Zaterdag 17 November 1923
FEUILLETON,
IM VERKEERDE SCHOENEN
No. 272.
1Ö6* Jaargang
GSCHE COURANT.
Dit numtaer bestaat uit DRIE Bladett.
EEI1STE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p, post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen 12.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 1-7 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra,
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
EEri WEDSTRIJD VOOR
ONZE LEZERS.
In de jareh voor den oorlog hebben
wij korf voor Sint Ni'colass een extra
nummer uitgegeven, speciaal aan dit
jaarlijks Ier ugkee rend feest gewijd. De
oorlogsjaren brachten hierin verandering'
en wij bepaalden er ons toe in onze ge
wone kolommen een Sint Nicolajasvexhaal
op te nemen. Nu. echter tneejiden wij
nog weder eens de oude gewoonte te
Inoefen volgen en in 'n afzonderlijk blad
dal met de courant van Maandag 26 de
zer aan onze abonné's, zal worden toege
zonden, alles mede te deelen, wat wij
hen betreffende het feest van 5 Decem
ber hebben te zeggen. Maar wij1 willen
de belangstelling der lozers van dat blad
verhioogen door hen de gelegenheid (e
geven om mee te dingen in een wedstrijd.
De wedstrijd hebben wij ons Als volgt
gedacht:
In ieder der in dit extra-nummer voor
komende advertenties is een letter ge
zet, die meer of minder afwijkt van de
overige in die advertentie voorkomende
letters De afwijkende letters in die
advertentie, welke in een der linker
hoeken met een zelfden letter is gtemjerkt,
zijn de eerste letters van woor
den, die te samen een spree lew oord of
bekend gezegde vormen; het cijfer ach-
le}r het merk geeft de volgorde der
woorden aan. A 1, A 2, A 3 enz. luooren
dus bij elkaar, ook BI, B 2 enz. en
2J00 vervolgens.
De andere letters van de woorden
moeten de deelnemers zelf zoeken.
Op de in dat nummer voorkomende
bon moeten nu door de deelnemers aan
den wedstrijd, de spreuken achter de
Naar het Engelsdh, door Berta Ruck.
letters, die overeenkomen met de mer
ken der advertenties worden geplaatst
en de bdn moet worden voorzien van een
duidelijk geschreven naam en adres van
den inzender.
Voor onzen wedstrijd zijn de volgende
prijzen beschikbaar gesteld: een van f 25;
twee van f 15; twee van f 10 en 5 van f 5.
Deze prijzen worden echter niet in
geld uitgekeerd, doch in den vorm van
bons, waarvoor in overleg met de ad
ministratie van ons blad inkoopen kun
nen worden gedaan bij winkeliers, die
een advertentie hebben geplaatst in
ons Sint Nicolaasnummer.
Ook al heeft men niet alle spreuken
kunnen vinden, is het toch zoer ge-
wenscht de wel gevondenen in te zende»
want sis er niel voldoende inzendingen
mei).met alle spreuken om al de prij
zen onder die inzenders te verloten, dan
komen ook zij in aanmerking, die niet
alle spreuken konden vinden.
De inzendingen worden ingewacht tot
uiterlijk Zaterdagavond 1 December, op
dat wij Maandag 3 December den uilslag
kunnen publiceeren en er Dinsdag ge
legenheid is voor de prfjswinners hun
bon te komen afhalen en dus nog voor
den Sint Nicolaasdag een voorwerp naar
Leuze kan worden aangeschaft.
Wij wenschen onze lezers goed succes
tee bij het zoeken en hopen op vele
inzendingen, ook van onze talrijke abon-
né's buiten Middelburg en builen Zee
land
DE DIRECTIE.
BINNENLAND.
IN EN OM DE HOOFDSTAD.
m.
De Dam-vevbetering. St. Nieo
laas in aantocht. Nog eens do
t a x i 's.
Onverbeterlijke optimisten gelukkige
stervelingen, die in de wereld van het
oogenblik, waarin het aantal pessimisten,
niet zoo heeleraaaL onbegrijpelijk, reusach
tig schijnt hebben /nij over het Amstër-
dainScho Damplein sprekende, meer dan eens
verzekerd, „dat het wel in orde zou komen,
als je maar geduld wilde oaf enen." En
tenminste wanneer men de verspreide mo-
dedeelingen heusch gélooven mag ze schijf-
gelijk te zullen krijgen, want wij heb
ben dozer dagen kunnen lezen, dat Pu
blieke Werken binnenkort zal beginnen met
de verbetering der Dambestrating en het
plan der nieuwe indeel ing van dat plein
ter hand zal worden genomen. Dus zal Aan,
vanneer dat „binnenkort" geen geweldig
elcbaar begrip zal blijken te zijn, einde
lijk het oude historische stadsplein een pas
send aanzien krijgen. Volmó&kt zal het nog
niet kunnen worden, omdat over het zgn.
midden-terrein, waarop eens het Comman
dantshuis stond en nog maar twee maanden
geledon do feosttribune ter gelegenheid der
jubileums-dagen onzer Koningin, nog altijd
geen beslissing is genomen: hotel, mode
magazijn, plantsoen daar ter plaatse hot
is nog niet uitgemaakt en seder 1, nu pas
kort geleden, een aantal mannen, wier oor
deel waard is overwogen te worden, in het
licht stelden, dat onbebouwd laten van dat
stulc grond in verband met een op den
duur noodzakelijken Oostelijken breeden
verkeersweg, plicht van het stadsbestuur
is, is het nemen eener beslissing zeker
weder moeilijker geworden.
Niettemin, als men inderdaad reeds be
ginnen zou te verbeteren datgene, wat ver
beterd kón worden, zou een goede daad
worden verricht, want zocalfl do Dam er nu
bij ligt, ie dit plein dex hoofdstad bepaald
onwaardig.
Een maand of wat geleden heeft men als
noodmaatregel een houten hulp-plankier moe
ten loggen op het Damrak, even Westelijk
van het Damplein, als stopplaats voor de
van het Centraal-statian komende tramwa
gens. Een ontsiering te meer, omdat dit
plankier bij leelijk weer natuurlijk een
allorsmerigst perron ie, een perron boven
dien op de drukke uren feitelijk veel te
smal; oen „tijdelijk" ding, dat men dulden
zou, indien men,, vooral in dit deel der
stad, niet reeds lang wist hoe geweldig lang
„tijdelijke maatregelen" kunnen duren. En
dan vorder, in het midden, vóór hot palefs,
de schoenpoetsers en in den namiddag do
poppenkast en nu en dan de snel-teekenaar,
die altijd een groep toeschouwers om zich
heen weet te lokken, mitsgaders op regen
achtige dagen de modderplassen, die voor
al vóór het paleis bij de Kalverstraat een
onaangename oppervlakte hebben, en dan
de weinig-sierlijke tramlijn, die langs de
kleine steentjes de Mozee- en Aaronstraat
inbuigt, 't Is te hepen, dat dit alios bij
de nu toegezegde verbetering werkelijk an
ders en beter zal werden, voorol dat die
tramlijn niet langer juist onder het grooto
bouwwerk van Van Campen langs zal be
hoeven te blijven. Een tramlijn dóór ter
plaatse, terwijl er een tijd geweest is,
dat iedereen onverbiddelijk van die „hei
lige" kleine steentjes geweerd werd door do
schildwachten die er ook al niet meer
zijn, tenzij de Koningin tijdelijk baar in
trek in het paleis heeft genomen.
Maar, op dit oogenblik is de Damvor-
betering er nog niet en zien degenen, die
van Nieuwendijk naar Kalverstraat of in
tegengestelde richting het plein oversteken
om de St. Nicolaas-étalages te gaan bekijken,
alles nog in den onooglijken toestand. De
drukte neemt al bijl den dag toe in do
bekende winkelstraten der hoofdstad, nu nog
slechts drie weken ons van den nationalen
feestdag scheiden.
Toevallig kwam mij dezer dagen uit mijn
boekenkast weder de „Camera Obscura" in
handen, dat oude, maar nog altijd nièt-ver-
ouderde boek, en 't ging mij,, zooals het
mij telkens weer gaat als ik na langen
tijd Hildebrand's „onsterfelijke" in handen
krijg, ik bladerde het weer even door en
voor ik er eigenlijk aan gedacht had, vond 1
ik mij weder verdiept bij Pieber Stastok
en Gerrit W.itse en cp de verguld partijl bij
bakker de Groot in de „Eamilie Kegge".
Hildebrand zon het toen immers „ook
eens probes ren", het vergulden der taai
taai-poppon en 't ging hem nog maar niet
dadelijk goed af. Wien onzor zou het nu
wel goed afgaan, als we thans, tegen Sin
terklaas, aan het vergulden gezet werden,
wat de mees ten onzer vermoedelijk nooit
gedaan hebben? Welk een verschil zal er
;eweest rijn tusschen die St. Nicolaas-
vreugde uit Hildebrand's tijd en dien tijd
van heden en tusschen de winkelótalages
van die dagen en de huidige! De Amster-
damsche jongens verdringen zich nu niet
meer op hun knieën op straat voor het
kelderraam van een bakker De Groot van
den „Zoeten Inval" om de St. Nicolaas-
poppen te zien kneden de gxoote, mo
derne winkelramen, waarachter thans al die
suiker- en chocoladewerken uitgestald staan,
hebben hun aandacht ecu het is wel een
eigenaardig feit, dat men een paai' der
drukst beklante winkeltjes van allerlei
moepgoed, suikerwerken en chocolade uit
alle bekende fabrieken op dat gebied van
binnen- en buitenland, moet zoeken in nau
we steegjes tusschen Damrak en Nieuwen
dijk. Trouwens het is wel typisch Amsber-
damsch, dat in vroeger jaren dikwerf win-
31).
Haastig ging ik voort: „De conduc
teur duwde njjj dus in een eerst® klasse
Wagon. En daar zat
Hier zweeg ik eensklaps. Ik had 'bijna
gezegd: „Het "Vizioen". In een minimum
van tijd veranderde ik het in „u\v VroulwJ'
„Ja?" zei kapitein Meredith met een
knikje. „En n Jbtejgjoax met haar te praten?"
„Neen, ik nietl Zij begon. Zij' keerde
EÏcli om en zei:
Hier moest ik mijn best doen om de
opmerking niet over te brengen in het
plat Londensch taaltje.
„Ze zei tot mij: zou nooit denken,
dat ik zoo'n oorlogsweeuwtje was wel?"
„Wacht houd op, houd op", viel
kapitein Meredith mij in de rede. „Bégitn
bij het begin, al|S 't u blieft. Wat zei ze
als aanvang van het gesprek, voordat ze
dat zei?"
„Niets", antwoordde ik. „Met die vraag
begon zijl"
Kapitein Meredith zei: „Hm!" Hij zei,
dat precies eender als Reggie Penmore
1 zou hebben. Zouden alle mannen
misschien zulke dwaze aanwendsels heb
ben?
Toen ging hij voort: „Wel een buiten
gewone manier om' een gesprek te begin
niet een persoon, die men nooit te
voren gezien heeft."
„Ja, vindt u niet. Vreemd, dat Was
het. Maar als u daarover begint, alles
Hier moest ik mij zelf weer inhouden
Ik wou zeggen „Alles van dat Vizioen
was zoo buitengewoon
Ik weet, dat dit niet mocht. Hoe bui
tengewoon en praatziek en vulgair het
Vizioen ook miocht wezen, het was zijn
vrouw, en ik zOu een les gekregen heb
ben daaraan te denken. Dit is "een van
de dingen, geloof ik, waarop mannen
meer letten dan vrouwen. Ik weet zeker,
dat als ik het ongeluk gehad had te troiv
'wen met een mhnnelijk soort Vizioen.
die pyjama's droeg vol hartjes en figuur
tjes, dan zou het mij .niets kunnen sche
len, wie later iets van hem gezegd had!
Ik ging echter voort tot den donkeren
en stilzWijgenden jongen man tegenover
mij- „Zij vertelde mij alles van u, ka
pitein Meredith."
„O zei hij met een stem zonder
eenige expressie. „Mag ik u vragen wat
zij vertelde?"
„Ze zei, dat ze u ontmoet had in de
.Ciro en met haai- getrouwd was na haar
een dag of veertien gekend le hebben,
en dat dat geschied is op een registratie.
kantoor", rik sprak haastig door, vrij
vloeiend; „en dat 11 weer opgeyoepejn
werd voordat u haar nog eens kon ont
moeten, en dat u toen vermeid werd
als gedood."
zei hij. „Maar als u mij niet
kwalijk neemt, is er bij dit alles niets,
dat ook niet fbfij anderen bekend kon !zfijh."
„U meent, dat vrienden van haar het
mij verteld konden hebben. Dat hjpt best
mogelijk kon zlijh, dat ik haar nooit gezien
had''" Ik was natuurlijk hoos toen ik dat
zei. Beddelt u dat? Mooi zfoo! Maar wee/
u wel, dat ik een massa van haar beZittifcr
gen heb; die kunnen bewijzen, dat ik baar
gesproken heb? Haar valies, gemerkt V.
V., overal op' En haar met paarlen
ingelegd medaillon mtet uw portret; etn
haar
„Heeft zij u dat gegeven?" vroeg 'ka
pitein Meredith kalm.
Ik sloeg boos met mijn vuist op mijn
knie.
„Dacht u, dat ik hel gestolen had?"
„Ik wacht af om een opinie te var-
men", zei kapitein Meredith bedaard, „tot
ik de heele geschiedenis gehoord heb.
NVees zoo goed voort te gaan, juffrouw
Whitelands."
„Dat doe ik, ik meen, ik zal trachten
te Nu dan, zij vertelde mij van uw
i familie. Zij hadden haar geschreven, ze»
ize en gevraagd of ze op de Bryn wjoon
komen en een lid van het gezin worden.
belbedrijven, die zich een algemeene be
kendheid hadden verworven door de de
gelijkheid van de waar, dio er geleverd
word, niét gezocht moesten worden in de
deftigste winkelstraten dor stad, doch in
nauwe 6traatjce, waar men ze zich niet
gedacht zou hobben. Enkele daarvan zijn
nog overgebleven, om er maar één te noe
men, dat oude likenrhulsje van Wijnand
Eookink in dat nauwe Pijlsteegje, achter
do Damstraat.
Opvallend is wel, dat in de latere jaren
de verkoop van St. Nicolaas-waar langs den
openbaren weg steeds is toegenomen en ook
dit jaar blijkbaar niet minder is geworden.
Niet alleen dat venters met allerlei zoe
tigheid langs de straat gaan, doch ik zag
op verschillende plaatsen reeds wagens vol
van prentenboeken in de meest schreeu
wende kleuren; andere wagons met goed
koop speelgoed van allerlei aardventers
it tolletjes, die in gang gebracht, door
een magneetje daarin allerlei grillig-gevonn-
de, van dun metaal vervaardigde schijfjes,
die slangen, muizen, enz. voorstellen, tot
zich trekken; handelaars in klein fantasie-
koperwerk drie stuks daarvan samen ver
pakt voor een kwartje kortom St. Nico-
laas-nering langs den weg. die blijkbaar af
trek heeft.
Doch do groote trek is uiteraard naar
de in licht on uitetallings-pracht prijkende
winkels der groote straten, waar de eige
naars dier zaken hun besta beentje voor
zetten, hopende dat November en Decem
ber althans nog veel voor hen goed zullen
maken van hetgeen rij door den malaisetijd
in de verloop en maanden des jaars derven
moesten. Afgaande op de drukte, welke wij
nu reeds zien in de grootste bazaars en
warenhuizen, zou men zeggen, dat de koop
lust en koopkracht van velen toch nog niet
héél slecht rijk, al beweren de winke
liers dan ook, dat er wel gekócht wordt,, doch
dat liet niet veel aanzet, omdat iedereen
op het goedkoope goed en op koopjes uit is.
Neemt dus door de nadering van de
December-feestweek, vooral in de namidda
gen, hot voetgangersverkeer steeds loe4 dat
van het taxi-verkeer is op dit oogenblik
tot niemendal gereduceerd. Een paar weken
geleden schreef ik, dat door het Dagelijksch
Bestuur der gemeente, in overleg met de po-
lïtie-auteriteilen natuurlijk, 'de tarieven der
openbare auto's met een derde waren ver
laagd en dat in verband daarmede de
chauffeurs-vereenigingen, ook omdat de of-
ficieelo auto-centrale was opgeheven, hadden
te kenneng egeven, dat do vaste loonon der
chauffeurs verlaagd dienen te worden en
de staking tot het verledene kan behooren.
Evenwel is zulks niet het geval gebleken.
Gedurende de laatste paar maanden waren
hot juist de chauffeurs dei" groote onder
nomingen, die gestaakt hadden eu kondrtn
blijven staken, omdat zij uit de uitkeeringon
dor chauffeurs bij de kleine ondernemin
gen, die nu ruim te doen hadjden, voldoende
uitkoeringen voor hun wcerstondskassen (kre
gen. Maar toen die geheele auto-centrale
door den gemeenteraad was opgedoekt, toen
bovendien de tarieven aanmerkelijk waren
verlaagd en de chauffeurs bij de kleine
werkgevers een aanmerkelijk lager loon zou
den krijgen, gaven deze werknemers er de
brui van en is Amsterdam zoo goed als
taxi-loos geworden, e?n toestand, die voor
een groote stad feitelijk onhoudbaar moot
worden geheeten. Want, het tramnet moge
nee zoo uitgebreid rijn, het is toch niet
staat den Amsterdammer óveral voor do
deur te brengen, waar hij wezen moet en
waai- hij spoèdig wezen wil en bovendien
de tramwagens hebben het nog niet „zóóver
gebracht", dat ze ook reizigers-bagage mede
voeren. En mijn vriend uit de provincie, die
het zoo genotvol vindt, nu eens rustig door
CaSAKIÏISS
(Ingez. Med.)
de stad te kunnen gaan zónder dat hij
kans heeft voor een taxi op rijde te» moeien
springen, wanneer zoo'n voertuig hem bij
het oversteken eener straat te dicht op de
hielen zit en die met genoegen dat auto
getoeter mist, zou er vermoedelijk anders
over denken, wanneer hij als zakenman door
Amsterdam gaande, aangewezen was op tram
of lijn twee onder dit laatste ditmaal te
verstaan rijn eigen beeneu. Dan zou hij
vermoedelijk ongemakkelijk mopperen „op
die 6tad, waar ze met dat taxi-verkeer
toch eigenlijk altijd wat hebben."
De burgemeester schijnt nu zelf eens
te willen zien of hij aan dat ge tob met
die openbare vervoermiddelen voorgoed, een
>ind kan maken en hij heeft met dat doel
de werkgevers en de besturen der chauf
feurs-vereenigingen tot samenwerking ten
stadhuize genoodigd. Burgemeester Do Vlugft
wil op die wijze beproeven den Amsterdam
mers een behoorlijk-werkend taxibedrijf te
verschaffen, waarvan don niet langer den
oenen dag taxi's langs den weg zullen gaan,
zonder dat iemand met zekerheid durft zeg
gen, dat hij ze den volgenden dag ook' nog
zal kunnen, vinden. Maar op het oogenblik,
dat ik dezen brief moet sluiten, welen wij
nog niets van den uitslag van het burge
meesterlijk pogen en rijn de Amsterdam-
sche straten nog ..matig" voor den voetgan
ger. SINI SANA,
Zij liet mij dien brief lezen. En ze zea*
hoe verschrikkelijk graag ze niet wou
gaan."
Hij bewoog even onrustig.
„W011 ze liever niet naar de Bryn?"
zei hij met scherpe stem1. „Waarom ter
Wereld, waarom niel?"
„Omdat zij zoo gelukkig was en een
prachtig mooi aanbod uit Amerika had
gekregen, een mooie betrekking. En
daarenboven omdat ja, omdat ze
verlegjan Was!"
„Verlegen!" riep hij uit. Ik meende
een toon van ongeloof te booren in zijn
mistroostige stern'.
,Ze zei, dat ze verlegen zou we
zen", vertelde ik hem. „Het was haar
soort niet, zei ze. En toen." Ik kuchte',
Want nu 'kwam een moeilijk gedeelte
om te vertellen. 'Toen vrioe'g ze mij alles
over mij zelf en vrat ik ging doen. En'
toen we hadden geluncht en waren diebff
bij Camrys, toen zei ze, dat vrij moesten
ruilen."
„Ruilen. Zei ze dal?',' vroeg hij.
„Ja; ze zei, dat ik naar uW familie
moest gaan en mij voor haar uitgeven,
zeggen dat ik uw weduwe was. Ik moest
haar plaats bekleeden
„Wel zoo. En zij wou uw plaats ver
vullen als kinderjuffrouw?"
„Neen, neen!" zei jk, ongeduldig het
hoofd schuddende, „Zij z|ou naar Liver
pool terugkeeren en dat aanbod van een
HANDEL, NIJVERHEID EN
V1SSCHERIJ.
De Clir. „Amsterdam mer".
Het „Handbl." verneemt dat de di
recteur der N. V. volksdagblad „De Amv-
stendialmlmer" schriftelijk het Comité Van
Leeuwen, dat zich de behartiging der
belangen vah de obligatiehouders' ten
doel stelt, ervan in kennis heeft gesteld:
lo. dat liet eerste jaar van de tegen
woordige exploitatie van het blad ver
lies heeft opgeleverd en daarom Van uit-
keering uit de winst uil de exploitatie
rekening. geeh sprake kan zijn; 2o -dat
van eventuecle uitkeeringen. als er winst
wordt gemaakt, die ten behoeve vin de
obligatiehouders aan hel Comité-Gros
heide zullen worden gedaan.
Naar het Volk meldt vergaderden
Donderdagavond de obligatiehouders van
het dagblad de Chr. „Amsterdammer".
De ex-boekhouder van dit dagblad, de
heer Van Leeuwen en de lechlskundig
adviseur mr. Rosenveldt deelden mede.
dat met alle middelen, ook gerechtelijke
vervolging zal worden getracht om! het
verloren geraakte geld terug te krijgen.
De directie van „De Standaard" beloofde
reeds f 250.000 in 10 jaar te betalen,
docli daarenboven zullen de commissaris
cinema-firma in Amerika aannemen. Dat
was haar plan."
Een korte pauze. Ik keek naar zijn
gezicht.
„Ik geloof niet, dat u er een woord
van gelooft!" zei ik wanhopig.
Heel vriendelijk gaf hij toe: „Ik moet
zeggen dat het mij tot nu toe buitenge,")
woon ver geziocht lijkt,"
„Ja, maar dat is nog niets, neen niets,
bij hetgeen er later komt!" antwoordde
ik somber het holofd schuddende. „Het
■wordt veel ver gezoenter, later—
„Welnu, laat 'ons in ieder geval eens
liooren. U "was, dat u toestemde- 0111 met
mijn vjouvv van positie te ruilen-"'
„Toestemde?" viel ik hem in de rede,
zenuwachtig met mijn voeten op het
kleed stampende. „Ik heb er nooit in
toegestemd, nooit! Ik wou er niets van
hooron. En dat zei ik tot haar. En toen
kwamen wij te Camrys, en wal denkt u,
dat ep toen gebeurde. Zij duwde mij'
onverhoeds den wagon uit op het per
ron eU liet mij daar staan!"
„Neen, neen, natuurlijk niel. Zij deed
het portier open, zoo'; ik bootste het
gebaap na van een portier open le doen.
„Zij zei, dat wij uitstappen moesten. Zij
ging e,r met mij uit. Toen sprong zij" er
op liet laatste oogenblik weer in. En ze
liet Wij staan, met bet valies., op het
perron. Begrijpt u het nu?"
Ilij zei niets.
