Ro. 232
Donderdag 26 Oetobev 1923
16!-' Jaargang
MIDDEL B
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentie n: 30 cent p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f 2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou
rant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
KAMEROVERZICHT.
i Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag'.
Er is dan nu toch eimdeljjk over de
Vlootwet gesproken vian de regeerün^s-
tafel. Eerst nog de heeren Rutgers, Wijjiï-
koop en Schouten ,en mej Katz, en toen
rees Minister Ruys op 'voor zijn
aandeel in het regeering's antwoord.
Dat bleek een zeer klein aandeel te
zijp, hoewel niet onbelangrijk.
Hij antwoordde oa. op de staatsrech
telijke bezwaren van den heer Van
Scliaik inzake het vastleggen van de uit
gaven voor 12 jaar. Dat was ook wel in
andere wetten -gebeurd betoogde de
Minister.
Maar hij gaf den heer v. Scha ik ook de
geruststelling dat de vastlegging Van een
vlootplan in een wet niet al te Zwaar
moet worden opgenomen. Mochten zich
in de komende jaren gewichtige om
standigheden voordoen, die wijziging' noo-
dig maken ,dan zal de regeerini' dit niet
nalaten. Als het getij verloopt zal men de
bakens verzetten. En mocht de regeering
in verzuim blijven ,dan zullen de Stalen-
Generaal daartegen wel optreden. Meent
de Kamer dat de regeering in een be
paald jaar teveel vraagt voor een zeker
onderdeel ,don kan de Kamer dit bij
amendement lot uitdrukking brengen.
Voorts zij uit z5j!n rede nog aangehaald
wat hij antwobrdde op de bewering, dat
het streven naar vermindering der be
wapening niet voldoende bij het onder
havige wetsontwerp tot zijn recht
komen Hij wees er op, dat de Marinébe-
grooting van f55 millioen In 1921
f 42 millioen in 1924 is gedaald, hoewel
de pensioenlasten gestegen Zijn van f 2
op f 8 Millioen En de oorlogsbegrootilag
is van f 87 millioen in 1921 tot f 62 mil
lioen in 1924. Spr. kan dus niet boegeven,
dat de regeering niet bedacht zou zijjn!
op vermindering van de militaire lasten.
Duidelijker was de Minister ditmaal teil
opzichte van de vraag: waarom nu?
Het ware gemakkelijk geweest de zaak
nog wat te laten rusten. Maar waar
sprekers ambtgenooten en hij zelf van
oordeel waren, dat ,geen Vlootwet" zou
leiden tot „geen vloot" en hel ontbreken
van materieel de veiligheid van Indië Tn
gevaar zou hebben gebracht, meende zij,
dat de behandeling niet mocht worden
uitgesteld Op de vraag, waarom zoo'n
haast met de Vlootwet, wil spreker ant
woorden werd het niet meer dan tijd'
En als slot herhaalde de "Minister nog
eens de verklaring- dal het gelieelc ka
binet van oordeel is, dat bij afstemming
van dit wetsontwerp de leden van het
kabinet niet langer de verantwoordelijk
heid voor 's lands zaken kunnen dragen.
Er werd na deze rede geroepen! stem
men! Maar het was zoo ver nog niet.
Eerst kreeg de Minister van Ma
rine, de heer Wcsterveld het woord.
Hij had de voorzorg genomen zijln rede
op papier te stellen En bovendien nami
hij den veiligheidsmaatregel om te ver
klaren niet te zullen antwoorden op in-
terruj#ies wat tegenover gewiksitö
parlementsrotten mog al verstandig
voor iemand die weinig of geen parle-
mentarie ervaring en minder brutale
slagvaardigheid heeft.
Maar het gevolg was dat hij nog1 al
eens een hagelbui van interrupties over
zich heen moest laten gaan.
Hij verdedigde de noodzakelijkheid van
een vloot voor onze neutraliteit. Een fauis
met een deur dringt men niet zoo ge
makkelijk binnen als een h;uis zonder
'deur.
i Door aanneming van dit wetsontwerp
is de Volksvertegenwoordiging niet ger
bonden over 6 jaar zoftuder meer een
nieuw wetsontwerp aah te nemen. De
mededeelingen der regeering hadden al
half dak.
De Voorzitter De vorige week
hebben wij Van een half dak hooren spre
ken. Thans zegt de regeering dat het een
heel drtlc is. Is 'men nut hog niet tevreden
(groote vroolijkheid.)
De M i n i s t e r ging voort mol het be
toog dat een periode van 6 jaar, geein
groote wijzigingen in de techniek zal
brengen. En het wetsontwerp staal toe
rekening te houden roet voortschrijding
in. de techniek.
Uitstel van (de Vlootwet zou den achter
stand van de vloot vergrooten. en een
nieuwe stap zijn op dein weg der liqui
datie zijn.
Voorts stelde hij tegenover elkaar de
uiteenloopende meeningen van de tegen
standers, en gaf hij 'n verdediging van de
technische onderdeden der wet.
Vandaag komien de Mifnisters van Fi
nanciën en van Koloniën aan het woord.
Misschien ook die van Buj|teinlanldsche
Zaken.
leen de strekking dat de vloot, wil zij van hel bezoldigingsbesluit burgerlijke
geheel Indië beveiligen, de sterkte moet I rijksambtenaren 1920.
hebben, die de interdepartementale com1-! Van verschillende zijden werd echter
(missie als een minimum beschouwt. Onze erkend, dal het inderdaad mogelijk is de
financieele middelen laten niet toe, dal rechtsgevolgen, die voortspruiten uit den
wij Ihpns reeds dit sterke dak aan- waarborg, in art. 40 Van het Bezoldigingfv
brengen. Daarom nemen wij genoegen besluit gegeven, bij een wet op te heffen,
met een dak licfate constructie (Ru{- j maar daarmede blijft desniettemin de ze-
rnocr). j delijke verbintenis van de Regeering
De heer Hugenholts. Het is een beslaan.
BINNENLAND.
ALP. BESCHOUWINGEN OVER DE
STAATSBEGROOTING.
Hel afdeelingsverslag der Tweede Ka
mer is verschenen met dc algenieene lie-
'dhouwingen over de Staatsbegrooting.
We onllceneh daaraan kort de volgende
opmerk ngeïi:
Financieele toestand.
Sommige leden waren van oordeel, dat
de financieele crisis te wijten is aan het
kapitalistische productie-stelsel. Ver_
scheidene andere leden bestlreden dit
beloog
Sommige leden meenden den zorgwek-
l.enden financieelen toestand in de eerste
plaats rtftn de Regeering te moeten wij-
De ministers van Financiën, De
Vries, De Geetr en Colijn vertegenwoor
digen even zooveel Kabinetten, Deze pe
rioden kan men onderscheiden als die
van het ruim uitgeven van geld, die van
de zwakke reactie daartegen en die van
de poging tot radicaal herstel. Die tegen-
«e- telde bewegingen vallen onder bet
beleid van hetzelfde Kabinet, hetzelfde
thans in naam. De positie van een Ka
binet, dal aldus elk beginsel van regeer-
beleid, achtereenvolgens in toepassing
brengt, moet wel worden gesChiokt. Aldus
kan een Kabinet niet op vertrouwen blij
ven rekenen.
Anderen merkten hiertegen op, dat de
leden die het Kabinet een te groote zor
geloosheid voor 's lands financiën verwij
ten, in de afgeloopen jaren meermalen
gepleit hebben voor verhooging van uit
gaven, die door de Regeering slechts
met groote moeite kon worden voorko
men. Ze wezen o.a. op de actie voor
iioögcre salarissen van onderwijzers, een
actie, waarvan tnfms algemeen erkend
wordt, dal zij redelijken grond miste.
Enkele leden stelden de vraag, of
of inflatie onder alle omstandigheden be
denkelijk moet worden geacht. Zij wezen
er b.v. op, dat in landen met gedepreci-
eerde munt, zooals België de werkloos
heid veel geringer afmetingen heeft aan*
genomen dan in Nederland.
Do meeste andere leden kwamen ech
ter legen deze opmerking op.
Portefeuille v s n
financiën.
Sommige leden meenden de vraag te
moeten stellen, of de Vlootwet wel de
eigenlijke reden is geweest voor het af
treden van Minister De Geer, al werd
dit in het daaromtrent uitgegeven com
muniqué als reden opgegeven. Zij meen-
.den, de onderstelling te mogen uils'prc-
jken, dat Minister de Geer reeds ,ge-
ruimen lijd in een mentaliteit was ge>-
komen, dal hij opzag tegen zijn laak.
Anndere leden achtten het bcdenke-
kelijk om, tegenover de verklaring van.
den heer De Geer zelf omtrent zijn af
streden als Minister, zich in andere onder
stellingen als reden daarvan te verdiepen:
Verscheidene leden merkten op, dat
het kapitalistische klassekarakter van
den nieuwen minister van Financiën tot
uitdrukking komt in d,e Nota betreffende
den toestand van 's Lands financiën, in
zonderheid bij de vermelding van de
voorgenomen middelen tot overbrugging
van het tekort.
Deze leden wenschten in "de eerste
plaats een ingrijpende bezuiniging' op de
militaire uitgaven te zien Ingevoerd.
Int-rekkingart. 1 0
B B.
Verscheidene leden konden zich niet
vereenigen met de voorgenomen korting
op de salarissen Van de ambtenaren en
de voorgenomen intrekking van art. 40
Van het standpunt der moraliteit dient,
zoo "^Betoogden de hier aan het woord
zijnde leden, als hoogste plicht Voor de
Regeering te gelden .de trouw aan het
gegeven woord
Andere leden heioogden, dat l amifa-
tenaarsstatuut ten aanzien van de salaris
sen krachtens de Grondwet is geregeld
bij een Kon. besluit. Een dergelijk besluit
is voor wijziging vatbaar. Het behoort ge
wijzigd te worden, wonfa.eer daartegen
ernstige bezwaren bestaan, zooals ten
aanzien van art. 40 van het Bezoldigings
besluit het geval is. - i
Ten aanzien van de salarieering zelve
merkten de hier aan het woord zijPde
leden op, dat Wantajeer op fifaancieele
gronden handhaving van het salarispeil
niet mogelijk is', het niet onbillijk is te
achten, dat de ambtenaren evenzeer als
bijna de geheele overige bevolking, het
bedrag van hun inkomen in geld zien
dalen.
Van verschillenden kant werd door
verscheidene leden betoogd, dat, wan
neer eenmaal een korting op do salaris
sen moet worden toegepast, deze niet
moet worden ingevoerd door een unifor
me vermindering van alle salarissen met
10 pet. De Regeering zal moeten trach
ten daarvoor een billijke methode te vin
den.
Sommige leden gaven de vporkeur aan
een progessieve verlaging met vrijstelling
van de laagste salarissen.
Verscheidene leden betoogden voorts,
dat de korting niet moet worden toege
past op de salarissen van leeraren bij het
middelbaar onderwijs, omdat dezen reeds
in salaris achteruitgegaan zijn.
Gevraagd werd, of het noodig is nu
reeds een beslissing te nemen lot het
korten van 20 pet. op de salarissen met
ingang van het jaar 1925.
Men meende, dat in ieder geval de loop
van zaken zou kunnen worden afge
wacht.
"NV e r k 1 o o z e n z o r
Verscheidene leden hadden er ernstig
bezwaar tegen, dal de werkloozenzorg
op de gemeenten zal woorden afgewenteld/
Sommige leden vestigden er ook de
aandacht op, dat de financieele gevol
gen van den voorgenomen maatregel in
het bijzonder zullen drukken op die ge
nieenten, waar veel werkloosheid
heerscht, n 1. gemeenten met een uitge
breide arbeidersbevolking, welker draag
kracht niet groot is en die door de in-
dustrieele malaise in het bijzonder heb
ben geleden.
Andere leden konden zich met tiet
voornemen van de Regeering wel ver
eenigen.
Het 7eleerjaa
Het afzien van de invoering van hel
zevende leerjaar en van de uitbreiding
van den leerplicht, onderwond van ver
schillende zijden bestrijding.
Sommige leden betoogden, dat, indien
door inkrimping van liet aantal leer
jaren op de kosten van het onderwijs
moet woorden bezuinigd, deze bezuiniging
liever moet worden gevonden door den
leeftijd, waarop de kinderen tol dc scho
len mogen wiorden toegelaten, met één
jaar te verhoiigen.
Reorganisatie van den
Staatsdienst.
Ten opzicfale van 't voornemen der
Regeering, om een belangrijk bedrag te
bezui-ningen door reorganisatie van den
Staatsdienst verklaarden sommige leden
oorshands niet te kunnen begrijpen hoe
etn zoo gnoote bezuiniging op deze wijze
zal kunnen worden verkregen. Zij merk
ten op dat het ontslag va!n 2000 ambtena
ren nog slechts een besparing
f 6.000,000 oplevert
Vrij algemeen was men van oordeel
aal hel derde verslag van de z. g. bezui-
nigingseommissie allerminst geschikt
is om hel vertrouwen in de regeering tent
aanzien van deze bezuinigingen te ver
sterken, evenmin als h£t gebeurde met
den poslchèque- en girodienst.
Vele leden spraken hun ontstemming
uit over liet geblrek aan medewerking
\'c n de zijde der Regeering, waarover de
beiuinigingscommissie zich in haar rap
porten beklaagt.
Belastingen-
Sommige leden vestigden er de aan
dacht op, dat de indirecte belastingen
die de Regeering voornemens is in te
"oeren, een sterlceh druk op de minder
gegoeden zullen leggen. Zij geven de,
voiorkeur aan een verzwaring van direc
te belastingen van hjooge inkomens cn a -in
oen extra winstbelasting, zooals Minister
De Vries destijds in uitzicbjt had gesteld.
Andere leden merkten ech.ter daartegen
op, dat de directe belastingen niet voor
vcrhocging vatbaar zijn.
Gevraagd werd hoe de regeering denkt
over een couponbelasting, een recl.imer-
belnsling en een vvegbelasling in den
vorm van een rijwiel- en autobelasting.
O n d e r w ij s.
Verscheidene leden betoogden, dat be
zuiniging zou kukïnen worden verkregen
door door tegengaan van te ver doorge
dreven splitsing van het bijzonder onder
wijs. Andere leden, voorstanders van het
bijzonder onderwijs, merkten op, dat te
gen een te ver gaande splitsing bij de
technische herziening van dc Lager On-
dersv'ijsewt 1920 reeds maatregelen zijn
getroffen.
Handelspolitiek.
Sommige leden drongen aan op be
scherming der indu: trie
Andere leden betoogden dat bescher
ming hi. slechts nadeelire gevolgen me
debrengen. ,Dat het z.g. Schoenenwetje
niet tot hraoge prijzen heeft geleid, kwam
doordat ten tijde van de inwerkingtreding
groote voorraden schoenen liier tc lande
aanwezig waren.
Intusschen waren ër leden, die, hoe
wel tegenstanders van bescherming, her
ziening van ons tarief urgent achten./
Een meer rationeele inrichting daarvan
zou blijken look aan de Schatkist tege
moet te bomen.
Bezuinigingsmaatre
gelen.
Verschillende leden deden nog onder
scheidene maatregelen aan de hand tot
herstel van hel financieel ven wicht, als
belasting' van de goederen in de cjjooc1^
hand, afschaffing van deu kindertoeslag,
meer bezuiniging op de koeten van wo
ningbouw, afschaffing van de .leerplicht
wet, van de huurcommissiewet, van de
vleesclikeuringswet, van de warenwet, be
perking van het spoorwegpersoneel, af
schaffing van den militair-geneeskundigen
dienst, vermindering van het militie-con
tingent, beperking van den omvang van
het militair onderwijs, afschaffing van
de milita re herhalingsoefeningen, beper
king van reiskosten van leden van exa
men-commissies. Van andere zijden werd
tegen deze maal regelen bezwaar gemaakt.
Enkele leden betoogden dat herstel
'an het financieele evenwicht niet ruq-
gelijk is, indien daaraan niet een herstel
van het bedrijfsleven voorafgaat. Daartoe
zullen de drukkende directe belastingen
moeten worden verminderd, waardoor ctp
kapitaalvorming te zeer wordt belem
merd. Van 1 Mei 1921 tot 1 Mei 1922
is het belastbare vermogen achteruil ge
gaan van 13.2 milliard tot 12.2 milliard
Enkele leden wenschten radicale
bezuinigingen te zten ingevoerd, al ver
onderstelden zij, dal die van het tegen
woordig Kabinet niet zouden zijn te ver
wachten in den omvang, waarin zij die
zouden wensehen. Zoo meenden rij te
moeten pleiten voor afschaffing van hel
geheele departement van Arbeid, afdan
ken van 10 pet. der ambtenaren, afschaf
fing of althans belangrijke inperking der
wachtgelden. De kosten der pensioenwet
geving dienden geheel gebracht ten laste
an de ambtenaren; de werkgevers moe
ten worden ontlast van de kosten van
de zegels voor de invaliditeitswet. Voorts
zou het algemeen kiesrecht moeten wor
den afgeschaft omdat er naar hun mee
ning te veel kiezers zijn, die weinig be
lang hebben bij een goede regeering, zij
gaven de voorkeur aan het vroeger be
staande beperkt kiesrecht. Alle salaris
sen zouden mët 25 "pet. moeten worden
erminderd, doch hierin zou progressie
moeten worden toegepast. De salarissen
beneden f 1250 wenschten zij niet aan
to gasten. Ook zou de macht vian Ged.
Staten moeten worden beQerkt, omdat
deze bij de gemeenten te vaak aandringen
op verh/ooging van salarissen. Daarcnte-
;en wenschten deze leden het depart
ment van Landbouw te zien hersteld.
van de drukkerij zullen kunnen betrek-
keu
Naar ons ter oore komt, vindt de Lands
drukkerij daarbij niet den nooc'igen steun
bij do departementen, waarbij b.v. Wa
terstaat zich erg aanhankelijk loont aan
zijn roegelre leveranciers.
Naar wij vejrnemcn, is een regeling in
vool bereiding, waarbij een centrale nom-
Uiole op de departementale bestellingen
wordt uitgeoefend. Tel.)
VERIIOOGING INVOERRECHTEN VAN
5 TOT ,s PCT.
Bij de rijksbelasting-adminislralie wor
den sedert eenigen lijd voorbereidende
werkzaamheden verricht in verband met
een door de Regeering voorjgjenomen
technische herziening van hel tarief van
invoetrechten op de basis van een ver-
hiooging van 5 tot S pet
Voor koffie is evenals voor bier cn
thee een bijzondere verhooging in over
weging. (N Crl
UIT NEDER L. OQST-INDIL.
De huiszoekingen bij
Chineezen
Uit Weltevreden wordt door Anela ge
meld:
De Chinecsche H andels vereOnigingeii
hebben in protestmeetingen er op aan
gedrongen, paal en perk te stellen aan de
ongemotiveerde huiszoekingen, waarbij
jolitie en militairen door den heer van
felsdingen worden losgelaten bij tienlal
len op achtenswaardige Chineezen, welke
huiszoekingen later bleken op verkeerde
adressen te berusten.
CE LANDSDRUKKERIJ.
De minister van bihnenlandscho za
ken beeft lot de verschillende depair-
te menton cn andere rijksinstellingen een
bric 1 gejriclijt, waarbij verplicht wordt
gfcsleld. gebruik tc maken van «Ie Alge'-
meene. landsdrukkerij bij hfet betrekken
van drukwerk. Alleen bij li(ooge uitzon
dering mag dnnjrvoor van andere druk
kerijen gebruik worden gcmaak't.
De brief slaat in verband met het feit,
dat de nieuwe direcleujr van de Lands1-
drukkerij sinds zijn optreden als zoodanig
In Januari j.l. zich,eft* mee bezig licefl ge-i
houden de oorzaken op te sporen, waar
door deze instelling steeds met oen
ib|e!angrïjk veftltes werkte. De nieuwe
directe far, de heer De Brave, die uit het
particuliere bedrijf is gekomen, is bezii
een strenge reorganisatie door to voeren,
om de Landsdrukkerij op zoo voordcelig
(mogelijke commercieelo wijze te leiden.
Hiertoe is noodig, dat in den slappen lijd
Wanneer het Kame*r\verk ontbreekt, de
drukkerij gebruikt wordt om de bestellin-
gtéhi der ministetries uit te voeren, docht
teven dat mogelijk wordt gemaakt, dat
ook tijdens de zittingsperiode van de Ka
mer de departementen faun „spocdwerk'
Uit Staü en Provincie.
Uit Middelburg.
Door het met overleg op treden van
twee agenten van politie is gisterenavond
een inbraak alhier op heelerdaad tol
klaarheid gebracht.
Fen der politiemannen bemerkte om
half elf, dat de deur van Sen gang naast
den bakkerswinkel van den heer de Wolf
openstond Daar dit perceel des avonds
en 's nachts onbewoond is, ging de agent
naar binnen, maar bespeurde niets. Hij
deed de deur dicht maar bleef voor hel
perceel staan tot een collega langs kwam,
die toen post vatte, terwijl de eerstbe
doelde agent naar de woning van den
heer de Wolf ging om dezen te waar
schuwen.
Na eenigen tijd hoorde de nu
posteerende agent, dat iemand binnen
aan den klink van de deur werkte, de
agent wierp de deur open en vond den
17-jarigen A. S. in den gang!, die hij ar
resteerde. Naar het bureau overgebracht
zeide S. samien met den 17-jarigen J do
IC. over de muur van het plein der firma
Wattiez te zijn geklommen cn zoo in
het perceel te zijn binnengedrongen. Be
doelde de IC. werd nu in zijn woning ge
arresteerd en bekende geld uit de win
kellade te hebben genomen. Dit geld
werd op zijn aanwlijlzioig in papieren zak
jes achter het behangsel in een vertrek
van zijn woning gevonden, het was een
bedrag van ongeveer f 25.
Nog vernemen wij, dat de beide
jongens een ladder uit een naburigen
tuin hadden gehaald en deze tegen het
huis hadden geplaatst.
Uit Vlissingcn.
Te Vlissingcn doet zich, een
aalkwestie voor.
Dc plaatselijke afdeeling \an de Vrij
denker svereeniging „De Dageraad" hjad
een openbare vergadering belegd waar de
ex-fra'te'r-trappist Joh'. F van Gemert
fcou spreken over de vraag Is de Paus
dufeilbaar?
Achtereenvolgens werden echter drie
2>.len geweigerd. Althans bij een ge
weigerd zonder opgave van reden, en bij
een ander teruggenomen omdat hiij dien
end met een soiree meer kon verdie
nen, er. bij den derde teruggertomón, om-
dal er voor den verhuurder overwe
gende bezwaren bestonden aan de ver-
ceniging zijn zaal af te. staan Daar alle
drie verhuurders katholiek zijn, vernToed-
de de afdeeling katholieken invloed ach
ter die weigejring. In een strooibiljet
heeft ze daaraan uiting gegeven, met de
aankondiging tevens dat de bijeenkomst
zou plaats 'ntebben gister en hedenavond
in hel gebouw der Doopsgezinde kerk.
Natuurlijk is iedere zaalverhuurder vol
komen vrij om zijn zaal te verburen aan
wie hij wil, maar ook om halair Ie wei
geren aan wie li,ij niet wil. En als men
fachjei die weigejring den invloed van
iemand anders vermoedt, dan loan men
zich, daar ove(r ergeren, malar er is geen
overheidsmacht die dc verhuurders kan
dNvingen met faun zaal te doen wat ze
niet willen doen.
Wanneer door zulk optreden der zaal
verhuurders aan een groep de gelegen
heid ontnomen wordt om in een open-
