VIM
No. 267.
Maandag 12 November 1923
166' Jaarjfanji.
CHE COURANT.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30
cent per regel.
Ingezonden Mededeel! n-
g e n 50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
der Entente een verzoek naaricliei Duitsche [maar rij zijn mij veraangenaamd en dra-
regeoring gjaan om zijn uillevering als'gelijk gemaakt door de vriendschap van
een der oorlogsmisdadigers. Maar dat zal de Wieringsehe bevolking.
men xn Berlijn moeten bfeoordeelea. Voor
ons is zijn geval afgeloopem met rijfavrer-
trek. Hopelijk komt hij' niet weer over
onze grenzen als vluchteling.
BINNENLAND.
RONDOM DE CRISIS.
Zoo neem ik dan afscheid van U en
Wenseh mijn eiland van ganscher harte
het beste toe voor de toekomst.
He/bt dank en tot ziens!
Wilhelm.'
Zooals to begrijpen is, wordt er ver
band gezocht tussclhen het vee trek van
doiF^rins en het bezoek dat mr. J. Bl
Kan, secretaris_generaal in algenieene»
dienst, de vorige week aan "W loding©»
mede-
Doorn tot hel houden vojn een bespi-eking
met den ex-keizer.
IIET HANDELSVERDRAG MET
TSJECIIO-SLOV. VAN DE BAAN.
Volgens de „Tribuiia" te Praag heeft
de Tsjecho-Slovaaksche regeering op
'erzoek van den Minister van Landbouw
besloten niet over te gaan tot onderlian-
deling over een handelsverdrag tnsscheji
Nederland en Tsjecho.Slovakije.
Het „Ilbld verneemt thans, dat in de jkracht. Het wordt trouwens in de ra
R. K. Kamerfractie volledige over-deeling uit Den Haag uitdrukkelijk
eenstemming is bereikt ten aanzien vandat de kroonprins vooraf kennis
do deelneming der Roomschen in een van ?iJn voornemen gaf aan onze re-
nieuw rochtsch kabinet. Ook op het stuk geermg.
der gewenschte bezuiniging is men in dei Do zaaI) werd echter zeep geheim ge-
fractie tot overeenstemming gekomen, j houden. rijdagavond kreeg de schipper
Van de zijde der leiding van de fractievan de postboot van den burgemeester
is do president der Tweede Kamer, mr. last den volgenden ochtend te half vijf
D. A. P. N. Kooien, weer op den voior- .den kroonprins over te brengen. Echter
crond geschoven om op te treden als!mc* de uitdrukkelijke toevoeging, dat hij
kabinetsformateur, maar de heer Kooiendaarover met niemand mocht spreken,
heeft ernstige bezwaren van persoonlij^ D© ©enige toeschouwer ie Kweijksluh
leen. aard. Het is dus, niettegenstaande'l'was de nachtwaker van het stooroge-
den aandrang, die daartoe op hemt wordt{maal. Deze had van te voren, naar de
uitgeoefend, zeer de vraag, of hij zich M-K" -
ten slotte beschikbaar z!al stellen.
,Msb." vernam, een auto in snelle vaart
zien naderen, verblindende lichtbundels
vpor zich uitwerpend. Bovendien "was
een schijnwerper naar boven gericht en
'wierp een felle licht,straat naar den he-
HET ONDERWIJS EN DE jmel. Achter dezen wagen reed een an-
KABINETSCRISIS. [dere zonder licht. Vooral de omhoog ge-
Ook de wijzigingen van de leerplicht- 'richte lichtstraal, welke hem onmiddel-
HET VERTREK VAN jwel en de lager onderwijswet, omhelzen. bjk als een afgesproken sein voorkwam,
DEN KROONPRINS. I de een bekorting van zeven tot zes jaar j dat hij in verband mei de bel ichten!
De gezanten van de Entente-mogend- 'O"™-?1 vim leerplicht (leerplidihiet) als-der laatste dagen om.illelicnrig in er-
heden kwamen Zaterdag met hun nota van '<*rM 'aSer onderwijswet), lent-hand liracht met deu kroonprins en diens
over den ex-kroonprins van Duitschland ™ns 'Jc. voering van een rg.m intster- tes[ roken vertrek, deed he„, op de fiets
juist te laat. Hij ging onaceer terzelfdervtngssysteem voor de gemeenlehtke «n springen en de auto's volgen, welke lm
lii/l sle erens san Dnilsrhlond over bijzondere scholen, die het zevende Ieer-,kort na hun komst m Ewpsluis bereikte
lijd de grens san Dmlschtand over. JjMr hoM)|m ea er uil -s mjks Na mtout yan doJ poslbo,t
scheen de kroonprins mei zijn adjudant
von Müldner en zijn bediende Hermann,
alsmede de burgemeester van Wieringen,
de heer Kolff, op den dijk en allen bega
ven zich naar de auto's Waar de eigenaar
der Dürrkopp.garage, de lieer Stur, hen
verwelk» m die
D_p kroonprins droeg een geelieeirem
motorjas en had het hoofd bedekt niet
DE BURGEMEESTER VAN UTRECHT
Het bericht van „Het Centrum", dat
de burgemeester van Utrecht, mr. Fock©-
ma Andreae, zou aangezocht zijn om een
professoraat te Leiden te aanvaarden, en
dal mr. dr. Kooien, voorzitter der Twee
de Kamer, hem als burgemeester zou op
volgen, wordt uit de beste bron cate
gorisch tegengesproken.
Aan burgemeester Foekema AndrSaP is
een dergelijk aanzoek niet gedaan, en hij
denkt er niet aan zijn burgem|c|esiers-
plaats te verlaten.
Uit Stad en Provincie.
i ,i..„ aar iwus aeuwu cti -oi uil -> niic,.
Weren vrager geweest dan zou j. genieten, zullen, naar
dat echter in het anhveerd san ome re- j Volk.^"meldl, tengevolge van de lin
gering met veel leranderfflft hebtai ge-binetSerisis, niet bij de Tweede Kamer
bracht. Immers dit luidde, zooals ieder-1
een hier veorzag: de Nedekandsehe wet-1 wordcn ■n8ed«^'
ten s taan wel toe dat wij eed/ vrejemldeling»-
een vaste verblijfplaats aanwijzen ,als Wij j
dit noodig achten, maar zij staan niet toe i HET VERTREK VAN DEN EX-KROON-
dal wij een vreemdeling hier houden als PRSNS.
liii ergens anders heen wil gaan, Interna- Zaterdagmiddag, na liet afdrukken van -
tinoalc rechterlijke verplichtingen hebbten dien dag, ontvingen we noig de volgende, en °de kroonprins streelde het die!P
we ten opzichte van hem niet- berichten uit Den. Haag, die we op enkele j SmSdelfik
M. a. w.wij kunnen- niét voor cipier plaatsen in de stad bekend maakten- j p - -i,:
speleh voor de Entente. Na eene aan onze regeering gégane d^e^n ?er-
Die Fntente-niogeiidheden zieji in hemmededeel,ng, Treeft de ™<>™ahge Dml- schmondc koBwf wanrnrcde een
een oorlogsmisdadig^;. Best, dat moetensclie Kroonprins het eiland WjermgenaUf0's ceheel werd volceladen ter-
zij weten. Maar wij al, neuUam, in dienverlate,t om naaj DuitscMtmd terug tci.J» ^fde .St.vifShS
oorlog', staan daarbuiten. Hij was hier keeren. Hij is daartoe, besloten nadat j -
geen "gewenschte gast. Maar toen hij een-'do Duitsche regeering eenigc weken 8e" 1 "ina^heel* snel in ziin werk en
maal hier was vóór de regeering het 'Wist, leden hem had te kennen gegeven tegen a ^(e s[i|te
hij behandeld als anderen. Dat hij nu .zijn terugkeer gecm helvaar té nwfcen aij eeQ hand<]ruk namea de kroon.
-VI T ei,,-# ,nO va wrat 7/1 ATI rWTWl/in TlflHnt lilt (11P71 f On fC V f) 1 f'C VTII1 ceyi JjC"
weg is, verheugt ons, want zoo'n persoon nadat liij' dientengevolge
binnen onze grenzen kan altijd aanlei- hoorlijken Duitschen pas was
prins en zijn metgezellen afscheid van
„,,t„ uojo,den schipper van de postboot en de dra-
dma geven lot moeilijkheden. Do reis geschiedt per aulo Hcde, „aa, lul de Kroonprins enkele o-jren.
Wo moeten er echter wel oj> voorhe- scerdo de ev.Kroonprins de grenv, slecht. tuvvêtien
reid zijn. dat men er in de Entenlelanden vergezeld door zijn niljudant en zjjn honden nam om> liet dier jüi^e óotien
mtlers over.denkt. Er zal daar dMUj o]> dienaar Ie hlikten. Slechts met moeite bleek liij
de beslissing van onze regeenn? gesput- Hij ''eejeft zich naar zijn bezitting, yan dien makker in de cenzoanr-
lerd worden. het kas eel Oels m Silezie. heid te kunnen scheiden en met zicht-
De meening is daar zeer verbreid dal, ^aterdasoelltend ekbm dei gezanten baro on,roering ,eidde hjj. hct dier lCj]
de Duitsche kroonprins een vah de der Entente aan Mlnlstói van Karne |sU)[te naar con dar wieringers, die hel
leiders. Was van de oorlogspartij; en veel beek een nota overhandigd, waarin de re., halsband eu riem deed
van de ergerlijke daden in den oorlog «ceT-ingen het ^r'ronwen uitspreken,Dan nam (]c liroonpl ,ret zijU nielgc-
door de Duitsche tropen gepleegd, wor- dal de Nederlandscb^egMring Iiaiïi ver- lBeUcn in don door den Iiepr shu,
den in die landen op zijn rekening ge. antwoordelljkheid bewust is satei t zij ivageij plaats wuMe mol de
boel" 'Jv"r ,C\ Ti h.l L m'llanl lcn afscheid. Do heide chauffeurs
We hebben vroeger ook al erover ge-bkifplaats aanwees, en met het ooD °Pthaddell op den bagagewagen plaats ge-
schrevten, dat we die mleening niet heb-c'° berichten nopens den lerugkeei fn j nomen.
ben. We zijn in dat oordeel bevestigd don Kroonprins naar Duitschland niet j Me(' Broo((, swjU|cid verdwenen de
door het boek dat de kroonprins in zijn zal aarzelen bewakingsmaatre0elen t ne^» auto>s daaro{) in do richting van Alkmaar.
ballingsoord schreef, en dat oins een heel .m®n;
anderen persoon deed leennen, dan deMinister van Karnebeek heeft g anU
ie we ringen van zijn tegenstanders zou- v,oord dat de regeermg de bevoegdheid
den doen vermoeden. Maar dat verandert mist 0111 vrijheid van den ex.Kroon-
niet veel aan het feit dat de publieke Prtia om het land te verlaten, te te-
opinie in de Ententelanden nu eenmaal|£0J'ten' en ^et vertrek daadwerk lijk te
anders is. We zullen de minder vriende- j keietien.
lijke opmerkingen dus indezelfde kalm-, v°°r Posl.lie van een K otonprms
te moeten nfw-achten als indertijd de 'fieldt de wetgeving vantons land en tpn
kritiek op onze weigering om den keizer toestaan geen mternationaal.reehte-
uit te leveren. Onze regeering kan over-!^e verplichtingen.
tuigd zijn, dat ze gehandeld heeft in denj Voor zijn vertrek heeft de ex.kropn-
geest van de overgroot© meerderheid v'an.prins in de brievenbus van den~drukker
de Neiderlanders. van jiej plaalselijk blad op Wieringen
Wat den kroonprins heeft bewogen cen brief van den volgenden inhoud
nn naar Duitschland te gaan, weten weachtergelaten, dien de drukker per bul.
niet. Hjer te lande heeft hij daar in geen ietin aan de bevolking bekend maakte
enkel opricht blijk van gegeven. MaarLieve Wieringer vrienden!
wel kan vermoed worden, dat de per-Het doet mij leed, dat ik slechts schrif.
soon die Zaterdag de grens overging, een telijlc afscheid van U kan nemen. Om
andere is dan die in '18 hier kvAun. Voor geen onnoodige onrust te verwekken,
een keizerlijken prins, die vijf jaar lang moest mlijn terugreis naar Duitschland
op een afgelegen eiland woonde te' rndd- jn allé stilte plaats vinden,
den van eenvoudige men^chen, met wie Wanhopig, belasterd, dakloos, betrok
hij Zeer vriendschappelijk omJging, moet ik in November 1918 uw eiland. Hier
zoo'n periode wel een anderen kijk op de vond ik rust en menschelijke deelneming
maatschappij heben gegeven. En de ige- en kwam ik tot mijzelf,
tuigenissen vajn de personen miet wie De weken werden maanden, de ïnjaan-
hij. daar in aanraking kwam, zijh alle ^len jaren. Reeds vijf jaar lang leefde
eensluidend gunstig.
Hoe het nu in Duitschland met hem
zal afloopen, blijft een raadsel. Dat de re-
geering van de Duitsche republiek hem'
juist in deze spannende dagen verlof
gaf in het land te koment, is verrassend.
Want het is mogelijk dal hij daar hel
centrum, wordt van een monarchistische
bteweging. wat veel minder waarschijn
lijk Was zoolang hij in ons land vertoefde,
Bovendien zal nu wel van de rijde
ik in Uw midden. Gij boodt mïj gastvrij
heid in Uw woningen en liet njij' deelen
in Uw vreugd en leed. Wij leerden elkan
der kennen, begrijpen en waardeeren.
Nu het oogenhlik gekomen is, dat ik
van Wieringen afscheid neem, zou ik
U allen gaarne nogmaals de hand willen
drukken en U voor alles danken wat gij
mij gegeven hebt.
Oneindig moeilijke uren zijn het voor
mij1 geweest, ver van Vaderland en gezin,
Uit Almelo wordt aan „De Crt.
meld dat de ex.kroonpriiis daar Zaterdag
gedineerd heeft bij den heer H. Hagen
doorn, bierbrouwer en gehuwd met een
Duitsche dame, die met haar man het
vorige jaar een bezoek bracht aan Wie!-
ringen.
Over zijn reis door Duitschland wordt
nog gemeld dat hij zijn reis heeft onder-
broken op het buitenverblijf van graaf
Bassewits in de Altmark (ten W. van
Berlijn). Daar had hjj een ontmoeting
met zijn oudsten zoon, den 18-jarigen
Friedrich Wilhelm, en met zijn zwager.
"VUil Oels in Silezie wordt gemeld dat
daar het bericht van de komst van tien
ex-kroonprins veel beroering heeft
wekt. Zondag was daar reeds een groole
menigte aanwezig, waaronder een heele
verzameling buitenlandsche journalisten
Ze werden echter teleurgesteld, want de"
komst zal wel eerst heden plaats vinden,.
Oels is gelegen op een u,ur of vier af
stand ten Oosten van Breslau, en even ver
van de Poolsche grens. Het is een klein
stadje, met een hertogelijk slot en met
eenige hertogelijke bui ten verblijven' in de
buurt, uit den Lijd toen het nog een
vorstendommetje was, dat aan den hertog
van Brunswijk was toegewezen.
Doordat de Zondag er luisschen viel
zijn er nog weinig persstemmen bekend
uit het buitenland.
Het Provinciale Comité in Zeeland
oor leeniging van den nood in Duitsch
land, eere voorzitter de commissaris dei-
Koningin, voorzitter de heer mr G. J.
Sprenger en secretaris-penningmeester,
de heer H. Dronkers, heeft het voor
nemen zijn taak weder intensiever Ier
hand te nemen, en spoedig over te aan
tot inzamelen van gelden, kleedingsUik-
ken en voedingsartikelen voor de nood
lijdende bevolking van Duitschland.
.V4"'/
Een weinig VIM
op een vochtigen
doek maakt in
een oogwenk Uw
vaatwerk prachtig
helder.
er* bevers Zeeg Maatschappij. Vlaardrngen
Fabrikanten vafi LJJX err TWINK.
Vraagt ons Geschenken-album.
(Ingez. Med.)
MR. KAN BIJ DEN EX-KEIZER
De Secretaris-Generaal in algemeenen
Uit Vlissingen.
Door de heeren Hendel en Van dc
Putte is een nader voorstel aan den gemeen
teraad van Vliesingen gedaan, wat als
volgt luidt:
De raad besluite de op 8 Augustus ge
dane benoeming van den lieer A. Stavorman
tot chirurg van het. gasthuis te - vervaugen
door een civiel rechtelijk contract, waarbij
hem precies dezelfde pliohten opgelegd en
dezelfde rechten gewaarborgd worden, als
neergelegd in het benoemingsbesluit van 3
Augustus.
Zaterdagavond is te Vlissingen op
de Zeilmarkt een man over het aldaar aan
wezige muurtje in de Vissehershavon geval
len. Op zijn hulpgeroep schoten burgers en
politie toe. Gewapend met lantaarns wislen
zij miet veel moeite don man, die aan het
hoofd verwond was, op to holen. Nai op het
politiebureau te zijn verbonden, kon de man
huiswaarts keeren.
Uit WaTcheren.
Omtrent den bij Domburg ge-
tranden lichter „Antony", vernamen wij
log dat zij waarschijnlijk door de Ass
Mij geveild zou worden op last van de
bevrachter Ch. de Grise.van den Bussch©
uit Antwerpen. De lichter, afkomstig
Engeland, was bestemd voor de vaart
Antwerpen—Rotterdam—Duitschland.
In November 1908 werd Diet fanfare
korps „Oefening Kweekt Kunst" te
Westkapelle opgericht.
En dat dit korps in die 15 jaren,
ondanks de \ele moeilijkheden, waarmede
het te kampen heeft gehad, een tamelijk
hoog muzikaal peil heeft weten te be
reiken, heeft de vej-eeniging getoond op
haar win ter concerten en roet haar mu
ziekuitvoeringen in de zomermaanden in
de buitenlucht. Te Goes in 1922 en te
Vlissingen dit jaar, behaalde zij op het
muziekconcours een eersten prijs.
Jammer evenwel, dat hel ka£ps niet
dien ïinancieelen steun verkrijgt, welken
het zoozeer verdient. De inkomsten zijn
nauwelijks toereikend om de gewone uit
gaven te bestrijden.
Donderdag, en Vrijdagavond nu werd
het lo-jarig beslaan der vereeniging, met
welwillende medewerking van de zang
ver. „Noordzeegalm" in de open'b. school
gevierd met het geven yan muziek en
zang. Beide avonden waren toegankelijk
voor ieder tegen entrée. Bovendien had
het bestuur voor de noiodige attractie ge
zorgd. Genoten hebben de aanwezigen
beide avonden van zang en muziek. En
toen de tombola aan de beurt kwarn,
géraakte het publiek in een ware feest
stemming. Mooie en leuke voorwerpen
waren in zeer groot aantal doior de inge
zetenen van Westkapelle daarvoor be
schikbaar gesteld. Een ieder offerde zijn
itwee kwartjes gaarne voor een lot.
Menigmaal klonk een gulle lach bij de
uitreiking van den prijs. Een verloting
zonder nieten, men nam geen Broek-
huijsje. En daarna werd ieder in de ge
legenheid gesteld voor een kleinigheid
iets op te diepen uit de grabbelton, walt
af en toe aanleiding gaf lot een schater-
lacli. Tusschen de bedrijven door be
ijverden zich enkele damOsléden van de
melk, busjes snoep, lolly's enz. aan de
vrouw en den man te brengen, waarvan
ook deze winst ten bate. der muziekver.
kwam. Beide avonden Was de zaal stamp
vol.
Do opbrengst der beide avonden be
droeg f 527.
Vrijdagmiddag kwam de gemeente
raad v^n R it the m in een spoed!*
eisJhenae vergadering bijeen. Alle le
den tegenwoordig
Nad| aanleiding van het verzoek van
het bestuur der te dezer plaatse ge
vormde feestcommissie, in verband met
hel "aanstaand burgemeestersfeesl, om
eene bijdrage uit de gemeentekas voor
versiering van het dorp en het gemeen
tehuis wordt op voorstel van B en W.
m. a. st. besloten f 50 te hunner be
schikking te stellen.
Mededeeling geschiedt van een schrij
ven van het bestuur der Ver. voor Chr.
L. O. 'Ihier houdende bericht dat er
huniwvzijds geene bezwaren bestaan Lat
het doen aanbrengen van een schuurtje
onder hef afdak der speelplaats ten dien
ste van het hoofd der school, even
wel .onder bepaalde voorwaarden.
Wijl de ra,3d zich daaromtrent niet
kan vereenigen als te zijn onaannemelijk,
doen B. en W. liet voorstel het ge
bouwtje te doen aanbrengen legen den
gevel van liet overdekte schoolplein
Overeenkomstig dit voorstel wordt ffi a.
sl. beslolen liet bouwen te gunnen aan
A. Poelman, laagsten inschrijver, tegen
de semmn van f 275
Vervolgens wordt, naai- aanleiding
eener missive van Ged. Staten m. a. st.
besloten dit college te verzoeken ont
heffing te verleenen ten aanzien van
het rijden met aaneengekoppelde wa-
dienst. Mr. Kan, vertrok heden naarzangvereeniging om kopjes ohoöolade-
Uit Zuid-Beveland.
- Door den Commissaris der Koningin
is aan den veldwachter A. van de Plasse
te 's-Heer Arendskerlce met in
gang van 15 Jaduari 1921 eervol ontslag!
crleend.
In de Zaterdag gehouden verga
dering van den raad der gemeente Baar
land was het lid C. Dekker met kennis
geving afwezig;.
De gemeenle-begrooting 1923 onder
ging een wijziging.
In verband met enkele bemerkingen,
die Ged. Staten hadden op de reeds in
gezonden gen*, begi'ooting 1921, werd ook
die begrooting overeenkomstig de door
dat college gegeven wenken gewijzigd.
Hel win terdaggeld voor den gein. kan
tonnier werd overeenkomstig een voor
stel van B. en W. vastgesteld op f 2 per
werkdag.
Tot lid van de commissie van toezicht
op hel lager onderwijs werd herbenoemd
de heer Math. Murre.
Op voorstel van der heer J. Brugge-
man werd met 4 tegen 2 stemmen be
sloten den autobusondernemer, den
heer Krijger te Goes te verzoeken, voor
het vervolg, Dij de Vate te draaien, daar
het draaien olm den boek Vah de openbare
school, de meerderheid van den raad
gevaarlijk toescheen en de autobus
ondernemer schijnt daar geen bezwaar
legen te hebben.
Uit Tholen.
Vrijdagavond opende het Nulsdepar
tement te Tholen zijn© serie te houden
wïnterlezingen in „Non Semper" met een
avond van den Ylaamschen zanger Fmile
Hullebroeck. De faam van den heetr Hulu
lebroeck deed zich kennen in een stamp
volle zaal.
Na door den voorzitter, den heer L. K.
Van Dijk te züjh ingeleid, droeg de heer
Hullebroeck eenige Vlaamsche liederen