feuilleton,
No. 7
Woensdag 9 J Januari 1924
167" Jaargang
18 VERKEERDE SCHOENEN.
BI W N E N L AKD.
Oit Stad en Provincie.
it ik
land
ctief
ider
hers
die
uwe
cwa-
itge-
land
het
>ste-
De
7.'er
zijn
het
oor-
ordl
aakt
gaat
ener
dan
iden
ider
Ot.)
M4
der-
P.
27 j.
jeu-
che
1.63
DE DALING
VAN DEN FRANK.
Wat we vroeger onder het opschrift
„de Chaos" schreven naar aanleiding van
de Kroon en de Mark, zouden we nu in
veel opzichten kunnen herhalen. Echter
piet dit verschil dat de Fransche re
geering nog niet toe is aan het geld
enaken door tyet onbezorgd doen draaien
van de bankbiljettenpers.
Hoe mooi de Fransche Minister van
Financiën echter ook spreekt over den
stand der Fransche financiën, -- toch
kan hij het gat niet vullen dat is
rekening van Frankrijk bestaat doordat
zij sluit met een tegoed aan milliarden
die.... Duitschland heet te zullpn betalen.
En daar „men" niet meer gelooft aan
die betaling verliest „men" zijn ver
trouwen. Wat wil zeggen, dat veel be
zitters van geldswaardige stukken die in
franken zijn uitgedrukt, deze te gelde
maken om er buitenlandsche papieren
voor te koopen. Geef ze eens ongelijk
met het Duitsche voorbeeld voor oogen
En al zijn er in Frankrijk geen bank
biljetten bij gedrukt, zonder inflatie is
het daar ook niet gegaan. De zg. bons de
défense, of schalkislpapier, waarin o. a.
de schadevergoeding aan de lijders in het
verwoeste Frankrijk werden uitbetaald,
zijn in werkelijkheid bankbiljetten gewor
den, want bij het heerschend gebrek aan
ruilmiddel en welk gebrek toeneemt
doordat de lagere waarde steeds meer
ruilmiddel noodig maakt, zijn ook die
bons betaalmiddel geworden.
En die bons zijn ook al weer gedekt
door die in de lucht hangende betaling
van Duitschland. Terwijl de oorlogs
schuld van Frankrijk aan Engeland en de
iVer. Stalen nog altijd volledig bestaat.
In ieder geval, de franc blijft dalen.
En nu zien we weer dezelfde verschijnse
len als vroeger in Oostenrijk en Duitsch
land.
Ten eerste volop werk, omdat de indus
trie door de lage valuta goed kan concur-
reeren. Maar om diezelfde reden zeggen
•de hooge cijfers van uitvoer minder dan
men het zou willen voorstellen. En daar
naast staat reeds een ernstige beweging
voor steeds nieuwe loonsverhooging, daar
de loonen onvoldoende zijn voor de
steeds stijgende prijzen. De opzienbaren
de rumoerige demonstratie van Parijsche
politie-agenten voor hooger salaris, was
een duidelijk symptoom van een alge
meen verschijnsel. Zoowel in Frankrijk
als in België kan men hooren van
"eischen van overheidspersoneel voor sa-
larisverhooging of nieuwen duurletoeslag.
Ter aanduiding van de beteekenis dei-
prijsstijging kan dienen de aankondiging,
dat de Ministerraad overweegt de ophef
fing der invoerrechten op graan en sui
ker. Zelfs zou zij, volgens ,,'L'Homme
libre" denken aan het in beslag nemen
van het graan.
Een ander verschijnsel dat we ook
uit Oostenrijk en Duitschland kennen, is
het telkens weer hei-halen van de be
schuldiging dat louter speculatie de
oorzaak van de francdaling is. Natuur
lijk werkt de speculatie mee bij de dage-
lijksche schommelingen. Maar als die in
staat zou zijn zoo'n langdurige daling te
bewerken ,dan had zij zich allang zelf
dood gespeculeerd.
In sommige Parijsche bladen is al be
weerd dat Duitsche geheime manipula
ties de oorzaak van de francdaling wa
ren. Nu weer dat dc Amerikaansche ban
kiers de franc kunstmatig doen dalen.
Het kost echter blijkbaar den Franschen
en Belgen veel moeiten om de waarheid
te erkennen, dat hun regeeringen boven
hun kracht leven, en dat het Roer-avon-
tuur meer schade dan voordeel heeft ge
bracht.
De Fransche regeering heeft geen en
kele macht over de buitenlandsche be
zitters van in franken uitgedrukte pa
pieren bankbiljetten, obligaties, hy
potheken wissels, enz. Maar evengoed
als die ze kunnen verkoopen, kunnen ook
de Franschen zeif dat doen
■Wanneer in Frankrijk of België eenige
honderden angstig geworden spaarders,
en vermoedelijk zijn het geen honder
den maar op den duur duizenden -- hun
franc-obligaties van de hand doen, om
dat ze merken dat die steeds minder j
waard zijn, dan oefenen die een invloed j
"uit, véél grooter dan eenige speculanten j
in het buitenland kunnen uitoefenen.
Maar do' speculatie is er natuurlijk
ook. En de Fransche regeering is begon
nen met maatregelen tegen de speculatie.
Minister Delasteyrie heeft een uit
voerig interview gegeven aan de pers en
daarin o.a. gezegd, dat men zal over
gaan tol de zuivering van hel zoo ge
mengde personeel, dat op en om de
beurs zwermt en de speculaties op de
valuta in de hand werkt door het ver
spreiden van valsche tijdingen. Boven
dien zal een strenge bewaking plaats
hebben van de telefonische verbindingen
met den vreemde. In het bijzonder de
verbindingen met Amsterdam,
zeide de minister, zijn bijna geheel gemo
nopoliseerd door sommige financieele
agentschappen. Hij noemde een agent
schap, dat veel reclame maakt met hel
groot aantal telefonische verbindingen,
dal het zegt in handen te hebben.
En vermoedelijk staat met die mee-
deeling in verband de uilzetting van den
Nederlander Duyzen, op grond dat hij
alarmeerende berichten over de daling
van den frankkoers zou hebben ver
spreid.
Het is echter verleden jaar bij een
dergelijken, later ingetrokken maatregel
tegen den agent te Brussel van een Ne-
derlandsche bank, gebleken hoe gemak
kelijk men daarbij een volkomen geoor-
loofden geldhandel kan belemmeren. F.n
evengoed als de Duitschers, zullen nu
ook de Franschen die hun franken willen
omzetten, zich richten naar een land met
een nog- steeds vaste muntsoort, zooals
Nederland; zoódat het niets verwonder
lijks is, dat Amsterdam hun speciale aan
dacht heeft, naast het land van den dol
lar.
En we gelooven niet dal dergelijke
maatregelen in staat zijn om den kapi
taalstroom te verhinderen, zijn doel te
bereiken. Desnoods heeft die er wel een
omweg over een ander land voor over!
Voor ons eTgen land geven die mede-
deelingen de aanwijzing dat naast het
aanzienlijke Duitsche kapitaal, dat hier
veiligheid zocht in guldenspapieren, nu
groot Fransch kapitaal belegging
zoekt in die stukken. Wat wel merk
waardig is na de verontwaardigde op
merkingen die men in Frankrijk vroeger
heeft kunnen hooren over de Duitsche
kapita^lvlucht naar ons land.
Naar het Engelsch, door Berta Ruck.
Sovornin Lobman die, hoewel dat niet
naar builen is gebleken, meermalen werd
geraadpleegd: eveneens in die richting
wees. Uit de weigering van hel ontslag
der zittinghebbende ministers mogen wij
inlusschen opnjpken, dat die gedachte
niet uitvoerbaar bleek.
In verband met een beschouwing over
de houding der Christ Hislorisehen tij
dens de crisis, in de A R. „Rotterdam
mer" van de hand van (V. H.) (Rul-
I gers), die laat doorschemeren, dal de
Chr. Hist, hun medewerking geweigerd
hebben „op overwegingen aan de keuze
van personen ontleend", meent, het Hand
wel te mogen mededeelen, dat dit doelt
op hef 'volgende. De Chr. Hist, hebben
verschillende malen (aan den lieer Rut
gers èn aan den heer Colijn) doen we- 1
ten, dat zij om uiteenloopendc redenen,
maar voorai na de verijdeling van een
kabinet-Kooien (wat zij ,,de eenige mooie
rechtsche oplossing" zouden hebben ge
vonden) door de Anti-revolulionnairen,
een wederoptreden van den
heer C o 1 ij n als minister op hel oogen-
blik niet mogelijk achten. Het is van be
lang dit te vermelden, omdat er uit volgt
voor welke groote moeilijkheden voorna
melijk de heer Colijn in de Kamer zou
komen staan.
De poging van den heer Beelaerls van
(Blokland lot vorming van een kabinet is,
fcooals indertijd gemeld werd, mislukt,
omdat de lieer Beelaerts niet erin ge
slaagd was een minister van financiën te
vinden. Naar de N. R. Crt. thans mede
deelt, heeft de heer Patijn gemeend, het
ambt in geen geval op zich le mogen
nemen, zoolang niet een poging was ge
daan, om een man ervoor te winnen,
dien hij meer dan alle anderen daarvoor
geschikt achtte. Die man was prof.
Treub. Mocht de heer Treub weigeren,
dan zou mr. Patijn zich niet langer
principieel tegen de aanvaarding van de
'portefeuille van financiën verzetten.
De heer Beelaerts vafi Blokland heeft
blijkbaar niet de mogelijkheid gezien,
een kabinet le vormen met prof. Treub
als minister van financiën, en heeft de- I
zen bij slot van rekening niet aange
zocht. Nadat de heer Beelaerts van den
heer Patijn nog eens de schriftelijke be
vestiging had ontvangen ,*vdat deze vast
hield aan zijn voorwaarde, heeft hij aan
de Koningin verzocht, van de opdracht j
te worden ontslagen.
non worden gemist, in 1921 een vaste
aanstelling te kunnen geven
Volgens het beperkte werkplan zal in
192-1 o. a moeten worden voltooid de
volledige afsluiting van het Amsteldiep,
waarvoor op de begrooting voor 1923
een eerste post van 1' 1 500,000 is uitge
trokken.
Tevens wordt voortgezet de aanleg van
't afwaterings- en scheepvaatkauaal naar
het Nieuwediep te Helder.
(Ingez. Med.)
DE CRISIS.
Het Hand. verneemt dat de heer Cort
van der Linden gedacht heeft aan de mo
gelijkheid van een nationaal ministerie,
welks voornaamste taak zou hebben
moeten liggen in het herstel der staats
financiën. In die richting ging zijn advies,
Zaterdag aan de Koningin uitgebracht.
't Blad meent te welen dat 't jongste
advies aan de Koningin van den heer De
65).
Met zachte maar besliste stem viel
George mij in de rede. (Ik geloof dat wc
nu weer ongeveer midden op het Place
de la Concorde waren, het plein dat wij
overgestoken waren, wanneer? Eeuwen
geleden. Voordat ik iets iets wist).
„Komaan, lieveling, nu is het genoeg.
Laten we er nu niet langer over praten.
Toe schei er nu over uit. Het dient toch
absoluut nergens toe, weet je".
„Dat weet u niet. 17 kunt het niet
weten voordat ge het geprobeerd hebt.
Als u daar maar eens naar toe wou gaan
haar eenmaal zien", drong ik aan,,
„zelf zien
„Breathe upon Love's ashes, it n
be flame will leap",
sprak George ironisch, terwijl hij glim
lachend neerzag op mijn opgeheven,
smeekend gezicht. „Lief meisje, ik moet
Je zeggen dat zoo iets nooit ergens toe
gediend heeft. Ik verzeker je van niet.
Wat uit is, is uit. Werkelijk waar. Je
TEGENGAAN VAN NIEUWE SCHOLEN
VAN YEREENIGINGEN-
j In den gemeenteraad van Dordrecht
I heeft wethouder van Oven meegedeeld,
uil zeer betrouwbare bron vernomen le
I hebben dat er een wel in voorbereiding
i is, die het oprichten van scholen door
1 vere^nigingen zal bemoeilijken.
BELASTINGEN EN VEREENIGINGS-
CONTRIBUTIE.
Zaterdag 5 Januari hebben de inspec
teurs der direkte belastingen bericht ont
vangen, dat de mededeeling van den be
trokken minister, dat de vakvereenigings-
contributie mag worden afgetrokken, op
een vergissing berust en wettelijk niet
mogelijk is. Een dergelijke aftrek moet
zijn grondslag vinden in de wet.
(Volk.)
DE GEMEENTE DIDAM TEGEN
DEN STAAT.
Wegens de weigering van den gemeen
teraad van Didam om de f 25.000 door
het Rijk aan de gemeente voorgeschoten,
terug te betalen is het Rijk begonnen
verschillende bedragen voor Rijksuilkee-
ringen, voorschotten enz. in te houden.
Van de bewuste f 25.000 is f 18 000
gebruikt ten behoeve der krijgsgevange-
In hel lokaal „Mercurius" trad gis
teren als spreker voor de af<l. van de
j Communistische partij op de heer O. J.
Wijnkoop
I Een kleine hondértal bezoekers wcr-
1 den door den voorzitter, den heer Witte,
welkom geheeten.
De heer Wijnkoop besprak voorname
lijk de ministercrisis, die een gevolg is
geweesl van hel verwerpen der Vlootwet,
en begon met behandeling van het ar
tikel in de N. II. Crt. van gisterenmorgen
over hel afwijzen door de Koningin van
de ontslagaanvrage der ministers, hij
noemde het typeerend dat dit blad zoo
durft le schrijven Spr. is van meening,
dal alles wat in ons land geschiedt be-
heerscht wordt door internationale toe
standen.
Debat had niet plaats.
DE DROOGLEGGING DER ZUIDERZEE.
Verschenen is een wetsontwerp tot
vaststelling van de begrooting van het
Zuiderzeefonds voor 1924. Aan de me
morie van t oelichting wordt het volgende
ontleend
Iloewel het voornemen beslaat om de j
werken voor de afsluiting en gedeelte- j
lijke droogmaking der Zuiderzee weer
krachtiger aan te vatten en voort le i
zetten dan in de laatst verloopen jaren
met het oog op den toestand van 's lands
geldmiddelen geschiedde, en aan hel in1
1922 voor de jaren 1922 1925 aanvaar
de werkplan niet verder vast le houden,!
zal toch, zoolang hieromtrent geen beslis
sing is genomen, met de afwerking van j
het bovenbedoelde werkplan ook in 1924
moeten worden voortgegaan In af
wachting van die beslissing wordt thans
een ontwerpbegrooling ontworpen die is
gegrond op de uitvoering alleen van het
beperkte werkplan.
Voorhands is niet op uitbreiding van
personeel gerekend; het is echter gc-
wenschl dat eenige tijdelijke ambtenaren
en beambten ,die op den duur niet kun-
Uit Middelburg.
Voor de zoovceJste maal in dezen
winter is heden door de gemeenterei
niging met 65 man begonnen aan liet
opruimen der sneeuw op de hoofdver
keerswegen.
Onze vroegere stadgenoot, Ir. A. P.
Bliek, werkzaam geweest aan de Kon. Mij
„De Schelde", is met ingang van 1 Jan.
1.1. benoemd tot chef-ingenieur van het
Bureau d'Etudes 5 la Société Anonyme
I. M. O. P. (Moteurs 5 liuile lourde) te
Antwerpen.
Onze vroegere stadgenoot, de heer
W. F. Hering, thans le luitenant van de
veld-artillerie te Bandoeng, is Maandag,
nadat bij een rijles zijn paard op hol
was geslagen, ongesteld geworden en
naar huis vervoerd. H. is daar 's avonds
overleden.
Gisteren is op de vest te Mid
delburg de schaatsenrijder W. komen
te vallen. Hij bezeerde zich ernstig aan
zijn been en werd op medisch advies
door de politie per brancard naar zijne
woning vervoerd Ook vernamen wij nog
van andere schaatsenrijders die kwa
men te vallen en zich vrij ernstig be
zeerden.
Een stadgenoot kwam gisterenavond in
de Langedelft te vallen op zijn arm, die
hem ook heden nog veel pijn veroor
zaakte.
zou evengoed kunnen probeeren een
kuiken weer in het ei te stoppen. Ik
weet hel zeker. Ik zou niet weten waar
om ik het zelfs probeeren zou".
„,Niet om mij pleizier te doen"'" zei
ik heesch. Ik begreep dat het niet lang
meer zou duren of ik moest zwichten en
mij zelf vernederen. „Om mij pleizier te
doen, George!"
Een oogenblik stilte, terwijl wij voort
liepen.
Toen zei George levendig- „Ben je an
ders niet tevreden? Goed dan. Om jou
pleizier te doen".
„Meen je dat je gaan wilt?" vroeg ik
heel vrooüjk. Maar ik moet bekennen,
tot mijn eigen schande, dat de moed mij
ontzonk. Want in den grond van mijn
hart wist ik dat niettegenstaande al mijn
smeekbeden, ik doodsbang was hem te
laten gaan, „Om mij pleizier te doen
Ik begreep hoe bitter weinig „pleizier"
het mij zou doen indien George Meredith,
gewezen echtgenoot van Vera Vayne, en
nog later degene die aanzoek deed om
mijn eigen hand, in de armen viel van
zijn eerste liefde. Neen, niet zijn eerste
liefde. Zij, wie ze dan ook geweest mocht
zijn, zou misschien op dit oogenblik
borstrokken zitten te breien voor de
vliegeniers. Maar, zooals hij zelf wist,
welk meisje zou zich voor zulk een
Uit Walcheren.
Dinsdagmiddag wc*rd op de algemee-
ne begraafplaats te Koude kerke het
stoffelijk overschot van den 87-jarigen
rustend landbouwer Louwers Vos aan
den schoot der aarde toevertrouwd.
Op het kerkhof was o.m. het dagc-
lijksch bestuur der gemeente tegenwoor
dig. Aan de groeve werd gesproken door
n P. Baron van den Borch lol Verwol-
de, burgemeester, en ds. Ten Kate. Eerst
genoemde schetste den aangenamen om
gang met den eenvoudigen man, die de
gemeente ruim 30 jaar als raadslid dien
de. Naast zijn groot gezin en zijn drukken
arbeid had hij nog tijd de algemeene
belangen te behartigen Zorgzaam trad hij
steeds voor zijn kinderen op, die allen
het verlies van hun vader diep zullen
gevoelen.
Uit Z n i d-B e> y 1 u n d.
Men deelt ons mede, dat te Ka
pel 1 e plannen in voorbereiding zijn tot
verkrijging van een zijvertakking der
spoorlijn tot voor het veilfngsgebouw.
Waar de ruimte voor wagonlading vrij
beperkt is en het veilingsgebouw vlak aan
de spoorlijn ligt, zou dit zeker een stap
in de goede richting zijn, wanneer de S.
S. ziju goedkeuring hieraan verleende en
lot aanlegging overging,
Uit Noord-B«Y1 nd.
Maandag hield de raad der gemeen
te Oo 1 ij n s p J a a t een openbare ver
gadering. bijgewoond door alle leden
Aan den heer J. J. Wolters werd op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als
gemeente-geneesheer. Dc instructie voor
den gemeente-geneesheer werd opnieuw
vastgesteld, waarna de heer L. P. Maas
aldaar als zoodanig werd benoemd op
een salaris van 500 's jaars.
Van Ged. Stalen was terug ontvangen
de gemeentebegrooting 1924, met verzoek
daarin eenige administratieve wijzigingen
aan le brengen. Overeenkomstig bovenge
noemd verzoek werd besloten.
Op voorstel van B. en W werd beslo
ten den havenmeester een persoonlijke
borgstelling te doen stellen.
oogenblik ongerust maken?
Toen ik naast George in (lie rammel
kast van een Fransche taxi zat, begon
het meer en meer tot mij door te dringen
dat ik bezig was met mijn eigen hand
van mij af te werpen wat ik (volmaakt
bespottelijk als mijn eigen geluk begon
te beschouwen.
Ik kon zelfs geen moed genoeg ver
garen om te weigeren hem mijn hand
weer te laten nemen. Hij deed het. Niet
alleen dat, maar hij deed mij mijn witten
handschoen uit, stak dien in zijn zak en'
legde mijn hand legen zijn wang.
Ik liet hem begaan.
Het was voor eens in mijn leven,
maakte ik mij zelfs wijs. Vaag herinner
de ik mij Philippa's woorden dat George
een van die ultra-mannelijke mannen
was, die de aanraking van het vrouwe
lijke element verloonen Hij deed dit,
ja, ja. Geestelijk, want had hij niet ver
zen aangehaald zooals een muw of een
artist? Lichamelijkwant was de wang
onder mijn hand niet even glad en fijn
van weefsel als die van een jong meisje?
Toch kon niemand één oogenblik be
weren dat de jonge soldaat geestelijk of
lichamelijk iets verwijfds had. Hij was
mannelijk! Ik begreep dat zijn gemoed,
het gemoed was van een man; met al de
diepten die wij nooit kunnen peilen, alle
gedachten en bezwaren, waarin wij niet
deelen, al de schranderheid en de grof
heid en de kieschheid en de slompheid
die ieder op zijn beurt ons verrassen, al
de kleine verschillen van zedelijkheids
wellen en woorden en humor die nu
ja! hel geheele verschil uit maken. F.n de
rest van hem vertoonde de kracht en
valligheid van een door en door be
schaafde man; hij was als staal onder
fluweel.
Iedere vrouw kon trotsch zijn aan hem
loe te behooren; Philippa of iedere an
dere!
En de taxi bracht ons naar Passy en
naar haar.
Terwijl hij zijn wang streelde tegen
mijn hand, viel hij plotseling uit, vroo-
lijk als een schooljongen
„Zeg, lieveling is het niet heerlijk dat
wij elkaar ontmoet hebben? Rose, weet
je wat?"
„Wat?" zuchtte ik.
„Het klinkt vreeseiijk gek om het te
zeggen, maar hel is waar. Je bent het"
„„Wat ben ik?"
Hij lachte leeder en triomfantelijk, toen
hij zei:
„Je begint vreeseiijk verliefd op mij
te worden."
„Dat ben ik niet. Dat ben ik niet!"
riep ik heftig. En ik trok mijn hand weg.
„Ik ben nooit
,Neen, ben je het niet? Wacht maar!
Ja, je bent het al".
„Ja, ik ben het
Een ruk van de taxi wierp mij plotse
ling tegen George aan, juist zooals die
andere bonzende taxi .mij op Philippa's
schoot had geworpen den eersten keer
dat wij elkaar hadden ontmoet.
Hij stak een arm uit om mij te steunen
en hield mij een oogenblik vast.
Fen seconde, toen wij een hoek om
vlogen in de schemering, waarin de Pa
rijsche lantarens een flauw licht gaven,
evenals die in Londen, dacht ik dat hij de
zaak reeds als uitgemaakt beschouwde.
Ik trok mij terug tegen zijn arm.
Dadelijk liet hij mij los met een
vreemd, geruststellend lachje.
„O neen; ik zou je geen kus geven",
zei hij bedaard; „niet hier; nu niet".
En op stelligen toon voegde hij er hij -
„Maar heel spoedig!"
Een weinig hijgend zei ik: „Wacht
totdat je de Tracevs gesproken hebt."
„Niet als die brave mcnschen niet
thuis zijn", antwoordde George. „Veron
dersteld dat zij uit zijn?"
(Wordt vervolgd.)