Woensdag 6 Februari 1924
BINNENLAND.
No. 31
167° Jaargang
LBUR6SCHE COURANT.
MB PROV. ELECTR. VOORZIENING
VAN DE MIDDENGROEP.
Het had er gisteren in de vergadering
van de Prov. Staten van ons gewest heel
veel van, of de geheele provinciale elec-
Irisehe voorziening van Walcheren, 2. en
N. Beveland in duigen zou vallen. En
ook de ten slotte aangenomen uitstel-
motie geeft zoo weinig houvast, dat
Dieleman er terecht van zei, dat zij het
Werk van Ged. Staten geheel op iosse
schroeven zette.
Het eenige wat nog een lijn gaf in de
motie was de aanbeveling om weer on
derhandelingen aan te knoopen met de
N. Brabantsche Eleclr. Mij., de P.N.E.M.
Maai* als men óp let wat er reeds over
die wijze van oplossing vroeger is ge
schreven, dan is die lijn een zeer vage
stippellijn, waarvan het heelemaal niet
zeker is, dat zij tot het doel zal leiden
Toen een jaar geleden de commissaris
sen van de P.Z.E.M. aan Ged. Staten
plannen voorlegden voor de electrificatie
rvan de middengroep hebben zij daarbij
-over vijf plannen hun oordeel uitge
sproken n.l.:
1. electrificatie der Bevelanden alleen;
eigen centrale te duur; aanvoer uit Bra-
(bant niet rendeerend, door duurte van
,den toevoerkabel
2. electrificatie der middengroep, zon
der Middelburg en Vlissingen om dezelf-
|de reden evenmin rendeerend, daar er
dan alleen het platteland van Walcheren
bijgevoegd zou worden
3. electrificatie der heele middengroep
door stroomvoorziening uit N. Brabant
kostbare aanvoer kabel van uit Roozen-
idaal met zeer kostbare overkruising van
het kanaal door Z, Beveland; en daar
door een uitgave welke zeker zou over
treffen die van een eigen centrale;
4. electrificatie uit eigen centrale-was
aanbevolen in het rapport van prof. Feld-
anann, maar met aanneming, dat levering
aan Vlissingen en Middelburg op den
duur bereikt zou wordeu; inmiddels
bleek echter dat daar weinig kans op
was, omdat het in den goedkoopen tijd
gebouwde Vlissingsche bedrijf tegen la
ger prijs kon leveren aan Vlissingen en
Middelburg, dan de provinciale centrale
zou kunnen doen;
5. electrificatie der middengroep door
overneming en uitbreiding der Vlissing
sche centrale werd als eenig middel
aanbevolen, met oen koopprijs van 1.2
millioen.
Maar deze oplossing is door de Prov.
.Staten in de vorige zomerzitting niet
aanvaard. De meerderheid vreesde er een
ïinancieele strop van, gelet op de erva
ringen in Z. Vlaanderen; er werden be
zwaren geopperd tegen het maken der
electr. tram Vlissingen—Middelburg tot
provinciaal bedrijf; er werd gewezen op
het verschil in tarief te Vlissingen en te
Middelburg, wat bij overheidsbedrijf al
licht zou leiden tot algemeene gelijk
making op het laagste tarief enz. Met
26 tegen 16 sl. werd een voorstel-Die-
leman tot nader onderzoek van dit plan
▼erworpen. Aangenomen werd een voor
stel om Ged. Staten diligent te ver
klaren, en hen tevens te doen onderzoe
ken de mogelijkheid van stroomlevering
door de Vlissingsche centrale voor de ge
meenten op hel platteland van Walche
ren en op Z. en N. Beveland.
Het resultaat van dat nader onder
zoek is geweest, dat de commissarissen
der P.Z.E.M. voorstelden anderhalf mil
lioen renteloos voorschot te geven aan de
.Vlissingsche Société voor aanleg van de
leiding, waartegenover deze Société zelf
de distributie ter hand zou nemen tégen
een tarief van 34 a 36 cent.
Maai* Ged. Staten berekenden dat op
volging van dat voorstel van Commissa
rissen aan de provincie een nieuwe uit
gaaf van 62 duizend gulden per jaar
Ten slotte kregen Ged. Staten hun
voorsLcl terug met de boodschap al dat
gesprokene te overwegen, en in 't bij
zonder nog eens bij Brabant te infor-
meeren.
Dus nog eens! Er is bij de leiders van
P. Z. E. M. en bij Ged. Stateu een
goeden dosis energie voor noodig, om
niet landziekig te wordeu na de-«lapels
rapporten die zij reeds aan deze zaak
gewijd hebben.
Zullen Ged. Stalen bevinden dat nu
wèl mogelijk is, wat een jaar geleden als
niel rendeerend werd op zij geschoven?
Dat nu de bezwaren van de hooge kosten
van de lange aanvoerkabel uit Roosen
daal niet meer wegen? Dat zonder Mid
delburg en, Vlissingen de levering aan
hel plattekand dezer drie eilanden loo-
nend kan gemaakt worden door aanvoer
uit Brabant, terwijl dal verleden jaar .niet
mogelijk werd geacht.
Nog altijd hebben zij zich te houden
aan de beginsel-verklaring van de Prov.
Staten: dat de eleclriciteits voorziening
in dit gewest van provincie-wege zal
geschieden.
Maar als men nu nagaat, wéórdoor die
plannen telkens derailleerden, za) men
dan niet tot de vraag komen, óf er een
eleclriciteits voorziening inoet worden tot
stand gebracht?
De ervaringen in Z. Vlaanderen heb
ben geleerd dal, blijkbaar door veran
dering in de tijdsomstandigheden, het
verlangen van eleclriciteit minder groot
is dan zeven jaar geleden, toen in den
oorlogstijd veel petroleum- en gasmisère
werd ondervonden ,,die men nu niet meer
kent.
Dp verandering in de tijdsomstandighe
den heeft ook geleerd, dat de electrische
bedrijven die reeds vroeger zijn gebouwd,
goedkooper kunnen leveren dan ooit de
provinciale voorziening zal kunnen doen,
zoodat de oorspronkelijke gedachte van
voorziening door de provincie van Mid
delburg Vlissingen en Terneuzen reeds
uitgeschakeld moest worden, wat natuur
lijk tol veel kostbaarder levering voor
d(| anderen leidt.
En behalve dat, zijn we in een tijd
gekomen waarin de provinciale financiën
tot het uiterste zijn gespannen, en geen
groote nieuwe uitgaven pieer kupnen
dragen.
Ja, maar zouden die veranderingen
dan ook geen aanleiding geven tot een
opschorsing van het heele denkbeeld?
Een provinciale voorziening van de
'verdere electriciteitslevering is verdedig
baar I s die verdere levering moet wor
den ingevoerd.
Maarmöet die nu worden inge
voerd?
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
De algemeene beschouwingen over de
Indische begrooting zijn geëindigd met
verwerping van alle moties; wat ook
Jverwacht Icon worden. Het waren er
in den loop van het debat vier geworden.
De motie-A 1 b a r d a (onbevredigdheid
pver de antwoorden op zijn vragen 1—6
bij zijn interpellatie) wordt verworpen
met 51 tegen 19 stemmen.
De motie-W ij n k o o p (onvoldoende
bescherming der inlandsche bevolking)
wordt verworpen met 56 tegen 14 stem
men.
De motie-W ij n k o o p (ontheffing van
den gouverneur-generaal uit zijn ambt en
intrekking van de stakingsmaalregelen en
de exorbitante rechten) wordt verwor
pen met 55 tegen 15 stemmen.
De motie-A 1 b a r d a (intrekking van
art. 161bis. Strafwetboek, wordt verwor
pen met 51 tegen 19 stemmen.
Van de replieken zij nog vermeld een
- scherpe tegenstelling tusschen de Vrijz.
zou kosten, die er niet zijn. Zc vonden, Dem en den Vrijheidsbond. De lieer Mar
bel ook onbillijk door provinciaal geld chant viel den heer Gerritzen vrij
aan de bewoners van het platteland dezer scherp aan omdat die het beheer van
eilanden stroom te leveren 5 34 of 36Indiê zou hebben voorgesteld als een
ceijJ' Tierwii provinciale eleclriciteit i fjnancieele onderneming; eu de zore voor
in Z. Vlaanderen 45 cent kost. En daarom de inlanders op den achtergrond zou
kwamen ze met het volgende plan: gesteld hebben, een politiek die hij ook
E© levering van stroom geschiedt door den Gouverneur Generaal verweet, onder
de Vlissingsche centrale, die voor aanleg wien alles wordt afgebroken wat de
der leiding 1.5 millioen renteloos voor- heer v. Limburg Stirum heeft opge-
schot krijgt; maar de prijs wordt van bouwd.
35 cent op 45 cent gebracht, en 8 cent! De heer DresselhUijs kwam tegen
daarvan wordt aan de P. Z. E. M. terug- dien aanval op. Door de inlandsche be-
be aid, ,*er ver,mndering der kosten.1 volking tot productiviteit te brengen zijn
Maar vooraf wordt aan de betrokken de ondernemers die bevolking tot zegen
gemeenten gevraagd of -ze garantie kun- geweest. Zij die door op wijzen zijn groo-
nen geven voor de electrieiteilsafnamc, ler vrienden van de inlandsche bevolking
die voor dit plan noodig is, dan degenen die deze economische waar-
Er is gisteren in de Prov Stalen eigen- jheden verbloemen,
lijk geen enkel woord ler 'aanbeveling
van dit plan gesproken, behalve dan door Bij de volgende behandeling van de
mr. Dieleman namens Ged. Staten. I begrootingsartikelen werd lang stil ge-
Gedachlig aan de niet-rooskleurigc re- slaan bij de afdeeling Onderwijs en Eere-
sullaten in Z. Vlaanderen werd er be- dienst.
twijfeld of men hier waar voor zijn geld Mevr. De Vries—Bruins besprak
zou krijgen. Er werd gevraagd of de bestrijding van de volksziekten; de heer
behoefte aan eleclriciteit op liet platte- Gerhard het schoolstelsel; de heer
land werkelijk zoo groot is als indertijd v. Boetzelaer bepleitte meer zorg
werd beweerd; en of er geen andere voor het onderwys; de beer S ch e u re r
oplossingen mogelijk waren, en speciaal meer zorg voor den gezondheidsdienst, en
of de veranderde toestandem geen stroom- de heer F e b e r besprak o. a. de volks
levering uit Brabant mogelijk maken. huisvesting.
BEPERKING VAN DEN ZOMERTIJD.
Door den heer Staalman, en nog
eenige andere leden is een Initiatief voor
stel ingediend om deu zomertijd te be
perken tot tie maanden Juni, Juli
Augustus.
De voorstellérs achten hel tijdstip ge
komen om een poging (e doen tot het
overbruggen van de geschillen, die ten
aanzien van het vraagstuk van hel al of
niel behouden van den zomertijd, een
zeer ongewenschlen vorm dreigen aan te
nemen. Zij erkennen gaarne, dal de zo
mertijd, vooral wanneer hij vroeg wordt
ingesteld en laat in het jaar eerst eindigt,
ongerief meebrengt voor een belangrijk
deel der plattelandsbevolking. Een niet
minder belangrijk deel der bevolking, die
der steden, is echter even sterk gesteld
op behoud van den zomertijd, als de
eersten hem wenschen te zien ver
dwijnen.
Met behoud van den zomertijd be-
teekent stellig o.m. een besparing op
kunstlicht, waarvan het de vraag is, of
de welvaart van liet land gedoogt dat
zulke voordeden worden prijs gegeven.
Bovendien beduidt de zomertijd, naar de
uitspraak van de Ned. Mij tot bevor
dering der Geneeskunde, winst voor den
gezondheidstoestand van ons volk. Te
ontkennen valt ook niet, dat voor bon
derdduizenden werkers, die gedwongen
zijn hun geheele leven tusschen de hui
zenrijen, op kantoren en werkplaatsen
door te brengen,een uur langer gelegen
heid om zich in een natuurlijke i
geving te kunnen verpoozen en verfris-
schen. van onschatbare beleekenis is,
ja, als een levensbehoefte moet worden
beschouwd. Mocht het noodig blijken,
den arbeidstijd te verlengen ,dan zal dit
argument des 'te klemmender zijn.
Waar dus zeer groote belangen ge
moeid zijn bij de oplossing van dit vraag
stuk, gaat het, naar ae voorstellers
me en en ,niet aanhaar te zoeken ten
voordeele van slechts één der partijen.
Zij zoeken de oplossing in een beperking
van den zomertijd tol de drie warmste
maanden van hel jaar, n.l. de maanden
Juni, Juli en Augustus. Zij zijn van oor
deel dat de hinder van den zomertijd
voor hen, die werkzaam zijn in veeteelt,
land- en tuinbouw, hierdoor tot een
minimum zal worden beperkt en ander
zijds het meest nuttige effect ervan voor
do bewoners der steden behouden zou
blijven.
Een regeling waarbij de wet een be
paalde periode aangeeft, gedurende welke
de zomertijd geldt, heeft nog dit voor
deel, dat verschillende gemeente-veror
deningen, als bijv. betreffende winkel
sluiting, dienstregelingen enz. veel ge
makkelijker aanpassend kunnen worden
gemaakt dan bij de thans vigeerende wet
geving op dit punt mogelijk is.
De keuze van den laatsten Zondag in
Mei en den eersten Zondag in September
geschied in verband met het goederen
vervoer op de spoorwegen.
(Jngez. Med.)
Uit Stat! 0r Provincie.
Uit Middelburg.
- Met het oog op een vroeger onjuiste
meedeeling zij verwezen naar een ad
vertentie in dit nummer waarvan wordt
aangekondigd dat de lezing van ds. J.
de Visser voor de Winterleziugcn in de
Bogardzaal alhier zat plaats hebben
Woensdag 13 Februari, S uur.
Uit Vliesingvn.
Do heer F. W. J. Drion, oud-lid van
de Tweede Kamer, zal Dinsdag 12 Fe
bruari in een openbare vergadering van
de afdeeling Vlissingen van den Vrij
heidsbond al| spreker optreden in „De
Oude Vriendschap" aldaar.
- Door de winkeliersvereniging „Ge
meenschappelijk Belang" te V1 i s-
sinen is besloten over le gaan tot
oprichting van een onderlinge glasver
zekering.
- Gisteravond sprak te Vlissingen
voor de afdeeling van den Centr Ned.
Ambtenaarsbond de heer B. J. van Sta-
pele over „De gevaren welke de ambte
naren bedreigen en hun strijd daartegen"
Spr. wekte de talrijke aanwezigen op
tot aansluiting bij de moderne vakorga
nisaties en tot eeu krachtig verzet legei
de regccringsplanncu ten opzichte
do positie der ambtenaren
Uit Walcheren.
De collecte der Dorcas te Arne-
mui den heeft opgebracht de som van
f 176.13 Vï-
Uit Zu id-B 8T»l»id.
Tol verbazing van vele leden
Neutrale Werklieden Vereen. „Draagt El
kanders Lasten" te Hoedekensk
ke was gisterenavond een vergadering
dier vereeniging uitgescheven, tot bij
woning van een lezing door den heer
Simons uit Utrecht, waar van het doel
was te geraken tol de oprichting van een
afdeeling van den „Christelijken Land-
arbeidersbond" alleszins begrijpelijk
dan ook het protest van verschillende
zijden tegen de voorgestelde opening inet
gebed van deze neutrale vereeniging.
waarvan dan ook ten slotte werd afge
zien. Ook in het verder verloop der
vergadering bleek ernstig verschil van
meening te bestaan over de al of niet
wenschelijkheid om hier een dergelijkt
afdeeling op te richten. De animo was
dan ook niet bijzonder groot, zoodat spr.
ten slotte onverrichter zake huiswaarts
moest keeren.
In de Maandagavond gehouden al
gemeene ledenvergadering der vereen,
het „Groene Kruis" te Hoedekens-
kerke, werd o.a. medegedeeld dat het
ledental tot 125 was toegenomen en
van het verplegings materiaal in 1923,
42 maal gebruik was gemaakt.
Besloten werd voor pl.m. f 50 nieuw
materiaal aan te schaffen.
Als bestuursleden in de vacaturen inej
zuster G. J. Bongaards en dhr. J. J.
Walraven, beiden naar elders vertrokken
werd voorzien door benoeming van mej.
zuster J. de Boer en van den heer f
Groenewegen.
Het bodeloon werd van f 7.50 op f 10
gebracht.
Dr. C. Koek gaf verslag van de door
hem gehouden „moedercursus" die zeer
goed geslaagd bleek te zijn en stelde in
het vooruitzicht een cursus te geven voor
„Eerste Hulp bij Ongelukken"
Na afloop der vergadering hield dr.
C. Koek een lezing over „Mélaatschheid",
welke zeer interessante voordracht, met
platen werd toegelicht en met aandacht
door de aanwezigen werd gevolgd.
In de algemeene vergadering van
de afd. van het Groene Kruis te W a
de op Vrijdag, bleek dat de inkomsten
in '23 bedroegen f 700.79 en de uitgaven
f 675.99. Het aftredende bestuurslid, de
heer A. Mol werd als zoodanig weer
herkozen.
De ligtent, toebehoorende aan de Groe
ne Kruis-vereeniging ter plaatse, werd
afgestaan aan de T. B. O.-vereeniging
Krabbendijke-Waarde.
Door dokter Hondelink van Krabben-
djjke werd verslag uitgebracht over het
jaar 1923 betreffende de vereeniging wijk-
verpleging te Krabbendijke-Waarde en
een verslag over de T. B. O.-vereeniging
Krabbendijke-Waarde.
De heeren W. E, de Jager en A. Mol
werden herkozen als bestuursleden voo
de vereeniging Wijkverpleging en T B. C
Krabbendijke-Waarde.
Door dokter Hondelink werd na afloop'
der agenda een lezing gehouden over
,De nieuwste geneeswijzen van de Diph-
terilis". welke voordracht toegelicht werd
met lichtbeelden en microscopische prae-
paraten.
-- Maandag is te Waarde door dok
ter Hondelink een transportkolonne op
gericht voor 21 personen
In een voltallige zitting kwam de
raad der gemeente K ape 11e Maandag
middag bijeen.
In de Nieuwjaarsrede wees de burge
meester er op dat, trots conflicten men
toch nog dankbaar gestemd kan zijn
Echter moest de belasting inplaats van
verlaagd, verhoogd worden, zoodat zui
nigheid van beheer een eerste eisch is.
De circulaire Werkendam over H. en
Middelbaar onderwijs werd voor keunis-
geving aangenomen.
De commissie tot wering van school
verzuim biedt haar jaarverslag aan. Daar
in wordt o. a meegedeeld, dat 69 ver
zorgers van kinderen ler verantwoording
zijn opgeroepen.
Het bestuur van het fanfarekorps „Ons
Genoegen" bericht dat het te kort, vol
gens haar finantieel verslag f 120,15 is.
Door B. en W. te Kruiningen is hel
steigerhout van den foren alhier aange
kocht voor f 334.
De voorz. leest voor het overlijdens
bericht van het oud-raadslid den heer W.
Slabbekoorn, en wijdt een woord van
dankbare nagedachtenis aan den overle
dene ,die veel presteerde als raadslid 35
jaar lang en als wethouder 29 jaar
Weill. Vereeke stelde voor namens
den raad deelneming te betuigen. Wordt
aldus besloten
Medegedeeld wordt, dat de ver. Eigen
(Ingez. Med.;
Erf, gevestigd te Goes, bericht, dat door
haar geen grond langs minnelijken weg
kan gekocht worden Pogingen tot aan
koop van grond zijn gedaan bij den heer
W. de Groene.
De voorzitter deelt mee, dat tot op
heden nog geen vrijwillige bijdrage voor
het torenuurwerk is ingekomen, waarop
de heer Fraanje opmerkt te kunnen
constateeren, dat de animo niet zoo groot
is als wel scheen.
Het verzoek van den heer C. J. Butler
vergoeding ingevolge art. 13 L O. wet
om vergoeding van reiskosten voor z.ijn
leerplichtig kind, dat de U. L O. school
te Goes bezoekt, wordt ingewilligd. Be
stolen wordt om een half jaar de helft
der reiskosten per spoor te vergoeden.
De rooilijn voor het gebouw van M.
Krijnsen in Dijkwel werd vastgesteld op
5 M. uit den slootkant.
Over het traktement van den burgem.
ontspon zich een lange discussie. Afge
keurd werd de houding van Ged. Staten
inzake deze regeling.
Met 4 st. voor Zegers, Zuidweg, v.
Wingen en Fraanje' en drie tegen werd
besloten het aanvangssalaris te houden
op f 2100, en de periodieke verhoogiug
op f 150. Hiervan zal aan Ged. St. be
richt worden gezonden.
Als gemeente-opzichter werd benoemd
de heer Adr. le Clercq te Kruiningen
vaststelling van de instructie volgde.
Tot lid van het Burgerlijk Armbestuur
werd gekozen de heer II. Slabbekoorn
in de vacature C. Stevense ''overleden).
De voorzitter deelt mee, dat een tij-
delyk onderwijzer aan de openb. school
zal benoemd moeten worden in de plaats
van den heer Wöndergem.
Bij de rondvraag vraagt de heer
Fraanje om verbetering van den Evcrs-
dijkschen weg. De voorzitter deelt mee,
dat te weinig macadam is ontvangen,
anders was dit reeds verbeterd.
De heer v. d. Have verzocht medewer
king van B. en W. tot aanlegging van
de waterleiding aan den Djjkwclschen
weg.
Ook deelde de heer v d Have mee,
dat het 'bestuur van het Nutsdeparte-
ment straks met een aanvrage zal komen
om een schoollokaal dat over is, te kun
nen inrichten voor bewaarschool, die
•ooi-al met die nieuwe wet straks brood-
noodig is.
Spr. wijst ook voor de zooveelste maal
(ook de lieer Ganseman wees hierop), op
den gevaarlijken bocht bij den heer M.
Eversdijk gememoreerd wordeu de ver
schillende botsingen en aanrijdingen die
reeds voorkwamen.
Elk een, aldus spr., is het roerend
eens, dat noodzakelijk een spoedige ver
betering eerste eisch is, vooral nu met
die groote bussen en de vrachtauto's.
Ongelukken kunnen niet uitblijven. Voor
gesteld wordt om dezen weg aanzienlijk
te verbreeden en daartoe grond te ont
eigenen van den lieer Af. Eversdijk.
De voorzitter zegt toe, stappen te wil
len doen om tot goede resultaten te ko
men.
Ook de heer v d. Have zegt toe
zooveel mogelijk medewerking te willen
verleenen
Uit Tholen.
- Te O ud-Vossemeer werd Dins
dag in de raadsvergadering in de eerste
plaals de heer O W. Snijder als burge
meester geluk gewenscht met zijn herbe
noeming. Hierna kwam aan de orde wij
ziging der begrooling Voor 1924 in ver
band met bemerkingen door Ged. Stalen
Om de volle jaarwedde voor den gemeen
te-ontvanger op de begrooling le brengen,
zooals dit werd gevorderd, bleek de raad
niet genegen, daar men meende dal, nu
alom bezuiniging een eisch wordt geacht,
deze wedde veel le hoog is. I)e heer
J. Quist, die ontslag had verzocht
als havenmeester, maar deze aanvrage
heeft ingetrokken, behoudt zijn betrek
king. Aan den Rijksveldwachter D. de
Gooijer zal een gratificatie van f 25 over
1923 worden verleend Ingekomen was
een adres van de werlclo'ozen om steun.
Builen bezwaar van de gemeentekas zal
het bestuur trachten aan hel verzoek
der aanvragers te voldoen.
Te Scherpenisse werden de
staanplaatsen voor de met Pinksteren te
houden kermis bij inschrijving verhuurd
en brachten in totaal op een bedrag van
f 961.50.