No. 43
Woensdag 20 Februari 1024
167° Jaargang
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Minister R u ij s heeft in zijn ant
woord op de algemeene begrootingsbe-
schouwingen der regeeringsopvatting
over artikel 40 van het bezoldigings
besluit voorop gesteld.
De regeering betreurt, dat art. 40 in
het Bezoldigingsbesluit is opgenomen. Wij
onttrekken ons niet aan den plicht, daar
omtrent een peccavi uit te spreken. Het
'geldt, zoolang het bestaat. Zoo gold de
redactie van 1920, totdat de nieuwe be
paling van 1922 in werking is getreden,
die op haar beurt kan worden gewijzigd
of ingetrokken. Een publiekrechtelijk
voorschrift als dit schept geen privaat
rechtelijke verbintenis. In juridischen zin
nu heeft men hier met een publiek
srechtelijk voorschrift te doen, dat als
ieder ander door het gezag, dat het hooft
uitgevaardigd, kan worden gewijzigd of
ingetrokken.
Noch de heer Marchant, noch de heer
Troelstra hebben een andere, wel om
schreven stelling daartegenover geplaatst.
Ware hier een contract, zooals prof. Op-
Jpenheim meent, men zou kunnen vragen:
{wat is het contract? Maar daarvan is hier
geen sprake. Deze ambtenaren zijn niet
met een contract in dienst genomen. De
waarheid is deze, dat een eenmaal toege
kend salaris kan worden verlaagd, doch
dat art. 40 aan die verlaging voor de op
1 Juli 1922 in dienst zijnde ambtenaren
in den weg staat. Aan de verlaging moet
dus intrekking van dat artikel vooraf
gaan. De ambtenaar moet vertrouwen,
dat de regeering niet uit een gril daar
toe zal overgaan, doch slechts uit rede
nen van overwegend gewicht, uit nood
zaak. Do regeering is niet alleen bevoegd
d© salarissen te verhoogen, maar ook ze
te verlagen. De Grondwet heeft de re
geering als het in deze bevoegd gezag
aangewezen. In Frankrijk beslaat ook een
regeling van de ambtenarensalarissen,
maar bevoegde beoordeelaars zijn van
oordeel, dat deze regeling ondergeschikt
is aan de bevoegdheid der administratie.
Art. 40 zal dus moeten worden iugetrok-
Aken. De regeering erkent, dat art. 40
niet had woelen tot stand komen. Maar
de intrekking dient te geschieden ten ein
de iedere dubbelzinnigheid omtrent het
geen rechtens is, weg te nemen.
Vervolgens besprak de Minister h e t
Georganiseerd Overleg.
Daarop stelt de regeering hoogen prijs,
al heeft het schaduwzijden en gebreken.
Het kost tijd en leidt vaak tot onveilige
openbaarmaking, maar het opent den
weg voor de regeering om op de hoogte
te komen van wenschen. Maar het over
leg heeft niet de beteekenis van het
onderhandelen over het sluiten eener
overeenkomst. Het heeft slechts het ka
rakter van een advies. Dit is ondubbel
zinnig uitgesproken in deze Kamer door
den vroegereu voorzitter der commissie,
den heer Treub. Wordt men het eens,
dan is dit het meest gewenscht. Maar
van een overeenkomst is dan ook geen
sprake. De regeering stelt prijs op over
leg over de salarisverlaging en een nieu
we salarisregeling. Maar dat overleg mag
niet loopen over de intrekking van art.
40, waar omtrent de regeering haar
rechtsstandpunt reeds heeft bepaald. Wel
is overleg toelaatbaar over den meest
billijken opzet eener salarisverlaging,
waarvan de regeering het pijnlijke ten
volle beseft. Intrekking bij de wet van
een bepaling van een K. B. of algemee-
nen maatregel van bestuur ware een
vreemde rechtsfiguur. De regeering is
bevoegd zulk een bepaling bij algemee-
nen maatregel van bestuur in te trekken.
Spreker komt daarna aan het ont
slag der gehuwde ambtenares
Inderdaad is een ontwerp Koninklijk T
sluit daartoe in overweging. Het eervol
ontslag wordt niet verleend als de amb
tenares 45 jaar is, als het werk in de
woning kan worden verricht, of als de
Kroon toestaat, dat de ambtenares in
dienst blijft. Dit ontwerp is thans bij
den Raad van State. Voorts overweegt de
regeering een wetsontwerp lol wijziging
der Lager Onderwijswet, waarbij de ge
meentebesturen vrijheid krijgen om hu
wende onderwijzeressen te o 'slaan. Een
en ander berust op principiëelc overwe
gingen, terwijl het ontslag aan gehuwde
ambtenaressen niet kostwinners op
geheel andere overwegingen berustte
Hoewel de regeering steeds van deze
meening is geweest, meende zij ter wille
van de continuïteit aanvankelijk in de
praclrjk sinds 1913 te moeten berusten,
maar thans moest zij om principiëele
overwegingen anders handelen. Hel gaat
niet om de cultureele vrijheid der vrouw,
maar de overheid heeft het huwelijks
leven te eerbiedigen en daarin niet in
te grijpen.
De regeering mag een ambtenares dus
niet in een toestand plaatsen, dat zij
deee moet in dienst houden in strijd met
de belangen van het huwelijk, dan wel
haar te ontslaan wegens strijd met het
dienstbelang. Spreker herinnert aan het op de heer Troelstra aan het slot zijner
K. B. van 1904 in het geval van de rede wees ,is spr. niet blind. Maar al die
zwangere onderwijzeres te Middel- verschijnselen zullen ons niet uit de moei
burg. De Minister was toen van mee- lijkheden helpen. Dat moeten wij zelf
ning, dat handhaving van de betrekking doen. Daartoe doet de regeering een be-
der onderwijzeres te verbinden aan kin- roep op de medewerking der Kamer. Ten
slotte komt spr. op tegen de voorstelling
van zaken, alsof de regeering haar maat
regelen treft uit wellust om de menschen
4e plagen. Laten degenen, die zoo spre
ken, zich echter eens indenken in de po
sitie van den minister, die iederen och
tend in zijn wachtkamer huisvaders vindt
die met een bleek gezicht zitten te wach
ten, omdat zij moeten worden ontslagen.
Dan besluipt den mensch, het gevoel
zouden wij het niet geleidelijk doen''
Maar de regeering mag zich niet door
gevoel alleen laten leiden Zij moet de za
ken objectiet behandelen.
S i N E N L A N D.
derloosheid in strijd is met de goede
zeden. Het is de regeering dus niet te
doen om gehuwde ambtenaressen te ont
slaan, doch aan huwende ambtenares
sen een eervol ontslag te verleenen, ten
einde handhaving van die ambtenaren
niet van kinderloosheid afhankelijk te
stellen van het alternatief kinderloos
heid of ontslag.
Vervolgeus heeft de Minister verschil
lende opmerkingen van sprekers beant
woord.
Van politieke beteekenis was daarbij
wat hij zei in antwoord op de op
merkingen van den heer Rutgers over
eenige punten van meer principieelen
aard. Indien voor de behandeling van
de door den heer Rutgers genoemde en
andere, ook naar hel oordeel der Re
geering, gewichtige wetsontwerpen in
den legislatieven arbeid geen lijd over
bleef, zou ook het Kabinet dat betreuren
Het Kabinet laat zich te dien aanzien
leiden door de beginselen, aanwezig bij
de rechterzijde der Kamer, (luid rumoer
bij de soc. dem. en vrijz. dem.)
Inlusschen vergunne men spreker de
opmerking, dat de schriftelijke behan
deling van sommige dier onlwerpcn
reeds heeft plaats gehad vóór de ver
kiezingen van 1922. Spreker vraagt zich
af, of dan nog van een genoegzame
schriftelijke voorbereiding kan worden
gesproken.
(Beteekent dit iets anders dan dat
die ontwerpen niét in openbare behan
deling zullen worden genomen? Red.)
De heeren Kersten en Braat werden
met eenige algemeenheden beantwoord.
Tegenover mej. van Dorp ontkende de
Minister dat de regeering aan staals-soci-
alisme doet.
Nog stippen we aan, ten opzichte van
de controle op de gemeentebesturen,
dat inderdaad overwogen zal moeten
worden of de uitkeering aan de ge
meente gehandhaafd kon blijven, als de
pmbtenaarssalarissen straks verlaagd
worden, en de uitkeering aan de ge
meenten gebruikt wordt om aan hun
ambtenaren hooger salaris te geven.
Voorts verdedigt hij tegenover den
heer Troelstra het aanblijven van Mi
nister Colijn, en bepleitte hij de onder-
wijsbezuinigingen, waar geen andere be
zuinigingsmiddelen zijn genoemd. De uit
stel-motie van mr. Troelstra kan de re
geering niet aanvaarden.
Toen kwam MinisterOolijn.
Eerst verdedigde deze zich tegen den z'ch °°k telkens weer in het vcreeni
persoonlijken aanval van den heer Troel- j gingsleven. Reeds meer dan eens moes
sira_ fraude geconstateerd worden bij bestuur
Vervolgens besprak hij de dekking van ders en leden van werkloozenkassen.
het tekort, dat hij op 130 millioen becij-Daar hierbij rijksgeld betrokken is, kan
ferde. Als bezuiniging op den staatsdienstniemand strenge controle afkeuren,
kan op niet meer dan 40 millioen gere- Heeds geruimen lijd wordt in regee
kend worden; den salarislast wil de re- ringskringen ernstig overwogen, op wel
geering met 35 k 40 millioen verminde- ke wijze de rijksbijdrage aan werkloozen
ren; en 40 millioen moet door nieuwe kassen veilig gesteld kan worden. De
lasten gevonden worden. En de rest door moeilijkheden zijn vooral daarin gelegen
hoogere raming der middelen. De be-1 dat deze bijdragen, zijn zij eenmaal toe-
zuinigingen zullen echter ook in 1925 gekend, lot de bezittingen der organisa-
slechts voor een gering deel effectief tie (welke de kas in 't leven riep) behoo-
zijn geworden. Door de reorganisatie van ren-
den staatsdienst zal in 1924 tien millioen; Het is gebeurd dat het Rijk de toege-
bezuinigd moeten worden, waarvan reeds kende bijdrage moest uitkeeren aan ere
EEN OVERSCHOT VAN ZES MILLIOEN
Naar de Msb. verneemt zal de ver
moedelijke uilkomst van de gemeentere
kening van Rotterdam over 1923 een
overschot te zien geven van rond zes
millioen gulden.
UIT DE PERS.
De regeering en de
werk loosheidskassen.
De Haagsche redacteur van de (A.-R.)
„Rotterd." schrijft
Het is een bekend feit, dal bestuurders
van vakorganisaties, aan welke een werk
loozenkas is verbonden, heel dikwijls kla
gen over de weinige medewerking, die
zij van den Rijksdienst ondervinden en
de bureaucratie, die aan het departement
van Arbeid hoogtij zou vieren.
Nu ligt het voor de hand, dat bij de
oude departementen door jarenlange trai
ning meer soepelheid gevonden wordt,
dan bij de nieuwe als Arbeid en Onder
wijs, waar niet zelden jonge juristen en
doctoren voor de uitvoering van een
nieuwe taak stonden. Doch overigens
wenschen wij hier geen oordeel over uit
te spreken.
Men dient ook by de beoordeeling van
klachten de omstandigheden te kennen,
waaronder harde bepalingen getroffei
worden. Dat voorzichtigheid van de zijde
der Overheid geboden is, als zij moe
samenwerken met organisaties in het
maatschappelijk leven men denke aan
Werkloozenkassen en Bouwvereenigingen
zal iedereen toegeven, al blyft voor
komendheid jegens bestuurders eerste
eisch.
De doorvretende corruptie openbaart
8.5 millioen is bereikt
Korting op de ambtenaarssalarissen is
onvermijdelijk. Uit de millioenennota
blijkt zeer duidelijk, dat het nimmer in
de bedoeling der regeering heeft gelegen,
egaal een korting op de salarissen toe te le steunen en mag niet aangewend wor-
paSc~-i De voor 1924 in uitzicht gestelde jden om tekorten (bijv. door fraude ont-
diteuren der organisatie en dan zelf als
crediteur met de andere op één lijn ge
steld werd.
Dat is niet in den haak. De rijksbij
drage dient uitsluitend om werkloozen
was slechts een voorloopigc maat-
ogeï.
De heer Dresselhuys Waarom
.c'-f u dit niet dadelijk gezegd?
De Minister (met de vuist op tafel
slaan) te dekken. De situatie wordt dan
zoo, dat consciëntieuze besturen ook
omdat de regeering veel te weinig in de
hooge administratiekosten bijdraagt
zuchten onder de moeilijkheden en dat
slaande)Het staat er. Indien men deze luchtharligen of fraude-plegende bestuur
zaken buiten de partijhartstochten had ders het Hijk een strop bezorgen,
bekeken, dan zou men tot een rustiger I De Regeering heeft daarom overwogen
oordeel zijn gekomen. Sommigen zouden de werkloozenkassen als zelfstandige
^an de 10 pet. hebben terug gekregen, instituten, dus losgemaakt van de bonds
terwijl anderen meer zouden hebben
moeten betalen. Er zijn er die 50 pet
meer verdienen dan in het vrije bedrijf,
zou worden betaald. Indien een einde
wordt gemaakt aan de nivellecring en
kassen, te doen functioneeren, ihaar de
Commissie van Advies schijnt deze oplos
sing niet aanbevelenswaardig te achten
Daar een ander middel nog niet gevon
den is, ziet men vooralsnog geen ande-
meer rekening wordt gehouden met deren uitweg, dan het Rijk door strenge
loonen in het vrije bedrijf, dan acht controle tegen verliezen te vrijwaren. Het
de regeering een besparing van f35 mil-1 bezwaar blijft echter, dat goedwillende
lioen op de salarissen niet te hoog ge- besturen feitelijk onder curateele staan;
terwijl het niet afdoende helpt tegen de
uitzonderingen, die niet bang voor fraude
zijn.
grepen.
De voorgestelde nieuwe belastingen be-
teekenen slechts een geringe verschuiving
in de verhouding van direct en indirect.
Op de artikelen van noodzakelijk levens
onderhoud zullen geen nieuwe heffingen
worden gelegd Het artikel thee slaat op
de grens. Een weelde-belasting acht spr
uit economisch en psychologisch oogpunt
zeer gewenscht. Lieden, die op één avond
f25 aan een diner kunnen verbrassen,
moeten hun deel maar aan den fiscus
afstaan.
Voor de hoopvolle verschijnselen,waar-
Uit Staö en Provincie.
Uit Middelburg.
De lezer zal reeds eenige malen in
ons blad advertenties gevonden hebben
waarin wordt aangespoord om niet tot
hel drukke seizoen te wachten met het
laten verrichten van schilderwerk. Dat
deze opwekking uitgaat van de organi
saties van de belanghebbenden is be
grijpelijk. Maar de gedachte die daarin
wordt uitgesproken verdient alle aan
beveling want in het bijzonder voor dit
vak zou gelijkmatiger verdeeling van het
werk over het jaar veel seizoen-werk
loosheid voorkomen.
Donderdag en Vrijdag zal in den
Schouwburg alhier een openbare voor
dracht gehouden worden over volksvoe
ding met betrekking lot de Maggi's pro
ducten, waaraan verbonden worden
kookdemonstraties en een fi mvertooning,
die den bezoekers het heele Maggi-be-
drijf zal toonen, zoowel landbouw- als
fabricksbedrijf, en een kijkje geeft van
het Zwitsersche landschap.
Uit Vlissingen.
- Overeenkomstig de desbetreffende
bepalingen stellen Burg. en Welh. van
Vlissingen voor over 1921 de vol
gende voorschotten te verstrekken aan
dc bijzondere scholen Aan de Neutrale
school f 2070, aan de R. K. Jongens
school aan de Verkuijl Quakkelaarstr.
f 2130; R. IC. Jongensschool aan de
Kasteelstraat f 1530; R. IC. Meisjesschool
aan de Rreestraat f 1970, aan de Chr.
school aan de Palingstraat f 3170, aan
de Chr School aan de Kasteelstraat
f3810, aan de R K school voor U. L. O.
f 1230, aan de Chr. U. L. O school
f 600 Deze voorschotten zullen in drie
maandelijkschc termijnen worden uitbe
taald.
Voorgesteld wordt verder aan mevr.
de wed. C G. de Ruijler-de Vei} Mest-
dagh te verkoopen 2 M.2 tuingrond aan
den Koudekerksehen straatweg (Villa
park) voor f 20 en aan den beer J Min-
derhoud te Wilhelminadorp 82 M.2 bouw
grond en 420 M.2 tuingrond aan dienzelf
den weg voor f 2920.
Ten einde te voorzien in de vacature
van de Putte ais lid der schatlings-
commissie ingevolge de Inkomstenbe
lasting, doen Burg. en Wetli. de volgende
alphabetische aanbeveling de lieer J.
de Meij en J B. van der Schaaf.
Voorgesteld wordt aan den heer
van de Putte met ingang van 1 April
a.s. eervol ontslag te verleenen als on
derwijzer aan school E.
De bouw van 72 arbeiderswoningen
te Vlissingen, waarvan sprake is in
bericht van gisteren onder „Nagekomen
Berichten", zal kunnen geschieden voor
f216.000 of f3000 per woning. Hiervoor
wil de aannemer, die voor „Goed Wo
nen" reeds 48 woningen bouwden, het
werk onderhandsch aannemen. De tijde
lijke geldleening van f 194,400 zal met
de Bank van Ned Gemeenten worden
aangegaan bij wijze van een rekening-
courant overeenkomst, en tegen een de
betrente van 65/4 pet. (thans op 61/2 pet.}
en een credietrente van 4 pet. onder
voorbehoud van wijziging van de pro
messe disconto der Ned. Bank.
Uit WaUkersn.
De Ohr Knapenvereeniging „Samu
el" te Souburg vierde Maandagavond
in het gebouw „Rehoboth" haar 7de jaar
feest. Het gebouw was geheel gevuld Met
het zingen van Psalm 103 vers 1 en 2
werd de vergadering door den voorzit
ter geopend.
Uit hel jaarverslag van den secretaris
bleek, dat de vereeniging in ledental was
toegenomen, dat het aantal leiders was
versterkt en dat in 2 groepen, n.l. van
12 lot 14 jaar en van 14 tot 16 jaar,
werd vergaderd. De penningmeester deel
de mede, dat de vereeniging over een
batig saldo beschikt.
Het verdere van den avond werd af
gewisseld door samenspraken, voordrach
ten en opstellen, terwijl een verloting
ten bate der bibliotheek der vereeniging
een aardige afwisseling in het program
bracht.
Ds van Willenswaard was door om
standigheden verhinderd het jaarfeest bij
te wonen. Een felicitatie van hem werd
voorgelezen. De voorzitter, M. Arendse
Mz. sprak nog een kort slotwoord, waar
na de vergadering te middernacht met
gebed en het zingen van den Avondzang
werd gesloten.
De Meisjeszangvereen. te V e e r e
onder directie van Mevr. Weyland-Cra-
mer, gaf in het lokaal der voorberei
dingsschool, in afwijking van haar ge
bruikelijke zangstukken, nu eens een
operette en wel van Johanna Veth, ge
titeld „Reepelslecltje". De costuums on
het tooneel werden verzorgd door Mevr.
Lensvell. De belangstelling in het
schoone geheel was zoo groot, dat ter
voldoening daaraan het stuk op drie ver
schillende dagen moest worden vertoond.
Uit Z u i «t-B e t e 1 a u d
De kommies J. Buurstra te Hans-
weert is verplaatst naar Gilze-Rijen.
Dinsdagavond speelden te Ierse-
k e een paar kleine jongens met een
snijmolen, met het ongelukkig gevolg dat
1111
bindt Akker's Kloosterbalsem den strijd
aan met rheumatiek en spierpijn. Heer
lijk wrijfmiddel, zet het zijn verzachten
de zuiverend en genezende werking voort
tot de kwaal overwonnen is. Door ieder
gebruiker geprezen bij brand- en snij-
wonden, winterhanden en -voeten en alle
huidaandoeningen.
(Ingez. Med.)
van den 3-jarigen Albert Goeman van zijn
linkerhand van <lrie vingers het eerste lid
werden afgesneden.
- De afdeeling K a p e 11 e van Volks
weerbaarheid kwam gisterenavond in
jaarvergadering bijeen. De vereeniging
telt 114 leden De kas sluit met een batig
slot van f 12.971/2.
Het aftredend bestuurslid de heer J.
A. Mol werd herkozen en in de plaats
van den heer A. de Waard, die bedankte,
de heer Jac. Balkenende
- De schietvereeniging „Voor Neder
land en Oranje" kwam gisterenavond bij
een te B i c z e 1 i n g e. De vereeniging
telt 94 leden. De rekening sluit met een
balig slot van f29.51.
Als bestuursleden bedankten A van
Wingen, O. v. d. Vliet en Adr. de Waard;
gekozen werden A. C. Kooman, Jac. Bal
kenende en TI. van den Boomgaard; her
kozen werd H. Zuidweg.
Als korpsschulters werden aangewezen
Joh. Zuidweg, J A Mol, P. Mallckote,
0. v. d. Vliet en A. C. Kooman
Als bode bedankte O Meulpoldec. He-
sloten werd als bode en gemeentever
zorger daarvoor één persoon te benoe-
Uit Tkole*
In de jaarvergadering
het
Groene Kruis te Poortvliet was in
gekomen een schrijven van den heer W.
Carels, waarin hij bedankte als secreta
ris-bestuurslid. De voorzitter drukte zijn
spijt uit over dat besluit en meende in
den geest der vergadering te spreken,
als hij genoemden heer bedankte voor
alles wat deze voor de vereeniging ge
daan had.
Uil het jaarverslag bleek, dat het aan
tal leden was verminderd met 7, terwijl
4 nieuwe leden toetraden, zoodat het
jaar 1924 begon met 217 leden. Uil het
magazijn werden 73 artikelen verstrekt
De ontvangsten bedroegen f 648.815 en
de uitgaven f 168.495, alzoo batig saldo
f 480.32.
Het woord werd nu verleend aan den
geneeskundigen adviseur der vereeniging
Dr. Tazelaar van St Maartensdijk. In
een warm gestelde rede toonde hij aan
den heerlijken zegen die een verpleeg
ster kan verspreiden; aan de hand van
lichtbeelden uit de practijk in zijn eigen
gemeente zette hij uiteen het verschil
tusschen deskundige en niet-deskundige
verpleging. Het oorspronkelijk bestuurs
plan om voor gemeenschappelijke reke
ning van Poortvliet en Scherpenisse een
gediplomeerd verpleegster aan te stellen,
was afgestuit op bezwaren van Scherpe
nisse en nu deed het bestuur het voor
stel om de verloskundige met de verple
ging te belasten, welk voorstel de spre
ker aanbeval.
Zonder discussie hechtte de vergade
ring haar goedkeuring aan het bestuurs
voorstel, waarna het salaris werd vast
gesteld op f 500 De gemeente draagt
daarin bij f250, het Algemeen Armbe
stuur f 150 en de vereeniging zelve f 100.
Mej. L. Har tog—v. d. Velde werd
daarop met nagenoeg algemeene stem
men benoemd tot verpleegster. De be
noeming geschiedde voorloopig voor één
jaar en gaat in met 1 April a.s
De begrooling voor 1924 werd in ont
vang en uitgaaf vastgesteld op f 1220.82
met een post voor nieuw materiaal van
f200.
De aftredende bestuursleden 0. P. v. d.
Slikke, E. v. d. Slikke, W Dronkers en
W. J. Boogaard werden met resp 28 28,
28 en 23 stemmen herkozen. In de vaca-
ture-Carels werd benoemd dc heer W. A.
v. d. Velde.
Uit Zeeu
0 h-V laanltren O. D.
Vrijdag vergaderde de gemeente
raad van Axel onder voorzitterschap
van den burgemeester F Blok
Onder de ingekomen stukken behoor
de het verslag over hel 2e halfjaar 1923
van den correspondent der arbeidsbe
middeling, waaruit blijkt, dat eerst in
November eenige werkloosheid kwam,
Fnkelc ongehuwde arbeiders gingen naar
Frankrijk en België, doch keerden spoe-