Maandag 11 Februari 1924
Uil Jaargang
8 S Si N L A N 0.
fjH■Wjhp'-T
No. 35
ANT.
HULDIGING MEVR. Pr. ALETTA
JACOBS.
Dr. Aletla Jacobs, die Zaterdag haar
70slen verjaardag vierde heeft 's middags
in de Van Dijkzaal in Den Ilaag een zeer
druk bezochte receptie gehouden waar
o. a. deputaties van tal van vrouwen
organisaties haar hulde kwamen betui
gen.
's Avonds heeft een comité van huldi
ging haar in hotel de Witte Brug een
feestmaal aangeboden. Ook hier werd
door verschillende spreeksters in het
licht gesteld welke beteekenis het baan
brekend werk van mevr. Jacobs voor de
vrouw heeft gehad.
De jubilaresse verklaarde in haar ant
woord dat zij veel lof had ingeoogst.
Men kan „auch des Gulen zuviel" krijgen
Daarom wilde zij degenen, die thans nog
aan het woord komen, verzoeken,
ook maar eens haar fouten te laten hoo-
ren. De grootste fout, die spr. heeft, is
dat zij zoo vreeselijlc lastig was, waarvan
zij eenige aardige voorbeelden gat". Ten
slotte noodigde zij de aanwezigen uit om
de opgesomde voorbeelden nu maar met
meerdere aan te vullen.
Een familielid, dr. L. Siemens, stond
echter aanstonds op na deze uitspraak
van de jubilaresse te logenstraffen. Wat
zij haar „lastigheid" noemde, was haar
daadkracht, voortspruitende uit het feit,
dat zij een vrouw uit een stuk was.
UIT DE PERS.
De electrificatie der
middengroep.
In een „men schrijft ons uit Zeeland"
in de N. R. Crt., wordt onder het op
schrift „in moeilijkheden" eraan herin
nerd dat, toen in '19—'20 de groote re-
geeringsplannen voor een algemeene
rijkselectrificatie van slechts enkele groo
te centrales uit, de provinciale Zeeuw-
sche plannen zoo deerlijk dwars zaten,
Gedep. Staten van Zeeland zich met alle
kracht hebben verzet tegen het voor
nemen van den Minister van Waterstaat
om naast de Noordergroep ook de mid
dengroep te voorzien uit de groote cen
trale te Geertruidenberg.
Ged. Staten betoogden, dat ze de ont
wikkeling van het gewest, zoo innig bij
de electrificeering betrokken, niet in an
dere handen konden laten. Ze voerden
aan, dat blijkens de statistiek de over
brenging van den stroom over zoo'n
grooten afstand zóóveel storingen zou
meebrengen, dat het onmogelijk zou zijn
aan de industrie de bedrijfszekerheid
te waarborgen, die ze zou vragen bij
de overweging van het al of niet aan
sluiten. Ze kwamen met de oorlogs
argumenten, die toen, zoo dadelijk na
den oorlog, veel opgeld deden, maar nu
toch ook nog een woordje kunnen mee
spreken. Ze wezen er n.l. op, dat een
aanvoer langs kabels over den Schelde-
dam van de N.-Brabantsche kust, vlak
langs de grens zou leiden, zoodat die
leiding uiterst kwetsbaar zou zijn in
oorlogstijd, en spoedig zou kunnen wor
den afgesneden. Een korte opmarsch
van den vijand aan die grens zou daar
voor voldoende zijn. Een schrijven van
den kommandant der marine in Zee
land in denzelfden geest kon door Ged.
Staten daarbij worden overgelegd. Een
eigen centrale op Walcheren! was het
parool.
Al die betoogen hebben den Minister
niet kunnen afbrengen van zyn idee.
Hij hield vol, dat er zoo min mogelijk
centrales moesten worden gebouwd. En
op die oorlogsargumenten antwoordde
hij, dal uit een overleg met de Ministers
van Oorlog en Marine was gebleken, dat
men voor de defensie-belangen in Zee
land zou kunnen volstaan met de cen
trale der Tram te Vlissingen, zoodat
„voor militaire doeleinden de bouw van
een nieuwe centrale niet gevorderd
werd." Jawel, Overste' Maar menigeen
heeft hier toen hoofdschuddend ge
vraagd, of de zaak dan daitrmee af
gedaan was; en of het heelemaal niet
meetelde, dat er ook nog andere belan
gen dan die van de landsverdediging
zouden kunnen worden benadeeld, wan
neer eenmaal die drie eilanden langs
den Scheldedam van electriciteit waren
voorzien, en in een oorfog de aanvoer
door een vijand in een ommezien werd
afgesneden, zoodat alle „burgers" des
avonds in het donker zouden zitten, en
alle fabrieken, werkplaatsen, bedrijven
enz. zonder stroom! Om nu maar niet
te spreken van de stoomgemalen die zich
op die electriciteitsvoorzieniug mochten
hebben ingericht. Dadrvoor zou de klei
ne centrale te Vlissingen zeker niet kun
nen zorgen naast de defensiebelangen.
Maar de Minister bleef bij zijn plan,
totdat de Kamer dit torpedeerde. De
enkele Zeeuwen, die meer van de kwes
tie wisten, hebben dat met een zucht
van verlichting gadegeslagen. Dat ge
vaarlijke denkbeeld was daarmee van
de baan.
Maar 'l kan verkeeren 1
Immers in de jongste Statenvergade
ring werd aan Ged. Staten opdracht ge
geven om met de N. Br. EI. Mij nog
wal te gaan onderhandelen over levering
aan de middengroep, zonder dal jer ge
zegd werd van de bovengenoemde be
zwaren.
„De indruk, zoo zegt de schrijver ver
der, dien men uit deze Stalenzilting
krijgt, is dan ook, dat men eigenlijk niet
meer wist wat men moest doen Een be
sef van onzekerheid beheerschtc het hee
le debat. Men wilde nog altijd vasthouden
aan het eenmaal aangenomen beginsel
van eleclriciteitsvoorziening door de pro
vincie. Als het niet anders kon, wilde
men ook nog wel wat water in den wijn
doen door opdracht aan een particuliere
maatschappij als de Vlissingsclie, mits
de provincie dan door haar geldelijken
steun ook controle kreeg. Maar uit me
nige redevoering bleek de bezorgdheid
dat men op die wijze de voordcelefu
in de zakken van de particuliere maat
schappij zou brengen. Vooral voor de so
ciaal-democraten zat er iets neteligs in
hel geval. Ze hebben ook nu weer be
toogd dat eleclriciteitsvoorziening een
overheidsbedrijf moet zijn, omdat een
particulier bedrijf slechts winst beoogt
en dus de niet winstgevende streken on
verzorgd zal laten. Maar tegelijkertijd
voelden zé dat de lijdensgeschiedenis
van deze Zeeuwsche voorziening maar
al te duidelijk aantoont, dat hel van
overheidswege voorzien van die niet-
winstgevende streken, de geheele regeling
te kostbaar maakt voor een reudeerende
exploitatie. Vooral omdat hier ook al is
komen vast te staan, dat de op te rich
ten provinciale voorziening zeker niet
zal kunnen concurreeren met de oude
bestaande particuliere bedrijven, en dus
zeker niet kan rekenen op levering aan
de twee grootste steden, van het gebied,
Middelburg en Vlissingen, die nu door
de Vlissingsche centrale worden bediend.
Een van de dikste kluiven is daarmee uit
de soep genomen.
Er dreigen nog meer kluiven uit de
soep te verdwijnen, o.a. de kansen op
klacht voor tractie, nu een onderneming
als de Zuid-Bevelandsche locaal-spoor-
weg voorloopig denkt over motorkracht.
En de dorpen op Walcheren en Zuid-
Beveland die van gas voorzien zijn, too-
nen zich daarbij zoo wel te gevoelen, dat
men voorbereid kan wezen op dezelfde
weigering als de P. Z. E M vond in de
gemeenten van Z. Vlaanderen die gas
hebben.
Maar als die soep zoo dun blijkt te
worden, is het dan nog gerechtvaardigd,
toch door le gaan met de voorziening
door de provincie, louter ter wille van
hel idee, dat de provincie die voorzie
ning heeft te geven? Is het werkelijk
onafwijsbaar dal de provincie electriciteit
brengt overal, ook in de niet-loonende
streken? Is het beginsel van de particu
liere ondernemingen ohi alleen daar te
erken, waar winst te behalen is, een
zonde? Of is het gezond?
vier waren op rijm) getuigden van de
werkzaamheden der vereenigingen in het
afgeloopen jaar. Verder werden 'u Bij
belinleiding, opstellen, voordrachten er
samenspraken ten gehoore gebracht af
gewisseld door zang van de meisjesver
eeniging met orgelbegeleiding. In de
pauze werd op de gebruikelijke wijze
gelracteerd.
lilt Stad m Provincie.
Bij de belastingen zijn met 16 Febr.
benoemd tot Rijksklerk P. de Rijcke, par
ticulier klerk te Vlissingen. Ver
plaatst met ingang van 1 April de kom
miezen le kl. L. C. Michielsen van T o r-
neuzen en A. de Schipper van Vlis
singen (haven), beiden naar Amsterdam
I en A.
Uit Middelburg.
Men verzoekt ons te herinneren aan
de propaganda vergadering, die de af-
deeling Walcheren der Vrijzinnig Demo
cratische jeugd organisatie hier morgen
avond zal houden in het Schuttershof,
waarop alle Vrijzinnige jongeren welkom
zullen zijn.
Op de Tentoonstelling van Pluim
vee, Konijnen en Duiven te Stadskanaal
op 8, 9 en 10 Eebr., behaalde de heer
L. Wisse een len en eereprijs met Papil-
Ion Rum, en de heer v. d. Ende met
Belgi Haie's* een 2en prijs.
Door de politie alhier is proces
ferbaal opgemaakt tegen B. uil Arne-
muiden, die een varken verlootte zon
der daartoe toestemming te hebben ge
vraagd of gekregen.
Uit Waloüeren.
De Ohr. Jongelingsvereeniging Pred.
12 la en de Chr. Meisjesvereeniging
„Dient den Heer" te R i 11 h e m vierden
Vrijdagavond haar 10de jaarfeest, waar
toe tal van begunstigers en afgevaar
digden van zustervereenigingen waren
opgekomen
Na een openingswoord van den voor
zitter der Jongel. Vereeniging Ds. C.
Sundermeijer, werden de verschillende
punten van bet programma vlug en goed
afgewerkt.
De verslagen .van secr. en penningm.
van beide vereenigingen (drie s'an de
1 U i t Z u i i-B e v o 1 q b d.
Vrijdagavond meld te Hei n k e
zand de vereeniging „Eigen Erf" ha;
jaarvergadering lit het verslag van den
secretaris blijkt dat in hel afgeloopen
jaar werd aangekocht 1.80 II.A. Bouw
land waarop reeds „eenplaatsje" is
rezen De rekening van den penning
meester sloot met een batig saldo van
f 9.50. De aftredende bestuursleden wer
den herkozen.
Uit Z e e u o h-V 1 aa n d e r e n O. D.
Dinsdag 1 Maart e.k. zal in hel
„Hotel der Nederlanden" le T e r-
neuzen eene vergadering worden ge
houden van het breede comité van de
Zeeuwseh-Vlaamsche Waterleiding.
Naar we in Zélandia lezen zou Za
terdag j.l. te Axel eene bespreking wor
den gehouden met burgemeesters en cor
respondenten der arbeidsbemiddeling in
dit gewest, over emigratie naar Canada,
uitgaande van het Haagsch bureau, ver
tegenwoordigd door den heer jhr. dr. van
Lennep te 's Gravenhage.
Naar „Zélandia" meldt worden door
Rijksingenieurs drukke opinelingen ge
daan in het Hellegat bij Boschkapel-
1 e dat ,naar verluidt, het volgende voor
jaar grootendeels zal ingepolderd wor
den. Niet alleen de bestaande schorren
maar ook nog een groot deel der naakte
slikken zullen binnendijks vallen. Men
spreekt van aanbesteding tegen Decern
ber a.s.
KINDERIIERSTEIJ.INGS- EN VAC.AN-
TIEKOL0NIES.
Zaterdagmiddag hield de afd. M i d
d e 1 b u r g van het Centr. Genootsch
voor Kinderherstellings- en Vacantieko
Ionies in de societeil „St. Joris" haar
jaarvergadering, onder voorzitterschap
van den heer Herman Snijders, die deze
eerste vergadering na het overlijden van
het eerelid der afdeeling, mejuffrouw
A. S. Beugel, niet wilde openen zonder
een welgemeend woord van dank en
hulde voor hetgeen de overledene zoo
veel jaren voor de afdeeling heeft ge-|
daan. Het doel spr veel leed, dat mej.
Beugel zoo weinig of eigenlijk totaal niet
heeft kunnen genieten van welverdien
de rust.
Inzake een adres om financieelen steun
voor het verder afwerken van het nieu
we Boschhuis, werd besloten, waar be
stuursleden reeds persoonlijk geld heb
ben bijeengebracht voor dit doel, voorloo
pig dit verzoek voor kennisgeving aan te
nemen.
De rekening van de penningmeesteres,
mejuffrouw M tie Cleijn Brem, werd
goedgekeurd, zij wijst in ontvang aan
f 1305.49 en in uitgaaf f 1293.20, alzoo een
goed slot van f 12.29, tegen f522 30 over
1922.
Er was in 1922 juist een soiree gege
ven, waardoor het financieel resultaat
zoo gunstig was.
Vervolgeus bracht de heer W. O. de
Graaff, als secretaris, hel jaarverslag uit,
waaraan het volgende is ontleend-
Toen in het voorjaar de lijst werd op
gemaakt viui de kindereu, die door dp
hoofden van scholen en de geneeskun
digen ter uitzending werden aanbevolen,
bleek deze niet minder dan 87 namen te
vatten. Een aantal viel dadelijk als ..niet
hoog noodig" af. terwijl eenige andere
kinderen konden geholpen worden bui
len toedoen der afdeeling. Van de velen,
die loen nog overbleven, heeft de afdee
ling er evenwel slechts 15 voor hare
rekening kunnen nomen. Van de patiën
tjes waren er 10 voor Oostvoorne en 5
voor Heelsum bestemd, resp. dus voor
zee en voor bosch. Het verblijf van 3
zwakkelingetjes is met 5 weken verlengd
Dat was voor nog een tweetal noodig ge
weest, maar het daarvoor noodige geld
ontbrak toen. De resultaten van de. uil
zending liepen nog al uiteen, n.l. van
onbeduidend tot boven verwachting De
gemiddelde gewichtstoeneming bedroeg
2.2. K G. Voor de meeste kinderen zouj
herhaling gewenscht zijn.
Jjfrrs
-a fjMhiÉiÈi
1/ -v/
i-
kind is gauw
tevreden!
De moeder is cchier
niet tevreden voordat
de kleertjes absoluut
schoon zijn. Veel
werk behoeft dit
thans gelukkig niet
meer te kosten. Meer
dan vijf minuten zijn niet noodig om hel waschgoed 's avonds in
een RINSO sopje te zetten. RINSO doel 's nachts het werk en
maakt al het vuil los. Het moet dan alleen maar uitgespoeld
worden zonder wrijven of boenen.
RINSO. de (ijnste zeep in korrelvorm is overal
verkrijgbaar.
LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ. VLAARDIVOEH.
krompen. Aan contributies werd f 18.50
minder geïnd Ook het bedrag aan ex
tra's was veel minder hoog. Met dank
baarheid worden eenige giften vermeld.
De afd. Middelburg der t. b. c.-vereeni-
ging zegde een bijdrage van f 50 loc in de
kosten van verlenging van verblijf van
een der kinderen, terwijl dit voor een der
anderen grootendeels door de ouders
erd bekostigd.
Dat er toch weer een kleine bate over
blijft, bewijst niets omtrent een gunstigen
financieelen toestand der afdeeling. Het
zegt enkel, dat er eenig geld binnenkwam,
nadat de uitzending was afgeloopen.
Het aantal leden daalde in het afge
loopen jaar met 14 en bedraagt thans 262
Ook de secretaris herdenkt het over
lijden van mej. Beugel en zegt dat haar
hartelijke toewijding, groote werkkracht
en prettige samenwerking door de af
deeling steeds in dankbare herinnering
zal worden gehouden.
De secretaris eindigt zijn verslag met
de volgende woorden
Er wordt tegenwoordig hulp gevraagd
voor veel en velerlei goede doeleinden
oor stad- en landgenoot en vreemdeling.
Dat mag ons echter niet weerhouden dit
verslag te besluiten met een oproep te
richten tot allen die het Cenlraal Ge
nootschap een goed hart toedragen om de
afdeeling den steun toch niet te onthou
den, want groot is hel aantal behoeftige
De voorzitter meent, dat het voor de
gepensionneerden begint le dagen, gezien
de toezegging van den minister van Ko
loniën en de actie der Kamerleden in
het belang van de betrokkenen Alleen is
het jammer, dat er nog verschillende
bonden zijn en men niet in eenheid
kracht zoekt,
De heer Van Geest wees er op, dat
al wordt dikwijls gezegd, dal men geen
oude koeien uit de sloot moet halen, dit
voor de oud-gepensionneerden juist drin
gend noodig is. Spr. gaf een overzicht
van de wijze, waarop de beroepsmilitai
ren van land en zeemacht, als kind in
den dienst zijn getreden, onbewust van
de gevolgen ervan. Het eerste langdurige
dienstverband maakt hen ongeschikt om
zich met goed gevolg later in den bur
gerstand le vestigen, waartoe ook de lage
bezoldiging medewerkte en zoo werd hun
geheel leven als het ware aan hel rijk
overgeleverd, en hadden zij veel van lijf
eigenen van den staat. De jongeling, die
op 18-jarigen leeftijd voor het Indische
leger werd geronseld, verloor geheel het
contact met zijn blanke rasgenooten Hij
werd totaal genegeerd en mocht op last
van de militaire autoriteiten zoowat ner
gens komen als in ile gonvemements
drinkhuizen ,n.l. de cantiue en hel dag
verblijf in de Tangsi (kazerne
De soldijen waren zeer laag. De gehuw
den leden met hun vrouwen honger. De
;leden hadden het
Middelburgsche stumpertjes, die een ver- vuilnismannen „v.
blijf in n der Kolonieliuizen aan zee (,e|er 'ja'n dc onderofficieren .Schérp iie-
of in 't bosch tot herstel of opslerking kei<je Spr, de kinderwerving, noemde die
hard van noode heeft. een jmmoreele daad, te meer daar het
De voorzitter brengt dank aan deij rjjk zjjn verplichtingen niet nakwam, n.l.
secretaris voor zijn verslag, maar vooraldcQ gepensionneerden oud militair fat-
ook hem en de dames bestuursleden j ^oen]ijk le verzorgen. Vele voorheelden
voor het vele stille werk dat verricht haalde spr. aan om aan le loonen in wei-
wordt voor de uitzending der kinderen j ke armoede vele oud gep militairen lc-
Tot bestuursleden werden herkozen de ven weIke zclfs tot zelfmoord leidde,
dames mej. M. de Cleijn Brem, mevr. R ^ys men zich beroept op het feit, dat er
Weijl-Snuif en mevrouw den Bouwmees-1 geen geld is, dan wijst spr. op de groote
ter-de Jong
De aan het hoofdbestuur af le dragen
bijdrage werd wederom op f 5 bepaald
DE PENSIOENEN VAN OlTI-
MILITAIREN.
Een woord van dank aan de dokters! Zaterdagavond werd op de bovenzaal
en in het bijzonder aan mevr. Weijl, van de sociëteit de Vergenoeging een
die als altijd bereidwillig over de pa
tiëntjes advies en rapport uitbrachten, is
volgens den secretaris zeker op zijn
plaats. Klachten over de verpleging wer
den niet vernomen, wel uitingen van
groote tevredenheid De kosten er van
beliepen f 14.33 per week en per kind.
De secretaris wijst er verder op, dat
als 1922 niet zulk een groot batig saldo
had afgeworpen, het uitgezonden aan
matig bezochte openbare vergadering
houden, uitgaande van den Algemeenen
Militairen Pensioenbond
I In zijn openingswoord heette de voor
zitter ,de heer Kanon, vooral welkom
den spreker ,den heer L. Van Geest uit
Rotterdam, secretaris van den Bond en
de actief dienende onderofficieren. Spr.
deelde mede ,dat de tweede aangekondig
de spreker, de heer Klooster, verhin-
tal kinderen van 15 op 8 zou zijn inge- derd wu to komen.
verkwisting, waarvan men dagelijks kan
lezen. Vele poslen, speciaal van oorlog,
zijn voor 1921 millioenen hooger en ook
de subsidies en voorschotten aan mid-
len van vervoer en vooral het onderwijs
vraagt veel, die laatste voor 1921
f 138.836.517 tegen t 35.18S.577 voor
1914.
Van inflatie van den gulden gelooft
spr. niet veel en hij wijst ook op ver
meerdering van het nationaal vermo
gen van f7.606 millioen in 1914 en in
1922 f 13.284 millioen. De oud-gepens.
zijn zeker niet de schuld van het tekort
op de begrooting; aan hen is de staat
geen cent tekort gekomen en thans pro-
fiteeren de banken van leening nog van
het groote bedrag dal aan peusiocnacten
wordt beleend.
Toen in 1898 de Kroningsfeesten
