TWEEDE BLAD
Zaterdag 1 Dec. 1923 no. 284.
BINNENLAND.
DEf CRISIS.
Naar De Tijd uit parlementaire kringen;
verneemt, stellijnen de legenwoorditgie po
litieke moeilijkheden geenszins te zullen
worden opgelost met het optreden van
een extra-parlementair kabinet. De mo
gelijkheid is 'geenszins uitgesloten, dat
een zoodanig kabinet niet op den steun
van de Eerste Kamer zial kunnen re
kenen.
De Vlootwet de oorzaak der moei
lijkheden zou door de rechterzijde in
de Eerste Kamer zoo niet mei algenieene
stemmen dan toch niet een groote meer
derheid zijn aangenomen, omdat de aan
neming daarvan als urgtent werd be
schouwd. I
Van meer gewicht is echter, aldus De
Tijd, dat Ier rechterzijde van de Eerste
Kamer het voortbestaan' dei* coalitie
van primordiaal belang voor het land
wnwll on .Int -i
dal nel geen principe is, maar dat ze
met vreemde dwangmiddelen .op de lijst
lijst zijn gebracht. Het is een maaksel
van ds. Dekker en wetli. Krijger
De lieeren Vogelaar cn de Kok ver"
klaajrden te zullen vóór stemmen als
voor danders van Chr. onderwijs.
De voorzitter, die in hel licht stelde,
dal hij de beslaande bij'z. sclibot altijd
'le,r wille is geweest, betoogde dat deze
nieuwe school „uit leugen geborCn is".
Eu wees voorts op de «luizende guldens
uilgaven, hiermede gemoeid, tegenover
de tientallen, welke in do vorige ver-
igadering bezuinigd zijn.
De Woensdagmorgen bij H aasweert
buiten de Kil gezonken, klipper „Storm
vogel" blijkt te zijii aangeva ieii| door hel
Belgische sleepschip Nonkel Sus, geladen
■niet zand naar België. Laatstgenoemd j
schip heeft eveneens zware averij oe-
komen. De bemanning van de „Stormt,
vogel" is door schipper Luyks van het
schip Hardi gered.
De vroeger te Kapel ie gestation eer
de Rijksveldwachter Brig. Tit. A. Gan
seman thans Rijksveldwachter Brig. T«f
Dordrecht, is met ingang,1 vaii( 1 Jan. a.s.
benoemd lot Brig. Majoor der Rijksveld-
wachl en met ingang vSn dien datum
overgeplaatst Van Dordrecht naar
O v e z a n 'd.
Vrijdag had te We melding© de
ter aarde bestelling plaats van wijlen den
heer M. van Oosten, die in leven vele jaren
raadslid en wethouder en bijna 50 jaren
lid en president-kerkvoogd der Ned. Herv f
Kerk is geweest. Aan de groeve werd door
don W. "i? UTVU-l.- i
men verkreeg P A. Lindenbergh 90 en
A. Ilaaij 89 stemmen, zoodat eerstgenoem
de is gekozen met 1 slem meerderheid.
Als gemachtigden in het kiescollege
der Ned. Ilerv. kerk te Kapel le zijn
gekozen Th. Baas met 76 stemmen, J.
Daane met 68 st.; J. van Overloop met
76 st.; Job. Ossewaarde met 13 st. Opge
komen waren 88 leden In totaal waren
28 eandidaten.
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt vpor hel beroep naar St. AjU-
naland, door ds W. J. v Lokhorst, le
Bennekom
ONDERWIJS.
Bieten ve,rvoe r.
In de afgeloope'n week zijn.door <t
Zeeuwvch-Vlaamsche tram Mil lienlons-
waggoj)ladingen suikerbieten vervoerd,
zcodal er in deze campagne lol j.l Za
terdagavond (18 Nov.) reeds 10035 wag
gon ladingen dus ruim honderd in 1 ioen
kilo. door de tram zijn afgeleverd, or
gemiddeld 205 waggons per campagne
dag.
Het maximum-aantal tientons-waggon
ladingen op één dag bedroeg 306
(Tern. Crl.j
Afscheid A Langejan.
Hedenmorgen vereenigden zich inhei
Gymnastieklokaal van school B aan de
Nieuwe Haven, de burgemeester, de in
specteur van het L. O., de schoolopziener
leden van de oudercommissie, l^et per
soneel en de leerlingen der school, om
afscheid te nemen van den heer A.
Langejan, aan wien met ingang van
heden eervol ontslag als hoofd der
school is verleend.
De burgemeester, de heer P. Dumon
Tak herinnerde er aan dat de heer
Langejan 17 jaar het openbaar lager
onderwijs heeft gediend, en daadwerkc-'
lijk heeft medegeholpen aan de voirming]
van vele menschen door zijn kracht en
werklust te geven aan de school. Spr.
hoopt dat hij nog jaren zal kunnen ge-
IIA.M1EL, NIJVE.ÏIIEII) EN
VlSoCHEUIJ.
Werk en ondersteuning
Het bestuur vmi aen Cenlralen Bond
van Transportarbeiders schrijft, naar aan-
leiding van het bericht in de „N. R!«
Crt." over het zich niet aangeven van
werkloo/en in Rotterdam, dal die bewe
ring van a |,ot z onjuist is
Er hebben zich absoluut een voldoend
aantal werltloozen disponibel gesteld, het
welk blijkt uit het niet te ontkennen feit,
dal vsn de door do vakorganisaties cn
den Dienst van Maatschappelijk Hulpbe
toon aangewezen werkloozen door de
Scheepvaart-Vereeniging.Zuid groote aan
tallen arbeiders niet voor werk zijn aan
genomen. De controle hierop is bijzon
der scherp, daar diegenen, die worden
tj 'tsjf
-ad
CIGARETTES
(Ingez. Mod.)
Menado, p. 29 Nov- Suez, Rotterdam naar
Batavia.
Merauke, p. 30 Nov. Suez, Rotterdam
ar Batavia.
Borneo, 28 Nov. van Suez, Amsterdam
naar Java.
Djambi, p. 30 Nov. v.m Perim, Batavia
naar Rotterdam.
Stoomvaartlijnen op Noord-
Am e r i k a.
Leerdam, 29 Nov. van Havana naar Rot
terdam.
Nieuw Amsterdam, wordt 3 Dec. v.m. 3 u.
te Plymouth verwacht, New-York aaar Rot
terdam.
Dorelian, 30 Nov. to Antwerpen,- Rot
terdam naar New-York.
gehad, de uilslag wel anders zou zijn
geweest. Volgens zijn meening moet de
zaal; tol in hoogste instantie worden uit
gevochten.
De voorz. onderstreept de zaak zui
ver wetenschappelijk moet beschouwd
worden, en hoopt met denjieer Lindeijer,
«lal «le heer Slaverman zich niet bij dó
uitspraak van den raad zal neerleggen.
De lieer van Oorschot uil woorden
van groote sympathie over den lieer St.
Spr. mist een absoluut oordeel over de
juridische zijde, maar zijn persoonlijk in
zicht is, daL dr. Slaverman ambtenaar
is en meer dan annenpraclijk uitoefent,
dus geen raadslid kan zijn.
Hel voorslel-Hensel c. s. is verne
derend voor dr. Slaverman. Spr. hoopt
ook dat dr. Slaverman een uitspraak van
een liooger college zal uitlokken, omdat
men niet het idee moet bevorderen, dat
men dr. Slaverman uil den raad wil
erwen.
Ook de heer de Me ij zou dr. Staver
man gaarne als raadslid handhaven, maar
is hel verder eens met den lieer
Lindeijer.
De lieer Landsman wil juist «Ioor
B. en W. beroep laten aauleekenen, cn
daarom dr. Sta verman handhaven als lid,
dit maakt het dr. Staverman makkelijker.
De Voorzitter wijst er op, dat
ook de leden van' den raad in beroep
kunnen gaan.
Na nog eenigje discussie werd het
voorslel-Hensel—van de Putte verworpen
met 11 tegen 7, die der heeften Ilensel,
Sorel, Andriesse, v. d. Putte, P. G. L&er-
noes. Landsman en Van Bennekom'.
Hel voorstel van B en W. werd aan
genomen met 10 leglenl 8 (die der genoeme
de lieeren en den heer de Ridder zoodal
dr. Staverman niet is gehandhaafd als
raadslid.
Verzekering Brand
weerpersoneel.
Bij het voorstel Lol het geven oan een
verzekering aan hel brandweerpersoneel
bij ongelukken steuitn te krijgen, vroeg
de heer P. G. Laernoes of hel nie'l g'c-
wenschl is vaste bedragen le noemen
De Voorzitter zegt, dal ieder ge
val door den raad moei wtorden beoor
deeld
Het werd aangenomen m. a. st.
Localiteil voor ver
gaderingen
Het voorstel tot het beschikbaar stel-
van localiteil den Kazerne Willem 111
voor hel houden van vergaderingen cn
oursussen, geeft de lieeien A n dries,-
sen en Landsman aanleiding be
zwaar te maken tegen de beschikbaar
stelling voor vergaderingen «loch niet
voor «le cursussen.
De heer v. Bennelcom vraagt of een
concierge aangesteld zal worden
De heer Ilensel vraagt of hel de be
doeling is openbare vergaderingen Ie
houden. Zoo ja, dan doet men concur
rentie aan het particulier initiatief aan,
die zelf veel kosten hebben gemaakt.
De heer Harts zal voorstemmen,
omdat men het recht van vergaderen niet
mag beknotten.
De heer v. II a 1 zegt, dat hel |g|e meen te-
gebouw nog productief ook zal worden.
De oorzaak van het voorstel is toch alge
meen bekend, men weigert aan parti
culiere zijide zalen aan bepaalde ver
een i gingen.
De lieeren P. G. Laernoes1 Sorel
en de Ridder verklaren legen le zullen
stemmen, de laatste spreker zegt dat men
nu gelegenheid geeft om de heiligste ge
voelens van een deel der burgerij aan
le tasten, terwijl men later gelegenheid
zal geven hel wettelijk gezag naar ue-
neden te halen. Spr. wijst er op dat men
met twee maten mieel, voor een leslokaal
der school Palingslraal was geen goede
plaats te vinden.
De heer v. Oorschot is verbaasd,
dal dezelfde menschen, die eerst legen,
opening der disteussie ware", nu zoo
spreken. Ook spreker's heiligste ge
voelens kunnen getroffen worden. Ds. de
Groot was zijn vriend en kwam hem zelf
bij ziekte opzoeken.. De Katholieken heb
ben in de geschiedenis bewezen 'anders
denkende te willen vervolgen. Een eigen
gebouw stichten, al was hel finanlieel
mogelijk, zou le langi duuren. Men,mag de
meeningswijheid niet aanvallen De
Dageraad gtoefl gelegenheid tot debat,
maar de kerkelijke partijten doen dal niet.
De Katholieken roepèn Protestanten
op tot vergaderingen, om hun raeening
le doen hooren, maar geven geen gele
genheid lot debat.
De heer de Me ij verdedigt ook het
voorstel van B. en W. Het is niet waar,
dal weer alle vergaderingen moeten wor
den toegelaten. Spr. zou de kwestie com-
missieraad willen mtaken.
Do beer v. N i f t r i k wees er ,op,
dat er bij de gemeente reeds lang een]
gebrek ami ruimte is, voor keuringen,
ijken, vergaderingen, kindervoeding enz.
Het gebouw moet zeker 'bij eventueele
mobilisatie weer voor kazerne dienen.
Maar zoolang kan hel voor andere dingen
dienen; er is g«;en sprake van er eetn
concertzaal of danszaal van le maken.
Een concierge kan noodig zijn, maar
dan moet hij betaald worden uit de op
brengst.
Spr. zet in den breede uileen, dat de
schoollokalen, waarover geklaagd is, maar
tijdelijk waren, en er zijn extra ramen
ingebracht. Men deed alles wat men kon.
Spr. wijst op de vervolging der Hage-
predikers en hunne volgelingen. Men moet
in ons vrije Nederland vrij zijn meening
kunnen zeggen. Personen, die onze hui
zen willen verbranden en kinderen wil
len dooden, zullen alleen toegelaten
worden om ben in éen muizenval te
lokken.
De bedoeling is hel lokaal le geven aan
vereenigingen die geen andere zaal krij"
gen Kunnen.
De lieer van de Putte wil ook
gaarne eerst een advies van een com
missie hooren, men komt dan wellicht
lol een besluit voor ieder aannemelijk.
De heer van Oorschol juicht liet
idee van commissie, die de zaal weige
ring zal onderzoeken, toe.
De heer v. d. Putto meent, dat men
niet altijd fracliebelangen op den spits
moet drijven; hij is voor het vrije woord.
De heer de Me ij wil lol de uitspraak
der commissie voorloopig een lokaal lei-
beschikking stellen.
Dc heer P. G. Laernoes mteenl, dat
hel niet de taak is der geniteente Io-
kasilïiuinte te verhuren, evenmin als de
kwestie van het al of niet verhuren
der zaal.
Hel roofstel om eene conmiisiie te
Iïr.nioenieta vverJ aangenomen met 13 tegen
3 >lemmen, die van de beteren P. L&ei-
ricos, Landsman en v. d. Putte.
Hel voorstel van B en W. werd aan
genomen met 15 tegen 8 sltemhntsn, die
\rui de heeren P. G. Laernoes, Lands
man, Van Bennekom, Hensel, Dc Rid
der, Sorel, Andriessen eti v. d Putte.
Verkoop' grond an „De
Schelde".
Burg. en Welh. van VI is sin gen
doelen den raad mede, dal door de Kon
Mij. „de Schelde" aangevraagd is van «le
gemeente te mogen koapen een gedeelté
van 'de Dokkade, lang' 711/2 M en breed
IO1/2 M. zulks om ongestoord le kunnen
laten arbeiden aan de aan dat deel valn
de Dokkade liggtende schepen Daar een
deel van dezen grond aan het Rijk be
hoort, zooals later bleek, vraagt adres-
san le nu aan 67925 M2 gemeentegrond.
Tegen de onttrekking van dezen grond
aan den openbaren dienst zijn! drie be
zwaarschriften ingekomen, namelijk e®n
van inr. J. Adriaanse te Middelburg
namens de wed. Martini—Vermeulen the
eigenares is van de perceeleni 31 en 33,
waarin wordt aangevoerd, dat er le
weinig straatbreedte zal overblijven en
de woningen, v. o. het mooie BeeUlenliuis
onbewoonbaar worden voor iemand, die
dit wel zon kunnen bewonen-
De lieer J. Spuijman, dal de Schelde de
macht in handen krijgt de. bewoners der
'Dokkade te dwingen le verhuizen, wat.
voor hen kosten medebrengt.
Hel derde was van den hoofdingenieur
van den Rijkswaterstaat, die verzocht zoo
danige maatregelen te nemen, dat, Rijks
rechten niet verkort worden.
De Schelde verklaarde reeds aan de
gestelde voorwaarden le zullen voldoen1
B en W. zeggen da.1 tegenover hel in
koop gevraagde perceel, 9 gebouwen
slaan, waarvan er reeds 5 aan de Schelde
behooren, terwijl 3 aan particulieren en
een aan den Rijkswaterstaat behoort.
B. en W. wijzen er op dat hel verkeer
op de Dokkade door verplaatsing der
schipbrug deels tot hel minimum be-
peilil is, en zij meenen dal ruimte ge
noeg overblijft.
Aangafhde het beweren van litet uit
zicht zeggen B. en W., dat dit reedont-
ontnomen i> door de ligging der schepen,
maar zij willen bepalen, dal een afschei
ding muel worden gemaakt, die eerst
door B. en W. is goedgekeurd. Zij stellen
ten slotte voor f 10 per Ms te berekenen.
Bij di t voorstel deed de later Ilensel
hel voorstel dit duurder le doen zijn,
daar men los- en laadplaats zl verliezen,
cn ildus duurder zal moeten maken.
De heer Harts meent, dal men er
geen laad- en losplaats heeft.
De heer v. Niftrik wijst er .op, dal
de gemeente niets kon doen legen het
vverleggen van de schipbrug. De vraag
is wal de grond waard is. Men kan niet
'vragen, wat de grond waard is als er
huizen op gebouwd worden In financiën
li> gevraagd „Dc Schelde 70 kaaimuur le
laten betalen, maar dat is f 70.000 of met
alleen beschoeiing 121.000.
i Hel voorstel wordt aangenomen z. h.
st. De gelden zullen gereserveerd wor
den voor een beschoeiing.
Werkverschpffi/ng
Bur^. en Welh. stellen voor de weder
in le voeren werkverschaffing te rege
len oveieenkomslig hel rapport van de
Commissie van advies voor crisiswerk
lozen naar aanleiding van een adres
van den Vlissingschen Besluurdersbond.
De meerderheid der. Commissie geeft de
voorkeur aan werkverschaffing boven
een .eubregeling, ook al is d'e crisis"
werkloosheid niet zoo groot als liet vo
rig jaar.
De o-mmissie wil editer goede bepa
lingen 'om te voorkomen, dal geen perso
nen v\ orden aangenomen, die eigenlijk
geen recht er up hebben, en «Üe men «lau
later moeilijk kan weigeren, evenmin als
later moeilijk kan weigeren, evenmin
als per -wonen, die zicli later aanmelden
en in gelijke omstandigheden vterkeeren.
De jummissie wil in de eerste plaats
de geo.ganiseerde arbeiders toe laten,
aio zelf zorgden voor slechtere tijden.
Van de overige «benen; de omstandig
heden nauwkeurig Le warden nagegaan.
Volgens deze regeling zal hiet aantal nu
maar ongeveer 11 bedragje11, ,laai' de om
standigheden kan dit aantal zich weke-
ijks ui.nreiden.
De «'..mmissie stelt voorop f 18 voor
gezin «hoofden en f 12 voor kostgangers.
Niet toegelaten dienen te worden zij,
die nijna doorloopend werkloos zijn,nooit
geregeld werk hebben of geregeld door
een armbestuur worden ondersteund en
zij die de werkverschaffing als eten v«ïT-
b<- erin'g hunner betrekking beschouwen
eu voorts in den regel niet hoofden van
gczirtnen wier gezinsinkomen meer dan
i 30 bedraagtzij die te jong zijn of
ouder dan 65 jaar of zich na 1 Jan. 1923
te Vlissingen vestigden.
Dit voorstel geeft den heer
Hensel asnleiding te vragen om pter-
sonen, die geregeld gtebruik maken van
sterken drank, van de werkverschaffing
geweerd wordt.
De heer v. Niftrik zegt dat iemand
die nder den invloed is, of iemand, die
niet cip het werk komt, omdat haj den
vorigen dag le veel heeft gebruikt, zullen
r«nl .lagen worden.
De heeren Huson en Hensel wil
len iemand geen geld geven voor de
lvruegen.
De heer v. Oorschot meent, dat
men dan hel geld aan de gezinnten moet
geven.
Hel voorstel wordt aangenomen cvten-
als de niet genoemden.
Te vijf uur wordt de vergadering ge
sloten. 1
APOTHEKEN.
Zondag en de nachten der volgende week
zijn de navolgende apotheken geopend;
Middelburg. J. W. v. d. Garde.
Vlissingen: Wed. A. J\ v. Ockenburg,
Badhuisstraat.
Goes: G. v. d. Hoek.
Eectr. Drukkerij G. W. den Boer, ATbnrg.
Mei de Staats Crt. van 30 Non zijn
verzanden afdrukken van de statuten be
treffende de G'Oessc.he wijkverpleging ge
vestigd te GiOiC s (Wijz. in de statuten).
De gemeenteraad van Krabben-
dijke plaatsgebrek noopt ons tot
aanhouding van lijet uitvoerig verslag
heeft met 5 legen 2 stemmen («iie der
heeren Wouter se en Van 't Leven) bjet
vioorstel van B. en W. aangenomen, om
naar aanleiding van een verzoek van de
Herv. Chr. scbjoolverceniging om een
schoollokaal, te besluiten lol het be
schikbaar stellen van de benoodigde gel
den to,l het sticbkteh ran een literv Chr.
school.
He! voorstel werd uitvoerig bestrteden
door den heer Wouterse, die voorop stel
de dat er in de gemeente reeds gelegen
heid beslaat voor Chr. onderwijs, en die
in bijzonderheden naging hpe de 50 leer
lingen, die op de lijst slaan, daarop geko
men zijn. Van 24 kinderen betoogde hij
verdreven. Wi) ontvingen ruik een dank- ko (W m landlo()porii Hanteert
betuiging van vele andere lijders, die u Nov ,923 Ejacl 3 d h m 3 rijfa.
Togal-tabletten gebruikten, niet alleen wrl<[nrichting. uitspraak 3 d. h. en 2 j. <m
tegen Spierrheumatiek en Slapeloosheid, m rij,!awrtinrici1tiIJg.
maar ook tegen Hoofd- en Zenuwpijnen, K 38 kuisvr A do y Tl.ouwo.
Rhenmatiek, Influenza, Griep, Iscfuas, ns Heoaigbl d„ OTltr0_
enz. Togal-tabletten zijn bij alle Apothe- Iellr ym (]m Ealld Tan te Vroo.
ken en Drogisten a f 0.80 en f2— per op 15 0ctober - d,„
flacon verkrijgbaar, j eBn dien,üiandeling verrichtte. Eisoh f 15
Vraagt brochure No. 60 over de zekere of d h Dibl,ra\k idnn.
genezing door Toga! van rhenmatiek, ge-d y 6S k rador b Vtoum.
vat e koude, enz., welke U op aanvr. M s (;nzdtde feit J^n den.
9 r ImP°rleur zelfden anTtonaar. Eisch f 15 of 15 d. b
A, J. AMEYE, A dam.
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
Uitspraak idem.
O. P. F,, 24 j,, werkman, Philippine,
wegens opzettelijke beleediging van E. S.
van Hurck, te Philippine op 14 Oct. '23.
Eisch f 10 of 10 d. h. Uitspraak idejmf
A. O., 35 j., arbeider, Wissekerke, we-
Vrijdag had te We me ld in ge de lier- gons diefstal van een fleseh met bitterex-
stemming plaats voor de verkiezing van tract, toobehooronde aan K. S<shippers en
een notabele der Ned. Herv. Kerk (vac. J. A. Flipse op 11 Augp. 1923 te Geers-
Joh. Oudeman) Van 179 geldige stemt- dijk. Eisch 14 d. gev. straf. Uitspraak id.
'de turbines uit het schip genomen wor
sen eu zal het voorzien worden van ino
toren.
Indische Stoomvaartlijnen.
Oranje Nassau, 30 Nov. van Amsterdam
naar West-Indië.
Tainbora, 30 Nov. v.m van Colombo, Rot
terdam naar Batavia.
Bondowoso, wordt 30 Nov. v.m 8 u van
Batavia te Rotterdam verwacht.
Jan Pietersz. Coen, 28 Nov. te Singapore,
Amsterdam naar Batavia.
Patria, p. 29 Nov. Kaap del Arini, Rot
terdam naar Batavia.
Riouw, 29 Nov. van Colombo, Java naar
Amsterdam.
Krakatau, 29 Nov. van Amsterdam naar
Batavia.
Merauke, 29 Nov. van Port Said, Rot
terdam naar Java.
Grotius, 27 Nov. te Belajyan, Batavia naar
Amsterdam.
partij, drie D. Volkspartij, twee democraten»
1 Beiersche Volkspartij. Dinsdag zal 't aan
den Rijksdag worden voorgesteld en dient
een motie van vertrouwen afgewacht. Door
do houtling der sociaal-democraten is dit wel
gewaarborgd.
AVij zijn
hoen
in elk geval over do orisia
BEKNOPTE MEDEDEELlNGEN
Uit En gelang.
In deze win ter degen voert Engeland
een vcrkiezingscompagin© heviger dan
ooit. Vliegtuigen doorkruisen de lucht
voor hel overbrengen der verschillende
verkiezingsmcnifislen. Lloyd's houdt ge
regelde noteerinjjen oven* de verkiezingsi-
kansen. Zijn slotnoteering wajs 1 tegen 1
op 'de conservatieve overwinning, en 20
legen 11 ejen een overwinning der ar
beiderspartij
