Donderdag 1 November f923
No. 238.
166" Jaargang
Bij dit nummer behoort e
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
roor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Ylis-
tingen 12,30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentien: 30 cent p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels 12.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
Is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou
rant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
LUCHTIGE
EENZIJDIGHEID.
BINNENLAND.
Toen Mr. Tryoelstra Maandag te Am
sterdam sprjajc over de piolitieke crisis
heeft liïj o.a. een opmerking gemiaakt,
die wel eens nader bekeken mag wor
den. Hij zei volgens het verslag in „Het
Volk":
Ook wij1 Willen den gulden wel
veilig stellen. Maar onze politiek in
dat teeken zetten, willen wij niet.
En is een kleine teruggang
van den gulden Wel zoioi erg'?
De Indische gulden is oiok tot 97
cent gedaald en toch gooide de mi-
inster van Koloniën gul de milli-
oenen op tafel voor de Vlootwet. Als
dat kan voor het militarisme, kan
het oiok wel voor wat anders. In
België, waar de frank laag staat,
is geen werkloosheid, in Denemar
ken is de Kroon gedaald en toch is
de toestand der arbeiders daaT beter
dan hier.
We hebben hier een zin in gespati
eerd. De socialistische leider beschouwt
hiel vraagstuk van den gulden dus uit
het standpunt der arbeiders. Het laat
hem koud, dat iedere percent daling van
de waarde van den gulden beteleken t:
een even gropte daling van inkomen voor
ne bezitters van geldwaardige papderen,
dat zijn de effectenbezitters, hypothfeek-
vhouders enz., maar pok bezitters der
spaarbankboekjes. Hij vraagt alleen maar
wat de gevolgen zijn voor de arbeiders.
Als er minder werkloosheid door komt,
vindt hij het... zop erg niet.
Maar is de opmerking pok voor de
arbeiders wel juist?
Zeker, het eerste gevolg van valuta-
daling zou zijh een daling der produc
tiekosten, omdat een loon, uitgedrukt in
guldens van z<*g 90 cent, een minder©
igoudwaarde heeft dan hetzelfde loon1,
uitgedrukt in guldens van 100 cent. En
doop die vermindering van productie
kosten Wordt de concurrentie met an
dere landen gemakkelijker, worden er
dan meer orders gehoekt, en is dp werk
loosheid geringer dan in Tanden met ge
zonde valuta. Zioo hebben we het zien
gebeuren in de eerste jaren van de mark
daling in Duitschland, en zoo zien we
het nu gebeuren in Frankrijk en België.
Maar één voorwaarde is noodzakelijk
voor zoo'n toestand, n.l. dat de loonen
in evenredigheid minder sterk stijgen dan
de valuta daalt. Brenigt men de loonen
op jglcxudwaarde, dan gebeurt wat nu
Duitschland te zien geeft: dat de indus
trie niét meer kan condurfreeren..
En de soc,-dem. leider laat ook ge
heel buiten beschouwing dat daling van
de valuta de prijzen van levensbehoeften
evtetnredig doet stijgen; dat de arbeiders
in België en Frankrijk nu telkens meer
vragen omdat hun lloonen niet toereikenidl
irijn voor de gestegen prijzen. Vindt hij
dat zoo'n idealen toestand?
En vindt h(ij het ook zoo'n mooi per
spectief dat de industrie, die dan toch
altijd de levensbron van den arbeider
is, in een land met lage valuta geleidelijk
haar bezit ziet wegvloeien, omdat zij1
levert tegen prijzen beneden de wereld
waarde? Telt het voor hem niet mee,
dat die industrie telkens verliest, ais
zij op de wereldmarkt mjoet inkoopen
tegen goudwaarde?
't Is zoo erg niet, zegt mr. Troelstra,
want arbeiders hebben er gePn nadeel
van.
Luchtige eenzijdigheid
HET ADVIES VAN EEN NEDERL.
FASCIST.
Naai- de Leidsche Crt. meldt, adviseert
dr. E. Verviers te Leiden in een aan de
Koningin gezonden adres, ditmaal niet
het oor leenen san pirlemenlairc raadge
ver doclv op eigen gezag een buiten par
lementair kabinet van bekwame mannen
te vormen. Voorts adviseert hij, dit kabi
net zoo noodig met koninklijke autoriteit
te steunen tegen de i ananatigingen van de
parlementaire partijen.
WETHOUDERSPENSIOEN TE
ZAANDAM.
De gemeenteraad van Zaandam heeft
een tweede stemming gebpude'n over het
voorstel-Pelt (Vt.B.), strekkende de wet-
hpuder^pensioenen af te schaffen .waar
over in een vorige zitting de stemmen
slaakten. Tbjans werd het met 8—12 stem
men verworpen. Vóór stemden 8 bur
gerlijke leden en tegeh de leden der S.
D.A.P.-fractie, de lieer Kelder (S.D.) de
heer Bolhoeve (C.P.), de heer Bnakaia
(V.D.), en de hjeer v. Velzen (R.K.) Beide
laatsten wetbpuders. De heer van Velzeh
motiveerde zijn tegenstemmen, omdat bij
de deoatten in de laatste zitting de recJtfs
grond der pensioenen niet onder de
oogen nas gezien.
Een voorstel Bolhoeve (C.P.) om de
wethouderspensioenen jin overeenstem
ming te brengen met de rijkswetten werd
negen- staking der stemmen (10—10)
aangehouden.
VERLENGING VAN HET SLTIOENEN-
WETJE.
Nu door de Kabinetscrisis van dit
ministerie geen indienng van wetsontf
werpen kan verwacht worden heeft de
'neer Fleskens, lid der Tweede Kamer,
een initiatief-wetsvoorstel ingediend oin
hel 1 Jan. a.s. eindigend wetsontwerp
tot beperking van den schoeneninvoer
te verlengen.
De uitwerking van die wet op de
schoenenindustrie is volgens den voor
steller gunstig. Voor zoover bjj Jieeft
kunnen nagaan, zijn de door sommigen
van h,et invoerverbod verwachte nadeer
lige gevolgen geheel en al achterwege
gebleven. Van prijsstijging valt tot heden
mets te bespeuren.
Ook van eeu hjahdel in consenten, waar
voor zoozeelr gevreesd werd, is npm
niets bekend.
De h|eer Fleskens meent met het vooir-
sleden van een korten termijn te kunnen
vohtaan an gezien li(ij hel niet uitgesloten
acn't, dat vóór 1 Juli 1921 de toestand
in de schoenindustrie zich voldoende zal
hebben hersteld om verdere bescherming
onnoodig te maken. Mochten de oinlstan-
d'gheden van het tegendeel doen blijken,
dsn kan alsnog door eene nadere wettef
lijke voorziening verdere verlenging van
bel invoerverbod mogelijk worden
maakt.
het Rijnland, goed doen, mot prof. Van
Gijn blijkens diens Maandag te Utrecht
gehouden rede, ook do «economische moge
lijkheden van die toeneming ton nadeele
van ons land onder de oogen te zion. Niet
alleen dat Franschen en Belgen er in hoofd
zaak de lakens uitdealen en in het Roer
gebied zelfs de eenigo bezetters zijn, het
is denkbaar, dat Frankrijk bij een wassende
vrees in België voor een Fransche politieke
omklemming en andere gevolgen van den
gemcenschappelijken koers tegenover don
overwonnen tegenstander, de Belgische me
dewerking o. a. door de verleening van nieu
we oeconomische voordeelen aou trachten te
behouden.
Behalve de surtaxe voor het Fransche
Rijngebied, bestaat nog de handicap van de
betaling door den Belgischen staat van de
sleeploonen voor Belgische aken van Ant
werpen naar Dordrecht en vice versa. Aan
vankelijk werd de sleepdienst dcor den staat
zelf verricht, maar- sedert dit op te hooge
kosten kwam, wordt de faciliteit bewezen
door middel van een particuliere combinatie.
Nog in andere opzichten trouwens steunen
de Staat en de stad Antwerpen handel en
scheepvaart met tegemoetkomingen voorden
opslag in hangars, gebruik van rijkskranen,
enz., en de spooraansluiting laat er, in
tegenstelling met Rotterdam, weinig te wen-
sohen.
Men mag dan ook veronderstellen, dat het
Róttordamsche gemeentebestuur en do Rot-
terdam8ohe Kamer van Koophandel, die
steeds getoond hebben, dat het belang van
deze zaak hun volle aandacht heeft, niet
zullen verzuimen de actieve belangstelling
van het ministerie van buitenlandsche zaken
voor de ontwikkeling der gebeurtenissen te
vragen. Indien het bericht van de overeen
komst omtrent het Rijn-Herne-kanaal be
vestigd wordt, kan dit een nieuwe spoorslag
daartoe zijn. Zoo weerloos lijkt ons Neder
land niet op economisch gebied te zijh,
dat het zioh geheel in den hoek zou moeten
laten dringen.
In den Franschen tekst stond „pour",
een elastisch begrip, dat echter door „op"
niet juist was vertaald.
3:t Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Blijkens een ons gebonden mededec-
ling, heeft de Intern. Arbeiders Hulp,
in 1921 opgericht met het doel de door
hongersnood getroffen Russen bij te
staan, besloten een internationale steun
beweging te organiseeren vioor de thans
door hongersnood getroffen Duitschers.
Het sub-comité.M i d d e 1 b u r g van 't
Alg. Comité, afd. Holland der Intern!.
Arbeidershulp, zal een" steunlijst aan de
inwoners dezer stad aanbieden. Secre
taris van het sub-comité is G. J. Lamu
bertz, Bastion 74.
Uit Vlissingen.
Te Vlissingen herdenkt mej.
de wed. Engels—Anjon, wlonende in de
Lange Noords traat, heden haar lOlsten
geboortedag. De oude vrouw komt niet
!meer buiten hare woning.
UIT DE PERS. Uit Walcheren.
Nederlandsche scheepvaart! Onder voorzitterschap van den lieer
door vertrek naar elders, af* j J. van Ilekke verzocht om de vastge-
scheid van de vereeniging. stelde gemeentelijke bouwpremie.
De voorzitter wijdde eenige hartelijke b. en. W stelden voor dat verzoek
woorden aan hen, die niet meer als af te wijzen, op grond dat hij thans
bestuursleden zuilen terug komen ©n niet in deze gemeente -woonachtig is.
sloot de vergadering.
n het achterland.
Onder dit opschrift schrijft de N. R.
Crt. het volgende, naar aanleiding van een
telegram van Belga uit Dusseldorp, vdlgena
hetwelk de Franschen en Belgen een over
eenkomst gesloten hebben met de Duiteche
bewindvoerders over het Rijn-Hernel;anaal,
waarin bepaald wordt, dat de schepen, die
ten bate van Frankrijk en België varen,
vrijgesteld zijn van het betalen van sluis-
;eld:
„Dit heeft weer veel van een nieuwe
achterstelling van de Nederlandsohe scheep
vaart bij de Fransche en de Belgische. Op
het Rijn-Herne-kanaal werd voorheen naast
de Duitsche de HoJlandsohe vlag het meeet
gezien.
Van de Rijnscheepvaart is in de Rot-
terdonieche haven thans een bitter klein
beetje meer aver en in de andere havenq
is de toestand niet beter. De oorzaak hier
van is in de eerste plaats de oeconomische
verarming en ontreddering van het Duitsche
achterland, die alle belanghebbenden gelij
kelijk treft. Ten aanzien van het weinige
dat is overgebleven, brokkelt echter de
positie der Nederlandsche havens tegenover
de buitenlandsche mededinging steeds
meer af.
Daar is in de eerste plaats de vrijstelling
van den surtaxe d'entrepót et d'origine voor
Jac. Boon© werd Dinsdag j.l. de
meene vergadering gehouden van de Ver
eeniging tot Christelijke Ziekenverzorging
te Kouaekerke c. a. De penning
meester, dr. van der Harst, bood de be
groeting aan voor 1924, sluitende met
een nadeelig saldo van f 350. Besloten
werd te trachten dit saldo te doen ver-
dwijtien.
Aan de orde kwam de verkiezing van
bestuursleden. Aan de beurt van aftre
ding waren voor lvoudekerke de leden
Gerlaeh-, van St. Joosland en Baron van
der Borcb tot Verwolde. Eerstgenoemde
verklaarde zich niet bereid om een her
benoeming aan to nemen, hoewel hier
op door de aanwezigen werd aangedron
gen. Van (hjet in de bestuursvergadering}
opgemaakte tweetal woor de vacature
Gerlach, bestaande uit Ds. R. ten Kate
en J. H. Meijler, beiden te Koud©kerke,
werd Ds. ten Kate gekozen. In de vaca
ture-van der Borch werd genoemde her
kozen tegenover P. Verhage Mz. Vervol
gens werden de volgende dubbeltallen
aangeboden voor vervulling van de pe
riodieke aftredingen, namelijk vioor Big-
gekerke de leden Burgemeester Sümonse
en A. Janse; voior Meliskerke Ds. Van
Hoven en Flach en vioor Zoutelande J.
Kleinepier en Ds. de Kam. Van genoemlde
dubbeltallen werden de eerslgenoemden
de Belgische ladingen mar den Elzas. Onsjen
handel treft zij gevoelig. Van bevoegdo zijde 1 gekozen,
is hierop meer dan eens gewezen. In denVerder deelde de voorzitter en dp se-
laatsten tijd is ons gebleken, dat men zich cretaris, de heer G. ten Brink, med©,
in Belgische handelskringen tegenover Ne- dat opk zij wenschlen af te treden als
derlandsche concurrenten zelfs wel eens nan bestuursleden. Op verzoek van <le aan-
de stoute illusie overgeeft, dat de heffing wezigen verklaarde de heer Boione zich
van dezen surtaxe eens tot het geheel© Rijn- bereio nog één jaar zijh Tunclie le blij-
land en het Roergebied, zal worden uitge- ven vervullen, terwijl de secretaris be-
breid. Het zou een ongehoord© maatregel lopfde dit te zullen doen totdat liij dfc
rijn, maar men zou, in verband met de gemeente metterwoon zal verlaten,
toeneming van den invloed van Frankrijk in Daarna nam ook Ds. Koenekoop te
Dinsdagavond vergaderde de raad
der gemeente A r e e m u d e n
De voorzitter deelde inede, dal h|j aan
gaande het besluit van den raad, om ver
mindering van lipt subsidie aan het Groe
ne Kruis, art. 70, Gem. wel hpeft toege
past, en vernietiging van dit besluit hpeft
aangevraagd aan de Kroon.
Verder dat door B. en W. geen ge-
legenmeid gevonden is, om een terrein
voor de voetbalvereeniging; en dat Ged.
Stalen in biet besluit tot verhaal van
pensioenbijdragen de bepaling verlangen
dat venaal voor weduwen en weezen-
pensioenen slechts zal plaafë hebben van
de grondslagen met een maxnnlum v.an
f 3000.
Inlichtingen werd gegeven over de ver
zekering (der gemeentet-eigendomsmm,
door lusschpnkomst der vereeniging van
Ned. Gemeenlen.
Hel advies van den geneesheer was
binnengekomen aangaande malariabestrij
ding en in verband hiermede stellen B.
en W. voor h;un vorig standpunt van
f 10 als bijdrage te hjandhaven.
De heer Fransse zag gaarne dat hier
voor een fyooger bedrag beschikbaar werd
geoteid. De heer Puijpe achtte het be^
drag van f 10 hoog genoeg. Spr. vindlt
dit toch opk een blijk van waardeering
w aarmede de heer Po uwer instemde.
Besloten werd f 10 besch.ikbaar te stellen
ingaand© dezen Winter.
ThJ-ns kwam ter tafel een verzoek van
de 7, L'. M. inzake wijziging art. 7 der
vlees; .i keuringsverordening. De heer De
Waardt, hopfd van den vleeschkeurings-
dien.-'t uit Middelburg ter vergadering,
aanwezig, zette de hygiënische belangen
en ook de daarbij betrokken finantieele
2ijde voor den kring Middelburg uiteen
van een nieuw onderzoek bij invoering
in den kring. Na een gehpuden bespre
king hjerover, waarbij dooi- nog enkele
vragen de raadsleden door den heer
de Waardt werden beantwoord, werd
besloten van de gemeente Middel-
buig de verklaring te verlangen, dat geen
keurloon zal gehjeven worden hij nieuw
onderzoek van vleesch', ingevoerd ujt
een gemeente beboorende tot denzelf
den kring en om overigens zijn besluit
tot wijziging van art. 7 der verordening!
van 18 Nov. 1922 te handhaven.
Op de in de vorige vergadering ge
dane vraag van den hper C. v. Eenne-
naam, omtrenl converteering geldleening
van Gt'a pet. in 51/2 pet., deelde de voor
zitter mede ,dat deze leuning gedeeltelijk
geplaatst kan worden, doch dat ruim
f 5000 nog moet geplaatst worden. De
beslissing in deze wordt nog aangehou
den.
'erder was ingekomen een verzoek
van den heer De Wolf tot het houdeh
van een landbouw cursus en een cur
sus in landbouwboeklijoudeh in de open
bare school, welke B. en W. behoudens
goedkeuring van den raad bedden toe-
ge-laan. Werd goedgekeurd.
Verder stellen B. en W. voo» om af
wijzend te beschikken op een verzoek
van de Gebrs. Meerman tot aankoop
van gemeentegrond, met b,et oog op even-
lueeïe uitbreiding der haven, wahneer
deze uitbreiding op 't Schtorretje moest
Romen. De hper Fransse zou de Gebr-
Meerman Mei-in tegemoet willen komen
en 'nel bij inkrimping van de door hen
aangevraagde sirook grond, te verhuren,
van jasr tot jaar Besloten werd dit
tot een volgende vergadering aan te hóu
den, daar B. en W. dit eerst onder 't
oog willen zien.
Op voorstel van B. en W. werd besLo-
len afwijzend te beschikken op een ver
zoek van L. de Hamer tot ruiling van
grond met de gemeente-
Verder was ingekomen een sclijrijven
van Ged. Staten omtrent herroeping van
van het besluit van den raad van 25
Sept. j.l. tot vermindering van hjet sub
sidies aan het Groene Kruis. Op voor
stel van B. en W. werd met algemeehe
stemmen besloten lijst subsidie wederoml
op f 800 te brengen, onder voorwaarde
dat de Groene Kruisvereenigüng rekening
en verantwoording zal doen pan B. en
W. en eventueel© batige saldo's na vast
stelling der reserve, in overleg öiet den
raad in mindering zullen komen van
hel subsidie.
Op voorstel van B. en W. werd afwij
zenü beschjkt op een verzoek van den
vi.eer A. C. de Graaf, hoofd der school
tè Kleverskerke, omtrent vermindering
van woninghuur.
(Wordt vervolgd).
De lieer Noteboom zou in dit geval
er alles vojor voelen om aan van Ilekke
de bouwpremie toe te kennen, daar deze
tot vjoof twee jaar in deze .geme/enl©
woonachtig is geweest en door woning
nood de gemeente noodgedwongen heeft
verlaten, en int hij de kans krijgt zich
weder in deze geine©nte le vestigen, dezé
kans aangrijpt. Ook de laatst toegekende
premie aan M. Ruster was dan naar in
ziens van den spreker niet geheel in de
lijn van de verordening op dat bedoeld^
Ruster nog slechts een half jaar in deze
gemeente is. De heer Goetheer zegt dat
men er voor moet waken dat niet-arbei-
ders van elders inkomen, aangelokt door
de bouwpremie. De heer Not©boom zou
het geen bezwaar vinden als zulke arbej"
ders inkwamen; zij toonen door hun ener
gie het zoover te hebben gebracht dat
zij een nieuw huis kunnen bouwen. Ook
de heer Lindenbergh is voor toekenning
der premie aan van Hekke.
De voorzitter zegt dat dan de geheel©
verordening gewijzigd zou moeten wor
den. Bij stemming wordt afwijzend be
schikt met de stemmen van Noteboom
en Lindenbergh tegen.
Op voorstel van B. en W. werd een
aanvrage von P. Koeman ioïn. de ge-
meentebouwpremie ingewilligd, onder
voorbehoud dat de nieuw- te bouwen
woning aan een arbeider uit deze ge
meente moet worden verkocht of ver
huurd.
Ingewilligd werd het verzoek van M.
Mamper, om gebruik te mogen maken
,van eeu schoollokaal tot het geven van
teekenles voor ambachtslieden, ©n even
eens een verzoek van het Dep. bot Nut
van 't Algemeen om gebruik le mogen
maken van een schoollokaal en de be
staande leermiJïelen van de school l©
Oud-Sabbinge, tot het houden van een
cursus voor verdere -ontwikkeling.
Besloten werd bot intrekking van de
oude, en vaststelling van de nieuwe ver
ordening iop de heffing en invordering
op het schoolgeld.
Op voorstel van B. en W. werd beslo
ten om de "toelage voor werkzaamheden
buiten de schooluren over 1920 en het
lste kwartaal 1921 alsnog aan de onder
wijzers, hiermede belast geweest zijn
de, uit le keeren.
In de Maandag gehouden raadsver-
idering van Wolfaartsdij k was af
wezig zonder kennisgeving het lid M.
van Sfrien.
Afgewezen werd een verzoek van M.
van Weele om een perceel tuingrond
te mogen koopen, eigendom der ge
meente, grenzend aan zijn erf.
In de Woensdag gehouden raadsver
gadering van Waarde was de secreta
ris nog door ongesteldheid afwezig.1
Allereerst worden behandeld de inge
komen reclames tegen schoolgeld. Op en
kele gevallen slechts wordt gunstig be
schikt. De begroeting voor het Burger
lijk Armbestuur, dienst '24 wordt vast
gesteld in ontvang en uitgaaf jop een
bedrag van f2598.16i/2.
De gemeen tebegroo ling voor 1924
wordt vastgesteld in ontvang en uitgaaf
op f 31634.571/2 met een past voor on
voorzien ad f 1753.30'/s.
De vice-president van den Raad
van State, voorzitter der afdeeling ge
schillen van bestuur, roept in de Staats
courant van 31 October op de onbekende
belanghebbenden in zake het beroep, in
gesteld door D. Butijn en 67 anderen,
allen ouders van leerlingen der openbare
lagere school te Rilland, gemeente
Rilland-Bat li, tegen het besluit van
Ged. Staten van Zeeland, waarbij goed
keuring is verleend aan het besluit van
den raad van Rilland-Bath, tot het be
schikbaar stellen en overdragen van 2
lokalen der o. 1. s. aan het bestuur der
Geref. school, en verzoekt hen hunne
memoriën en bewijsstukken in te zenden
aan den Raad van State te 's Gravenhage
vóór 13 November 1923.
Uit Tholen.
Met de Staatscrt. van gister zijn ver
zonden afdrukken van de akten betref
fende de Coöp. Electriciteits Maat
schappij „Scherpenisse" te Scherpe-
n i s s e.
Te O ud-Vossemeer werd j.l.
Woensdag raadsvergadering gehouden. In
verband met de voorgelezen notulen, dus
over het gesprokene in de laatst© ver
gadering, ontspon zich tu&sdhen een twee
tal leden een vinnig debat, waarin per
soonlijkheden aan de orde kwamen. Bij
liet overgaan lot de zaken, Werd op ver
zoek van den heer Jobs. Kunst eervol
ontslag verleend tegen 1 Jön. a.s. wegens
gevorderden leeftijd.
Een ingekomen aanvraag der Feest
commissie der jubileumfeesten om een
subsidie van f 50 in het tekort uit de
gemeentekas, kwam piet verder in be
handeling, omdat werd medegedeeld, dat
in dit tekort voor het grootste deel was
voorzien.
Besproken werd de verpleging van de
wed. J. Braber.Droogers in het krank
zinnigengesticht „Vrederust", daar deze
armlastig is geworden en niet meer kan
.voorzien in de kosten uit eigen bezittfti"
