üURGENS7
..WAT 7N BEZUINIGING"
FIJNSTE PLANTENBOTER
"EN DAN NOC VOOR DEN 1AAA
6ROOTSTEN VERBRUIKER lvn'lfGULDEN
Hel geeft haar de gelegenheid onder haar
medezusteren te verschijnen, te bewonde
ren, te kritiseeren wat er aan de mede
zusteren te bewonderen en te kritiseeren)
valt, haar leven te vullen met al die
kleine ervaringen van een gemeenschap,
waarvan de leden kennissen „van ge
zicht" zijn en die haar vriendelijke
en ook wel eens onvriendelijke be
langstelling hebben in de wijze, waarop'
zij zich kleeden en in de niate van wel
stand, welke zij toonen bij het doen van
inkoopen.
Gij hebt reeds tusschen de regels door
gelezen, dat de Broadway een terrain
is, waar „snobbisme" welig kan Lieren.
„Snobbisme" is een woord van Engel1-
schen oorsprong, dat wel in Nederland!
wordt gebruikt. Hel Engelsche woord
„snobbisme" is „>nobbihness" en verouder
steld een geestesgesteldheid, waarbij men
verachtelijk neerziet op mensehe», die
lager staan op den maatschappelijke lad
der terwijl men hen, die op die ladder
hooger slaan met eerbiedige nederig
heid aanschouwt. Maar de beteckcnis
van liet woord is geleidelijk ver buiten
deze enge definitie gegaan. En de „snob
bishness" van de Broadway is een zachte
variatie van de echte, en voornamelijk
een vrouwelijke variatie. He mate van
snobbisme. welke op de Broadway
heerscht, is evenredig aan dc positie van
de voorstad Hoe meer de voorstad als
een oord van „standiug" tc l>oek slaat,
hoe grooler het smobbisme.
Alleen op de Broadway kan bet leven
van de voorstad zicli naar buiten mani
festeeren. In do woonstraten is de klop
van het leven nauwelijks merkbaar. De
woonsfraten zien er altijd uit alsof zij
zijn ift(gestorven, de huizen daar alsof
ze onbewoond zijn Wanneer de huis
vrouw haar woning in den ochtend ver
laat, met haar hengselmand op weg naar
de Broadway, dan treedt zij in liet open
baar. En zij maakt dienovereenkomstig
toilet. Zij poedert haar gezicht en smeert
wat rouge op haar wangen, indien haar
gelaatstint het naar haar oordeel ge
biedt. Zij zet <>en inooien hoed op en
hult zich in sehoone, eventueel dure ge
waden. Dit geschiedt met de vooropgezet
te bedoeling 0111 straks bij de andere
leden der suburbiaan »clie gemeenschap
den indruk te wekken, dat zij behoort tol
de „gentlefolks" 'menschen van goeöe fa
milie! Ofschoon eenzelvigheid en onge
naakbaarheid lot de typische Engelsche
eigenschappen behooren, is de kennisjna-
king op de Broadway niet geheel en al
onbekend „Ebenbuertige" dames komen
wel tot elkaar en geven elkaar rendez-j
vous voor het huis van een populairen
banketbakker of in een „tea-shop" van
een modewinkel. Zij raken aan deze
oogenblikken van maatschappelijk ver
keer gewend als een advocaat aan zijn
kaartavondje of een meester schilder aan
zijn kegelclub. En aangezien niet elke dag
van de week het doen van inkoopen
noodig maakt, blijft hel boiodschappen-
mandje aan den arm vaak leeg en wordt
het als zoodanig' teruggebracht tot een
zinnebeeld van huisvrouwelijkheid of een
scliijnmotief voor aanwezigheid op de
Broadway Uw briefschrijver, die liet zijn
duren beroepsplicht acht onbescheiden te
zijn, heeft vaak gelegenheid gehad naar
de gesprekken van de sjuburbiaansche da
mes vóór den banketwinkel of in de „tëa-
shop" te luisteren. Hij behoeft e'* zich
geen verwijt van te maken, want de ge
sprekken waren altijd bestemd om te
worden afgeluisterd. Zij getuigden s,leeds
\an de fleurigheid en de ruimheid van
het leven der dames. De een verteldfc,
dat zij „Hassan" had gezien en de andere,
dat zij juist plaats<en er voor had gekocht
De een liet terloops weten, dat zij „for
jttie weekend" naar de Belgische kus^.
was geweest en de andere, dat zij zoo
juist was, teruggekeerd van een reisje
naar Devonshire met de „car".
Er is in Engeland nauwelijks een ster
ker symptoom denkbaar van welgesteld
heid en levensbreedheid dan „weeken
ding". Londen Zaterdags en Zondags ver
laten Het is een luxe, welke slechts zeer
weinigen zich kunnen veroorloven E11
wie dus gedurende de ochtendkransjes 111
de Broadway casueel kan verklaren, dat
„she has been out of town far tiie week
end", is van het ontzagwekkend effect
der mededceling verzekerd En cr is alle
kans, dat een der leden van het gezel
schap, die den laatsten tijd niet „for the
weekend" is weggegaan, haar \ermoeid
uit de City terugkeerenden echtgenoot
denzelfden avond zal voorlichten, dat hij
het aan zijn en haar positie verplicht
is aan het einde van de week de stad
uit te gaan. Zooals zij hem oOk zal her
inneren aan de wenschelijkheid van ,^ets
nieuws" voor haar garderobe, wanneer zij
heelt waargenomen dienzelfden och
tend in de Broadway - dat „Mrs. What's
her name" mevrouw Dinges^ weer een
andere jurk aan had.
Meer dan van „snobbishness" zijn deze
gevallen verschijnselen van ijdelheid en
van een zekere vrees dat men zou kunnen
twijfelen aan den graad „social standing",
waarin de betrokkene zich verheugt. Of
schoon hel snob-achtig element er wel
in aanwezig is; want in houding en woor
den getuigt de vrouwelijke stoel op de
Broadway van haar overdreven schatting1
van de verdienste van het stoffelijk be
zit. En het wil dan ook wel eens vopr-
lcomen, dat de dame, die bij den slagler
„sirloin" (het beste ossen vleesch) gaal
koopen met hooghartige oogen neerziet
op haar voorgangster, die met 'n lappie"
den winkel verlaat.
Dat is Suburbia. En als zoodanig kent
heel Londen liet.
De Broadway van de „betere" suburb
'is dus een soort kermisj der ijdelheid.'
En liet is zoo in de ochtenduren een
drukke kermis En die drukte maakt u
gemeenzaam met andere kwaliteiten van
de Engelsche. Elke Broadway heeft een
of twee groote winkels vDor eetwaren,
zuivelproducten, koloniale waren, vleescli-
soorten, wild en gevogelte. Het zijn ge
woonlijk filialen van een groote firma
|van „retailers", zooals Sainsbury's en Lip-
ton's. Ook heeft elke Broadway van een
Londensclie voorstad een winkel van de
„Home and Colonial", een groote firma,
die uitsluitend boter en margarine, kof
fie en thee, suiker en jams verkoopt
In die winkels is het altijd zeer druk,
zoodat de bedienden nooit kunnen na
gaan wie van de klanten op een gegevjem
oogenblik aan de beurt is. In deze win
kels, onder deze omstandigheden, kan
men de Engelschen waarnemen in haar
vastberadenheid en haar geestkracht»
Daar is zij de vrouw, die zich njiet de
kaas van haar boterham laat eten. Zij
heeft er haar ooren en oogen wijd open
en al haar zinnen bij elkaar in haar 'trans
acties met dc winkelbedienden. De moge
lijkheid, dat zij liaar „gewicht" niet zou
krijgen is zeer gering. Met saanigeknepen
lippen ziet zij toe of zij de ham wel krijgt,
welke zij wenscht. De vloer van den win
kel is een strijdperk, waar de vrouwen
jvan Suburbia met gepaste voortvarend-
beid elkaar den voorrang aan de toon-
.banke «betwisten. De wedijver maakt
haar wat hard tegenover elkaar. Maai*
in haar hardheid zijn zij zwijgzaam; en
j alleen de vastberaden trekken op haar
gezichten dezelfde trekken, waarmede rij1
worstelen om een plaatsje in de omni
bus) verraden iets van de spanning in
haar gemoederen.
Zoo even vertelde ik u, dat de Broad
way den aard en de positie van de voor
stad weerspiegelt. Gij ziet de weerspie-,
geling natuurlijk in de eerste plaats in
het publiek Maar ook het aspect van
dc straat zelf geeft u de gelegfenhpid)
de „standing" van de suburb af te leiden.
En dan kunnen ook de artikelen in de
Winkels en de prijzen in die wjinkels 11
aan de juiste waardeering helpen van liet
maatschappelijk peil, waarop het gebied
uwer waarnemingen slaat Al die factoren
tesaam verschaffen die fijne onderschei
ding, welke Straatham boven Clapham
stelt, Golders Green boven Fincliley, Mus-
well Hill boven Crouch End, Crouch End
boven "Wood Green, Ealing boven Acton
en nog een dozijn voorsteden of distric
ten boven een ander dozijn
De Engelsche „shop keeper'' houdt van
volumineuze uitstallingen van enorme
quanta, van een iinponeerende opeensta
peling van zijn waren Hoe onaanzienlij
ker de suburb, hoe brutaler opdringe
riger de uitstallingen der winkels In dc
winkelstraten van Finsbury en Isling
ton (volksbuurt in hel Noorden of in
de omgeving van Elephant and Castle of
Tooting (volksbuurten in het Zuiden1 lig
gen de os- cn varkensfragmenten in de
open slagerswinkels® in kolossale massa's
neergekwakt op de tafels langs het trot
toir, waar op de Zaterdagavonden dui
zenden menschen langs schuifelen en ge
hypnotiseerd worden door den rijkdom
van bloedig vleesch. De groentenwinkels
laten karladingen kool en sinaasappelen
'zien De verkoop beeft plaats zonder de
geringste consideratie voor de klanten
Het geschreeuw, vooral om en nabij de
concurreerende groentenwinkels is oor.
verdoovend.
In de districten, waar de menschen
welgestelder zijn, wordt de winkel meer
bescheiden En naarmate het publiek
door gijn beschaving minder geneigd is
zich door kwantiteit te laten intimïdee-
ren, naar die mate ook slinkt de inhoud
van de uitstalkasten van vleesch-, groen
ten- en andere winkels. Maar ook in de
deftigste suburb verlaat den winkelier
zijn liefde voor het massale niet.
De Engelsche „retailer" heeft bij zijn
landgenooten een slechten naam. De groo
te firma's, waarvan ik zoo even sprak
niet meegerekend, kan men zeggen, dat
de winkelier, die levensmiddelen ver
koopt, geen vaste prijzen heefi; hij ver
andert ze soms met het uur, alsof de shil
ling in haar gedrag aan de Mark gelijk'
Was Hij houdt bij de vaststelling van zijn
prijzen ook rekening met het uiterlijk van
zijn klanten. En het is daarom slechte
politiek van de dames van een voorname
voorstad om in haar beste plunje naar
den vleeschhouwer of den grpentebojepf
te gaan Een mooie bontmantel jaagt den
prijs op. De distributie van de beschik"
bare levensmiddelen over Londen maakt
hel noodig, dat versch goed vlug moei
worden omgezet. De winkeliers durven
geen groote hoeveelheden in te slaan van
waren welke aan bederf onderhevig zijn.
Hun leuze is daarom kleine omzet, grojO-
te winst De verscheidenheid van de ar
tikelen is afhankelijk van de mate van
welstand van de buurt Groenten zijn in
Londen zeer schaarscli Driekwart van
Londen's bevolking vereenzelvigt groenten,
met kool Het overige kwarl kent jo~1c
spinazie, prei, uien, asperges 'klein en
groen), princesseboonen (French lieans)
en nog een paar seizoensgroenten. Itaode
kool en bieten worden alleen gegötenf
als „pickles" in azijn bij sla En andijvie,
dat zeer schaarscli ep. duur is wordt
ook alleen voor het aanmaken van sla
gebruikt.
Indien gij langs een Broadway wandelt
en gij ziel er een verscheidenheid van»
groenten bij den „greengrocer" uitgestald,
dan kimt glij verzekerd zijn, dat gij de Iwel-
varendste buurt van de metropolis hebt
gevonden.
De kieskeurige Hollandsché huisvrouw
zou zeer veel hebben aan te merken over
de wijze, waarop allerwege in Londen de
winkeliers hun waren te koop en te lrijk
bieden Ook in de beste buurten van deze
stad rijn de uitstalkasten der vleesch-,
visch- en groentenwinkels open en is dus
hun inhoud blootgesteld aan liet stioï en
ander vuil van een drukke Broadway;
In den zomer azen de vliegen en andprêj
insecten in dichte zwermen op het voed
sel. De banketbakkers nemen niet de ge
ringste voorzorgsmaatregelen tegen vlie
gen en wespen, hun etalages met zoetig
heid rijn vol mei die insecten. De slager
rolt uw vleesch in een stuk courant}
En wanneer gij het thuis laat brengen,
brengt de slagersjongen het op een hou
ten plankje open over de straat.
De klacht der onzindelijkheid in de
winkels voor en den verkoop van le-
LANTA
mm. mm in
1W.).
den van een schilderijen-museum. De
wand was bedekt met photografieën in
lijsten In één oogopslag merkte ik op dat
het alles photogralieën waren van den-
zelfden persoon op verschillenden leef
tijd Z5j begonnen (nïfefc een rond kaal kopje
en een plechtig oud mamietjesgezicht,
dat kwam uitkijken uit een Niagara van
kant en batist van baby's doopjurk. Toen
kwam het toonbeeld van een stevigen Cu
pido, die zich zelf naar beneden gewerkt
luid van een kussen. Daarna een kleine
jongen in een marine-pakje En toen een
flinke jongen in Eton's kostschool uniform)
Eindelijk dezelfde photografie, die ik liet
eerst gerien had in hel medaillon, dat uit
Vera Vayne's blouse, te voorschijn was
gebaald 0111 het mij te laten kijken het
medaillon, dat boven op mijn toilet lag.
De miocdcr van hel origineel dezer
portretten- trok mij naast zich op het
zachte bankje voor het vuur, dat vrnolijk
gloeide achter t glazen scherm
George's vader stond, waar oen man
gaarne slaat, op hel haardkleed, met den
«enen elleboog geleund op den schoor
steenmantel tusschen de Cbineesche pop
petjes cn de Indische kopjes Hij stiel
zijn laars tegen een van de houtblokken
van het vuur, omi het op zijn plaats le
duwen eu zei tol zijn vj-quw
„Zul je het haar nu gaan vertellen?"
Ér was een zonderling verlangende
toon in zijn stem. Haar stem was zeer
kalm. toen zij antwoordde, en het hoofd
ophief, zoodul hij van haai- lippen kon
lezen
„Neen, neen Dat is te zeggen ja. Ik
zal haar vertellen waar wij voor de lunch
over gesproken hebben.',,'
Hun oogen ontmoetten elkander cn zij
glimlachten beiden. Ach! Al was hun ge
liefde zoon gesneuveld, zij hadden toch
elkander, zoo sprak hun blik. Getrouwde,
verliefde menschen, bijna dertig jaar
lang! Ik vond ze allerliefst, die twee
menschen, die niets van mij waren en
die toch nog steeds de illusie hadden,
dal ik ik, Rose Whitelandsd ik, die
den jongen man nooit in mijn leve ge
zien had alles was wat zij over had
den van George, liun jongen.
Ik had hen lief! Hoe droevig, dat ik
mij zelf niet mocht veroorloven hen lief
te hebben of iets anders' te doen dan hun
hunne illusie te ontnemen en zoo- gauw
mogelijk
En nu weer een poging wa|gcn -
Toen ik mijn mond opendeed om te be
ginnen, vatte Lady Meredith nSjn hand
de rechterhand, waarvan ik mijn moe-
der's trouwring had afgenomen,
„Rose, lief kindWol ik je zeggen wou
„Vergeef mij, dat ik u in de rede val",
zei ik en ik drukte haar hand, die de
mijne nog vasthield. „Maar ik heb zoo'
mijn best gedaan u mijn hcele levensge
schiedenis mee le deelen en steéds is ér
iets in den weg gekomen N11 kan ik het
u vertellen
„Dat is niet noodig, lief kindje, ik heb
hel alles al gehoord", zei Lady Meredith
dadelijk. „.Te hebt liet mij al verteld
weet je niet' Je hebt mij zelf verteld,
dal je meende niet de vrouw van George
le zijn." En rij keek naar intijh linkerhand
zonder ring-
„Meende", herhaalde ik opgewonden.
Het is geen kwestie van meening' Maar
0 lieve
Van zijn plaats op hel haardkleed zag
Sir Richard neer op het tweetal op de
sofa mei oneindige vriendelijkheid in zijn
oogen. Ik geloof, daj hij rijn vrouw f.00
v aanbidt, dat hij iedereen wel wil
liefhebben voor wie zij genegenheid heeft
opgevat En. dat geloof ik, Bat hier het
geval is.
„Waf is er, vrouwtje?" vroeg hij. Wat
zegt hel meisje?"
Het lijkt, dat hij nog niet van mijn
lippen lezen kan.
Met haar gewone, lieve stent antwoord
de rijn vrouw „Het kind houdt nog al-
'tijd vol, dat rij Piet met George ge
trouwd is.
„Een massa vrouwen zijn bij de kerk
deur heengegaan sedert den oorlog", zei
Sir Richard met een aanmoedigend, jon
gensachtig knikje tol mij. Of ze hebben
hem mijn geschiedenis niet geheel ver
teld, of hetgeen misschien nog waar
schijnlijker is, hij vindt het verstandiger
te doen of hij er niets van weet.
„O!" zei ik wanhopig. „Laat het mij
opschrijven. ACli toe, laat hel mij op
schrijven."
Net als iemand, die aan een ziek kind
een couvert geeft om op te krabbelen,
stond Lady Meredith op het geborduurde
vloeiboek voor mij te krijgen. Zij nam er
papier voor mij uit en haar eigen ril-1
veren potlood. Ik schreef op mijn knie,
zooals ik daar zat.
Ik voelde, dat zaj beiden vriendelijk,
medelijdend neerzagen op mijn gebogen
hoofd.
Ik schreef
En zooals liet daar stond ppgeajclWe-
veu, moet ik zeggen, dat het verhaal nog
krankzinniger leek dan iets wat ik ge
tracht had hun te vertellen.
Lady Meredith nam het dicht in elkaar
geschreven blaadje aan, keek liet in en
gaf het aan haar man. Hij las het, en
zei zacht „Goede hemel!" Toen stak hij
liet in den borstzak van rijn jasje, vVaar
hij liet andere briefje ook in glestoken
had.
En terwijl ik hun beurtelings' wanhopig
aanzag, Jzei ik; „U wou mij* niet geloovenj"
Nu kwam er een verrassing voor imj.
„Je vergist je, Rose", zei Lady Mere
dith zacht „Wat ik je wou zeggen rs dil
„Wij willen alles aannemen waf je Zeftt
Ik zag liaar met verbazing aan, ter
wijl rij naast mij zat.
„Aannemen O, ik begreep het
Dat wou niet zeggen, ,gelooven" Zij gaf
mij toe evenals de Zuster gedaan had,
en ze mij „Miss Whitelandsf noemde!
In wanhoop wrong ik mijn bioote voe
ten in de rose slaapkamermuiltjês.
Op liaast dreigenden toon zei ik „Als
u het dus „aanneemt", zult u mij veroor
loven dadelijk naar Londen terug te
keeren
Een tweede verrassing.
„Lieve, wij willen je liever altijd hier
houden", zei Lady Meredith. „Wij vra
gen of je hier wilt blijven „om op Dns te
passen", zooals mijli man zegjtï'
„Maar - Ik staarde haar weer met
verbazing aan. „Hoe kan dat? hoe kan
dat' Ik heb u uitgelegd wie ik ben,
al doet u alleen maar of u mij geloMt,
u u
Ik zweeg een oogenblik. Ik zag, dat
Ladv Meredith tcederlijk geduldig af
wachtte tot ik ophield Óp den kalmee
renden toon van iemand die een kind
troost, die uit «en nachtmerrie ontwaakt,
zei ze
(Wtrdt vifvêigpi).
