Een Vrije Middag
*0. 237.
Maandag 8 October 1928
MIDDEL
166" .Jaargat'g
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën: 30 cent p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grootter dan vijf regels druks en waarbij
is Aangegeven dat zij in deze rubriek
mceten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou
rant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzélfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des.
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
BINNENLAND.
BE BOSTCHÈQUE- EN GIRODIENST.
Hét Kamerlid van Vuurea heeft den
■Minister Van Waterstaat gevraagd krach
tens wélk recht de bovengenoemde dienst
gesloten is, hoe lang deze vermoedelijk
gesloten 2al zijn; of 't Rijk bereid is in
dezen tijd geen belastingen oi' schulden
te 'innen; of het saldo van rekeninghou
ders die in ernstige moeilijkheden komen,
onmiddellijk zal kunnen worden uitge
keerd; en of anders de Minister bereid
is met den Minister van Justitie overleg
te plegen over het Voorkomen van fail
liet-verklaringen, die in een sluitng van
den Postgiro haai" oorzaak vindt.
Naar aanleiding van de bewering van
de directie van den postcheque- en giro
dienst, dat de chaos bij dien dienst vpor
een deel is veroorzaakt -door. gebrek aan
medewerking van de postkantoren, lieefL
het bestuur van de vereenigitig van direc
teuren en commiezen der posterijen en
telegrafie een onderzoek ingesteld, waar
bij, naar genoemd bestuur meedeelt, het
volgende is gebleken
Sommige kantoren hebben enveloppen,
die o pen of met een krui&touW omwonden
aan de girodirectie hadden moeten wor
den opgezonden, op de gebruikelijke wij
ze dicht geplakt. Oponthoud van beteeke-
nis heeft dit niet veroorzaakt.
Volgens bewering van de directie zou
den de oj> 24 Augustus ingezonden saldo-
staten van verscheidene kantoren vol fou
ten zitten. Dit is lang niet zoo erg geble
ken, als de mededeeling van de directief
zou doen denken, en dan rijn die vergis
singen begrijpelijk door den sjioed, waar
mede de staten moesten worden inge
diend; maar bovendien waren die staten
geheel overbodig, omdat de directie die
saldi al had in de afschriften van de
rekeningen-courant, op 24 Augustus dóór
alle kantoren ingezonden
Hel onderzoek van het bestuur der
vcreeniging heeft ook uitgewezen
le. dat op sommige afdeelingen som
tijds den geheelen dag niet kon worden
gewerlcl, doordat de chefs niet wisten
en trouwens niemand wist wat er
gedaan moest worden;
2e. dat het personeel niet overweg kon
met de door de postkantoren ingezonden
stukken en niet op de hoogte was van de
behandeling van de kantoormadhines;
dat aan de hoogere post- en tele-
felraafambtenaren, die op de grootere kan
toren den cheque- en girodienst jaren
achtereen op volkomen bevredigende wij
ze hadden geleid, in geen enkel opzicht
gelegenheid is gegeven, aan de voorbe
reidende werkzaamheden der centralisatie
deel te nemen;
4e. dat zelfs thans, nog aan die amb
tenaren, van wie er enkele bij de directie
zijn gedetacheerd, elke invloed op den
jgiang van zaken wordt ontzegd, en dat
hun adviezen en wenken evenals vroeger
in den wand worden geslegen.
ARTIKEL 40.
Het „Volk'' verneemt, dat de aartsbis
schop het houden van een landelijke be
tooging vian alle R. K. bijzondere onder
wijzers legen intrekking van art. 40 van
hel Bezoldigingsbesluit verboden heeft.
De hoofdbesturen der beide R K. on
derwijzers-federatie!» hadden S Septem
ber in beginsel besloten tot het houden
van zulk een betooging in Den Haa2'.
SALARISVERMINDERING BIJ DOOR
HET RIJK GESUBSIDIEERDE INSTEI
LINGEN
Naar gemeld wordt zal aan instellingen
welke uit s Rijles! schatkist subsidie ge
nieten, door de regeering' de eisch jwor-
den gesteld van 1 Januari 1921 af de
salarissen van het personeel dier instel
lingen op dezelfde wijze te verminderen
als waartoe voor de Rijksambtenaren is
besloten De sUbsidieliedragen zullen dan
mei hel bédrag der 10 pt. salarisvermin
dering worden Verminderd.
D E HUUR COMMISSI ES.
Door den Minister van Arbeid is een
circulaire gericht aan verschillende daar
voor in aanmerking komende gemeente
besturen, waarin wordt geadviseerd tot
opheffing der huurcom'missie.
DE BURGEMEESTER VAN
DORDRECHT.
Als nieuwe burgemeester vïfn
Dordrecht wordt genoemd de heer P
L. de Gaaij Fortman, zoon van den
bekenden predikant van dien naam te
Amsterdam, vroeger Indisch ofFicier, en
daarna achtereenvolgens burgemeester
van Bunschoten en Ridderkerk. Hij is 17
jaar en behoort tot de Anti Rev. partij
HET HERSTELLINGSOORD BIJ EDE
Het relletje van den Centr. Bond van
Ned. Post- en T.-personeel tegen de uit-
noodigïng aan Minister Ruvs' om i)ij de
opening van bovengenoemd herstellings
oord aanwezig le zijn, heeft blijkbaar den
Minister genoopt niet le komen. Hij was
er niel en oolc de Commissaris der Ko
ningin was afwezig.
i. F. WQL3XY y,h. K. J. QÜIST
LANGE DELFT 1 18.
Crêpe IVlarocaia
in gewerkte en bedrukte dessins, tevens
in alle effen kleuren.
Geweldige Sorteerir.p..
Vraagt onza Staten.
(Inges. Med.;
DE VLOOTWET EN DE GOUVERNEUR
GENERAAL.
Het lid der Tweede Kamer de heer j
Dresselhuys 'heeft aan den minister van
koloniën gevraagd:
Is de minister bereid mede le deelen,
of aan zijn Excellentie bekend is, welke
-thans de meeïirag is van den gouverneur-
generaaj van Ncderlandsch-Jndië over
het aanhangige ontwerp Vlootwet en de
daaruit voor Ned.-Indië voortvloeiende
geldelijke gevolgten? Zoo, ja, wil do mi
nister dan dit oordcel kenbaar maken
Vóór of tijdens fde op 11 Ofetobcr in ver
hand mei dit ontwerp in de Tweede
Kamer le behandelen interpellatie?
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
In de Vrijdagavond gehouden laatste
vergadering van de buurtcommissie voor de
Langeviele en omgeving werd besloten tot
oprichting van een buurtvereeniging voor do
Langeviele on de Pottenmnrkt, met het dool
om steeds bij oranjefeesten liet een o£ ander,
te doen om de feestvreugde te vorhoogen.
Een geregelde contributie zal worden vast-
gesteld, terwijl als voorloopig bestuur werd
benoemd liet bestuur dor nu ontbonden
buurtcommissie. De hoop werd uitgesproken,
dat dit voorbeeld door andere buurten der
stad zal worden gevolgd.
De Walchorsohe Ivanarievereeuiging
„Onze Zangers" organiseert wederom baar
jaarlijksche tentoonstelling met zangwed
strijd op do boide Kerstdagen, op de grooite
bovenvoorzaal van do sociëteit ,,St, Joris",
Balans alhier. Aan deze tentoonstelling is
een verloting verbonden, waarvoor de prijzen
zullen bestaan uit kanarievogels, kooien en
verdere benoodigdhoden, de kanariesport be
treffende. AIb attractie wordt aan eiken
200sten betalenden bezoeker (ster) een manka
narievogel aangeboden.
Uit Walcheren.
Zaterdagavond heeft met een der auto
bussen, die geregeld den dienst onderhou
den tussoben Wolphaartsdijkscbe veer en
Middelburg, een ongeluk plaats gehad, dat,
gezien de omstandigheden, goed is afgeloo-
pen. r f
De laatste bus in de richting Middelburg
was juist onder do gemeente N. en St.
Joosland den dijlc opgereden, die naar Ar-
nemuideu leidt, toen door bet weigeren van
het stuur de recbterwielen vau den dijk
op den schuinen kant kwamen en na nog
eenige motors do bus topzwaar werd en
naar beneden viel. Het gevaarte Icwam op
zijde te liggen; do chauffeur, dio nog de
tegenwoordigheid van geest bad alles af te
sluiten, waardoor brand kon worden voor
komen, vloog van zijn zitplaats over het dale
van do auto en kwam in hel natte gras
terecht. De 15 passagiers werden door elkaar
geworpen en bekwamen allen meer of min
der groote wonden van bet glas, want, be
halve de voorruit bij de chauffoursplaate,
is geen ruit in de auto heel. Een der in
zittenden, de ongeveer 16-jarige Rommels
uit Middelburg, bekwam een lichte hersen
schudding.
Een rijkswegwerker, die juist aankwam,
hooide een plof en daarop hevig gegil. Hij
was de eerste die hulp kon gaan halen.
Het kostte heel wat moeite om de passa
giers iu het donker uit de busi te helpen,
maai- toen dit gelukt was, werden zij bij om-
wonendon voorloopig binnengebracht. Intus-
scben waren de doktoren uit Arneiauiden en
Nieuwland ter plaatse gekomen en ook
kwam een dokter uit Middelburg met v er-
bandmateriaal, beenspalken enz. Alleen de
verbandmiddelen behoefden te worden ge
bruikt. Met andere auto's of por trein uit
Arnemuiden konden de passagierrs hun reis
vervolgen.
Was er reeds Zaterdagavond heel wat
belangstelling, Zondagmorgen kwamen zeer
vele wandelaars, wielrijders, autorijders enz.
een kijkje nemen, maai' zij die na elf uur
kwamen, visebten achter hot net. Zoodra
bet licht werd, was men van uit Middelburg
mot veel materiaal en met paarden naar
de plaats van het ongeluk gegaan. De auto,
■aarvan do kap lager lag dan het onderstel,
•erd eerst in horizontale richting gebracht
en door balken gestut. Toen werden touwen
rond de auto gelegd en zoo werd het gevaar|Uj
van boven af den dijk recht overeind ge
trokken om door vier paarden langs het talud
van den dijk tot- op don weg gehaald te wor
den. Met twee paarden ervoor ging zij', toen
naai' Middelburg. Natuurlijk had de bus be
halve de gebroken ruiten op verschillende
plaatsen schade bekomen.
Uit Zuid-Beveland.
In de Vrijdag gehouden raadsvergade
ring te Katten d ij k e weid meegedeeld,
dat door Ged. Staten de jaarwedde van, den
gemeente-ontvanger gebracht is met ingang
van 1 Oct. 1923 van f650 op f700.
Door de hoeren G. M. Timmerman eir E.
J. Folous is ontslag--genomeu als lid
den raad. j
Een aanslag in de hondenbelasting '23
had plaats.
De begrootiug 1924 weid vastgesteld jn
ontvang en uitgaaf op f38.246.205
Men meldt ons uit Hans w eer t
Het motorschip Alberdina, schipper Kistjes
komende van Antwerpen, is op do Wester-
Schelde (in het Schaar van Waaide) omhoog
gcloopen. Mot den vloed is het schip op
eigen kracht vlot gekomen.
TEGEN DE VLOOTWET.
Gisterenmiddag bad in de groote zaal
van het Schuttershof alhier een zeer
druk bezochte anti-vlootwet-vergadering
ook uit andere gemeenten van Zeeland
waren velen aanwezig plaats, uitgaande
van de afdeeling Middelburg van den
Vrijzinnig-Democratischen Bond, waarin
als spreker optrad de heer Mr. H. P.
Marchant, lid dei" Tweede Kamer. Ruim
100 stoelen waren bezet, en meerderen
moesten daarna worden teruggezonden;
De voorzitter der afdeeling, de heer
D N. van Gel der en, heette den heer
Marchant en de aanwezigen welkom. Spr.
herinnerde aan de geschiedenis der vloot
wet, o.a aan het slagen van den heer
Oud om de behandeling der vloqftfwet
te doen uitstellen, en wees op- de Schrille
tegenstelling tus^cheu bezuiniging en de
vlootwet Spr. hoopt dal geen mededee
lingen in comité-generaal worden gedaan,
daar de 'bevolking recht heeft op vol
ledige doorlichting.
Spoed is niet altijd goed Men zie
slechts naar het niel afgewerkte fort bij
Vlissingen ,liet langzaam afbouwen van
den kruiser te Vlissingen.
De vlootwet wordt iook door marine
mannen bestreden; steunpunten trekken
juist oorlogvoerenden aan. De regeering
huldigt het s tandpunt wie den vrede Wil,
bereide zich ten oorlog, maar dit
juist de oorzaak van den laatstcn we
reldoorlog. Spr. Wijst op den dwang ran
het kapitaal op den aanmaak van oor
logsmateriaal. Is er geen nuttiger werk
te verrichten dan dit? Vraagt spreker.
De lieer Marchant, met applaus be
groet begint mei een waarschuwing naar
aanleiding van een stuk in de „Maasbo"
de", die zijn rede in de vergadering te
Amsterdam onbelangrijk noemde, en hij
verzocht hen, die dit oolc dachten, weg
te gaan en hun middag beter le besteden.
Spr ging nu de geschiedenis der vloot
wet na, en wel eerst het instellen ram
een interdepartementale commissie (I. C.)
in Mei 1920, welke cbmmissie zou na
gaan wat er heslist noodig was aan le
bouwen.
De commissie heeft in' haar rapport
voorgesteld in een vlo.ot.wet liet vloot-
plan rast te leggen. In Nov. 1921 diende
minister van Dijk ecii wetsontwerp
Een middag met vrouw en kinderen
uit wandelen gaan is thans geen
uitzondering meer.
Door het gebruik van RINSO, de zuivere
zeep in korrelvorm is tie wasch thans vroeg
gereed, het werk van den waschdag bestaat
eigenlijk niet meer. Want RINSÖ wascht
het goecl 's nachts, terwijl U slaapt. Alleen
's morgens uitspoelen, meer behoeft U niet
te doen.
Koopt nog iieclen een pakje
.Cgt-. M
DU T.EVER'fi ZEEP MAATSCHAPPIJ VTAAB DINGEN.
(Ingez. Med
in, en dit werd behandeld op 6 April
1922, toen minister van Kamebcek mede
deelde, dat de vdootuitbreiding noodig was
voor liet behoud van Indië.
Oud zorgde (toen voor uitstel van be
handeling, omdat de minister naar Genua
moest Maar toen de heer van Karnebeek
terug kwam is niet; gedaan om de wet
verder te behandelen De verkiezinglen
«ui 1922 konden toch niet van invloed
rijn, want de regeei-ing mocht daarvan
niet laten afhangen, iels wal zij voor
onze onafhankelijkheid beslist nopdig
achtte.
Wij hebben in Nederland geen poliliek
kabinet meer; maar een zet-kabinel, de
politieke partijen hebben hun menschen
om een ministerie samen te stellen.
Men deed hel departement van Land
bouw vervallen, maar men kwam, on
danks hel ontwerp tol samenvoegen van
Oorlog en Marine, weer met een vasten
minister van Marine, die bleek vlootwel-
minister te rijn.
In den zömer van 1923 kwam plotseling
de vlootwet weer vopfl* den dag, omdat,
men blijkbaar bang was dat zij anders
zou beschimmelen. De heer De Geer,
minister van financiën, meende dat de
financiën van het rijk, niet toelaten liet
ministerie van marine van de bezuini
ging uit te sluiten, maar minister Wesy
terveld won het pleil en minister De Geer
moest „afvloeien". Men bleef dus de
vlootwet handhaven, en minister Colijn
was de aangewezen opvolger van De
Geer.
Minister de Vries begreep niet de ko
mende lijden Minister de Geer wilde be
zuiniging in perspectief, minister Colijn
moei nu de man van de realiteit worden,
omdat vooral de Vries niet de waarschu
wingen wilde begrijpen
Van de overige ministers is de nipn
van ophouw van óns onderwijs, ook de
man \in den afbraak daarvan, de mfaro
\au opbouw der sociale welgevving, te
vens die van haar afbraak.
De vlootwet is Voornamelijk opgezet o.m.
van de verdediging van Indië een groot,
goed geheel le hebben. Men steil zich
voor dal in den Indischen archipel een
nieuwe zeeoorlog lean uitbreken. De
hoofdtaak van de gestichte vloot is West
Java te verdedigen, dus de kern van den
Archipel. I-Iet terrein, dat men verken
nen eh verdedigen wil, is echter veel te
groet voor het gedachte aantal schepen,
en dan wil men 6 jaar doen over de
uitvoering van den aanbouw van de ge
dachte schepen, doch dan heeft men nog
maar dc helft van hel minimum, zooals
de I C. dil als noodzakelijk aangaf.
Men heeft dan alleen wal noodig is
voor de verkenning, maar nog niets voor
voor de verdediging, en voor de gedachte
steunpunten in Indië is 1-1 jaar noodig.
De commissie-Pa lijn had tot laai hel
tempo le onderzoeken, waarin de vloot-
houw moet plaats hebben. Noch de re-
geerin^, noch de commissie wist eigen-*
lijk wal bedoeld was met de opdracht.
Spr. herinner aan de anecdote, van
den Ier doodveivoojrdeelde, die aan den
koning vroeg hem een jaar uitstel te-
geven. hij zou dan koning's ezel lecren,
spreken Toen men hem vroeg waarom
hij dat deed, luidde hel antwoord, ik hjeb
een jaar uitstel en in dal jaar kan de ezel
sterven, kan de koning sterven en
ook ik kan sterven Hiermede vergeleek}
spr. hel instellen der commissie, maar
j de ezel, dc koning cn de veroordeeld^
leven nog alle drie en wij zitten er mede,
De commissie behandelde speciaal teöli
inisehe vraagstukken, al was hij haar in
stallatie juist veor een ooj'logscommis-
sie. gesproken.
Spr. wijst ook op de loekomslvven-
schen der I. C, die spreekt van slagsche
pen, van ophemen van Sumatra bij het
te verdedigen grondgebied.
Men zegt dal men voor de keuze
alles of niets staat maar dit noemt spr.
onwaar. Men bouwt geregeld aah, alleen
o\er 1922 voor 12 mjllioen Spr keur/
dil niel goed. maar waarom hebben d
voorstanders dan toch een vloot wel noo
dig Men zoekl schijnbaar veiligheid te
genover een lalerc, ande(rs denkende,
meerderheid in dc Tweede Kamcf"
De steunpunten in Indië kosten een
slordige 10 mïllioen, en hel tmtaleriaal
schepen, mijnen en vliegtuigen 200 Inijil-
licen. Men wilt daarom maken éénvlool-
fom en een vfootbasisfonds
Men wil Indië 34 jaar laten be
talen voor hel bouwen van de vlootbasis-
sen.
Spr. behandelt nu de stukken uil dc
„Standaard", die ook als strooibiljet zijn
verspreid, cn noemt die stukken leugens.
Spr gaal de kosten na, en zegt, dat men
de kosten van aanbouw van de helft van
hel uiterste minimum moet betalen niet
in 6 jaar, maar in 12 jaar.
Het is als of men lekker eet op één
jaar eredicl, en den volgenden dag zegt
nu heb ik lekker voor niets gegeten
Maar als men na 6 jaar doorgaat met
aanbouw van de tweede helft van liet
uiterste minimum, dan kost het zoo jaar
het dofrftele
De marine 3»!
