No. 3.
Vrijdag 4 Januari 1924
167° Jaargang
Abonne
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
fingeo f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advcrienliëa worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiëo 30
cent per regel.
Ingezonden Medcdeelin-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen;
van 17 regels f2,10, elke regel meer
10 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dien zelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
e n t s p r ij s per kwar-strijd aanleiding zou geven. Boven ver-1 den, ondanks het protest van den Neder-
meld voorloopig rêgeeringsbcsluit is vanlandschcn consul-generaal te New York
BINNENLAND.
deze beraadslagingen het resultaat onmiddellijk door de autoriteiten in be
slag genomen zonder de verdediging in
eerste instantie gelegenheid tot inzage te
geven,Tot dusver kunnen wij dus slechts
VERHOOGING ACCIJNS OP IBIEIt LN afgaan op de verklaringen van kapitein
INVOERRECHT OP BIER, EN TULE. ]jraS) ^ie volhoudt dat hij zich met zijn
Verschenen is het voorloopig verslag Logljoek zou kunnen staven. Volgens den
T Tweede Kamer op het wetsontwerp kanilein werd de ..Zee.liond" oo 3.8 miil
rit het veerhuis. (Oostzijde) nog zeer glad. een vermeerdering dus met 39 m cn 37
zoodat de auto slipte en zeker in de ha- vr., te samen 70. Fr zijn overleden 10
zijn terecht gekomen, als zij niet m. en 5 vr. totaal 15, er vertrokken 29
op een der balken van het z g. n. plan- m en 18 vr. totaal 47 een vermindering
kier was blijven hangen Dadelijk werd dus met 89 in. en 23 vr te samen 02.
getelefoneerd naar Middelburg, vamva r De bevolking ging dus voorn.t met 14
tol verhooging van den accijns op biet
en van het invoerrecht op bier erf thee.
Daaraan is hel volgende ontleend
Verscheidene leden verklaarden alleen
dan hun stem aan de in het wetsontwerp
vervatte maatregelen te zullen geven, als
buiten de kust gepakt, terwijl hij op weg
was naar New York om versch water in
te nemen en zijn zeilen, en hulpmotor,
die onklaar geraakt waren gedurende den
Jangen overtocht, te herstellen. Ken
quaeslie van noodhaven dus, die door de
deze zouden blijken te worden verdedigd Araerikaansche regeering als uitzonde
door een kabinet, dat naar hun gevoelen ringsgeval op het verbod om alcohol
voldoende bewijzen zou hebben geleverd binnen de territoriale wateren te brengen
dat het 't zoo noodige herstel van 's lands wordt erkend. Voorts houdt de kapitein
financiën wil bevorderen door middel
van een'' krachtige besnoeiing van de
staatsuitgaven, daar h.i. in zoo'n besnoei
ing hel hoofdmiddel tot herstel van het
evenwicht moei worden gevonden.
Verscheidene leden verklaarden tegen
de voorgestelde verhoogingen, in het bij
zonder bezwaar le hebben omdat zij in
directe belastingen betreffen en omdal
zij zullen leiden lot verhooging van den
vol dat de bestemming van schip en
lading Halifax was, volkomen wettig en
geoorloofd dus, en dat de Amerikaansche
wel in geen enkel opzicht werd over
treden. Daartegenover slaan evenwel de
positieve verklaringen der alcöholpolilie
die. zich beroepend op de scheepspa®
pieren en op ooggetuigen (die in eerste
instantie echter niet openlijk zijn ver
toond of gehoord) beweert dat een deel
prijs van twee volksdranken, die in ons j der lading binnen de drie-mijls-zonc in
DE AFSLUITING VAN 1922-
De dienst van de rijksontvangsten en
inkomsten over '22 diende op 31 Dec. '23
te zijn afgesloten. Door de crisis zijn de
daarvoor noodige wetsontwerpen nog
niet afgehandeld. Daarom wordt nu voor
gesteld den looptijd van dien dienst te
verlengen.
Inmiddels is een wetsontwerp inge
diend tot wijziging van het hoofdstuk
Financiën van dien dienst, dat met 9.7
millioen verhoogd en met 22 millioen
verlaagd wordt, een vermindering dus
yan liet eindcijfer met 12.7 millioen.
Van de verminderingen melden we;
7 millioen wegens voorschotten aan de
gemeenten ingevolge de Woningwet, en
3 millioen wegens woningbouw met pre
mie. En voor 6 millioen minder aan
voorschot aan het Postbedrijf voor kapi
taal uitbreiding.
De beruchte post van 5% ton voor de
melkbussen is door de Rekenkamer niet
goedgekeurd, en gebracht op f 1 ter latere
verevening.
land zoo ingeburgerd zijn, dat zij voor
velen tot een levensbehoefte zijn gewor
den, in het bijzonder aldus betoogde
een deel dezer leden wat betreft thee.
Deze laatste leden vreesden dat de te
verwachten prijsstijging van thee toene
ming van hel gebruik van sterken drank
tot gevolg zou hebben.
Vele andere leden toonden zich bereid
aan deze maatregelen mede te werken.
Gezien den weinig gunstigen toestand
van 's lands financiën achtten zij deze
verhoogingen alleszins gerechtvaardigd.
DE WERKLOOSHEIDSSTEUN
De regeering had aanvankelijk bepaald
dat tegen 1 Januari 1924 de Steuncomi-
té's voor de Crisiswerkloosheid zouden
worden /opgeheven. De crisiswerkloozen
zouden vportaan als armlastigen be
schouwd en naar de burgerlijke Armbe
sturen worden verwezen.
Thans vernemen wij aldus het
„Hbd." dat de regeering, op daartoe
tot haar gerichte dringende verzoeken,
o.a. door de vertegenwoordigers der
groote gemeenten, den duur der bestaan
de regeling heeft verlegd, voorloopig
slechts voor een maand, omdat zij het
liaar opvolgend kabinet niet wil binden.
De kans is echter zeer groot, dit bleek
uit desbetreffende besprekingen, dat
daarna de bestaande toestand zoo lang
zal worden gecontinueerd, tol de op te
treden nieuwe regcering, haar standpunt
zal hebben bepaald
Omtrent de over deze zaak gevoerde
besprekingen verneemt het blad uog het
volgende
De regeering was op de daarover
voerde conferenties van oordeel, dat vele
werklooze vakarbeiders, door inkrimping
der bedrijven, niet meer op hunne plaat
sen zouden terugkomen; dat met name
in den scheepsbouw tai van „oorlogs-
werveu" waren verdwenen, dat in de
sigarenindustrie eveneens sterke inkrim
ping plaats vond en in de diamantnijver
heid een afvloeiing" der werklieden naar
andere bedrijven viel te constateeren.
I)e vertegenwoordigers der vier groote
gemeenten kwamen legen deze zienswijze
op en betoogden, dat de werkloosheid
een verschijnsel is, thans in alle Euro-
peesche landen te constateeren. In nor
male omstandigheden zijn de groote ste
den aanlrekkingspunten voor tal van
paupers, die len laste komen van Armen
zorg. Thans worden alle gemeenten,
EMIGRATIE CENTRALE HOLLAND.
Het Hoofdbestuur van de Ned. Mij.
van Nijverheid en Handel heeft het ini
tiatief genomen voor oprichting van een
stichting onder bovengenoemden naam,
staande onder staatstoezicht, en niet be
stemd om winst te maken.
a het bestuur hebben zitting ver
tegenwoordigers van verschillende veree-
nigingen, eenige' vertegenwoordigers van
het bestuur der gemeenten, en een lid,
door de regeering aangewezen (de heer
Heringa, afdeelingschef van het Dep. van
H. en N.)
Tot directeuren, belast met de dage-
lijksche leiding, zijn benoemd de heeren
A. G. Mörzer Bruijns, onder-voorzitter
van de Ned. Ver. „Landverhuizing", se
cretaris van het College en mr. G. J.
Verburgt, oud-hoofddirecteur van de On
gevallen Verz. Mij. „Fatum".
Waar de geschiktheid om in andere
werelddeelen te slagen, in den beginne
ook afhangt van het bezit van eenig geld
en goed, meenen de oprichters, dat zij,
die dit niet bezitten, kans moeten heb
ben om een voorschot te krijgen voor
hun overtocht en voor de eerste nood
zakelijke onkosten in het nieuwe land.
Het is n i e t de bedoeling om hun, die
wensclien te emigreeren, en daartoe de
geschiktheid, doch niet de middelen be
zitten, het benoodigde bedrag te schen
ken. daar aan de voorschotten de ver
plichting tot terugbetaling verbonden zal
zijn.
DE INBESLAGNAME VAN DE
„ZEEHOND".
In een 22 Dec. gedateerden brief van
den Ncw-Yorksehen correspondent, van
het Hand. lezen we het volgende, na
uiteenzetting van de Amerikaansche
maatregel legen den dranksmokkel:
Hel jongste slachtoffer van dezen staat
van zaken is de Nederlandsche schoener
„Zeehond", die op 8 December j.l. in de
buurt van het Fire Island-vuurschip bui
ten de drie-mijls-zone door den politie-
kotter „Seminole" werd aangehouden en
naar New York opgebracht, onder be
schuldiging een deel der lading, bestaan
de uit whiskey en champagne, te hebben
gelost mei bestemming naar het Ameri
kaansche vasteland.
De „Zeehond" is een kleine schoener
van 105 Ion, eigendom van den reeder G.
Rompu uil Terneuzen, met een beman
ning van acht koppen onder commando
van kapitein II. Kras. De lading bestond
uit 2183 kisten wijn en whiskey, gedeel-
smokkelschecpjes werd gelost en dat van
den beginne af aan de bedoeling be
stond om de 1 ading, geheel of gedeeltelijk
op Amcrikaansch gebied af te zetten.
Op grond van deze voorloopige aanklacht
werd het schip onder bewaking gesteld
en de bemanning in voorloopige
hechtenis genomen en naar de Raymond
Strèel gevangenis in Brooklyn overge
bracht, waar zij nu de Kerstdagen en
oud en nieuw zal moeten slijten, omdat
er niemand kon worden gevonden oni
den hoogen borg van 10.000 voor den
kapitein en S 5000 voor elk lid der be?
manning le betalen. Voor Goeyens, den
Belg, die ervan boschuldigd wordt in
nauwe relatie te staan met bekende
Amerikaansche „bootleggers" werd
8 25.000 borg geêiscnt, met het gevolg
dat hij de scheepsbemanning in Raymond
Street gezelschap houdt.
Wat het geding zal opleveren moet
worden afgewacht. De prima facie be
wijzen der Amerikaansche overheid
schijnen van dien aard te zijn, dat de
Nederlandsche Legatie in Washington lief
onmogelijk of onwenschelijk heeft geacht
te prolesteeren tegen de inbeslagneming
van een Nederlandsch schip buiten de
drie-mijls-zone. Aan den eenen kant is
dit verklaarbaar. De Nederlandsche re
geering kan zich bezwaarlijk opwerpen
tot beschermer van Nederlandsche smok
kelaars, aangenomen dat er hier werke
lijk van smokkelarij sprake is. Ander
zijds komt het ons vreemd voor dat de
negatie van het drie-mijl-beginsel door de
Amerikaansche overheid eenvoudig en
zonder meer door ons zou worden aan
vaard. Te meer aangezien ei-, volgens be
richten in de Amerikaansche pers, sprake
van was dat de Amerikaansche gezant ixx
Den Haag opdracht zou hebben gekre
gen om met ons ministerie van buiten-
landsche zaken besprekingeix in le leiden
over een verdrag van gelijken aard als
het Britsch Amerikaansche ontwerp
waarvan wij hierboven melding maakten.
Wel is waar is het Amerikaansche mi
nisterie van financiën niet van zins om
zich, verdrag of geen verdrag, aan de
drie mijl le houden, en wordt er in Ame
rikaan sclxe kringen gesproken van Ixet
zg. hovering statute" in de Amerikaan-
sche jurisprudentie, ki-achtens hetwelk
elk „verdacht" schip binnen twaalf
mijlen kustwater zou kunnen worden
aangehouden, maar het beginsel behoor
de voor ons, zeevarende natie, de moeite
van een diplomatieke bespreking waard
te wezen.
Lelijk tocbehoorcnde aan den Belg E. J.
groot eix klein, door de werkloosheid ge- Goeyens, die eveneens aan boord was.
troffen, er is dus sprake van. een alge- j en geconsigneerd aan de Canadian Bank
meen economisch verschijnsel waaronder of Commerce te Halifax (Canada). De
nagenoeg alle industrieën lijden. Die zijn
er ten zeei-ste mee gebaat dat een arbei
dersreserve in stand gehouden wordt en
dal er voldoende valide arbeidskracht
behouden blijft. Zij drongen er op aan
dat de regeering harerzijds den werkloos
heidssteun niet zou loslaten. Gebeurde
dit wel, dan zouden vooral dc groote ge
meenten in het gedrang komen en zou
deze zaak worden tot een politieke
JOoor de koude
worden Uw handen ruw en gesprongen
Uw gezicht en lippen pijnlijk schraal.
Pnroi maakt ze spoedig beter. In doozen
van 30, 60 en 90 ets Bij apothekers en
drogisten.
(Ingez. Hfed.)
spoedig personen en materiaal kwamen
om de auto weer op den begancn grond
te brengen. Zij bleek slechts geringe
schade te hebben bekomen en kon op
eigen kracht naar Middelburg rijden.
Passagiers zalen bij het afglijden niet
in de auto, en de chauffeur kou er tijdig
uitkomen.
Uit Schouwen enDuiveland.
Te Rotterdam is opgericht dc Bond
au Exposanten op de Bakkerij tentoon
stellingen. In de ballotage-commissie
werd o. m. benoemd de heer II. J. Doele-
man te Z i er ikzee.
Uit T h o 1 e n.
Tot weihouder werd door den ge
meenteraad van Poortvliet na twee
vrije stemmingen aangewezen de heer M.
IC. Krijger, met 2 st. tegen 1 op den heer
d. Male, en 2 blanco stemmen.
Aan den heer L. J. Heijboer, onder
ijzer met verplichte hoofdakte aan de
1. school werd een eervol ontslag ver
leend.
Op de voordracht voor zetter worden
geplaatst C. v. d. Male en M. W. ICes-
teloo. Tol schatter voor de rijksinkom
stenbelasting wordt benoemd C. v. d
Male.
Het bedrag van den lioofdelijken om
slag wordt van f 12.000 op f 9000 ge
bracht, in verband met de omzetting
van het weezenarmbesluur. Bovendien
{sullen in 1921 geen opcenten op de per
soneel© belasting worden geheven.
Voor de wijkverpleging van het Groene
Kruis wordt f 250 toegestaan.
De gemeenteveldwachter van
Poortvliet P. v. Dijke heeft bij zijn
aftreden na een bijna 40-jarige dienstver
vulling een huldiging ontvangen in een
buitengewone raadsvergadering, waarin
ook de vroegere burgemeesters Van Gor-
sel en Diepenhorst aanwezig waren, be
nevens jhr. J. van Vredenburch.
De aftredende ambtenaar werd harte
lijk toegesproken door den burgemeester
door den wethouder v. d. Slikke,
die hem namens den Raad een schrijf
bureau aanbood.
Jhr. v. Vredenburch roemde lxem als
propagandist voor de waterleiding.
Namens de burgerij bood de heer "W
A. v. d. Velde hem 6 stoelen en 2
fauteuils aan; namens de veldwachters
op Tholen overhandigde veldwachter IC.
Hanze van Scherpenisse hem een rook
stel.
De heer v. Dijfce dankte allen hartelijk
voor de hulde.
Uit Z e e u wa o h-V 1 a an d a r e n O. D.
Voor de zooveelste maal is weer te
Sas van Gent ingebroken. Eexxige in-
fxrekers hebben in de kom van het dorp
Jiun slag geslagen en ditmaal met goed
gevolg.
Allereerst brachten de lieeren een be
zoek aan een manufactxxrenwinkel, waar
uit nagenoeg allo zijden kousen en blou
ses werden ontvreemd. Voorts werd nog
honderd gulden meegenomen. Doch ook
de inwendige mensch moest versterkt
worden. Daarom werd de kerstgans van
de bewoners opgepeuzeld, bespoeld met
een slok cognac. Daarna werd nog een
bezoek gebracht aan een andere plaats
in de gemeente, doch door het breken
van een ruit poetsten de dieven de plaat
(de Z.
Besmette ij ke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 23 tot en nxet
29 Dec. in do prov. Zeeland bedroeg:
Roodvonk. Meliskerko 1
Dipliteritis IJzendijke 1
en bestond op 31 Dcc. 1923 uit 651
en 67£ vr., lo.aal 1.21 pers.
- De bevolking der gemeente Sclxo-
re bestond op 31 Dec 1922 uit 496 m.
452 vr., totaal 918 personen.
In de gemeente vestigden zich in 1923
m en 26 vr., samen 43; cr werden
geboren 9 m. en 16 vrsamen_ 25, al-
zoo èeu vermeerdering met 26 m. en
vr., samen 68 personen
Uit de gemeente vertrokken 34 m en
37 vr., samen 71; er overleden 1 m. en
2 vr., samen 6. een vermindering dus
met 38 m en 39 vr., samen 77.
De bevolking verminderde dus met 12
en nam toe met 3 vr., een totale
vermindering met 9 pers. Zij bestond op
31 Dec. 1923 uit 484 m. en 455 vr..
totaal 939 personen.
MedJ
KERKNIEUWS.
Uit Stad en Proviiids.
haven van iulading was Zeebruggc, van
waar het schip op 17 October was ver
trokken.
Totdat deze zaak in openlijk geding zal
worden behandeld (de dalum is vastge
steld op 2 Januari 1921valt het moei
lijk om met zekerheid de wettige of on
wettige positie vaix schip en bemanning
vast te stellen. De voorloopige rechtspro- J J
cedure geeft daaromtrent slechts weinig j bus, een Fordbus, uit Middelburg op lxèt
Uit Walcheren.
Gisterenmiddag kwamen bij Sou-
b xx r g le gelijk aan een tram, een auto
bus en een bierwagen.
Een jongen geraakte bekneld tusschen
bus en wagen en werd door de bus over
den voel gereden. Hij werd gelukkig
slechts licht verwond.
De politic doet onderzoek in hoever
hier van schuld sprake kan zijn,
Uit Zuid-B evelani
Men meldt ons uit Wolfaarts-
dijk;
Donderdagmorgen, lo^n de eers'e auto
kwestie, die in gemeenteraden tot veel aanwijzingen. Dc scheepspapieren wer-| Wolfaartdijksche veer kwam, was de op-
LOOl» DER BEVOLKING.
Op 1 Januari 1923 bestond dc bevol
king van Middelburg, uit 9039 man
nen en 10145 vrouwen, tezamen 19184
personen. Fr hebben zich in den loop
an dat jaar gevestigd 606 nx. en 684 vr.,
samen 1290, en er vertrokken 596 m. en
614 vr., totaal 12-10 pei-s.
Er werden geboren 181 nx. en 194 vr,
totaal 375, terwijl er overleden zijfi 93 nx
en 93 vrtotaal 1S6 pers. Er kwamen
dus in 't geheel bij 787 nx. en 878 vr.,
totaal 1665 pers. en de bevolking vermin
derde met 689 m en 737 vr., totaal 1426
pers Het verschil in meer was dus 98 nx,
en l il vr., totaal 239 pers Zoodal de be
volking op 1 Januari 1924, bedroeg 9137
nx cn 10286 vr., totaal 19123 personen.
In het jaar 1922 was de bevolking
toegenomen xnet 264 nx en 230 vr.,
totaal 494 personen.
Op 31 Dec. 1922 bestond de be
volking van Oósllcapelle uit G51 m.
cn 656 vrte samen 1307 pers. Geboren
werden 16 m. en 17 vrtotaal 33. Er
vestigden zich 23 m. en 20 vrtotaal 43,
Ter verbetering van de laatste alinea
in het kerkbericht in ons vorig humnier
uit Westkapelle, verzoekt men ons
te melden- dat in de vacature, ontstaan
door de verkiezing vaix diaken B. Min-
derhoud tot ouderling werd gekozen P
Westerbekc Jac.zn.
Door het overlijden van ds. C.
Staal Fzute Oud Vossemeer en einde
Maart door het emeritaat van ds. A. H.
van der Kooi te Bergen op Zoom, zul
len van de zeven Geref. Kerken in de
classis Tholen, niet minder dan vijf
vacant zijn.
E v. L u t h. Kerk
Op het drietal te Leeuwarden komt
voor, onze vroegere stadgenoot, ds. O. D.
Bleeker te Wildervank.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
De zangavond van 18 Jan,
„Spoelavond" noemen ze in Den Haag
met oneerbiedige familariteit dc volks-
zangavonden die Arnold Spoel een tien
tal jaren geleden in Den Haag begon,
en waarvan het aantal nu wel haast
niet meer te lellen is. De toeloop van
het publiek naar die avonden is een
lawine geworden. Mexx moest er weldra
de grootste zaal in Den Haag voor ne
men, want het bleek dat het publiek
er schik in had zelf te leeren zingen.
Met dat al heeft Spoel, als geen ander,
een enorme propaganda gemaakt voor
het Hollandsclxe lied.
Vrijdag den 18den dezer komt hij
hier ter stede, in de Concertzaal,
mei medewerking van het Zuid-Beve-
landsclx a capéllakoor, dat hier ook al
welbekend is, en dal ongetwijfeld mede
een sterke aantrekkingskracht aan dezen
avond zal geven.
R ij Us archief i ix Zeeland in '22.
Ixx de verslagen omtrent 's Rijks oud
archieven over 1922, wordl over lxet ar
chief iu Zeeland gemeld.
De invenlax-is van het archief der Sta
ten van Zeeland en hunne Gecommit
teerde Raden zag het licht. De beschrij-
ving der archieven van Hulsterambacht
en het Vrije van Sluis werd- geheel vol
tooid. Ook dc archieven der notarissen,
die vóór den Franschen tijd in lxet Vrije
resideerden, zijn beschreven. De orde
ning en beschrijving van het archief der"
ambachtsheerlijkheid St. Annaland is be
ëindigd Een aanvang werd gemaakt met
de beschrijving van de archieven der ge
westelijke besturen van Zeeland van
1799 lol IS 14. Een aantal rechterlijke ar
chieven van Middelburg werden overge
nomen. Iix bruikleen werd ontvangen het
archief der Nedcrlandsche-Jsi-aëlilische
gemeente le Middelburg. Verschillende
andere stukken, o. a een groote verzame
ling doopregisters enz. wei-den van ge
meenten cn particulicrefi ontvangen. Be
halve de staal van aanwinsten volgen als
bijlagen de inventarissen van de am
bachtsheerlijkheid St Annalaud, vaneen
verzameling van stukken van notaris \V.
C. de Sinidt, te Schoondijke, van een an
dere, afkomstig van de ambachtsheeren
van Aagtekex-kc, van een derde van de
familie De Jonge van EJIemeet, eindelijk
het verslag over de gemeente- en wa-
terschapsarchie ven
