KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zilting van Woensdag.
Minister de Visser moge dan, zooals
wel beweerd wordt, ambtsmoe zijn, hij
toont zich in de Kamer nog altijd een
frissche strijder. Zoo gisteren weer toen
liet debat liep over de beweerde vrij
heidsbeperking van het middelbaar on
derwijs.
Op uitnoodiging van den Minister had
do heer Marchant eenige concrete
voorbeelden van dergelijke vrijheidsbe
perking genoemd, en speciaal gewezen
op de vele gedetaileerde aanschrijvingen
en pictlustige voorschriften welke aan de
directeuren alle arbeidslust en initiatief
ontnemen. Pacificatie mag niet leiden
tot nivelleering op het peil van het laag
ste ter meerdere glorie van het verstik
kende dogma der uniformiteit.
Hechts werd door de heeren v. d. Mo
len, Wijnbergen en Rutgers toe
gegeven dat het middelbaar onderwijs
wel wat erg aan banden was gelegd,
maw dat was ten deele een onvermijde
lijk gevolg van het toezicht, voortvloei
ende uit de subsidieering. Alleen de heer
T i 1 a n u s, die secretaris is van den On
derwijsraad, achtte het verwijt onge
grond. Hij verweet het sommigen groo-
ton gemeenten dat zjj hun leeraars hoo-
ger bezoldigden dan aan andere particu
liere middelb. scholen mogelijk is. Waar
tegen de heeren Marchant en A1-
barda opmerkten, dat een gesubsidi
eerd lichaam de toestanden niet mag ver
ergeren maar zeker wel mag verbeteren.
Toen kwam de Minister, en hij
wees iedere beschuldiging van vrijheids
beperking verre van zich. Hij haatte
iederen dwang in dat opzicht. Somwijlen
noopt echter het gevaar van fnuikende
onderlinge mededinging tot ingrijpen, en
moesten er circulaires worden uitgevaar
digd met het oog op de bezuiniging.
In bijzonderheden zette de Minister
uitefen, dat hij bij de uitvoering van het
advies van den Onderwijsraad juist ge-
Waakt had dat niet onbewust toch een
vrijheidsbeperking werd ingevoerd. En
aan hel slot van zijn rede zei hij zoo
spoedig mogelijk met de aangekondigde
uovelle tot wijziging der Middelb On
derwijswet te zullen komen, juist om
meer vrijheid te geven aan dat onder
wijs
Vermeld zij verder nog dal mej.
Wester m a n nog een verzuchting liet
hooren over de aansluiting van het lager
aan het middelb. onderwijs door de af
schaffing van het Fransch op de lagere
scholen De heer Albarda vond ook
die aansluiting niet zooals ze zijn moest,
maar ontkende dat de afschaffing van
het Fransch daaraan schuld had.
De Minister liet zich daarover niet
uit.
Vandaag voortzetting.
"aiFwTiTTFn
fME BEGROOTING VAN OORLOG.
Mem. v. Antw is het eindcijfer der
«Begrooling van Oorlog teruggebracht van
02 1 milliocn op 61.G millioen.
Waar nog steeds velen van meening
zijn, dal de oorlogsbegrooling in belang
rijke mate zou hebben bijgedragen tot
de stijging der Staatsuitgaven boven het
peil van de voor-oorlogsche jaren, (re
kening houdende met een voor dezen tijd
aangenomen indexcijfer), wijst de Minis
ter er op., dat die begrooling feitelijk b e-
neden dal vergelijkingspeil staat, en
zulks terwijl de last van pensioenen en
wachtgelden bovenmatig is gestegen.
De maatregelen ter bezuiniging zul
len mede de uitwerking moeten hebben
'het accres van den pensioenlast, dat nog
verwacht moet worden, in beperkten tijd
op te vangen en den pensioenlast lot een
matiger bedrag terug 'te brengen. De
reeds doorgevoerde maatregel van be
perking van het beroepspersoneel is in
deze richting reeds een stap van betee-
kenis Voorts kunnen als nieuwe maat
regelen worden genoemd de voor het
gcheele rijkspersoneel voorgenomen ver
laging der salarissen en wijziging van de
pensioeuwetgcving; invoering van het ca-
pituiantenstelsel voor het lagere ondcrof-
'ficierskader; voor zoover toelaatbaar, ver
hoogiug van den leeftijd waarop het be
roepspersoneel den militairen dienst ver
laat; meer beperkte toepassing van de
bepaling betreffende het verlaten van
den militairen dr=;isc met reserveplicht.
Be maatrege'en zullen verder omvat
te®, naast doorgevoerde vereenvoudiging
bij eenige le^eronderdeelen en naast in
voering va- hel reeds genoemde capitu-
lautenstel'al concentratie van het mili
tair onde wijs; ingrijpende vereenvoudi
ging van iet voorocfeningsinStituut van
den vrijwil, gen landStor;-i, iiet; voor zoo
ver mogelijk, gebruik maken van ver
lofskader als hulpinstructeurs bij de op
leiding der 1 ahtingen; het zooveel moge
lijk, recruteoren van de beroepsonder-
officieren uit het verlofskader.
Gerekend is, dat de oorlogsbegrooling
op deze wijze geleidelijk zooveel zal kun
nen worden vermiaderd, dat het eindcij
fer omstreeks f 6 millioen lager zal kun
nen worden gesteld, terwijl dan jaarlijks
ongeveer f 4 millioen beschikbaar zal zijn
voor aflossingen ten behoeve van aan
schaffing van nieuw materieel, waarvoor
thans ongeveer 2Vs millioen op de be
grooting is uitgetrokken.
Opleiding. Plannen zijn uitge
werkt, om eene met ingang van October
1924 in te voeren gecombineerde oplei-
ding van aanstaande beroeps- en verlofs-
ofricieren gedurende één jaar, waarbij de
leerlingen van beide categoriën tot aan
voerder zullen worden opgeleid, op de
wijze als thans aan de scholen plaats
heeft.
De a.s. beroepsofficieren ontvangen
daarna de wetenschappelijke vakoplei
ding gedurende twee jaren, waarna zij
tot officier worden benoemd, evenals de
genen die tegelijk met hen in opleiding
werden genomen tot verlofsofficieren.
Te beginnen dit jaar, zullen de dienst
plichtigen, die door hun burger be trek
king en door hun ontwikkeling daarvoor
in aanmerking komen, worden opgeleid
tot dienstplichtig officier- of onderoffi
cier-administrateur.
Afvloeiing. Er is inderdaad, ge
let op het organieke aantal, nog eenig
overcompleet aan beroepsofficieren en
-onderofficieren.
De met betrekking tot de dienstverla-
ting genomen maatregelen hebben ge
leid tot een besparing op de begrooling
1924 voor wat betreft: wachtgelders
f 1.457.526; op nonactiviteit geslelden
f 240.704.
Op art. 198a is geraamd aan wachtgel
den f 2.889.820. Dit artikel wordt vermin
derd met rond f855.000.
WIJZIGING MJVERIIEIDSONDERW IJS-
WET.
Uit het voorloopig verslag omtrent het
wetsontwerp tot wijziging en aanvulling
der Nijverheidsonderwijswet blijkt, dal
verscheidene leden erkenden, dat de
kosten van dit onderwijs te hoog zijn.
Zij weten dit vooral hieraan, dal het
nijverheidsonderwijs veel te groolsch is
opgezet. De exameneischen zijn te zwaar,
hel aantal diploma's veel te groot, het
leerplan overladen, de salarissen te
hoog, de opieiding te duur. "Met na
druk vroeg men aan de regeering, zoo
spoédig mogelijk een commissie Ie wil
len benoemen, om op korten termijn de
regeering van advies te dienen omtrent
de vraag, hoe het nijverheidsonderwijs
eenvoudiger en daardoor goedkooper
kan worden.
Naar de meening van zeer vele leden
is indertijd duidelijk uilgesproken, dat
nijverheidsscholen, die aan de eischen
der wet voldoen, aan art 25 een vaste
aanspraak op rijkssubsidie ontleenen.
Zoo is de wet in de eerste jaren van
haar toepassing ook steeds geïnterpre
teerd Iloe de minister thans in de me
morie van toelichting kan verklaren, dat
de voorgestelde wijziging van art. 25,
welke die aanspraak opheft, slechts
strekt om „de oorspronkelijke bedoeling
duidelijker tot uitdrukking te brengen",
verklaarde men niet te begrijpen. De In
de laatste twee jaren gevolgde praclijk
waarbij subsidieaanvragen voor op te
richten nijverheidsscholen, hoewel deze
ten volle beantwoordden aan de eischen
der wet, eenvoudig werden afgewezen,
kon men bezwaarlijk anders qualificee-
ren dan als schennis der wet.
Tegen hel voorstel om thans uitdruk
kelijk in de wet vast te leggen, dat de
subsidieering van nijverheidsscholen door
het rijk facultatief wordt gesteld, bestond
bij vele leden ernstig bezwaar. De sub
sidieering van ons nijverheidsonderwijs
wordt daardoor overgeleverd aan mi-
nisterieele willekeur.
woord voor de vrienden van de open
baren school oppassen.
Vervolgens worden uitvoerig de kosten
van hel lager onderwijs besproken in hel
bijzonder wat het stichten van nieuwe
scholen betreft. De eischen van aan
zienlijke opvoering van het minimum
aantal leerlingen wordt onvoldoende ge
acht. Om het bevorderen uit de publieke
kassen van particuliere drijverij te
voorkomen, is het noodig de verantwoor
delijkheid en het risico der schoolbe
sturen te vergrooten.
Ten opzichte van het 7de leerjaar
fneenl de commissie dat juist dit school
jaar het allerminst kan gemist worden.
Concentratie zou naar haar meening in
elk geval moeten worden toegepast op
de scholen voor U. L. Onderwijs
Voorts worden eenige opmerkingen ge
maakt over de opleiding aan de kweek
scholen, voornamelijk in verband met
de kleine kweekscholen
Het 56 bladzijden omvattend rapport
is doorzaaid met tal van voorbeelden uit
de praktijk.
Uit Stad sn Provincie.
Uit Middelburg.
Aan de heeren M. W. Kunst en A.
van der Ende, agenten van politie a 1-
h i e r is resp. met 1 April en 1 Mei eer
vol ontslag als zoqdanig verleend, zulks
op verzoek.
Dinsdagavond is een dienstbode, die
op den Zuidsingel een mandje appels
moest bezorgen, door een onbekenden
man aangerand, die haar de appels af-
BEZUINIGING OP LAGER ONDERWIJS.
De 8 Dec. j.l. geïnstalleerde Onder
wijs bezuinigings-commissie uit den Vrij
heidsbond heeft aan het Dag. Bestuur
een rapport uitgebracht handelende over
het lager onderwijs. De commissie be
stond uit prof Ecrdmans, voorz F. S.
van Balen Klaar, H. J. Bon, dr W.
\V. v d Meulen en H. Groenewout, secr.
Aan het eigenlijk rapport gaan eenige
beschouwingen vooraf ter kcnschelsing
van de beweegredenen die de commissie
hebben geleid. Algemeen was men over
tuigd dat de z.g. bevrediging een fictie
is gebleken. Bovendien is het diep te
betreuren dat sinds 1920 een nieuwe
strijd in aangevangen in tal van gemeen
ten. Uiteengezet wordt beo ""k bij rechts
lal van nieuwe \.cnschen zijn geboren
liet wordt der de commissie zeker ge
acht dal binnen korleren l ....ij-"'»" lijd
voorstellen kunnen woeien tee
zien, waarin „het nieuwe s
gepropageerd door den heer Coiij;,
zijn belichaamd. Dan wordt hef wadtl-
Uit Vlissingen.
Gisterenavond gaf de O. J. M. V.
padvinderslroep in het Concertgebouw te
V1 i s s i n g e n een druk bezochte uitvoe»
ring. Na het openingswoord door hopman
Luitwieler werd het gebruikelijke „groot
saluut" geblazen.
Stonden de gymnastische standen, die
vóór cn na de pauze werden uitgevoerd
op hoog peil, niet minder goed werd
door de welpen gespeeld „Kabouterspel".
Koning Kabouter reept des nachts zijn
onderdanen bijeen, om een door hem
aangetroffen arm huisgezin volgens ka
bouterplicht bij te staan.
Door enkele andere padvinders werd
„Hoog Bezoek" opgevoerd, waarin een
minister kennis komt maken met hel le
ven in een padvinderskamp.
Het O. J. M. V.-strijkje droeg veel
bij om den avond goed te doen slagen.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Woensdagavond vergaderde de Raad
der gemeente N i s s e. Besloten werd
niet toe te treden lot de vereeniging
van Ned. gemeenten wegens de onbil
lijke contributieregeling voor de kleine
gemeenten. Nog werd besloten de voor
malige omferwijzerswoning wederom te
verhuren aan den tegenwoordigen be
woner net kohier hondenbelasting over
1924 werd goedgekeurd tot een bedrag
van f 162, verdeeld over 55 honden.
De heer ,1. ter Beek, technisch amb
tenaar bij den rijkswaterstaat te H a n s-
e e r l wordt met ingang van 1 Mei a.s.
overgeplaatst naar Gouda
Het geladen Engelschc stoomschip
„Flagwell" is gisteren met helder weer
te Bath op de Schelde aan den grond
geloopen. Met hoog water kon hel schip
met 2 sleepboolcn niet vlot worden ge
sleept. Toen meer sleepbooten ter as
sistentie er bijkwamen ging het water
reeds af en kwam het schip weer vlot.
Hel vaartuig zit gevaarlijk.
Het te Bath gezonken schip „Ali-
da", schipper de Ridder, geladen met
macadam, is met twee lichters van de
Bergingsmij v. d. Tak tc Rotterdam ge
licht, en bij hoog water bezuiden liet
vaarwater gebracht, zoodat hel schip nu
bij laag water droog komt. De lading kan
alsdan verder worden gelost. Hel schip
is evenwel niet gebroken. Eenige nood-
reparalïes werden aangebracht.
Voor het behouden van het aldaar
gestrande Grieksche stoomschip wordt
gevreesd Het achterschip zinkt steeds
dieper in het zand. Van de lading, welke
geheel uit lijnzaad bestaat, is nog maar
een klein gedeelte geborgen
Ui t S cho u we n-Dui ve 1 a nd.
Op 83-jarigen leeftijd is te Arn
hem overleden de 'heer P. Waij, oud
notaris, die gedurende meerdere jarer
notaris te Zicrikzee is geweest.
Niettegenstaande het ongunstige
weer, is Maandag j.l liet stafecsl voor
Haamstede en Burgh met opgewekt-
jlieid gevierd Omstreeks half acht in den
i -".wing kwamen een 39-tal ruiters op
"cacten van Westen-
'i- san het dorp Burgh
ifoïanci.rijdc.-i. 'Na c™ ang door het
dorp onder de opwekkende muziek dei-
harmonie „Witte van Haemstede" en be
geleid door een massa belangstellenden,
werd de tocht voortgezet naar Haam
stede, waar eveneens een rondgang
plaats had en de stoet ontbonden werd
Wegens het slechte weer kon de film
opname niet plaats hebben (Z. N.)
Uit Zeeu we oh-V la anderen O. D.
- De minister van arbeid heeft goed
gevonden dat vroeger toegekende bijdra
gen voor woningbouw, zullen worden uit
gekeerd aan de gemeenten
Hulst, ten behoeve van L. A Blom-
maert, f 300;
Terneuzen, ten behoeve van
.Werkmansbelang", f 4800.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
- Dinsdagmiddag j.l. deed het hoofd
der O. L. school te Groode bij den
gemeente-veldwachter aangifte van dief
stal van eenige voorwerpen welke deel
uitmaken van schoolbehoeften en waar
onder voorwerpen, particulier eigendom
van het onderwijzend personeel waren.
De 11-jarige W. A. die van deze diefstal
len verdacht werd, heeft aan den veld
wachter volledig bekend, terwijl eenige
voorwerpen, waaronder een boek, pot
lood, postzegels en eenige overblijfselen
van liet zilveren horloge die op hem
werden bevonden, in beslag zijn geno
men.
Besmettelijke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 24 Febr. tot
en met 1 Maart, in de prov. Zeeland be
droeg
Diphtheritis IJzendijke 1, Vlissingen 1.
geweest en ingeschreven. Deze gemeenten
hebben samen eene bevolking van 184.000
inwoners en daarvan zijn nu ongeveer
400 hij hel bureau als patiënt bekend
Het aantal patiënten moet veel grooter
worden, de meerdere moeten komen uit
de 33 gemeenten die nog geen patiënten
zonden en van de 24 artsen, die nog niet
medewerken. Ten slotte nemen wij nog
over dal in de jaren 1919, 1Ö20 en 1921
de sterfte aan t b. c. op de 10.000 be
droeg: Walcheren 1171, Zuid- en Noord-
Bevoland 10.83; Tholeu en St. Phihpsland
14.12; Schouwen cn Duiveland 1556; W.
Z. Vlaanderen S.63, O. VI 11 13, Vlis
singen 13.83, geheel Zeeland 11.68 en het
geheele rijk 15.01.
Uit het ook bij het verslag gevoegd
rapport van de Prov. Enquetricv slechts
de mededeeling, een of meermalen be
zocht 58 plaatsen
BEVOLKING VAN OOST- EN WEST
SOUBURG.
Sinds 15 Februari 1924 hebben zich te
Souburg gevestigd de volgende personen
J. S. Frelier en gezin, uit Vlissingen,
P. J. Schunselaar en gezin, uit Vlissin
gen; 0. 0. de Meulder, uit Vlissingen,
A. W. Geluk, uit Rotterdam; F. P. Wijs-
veld, uit Middelburg; W. Crucq en gezin,
uit Middelburg, P. Klap en gezin, uit
Arncmuiden, R. Lcunis en gezin, uit Ter-
neuzen; J. T. Hoogesteger, uit Vlissingen,
A. Willeboordse en gezin, uit Arncmui
den; J. Lindenberg en gezin, uit Middel
burg; J. O. van Wezel en gezin uit Vlis
singen; D. A. M. Verslraeten en gezin, uit
Kruiningen; A. Poortvliet', uit Middel
burg; A. Labruyèrc en gezin uit Middel
burg; M. van Moolenbroek, uit Oost-
kapelle.
Uit de gemeente vertrokken
L. Dorleijn naar Bergen op Zoom; J.
Meuleuberg en gezin naar Middelburg;
W. Baard naar Middelburg; O Bal cn
gezin naar Rotterdam; II. A. L. Helmich
en gezin naar Vlissingen; J. Vinkc en
gezin naar Maastricht; II. Boucher en ge
zin naar Rotterdam; P. Krijger 'en gezin
naar Bergen op Zoom; II de Smit naar
Amsterdam.
PROV. ZEEUWSCHE VEREEN. TOT
BESTRIJDING DER T.B.C.
(Vervolg).
Het jaarverslag dat wij Dinsdag we
gens plaatsgebrek moesten afbreken,
deelt nog het volgende mee
Te Middelburg zijn 263 patiënten in
geschreven, w.o. 70 kinderen uit Kindcr-
zorg, in welke inrichting zooveel vcrsche
gevallen voorkwamen, dat men bezig
alle kinderen te onderzoeken Te Goes
was het aantal ingeschreven lijders 152
op Schouwen en Duiveland 352; te Hulst
107, te Terneuzen 71. te Tholen 54 te
Oostburg 13, totaal 808 patiënten Van
deze hadden 351 l. b. c.; 103 gevallen wa
ren twijfelachtig en 354 hadden geen
l b c.; van de 351 hadden 32S long
t. b. c.
Van de 354 niet aan t. b c.-lijdende
personen werden er 95 afgevoerd.
Hel sputum-onderzoek ondervond
moeilijkheden omdat niet de- geschikte
wijze van verzenden naar Utrecht werd
gevonden in hel begin.
Er werd in 94 gevallen sputum onder
zocht, 45 daarvan waren positief.
De Von Pirquetsche Reactie werd bij
de meeste personen beneden 14 jaar ge
daan en wel 334 maal, van wie slechts
22 volwassenen.
Voor rekening van het bureau wer
den 18 personen in observatie genomen
in het Gasthuis te Middelburg.
Het verslag geeft verder nog verschil
lende mededeeliugen, alle belangrijk,
maar die voor vermelding te veel plaats
ruimte zouden vergen. Wij willen uog
noemen de mededeeling, dat voor een
goede werkzaamheid op sociaal gebied
der bureaux dringend noodig is een zoo
nauw mogelijk contact met de Tiuisbe-
zoeksters In Zeeland zjjn de 4 z.g. speci
fieke huisbezoeksters werkzaam en onge
veer 19 wijkverpleegsters-huisbezoek
sters. Uit 76 van de 109 gemeenten van
Zeeland zijn patiënten op de bureaux
(logee. Med.)
KERKNIEUWS.
In plaats van wijlen ,den heer J J.
Schenk is tot penningmeester van de
afd Middelburg van den Ncdorl.
Protestantenbond gekozen de heer ,M J
Jonk.
De Ghr. Jongemannenvereeniging
„Immanuëi", de Jongenieisjesvereenigiug
„Wcest een Zegen" en de kleine Mcis-
jesvereeniging „Bidt cn Werkt" te Dom
burg vierden in het gebouw der be
waarschool haar 2de jaarfeest, dat door
een talrijk publiek werd bijgewoond
De verslagen der vereenigingen ge
tuigden van inncrlijkcn bloei, De jonge
mannenvereeniging staat onder leiding
van den heer P J Vergers, de meis-
jesvereeniging onder die van Mevr. van
Voorlliuijsen.
Door de meeste leden werden gemeen
schappelijk verschillende samenspraken
cn voordrachten gehouden
Orgelspel en zang bracht een aange
name afwisseling.
Afgevaardigden van andere jongelings-
vereenigingen spraken de beste wenschen
uit.
o
Ned. H e r v. Ker k.
Bedankt voor het beroep naai' St.
Annaland, door ds F Schimmel, Ie
Jaarsveld
Geref. Kerken.
Beroepen te O. en W. Souburg, E .1.
Wientjes te Oudshoorn (gom Alpiicn a.
d. Rijn).
Geref. Gem.
Op het tweetal te Werkendam komt
oor ds. G. H. Kersten te lerseke.
ONDERWIJS.
Geslaagd te Leiden voor hel candi-
dnalscxamen wis- en natuurkunde, met
sterrenkunde, de heer W .T I-I. Salet,
vroeger te Vlissingen.
Benoemd tot hoofd der Ghr Be
waarschool te 's IIArendskcrke
mej L. Smallcgange Wdte Goes.
- De vereeniging tot stichting en in
standhouding van een school met den
Bijbel Ie Kapel le herdacht haar 40-
jarig bestaan op feestelijke wijze.
Aan de met bloemen en groen ver
sierde tafels werd door de leden en
dames plaats genomen Dc voorzitter
Th. Fassen sprak een inleidingswoord.
De secr. P. Fraanje deed historische
mededeelingen Auguslus I8S3 werd de
vereeniging opgericht door ds. M van
Apeldoorn, ds P van Paaschen en ds. J.
C. Sikkel.
In 1901 werd de Chr school geopend
mei 67 leerlingen door ds N". G Kers-
sies. Als hoofd trad op de heer A. J v.
d. Brugge en Mej. A Jcronimus ats on
derwijzeres. Dc vice-voorzïlter II Slab-
bckoorn sprak over terugblikken in het
verleden Het hoofd der school leverde
j een proeve van Bijbelsche vertelling.
HANDEL. NIJVERHEID FN
l-SSCKERU.
Limb. Steen
kolenmijnen (Oranje Nassau-mijn; heeft
een schrijven gericht aan de rontact-
commissie voor 't mijnbedrijf, waarin
j word! medegedeeld, dat de artikelen in
I „De Mijnwerker", hel orgaan van den
Ned. Mijnwerkersbond „Van 'e - ei.'ser-
valietorcn" en „Met Mars door het mijn-
rivier", de Mij. aanleiding hebben ge
geven om van allen vorm van overleg
met den Ned. Mijnwerkershond :r !c
zien, waarnoor genoemde onderneming
