No. 9
Vrijdag IK Januari 1924
167" Jaargang
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post 2.50;
VjOor Middelburg en agentschap Vlis-
ölngen f2.30; J
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
groofer dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
derdagsche marlet in eere te herstellen worpen, vóór de heer Goedegebuure. 'regeering echter achtte zich verplicht,
De vereeniging meent hierdoor de belan-1 Na eenige discussie wordt in beginselniet te wachten, tot het te laat was.
gen te dienen van de neringdoenden, den j aangenomen het bouwen van Septic- j ken ander argument was, dal het voor
handel en ook van het vreemdelingenver- J tanks en eveneens om een leening hier- j Nederland toch niets gecfl, wat men doet
keer. Toeristen, die in hedoelde week,
des Donderdags Middelburg bezoeken,
voelen zich gedupeerd, en deelen bij
komst dit anderen mede, wat hel vreém-
delingenbezock slechts kan schaden.
Vele personen, die per rijwiel het,
post- en telegraafkantoor alhier be
zoeken, plaatsen hun fiets tegen den
voor aan te gaan. Nadat de plannen I op militair gebied, dat het geld weg
gooien is. Hugenholtz liet zicli ten minste
aldus uil, niettegenstaande hij zich in
1914 zoo gunstig uitliet over de verde
diging. De anti-revolutionair voelt voor
deze bewering minder dan de S. D.
A. P. De geschiedenis van ons vaderland
en van ons zeewezen zegt het wel an
ders. wat een klein volk met energie
vermag. £en ander argument was, dal
men de neutraliteit niet behoeft te ver-
8INNENUND
zullen zijn goedgekeurd door den hoofd
inspecteur van de volksgezondheid en
de gezondheidscommissie, zal een defi
nitief besluit worden genomen.
In verband hiermede werd voorgesteld
het heffen van een rioolbelasLing, waar
door de gemeente de bouwkosten ad
zoeken, plaatsen nun nets legen uen n5009 m njeJ den H Q behoo[t
trottoirrand, m plaats van deze in het le jafeu drukken. Een belasting van T 3
rjjwielrek te zetten of tegen den muur |per perceel is voldoende. --
van het kantoor. Hierdoor wordt de toe-]ieer Qoedegebuurc is voor progres- dedigen, wijl er is een internationaal
gang tot hel kantoor ten zeerste be-j sieve ]ieffjng_ doch inkomens beneden I gerechtshof, wijl er zijn Iraclalen, een
moeilijkl. Wij willen door deze mede-jj. g00 dienden vrjj je Zjjn I redeneering, die in den grond verkeerd
deeling opwekken óf het rek te ge-j Wethouder Wagemaker voelde ook is, omdat in de verdragen ook is op-
bruiken, ór de karretjes tegen den muur VOQr pro«ressie> doch er schuilt tochgenomen de plicht, er voor te waken,
te zetten. Ook de politie zal toezicht hou-i weJ onbillijkheid in. Tenslotte werd bij (dat het neutrale gebied niet wordt een
den, dal de ingang niet wordt versperd, j wyze van proef besloten een som van operatie voor oorlogvoerenden. Ook is
7°~T~ f3 's jaars per perceel te heffen. de beteekenis van een niet zoo groote
Dit VIissmgen. Het vermenigvülcligingscijfer H. O. weermacht ook voor Nederland groot,
Dc opbrengst van het lieidadig- werd Van 1.5 gebracht op 2. De heer i hetwelk zelfs van Engelsche en Duit-
heids-concerl door de Dmtsche \or~ Goedegebuure sprak hierover zijn he- Ische zijde werd erkend,
eenigmg voor lis sine n en omgeving vreemdiug uit, daar overal de plaatselijke 8pr bestrijdt de beschuldiging, als zou
(Ingez. Med.).
op IS en 20 Dcc. in het Concertgebouw
gegeven len voordeele van de noodlijden
de Duitsche kinderen, heeft f 863.61 op
gebracht.
U i t Z u.i d-B e v e 1 a n d.
Toen Donderdagmorgen j.l. de groo
te aulobus Ellcwoutsdijk—Goes van den
heer G. J. de Jager te Driewegen van
Ellewoutsdijk naar Goes reed bemerkte
de chauffeur bij de Mooiestaak ouder
de gem. N i s s e dat tengevolge van de
belastingen worden verlaagd. De voorz J de anli-rev. partij een militairislische
stelde in het licht dat liet alleen is be-partij zijn. Ook zij is evenmin gesteld
doeld als administratieven maatregel en
toepassing nog niet zeker is.
Na afloop der agenda stelde de heer
Goedegebure drie vragen:
Wat is het voornemen van B. en W.
om te voorkomen dat de werkeloozen
hier omkomen van honger? Is het waar
dal de gemeente Tholen proces-verbaal
heeft gekregen wegens overtreding der
oe gem Al.» cat .eogevoige va» ut- ar„ adsw(,1? E„ of hel Die, be(er is hel
gjadhrad op dea weg, hu ztjn autobus mei a >^er le d[)en bcrijam a,5 dil
zijn stuur niet meer m zijn macht had, P zeI,cre di|.,(, hcc„ djt le v00r.
do°"k" dD wielen tplïens slipten. Door komen da, willekeurig wordt be-
1111!. COIiT VAN DER LINDEN S ADVIES vlug te remmen wist h,j de autobus liaas omda[ tej> Zond daf liever
Omtrent het laatste stadium der cri
sis, waarin staatsraad rar, Cort v. d.
Linden geraadpleegd werd, deelt de
„Tel." de volgende bijzonderheden mede.-
Aan genoemden oud-minister werd de
vorige week dc opdracht verstrekt, de
mogelijkheid te onderzoeken ter vorming
van een „nationaal ministerie".
Het terrein daartoe verkennende, vond
de heer Oort die zelf in zulk leen
kabinet geen zitting zou nemen voor
het denkbeeld geen gunstig onthaal bij
de politici der rechterzijde, die daarover
werden gepolst. Onder degenen, tot wie
bfj zich wendde, wordt de heer Snoeck
Henkemans genoemd. Reeds des Zater
dags deelde de heer Cort van der Lin
den aan de Koningin mede, de opdracht
voor niet-uitvoerbaar te moeten houden.
Hem is daarop advies verzocht om
trent den staalsrechterlijken kant ecner
„oplossing" der crisis door het aanblij
ven van het demissionnair kabinet. Over
eenkomstig dit advies door den lieer
Cort in zijn tweede onderhoud ten pa-
leize op Maandag j.l. uitgebracht, heeft
daarop de Koningin aanstonds het be
kende besluit genomen.
BELGISCHE ARBEIDERS IN
NEDERLAND.
De „Maasb." verneemt uit Brussel dat
tusschen België en Nederland besprekin
gen zijn geopend om tot overeenstemming
te geraken betreffende het betalen vaD
inkomstenbelasting van Belgische dagar
beiders die in Nederland werken, en
omgekeerd. Het is n.l. reeds gebeurd,
dat men deze personen in twee landen
tegelijk bedoelde belasting deed betalen.
tot stilstand te brengen, maar kón niet
voorkomen, dat het voertuig van den
weg gleed en op zijn kop in de sloot
'terecht kwam. De passagiers meerendeel
schoolkinderen kwamen met de schrik
vrij. Nadat de autobus met vereende
kracht op het droge was gebracht,
kon hij op eigen kracht naar Driewegen
Tijden. De materieele schade is gering.
Op de Woensdagavond gehouden
vergadering der Werkmansvereenigiug.
„Helpt elkander" te 's-G raven p old er
bleken de ontvangsten over 1923 te heb
ben bedragen f 642.45 en de uitgaven
f 439.82.
Tot bestuurslid werd herkozen de
heer D. Kopmels en in de plaats van
den heer A. Lokerse Cz. die bedankt
had, werd gekozen de heer G. A. Nijsse.
De Vereeniging lelt 79 leden.
Dit Sohou-wen enDuiveland.
Bij Kon. besluit is aan de gemeente
D u i v e n d ij k e f 2540 als voorschol ver
strekt ter uitbetaling voor de verkrijging
van plaatsjes door landarbeiders.
Uit Tholeai.
In de Dinsdag gehouden raadsverga
dering van Tholen (waarin de lieer
Overbceke afwezig was; wensclüe de voor
zïtter den leden Gods besten zegen toe
en hoopte dal de belangen der gemeente
de beste harmonie zouden kunnen
ONWILLIGE WERKLOOZEN
GESTRAFT.
B. en W. van 's Hertogenbosch hebben
bekend gemaakt dat wegens den geheel
onvoldoenden gang van de werken der
werkverschaffing tengevolge van den on
niet ziet en zoo dit kan beletten door
het niet goed te keuren?
De voorz. vond de laatste opmerking
weder de gewone verdachtmaking van
die zijde. Die vergunning werd niet in
gehouden om die reden. B. en W. waren
unaniem van oordeel dat het ijs niet
betrouwbaar was en wilden de veranl-
op de uitgaven voor het leger.
Ook zij beschouwt het als een nood
zakelijk kwaad, dat we die nationale
bewapening nog moeten in stand hou
den.
Spr. stelt in 't licht, dat de f 300
millioen, die. de uitvoering der Vloot
wet eischen zou, verkregen werd, door
de kosten van vele jaren samen te tel
len. 't Was geen som, welke jaarlijks
inoesl worden opgebracht, gelijk in som
mige propagandablaadjes wel werd ver
kondigd. De gewone jaarlijksche begroo-1
ting voor de marine zou door invoe
ring niet of niet noemenswaard zijn ge
slegen.
Aan deze roekelooze, anti-nationale
kerknieuws.
J.l. Dinsdag herdacht d's. 8. Spaans,
doopsgez. pred. te Assen en Stadskanaal
den dag, dat hij voor 25 jaar zijn intrede
deed te Goes.
Op Zondag 17 Jan a s. hoopt le
Waarde, ds D v. Maanen zijn af
scheidsrede te houden
Op Zondag 21 Jan zal hij in zijn nieuwe
standplaats Terwinseien in den voor
middag bevestigd worden door ds. Ver
hoog van Kerkrade, om in den namiddag
zelf zijne intree rede te houden.
Ned H e r v. Kerk.
Op een der drielallen opgemaakt door
de nieuwe kerkelijke kiesverecn „het
Evangelie", voor de voorziening in twee
vacatures te Amsterdam, is als no. 2
geplaatst ds. M. van Empcl alhier
Bedankt voor het beroep le Eek en
Wiel door ds. E. Raarns te Ifook.
ONDERWIJS.
Geslaagd le 's Gravenhage voor het
telegraaf-radicaal examen, de heer I'.
Ouwendijk telegrafist le kl. te Goes.
De oudercommissie van school I te
I e r s e k e had een buitengewone verga
dering belegd ter herdenking van het
feit dat de raad met groote meerderheid
het voorstel van B. en W. lol combinatie
der beide openbare scholen heeft ver
verwerping is steun geboden door een t Worpen. De voorz. der commissie en liet
aantal Kamerleden, van wie men zulks i~»vi „,.ii,..„
aantal Kamerleden, van wie men zulks hoold der sch00i releveerden in hun
niet had mogen verwachten. Spr. denkt toespraken de geschiedenis dezer zaak
ook speciaal aan de Vrijheidsbonders. Na
de verwerping was dan ook ontslag in-
woording van ongelukken niet dragen.1 dienen plicht.
Ook de heer Moelker vond het besluit Alsnu behandelt spr. in den breede
de bedenkelijke politieke gevolgen dezer
Wat de overtreding arbeidswet betreft,
hieromtrent moet eerst uitgemaakt wor
den or er overtreding is gepleegd en dan
zal spr. er op antwoorden.
Wat den steun betreft, meende wet
houder Goossen dat het niet mogelijk
is voor onze kleine gemeente steun te
verleenen wegens gebrek aan bronnen
van inkomsten. We meenden op het Rijk
te kunnen rekenen met de havenwerken,
doch dil is mis geloopeu.
De heer Goedegebuure stelde voor 100
opcenten te leggen op de vermogensbe
lasting en dit geld te gebruiken voor
steun aan werkeloozen. Zelf heeft spr.
zijn laatste kwartje uitgegeven.
De voorzitter gelooft hiervan niets.
daad, de verhouding der partijen, die
de regeering steeds steunden, en dc
kwestie- van het accoord van 1922, al
moet dil accoord niet worden overdre
ven. De samenwerking moet voortkomen
uil de innerlijke gezindheid en is niet
te regelen door accoorden en paragrafen.
Ten opzichte van 's lands financiën
zegt spr., dat de voorgenomen salaris
verlaging met de Vlootwet niets uit
slaande had, dal bedoelde verlaging toch
onvermijdelijk is, welk ministerie ook
optreedt, rechts of links.
Als spr. de houding der A. R. Partij
gedurende de crisis bespreekt, wijst hij
allereerst op de vraag van constitutio-
neele politiek, die bij deze crisis be-
Wethouder Goossen was tegen zoo'n trokken was. Onze staatsregeling vindt
aderlating op de gegoeden; als die weg- mea geheel in de grondwet, voor
trekken blijft er len slotte niets meer
over.
De heer Geluk meende dat de weg
om ondersteuning te verleenen bij de
een deel zijn deze regelen ongeschreven.
Hij wijst op den toenemenden volksin
vloed op het staatsbestuur, dat groote
verantwoordelijkheid meebrengt. Sprekei
g»ng-
Een missive van Ged. Staten inzake
steun voor den bruggebouw werd aan
vaard, onder voorbehoud dat de overige
gemeenten steun verleenen.
Een verzoek vau de R, K. Huishoud
school om subsidie van f 100 per leerling,
werd van de hand gewezen.
Een verzoek was ingekomen van het
- .bestuur der ver. van landarbeiders tot
wil, het luieren en het verzet van de i steun bij de nadeelige gevolgen der werk-
zijdc van vele der tewerkgesteldcn is loosheid om aan hare leden uit deze
besloten de werkverschaffing vanaf Don- j gemeente een toeslag te verleenen van
De voorzitter kan dergelijke aanvallen
niet toelaten.
De heer Moelker wees er op, dal bij
de laatste aanbesteding van het kolen
lossen de condities niet goed geredi
geerd waren, hetgeen tot last heeft ge
leid. In den vervolge is voorzichtigheid
wel aanbevelenswaard.
derdag 10 Januari tot 31 Januari a.s. stop
te zetten.
Gedurende deze 3 weken zal aan de
thans tewerkgestelden 70 pet. van het
thans genoten loon worden uitgekeerd.
Het zoogenaamde „reserve-potje" zal
worden afgeschaft; hetgeen men daaruit
nog tegoed heeft, zal aan ieder der
rechthebbenden worden uitbetaald; zij.
die een voorschot hebben ontvangen, zul
len verplicht zijn dit op nader te bepa
len tijd in te halen.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Als bevestiging van mondelinge po
gingen ter zake, is, door het bestuur van
Handelsbelang alhier aan den gemeen
teraad een adres gezonden, behelsende
het dringend verzoek, de verandering
Van onzen Marktdag in de toekomst
50 pet. op wat deze uit de ver. leas
trekken. De voorzitter deelde mede dat
B. en W. geen voorstel hadden.
De heer Goedegebuure (s. d.) stelde
voor dit verzoek in te willigen.
De heer Moelker vroeg hoeveel perso
nen voor dien steun in aanmerking ko
men; spr. wees er op dat er veel werke
loosheid heerscht onder de beoefenaars
van de mossel- en oestercuituur en an
dere visscherij, deze vragen geen steun
en spr. vindt niet goed om aan menschen
die grooter inkomen hadden dan die
visschers, steun te verleenen. De voorz.
antwoordde dat er ruhn een tiental per
sonen voor steun in aanmerking komen.
Wethouder Goossen merkte op dat
geen uitkeering kan worden gegeven
omdat de betrokken vereeniging nog niet
erkend is. Wil men er toe overgaan, dan
dient de gemeente aan iederen werke-
looze uit de gemeente steun toe te ken.
nen. De heer Goedegebuure merkte op,
dat de ver. ï-eeds Kon. erkend is, doch
terieën, ook niet absolutistisch. Na 26
Armbesturen is, niet bij de gemeente j noemt Nederland een gelukkig land,
worden behartigd. Spr. wees op den daar dit een ondersleuning len kostej waar het niet geregeerd wordt door co
moeilijken tijd dien de mosselindustric van anderen wordt; de chr. grondslag
doormaakt, op de heerschende werke-wijst ons dien weg.
loosheid, waaraan werd tegemoet geko- I De heer Goedegebuure antwoordde dat
men door werkverschaffing, die echter Ier over die christelijke grondslagen nog
de draagkracht der gemeente te boven wel wat le praten valt.
en dankten de aanwezige raadsleden voor
hun medewerking. Verder werd de avond
aangenaam doorgebracht (met ruim 60
ouders) en afgewisseld door lichtbeel
den, muziek en zang.
Door den gemeenteraad van
's Hcerenhoek is Maandag een zeer
eervol ontslag verleend aan den heer
A. Smit als hoofd der openb. 1. school.
Tot tijdelijk leeraar aan de R.II.B.S.
le O o s t b u r g is benoemd de heer D.
Kleijn te Assendelft.
Vernomen wordt, dal binnenkort de
Rijksnormaallessen te "s-Hertogenbosch
omgezet worden in een Rijkskweek
school.
Bezuiniging rijksschool-
toczich l.
Naar „De Tijd" uit onderwijskringen
verneemt, zijn bij de regeering plannen
in voorbereiding tot bezuiniging op het
rijksschooltoezicht.
rechtzaken.
October nam de oppositie de verant
woordelijkheid niet op zich. Een minis
terie le vormen uit hel linksche kamp
bleek onmogelijk.
Dc coalitie heeft naar spr.'s meening
thans als opgehouden te bestaan, al acht
hij herstel niet uilgesloten.
Spr bestrijdt sterk de idee, als zou
de A. R. partij de schuldige zijn van
liet mislukken der kabinetsformaties.
Sommige R. K. en Chr. Hist, bladen
achten een optreden der demissionaire
ministers onmogelijk, Bevrediging moet
Voor verder uil „Stad en Provinciei gezocht voor de 10 R. K. tegenstemmers,
zie men ook het Bijvoegsel. i)e a. R partij kan zich hierbij echter
niet aansluiten. Dan was de coalitie der
I drie rechtsche groepen een carricatuur.
Ten slotte behandelt spr. de meest
MR. RUTGERS OVER DE POLITIEKE
CRISIS.
Over bovenstaand onderwerp sprak
gisterenmiddag in de volle Gasthuiskerk
te Middelburg Mr. V. H. Rutgers,
lid der Tweede Kamer der Staten-Gc
neraal, na ingeleid te zijn door den
voorzitter van het Prov. Comité van
Anti-Rev. Iviesvereenigingen, mr. A. A.
de Veer, die daarbij beslist ontkende
dat de mislukkingen le wijten zijn aan de
starheid der a. r. partij.
De heer Rutgers zei, dat in de laatste
jaren er misschien niet zulk een be
langrijke gebeurtenis heeft plaats gegre
pen als dc verwerping der Vlootwet. Velen
die hel petitionnement onderleekeuden,
zullen zich reeds beklaagd hebben. De
Savornin Lobman noemde de verwer-
urgente vragen van liet staatsbestuur,
defensie en financiën. Hij wijst op de
strikte noodzakelijkheid van bezuiniging.
Het tekort van 1' 140.000.000 moet ge
dekt, hetzij door bezuiniging, hetzij door
nieuwe Jaslen. De staatsinkomsten dalen;
de uitgaven stijgen automatisch. Het her
stel van 't financieele evenwicht is dus
van 't hoogste belang. Hoort men
liberale zijde, speciaal van den heer
Dresselhuijs, mooie woorden over be
zuiniging, zijn handelingen bewijzen wel
anders. Spr. herinnert aan de poging
van Beelaerts van Blokland, aan de for
matie Ruijs—Colijn, aan de zware taak
der Koningin, aan het huidige kabinet,
dat nog zit, niet weg kan, wijl de „deur
|op slot" is.
Het eenige is nu le trachten, wat er
- In de zaak tegen M. J. v. S., huis
houdster le 's-Hertogenbosch, die door
de rechtbank te Arnhem, wegens den be-
bekenden diefstal in hef gesticht Laren-
stein, ten nadeele van den rector, werd
veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf,
verminderde het hof de opgelegde straf
tot 2 jaren, met aftrek der preventieve
hechtenis.
Voor de rechtbank le Maastricht
heeft terecht gestaan H. G., 34 jaar,
Duitschcr van geboorte, gedetineerd ter
zake van diefstal en poging lol doodslag.
Beklaagde die op 12 November te
Hoensbroek een rijwiel had gestolen,
kwam op 22 November in café Hens-
sen, waar hij eerst koffie en daarna
eenige flesschen bier dronk. Toen dc
waard een derde flesch bier wilde krij
gen, sloeg beklaagde hem tweemaal met
een ijzer op het hoofd.
Eisch 2 jaar gevangenisstraf.
LANDBOUW.
- De minister van binnenl. zaken en
landb. heeft bepaald ,dat 29 Jan. a s. ook
een keuring voor hengsten van het type
trekpaard te Zierikzee zal worden
gehouden.
handel, nijverheid en
visscherij.
Tweede Kamer. Spr' ZifemtlZ grónden,Me" scirW w* Ier.ek*-
waarop de wet verworpen werd, onloe- aniwooraeiijKneui mei oniireicken, wijl -
reikend, en de zakelijke gronden, die 20 haaI |'<"=P'ng gevoelt. Dat besel van
...i roemnc bant alle vrees. Ze wnelif «n.sv*lu*14
ping de „allerraisselijkste" handeling der ,den toesta£d te is, wat moge-
Tweerle Turner Sr,* ttnomhjk is. De A. R. partij zal zich van haar
waarop de wet verworpen werd* onloe-' Mtaïï'S' De kwestie of voor Zeeuwsche vis
te voorkomen, door instede van in de op-j dc rogceringscrisis"te' oorzaak van"het I wordên'aSgevoerdJ niet zairer" S was i "eptag kant alle vrees. Zo wacht op s?llcrs met motorkracht op bepaalde
bouwweek der Kermis den Woensdag als nog „iet toekennon der subsidie volgons vele tegenstemmers licl nsvcho- do" zegen Gods-
Marktdag te beschouwen, weder do Don- Hot voorstel werd met 10-1 stem ver- logisch moment nog niet gekomen De
plaatsen in de Zuiderzee mag worden
govischt. is nog niet tot nadere beslis
sing gekomen, De betrokken visscher,