Donderdag SI Februari 1924
BitSNENLAND.
No. 44
167' Jaargang
35tSESSK23S=*S3B
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Replieken hebben vaak hun nut door
dat zij de tegenstellingen in de Kamer
verduidelijken.
En in dat opzicht was het gisteren
merkwaardig, dat de sociaal-democraten
den meesten heibel maakten legen den
heer Dresselhuys en tegen den heer
Weitkamp.
Do heer Dresselhuys had een
buitje van interrupties te verduren toen
hij tegenover de bewering dat hij „het
masker had afgeworpen en zich als een
bonk reactie had doen kennen", uit
eenzette dat hij niets nieuws had gezegd
en slechts het programma van den Vrij
heidsbond had toegelicht, hetzelfde pro
gramma als dat van de Vrijz. concen
tratie in 1912. Toen hij betoogde dat
de Vrijheidsbond geen klasschaat wil
zaaien, ontstond er een luid rumoer links,
met het geroep, zeg dat van de Twent-
sche fabrikanten!
En de heer Weitkamp kreeg later een
zeer persoonlijken veeg van den heer
Troelstra. Deze zei dat de heer Weit
kamp gaarne poseert voor den eenvou-
digen boer, doch in werkelijkheid is hij
een politiek goochelaar.
De heer Weitkamp: Dat heb ik van
u geleerd! Maar ik keer mijn jasje niet
om
De heer Troelstra: De fout van
den heer Weitkamp isdat hij als Ghris-
telijk-Historisch politicus hier op de so
cialisten wordt afgejaagd, waarbij hij
soms wel vergeet de belangen der kleine
boeren, voor wie hij hier is gekomen, te
behartigen. De heer Weitkamp is dan ook
een zielige figuur, die zich tot clown
van de kapitalisten maakt, een figuur
waarom men wat moet lachen.
De heer Weitkamp: Mijn speech
heeft succes gehad. Dat bewijst uw druk
te.
De heer Troelstra. Als de heer
Weitkamp zoo voortgaat zal hij nog wel
eens petroleum aandeelen in zijn kast
krijgen. De heer Schouten
De heer Weitkamp Kan ik nu
weer heengaan? (Groote vroolijkheid).
Over de strekking der replieken zij
kort gemelddat de heer Dressel-
h u i s aan de andere partijen verweet dat
zij naast hun kritiek op de regeeringsbe-
zuinigiug geen Andere wijze van bezui
niging aan gaven wat de Vrijheidsbond wél
deed; dal de heer Ku iper (R. K.) te
genover de aanbeveling door den heer
presselhuis, de regeering waarschuwde
iniet aan de arbeidswet te tornen, die soe
pel genoeg is; dat de heer v. d. Waer-
d e n tegenover den heer Dresselhuis vol
hield dat de socialisatie nog niet dood is.
Voorts dat mevr. Bronsveld de re
geering bijviel in hun plannen ten opzich
te der huwende ambtenaressen; en dat
anderzijds mej. G r o en e w e g een motie
indiende, vragend wettelijke vaststelling
van de rechtspositie der ambtenaren.
De heer Troelstra heeft in een
lang beloog de verschillende andere
sprekers ouderhanden genomen, en ten
slotte zijn motie gewijzigd, daar het zijn
bedoeling niet was te verklaren dat alle
onderwijsbezuiniging moest wachten tot
de commissie klaar zal zijn.
Hij wijzigde zijn motie nu zoo, dat de
leeftijd van toelating en afschaffing van
Jiet zevende leerjaar zullen wachten tot
tot na het rapport.
DF, ZO.llERTIJI) EN »E TWEEDE
KAMER.
In de afdeelingen der Tweede Kamer
heeft het voorstel-Braat een slechte ont
vangst gehad.
Zoowel tegenstanders als voorstanders
van den zomertijd verklaarden hun steun
niet aan dit voorstel te kunnen geven,
daar het door de Eerste Kamer uitge
brachte votum van het vorig jaar voor
hands behoort te worden geëerbiedigd.
Bovendien werd de toelichting geheel
onvoldoende geacht, en achtte men hel
beneden de waardigheid der Kamer om
zich te laten pressen door obstruktie.
„Men meende zich onder deze om
standigheden van een nadere uiteenzet
ting van zijn denkbeelden omtrent den
inhoud van het voorstel te moeten ont
houden".
't Voorstel-Staalmau c.s. (beperking
van den zomertijd tot de zomermaanden,
werd door vele leden gunstig ontvangen.
Maar behalve dat vele leden een oor
deel der regeering vroegen, waren ver
scheidene anderen van oordeel dat deze
zaak van internationale beteekenis is, en
'daarom door de regeering moet worden
behandeld.
meenle wei beginnen om de politic last
te geven, telkens als er des Zondags
bezoekers in de café's zijn, deze daaruit
te verwijderen. Niemand kan mij dat
recht ontnemen, doch dit lijkt mij
paardenmiddel toe en ik ben wel eenigs-
zins schuchter daaraan te beginnen, liet
komt mij voor dat het middel dan erger
zou zijn dan de kwaal. Toch hoop ik
alles in het werk te stellen om deze
Er waren ook leden die zich met de
nu geldende regels konden vereenigen
De bezwaren daartegen uit sommige plat
telandskringen aangevoerd, schenen hun
egoïstisch en sterk overdreven.
Ten slotte verklaarden ook leden, die
nimmer voorstanders van den zomer
tijd waren geweest, zich met dit voorstel
niet te kunnen vereenigen. Ook van det(*
zijde werd opgemerkt, dat juist in de
maanden Juni, Juli en Augustus hel zaak tol een goed einde te brengen en
hoofdargument voor den zomertijd, be- dan de verordeniug zoo te wijzigen dat
sparing van kunstlicht, grootendeels ver- dan niet alleen de caféhouders, maar ook
valt. de bezoekers zullen worden gestraft.
Een lid verklaarde niet langer lijde-De heer Adriaanse verklaart zich hier-
lijk te kunnen toezien, dat het platte- mede tevreden gesteld.
land door den zomertijd gehinderd wordt z
r- Dit Zu i et-B ee 1 and.
r~ l In de Maandag gehouden algemeene
Uit htSÖ 811 rfOVlflGIG, ledenvergadering van de Coöperatieve
1 Boerenleen- en Spaarbank te Iloede-
kens kerke werd medegedeeld dal het
De minister van arbeid heeft goed- aantal leden der bank op 31 Dec. j.l
gevonden dat vroeger toegekende hijdra- 217 bedroeg, het aantal in omloop zijnde
gen voor woningbouw zullen worden uit- j sDaarbankboekies bedroes od dien
gekeerd aan de gemeenten datum 306 stuks, 101 voorschotboekjes
Hengstdijk, ten behoeve van J. F.waren alstoen in omloop benevens 12
Bun f 300. hoekjes voor gelden in loopende re-
Hontenisse ten behoeve van P. kening.
FVoel f 600. J jol bestuurslid werd herkozen de
Kloeting e, ten behoeve van J. D. heer P W. Woutersen en tot lid van don
v. Doorn f 300. raad van toezicht de heer L. Lous, als
O. e n W. Souburg, ten behoeve van plaatsvervangende bestuursleden werden
L. Arendse f 300. j herkozen de heeren J. L. Allewjjrt on I
Groenewege.
UitMiddelburg. j De rente voor voorschollen voor 1921
liet Carillon herinnerde ons heden werd bepaald op 5 pet. en die van
door zijn Geuzenliedjes aan de morgen spaargelden direct opvorderbaar op 4
te vieren herdenking van Middelburg's pet.
overgang. 1 Uit de rekening over 1923 blijkt dat
in dat jaar aan spaargelden was ont-
De AnU-Eevoluüonnaire kiesvoree- vnngen 17s366 67 m teruggegeven
mgmg ...Neder and en Oranje" te Mid- 178757.30. Aan termijn depositos ont-
•delburg hield gisterenavond haar.taar- ,e„ r 17S35.5S en terugbetaald
vergadering in het Tehuis voor Militai- 15212.73, aan voorschotten uitgegeven,
ren. Na de gebruikelijke opening door 63490 en terugbetaald f 33801.
den vice-voorz den beer A. I). Liltooy uit de goedgekeurde balans bleek dal
en de behandeling van enkele huishoude- de bank op 31 December aan voorschot-
ltjke zaken, gaven de secretaris en de had uitslaande 1194171.85, aan
penningmeester achtereenvolgens hun s„nargelden was zij verschuldigd
jaarverslag. De altredende bestuursleden, 21,26210 gul<ll?n. aan termijn deposito's
de heeren W. A. den Hollander en J. [18933 35 w,nst over 1923 ad 1149.70
A \ertregt werden herkozen. In de ld(,n werd bij de reserve geboekt,
plaats van den heer J F Heemskerk, ,vaardoor deae stijgt tot ruim [4000.
die zich niet weer herkiesbaar stelde,
werd gekozen de heer S. Caljouw. j Door hel vertrek van den heer J. J.
Ten slotte werden nog in den breede Sipsma naar Winterswijk ontslaat een va-
besproken de besluiten der regeering, cature in den raad van I e r s e k e. In
speciaal het onderwijs betreffende. zijn plaats komt de laatste naam der vrij
staande de vergadering werd den lei- zinnig-democralische lijst de heer J
der der partij een telegram gezonden, Ossewaarde.
waarin hem wijsheid en 's-Heeren zegen i c
werd toegebeden bij de uitoefening ran! Woensdagmorgen had op desScbelde
zijn zwaar en moeilijk ambt. I voor B 0 1 h f' ongeluk plaats. De sleep-
1 boot „Schelde met een sleep van drie
In de Lange Delft alhieris heden 'schepen, geladen met macadam, voer
de Ford's Auto Showroom van den heer voorbij een in het vaarwater liggende
A Klaver geopend in het perceel vroeger zandzuiger. Hel achterste schip „Alida",
bewoond door den heer Theune. Zij kapitein De Ridder, op reis van Antwer-
trekl van zelf de aandacht door de van pen naar Rotterdam, kwam door den sier
de andere gevels afwijkende kleuren van ken stroom dwars voor den zandzuiger,
onderpui en inwendige beschildering. waarop de ankerketting van den zuiger
In den winkel zijn een tweetal Ford- |door het schip sneed. Ook de sleepboot
auto's, een grijze van het nieuwste model kon geen hulp bieden aangezien de staal-
en een chasis geëtaleerd, benevens ban- draad in de schroef raakte. Met een zeil
den en andere onderdeelen. Vele bloem- trachtte men nog het schip drijvende te
stukken verhoogen den gezelligen aan- houden, hel gelukte evenwel niet. De
blik van hel geheel. manning werd gered. Eenig huisraad
De auto's kunnen binnenrijden, om- kon ook worden behouden. Het schip
dat het heele winkelraam naar hoven Nvas nog slechts drie maanden in de
kan worden geschoven. vaart.
Een groote Amerikaansche vlag, die
wappert naast een kleine Nederlandsche j Uit Th«lea.
geeft de herkomst aan van de Fjordjes In de Dinsdag gehouden raadsver
ogadering van St. Maartensdijk werd
UitVTissingen. ma s. besloten geen lid te worden van
De heer J. A. Berger heeft zijn be-1 den brandweerbond.
noeming tot lid van den Gemeenteraad De heer van Bohemen bericht dat de
van Vlissingen, aangenomen, in de kosten van restauratie der lijsten van
vacature-de Meij (S. D. A. P.) de bekende schilderijen zijn te ramen
op f 170.
DitWalohersn. De voorzitter meent dat restauratie
De gemeenteraad van Zo u l e 1 a n-noodzakelijk is; deze zal geschieden on-
de" (waarvan wij het uitvoerig verslag der toezicht der commissie voor Monu-
tot een volgend nummer moeten aan- mentenzorg.
houden) heeft o.a. besloten tot inrichting De heer Hage vindt elke uilgaaf voor
van een gebouw lot noodslachting van deze schilderijen te veel, hij gevoelt
gemeentewege; tot reparatie van het voor die dingen in het geheel niets,
schoolgebouw in eigen beheer, tegen een De voorzitter betreurt het zeer. Ieder
kósten van f 1500. hecht aan oude familiestukken. H. M.
Bij de rondvraag vroeg de heer Adri- 1 is Vrouwe van St Maartensdijk, vele van
aanse hoe het zit met hel sluiten der Hare voorouders hebben hier verblijf
café's op Zondag. Is de verorde- gehouden. St. Maartensdijk bezit in deze
ning niet geldigP verzameling van schilderijen een col-
De voorzitter zei tweemaal te hebben liclie waar menige gemeente'trotsch op
getracht om het den strafrechter uit te zou zijn.
laten maken, doch telkens was de uit- I Met 4 legen 3 st. wordt tot restaura-
spraak van den kantonrechter ontslag tie der lijsten besloten,
van alle rechtsvervolging. Hij zeide dat Ged. Staten maken bezwaar goed-
de laatste maal de ambtenaar van het keuring te verleenen aan het raadsbe-
Openbaar Ministerie bij het lcantonge- sluit tot opheffing van het vervolgonder-
recht in zijn requisitoir had geëischt f3 wijs, zoolang niet daarnaast door den
b. s. 3 d. h. Nu weet hij niet of die! raad een besluit is genomen, hetzij tot
laatste zaak al is afgewerkt en of de oprichting van cursussen, voor pnder-
ambtenaar cassatie heeft aangeteekend wijs na den leerplichtigen leeftijd, hetzij
van de laatste uitspraak van den kan- door subsidieering van zoodanige, door
tonrechter. particulieren opgerichte, cursussen.
Spr. wees er ook op dat een adres Ingekomen is het besluit houdende
was gericht aan de Kroon waarin het nadere regeling van de jaarwedde voor
bewuste artikel der verordening ter ver- den burgemeester.
nietiging werd voorgedragen. Die ver- De rekening '22 en de begrooling '21
nietiging is niet uitgesproken en de Mi- zijn door Ged. Staten goedgekeurd
nister van Arbeid heeft verklaard dat Aan de vereeniging voor landkolnni-
de verordening wel degelijk bindbaar is. satie en inwendige zending wordt voor
Nu kan ik, aldus spr., als hoofd der ge- een te geven voorstelling de gemeente
bewaarschool beschikbaar gesteld
Hierna is aan de orde de bespreking
eener steunregeling.
Algemeen is men van oordeel dat
•erkverschaffing ver de voorkeur ver
dient boven sleunuilkecring.
De lieer Hage wil de uitgaven voor
werkverschaffing de gemeente doen be
talen en de steunuilkeering door tiet
algemeen armbestuur. Dit voorstel wordt
verworpen met 6 legen 1 slem.
De lieer Koopman stelt voor de ge
meente de helft der steunregeling te
doen betalen en de andere helft te vra
gen aan het W. Armbestuur. Dit voor
stel wordt aangenomen met 5 tegen 2
stemmen, die der heeren Hage en Vroeg-
op.
De steunregeling wordt vervolgens met
de stem van den heer Iiage legen aange
nomen. Volgens deze regeling zal worden
uitgekeerd voor een gezin van 4 per
sonen f 5 per week voor 5 personen
f 5.40 en zoo telkens voor een lid in het
gezin per week f 0 40 tot voor 10 of
meer personen f 7.20. De steun mug
nimmermeer bedragen dan 65 pet. van
het loon dat de ondersteunde op liet
tijdstip van ondersteuning in het land
bouwbedrijf zou kunnen verdienen.
Slechts één lid van hel gezin kan voor
steun overeenkomstig deze regeling in
aanmerking komen. Van de gezinsinkom-
ten wordt twee derde in mindering ge
bracht, op den steun Ouderdomsrente
wordt tot het volle bedrag van den steun
(afgetrokken. De regeling treedt in
werking 20 Februari
Na eenigen tijd in besloten zitting te
zijn geweest wordt medegedeeld dat is
besloten lol rioleering der Westvest over
een lengte van 67 meter. Hierna sluiting.
lijk in gemeenschappelijk overleg de hou
ding te bepalen als vakvereenigingen te
genover de bezuinigingsplannen der re
geering.
Te W o 1 faa r t s d ij k werd Woens
dag in een vergadering van de Ver tot
oprichting en instandhouding van Chris
telijke bewaarscholen besloten de werk
zaamheden voort te zetten en over te
gaan tot oprichting van een of meer
zulke bewaarscholen.
Deze vereeniging werd in 1906 opge
richt; in lange jaren werd echter niet
vergaderd en geen contributie geind
Nu opeens toont do vereeniging leeke-
kenen van leven. Blijkbaar in verband
met de pogingen van liet dep. van het
„Nul", om tot oprichting te komen van
twee Fröbelscholen.
Hel Kamerlid Winter mans stu
dent aan de R. K. Universiteit.
De „Meierijsehe Grt." te Eindhoven
deelt mede, dat de Minister, gezien de
ambtsberichten der curatoren van de R.
K. Universiteit te Nijmegen en gehoord
de faculteit der rechtsgeleerdheid van
de R. K Universiteithel Tweede Ka
merlid, den heer J. J. Winlermaus vrij
gesteld heeft van hel Staatsexamen en
toegelaten heeft tot de faculteit der
rechtsgeleerdheid aan de R K. Univer
siteit.
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
- Dinsdag werd te Biervliet een
druk bezochte vergadering gehouden van
ingelanden van den SI. Pielers-, Amelia-,
Wilhelmina-, Oranje-, Geertruida-, Groote
en Kleine Zouten-, Oude Stads-, Kom-,
Briels-, Maria, Helena-, Beukcls- en
Elisabelhpolder, ter bespreking van het
voorstel, om het polderwater af te voe
ren door bemiddeling van electrische be
maling aan de sluis aan den Elisabelhpol
der. In deze vergadering waren tegen
woordig de heeren Wolders,, directeur
van de A.Z.E.M. te Middelburg en Sa-
lomé, opzichter te Breskens om de voor
genomen plannen uiteen te zetten en ra-
Jming te geven van de vermoedelijke kos
ten, die aan verbeterde sueering zullen
verbonden zijn.
Na de" uiteenzetting gingen de ver
schillende polders elders apart vergade
ren om zich uit te spreken over het be
handelde plan. We vernemen, dat van de
eerste tien polders, die één waterschap
vormen, er zich negen vóór verklaard
hebben ^alleen de Helenapolder legen
Van de beide andere polders, n.l. den
Beukels- en Elisabelhpolder, die niet tot
bovengenoemd waterschap behooren,
heeft de laatste instemming met het plan
betuigd, terwijl de eerste nog geen defini
tief besluit heeft genomen
In den loop der volgende week valt de
beslissing van het voorgestelde plan, dat
nu hoogstwaarschijnlijk wel werkelijkheid
zal worden.
Besmettel ij ke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 10 tot en met
16 Febr. in de prov. Zeeland bedroeg
Diplherilis, Hontenisse 1; Koewacht 2,
Terneuzen 2 (in één gezin.)
KERKNIEUWS.
- Uit Utrecht wordt gemeld, dat de
Minister van O., K. en W. zijn toestem
ming verleend heeft tot het plaatsen van
Toorop's Driekoningenraam in de Dom
kerk. Dit bericht wil dus zeggen, dat de
Minister de restauratieplannen voor de
Domkerk waarin ook de plaatsing v
het raam is opgenomen en die ge
schieden met steun van het Rijk, heeft
goedgekeurd.
Geref. Ge nf.
Op de tweetallen voor de Geref. Gem.
te Rotterdam en te Bruinisse komt voor
A. Verhagen te Middelburg.
'.JMT7Wrt VMtftVypn
ONDERWIJS.
Naar wij vernemen, heeft het hoofd
bestuur van de Unie van Chr. Onderwij
zers de verschillende organisaties bij hel
openbaar en bijzonder onderwijs over
de geheele linie uitgenoodigd tot een
samenspreking te Utrecht om zoo moge
KUNST EN WETENSCH tPPEN.
Mandoline
uitvoering.
De Mandoliuevereeniging „Apoilo" uit
Vlissingen had gisterenavond in de groo
te zaal der sociëteit St. Joris alhier
zéér veel belangstelling voor de uiste
kende uitvoering, die zij met medewer
king van een tweetal solisten gaf.
Wij stellen voorop uitstekend. Want
't is per saldo een kwestie van persoon
lijken smaak, en niet de schuld van
„Apollo". als zoo'n heel program van
14 nummers van uitsluitend mandoline-
en guilaarmuziek, uilsluitend tokkelin-
strumenten dus, wat eentonig wordt,
waartegen ook de goede keuze en de ver
scheidenheid van de uitgevoerde stuk
ken niets verhielp. Wij willen daarmee
niet zeggen, dal in mandolinemuziek geen
uitdrukking is te leggen. Dat heeft „Apol
lo", en hebben vooral de beide solisten,
de heer M. Molevelt en mej. Jo Molevelt,
uit Delft, ons wel anders geleerd
Maar 't blijft toch alles>-vriendelijk en
liefelijk, liefelijk als de pastorale Sous les
Ailes du Moulin, van Coulet, die ons
de landelijke stemming geven moest, als
onder het program stond vermeld. En
in die eenigszins zoet-behagelijke sfeer
bleven wij den heelen avond, zelfs bij
een hartstochtelijke Spaansche Dans, of
een Czardas.
Maar, gelijk gezegd „Apollo", onder
do zeer muzikale leiding van den heer
P. 0. Oorschol, speelde de dikwijls zeer
zware nummers (de Ouverture l'Eloile
du Bonheur van Freudo b.v.!) pittig, na
genoeg zonder fouten en met zeer goede
nuances lusschen pp en ff.
Nu wij eens rustig naar een mandoli
neconcert konden luisteren, erkennen wij,
dat dit laatste werkelijk iets nieuws voor
ons was.
De leden hebben blijkbaar hard gestu
deerd en de leider nog eens zooveel.
Het loon is den zeer goeden naam, die
„Apollo" hier en elders zal krijgen.
De heer Molevelt en zijn dochter toon
den hoe ver iemand het brengen kan op
mandoline en guitaar en vooral wat met
samenspel mandoline met guilaarbege-
leiding te bereiken is Zij zijn volkomen
op beide instrumenten thuis, en vormen
een zeer fraai ensemble.
De bekende Czardas van Mondi was
werkelijk een verrassing; de Spaansche
Dans van Smelinck was zoo hartstoch
telijk, als Spaansche dansen gespeeld
moeten.
Bloemen voor de solisten, die ten slotte
met een loegiftje antwoordden, een har
telijk zeer langdurig applaus der aanwe
zigen, waren hel bewijs, hoe uitvoe
ringen als deze op prijs worden gesteld.
„Ons Z e e I a n d".
Aldus de naam van een weekblad
dal het vereenigingsorgaan wil zijn van
de Zeeuwsche vcrccnigingen in Neder
land. Het plan daartoe gaat uit van de
Zeeuwsche vcrccnigingen (e Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag, Haarlem en Nij
megen Het blad zal aan het eind dezer
maand verschijnen, en slaat onder re
dactie van een perscommissie, met tal
van Zeeuwsche medewerkers in en bui
ten Zeeland.
Maar het blad wil ook nog iets anders
zijn dan vereenigingsorgaan Het wil ook
handel en industrie bevorderen, cn doel
treffend reclame-middel zijn om hel af
zetgebied van Zeeuwsche producten uit
te breiden.
Hel adres der administratie is Druk
kerij „Systema", 2c van Swindeslraat
24—26, Amsterdam.
