xe;ijise
No. 61
Woensdag 12 Maart 1924
167" Jaarga
Sij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Na nog eeu heelen dag behandeling
van artikels, is de begrooting van On
derwijs, K. en W, aangenomen met 57
tegen 13 stemmen (Vrijz.-I)em., Soc. Dein.
en Communisten
v Het gaat moeilijk om in enkele woor
den de opmerkingen over zoo velerlei
onderwerpen samen te vatten. En eerlijk
gezegd heel'l de discussie ook weinig
opgeleverd, dat de moeite loont het hier
nog eens vast te leggen.
Dat de heer v, Itavesteijn plotse
ling een lompen aanval op de pacificatie
deed en zelfs stemming vroeg over het
artikel betreffende de salarissen der bij
zóndere onderwijzers, was niet zoo heel
belangrijk. Alleen de twee communisten
stemden tegen den post.
Bij de afdeeling Kunsten en Wele-s
sehappeu school de'heer Klcerelco-
p e r wat te ver door toen hij bij een ver
wijl aan den Minister wegens de be
zuiniging op de uitgaven voor cultureele
ontwikkeling hel idee opperde om dan
maar wat minder uit te geven voor de
oude monumenten en meer voor de „le
vende" waarmee hij o.a. de openbare
leeszalen bedoelde. Hij kwam daarmee
achter in één schuitje met een voor hem
zonderlingen reisgenoot, den Plattelan
der de Boer, die al die uitgaven voor
kunst veel te veel vond De heer v.
Rycke vorsel deed dan ook een goed
woord voor de monumenten, de heer v.
Raresteijn deed dat ook voor de
natuurmonumenten.
Later werd door den heer Gerhard
voorgesteld om deir post voor de open-
bfli-e leeszalen weer te verhoogen niet
f 30.000 tol het bedrag van het vorig
jaar. Maar de bezuiniging overwon, cu
het amendement werd verworpen met
58 tegen 19 stemmen.
A v o n d z i 11 i n g.
BCiaanciën" was 's avonds aan de
keurt
Daarbij heeft mr. v. S c h a i k betoogt,
dat ten onrechte de kloosterlingen, de
religieuzen, irx de ï-ijksinkomstenbelasting
worden aangeslagen ook als zij tot de
ooutemplatieve orden hehooren, of zuiver
liefdadig werk verrichten.
Met den heer Staalman drong deze
spr. aan op verlenging "der overgangsbe
palingen van den tabaksaccijns.
Aangeteekend zij voorts, dat de heer
Weit kamp een eenvoudiger regeling
van den vleeschaccijns iu overweging gaf;
dat do heer v. D ij k hoopte op een an
dere regeeringsopvatting over denooduit-
keeriug aan de 'gemeenten; en dat de
hwr J. ter Laan een motie indieude
oo* alsnog een uitkeering te verstrekken
•ver '23. en er een te overwegen voor
'24. Hel onderwerp bleek velen leden
aan Ixet hart te liggen, want ook de
Ueerexx Smeenken Oud en mej. Katz
betoogden dat vele gemeenten zijn ge
dupeerd door het uitblijven van de toe
gezegde uitkeering.
De heer. v. Voorst tot Voorst wil
de consolideering vau de tot 500 mil-
lioeu gestegen vlottende schuld; en mej.
v. Dorp bleek hel niet eens met de
regeeringspolitiek inzake het vasthou
den van het goud.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Hedenmorgen te half twaalf is
de van de Markt vertrokken electrische
Irani bq den wissel in de Langeviele
alhier gederailleerd. De wagen, die
tot halfverwege het klinkerpad stond,
was spoedig weer op de rails gebracht.
De trams moeten nu voorzichtig rijden
over die plaatSj daar de jjails een voor
iederen leek zichtbaar gebrek vertoonen.
We ontvingen hel volgende schetsje
van een tooncellje uil ons „Straatleven''
Maandag 10 Maart 1921, 's middags
5 uur. Een stralende voorjaarsdag, met
blijde beloften voor een komende lente.
Midden in den drukken verkeersweg,
die Lange Delft heet, is een onuoozel
kalike amechtig neergezegen op de klei
ne steentjes vóór de Bonneterie. En
vriendelijke handen hebben kannen azijn
uitgestort op het plaveisel om het diertje
tot de werkelijkheid terug te brengen.
Publiek stroomt toe en vormt een
dicht kluwen.
,,'ix Beestje, dat Maandag houdt", ver
onderstelt een gfappicus I „Het stomme
«her heeft een pool gebroken", weer
spreekt een belangstellende juffrouw.
En al dichter wordt bet kluwen
Het verkeer komt welhaast tot stil
stand. Fietsers stappen af, auto's stop
pon. motorrijwielen worden door 'hun
berijdei's verlaten; de belangstelling ver
meerdert zienderoogen.
En een nieuwsgierig toeschouwer in-
formeert bij het jongske, dat het kalfske
geleidt, naar den wélstand van dit neei--
liggend wonder der schepping.
Hel simpele antwoord luidt: „Oh, 't is
niks, ie is alleen een beetje moeil"
Do toeschouwer daarop weer „Dal
ziju we allemaal wel eens in deze dagen,
met de lente iu onze beenen."
Kluwen ontwart zich langzaam en
stil-aan.
Gisterenavond bluschte de politie
met een miniinax een schoorsteenbrandje
ten huize van T. in de Heerenslraat al
hier.
In de Langeviele.alhier brak he
denmorgen de achteras van een brikje.
Persoonlijke ongelukken kwamen daarbij
niet voor.
Uit Vlissingen.
Gisterenmiddag ondervonden vier
agenten van politie te V 1 i s s i n g c n he
vig verzei van een dronken man, die zij
naar het politiebureau wilden över-
brengen. Op het bureau pleegde de
woesteling ook nog vernieling.
Dooi- de recherche le 's Graven-
hage is een minderjarig meisje aange
houden, afkomstig uit V f i s s i n g e n, dat
iu voor haar ongeschikte omgeving ver
toefde. Zij is te Vlissiugen onder het
ouderlijk gezag teruggebracht.
Uit Walcheren.
Dinsdagavond had te, Souburg in
Rehoboth een propagauda-avond plaats
van de Nat. Chr. Geheelonlhoudersver-
eeniging, afdeeling Vlissingen, daartoe
dóór de Souburgsche vrienden genoodigd
mei bet doel ook daar een afdeeling op
le richten" De voorzitter hoopt, dat hel
hiertoe dezen avond zal komen. Nadat
een dameskoor een paar liederen had
gezongen werd eeii opstel geleverd over
„Plaatselijke Keuze".
Daarna werd een samenspraak ge
houden, getiteld „Zijn laatste glas",
waax-na ds. Graves van Willenswaard de
vergadering met dankgebed sloot.
In de DinSdag gehouden raadsver
gadering te Westkapelïe, waarin de
heer B. Louwerse afwezig was, kwam
in bespreking of de gemeente zal over
gaan Lot verharding van den Geert-
jesweg. Het dag. bestuur was van mee
ning, dat dit niet een direct belang is
voor deze gemeente, en stelde dan ook
voor daarvoor geen uitgave te doen. Na
eenige bespreking werd m. a. s. besloten
met het voorstel van B. en W. accoord
te gaan.
Van het bestuur der Ohr. school was
een aanvraag ingekomen om de gem.
vergoeding over hel jaar 1923, volgens
art. 101 van de L. O. wet. Gevraagd
werd f 8.32 per leerling. Daar het bedrag
per leerling van de O L. school f6.35
bedraagt, werd besloten dit laatstge
noemde bedrag ook aan de Ohr. school
toe te kennen.
Daarna kwam aan de orde vaststelling
van een nieuwe schoolgeldregeling.
Na een breedvoerige uiteenzetting van
de nieuwe schoolgeldregeling door den
voorzitter, stellen B. en W. voor de
volgende regeling vast te stellen: bene
den een belastbaar inkomen van f 100
wordt geen schoolgeld betaald. Aange
slagen naai- een belastbaar inkomen vim
f 100 tot f200 wordt 25 cent per leerling
betaald; van f200 tot f400 35 cent; van
f400 tot f600 45 cent, van f 600 lol f 800
60 cent; van f800 tot f1100 80 cent; van
f1100 tot 1 1500 f 1; van f 1500 tot f2000
f 1.25. Voor elke f 500 meer een klasse
hooger i\ 25 cent, tol een maximum be
lastbaar inkomen van f 8000. Volgens deze
regeling wordt dus begonnen met school-
geldheffing bij een zuiver inkomen van
f 550. Daarop volgde een uitvoerige be
spreking, waarna de heer W. Huibregtsö
voorstelde pas schoolgeld te heffen hij'
een zuiver inkomen van f840. Dit voor
stel werd verworpen mot 4 tGgen 2 {stem
men, u.l. de heeren W. ïïiiïbreglse en
B. Peene. De heer P. Peene stelde daar
op voor het minimum zuiver inkomen te
stellen op f 650; ook dit voorstel onder
ging hetzelfde lot als het voorgaande
voorstel. Daarop werd het voorstel van
B, en W. aangenomen met 4 tegen 2,
n.l. de heeren P. Peene en W. 1-Iui-
breglse.
Bij de rondvraag sprak de heer P.
Peene de wenschelijfclxeid uit, werken,
die alleen in den zomer plegen uitge
voerd te worden, deze thans te doen
verrichten, zulks met het oog op de
werkeloosheid. Met de tijdsomstandighe
den wordt rekening gehouden.
Uit Z u i d-B o y e 1 a n d.
Door B. en W. van II c i n k e n s-
zand zijn op de aanbeveling voor ge
meente-secretaris geplaatst de heeren:
J, L. Snijder, ambtenaar ter secretarie
te Kruiningen, P. W. J. Immink, idem
te Borssele en L J. Vogelaar, idem te
Dinteloord.
Uit No o r d-B e ve 1 a nd.
De gemeenteraad van Wissen-
kerke heeft beslóten in samenwerking
met dc andere N. Bev. gemeenten aan
II. M de Koningin le verzoeken bij haar
a.s. komst in Zeeland ook dit eiland te
bezoeken. Een crediet van f 300 werd
daarvoor toegestaan.
liet ï-aadsverslag moeten we tot een
volgend nummer aanhouden.
Uit Z e>e u we ch-Vl aan d eren O. D.
De heer J. A. F Hermans, arts le
Ossenisse is met ingang van 15
Maart a.s. benoemd tot gemeente-genees
heer le Mierlo.
.Met ingang ven 1 April a.s. is be
noemd tot «ambtenaar Ier secretarie der
gemeente Heemstede de heer E. J. C.
Hermans te Ossenisse.
NIEUIBpOUTEYISCB
jjZOHDERSGRAAT.
GRAyEKSTRAAT
j:;hgek markt.
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
Het afscheid .van Ds. M. Hofman
van de Geref Gem. te Rijssen is bepaald
op Zondag 30 Maart en zijn bevestiging
en intrede le K r a'b lx e n d ij k e op Zon
dag 6 April. Bevestiger is ds G. II. Ker
sten van Ierseke.
Ds. v. d Voort v. Zijp
Heden herdenkt ds. O. v. d. Voort v.
Zijp, lid der Tweede Kamer, den dag
waarop hij voor 25 jaar bij dc (Ned. Herv
Gemeente te Vuuren en Dalem het .pre
dikambt aanvaardde. Na 4 jaar vertrok
hij naar Doesburg, waar hij eveneens
4 jaar stond; daarna kwanx hij voor het
district Tjitseradeel, waar hij mr. Troel-
slra sloeg voor de A. 11. partij in de
Tweede Kamer. Zondag voerde de jubi
laris in zijn eerste gemeente het woord.
Ned II e r v. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Oude-
lande door ds. .1. «I. Homburg te Goes.
Geref. Gem.
Bei-oepen te Werkendam ds. 11. Kok le
Aagtekerke.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Op Vrijdag 21 Maart geeft de hier
van vroeger reeds goed bekende zanger
Jan van Riemsdijk een uilvoering in
den Schouwburg alhier.
Onze sladgenoote, niejuffi-ouw dr.
W. A. Kosten, heeft te Antwerpen in de
Assissenzaal van het Gerechtshof, op ini
tiatief van de Vlaamsche Konferentie der
Balie, een voordracht gehouden over de
opvoeding en 't leven van de Athecn-
sclie vrouw.
De „Volksgazetle" schrijft o.a.
„Zij lxeeft haar auditorium gedurende
anderlxair uur geboeid met een zoo aan
gename als volledige beschrijving der
Alheensche Vrouw, van aan de wieg tot
aan 't graf. Graag zouden wij haar rede,
vooral om de leidsters onzer vrouwen
ontvoogding te behagen en zelfs te slich
ten, in haar geheel hebben weergegeven.
Daar de interessante spreekster haar on
derwerp echter voorbeeldig, volledig en
alzijdig heeft aangeroerd, is ons dit even
wel spijtig genoeg natum-lijk, niet moge
lijk".
Aan „De Morgenpost" outleenen wij,
dat o.a. schepen Junes en vele advo
caten en magistraten de lezing bijwoon
den en dat de voorzitter, de heer Uur
stens, de tolk van geheel het publiek
was, wanneer hij spreekster iu harte
lijke woorden bedankte voor haar zoo
zeer gedocumenteerde en beeldrijke
voordracht. Een avond als thans, ver
volgde tie heer Curstens, brengt weer
rylhme, harmonie en afwisseling in het
zoo vaak prozaïsche loven van den ma
gistraat, en weerhoudt hem tevens een
uitsluitend nuchter mensch!
Kunstavond Mevr, Fa-
b e ï-—G roneman.
Eenei'2ijds was Ixet jammer, dat niet
meerdere waren opgekomen naar den
kunstavond, die gisteren in de kleine
Concertzaal a 1 h i e r, vanwege de af
deeling Middelburg van hel Algemeen
Nederlandsch Verbond gegeven werd,
maar aan den anderen kant was er wel
door die intieme sfeer bereikt, passend
bij voordrachten van dit minnestreel-paar-.
mevrouw Faber—Groueman eu den heer
Wiebel.
Mevrouw Faber begeleidde zichzelf op-
de luit, een der oudste instrumenten. Ze
begon met eenige middeleeuwsche liedjes
jiel liedje van de minnestreelen, het
oude geestelijke lied. „Gelijk de witte
zwanen zingen", de ballade „Van twee
koningskinderen", en HoolTs Claere, wat
lxeeft er Uw hartje verlept".
Toen: bij haar eerste optreden wis
ten wij niet wat we van haar stem den
ken moesten; het was een timbre zelden
door ons gehoord, dat ons niet direct
aanspralc.Maar hoe meer mevr. Fabcr's
zeer uitgebreid pi-ogramma verliep, hoe
meer wij onder de bekoring zijn geko
men van dit fijne, beschaafde geluid, en
deze sympathieke voordracht, waarvan
een zeer groote charme bleek uit te
gaan, zoo dat wij meer en meer geboeid
werden, en 't ons tenslotte erg speet ('t
is heel onbescheiden), dat 't uit was
Mevr. Fdbcr loonde zich aldus een
zeer talentvol artiste ,in al de genre-
liederen, die ze gisterenavond gaf, -volko
men thuis. Het bekende Lenteliedje, het
aardige „Vcusterken" van Nicolai, en an
dere meer „wijsjes" dan liederen waren
even juist x-oorgedragen „schilderen"
noemde de kunstenares 'tl, als hel lied
van Miguou van Thomas.
Van verschillende, wiegeliedjes, en het
bekende „Sing me to sleep" genoten wij
evenzeer als van de Serenade van Gou-
r.od
Enkele dezer werden bovendien bege
leid door klarinetspel van den heer Wie
bel; wij hadden niet gedacht, dat dit trio
vrouwenstem-luit-klarinet. zoo'n schoon
ensemble zou geven. Zoo volkomen hel
minuestreel karakter houdend, ook
De beide kunstenaren gaven zeer veel,
en bleken niet het minst vermoeid.
Mevr. Faber leidde ieder liedje met een
kort woord iu. Zij heeft (bescheidenheids-
halve9) daar niel bij gezegd, dat veel van
de voorgedragen liedjes door haar
zelve getoonzet zijn voor klarinet en luit
begeleiding bekendheid daarvan komt
haar toch volkomen loei
Wij vernamen nog, dat mevr. Faber
's middags voor de leerlingen der hoog
ste klasse van gymnasium en H. B. S. in
het gymnaslieklokaal van laatstgenoemde
inrichting met zeer veel succes is opge
treden.
Voor allen die sukkelen
met moeilijken en onregelmatigen stoel
gang zijn Mijnhardt's Laxeertablelten on
misbaar Zij werken vlug en radicaal en
veroorzaken niet de minste kramp. Doos
60 ct. Bij apoth en drogisten.
(Ingez. Med.)
ONDERWIJS.
Benoemd tot lijdelijk onderwijzeres
aan de openbare lagei-o school le S c h o-
re mej.'P. Verflage, (e Middelburg.
Benoemd met ingang van 1 Mei a.s.
tot onderwijzer aan de Kon. Emma-
school te Amsterdam, de heer J. J. Leys,
te Ierseke
Met een openbare les over „De
herleving van de Geschiedenis der Ge
neeskunde", aanvaardde hedennamiddag
Dr. J. G. de Lint, arts te Gorlcum, Sn
liet Groot-auditorium van het Academie
gebouw zijn werkzaamheden als privaat
docent in de geneeskunde aan de Rijks
universiteit le Leiden.
R ij lcsdag nor maallessen te
O o s t b u r g,
Met ingang van 1 September a.s. zijn
benoemd aan de Rijksdagnormaallessen
te Oostburg
tot directeur en onderwijzer J. van der
Worp te Oldenzaal;
tot onderwijzer. J. P. Roozendaal te
Middelburg; F. L. Ilage le Rotterdam en
W. Nieuwenhuijse te Voorburg.
Aan het personeel de Rijksnormaalles
sen le Oostburg is tegen denzelfden da
tum eervol ontslag verleend, behalve aan
de onderwijzeres in de handwerken mej.
Rissceuw, en den onderwijzer iu de li
chamelijke oefeningen, den heer A. C.
Kiviet, beiden te Oostburg.
Een Zeeuwsch request over
den t o e 1 a t i n g s 1 e e f t ij d.
Te Goes had gister in den P- v. O.
een vergadering plaats van afgevaardig-
den vanOudercommissjes uit geheel
Zeeland, teneinde plannen te heramen
om het Kon. besluit tol vei'hooging van
den toelatingsleeftijd der kinderen tot
7 jaar hoewel dit tot 1 Sept. a.s.
is opgeschort (Ingetrokken te krijgen.
Voorzitter was dc heer D. A. Polder
mans te 's-Gravenpolcler. Deze betoog
de dat dc. maatregel van hef Kon. be
sluit §ben bezuiniging zal bi-engen aan
onderwijzers, die aan den dijk gezet
worden, maar wachtgeld worden toe
gekend en aan bewaarscholen zullen
groote kosten moeten worden besteed.
Jn die gemeenten waar geen bewaar
scholen zijn, zullen de ouders den last
van den maatregel ondervinden. Spr.
leest bew (jzen van instemming met de
actie voor uit zeer veel gemeenten in
Zeeland.
De heer De Zeeuw, Yeere, vertegen
woordiger van liel Ned. Onderwijzers Ge-
uoolschap voor Zeeland, juicht deze actie
•der ouders toe. Spr. wijst er op dat de
regeeriug steeds de lasten verschuift.
Ten slotte wordt besloten het volgende
request aan II. M. do Koningin le zen
den
om! erge teeltenden geven met den diep-
slen eerbied le kennen,
dal ze met diep leedwezen hebben
kennis .genomen van hel Kou. besluit,
waardoor de toelatingsleeftijd tot de la
gere school wordt bepaald op zeven
jaar: dat door dezen maatregel vooi'al
hel platteland door zijn gemis aan be
waarscholen ten zeerste wordt getroffen,
dat de beoogde zuinigheidsmaatregel,
vooral 'tengevolge kan hebben, dat de
gemeenten voor grootore lasten komen
te slaan, ids ze mochten overgaan tot het
slichten van bewaarscholen
dal deze maatregel bijzonder hard
moet ingrijpen in het gezinsleven,
reden waarom ze eerbiedig de vrijheid
nemen Uwe Majesteit te verzoeken, die
maatregelen le treffen of te doen ircffen.
waardoor genoemd Kon besluit wordt
ingetrokken en de toelatingsleeftijd blijft
zooals die lot heden was
LANDBOUW.
Pij de koeien van den veehouder
Lagendijk le Krabbcnd ij k e doet zich
mond en klauwzeer voor
Vrijdagavond hield de Coöperatieve
Boerenleenbank le C o 1 ij n s p 1 a a t een
afgenicene vergadering. Uit hot verslag
van den boekhouder bleek, dat in 1923
o a was ontvangen aan spaargelden
f 96.37S.38, aan terugbetaalde voorschol
len f 30.135, in loopende rekening, a van
de leden f 126.869,01. b van de Centrale
Bank f 109.291,17.
Uitgegeven was aan terugbetaalde
spaargelden f 83 498,69, aan gegeven
voorschotten f 35 580 uitgaven in loopen
de rekening a «aan de leden f 137.667,45, b
aan de Centrale Bank 1' 105 270,36.
Op 31 Dec 1923 bedroeg liet bedrag
aan uitstaande voorschotten f 59.320; en
het tegoed in loopende relc. f 186.538,34,
De schulden bedroegen aan spaar
gelden f 217.998,14, in loopende. rek.
aan de leden f 37 225,93, op hel reserve
fonds f 5.876,87
De zuivere wiust bedroeg f 1594,22
Beslolen werd dit bedrag bij (iel reserve
fonds te voegen. De aftredende bestuurs
leden werden allen herkozen.
Aangenomen werd een voorslcl van
het bestuur om de F, pet provisie iu
loopende rekening le doen vervallen.
Geen longziekte in Dreutlxe
Pref. Remniells, dii'ecteur van den
Veeartsenijkimdigcn Dienst, deelt het
volgende mede
Het onderzoek der ziektegevallen on
der het vee in Drenthe, heeft uitge
maakt dat besmettelijke longziekte is uit
gesloten. De ziektegevallen waren van
verschillenden aard en betroffen hoofd
zakelijk een ontsteking van de longen
van niet-ei'nstig besmettelijk karakter.
Alle voorzorgsmaatregelen ter plaatse
worden ingetrokken en liet ver voer ver
bod van vee in Drenthe wordt opgehe
ven.
Ook de geruchten, als zou in Duilsch-
land onmiddellijk over de grenzen bij
Gendringen, longziekte zijn uitgebroken,
zijn onjuist gebleken.
Mond- en k 1 a u w z e er.
Stand van liet mond- en klauwzeer in
Nederland gedurende de week van 24
Februari—2 Maart 1924.
Aantal
Provinciën
Vecbeslagon
Gem
Friesland
17
9
Drenthe
8
7
Overijsel
9
5
Gelderland
36
22
Utrecht
5
4
Noord-Holland
U
8
Zuid-Ilolland
33
22
Zeeland
3
2
Noord-Brabant
28
26
Limburg
10
8
Totaal 160
113
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERU.
Faillissementen.
Hel faillissement van A. Iluissoou,
koopman in manufacturen te Borssele,
curator mr. P. Dieleman te Middelburg
is geëindigd wegens in kracht van ge
wijsde gegane uitdeelingslijst