen; en 3e de Zuid Slaven Serviers,
Croaten en Boelgaren; waarbij vooral in
hel oog dient te worden gehouden dat de
groep der Zuid Slaven sinds de 9de
eeuw van de anderen zijn afgescheiden
door de Germanen, de Magyarcn, en
later de Roemenen. De taal van die ver
schillende groepen heeft veel meer over
eenstemmig dan die van bijv. de ver
schillende volken der Germanen, wat
het aauleeren van eikaars taal, en het
lezen van elkaar's schrijvers vergemak
kelijkt. Herinnerd werd voorts aan den
lang nawerkenden invloed van het op
treden in de 9de eeuw, juist vóór den
inval der Magvaren, van de apostels
Kiryllos en Methodios die ten behoeve
van luin laak een alphabet en evangelie
vertalingen voor de Slaven maakten,
welke aan alle Slaven hun kerktaal en
hun schrijftaal hebben gegeven. En ver
volgens werd nagegaan hoe ieder dier
groepen zich in den loop der eeuwen
ontwikkelde, met perioden van bloei,
maar ook perioden van inzinking, waar
bij de West Slavische en de Zuid Sla
vische groepen ten slotte werden opge
nomen in andere staatsgemeenschappen,
terwijl de Oost Slaven zich ontwikkelden
tot een groote mogendheid.
gingen naar dat groote Rijk; en daardoor
j zijn in de 19de eeuw twee soorten van
panslavisme ontstaandat der Slaven
die zelf onderdrukt werden, en die aan
sluiting bij de anderen zochten; en dat
van 'l Moskousche Rusland, dat streefde
om de anderen onder zijn macht te bren
gen.
I De eerste vorm vindt zijn kiem in de
geschiften van den Slowaak Jan Ivolaar,
die onder invloed van de in Jena door
Herder verkondigde humanitaire politiek,
een opwekking publiceerde lot litteraire
wederkeerigheid. Dus een platonische
j uiting. Maar onder den invloed van de
roerige jaren van vóór 1848, kwam er
een politiek element in, dal. als reactie
tegenover liet Duitsche congres van
Frankfurt in '48, leidde tot een Slavisch
congres le Praag onder Palacky, die zelf
echter niet verder ging dan de plaats
te bepalen van de Slaven in de Donau-
monarchie, maar daardoor naast de na
tuurlijke volksaanspraken ook de histori
sche rechten stelden. De hoop op een
federatieve scheiding in die monarchie is
echter niet verwezenlijkt.Maar toen bij
het Dualisme van 1866, bij de splitsing
der monarchie in een Oostenrijksch en
een Hongaarsch gedeelte, de Slavische
groepen werden opgeofferd, kreeg het
panslavisme een anli-Oostenrijksche tint.
Het tweede soort van Panslavisme, dat
van Moskou, had een geheel ander ka
rakter Het was eigenlijk in sterke te
genstelling met hetgeen Russische
Tsaren regeering tegenover de onder
haar bewind staande, andere groepen,
deed, die zij zelf gewetenloos onderdruk-1
te; bijv. de Polen. Voor die regeering
was hel Panslavisme een holle leus,
waarvan de Tsaren zich nu en dan ien
eigen bate bedienden.
Een actief panslavisme uit die
Tsarenregeering was onmogelijk. Fni
ook het eenige jaren vóór den grooten!
oorlog opgekomen neo-panslavisme heeft
geen levensvatbaarheid gehad.
Door den nieuwen toestand n't den
oorlog komt de kwestie in een geheel an
der licht. In Rusland is de Tsarenre-'
geering gevallen en is na een periode van
chaos een Verbond van soc.-Republieken
ontstaan, dat echter naar buiten uit zich
meer richtte naar een wereldrevolutie
dan naar een bevordering van het Sla
vendom. Dit behoeft nog niet te be-
teekenen, dat Rusland in de toekomst
niets meer voor het Panslavisme zou
kunnen beteekenen; het is door gebrek
aan persvrijheid niet bekend of de be
volking even zoo denkt als de regeering,
en de toestanden in Rusland veranderen
zeer snel. Maar voor 't oogenblik doet
die regeering niets in deze richting.
Voor de Westelijke Slaven is het
Oostenrijksch-IIongaarsch probleem ver
vangen door andere problemen. Herin
nerd werd aan de bemoeiing van den
huidigen president Mazaryck met de he-
ruchle hoogverraad- processen in 1908
door de Oostenrijksche regeering inge
steld in Bosnië, om aan haar optreden 'n
schijn van rechtvaardigheid te geven.
Daaruit heeft hij het sterke besef ge
kregen, dat een federatie de oplossing
niet zou brengen, omdat die monarchie
door en door ziek was. Vooral daor zijn
toedoen is president Wilson overtuigd
van de noodzakelijkheid van het uiteen
vallen van het rijk, zooals in 1918 dan
ook geschiedde. Ook nu nog zijn er ver
schillende kwesties onderling en niet de
naburen. Maar men moet die niet te
tragisch opvatten.
Bij de Zuid Slaven heeft men de zeer
moeilijke Macedonische kwestie tusschen
de Eoelgaren en Joego Slavonië. De
Polen hebben moeilijkheden met de vele
Russische onderdanen.
Als men die toestanden overziet, zou
men lol de conclusie komen, dat er
weinig bodem is voor panslavistische
neiging. En het is eigenlijk ook heel ge
zond, dat ieder volk eerst aan zich zelf
denkt.
Kenschetsend is in dat opzicht de
vorming van de kleine Entente tus
schen Tsjecho Slowakije en Joego-Sla-
vonië, en Roemenië, een niet-SIavischen
staat.
Maar toch bestaat er in de kringen
van geleerden en publicisten een drang
tol toenadering, terwijl de verhouding
van de individuen der groepen veel har
telijker is dan tusschen de regeeringen.
(Eehalve die tusschen Boelgaren en
Serviers.)
Het panslavisme ontwikkelt zich op
het vreedzaam gebied van geestelijk con
tact.
Of er ook politiek in die beweging zal
komen, zal afhangen van de ontwikke
ling der omstandigheden waarvan niets
te voorspellen valt. Maar een feit van
beteekenis is het dat eenige duizenden
Russische studenten nu te Praag stu-
deeren op kosten van den Tj. Slow.
Staat, en dat veel Tsjecho-SIowaken in
den oorlog lang in Rusland vertoefd
hebben en met liefde voor liet Russische
volk zijn teruggekeerd.
Er zijn ook algemeene karaktertrek
ken. In een welsprekend slotwoord
schetste de spreker de sterk van de
Germaansche hardheid en oprechtheid
afwijkende weekheid van geest der Sla
ven, die door haar consequentie tot on
oprechtheid kan leiden, maar zich ook
uit in fijngevoeligheid.
Een hartelijk applaus van de aanwezi
gen dankte den spreker voor zijn in
houdsvolle rede, waarvan we hier
slechts een vluchtig overzicht gaven.
Uit Stad en Provincie.
üit Middelburg.
Voor den aanvang van de repetitie
van hel Middelburgsch Muziekkorps a 1-
h i e r op gisterenavond, herdacht de di
recteur, de heer Jan Morks, met eenige
gevoelvolle en van groote waardeering
getuigende woorden den heer A. W. Ber
denis van Berlekom, gisteren alhier over
leden.
Spreker memoreerde de groote belang
stelling van den overledene in het mu
ziekkorps, niet alleen in woorden, doch
ook meermalen in daden.
Als hulde aan de nagedachtenis van
den overledene werd na deze woorden
Handel's Treurinarsch uit het Oratorium
„Samson" uitgevoerd.
Ter eere van den 90sten verjaardag
van een der verpleegden in het Oude
Mannen- en Vrouwenhuis, 0. Waterman
alhier, was het Donderdagavond feest.
De feeststemming werd ten zeerste ver
hoogd doordal ook nu weer de Mando-
linevereeniging „Sempre Avanti" haar
zoo gewaardeerde medewerking verleen
de.
üit Zuid-B«rAland.
In de Donderdag gehouden raads
vergadering van K1 o e t i n g e was af
wezig de heer P. D, Hoogstraate met
kennisgeving.
Naar aanleiding van een stuk in de
„Kloelingsche Courant" van A. B., infor
meert de heer Trimpe of de gemeente
verplicht is 30 pet. van de geraamde
kosten voor landbouwhuishoudonderwijs
te betalen, waarop de voorzitter ant
woordt dat deze cursus onder de nijver
heidsonderwijswet valt en dus de ge
meente verplicht is die bijdrage te be
talen. De heer Trimpe vindt dan ook
dat bedoeld ingezonden stuk de kwestie
onzuiver naar voren brengt en dat de
inzender dus met dergelijke zaken niet
op de hoogte schijnt te zijn. Meerdere
leden stemmen dat toe.
Van den heer Rademacher-Schorer
was een schrijven ontvangen betreffen
de het vellen van hoornen in de z.g.
weidjes. De hoornen zullen worden ge
veld om de stichting de Capellerij te
onderhouden en zoodoende meer aan
haar doel te laten beantwoorden.
De voorzitter merkt hieromtrent op
dat de inspecteur van het Staalsbosch
bedrijf een onderzoek heeft ingesteld
daar ter plaatse doch nog geen bericht
daaromtrent is ingekomen. (Dc hoornen
zijn grootendeels geveld). Voor kennis
geving aangenomen.
Het primitief kohier van dc Honden
belasting van 1924 wordt vastgesteld met
een totaal aanslagen van 84 en tot een
bedrag van f 244.
Besloten wordt de rooilijn voor aan
den nieuwen Rijksweg te bouwen wonin
gen vast te stellen op 18 Meter uit
den as van den weg. Omtrent rioleering
merkt de heer Slraub op dat het is
gewenscht dat de heer Kakebeeke rio-
leert alvorens toestemming te geven tot
bouwen, welk voorstel door den heer
Trimpe wordt ondersteund. Hierna wordt
het voorstel m. a. st. aangenomen. Wat
betreft de eerst te bouwen woning dient
een uitzondering te worden gemaakt,
daar het plan tot bouwen enz. reeds
klaar is; echter kan de verplichting wor
den opgelegd dal, zoo die rioleering lot
stand komt, daarop aan te sluiten. Na
nog eenige discussie over den afvoer
van vuil water enz., wordt van dit punt
afgestapt.
Op een verzoek van de commissie tot
wering van schoolverzuim om een pre
sentiegeld toe te kennen van fl per
les en per vergadering, wordt met alge-
iineene stemmen afwijzend beschikt.
De pensioensgrondslag van den heer
'Houtekamer en mej. Herg wordt respec
tievelijk van f 150 op f 120 en van f 50 op
f 70 gebracht.
Aan den heer K. Slager wordt een
gratificatie verleend van f 10 wegens het
zich beschikbaar stellen als plaatsver
vangend gemeente-veldwachter.
Bij de rondvraag merkt de heer Lens
hoek op dat het gaslicht tegenwoordig
verbazend slecht is, en vraagt of B. en
W. op verbetering daaromtrent willen
aandringen. Met het oog op even
tueel te bouwen woningen langs den
Nieuwen Rijksweg, acht hij 't gewenscht
om nu reeds gas- en waterleiding aan
te leggen. De voorzitter antwoordt hier
op, dat volgens verkregen inlichtingen
hiertoe zal worden overgegaan.
Donderdagavond trad voor de le
den en niet-leden van het Nutsdcparte-
een voorToopigc voorziening ffiöer~wor-
den getroffen.
Zooals van zelf spreekt, kan bij dc
voorloopige voorziening bij ontstentenis
van hel noodige materiaal, slechts in
zeer beperkte mate in onderscheidingen
worden getreden. Trouwens tegen een
aldus onvermijdelijke uniformiteit be
staal le minder bezwaar, waar de voor
ziening, niet dan over een kort tijdvak
zal gelden en bovendien naar de be
paalde bedoeling in geenen deele op de
definitieve herziening zal praejudici-
eeren.
De overwegingen ter zake aan de hand
van het, vorenstaande hebben tot de slot
som geleid, dat de voorziening
voor 1924 aldus valt te treffen, dat
met ingang van l Mei op de be
zoldigingen een korting wordt toe
gepast en wel voor gehuwden en
kostwinners van aanvankelijk 5
pet., welk percentage dan met ingang
wal voor 8 inbraken zeker heel weinig
is. Bij een inbraak werden de dieven ge-
sloord en namen zij de vlucht De polilio
stelt een onderzoek in
Naar de „Z. K." meldtv stelt heden
eene commissie uit Ged. Stalen, heslaan-
de uit den commissaris der Koningin en
de heeren Dicleman en van Rompu met
de gemeentebesturen van Sas van Gent
en Westdorpe een onderzoek ter plaatse
in naar de grensscheiding tusschen die
gemeenten bij de clectrische centrale.
(Voor verder Stad en Provincie zie
met het Derder Blad.)
APOTHEKEN.
Zondag en de nachten der volgende
week zijn dc navolgende apotheken ge
opend
Middelburg M. J. van Pienbroek
Vlissingen A. J. v Ockenburg, kl.
IMarkt.
van (lcn Griek, op (le slikken aan dc
zijde van hel mosselland. Ilel schip is
niet gezon?<en zooals in de eerste berich
ten werd gemeld 'l Belgische stoomschip
,,Sierra Negra" heefl na de aanvaring
zijn reis toen nog voort kunnen zeilen.
Terwijl liet Engelsche schip 's morgens
bij hoog water vlot is gesleept en, o.veti-
eens mei averij zijn reis heeft voortgezet.
LKGER EN VLOOT.
De luit lor zee 2c kl. J. A. L.
Mulder wordt VI dezer ter beschikking
gesteld en op de pantscrbool „Gruno" te
Vlissingen vervangen door den luit.
ter zee 2e kl. G. A. Vermeer.
- Do Cornells Drehbel" Hr. Ms de-
polschip Voor den onderzecdienst is tot
iJmuiden buitenom en vandaar binnen
door van Vlissingen te. Den Helder aan
gekomen. om daar gestatipnneerd te blij
ven
ber T4ö—lay
Ned Amerik. Vaart 87—881/2; Nederl.
Scheepvaarlunie 222-124; Kon Holl.
I.loyd 93/t; Kon. Ned. Sloomb. Mij. 75Vs-
Jurgens A 63i/2—04i/>.
Anaconda 743/j; Steels 112'/tErie 26?/s
Southern Railway 58'/s; Common Ma
rine 9 dertien zestiende. Preefred do
331/2; Maxwell Gr. C. v. A. 4%"Maxwell
well Land CerL v. Inc. .Bonds 13'/».
Prolongatie l3/4.
Russen Öbl. 1880 7, Consols 9'/»; Ho
pe 8 dertien zestiende
Markt sluit ongeanimeerd
Wisselkoersbn
Londen cheque 11 56y«, Parijs 12.92»/*;
Brussel 10.S5; Dollar Cable 2.09»/2.
MARKTBERICHTEN
Middelburg, 11 Maart. Op de vei
ling werden dc volgende prijzen besteed:
Zure Bellefleur 25. Zoete Bellefleur 11
Karpet met Kleedjes
Te zien iederen werkd. tuss. 5
en 6 uur n.m Abeele, N. Vliss.
weg C 182.
Vereen, «ot bewuste regeling van
het kindertal.
Alle inlichtingen omtrent liet
doel van dezen Bond. worden op
aanvr kosteloos verstrekt Plaat
selijk- secretariaat .i. P VAN DE
VELDE. Seiswcg R111. Middel
burg
EEN BEKLANTE
TIMSSERIÏIANS-
EN METSEIAARSZAAK
Ie Middelburg ter overname aan
geboden Brieven 110 251 bureau
dezer.