DUKAAT MELANGE
t^JIIRGENS'
FEUILLETON,
m VERKEERDE SCHOENEN.
VERVANGT NATUURBOTER
B IJ VOEGSEL
Woensdag 21 Nov. 1923, No. 275.
BINNENLAND
BE CRISIS.
heigeen dan als het psychologisch ele
ment van de recente daling van. den gul
den beschouwd mag worden. Ilel her
stel van het evenwicht van onze Staats
financiën is ediler geenszins een onop
losbaar probleem en. ik zftu. dc vrees
voor de ontwrichting van onze Staats
financiën slechts kunne begrijpen, in
dien wij met de waarschijnlijkheid van
een ministerie-Troelslra rekening zouden
moeien houden. Deze mogelijkheid achl
ik echter uitgesloten. Men Jiceft van het
gevaar Man een inflatie veel meer gespro
ken dan m.I. noodig is geweest en dit
was onvoprziclilig, aangezien hel ongun
stige psychologische effect van purust->
'barende verklaringen over inflatie zich
ten opzichte van de in ons land belegde
belangrijke buitenlandsche kapitalen bij
zonder sterk kau doen gelden. Ongetwij
feld lieefl ediler de recente daling van
den gulden ook hare gunstige zijde, Umdfal
hierdoor Moor de nieuwe regeering ge-
Hel Handelsblad meent te mlogen moe'
deelen dat de Kabinetsformateur, nir. df\
D. A„ P. N. ICooleu, nadat bij de (op
dracht der Koningin in overweging had
genomen, begonnen is een grondslag te
zoeken, waarop de \1orming van een
rechtsch kabinet mogelijk zou we/en Zijn
wij wel ingeliehl, dan was hij heden
nog niet lot liet inzicht gekjomen, dal
een dergelijk Kabinet geheel en al on
mogelijk is.
Mr. TREUR OVER DE POSITIE VAN
DEN GULDEN.
Een medewerker van het „Tlbld." heeft
een onderhoud gehad mei den oud;-Mi
ni ster Mr. M. W. F. Treu'b oinU'eiu do
meest aetueele hedendaagsche eceonomii-
sdlio en financieele vraagstukken. De
ste quaes tie, welke hierbij behandeld
werd, had heirekking op een onderwerp,
dal thans door de zakenkringen zioo dtpik
besproken wordt, l.W. top de positie van
onzen gulden.
„Hel gevaar vim een depreciatie Van
den gulden" aldus rar, Treu'b „werc>
den laalsten tijd ïn.i. belangrijk over
dreven. De 'belangrijke verkoop van gtil-
denwaarden en de vraag naar dpllar-
waarden hiëkl ten deele mei psydholo"
gische factoren verhand. Men dient ech
ter in hel oog ®e houden, dat de dollar
gedurende de laatste twee weken niei
alleen in verhouding lol den gulden, dtoch
levens in verhouding tot de meeste Eur|o-
peesche valuta's geslegen is'.
Deze stijging was tot op zekere hpog-
te le voorzien, niet alleen in verband
met eenige factoren Van het seizoen, doch
ook tengevolge van het feit, dal Amerika
de gróole crediteur van Europa .gewor
den is en dat het aan den andfcrc(p
kant door middel van hel 'bijna prlohM"
lieve Fordney-Me. CunibciUaricf tol op
zekere hoogte verhindert, dat Europa
zijne schulden door de levering van goe
deren terugbetaalt. Het effect ran de
gewijzigde financieele positie en van de
handelspolitiek der Ver. Staten werd lot
dusver ten deele tijdelijk te niet gedjaan
door het verstrekken Van nieuwe ere
dielen door Amerika aan Eupopa en aan
andere landen. Dit wias echter een zuiver
lijdelijke verschuiving van de moeilijk
heden, welke dan op een later tijdsLip
in verband met de rentebetaling en af
lossing nog scherper naar vpren moesten
treden, tfoodra, zooals thans reeds het
geval 'begint Le worden, de nieuwe cre
el iel verleening op groole schaal door de
Ver. Staten geleidelijk ophoudt. Amerika
is voor hol alternatief gesteld, of zijn
economische en handelspolitiek belang
rijk le wijzigen, óf wel le begrijpen,
dal hel zijne vorderingen op Europa gi'oo-
lendeels zal moeten afschrijven."
„"Wat do intrinsieke positie van den
gulden belrefl" verklaarde vervolgens
nir. Trcub - „ben ik van mee.ning,
dat men den laalsten tijd over hel gevaar
van een inflatie in ons land veel le
veel heeft gepraat en geschreven en
hier dooi" hel publiek 'bang gemaakt heeft.
heel duidelijk gemaakt werd, djat dje toe-1oogenblik twijfelachtig was; tot liet laatste
stand ernstig begint le worden en hebvoogeablik als het ware duurde hot overleg
nemen van krachlige 'maatregelen cischt" van uit. Van Schaik met Minister Westor-
veld voort.
Verwijten zijn hier over en weer niot op
hun plaats. Men kan slechts het misverstand
betreuren, lietwolk och ter niet nu, maar
•oe<ls in 1922 is ontstaan en zulke jammer
lijke gevolgen had.
Niet met elkander verwijten toe le voo-
u >n, komen wo uit de impasso, maar wol
geraken we daaruit gemakkelijker, wanneer
wo elkaar beter begrijpen, wanneer we liet
misverstand leeren verstaan.
Hieruit blijkt, alilus drukt liet blad mol
vette letters, dat Nederland, het laalsle bol
werk van den vrijhandel op bet vasteland
het eenige land in lSui-opa is, waar do
standaard der arloiderakla-no zelfs bij-
'on hoog is als in Engeland.
VRAGEN OVER
IIET GOMMANDEMENT ZEELAND.
Do heer Dressolhuys, lid van de Twee
de Kamer, beeft don Minister van Marine
de volgeqde vragen gesteld:
ïs het jufst, dat do Minister van
Marine, hoezeer thans demissionnair, op dit
oogenblik krachtig de liquidatie doorzet van
het coinmandoment Zeeland, ondanks do on
verdeelde afkeuring daarvan door de marine
ter plaatse en het feit, dal daardoor wondt
vooruitgeloopen op eventueelo reorganisatie
plannen van zijn opvolger?
II. Zoo ja, is do Minister dan niet be
reid, te overwegen, of, in verband met de
internationale verhoudingen, hot niet ge-
wenscht ware, alvorens Nederland besluit,
haar marine van den Seheldemond terug
te trekken, en de liquidatie van den on
derzeedienst en van don torpedodienst te
Vlissingen verder te voltrekkon, bet oordeel
van do StatomGëneraal over de nota van
wijziging der mai'inebegrooting voor liet
dienstjaar 1921 af to wachten?
III. Wil do Minister inlichting ver
strekken, waarom overbrenging van don on-
dorzeedieiist van Vlissingen naar Den Heldpr
in het financieel belang van hot rijk zal
blijken te zijn en een raming le geven,
na hoeveel tijd de thans aan do over
brenging verbondon kosten zullen zijn goed
gemaakt?
IV. Is do Minister niet van nreoning,
dat do uitbreiding van do onderzee-vloot
in Ned. Indië in de oerstvolgondo jaren
meer opleiding van personeel voor dien talc
van dienst in Nederland zal oischen, bel
loon bezwaarlijk schijnt te kunnen sa
mengaan met de Opheffing van het station
voor onderzeebooten te Vlissingen?
V. Heeft de Minister overwogen, dat,
bij overbrenging van den onderzeedienst'van
Vlissingen naar Don Helder, do belangen
van bet gehuwde marinepersoneel, dat, bij
den lioorschenden woningnood, door dezo
massalo ovorplaatsing in zijn gezinsleven be
dreigd wordt, ernstig zullen worden ge
schaad
Valu ta en loon.
De Engelsche „Economist'' wijdt, bij een
bespreking der proteotie-kwestie o. a. een
'tikel aan de valuiaconcurrentie en wijst
daarbij op bet feit, dat de uitvoer naar
Frankrijk sedert 1914 meer dan verdubbeld
is, maar de invoer uit Frankrijk slechts
50 pet. van dien van 1914 bedraagt. Vi
Duitsehland ia het uitvoeroverschot. het
welk dilt land in 1914 tegenover Enge
land had, in een invoeroversehot veranderd-
Uit do in- en uitvoercijfers der wolindustrio
blijkt, dat de malaise in dien tak van nij
verheid niet te wijten is aan don grooteren
invoer van uit Frankrijk, maar aan de zoo
veel geringere vraag in Engeland zelf.
De positie van Londen als internationaal
financieel centrum hangt groolcndeeb af
van den internationalen liandel. Iedere be
perking hiervan boteekenl nadeel voor d<
city, van waaruit het Brilsche kapitaal naar
allo oorden der wereld zijn weg vindt. Be
perking van de invoonnogelijkheid, bctee-
kont voor Ëngeland's buitenlandsellen schul
donnar con belemmering om aan zijn ver
plichtingen te voldoen, daar bom liet beta
len in goederen, waarmede tenslotte elke
internationale schuld slechts kan worden
voldaan, bomooilijkt, wordt. Het blad geeft
vervolgens ben vergelijkend overzicht van
hot reöcle arbeidsloon in do voornaamste
hoofdsteden van Europa op 1 Juli 1923,
arbeid
100
Amsterdam
99
j=j 02
Kristiania
90
62
65
Parijs
Stockbolui
88
86
50
Warschau
76
men wordt slachtoffer van een misverstand, gepubliceerd door het Engelsohe depart*?-
doordat, men zich van het beslaan daarvan ment vi
onbewust is en pas later, wanneer do slag Londen
gevallen is, wordt mon zich stilaan bewust Brussel
van het misverstand, dat daartoe aanleiding Madrid
heeft gegeven. i I Praag
Eerst thans komt langzamerhand een en Ween en
ander los, waaruit duidelijk blijkt, dat bot
accoord in 1922 over de Vlootwet, getrof
fen, te onvollodig was om bindend te kun
nen zijn. i
In verband hiermede willen wij ook nog
iets zeggen over do grief ton aanzien
van do tegenstemmers, dat zij niet tijdig
do Regooring hebben gewaarschuwd;
Eenerzijds mag niot wordou vergoten, dat
do Regooring geenszins onverwacht voor een
fait accompli werd gesteld, want dagen te
voren was bet in de Kamer reeds overbe
kend, dat een min of moor belangrijk aantal
Katholieken tegen zou stemmen.
Anderzijds dient in liet oog gehouden,
dat de stem van sommigen tot hel laatste
STUKKEN VOOR DE PROVINCIALE
STATEN VAN ZEELAND.
Do agenda der te behandelen zaken in
do najaarszitting der Prov. Staten van Zee
land bevat o. a. de volgende ingekomen
tukken
dankbetuiging van H. M. de Koningin
'oor hot aangeboden adres van hulde tor
gelegenheid van II. D. 25-jarig regeerings-
jubileum;
Koninkl. besluit van 15 Sopt. 1923 lob
verdaging van do beslissing omtrent de be
sluiten der Staten:
tot calamiteuHverklaring van de polder:
Ser-Lippeus en Nieuw-Otheno en vaststel
ling van een bijzonder reglement voor liet
bestuur en beheer dor watorkeoring van
do oalamiteuze polders Ser-Lippens, Nieuw
Othene, Margarotba, Kleine-llnissens en
Ëendragt
wijziging van het reglement op de
wegen en vo.-tpaden in Zeeland
tot intrekking van lvun lxjsluit van 21
Juli 1921, tot oprichting van een water
schap, genaamd Do Dijckmeestorpohlor, over
de in 1920 bedijkte gronden in het Zui
delijk deel van den Brakman en tot na
dere oprichting van dat waterschap;
tot wijziging van het hijzonder1 reglement
voor liet waterschap Poortvliet.
Voorts mededeolingen van Gedepu
teerde Staten o. a. omtrent:
aanhouding van liet verzoek van de Ka
mer van Koophandel te Middelburg tot
wijziging van de dienstregeling voor don
Provincialen Stooinbootdienst op de Wes-
ter-Sehelde;
het naar aanleiding van het besluit der
Staten van 18 Juli 1922 tot II. M. de
Koningin gericht adres inzake finaucieelon
steun voor do Provincie;
een brief van den Minister van Water
staat aangaande het renteloos voorschol voor
den stoomtramweg van Hoofdplaat naar
Breskens
verbetering van den veerdienst tu-schea
Korlgene en Wolphaartsdijk
dc overneming, en do exploitatie van het
veer Veere— Kamperland
het inloggen van booten lusschen Vlis
singen en Broskens voor liet vervoeren van
automobielen
do uitoefening van den stoombooldienst
StaventsseZijpe
don stand der werkzaamheden inzake de
electricitoitevoorziening in Zeeland.
Tenslotte voorstellen van Gedeputeer
de Staten lot;
aanvaarding van de schenking van boe
ken door do kindoren van wijlen don heer
N. Verhuist;
vaststelling van een reglement op hot
eervoer van passagiers met do booten van
:lo stoom bootdiensten der Provincie,
vaststelling van algemeen© regelen voor
liet subsidieeren van autodiensten
beschikking op do aanvragen om subsidie
or den autodienst AxelHulst; autodiens!
GraauwHulst; autodienst St. Annaland
Tholcn; autod. G R A.M Wolphaarlsdijk;
autod. lersekeGoes, WomeldingoHans-
weert; autodienst Nieuwe onderneming op
Walcherenwogendionst LeenderL-e te We-
mcldinge; wogendionst Frederikso <c lerseke.
verleening van subsidie in do kosten van
herstel van den toren te lliühem;
afwijzing van het verzoek van liet Po
stuur der Verocniging „Het Nedorlandsclie
openlucbt-niusoum" om subsidie voor 1923;
hot richten van oen aanvrage lot de Re
gooring oui een voorstel van wet betreffende
het heffen van buitengewono opcenten voor
verbetering van wegen;
overdracht in behoor en onderhoud aan
do gemeente Axel van een gedeelte van den
weg van Neuzen naar Axel;
het vorleenen van ©en renteloos voorschol
aan de gemeente Tholen voor den bouw
van een brug over de Eendracht;
verbetering van den Provincialen weg vun
Dzendijke naar do Belgische grens;
afwijzing van het verzoek der genie>nte
Philippine om een subsidie uit de Pro
vinciale kas tol verbetering van de Woil-
straat.
aanvulling van het tarief voor het ovor-
Ivecr van Oud- naar Nieuw-Vossomeer
verleening van een subsidie van f100
voor éénmaal aan do commissie ter bestrij
ding der malaria op Walcheren;
afwijzing van het verzoek van do Reonisch
Katholieke Voroeniging tot bestrijding der
tuberculose „Herwonnen IiCvonakracht", ge
vestigd te Utrecht, om subsidie;
afwijzing van hot verzoek van de Ver-
eeniging „Sanatorium Zeeland" te Vlissin
gen om medewerking inzake borgtocht en
tot verleoning van een subsidie;
verleening van een subsidie voor 1921
aan de gemeente Woslkapelle voor den
geneeskundigen dienst;
nadere regeling van de bijdrage der Pro
vincie voor dc verpleging van behoeftige
krankzinnigen;
begrootingsw ijzigingen voor 1923 en 1924.
Subs, g o n e e s k. li u J p
Westkapolle.
Aan Prov. Slaton is in de zomerzit-
ting van dit jaar door Ged. Staten voor
gesteld, liet subsidie voor geneeskundige hulp
o. m. teil behoeve der gemeente Westknpelle
na 1 Januari 1924 niet meer te besten
digen en mitsdien den betrokkei totaal pos I
ad f 500 voor memorie uit te trekken en
met het vrijgekomen bedrag don post voor
onvoorziene uitgaven te verhoogen.
Een voorstel van den lieer J. J. Wallien,
Naar het Engelsch, door Berta Ruck.
33). v
En jk 'die jujst zóo'n vreeselijken,
honger Iiajd.1
„Hallo!" zei kapitein Mered,itli in zijn
mioeders liaar.
Zij keerde zich onii met een straten-
Kien glimlach.
George, lieveling! Wij idachten dat je
vanavond niel hier zou dineeren. "Wij
dachten dat je 't kind 2011 willen mee
nemen naar Henry voor je eer.do diner
samen iden eersLen avond. Maar 't is
heerlijk hoor..Richard zeg aan den
kellner dal hij ons een tafeltje vroor vier
personen geeft. Wij zullen allen samen
dineeren 1"
En wij dineerden alten santen.
Oliemol I Wat een vree sol ij ke maalLijd
was datl Niet licl elen naUuiuTijk dat
was hce Heldeer. (Soep van die witte,
fluweelachtige soep longf, wild en een
prachtige peer zoo Igirool als' qen voet
bal mei een groole Molin room, waarvan
men zich zelf bediende mei een soep
lepel).. Maar de conversatie!
Tc midden van mijn eigjen vierleigien-
heid van de eerste vijf manuien merkte,
UIT DE PERS.
Het a f s c h u w 0 1 j k
ui ia v e ra ta u (1.
Men. schrijft uit parlementaire kringen
nau do Maasbode
Naar aanleiding van de opmerking van
„do Maasbode", dat de Regeering on de
Katholieke tegenstemmers dor Vlootwet 'laar
voorkwamen slachtoffers to zijn van een
misverstand, meent „De Tijd", dat do kleine
groep misverstaanders de 10 katholieke
icdcu dan toch wol eens hadden kun
nen waarschuwen.
Omgekeerd zou men kunnen zoggen, dat
do Regeering wel eens had kunnen waar
schuwen, door hare opvatting omtrent het
accoord to laten hooron.
Noch het oen, noch hel ander is juist,.
ik op hoe kapitein Meredith zich met
veel inspanning losrukte (uxt zijn ^|ehe]im
dat hem) geheel in beslag) nam eni trachtte
hel gesprek totaal neutraal en eenvoudig
le laten 'blijven. Ilij' .slo|H{d stil blij dingen
waar licl elen op leek aan zijn, tafel en
boe totaal die laatste kakken versleten
waren -die lady Meredith voor hem ge
breid had. Hij vertelde van Di,e-enDio
van idal of dat baUillon. Hij vertelde ceu
verhaal v'in een jongmensch dat bij hem
aan tafel al en die stralende vpn verlof
was teruggekeerd en die toen lncin hem
naar zijn familie vroeg, vroolïjk ant
woordde „Je denkt tocli niet dat ik zoo'H
ezel was om 'mijn familie te laten weten,
dal ik verlof bad hé?"
(Ik zag dat hel lieve gjezichl van lady
Meredith erg betrok hij dat verhaal!)
Toen informeerde hij maar tijding rail
een neef die op een. lorpedobioot was-
Dit alles was bepaald bestemd om mij
buiten het gesprek le honden.
Maai* bij iedere gelegenheid bracht die
lieve lady Meredith, zoo stralend-als een
jong nteisje bij het kaarslicht met rose
ltapje, het gesprek op- mij terug) alsof zij
haar zoon niet genoeg kon doordringen
hoezeer ik reeds tot de familie behoorde
en hoe heerlijk zij hel vond dat ik ik
tic vierde was bij dit 'gelukkige :fam>itie
dinerlje.
Steeds Werd ik er bij' glehaald- „Rose,
lieveling je weel wel hé?" Eveneens
zohiërplannetjes. „Als Rose in Mei graag
(Ingez. Med
in Londen is" en „zouden je neven het
niet aardig vinden Rose op „Lnur.ier
Boscli" le ontvangen?" en „zij heeft na
tuurlijk nog met geen van dc familie
kennis gemaakt maar als wij maar Enge
land terug Iceeren zullen wij Rose ïnfee-
neTnén maar
Ik denk dat kapitein Meredith al dood
ziek itnloel vezen ran liet hoorejn, van (dien
n' am George' Wat mij he ire ft,'ik was er
op 't oogenblik over heen, ik vóelde m)ij
volslrekl niel verlegen meer, ik was niet
meer boos op hem omdat hij er op bad
aangedrongen hiSj 111 die posillie le laten
blijven. Ik belraple mij zelf '11 eenigs-
zins malicieus genoegen in te vinden, le
zien hoe hij zich zelf moest dwingen zijn
moeder over de lafël toe ie lachen en
mliii of meer ablsenl Ie amftwoorden terwijl
hij verdiept was in dal hoek vhn ge
dachten.
Weldra nam hij zijn toevlucht te jm-
formoeron naar een tante.
Zijn moeder proestte weer uit in vi-oo-
tijken lach. Over tantes gespronken, lieeft
Rose je verteld hoe wij haar geplaa 'd
hebben'' zei ze den zilveren krndelaar
oen weinig verzettende om liet cezichl
van haar lieveling beter Te leunnen zien
„Wij hebbbti haar verteld, moet je welen,
dal wij naar Pariijls gingen, om een linie
te blezoeken!"
„O ja?" antwoordde liaar zoon weer
op afgetrokken toon, terwijl hij het don
kere hoofd bóng over de champagne in
hel emmertje ijs, dat naast hem stond.
Eu heeft 11 haar 'bezocht, Mam? (Hij ge
bruikt liet woord" in Wales in gebruik,
1 voor moeder). 'Loen volgde de reeks der
verklaring van lady Meredith.
„Was hel niet een a,ardige grap, Ge
orge?"' 11c begin bepaald medelijden le
krijgen mei dien jonden man.
Hij verviel lol ecu zijpad ran de con
versatie, dut zeker niets met zijn vrouw
le maken kou hebben daclil bij.
„En hoe gaal bet den ouden. Straf,
moeder?"
„O het gaat best mei Straf, lieve,
maar wat denk je daar jui v,ajn George?"
antwoordde zijn moeder, blij! met de
gelegenheid die zich bier voor haar
opende, „Jij bent verdrongen bij je eigen
hond door je eigen vrouw! Richard" zei
ze lol haar man „vertel eens aan George
van Straf den eersten avond dal Rose op
de Bryn kwam".
„O ja, mijn jongen ja" zette George's
vader hel gesprek voort. „liet oude dier
ging naar je vrouwtje toe en hij deed
niets dan kwispelstaarten Ilij sprak lob
liaar als mensch' En hij volgt baar
overal niet waar Rose? Hij weel heel
goed wiens kleine Rose zij is
Ja, het vv.as Rose voor en Rose na,
steeds maar doorl
Plotseling en vrij luid riep Georgië
Meredith driftig „O knap", Want met
zijn sterke vingers had hij' den voel van
zijn mooi gedreven Franseli wijnglas ge
knapt. Het viel uil zijn hand op een vork
en verspreidde *11 hagel van rinkelende
stukjes glas en wijndroppels over het
tafellaken
Mei een zachter slem ma,ar waarin vrij
wal meer verdriet weerklonk, dan een
regen van leelijlce woorden zei kapileiu
Meredith: ,',Dal verduivelde ding'"
,0, me,ar dat brengt immers geluk
£nnl" bracht ilc in 'l mdddeni toen de
kelluer glimlachend aankwam 0111 '1 on
geluk te herstellen. Ik 'begreep dat ik iels
moest zegden, want lol nu toe had ik
mijn tnond ternauwernood open gedaan
Hebben de Frfnschen niet een spreek
woord ,,Un verre nlr.nc cassé, fa porie
bonhei»'?"
„Ach Rose!" z.ei lady Meredith met
liaar zachte gemakkelijk aangedane
stem; lei-wijl zij met groole liefde van
haar herstelden zoon naar liaar aange
nomen dochter lceek; „Ik denk del Ge
orge je wel zou willen zeggen dat alle
geluk van de wereld he'ml i-ecds gegeven
is'."
Dil was lastig genoeg in de gegeven
omstandigheden, nietwaar?
Maar na het diner zoin hel nog erger
worden Wij waren de taatsten in de eel-
zaal. Toen wij langzaam terugwandelden
door dien lange» vleugel van een corri
dor. over een zr.eli (en rooden looper,
liep ik achter niel sir Richard, die reeds
van mijn lippen begint te lezón, zooals
hij doet blij zijn vrouw.