tien.
Zaterdag 23 Februari 1924
FEUILLETON.
De onzichtbare hand.
Couberk-
■belaars
pnt per
|)akt bij
L 27.
OUDEN
iseu.
|2a
1 del
EE.
aren.
Karetten.
Ift G14.
■te HAM
ERHA1M-
i van af
PRIMA
tper ons.
fcche
J»D.
LOOD.
lach.
Ipen 75
pvleesch
parkt.
traaf.
DP,
bt duo.
HIELE,
JENST.
pf wird
l 2.
Wyan-
nen cn
(broed
happlj
ea
■MIL
lederen
nboot
VA."
|br.
Rott.
^oens-
ten
'aren.
t- en
emlng
OS.
OUT.
HEK.
-i t
No. 46
167" Jaargang
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en j
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
Vingen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
uent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeel! n-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen;
van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooler dan vijf regels druks en waarbij J
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. i
Advertentiën onder brieven of bevra-
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
beschouwen wij deze zaak zal hel ook
billijken dat die aanbouw niet stopgezel
wordt, het doei van hen die ..geen
man en geen cent" voor de vloot over
hebben.
De groofe actie die tegen de Vlootwet
is ontstaan met het oog op dc financiën
van het land, verliest haar kracht tegen
over deze aanvraag, die niets beslist over
verderen aanbouw en over aanlag van
oorloi
kan
noodzakelijke, geregelde aanvulling v
de Vloot.
het er toch maar op gewaagd - 't kon
misschien nog wel mede vallen.
..Neen", hebben nu Gedeputeerden
doen welen, „op die nooduilkecring valt
niet te rekenen, ergo, uw begrooting
klopt niet; hier hebt ge haar terug, zie
maar dal ge ze sluitend krijgt".
Eu daar zitten we nu. Er slaat op de
begrooting wel een post onvoorzien, maar
T als men déar het tegenvallerlje, dat meer
rlogshavens in Indie, en die beschouwd' |a|, <ja<, l]Kiraagl, gaat afne-
i, worden als oen onderdeelI van d<-hmoll Z1,| dal onvoorzien wel Mijken véél
te krap lc zijn voor het loopende jaar,
dus men zal er wat anders op dienen
Of werkelijk de nu aangevraagde sche te rfndf^ Maa,. wal? Ee„ lKidea
pen alle noodig zijn, dan wel or men Het I fcüzui[ligen of maIu. ,vat mcer be.
mei mulder zou lumnon doen. kunnen he[t(m Eezuinigcn waarop?
fee n,el uitmaken. WjJ ]le, zoion aan „eI°tVljk 2l!Uet: da„
Maar ui principe achten we een aan zou h gevonden worden door
vraag lo versterk,ne van hel klein vloo - sa]arls. loon-vêrlngijigen, geen m.
mater,aal gerechtvaardigd gezien de al- m v00nlilzicW. |czie„ stormen
[gemeeno erkenning van den achlersland verontwaardiging, die daarover bui-
in die geregelde aanvulling. d(m Raad M deJ, Eaad zoudeJ1
opgaan. Belasling-verhooging dan ook
al geen aangename bezigheid voor den
BINNENLAND
IN EN OM DE HOOFDSTAD.
DE VOORSTELLEN VOOR
VLOOTBOUW.
We zijn zeer benieuwd naar hetgeen
het afdeelingsverslag der Tweede Kamer
zal openbaren over hel oordeel inzake
dc credielaanvragen van den Minister
van Marine voor het in aanbouw bren
gen van Iwee flotlilje-vaarluigen en twee
lorpedobootjagers, beuevens een begin-
termijn voor den bouw van een ondcr-
zee-mijnenlegger.
Die aanvraag heeft dit bijzondere, dat
bij inwilliging ervan, - in '21 eigen
lijk hetzelfde geschiedt, als 2011 zijn ge
daan wanneer de Vlootwet niet ver
worpen was. Dan toch zou men met
den bouw van diezelfde schepen zijn
begonnen.
Dat heeft ai aanleiding gegeven lot
hel verwijt dal de regeering nu probeert
achterom binnen te halen, wat
rechtslreeks niet heeft kunnen verkrij
gen.
We meenen dat dit verwijt niet ge
rechtvaardigd is. Want er is een groot
verschil. Als de Vlootwet aangenomen
ware, zou aan den bouw dier schepen
in '24 de consequentie vastzitten, dal er
nog een reeks vaartuigen volgens een
vast plan zouden worden aangebouwd
en bovendien eenige zeer dure oorlogs
havens in Indiö zouden worden aange
legd. Hel toestaan van het crediel voor
de nu aangevraagde schepen verbindt
verder tot niets. De aanvraag is door de
regeering gemotiveerd met een verwijzing
naar den achterstand die thans beslaat
in den aanbouw van hel voor de viool
onmisbare materiaal.
Wie zich op het standpunt stelt dat
een vloot voor ons land en voor Indiê
in het bijzonder noodzakelijk is en zoo
Van een tegenvallerlje en wal er ver
band mede houdt.
We- hebben een tegcnvallertje. Mis
schien dal ge deze mcdedceling op zich
zelf niet erg belangrijk vindt in een lijd,
waarin tegenvallers van grooter of klei
ner omvang heelemaal niets bijzonders
meer zijn, aangezien de dagen, (oen velen
van meevallers, die dikwerf van beteeke-
nis, vaalt zelfs van gróóle beteekenis wa
ren, konden spreken, reeds een jaar of
wal achter ons liggen. Hadden allen, slaat,
gemeenten, vennootschappen, parlieulie-
•eu, kortom iedereen, die de meevallers
hadden, toén wat minder gedaan alsof
er geen op-komen aan was en flinlt lor
gemeenteraad eener stad, die löch al z
veel wel-af-zijnde burgers, die er genoeg
van hebben, naar elders zag verhuizen,
wat men kan arkeuren, stérk afkeuren,
maar waaraan toch niet zoo gemakkelijk
iels legen te doen is. Weshalve ik, ais
ik „wedden" moest, het '1 zou houden
met de belasting-betalers, die zuchtend
zeggen ,,'t Zal slraks wel weer op ons
neer komen". De tegenvaller is er en het
gal zal, op welke wijze dan ook, moeien
worden gesloptJ
Komt hel inderdaad lol belasting-ver-
hooging, dan zal zulks ook zeker nög
meer dan lol nog loe beïnvloeden een
groot aantal vereenigingen en slichtin
gen, die door het particulier initiatief
lot stand kwamen en in stand gehouden
worden, velen er van door subsidie-steun
van gemeentewege.
Een groot aantal dier vereenigingen
hebben hoe langer hoe meer moeite ge
kregen om zieli slaande te honden dat
een feit, hetwelk men in èlkc gemcen-
zijde gelegd voor de kwade dagen,
plaats zich te laten verleiden tot allerleite, waar zij bestaan, zal ondervinden
grootc uilgaven, waaraan men thans vaak Een grool aantal daaronder hebben bun
al te lcelijk vast zit, hoeveel beter zouden j begrootingen sluitend gemaakt door de
we er in de wereld voorstaan zekerheid van gemeentelijken steun en
Nu is al hel „lekkers" verteerd cu kun-daaronder zullen er zeker ook zijn, die
nen de tegenvallers en tegenvallertjes.1 daarop veel le veel gerekend hebben,
welke aan alle kanten gekomen zijn. evengoed als er naar hel oordeel van
moeilijk worden gedragen, nu is bezuini- deze of geene zullen zijn, die lè veel sub
gen overal het wachtwoord geworden en
daarbij de weienschap opgedaan, dal
zulks een héél wal moeilijker „bezigheid"
is dan „van den lioogen boom leven".
En hel tegenvallerlje, waarop ik in den
aanvang van dit schrijven doel, gekll Am
sterdam. Het „Ijc" mag er gerust af;
liet is hiér een leelijke tegenvaller voor
een stad, die moeite heeft er le komen;
die bezig is haar reserve-fondsen op le
eten; die danig in de schuld zit en die
de belastiugschroef ook al niet meer,subsidicposlcn is aangedrongen Daar-
of in elk geval als zij het wel zou doen, van is hel gevolg geweest, dat
sidie hebben ontvangen of die zelfs hee
lemaal niet hadden moeien hebben. Die
meeningen laat ik voor wal ze zijn
de een zal die, dc ander deze vereeniging
nullig ol onnoodig achtten voor hel alge
meen belang Maar het feil staat vast,
dal men ten stadhuize onder den drang
der omstandigheden niet meer zóó gul
met subsidieeren is, als vroeger hel ge
val is geweest en dat in den Eaad ook
reeds herhaaldelijk op bezuiniging op die
dan toch héél voorzichtig slechts, aan
kan draaien. En toch zal misschien die
extra-draai nog moeten volgen, want wc
staan hier voor het feil, dat Gedepu
teerde Staten de gemeente-begrooting,
met zooveel moeite sluitend gekregen,
niet hebben kunnen goedkeuren.
De reden daarvan? Wel, men had die
begrootiug zonder een nieuwe verhooging
der gemeente-belasting sluitend gekregen,
eensdeels door nog een Hinken greep te
doen in de reservepot, anderdeels door
te rekenen op een nooduilkeering van
hel Rijk. Héél zeker was men van dit
laatste wel niet geweest, doch men had
W. aan al de gesubsidieerde vereenigin
gen cn stichtingen in een circulaire heb
ben doen weten, dat zij er op dienen te
rekenen, dal heel nauwkeurig zal worden
nagegaan of zij hun subsidie zullen be
houden of dal die verminderd zal moeten
worden; dal zij alles dienen te doen om
zicli meerderen steun van particulieren
te verzékeren, terwijl uil die circulaire
ook duidelijk genoeg blijkt, dat men op
het Stadhuis' wel degelijk streng zal wik
ken en wegen alvorens men nieuwe sub
sidies zal geven.
Daartegen valt zeker «iet veel in te
brengen, in de eerste plaats niet, omdat
Door DOUGLAS VALENTINE.
(Schrijver van De man met den
Klompvoet).
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
(Nadruk verboden).
19).
Daar weerklonk een slap achter hem
en de oude Martha kwam de kamer bin-
nengeschuifeld, voorzichtig de lamp met
haar hand beschuttend, zoodat het licht
niet op het gezicht van dc slapende
vrouw zou vallen.
„Ik weet niet. of dal ik goed gedaan
heb, meneer," zei ze fluisterend, „dat
ik de arme juffer hier zoo op u liet
wachten, maar ik kon het niet helpen,
meneer! Ze zee, asdat ze u spreken
moest en omdat u eerst lillegrefeerde
asdat u om half tien thuis kwam, liet ik
d'r hier wachten l",
,,Hoe laat is zij gekomen?" vroeg Des-
mond zacht.
„Zoowal om zes uur", antwoordde liet
oudje, „de heele weg vanaf Wenlfield
Station had ze geloopen, meneer, en
koud dat ze was toen ze hier ank wam.
ze zag gewoon blauw van de kou, die
arme ziel. Direlc toen zc d'r mond open-
dee, hoorde ik wel dal ze een vreemde
dame was, meneer. Ze vroeg naar u en
ik zee tegen d'r asdat u weg was en dal
u pas vanavond terug kon wezen. „O!"
zee zc, „dan wacht ik wel!" En zoo
kwam ze binnen zonder dat u d'r iets
van wist cn zonder uw permissie. Zij
vertelde me, asdat u d'r kende, meneer
en dal u haar moest spreken, 't was iets
heel belangrijks zee ze, nou, en toen heb
ik wat eten voor d'r opgewarmd. Ik hoop
dat ik d'r niet verkeerd an gedaan heb,
meneer?"
„Wel nee, zelcev niet, Martha!" ant
woordde Desmond op goed geluk af Hij
was in groote verlegenheid wat hij nu
verder doen moest Natuurlijk kon hel
meisje niet in zijn huis blijven. Wat Ier
wereld wilde zij van hem? En kon hij bij 't
bureau komen cn de papieren doorlezen
waarvan in het briefje sprake was en die
ongetwijfeld 't dossier van de heele Bell-
ward-zaak waren, alles vóórdat zij wak
leer werd? Die papieren kondén mis
schien ten minste eenig licht werpen op
zijn betrekkingen met de danseres.
„Zij heeft hier bij den haard zitten
dineeren, meneer", vervolgde Martha
haar verhaal, „en zoowal kwart over
negen komt uw tweede lillegram, meneer
waarin u liet weten, dat u niet eerder
dan vijf uur vanmorgen komen kon"
men niet spoedig zal overgaan tol het
slichten van vereenigingen, waarbij men
op gemeente-subsidie rekent, in de twee
de plaats omdat men bij vele reeds ge
subsidieerde vereenigingen krachtiger
propaganda zal gaan voeren tot het krij
gen van meer particulieren steun, waar
door de hulp uit de openbare kas zal
kunnen vermindereu.
Toch zullen er een aantal vereenigin
gen zijn, die n\oeile zullen hebben met
hel verkrijgen van meer hulp van par
ticulieren, nu deze in vele gevallen op
hun budget allereerst bezuinigen, door
voor vele „lidmaatschappen le bedan
ken" en zulks zal nog erger worden,
wanneer zij door den tegenvaller, boven,
genoemd, eerlang nog wal meer belasting
zullen moeten betalen. En aangezien er
ten slotte toch ook een aantal door hel
particulier initiatief tol stand gekomen
stichtingen zijn, die de gemeente wel sub
sidieeren moèl, omdat zij, wanneer het
particulier initiatief ze door subsidie
derving niet in stand zou kunnen houden,
in het algemeen belang van gemeente
wege zouden moeten worden bekostigd,
zal de gemeente in vele gevallen met
haar subsidie-vermindering tóch nog om
zichtig moeten le werk gaan. En dus al
weer die tegenvaller van drie millioen
is niet te onderschatten.
Geen wonder dan ook als men met de
verbeteringen en het uitvoeren van plan
nen lol verfraaiing der stad omzichtig
te werk zal moeten gaan.
Juist de vorige week heelt de Raad
een gedeelte aangenomen van de plannen
van B. en W. om de bestrating to verbc-1
leren Een groot aantal verkeerswegen
zullen van een geruischlooze wegverhar
ding worden voorzien. Weliswaar wor
den de kosten daarvoor groolendeels ge
vonden uil leening-gelden en drukken zij
niet direct op dc begrooting, maar zulks
neemt toch niet weg, dat leening-gelden
moeten worden afgelost op den duur, en
dc jaarlijkscke renten er voor dienen le
worden betaald, en daarop is niet le be
zuinigen.
Twee der voornaamste plaatsen, die
ouder het nieuwe geruischloos-belasting-
plnn vallen, zijn de Dam cn dc N Z
Voorburgwal, voor beiden zeer zeker
geen overbodige weelde Men kan er
zich niel anders dan over verheugen,
dat men die Dam-verbetering niet heeft
uitgesteld tot den tijd dal over het Dam-
moeras" zal zijn beslist - dèn zou men
misschien nog heel lang kunnen wach
ten doch begrepen heeft, dal men het
voornaamste plein der stad eindelijk eens
moet verbeteren en het niet aangaat het
nog langer te laten in een toestand, die
voor landgenoolen en vreemdeling zoo
lang een schande is geweest.
En wat de N. Z. Voorburgwal betreft
ecrlijds heeft bij de demping daarvan
voorgezeten het denkbeeld, dal die broe-
dc verkeersweg, parallel loopende met
Nicuweudijk en Kalverslraal, die oude,
nauwe stralen zou ontlasten van hel
verkeer, dat daar feitelijk gehéél mis-
plaatst is geworden, zelfs al mag er
j slechts van één kant ingereden worden,
j Ongetwijfeld is liet verkeer daardoor
aanmerkelijk afgeleid, docli nog te veel
gaan karren en dergelijke door dc nauwe
slraleu ,die evengoed den breeden Voor
burgwal zouden kunnen nemen, maar
wier bestuurders naluurlijk het gladde
asphalt boven de hobbel-keien van den
ruimeren verkeersweg verkiezen. Als nu
'eerlang de Voorburgwal de geruischlooze
wegverharding zal hebben gekregen, zul-
Rheumatiek, Jicht- en Zenuw
pijnen,
Geheel genezen.
De lieer Jac. Verhaaff, St Jozeph-
slraal 7, Arnhem,
schrijft „Ruim U/s
jaar was ik lijdende
aan hevige aandoe
ning van rheuma-
tiek-pijn, zoo zelfs,
dal ik zonder hulp
van mijn vrouw
mijn kleeren niet
aan- of uittrekken
kon, maar na het
gebruik van twee
flacons Togal-tablellen voelde ik de pijn
steeds minder worden en ben gelukkig
totaal genezen. Ik kan dus gerust Togal-
tablelten als een uitstekend geneesmid
del aanbevelen
Duizenden vrijwillige dankbetuigingen,
afkomstig uil alle landen der wereld,
bevestigen dezelfde goede en snelle re
sultaten van TOG AL-tabletten legen
spierrheumaliek en een even gunstige
uitwerking tegen zeuuwrheumaliek. gc-
wrichtsrheuniatiek, rheumaliscke knob
bels, jicht, ischias, hoofd- cn zenuwpij
nen, verkoudheid, influenza, griep eu
slapeloosheid. Genezing en onschadelijk
heid gegarandeerd Tegen billijken prijs
bij alle Apolhekers en Drogisten verkrijg
baar.
Desmond keek naar de klok op den
schoorsteenmantel Kwart over vijf! llij
had alle begrip van tijd verloren tijdens
zijn omzwervingen dien nacht.
„Ik kwam hier en verleide de juffer,
asdat u pas vannacht terug zou komen,
meneer", ging de oude meid voort,
„en ze zee „O", zee ze, „waar moet ik
dan heen?" „waarom ga je dan niet naar
huis, kindlief?" zee ik. „en koml morgen-
Kroeg lerug om meneer te spreken'?
Want ik dacht natuurlijk dat de juffer
hier ergens lozeerde. En toen vertelde
ze me, asdat ze heelemaal van Londen
kwam cn dat ze van hel slation af was
komme loopen, Nou, en u weel ook wel,
meneer, de laatste trein naar Londen
gaal om vijf minuten voor negen en de
arme juffer kon dus niel terug. Ze moest
wel hier blijven. Ik heb de lozecrka-
mer voor d'r in orde gemaakt en oen
lekker vuurtje .ingelegd en zoo moer,
maar ze wou niel naar bed gaan voor
dal ze u gezien had. Ik hoop dal ik niet
verkeerd gedaan heb, meneer. Ik zeg
tegen meneer Ilill meneer, zeg ik - --"
Desmond maakte een afwerende be
weging met de band om haar (andeloos
gebabbel le doen bedaren.
Nur-el-Din bewoog zich, ging recht
overeind zilten en wreef zich de oogen
uil. Toen zag zij Desmond en sprong
haastig op.
„Monsieur Bellward?" vroeg zij in het
ten de wandelaars langs Nieuwendijk en
Kalverstraat liet nog geriefelijker kun
nen krijgen, want dan zal de politie met
te meer recht daar alle niet beslist
noodzakelijk voerluigenverkeer kunnen
kunnen verbieden
Wat ik over den Voorburgwal zeide,
geldt ook ten aanzien van hel Rokin. den
parallelweg aan gene zijde der Kalver
slraal Die komt niet voor in de Jijst der
onderhanden-le-némen stralen ongetwij
feld omdat over dien verkeersweg nog
steeds niet 't laatste woord is gesproken
Al sederi jaren is de vraag of het wa
ter daar al dan niet gedempt moet wor
den aan de orde, voor -en tegenstanders
zijn er nog altijd over aan het hetoogen
en onderlusschen blijft deze belangrijke
straal in het hart der stad maar voort-
voortdurend in haar primitieven toe
stand.
Onoordeelkundig vol-gooien der ty
pische Arnsterdamsclie grachten is zeker
uit den booze, er is daardoor al genoeg
verknoeid, doch het is toch zéér de
vraag of deze onooglijke smalle sloot in
hel hart der stad met het uil den oer-tijd
stammende pontje nog wel van dezen tijd
is en of het water, althans tot het Spui.
niet reeds lang verdwenen had behooren
te zijn
Men wil de Rokinkwestie nu van ge
meentewege ..commissioraal" maken, ter
wijl juist dezer dagen het genootschap
„Architecture" er tegen op kwam, bewe
rende, dat do geheele groote verkeers
wegregeling der oude slad onder de
oogen dient te worden gezien door een
schoonheidscommissie cn niet alléén de
Rokin-kweslie Zóó blijven we prettig aan
den gang .zonder erg op le schieten En
schoonheidscommissies niet ieder
zal zoo maar klakkeloos willen toegeven,
dat we de nieuwere en oudere stads
gedeelten nu werkelijk zooveel mooier
hebben zien worden sederl den lijd dat
Fransch. „O wat ben ik blij u le zieu!"
,,'t Is goed Martha", zei Desmond,
„maak de logeerkamer in orde voor
deze dame en ga nog niel dadelijk naar
bed. Je moet straks mevrouw haar ka
mer wijzen".
De oude vrouw stommelde weg, dc
Iwee alleen latend Zoodra dé deur ach
ter haar dicht was, riep Nur-el-Din uil
„F kenl mij, is het niel?"
Desmond boog op de meest correcte
vastelandsmanier
„Wie zou de charmante Nur-el-Din
niel kennen?" antwoordde hij,
„Neen!" beval Nur-el-Dm met vlam
mende oogen, „neen, niet dien naam! Ik
ben madame Le Bon, begrijpt u, een
Belgische vluchtelinge uit Termonde!"
Eenigzins overbluft door haar be
velende houding, boog Desmond weer,
maar bij zei niets.
„Ik heb uw brief ontvangen", hernam
dc danseres, „maar ik heb hem niel be
antwoord, omdat ik uw bijstand niet noo-
dig had. Maar nu zou ik graag uw hulp
inroepen. Hel trof ongelukkig, dal u juist
afwezig was op het oogenblik, dal ik op
uw hulp rekende".
Zij keek hem aan, alsof zij een ver
schuldiging verwachtte.
„Hel spijt mij werkelijk", zei Des-
mond. „Als ik maar geweten had
Nur-el-Din knikte onverschillig.
„Ik wilde hier logeeren", ging zij voort
„ik moet hier misschien wel enkele da
gen blijven. Ze worden lastig in Londen
begrijpt u?"
„Maar het theater dan, uw contrac
ten?"
,,'t Mocht wat, van het theater ben ik
weggeloopen Ik heb genoeg van dit dom
me Engelsche volk zc welen niets van
kunslf
Desmond dacht een oogenblik na. Nur-
el-Din's manier van doen verbaasde hem
uitermate. Waf ter wereld kon er haar
toe brengen zulk een neerbuigenden toon
legen hem aan le slaan? Het maakte hem
kwaad Hij besloot er achter le komen,
wat de reden daarvan was
„Ik hen maar al le blij uvan dienst
te kunnen zijn", zei hij. „vooral wat be
treft den introductiebrief, dien u mij
zondt, maar ik moet u ronduit vertellen
dal wal \i nu vraagt, onmogelijk is".
„Onmogelijk?" herhaalde Nur-el-Din,
cn ze stampte met haar voet Onmoge
lijk? Weet u wel, wat u zegt?"
„Volkomen", antwoordde Desmond on
verschillig „Natuurlijk moet u hier voor
het overige van den nacht blijven, nu u
niet naar Londen kunt terugkeeren, voor
dat de eerste trein gaat, maar hier onbe-
paalden tijd le.blijven zooals u voorstelt
is uitgesloten. De menschen zouden er
over gaan spreken I"
Dan slaat het aan u om le zorgen, dal
ze dat niet doenl" (Wordt vervolgd
