No. 49
Woensdag 27 Februari 1924
107' au vgimp
W333tWX'KEg&
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
's Middags Justitie, en 's avonds Wa
terstaat.
Over Justitie hadden zooveel leden al-
gemeene beschouwingen, dat men nog
niet toe kwam aan het antwoord van
den Minister. En deze zal, als hij aan
het woord lcomt een lange reeks onder
werpen hebben af te handelen. We zul
len ze kort aanstippen.
De heer Van D ij k vroeg nu eindelijk
eens te komen met een regeling der
naamlooze vennootschappen. De heer
Van Rappard vroeg uitbreiding van
de mogelijkheid van geldboeten, en meer
tewerkstelling van de gevangenen. De
heer Oud bepleitte, nu de regeling van
de rechtspositie van de ambtenaren nog
wel lang op zich zal laten wachten, om
het zwaartepunt dier regeling te verleg
gen naar het overleg tusschen regeeriug
en organisaties. Mevr. Bakker—Nort
drong aan op spoed met de huwlijkswet-
geving, o. a. inet 't oog op de rechtsposi
tie van de gehuwde vrouw. De heer v
R a v'fc s t e ij n wenschl een verzachting
van het baraarsche stelsel van cglslraf.
De heer J. ter Laan kritiseerde de
toepassing der loterijwet ,die wel ge
bruikt wordt tegen het verloten van koek
op de kermissen maar allerlei bedenke
lijke lolerijondernemingen laat bestaan.
De heer D u ij s nam op zijn wijze de ju
stitie onderhanden over de Goudsche
commissariskwestie.
De heer Van S c h a i k bepleitte een
herziening van ons wetboek voor bur
gerlijke rechtsvordering, waarvoor nu
reeds 3»/* jaar het rapport van de com-
tnissie-Gratama ligt te wachten.
De heer Beumer wenschte ook geen
(uitbreiding van de kostbare gevangenis
straffen maar wel van de geldboeten.
De heer Sasse van Ysselt besprak
o. a. de wetgeving op de naaml. vennoot
schappen. en de heer Scheurer had
het over de crematie, waardoor heiden-
sche zeden en gewoonten bij ons volk
doordringen, en over de doodstraf.
-
Avondzitting.
De Minister van Waterstaat had zijn
begrooting nog juist op bet laatste oogen-
blik met vier millioen verhoogd voor ver
schillende werkende verbetering van
den IJssel, den Ouden Maas, de scheep
vaartwegen in Limburg, den verkeersweg
van Den Haag naar Rotterdam e.d.
Het was begrijpelijk dat uit de Kamer
stemmen opgingen die vroegen, waarom
dan ook niet geld was uitgetrokken voor
een renteloos voorschot ten behoeve van
den bouw van een brug over de Een
dracht te Tholen. Het waren de heeren
A. üolijn en Boon die zich tot tolk van
die mcening maakten, en het afkeurden
dat de Minister ten opzichte van dat
plan verklaarde er voorloopig niets aan
te zullen doen daar er geen geld is.
Zoo a Is ten deze gebruikelijk is, werden
er bij deze waterstaalsbegrooling veel
onderwerpen van plaatsclijken aard aan
geroerd. Van meer algemeene beteekenis
was de reorganisatie van den water-
staatsdienst, waarover de heer Boqgaerts
sprak.
Donderdagavond zal de Minister ant
woorden.
BINNENLAND.
omgeving, en het portret van Cecil Rho
des, de diamentkoning, de man, die veel
voor de Hollanders voelde, maar ze
moesten eerst dood zijn, en van wien het
gezegde is, dat ieder meosch te koop is;
het hangt er maar van af voor hoeveel
Later- daarop kwam de afbeelding van
Generaal Ilcrzog, die in het geheel niet
te koop was.
Hierbij werd toen ook gewezen op de
twee partijen de nationalisten de natw
I ten) en de Z. Afrikaansche partij (de j
Sappen).
Kiekjes uit de omgeving der Oranje-!
rivier gaven ons een indruk van het
j heerlijk natuurschoon in Z. Afrika. Een f
plaat van een wagenburcht loonde, hoe j
I de boeren zich tegen de kaffers moesten
verdedigen. Spr gaf daarbij een over- j
zicht van den krijg tegen de kaffers. Por-
I treilen van president Steijn, Christiaan
de Wet, de la Rey, de beteekenis van
den Dingaansdag werden niet overge-
slagen. Telkens werden die helden ge-'
typeerd, wees spr. op hun moed en j
geloofsrusl
Bij kiekjes van Z. Afrikaansche i
boerenplaatsen werd een en ander ver
teld van de verdeeling der gronden; hoe'
ruim de hoeren het aantal morgens
grond opvatten, dat ze slechts mochten
hebben. Natuurlijk kwam ook Paul
Krugcr op het doek, van wien zooveel
anecdotes (en historischeI) te vertollen!
zijn.
Na de lichtbeelden werd nog "n ootgen-
blikje „gezelsd" over het leven der J
boeren, hun verhouding onderling, en
tot de Kaffers-bedienden.
Spr. eindigde met een krachlige op
wekking mee te werken tot versterking
der banden tusschen Nederland en Z.
Afrika. Z. Afrika moet zoo eens weer
onafhankelijk worden!
i In aansluiting met de in dit nummer
voorkomende advertentie, deelt het be
stuur van de vereeniging tot Bescherming
van Dieren afd. Middelburg ons mede,
dat het secretariaat van den heer v.
Waard is overgegaan aan mevr. Adriaan-
se—Bergansius, Rotterd. Kade O 228 aan
welk adres dus voortaan alle inlichtingen
te verkrijgen zijn.
i Het bestuur verzoekt ons tevens in
herinnering te brengen dat de brieven-
bus Wal 101 nog steeds gereed hangt
lot het ontvangen van klachten. Voor
j klachten van dringenden aard ,kan men
zich wenden lot den heer Vermeulen,
Dam F 96.
Zwervende dieren kannen direct ge
bracht worden naar het asyl, Seisweg.
Bijzondere inlichtingen daarvoor zijn te
bekomen aan het secretariaat.
Gisterenavond heeft een vrij ern-
tige schoorsteenbrand gewoed in den
schoorsteen van de keuken van café „de
Koophandel" op de Markt. De schoor
steen werd met natte zakken afgedekt
om gevaar voor andere gebouwen te
voorkomen. Door het wegslaan van eeni-
ge sleenen kon men bij liet vuur komen
en dit met emmers water blusschen.
Gisternacht vond een agent van po
litic in de St. Janstraat een man liggen,
naast wie een groote plas bloed lag.
Het bleek ,dat de man in dronken toe
stand op straat was gevallen. Nadat
door een dokter een verband was gelegd,
werd de man onder hevig verzet in ar
rest gesteld en kon hij zijn roes uitsla
pen.
de hel tot 1860 eer het laatste deel, de
tegenwoordige Schorcrpoldcr, kon inge
dijkt worden. Die schuring was reeds
opgehouden, toen in 1853 de Welzingsche
sluis werd gesloten en de afwatering van
Walcheren door een nieuwe sluis hij
de Zuidwatering werd geleid.
De Schorerpolder is genoemd naar Mr.
J. W. M. Schorer, destijds burgemeester
van Nieuw- en St. Joosland (1859—1871).
Dit Zei d-B e 7 1 a n d.
Rij Kon. besluit zijn de lieeren G A.
Hajenius en C Bal resp. opnieuw be
noemd tot burgemeester der gemeenten
Goes en W a a r d e.
Aan den klokluider A. M. Sampon
le Goes is eervol ontslag verleend.
In de Maandag gehouden raads
vergadering te Kattend ij lte werd met
algemeene stemmen besloten naar
aanleiding van de mededeeling van Ged.
Stalen, dat zij geen reden kunnen vin
den om het salaris van den burgemees
ter niet te verlagen om bij de Kroon te
vragen Ged. Stalen te verzoeken een
voorstel in te dienen tot handhaving van
de oude jaarwedde van den burgemees
ter.
De heer 0. M. Weststrate, benoemd
hoofd der school te Othene, is op diens
verzoek eervol ontslag verleend als on
derwijzer te Wilhelminadorp, en wel met
ingang van 1 April a,s.
De zangvereeniging „Sursum Cor-
da" te R, i 11 a n d-B a t h is in de alge
meene vergadering van Zondagavond ont
bonden. Bovengenoemde vereeniging
stond vroeger onder leiding van wijlen
den lieer J. Reyuhout. Dpor hel verlies
van den directeur bleek al zeer spoedig
dat dit verlies niet zoo gemakkelijk te
boven was te komen.
COLIJN EN „DE STANDAARD".
De mededeeling van minister Colijn in
•de Tweede Kamer, in antwoord op Troel
stra's aanval, dat hij als hoofdredacteur
ran „De Standaard" is afgetreden en
geenerlei verantwoordelijkheid voor de
redactie draagt, doet den anti-revoluti
onairen „Rotterdammer" schrijven:
„De publieke aanprijzing van het blad,
zéér kort voor deze verklaring, waarin
minister Colyn als hoofdredacteur wordt
vermeld, berust dus op een misverstand
en zal wel niet worden herhaald.
Uit Sfcaül ers Proviacie.
Uit Middelburg.
Een vooral niet minder dan
barstensvolle Schuttershofzaal alhier
was gisterenavond het dankbaar audito
rium van den heer Penning, die, aan de
hand van een zeer uitgebreide collectie
lantaarnplaatjes vertelde van zijn reis
in Z. Afrika, in November 1922 lot Juni
4923. en een en ander uit den strijd
tegen de kaffers en de Engelschen.
Hij begon met het portret van Jan
Athonie v. Riebeek, de eerste Hollander,
die in 1652 het anker liet vallen aan dc
Z. Afrikaansche kust. Toen volgde een
stadsbeeld uit Kaapstad, foto's uit de
Uit Vliesin/jen.
Bij wijze van proef hebben Burg.
en Weth. van Vlissingen bepaald
dal de Zaterdagmiddagmarkt van 1 Maart
af, in plaats van op het Bellamy park,
op de kleine Markt zal worden gehouden.
Uit W&loher*».
Voor de Clir. Jongelingsver. „Weest
Getrouw", te Souburg trad Maandag
avond als'spreker op Ds. O. Sundermeijer
van Ritthem met het onderwerp ,De
Strijd om het Geloof".
Door een viertal personen werden en
kele vragen gesteld, die door spreker
werden beantwoord.
De eere-voorz. Ds. van Willenswaard
sprak het slotwoord.
Naar wij vernemen is de Schorer
polder, liggende in de gemeenten R i t-
t h e m en N. en St. Joosland, bij ver
koop in eigendom overgegaan aan jhr.
van Vredenburch, Nederlaudsch gezant
bij het Belgische Hof te Brussel.
De Schorerpolder, groot 49.68.62 H.A.
of ruim 126 gemelen, is in 1860 ingepol
derd als laatste deel van hel Welzingsch
Kanaal, het vroegere vaarwater naar
Middelburg.
Nadat in 1817 de nieuwe haven naar
Veere was geopend, werd in 1818 de
dam gelegd die het eiland Nieuw- en
St. Joosland met Walcheren verbond. In
1829 werd de Middelburgsche havenpol
der ingedijkt en in 1846 de Mortierepol
der, deze als eerste deel van het Wel-
zjngsch Kanaal.
Omdat door het water uit de Welzing
sche sluis nog eenige schuring was, duur
U i t Noor d-B e v e 1 a n d.
Maandag hield de raad der gemeen
te Colijnsplaat een openbare ver
gadering. Afwezig waren de heeren Pot-
appel en Verburg.
Een voorstel van B. en W. om het hui£
aan de Achterstraat aan te koopen voor
f 2970, en dit te maken tot veldwachters-
woning en de oude gemeentewoning pu
bliek te verkoopeu, wordt m. a. s. aan
genomen.
Tot slot vraagt het lid Haringman, of
het in verband met de heerschende
werkeloosheid niet mogelijk is de haven
nog dezen winter uit te laten diepen
inplaats van in den zomer. B. en W.
zeggen toe, dat zij de mogelijkheid hier
van zullen onderzoeken.
Dinsdagavond werd te Wisse-
kerke aan belangstellenden gelegen
heid gegeven, kennis te nemen van de
bouwkundige- en exploitatiekosten, be
treffende de slichting door de Diaconie
der Ned. Ilerv. Kerk van een Rusthuis
voor ouden van dagen. Aan het begin
van den Westelijken Achterweg is daar
toe een terrein aangekocht grool 1 ge-
met.
Daarop zal verrijzen een gebouw van
twee verdiepingen, door een gemakke
lijke trap verbonden. Behalve de lokalen,
noodig voor keukens, woon- en slaap
kamer voor Vader en Moeder, badkamer
en drooghallen, bevat het gebouw 10
kamers voor 2 en 6 kamers voor 1 be
woner dus voor 26 personen en een ge
meenschappelijke conversatiezaal. Het ge-
heele gebouw wordt centraal verwarmd,
terwijl er in de convcrsatiezaal nog een
gewone stookgelegenheid zal zijn Er
wordt electrische verlichting aange
bracht.
Het gebouw zal onderdak bezorgen in
de eerste plaats aan de ouden, die geheel
door de diaconie worden verzorgd Opge
nomen kunnen ook worden oudjes, door
de diaconie eencr andere kerk verzorgd,
maar dan tegen den kostenden prijs
Voor zoover de ruimte het toelaat, kun
nen minder arme ouden zich ook in-
koopen, of opgenomen worden legen een
nader te bepalen wekelijksch bedrag,
door familiebetrekkingen le voldoen.
Eerlang hoopt de diaconie een leening
te sluiten, waarvoor meer dan voldoende
zekerheid kan worden gesteld.
De teekeningen, vervaardigd door den
heer P. II. Filius aldaar, en de raming
der exploitatiekosten zijn door de ker
kelijke autoriteiten goedgekeurd, zoodat
weldra met den bouw kan worden aan
gevangen.
De diaconie heelt voor haar stichting
gewis den dank der arme ouden en dc
financieele medewerking van alle wei
denkenden verdiend.
Op 24 dezer hield ds. Miskotte1
van Kortgene voor het leesgezelschap
„Unitas" te Wissenkerke een rede
over het Russische volkskarakter.
In zijn inleiding gaf spr. le verstaan,
dat hel woord „karakter" hier moest
worden opgevat als levenshouding en
zijn rede dus een schels wilde zijn van
de levenshouding des Russischen volks
tegenover de wereld.
Na herinnerd te hebben ,ter toelich
ting, aan wat het Nederlandsche volks
karakter kenmerkt, betoogde spr. dat
een volkskarakter het product is van
aanleg (ras), omgeving, geschiedenis,
laai en een groote daad, waarin het als
't ware culmineert. Die vijf factoren wer
den achtereenvolgens besproken en toe
gelicht met voorbeelden of aanhalingen
uit Russische en andere schrijvers, waar
uit ten slotte duidelijk bleek, dat Rus
land, het intellectueel gedeelte uit
gezonderd niets Europeesch vertoont,
zeer weinig althans, zelfs ondanks hel
venster, dat Peter de Groote naar t
Westen opeuhakte. In dat Westen over-
heerscht het verstands-, in 't Oosten, t
Aziatische, het gevoelsleven, dat totmen-
schcnliefde en geduldig lijden, zoowel als
tot haat en hartstochtelijk verzet leiden
kan. Dat gevoelsleven, gepaard aan een
bijna totaal gemis aan wat het Westen
volksontwikkeling noemt hel grootste
deel der Russen zijn analfabeten doet
het volk behoefte gevoelen aan een lei
ding, die het volgen kan. Hel gehoor
zaamde 't Czarisme, 't gehoorzaamt het
Bolsewisme mits een vaste hand de
leiding geeft. Daaruit vooral is het te
verklaren, dat het Russische volk hel
Bolsewisme, ondanks de hardheid, waar
mee het optreedt, heeft aanvaard, want
het Sovjelbestuur is het noodzakelijk uit
vloeisel zij het eensdeels van Wes-
tersche cultuur van het volkskarak
ter, dat vrede vraagt en houvast in zijn
houding tot het leven op dc allesbeheer-
'schende Moeder-aarde
De volle zaal luisterde met onver
deelde aandacht en moest ten slotte als
't ware worden weggestuurd. De spreker
werd in- en uitgeleid door burge
meester Verhorst .voorzitter van Unitas.
Uit Tkolea.
Te Lage Zwaluwe is Zondag gear
resteerd schipper J R uit T h o 1 e n, we
gens onzedelijke handelingen met een
minderjarig meisje.
KERKNIEUWS.
Aan de lidmaten van de Ned. Hcrr
Gemeente alhier is of wordt toege
zonden de „Liturgie" van de godsdienst
oefening ter herdenking van het 350-
jarig bestaan dier gemeente, te houden
Donderdagavond a s. 's avonds te 7 uur
in de Nieuwe Kerk.
Na gezang, voorlezing Heilige Schrift
en gebed zal ds. de Ligt een toespraak
houden. Een gemengd J^oor zal daarna
onder leiding van den organist, den heer
A. van Os een Kyrie Eleisou ten ge-
hoore brengen. Dan spreekt ds. van
Empel de gedachtenisrede uit, gevolgd
door een „Gedenkklank" van het koor,
op woorden van J. Vreeken, muziek van
A. van Os. Gemeenschappelijk gezang,
een dankzegging van ds. Jonker en een
slotzang besluiten de bijeenkomst
Tesamen met deze Liturgie, - aan
hel hoofd waarvan de naam prijkt van
„Geleyn Jauszoon DTIoornc, le predi
kant der Middelburgsche Gemeente"
wordt tevens rondgezonden een boekje
waarin door Chr. Iloudius de overgang
van Middelburg in 1571 in herinnering
wordl gebracht. Dit boekje zal ook wor
den uitgereikt aan de kinderen van Zon
dagsschool en calechesalie.
Bij de herstemming tusschen de
heeren O. M. van den Broecke en F.
Dirkx voor nolabelen van de Ned. Herv.
Kerk te A a r d e n b u r g behaalde de
heer van den Broecke 38 en de heer F.
D^rkx 130 stemmen, 1 stem blanco, zoo
dat de lieer F. Dirkx gekozoai is.
Gere f. Gem.
Beroepen te Boskoop (voor de 2de
maal) ds. A. Verhagen, te Middelburg
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Gisteren had alhier voor een matig
opgekomen publiek in den Schouwburg
een concert plaats .gegeven door hel Bu-
dapester trio; waarvan wij onlangs in
onze recentie over het eerste gratis con
cert met zooveel lof konden getuigen.
Ook nu hebben de aanwezigen met groo
te bewondering en waardeering het kun
nen van liet drietal gevolgd. Zoowel bij
het samenspel van de drie heeren, als by
de violoncel- en vioolsolo's, werden de
uitvoerenden met hartelijk, luid applaus
bedankt voor de genotvolle uurtjes aan
de bezoekers gebracht.
RECHTZAKEN.
- Het Haagschc gerechtshof heeft he
den bevestigd hel vonnis der Haagsche
rechtbank waarbij de 36-jarige losse
werkman K. L. tot 5 jaren gevangenis
straf is veroordeeld wegens poging lot
doodslag, ongeveer een jaar geleden ge
pleegd op een 19-jarig meisje in de
Boschjes van Poot.
Huiseigenaren. Laat Uw^
houtwerk niet verrotten,
Uw ijzer niet verroesten. £308
Verft het tijdig. v.v.v. f.^sI
(Ingez. Med.)
Het Haagsche gerechtshof heeft den
Burgemeesler van llellevoelsluis I' de
G. die door de Rotlerdamsche Rechtbank
wegens eenvoudige beleediging van den
commissaris van politie in zijn gemeente
was veroordeeld lot f 25 b. s 5 <1. h
vrijgesproken
Dc Almelosche rechtbank heeft
Dinsdag den 22-jarigen chcmiker Th. F.
W. B.. uit Soest, die in de maand De
cember bij verschillende gelegenheden,
uil een folohandel le Hengelo voor on
geveer f 3000 aan toestellen slaj, welke
toestellen hij in verscheidene groote en
kleine steden in het land aan den man
bracht veroordeeld tot 1 jaar gevange
nisstraf met aftrek De (ocstellen worden
aan den eigenaar teruggegeven.
De eisch luidde 1 jaar en zes maan
den gevangenisstraf.
Op 19 dezer heeft voor de Alme
losche rechtbank terecht gestaan de 20-
jarige kantoorbediende der posterijen K.
P. J. H. te Borne ,die aldaar in den loop
van eind 1923 ten postkantore uit de ze-
gelkas en van verrekenpakketten ver
scheidene geldsbedragen verduisterd
had.
Bebl. is Dinsdag conform den eisch
veroordeeld tot 9 maanden gevangenis
straf met ontzegging van het recht om
een rijksbetrekking le aanvaarden binnen
5 jaar.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
De politie te Vlissingen treedt
de laatste dagen waarschuwend op tegen
de overtreding van de maximumsnelheid
door dc verschillende autobussen,
Verplaatst van Hcinkenszand naar
Goes (postkantoor) de besteller L.
Schuerman.
Verplaatst met ingang van 1 Maart
a.s. de kantoorbediende J. J. Kole van
Brielle naar II a u s w e e r t en bevor
derd met ingang van tlien datum de
kantoorbediende 2e klasse J. J Verschel
ling te Zierikzee tot kantoorbedien
de le kl.
De loonskwestie bij de spoor
wegen.
Art. 86 van de rijks dienstvoorwaar-
den voor het spoorwegpersoneel heeft
dezelfde strekking als art. 10 van het
Ryksbezoldigiugsbesluit.
De dire, tie san de spoorwegen heeft
nu aan ieder lid van het personeel in
dividueel de verklaring ter teekening
voorgelegd dat zij afzien van de rechten
hun door dai artikel gegeven
Gisteren heelt de Ned. Vereen van
Spoorw Pers. daarover vergaderd. Door
den rechtskundigen adviseur werd er
op gewezen dat volgens een nieuw ar
tikel het personeel ontslagen wordl als
hel niet teekent Met congres besloot den
eisch af te wijzen, en zich te houden
aan het besluit van 3 dezer om bij
handhaving van art. 36 niet te proce-
deeren over loonsverlaging.
Blijkens een artikel in de Seinpost zal
de Prot. Chr. Bond het voorstel der
directie aanvaarden.
Indische Stoomvaartlijnen.
Rindjani, 25 Febr. v Singapore, Ba
tavia n. Rotterdam
Tjerimai, p. 26 Febr Suez, Rotterdam
n. Batavia
Garoet, 25 Febr. te Suez, Kiliudini n.
Amsterdam.
Modjokerto, 26 Febr v. Port-Said, Rot
terdam n. Batavia.
Menado, 26 Febr v. Porl-Said, Ba
tavia n. Rotterdam.
Arakan, 26 Febr. n.m. 11 u. 30 m.
10 mijl Z W v. Boulogne, Batavia u. Rot
terdam.
Goentoer, 26 Febr. te Rotterdam v.
Batavia.
Blitar, 25 Febr v Batavia n. R'dam.
Prinses Juliana, 26 Febr v. Genua,
Batavia n. Amsterdam.
Sembilan, 24 Febr. v. Sabang, Bata
via u. Amsterdam.
Jan Pieterszoon Coen, 26 Febr. le
Genua, Amsterdam n. Batavia
Stoomvaartlijnen op Noord-
Amerika.
Veendam, 26 Febr. te New-York v.
Rotterdam.