*o. 234. Donderdag 4 October 1928 8W4J* .(aarjiaiig WASHINGTON EN DE VLOOTWET. Fr wordt ons gevraagd of de resultaten aan de 'WaShinglonsclie ontwapeningv- confei-entie hel niet overbodig maken aan een \ersterkitig onzer viool te wer ken. En een ander zond ons met blauwe -strepen als bewijs van instemming een artikel vin prof. D van Embden in de Tetegr., waarin deze als „perverse ethiek" kwalificeert het betoog van de V lootwetcommissiedat het ontbreken van een gevechtswaardige zeemacht in Inuië de kans doet ontslaan, dat een der eventueel daar strijdende mogenheden de hand legt op ons gebied, ten einde de te genpartij vóór te zijn. We willen daarom enkele dingen van die conferentie in herinnering brengen wal dan levens kan helpen tot voorbe reiding van de Kamérdebalten, die de volgende week zullen worden gehouden naar as inleiding van de i nierpe 11aliet- Troelsira over de Ministercrisis, en daar na ovci de Vlootwet. Toen 3 Nov. '21 het ontwerp-Vloot wet werd ingediend, waren juist in de vorige maand de uitnoodigingen rond gestuurd \oor de conferentie van Was hington. Dat ontwerp was dus geboren, althans ten deele, uit de beschouwingen van denzelfden toestand, welke ook die conferentie deed ontstaan, n.l. de drei gende spanning, \ooral tusscheu de Vereenigde Stalen en Japan in de Slille Zuidzee Die conferentie was tweeledig. Lenerzijds zouden er besproken worden de \erschillende vraagstukken van de Stille Zuidzee, met inbegrip van China. Tol die afdeeling was ook Nederland uitgenoodigd. En ten tweede zioiu er de militaire kwestie worden behandeld, waartoe Nederland niét wzs uitgenoor digd, en waaraan vijf groote mogendhe den deelnamen, Engeland, Frankrijk, Ita lië. Japan en de Ver. Staten. Nu zij allereerst in herinnering ge bracht, dat de conferentie geen ontwa pening in algémeenen zin heeft gebracht. De legerbeperking heeft men zelfs g|e~ heei builen beschouwing moeien laten. En ten opzichte van de Viool is de uit slag alleen geweest een onderlinge af spraak dier vijf mogendheden, tot stop zetting gedurende 15 jaar van den bouw van groote schepen. Ten opzichte van de kleit ere schepen en van duikbooten bleek er geen kans op een besluit tot beperking van den aanbouw, en is slecht., na veel moeite een afspraak ges maakt: dat de duikbooten niet zullen aangewend worden als wapen legen aoopv aardijschepen. Ten opzichte der Zuidzee vraagstukken en van China werden verschillende over eenkomsten gesloten, die we nu kunnen laten rusten. Het belangrijkste van deze bijeenkomst was echter een afspraak die buiten de eigenlijke conferentie werd gemaakt door vier mogendheden, n.l. Engeland, Frank rijk, Japan en de Ver. Statiën. Die vier hebben daar gesloten het zgn. FouT Po wer Treaty, waarin zij overeen kwamen om eikaars rechten met betrekking tot hun eilandenbezil en dominions in het gebied van de Slille Zuidzee te eerbie digen, bij geschil een gezamenlijke con ferentie daarover te houden, en bij aan val door een ander, overleg te plegen over de meest doeltreffende "maatregelen* Nederland \vas niet tot die besprekin" gen uitgenoodigd, hoewel ons eilanden- gebied daar het grootste van allen is. Men was blijkbaar van oordeel, dat van ons toch geen aanval was te vreezen Toch was door die afspraak de posiüie van Nederland in dat deel der wereld, „in een ander aspect gekomen", opi de woor den van Minister v. Kariiebeek in de Kamer te gebruiken. Er kon toch ge vraagd Worden Waarom betuigen die mo gendheden tegenover elkaar een eerbie diging van hun bezit in die gewesten, en doen zij dat niet tegenover Nedteriajnd? De vier mogendheden hebben dat mo gelijke nevengevolg ingezien, en to©n aan Minister van Karnebeek, die ook te Was hington was, ieder afzonderlijk een ver klaring afgelegd, waarbij ieder dier viei mogendheden de verzekering gaf „dat zij vastbesloten is de rechten van Neder land niet betrekking tol zijn insulaire be zittingen in liet gebied van den Stillen Oceaan le eerbiedigen." Dit is, naar Minister v. Karnebeek la ter in de Kamer deed uitkomen, geen garantieverdrag. „Er is noch een ver drag, noch een garantie in dien zin, da|f de mogendheden zidh voor de integriteit (onaantastbaarheid) van ons gebied aan sprakelijk hebben gesteld." Slechts i> de „staal van vertrouwen" van die vier groote mogendheden uitdrukkelijk tol de Nederlandsche eilanden uitgestrekt. Het is begrijpelijk, dal deze in Febr.< '22 geslote® afspraken zeer de aandacht trokken toen iu April '22 de, behandeling van de Vlootwel in de Tweede Kampr begon. Immers een der beweegredenen voor de voorstellen was deze dat bij een toekomstigen oórlog m dat deel der we reld voor ieder der strijdende partijen hei bezit van een vlootbasis in Nederb Indiê zoo'n groot overwicht zou geven, dat er alle gevaar zou bestaan voor een plotselinge bezetting door een van hen van een punt van Indiê, wanneer wij er niet voor zorgden niet om een ge- vechtsvloot te hebben, maar een neu- traliteitsvloot, die in slaat zou zijn om tegen onverlioedsche schending van onze neutraliteit le waken, en die althans zou tengevolge hebben, dat de mogend heid, welke dergelijke plannen inoclif koesteren, daarvoor een omvangrijke ex peditie zou moeten uitrusten, die boven dien door ons voldoend Vertraagd zou kunnen worden om de medewerking van anderen vóór liet welslagen le kunnen verkrijgen. Een geheel onverdedigd Indiê zou daarentegen ieder der partijen uit lokken om zulk een invloedrijke daad van zijn tegenstander te voorkomen, door het zelf te doen. De heer Van Embden moge een ovei- :enkomslig betoog van de Vlootwetoom- missie „perverse ethiek" noemen, omdajt er miskenning in zit van het vertrouwen in internationale afspraken, we vinden den toestand in de wereld helaasnog niet zoo, dat we dat vertrouwen kunnen deelen. In ieder geval was liet begrijpelijk, da|t de Kamer ia Apffll '22 de vraag deed, wal voor invloed de afspraken van Was hington hadden op die overweging9 Het antwoord daarop leidde lot een sensationeele schorsing der beraad slaging. Nadat enkele sprekers hel woord had den gevoerd, nam 6 April Minister van Kajneneek plotseling hel woord. Hij moest naar de conferentie van Genua, kon daarom niet verder bij het debat blijven, maar wilde reeds nu antwoorden op de bovenbedoelde vragen over den in vloed van Washington op de Vlootwet. Ten opzichte van dc afspraak inzake vioolbouw Was er z. i. niets, waarom tnlea niet met de vlootwet zou doorgaan- Imi me rs die afspraak betrof alleen een tij delijk stopzetten van den kostbaren aan bouw van slagschepen door de vijf groote mogendheden En wat de politieke sutualie betreft, ontkende hij 'niet diaL men niet minder be zorgdheid den polilieken toestand kon beschouwen nu het dreigend oorlogsge vaar voorloopig terzijde gesteld was en wij deelgenoot waren geworden in den onderlingen staat van v.erlrouwen der andere mogendheden; 'maar hij trok daar uit geen andere conclusie dan dat het nu mogelijk was den voorgestel den bouw van onze viool In een langzamer tempo te doen, zooflls de regbering ook had voor gesteld. Hij wees erop dat de andere mo gendheden nog ver verwijderd wiaren van liet afscliaffen van hun marine, en dat de aan ons gegeven verklaringen alleen tengevolge konden hebben dat wij nu met hel voorgestelde minimum konden vol staan. Daarentegen zou hel maritiem ribandonneeren van Indiê „uit eeu in ternationaal oogpunt een situatie in het leven roepen, die op de politieke ver houdingen in het Verre Oosten storend zou kunnen inwerken, en Waarvan de be denkelijke gevolgen zich te eeniger tijd zouden kunnen doen gelden"- De lezer zal zich herinneren hoe het toen verder ging. De heer Drion stelde na "die rede voering voor om eerst miet den Minister v,an builenl- Zaken verder te beraad slagen. De heer Oud stelde voor om de beraadslagingen te schorsen tot de Mi nister uit Genua zou zijn terug gekeerd Tol groote verwondering van heel velen, verklaarde Ide heer Nolens zich voor dit dit laatste voorstel, dat met 56 tegen 15 stemmlen werd aangenomen. Zoo wias in eens de Vlootwet van de baan. Naai- velen toen meenden voor goed. En het feit dat de regeering sedert dien dag, 6 April 22, tot Juli '23 niets meer oVer dal wetsontwerp deed liooren, en niets deed om de behandeling door de Kamer le doen hervatten, bevestigde die meening. Zelfs werd in hel instellen van de Vlootwet-comiirissie, die het ontwerp nog eens zou onderzoeken een poging lol uit stel gezien. En na het verschijnen van. het commissierapport in April j.l hoor de men eerst niets naders. En nu in eens, in Juli j.l. besloot zij aan le dringen op onverwijlde behan deling. leu einde de wet in '2-1 ingevoerd le kunnen krijgen Ze had er zelfs het verlies van een Minister als mr. de Geer voor over, en bovendien weet ze heel goed dat die aandrang om toch de Vloot wet in behandeling te nemen, zeer veel tegenstand dreigt le zullen ondervinden bij hel Katholieke Heel van de tooh al zoo zWaklce coalitie, temeer nu op zooveel andere dingen bezuinigd wordl. Is licl wonder dat èr nu gevraagd wordl w&t zijn jtle motieven gesveest lot die plotselinge beslissing? Door deze herinnering zal liet wel licht voor sommligen duidelijk zijn gewor- j den, dat die Vlootwet waarlijk niet aller eerst een fin-opcieele kwestie is, en ook niel een meedoen aan den bewapenings- wed^ftijd, en ook geen zuiver bedenksel van mililairisten. Maar de Kamer die erover le beslis sen krijgt, dient locli zeker le weten wat de regeering bracht lol dien plotse! ingen aandrang Er wordl gezegd dat die mo tieven in geheime zitting zullen worden meegedeeld. We zouden hel moeten ocf- biedigen, en hel is ook wel te verklaren bij zulke netelige onderwerpen: al zou hel jammer zijn tegenover hel Neder landsche volk dal nu z'oo> tegen de wel wordl opgedreven. We wachten echter die verklaring af voor we een veroordeeling durven uit spreien louter terwille van de financiën, en zeker niet omdat we zonder vleol ons gebied heler beschermen legen de el lende \an den oorlog. 9 i N M E N L A DE POSTCHEQUE- EN GIRODIENST IS GISTEREN GESLOTEN! De directeur van den Postchèque- en Girodienst heeft, na overleg met de lte- geering, besloten don Postchèque- en Girodienst in e t ingang van 3 O c tober 1923 namiddag 5.30 tijdelijk te slttilen. Een groot aantal fouten in de admini stratie van voormelden dienst is de re den die lot dezen maatregel noopt. Hel is noodzakelijk, dat die fouten eerst worden opgespoord, hetgeen thans alleen mogelijk blijkt Lij sluiting van den dienst, om le voorkomen, dal het aan tal fouten uog grooter wordt. Een con trolebureau is reeds in werking, om le Ira.hten met spoed de gemaakte fouten te achterhalen en le verbeteren Zoo dra dit bureau met zijn arbeid gereed is, kan heropening van den dienst eerst in overweging genomen worden. 'De Regeering overweegt, welke maat regelen zij zal kunnen nemen ten be- i hoeve van die rekeninghouders, die door de sluiting van den !\>olchèque en Giro dienst in ernstige ongelegenheid zouden) geraken. Voor de behandeling van daar op belrekking hebbende zaken zijn voor loopig aangewezen de Thesauri er-gené- •aal van het departement van Financiën, de algemeen secretaris der posterijen en telegrafie en de beheerder van de schat- kkstposlrekening. Men deelt van bevoegde zijde aan hel Ned. Corr Bureau mede, dat rekening houders bij den postchèque- en Giro dienst die in ernstige moeilijkheden ko men tengevolge van de beslissing, dat yóorhopig over hel tegoed bij voor noemden dienst niel kan worden be schikt, zich tot de daarvoor aangewezen commissie kunnen wenden met verzoek cm uitkeering van een zoodanig gedeelte van hun saldo, als Ier vermijding dier moeilijkheden noodzakelijk is. Zij zullen daartoe gebruik moeten nxa,~ ken van met fngang van Zaterdag 6 Octo ber a.s. op de postkantoren verkrijgbare formulieren. Slechls verzoeken waarvoor an de liierbcdoelde formulieren wordl gebruik gemaakt, worden in overweging genomen. Den rekeninghouders wordl in het be lang van een spoedige afwikkeling van zaken, dus in hun eigen belang, dringend verzócht van hel vorenstaande niet sf le wijken. MINISTER COLLIN OVER DE SALARIS. VERLAGING. De Minister van Financiën heeft het Vaderland ingelicht omtrent zijn meening inzake de salarisverlaging. Volgens Z. E. heeft de ambtenaar minder van den a Ij ge meen en financieelen druk te lijden dan welke andere salaris- en inkomentrekker ook. Immers liet nationale inkomen daal" de lusschen 192JÏ en 1923 met 1 mil liard twee honderd millioen De ambte naarsstand maakt ongeyeer één twaalfde van de bevolking uit. Hij zou dus, gelijk omgeslagen, 100 millioen minder inko men moeten hebbeu. In werkelijkheid deelt de ambtenaar (als de salarisverla ging doorgaal) maar voor 35 tot 10 mil lioen in den nationalen achteruitgang. Verder vernam liet blad, dat de Minis ter bij de tweede tien procenls verlaging wel degelijk van plan is individueel le werk te gaan en den last naar draag kracht, en dus ongelijk te verdeelen. Te laat is, volgens Z E.., ingegrepen en daarom moest nu dadelijk krachtig| worden gehandeld- De lijd ontbrak voor het opmaken van een verdeeling als Z. EJ. voor de toekomst overweegt Inmiddels meldde de „Post- en Tele graafdienst", orgaan van de Vereen, van Hooger Personeel bij den post-, tele graaf- en telefoondienst, uit goede bron le vernemen, dal het voornemen der re. geering om de salarissen van de rijksamb tenaren ingaande 1 Januari 1924 a.s. mejt 10 pCl le verminderen, niet zou wor den len uitvoer gebracht, doch dat door middel van een nood belasting 'n het te kort op de Slaatsbegrooling zou worden voorzien. (Na de bovenstaande verklaring van den Minister zelf, uit het Vaderland van gisteravond, lijkl ons echter deze inlich ting van de ,,P. en T dienst" niet waar schijnlijk. Red M. Crt. GEEN BUITENGEWONE TRACTEMENTSVERHOOGIN G I We lezen in „de Res Bode' Eenigén tijd geleden deelden wij mede, dal de Regeering besloten heeft, vvèl de periodieke verhoogingen toe te kennen In aansluiting hierop vernemen we intusschen, dal alle extra rangs- verhoogingen, die gepaard zouden gaan mei buitengewone Inclementsverhooging. op last van den Minister van Financiën; moeten worden geschrapt. Gebroken zal ook worden met liet sy- steem der automatische promoties, zon de i idflt er een vacature is of veran dering van werkkring een promotie wenschelijk maakt Aon den ietwat dwazen toestand, die aan verschillende departementen bcslaal, dat hoofdcommiezen met salarissen van f 5000 'en meer fden dag doorbrengen mét eenvoudig agendeeringswerk, wat zij als schrijver op jaarloon ook reeds deden zal een eind worden gemaakt ONTSLAG AAN GEHUWDE AMBTENARESSEN Naar de „Res. Bode verneemt, heel de regeering besloten, met ingyiug van 1 Januari ontslag le geven aan alle ge huwde ambtenaressen Dezen worden daartoe verdeeld 'in 2 groepen Groep A zijn die ambtenares sen, die reeds een minimum pensioeu hebben bereikt, en worden zonder meer ontslagen. Dil zijn zij', die 7 of meer dienstjaren hebben. Tol groep B beliooren zij, die nog niel voor pensioen in aanmerking komen en op wachtgeld zullen worden gesteld. Zij zullen dan evenveel maanden wachtgeld krijgen als zij dienstjaren lellen Verder zullen geen gehuwde amb tenaressen meer iu Rijksdienst worden genomen en zal aan ambtenaressen, die in hel huwelijk treden, eervol ontslag worden verleend. UIT DE PERS. Mr. P. Rink over oen Postchèque en Giro dienst. In de Amslelgids, een te Amsterdam verschijnend weekblad slaat een artikel van oud-Minister mr P, Rink over de ontwrichting van den postchèque- en gi rodienst. Mr. Rink wijst er op, dil de centralisatie, welke de 'oorzaak is van den verwarden toestand, doorgedreven is uit bezuinigingsoverweymgen, daar, won derlijk geuoeg, de dienst een deficit op leverde Maai- dat deficit, waaronder b.v ruim 31/2 millioen voor personeel, is op geschroefd. Had men de becijfering der uitgaven beperkt lot de tractementeu van kantoor- ambtenaren die geheel, of b v. voor de helft, doorloopend en uitsluitend voor den girodienst werken, tol de kosten van aankoop, huur en onderhoud, eventueel uitbreiding, van gebouwen, die uitslui tend voor den chèque- en girodienst wor den gebruikt en tot de kantoorbehoeften, die enkel bij dezen dienst te pas komen, dan zou de rekening van w e r ke 1 ij ke u i 1 g a v e n er heel anders uitgezien heli- ben en dan zou tegenwoordig van de ge kweekte renten, plus de rechten voor chèques, (1e samen meer dan 5 mil lioen gulden!) een niet onaanzienlijk be drag overschieten. Immers de overige posten van den girodienst direc tie'1 zijn voor 1923 geraamd op slechts even anderhalf millioen En in elk'geval zou Voor hem, die door drongen was van liet overgroot belang, 't welk de geheele natie heeft bij eén per fecte organisatie van dezen dienst, een vermindering of afschaffing der uitge keerde rente eerder in aanmerking ge komen zijn voor dekking van een be staand of verondersteld tekort, dan deze centralisatie, welke de belangen der re keninghouders in hooge male schaadt Directie en Regeering1 hebben al 1c zeer voorbijgezien, dal „de dienst" er is voor hel publiek en niet omgekeerd. Het is de gewone vergissing' van de Burea tie, een ongezonde plant, die welig bloeit in ons goede vaderland. „Ik zal nulde legio bezwaren, in tal van ingezonden en redactioneele artikelen der ■pers uiteengezet, hier niet resumeeren of in rubrieken gaan indeelen Ieder lieefl hel leed aan den lijve ondervonden. Het geloof in de betrouwbaarheid van ambte lijke verzekeringen, heeft een gevoeligén schok ondervonden 'Het vertrouwen in hel verstandig beleid der overheid is be langrijk gedaald. De blijkbare onverschil ligheid, waarmede men de ellende van de rekeninghouders bejegent, lieefl diepe ergernis gewekt Maar laat ik nu ten slolle 'één van de grootste bezwaren legen de centralisa tie naar voren brengen, een bezwaar, dal op z'ichzelf reeds, afgezien van ai hel an dere, moet nopen ten spoedigste op tleri dwaalweg terug te keeren, Hel ls nu op de nicest overtuigende wijze gebleken, dat bij stagnatie, 'door gebreken aan machines door moeilijkheden met perso neel of door welke andere oorzaak ook, alles over het geheele land, stil staat of in de war loopt Bij bran d kan alles verloren gaan. Genoeg om te be grijpen. dat dit subtiel bedrijf zich met leenl tol de doorgedreven centralisatie. De. decentralisatie is liier juïsl datgene, wal den „meesten waarborg oplevert voor ongestoorde bevrediging' van de rechtmatige wenschen van hel publick op dit gebied En daarom beter ten halve gekeerd, dan len heelc gedwaald' Ua Stao en Pfiwincta. Uit Middelburg. De Jubileumklok op den Seisweg a I- li i e r heeft ondervonden wat onze lieve jeugd vermag' We zullen althans maar eronderstellen, dal het de jeugd is. Want er heeft zich niemand aangemeld, dia de feilen heeft zien plegen, zoodat men de daders niel kent. Eefst is de vorige week Zondag de wijzerplaat met modder begooid op ge vaar af. de kostbare geëtste plaal le ver nielen. Toon is er de vorige week Dins dag een louw over de klok geworpen cn daaraan is getrokken of geschommeld of zoo iets. Men vond althans de afgebroken uiteinden over de klok hangen. Maar li<jt gevolg was, dal het uurwerk ontwricht Was. Men Jhetefl eerst nog getracht de klok gaande le houden, maar ze stond telkens stil, en nu heeft men haar afgenomen om haar degelijk te repareeren Is hel niel erbarmelijk' En is het niet beschamend, dal zulke dingen kunnen ge beuren 1 Wie er iels meel' van weel, zal goed doen dat eens mee te deelen Dan kan althans iets gedaan worden om her haling le voorkomen Gisterennacht is, een poging tol in braak gedaan in een loods, staande aan de Rouaansche kade bij de Spijkerbrug alhier. Het slot was met een vijl be werkt; de dader is blijkbaar bij Zijn werk gestoord o Uit Vlissingen. Ingaande 1 November worden de loonqh der ambtenaren pn werklieden der Kon Maatschappij „de Schelde" 1e Vlis- ngen mei 5 pet. verminderd. Uit Walcheren. Mei ingang van 1 Januari 1921 is aan den Rijksveldwachter brig, maj M J. Lievense te Ooslkapelle op zijn ver zoek eervol ontslag uit zijn betrekking verleend. Woensdag vergaderde de gemeente raad van Oo slkapelle in voltallige zitting Na voorlezing der notulen van de vorige vetgwiering zeide de heer Brand, inzake de wrethoudersbenoeming', dat hij, bij' of na de stemming hierover, geen aanmerkingen gemaakt had, maar wel over liètgeen voordien was geschied, en op de stemming van invloed was geweest. Daar ér voor het vervolgbndérwijs geen deelname schijnt te wezen bij de op roeping hiervoor had zidh niemand op gegeven, alleen was van drie personen oen voorloopig Verzoek ingekomen werd op voorstel van B. en W besloten dit op te heffen en de onderwijzers met ingang van 1 Oct. eervol ontslag te gevent Nog werd op voorstel van den lieer Brand besloten indien er leerlingen z'ijn die Van vervolgonderwijs wenschen gebruik 1e maken en met de onderwijf* zers over de kosten ervan kunnen over een komen -- lokaliteiten en leermiddelen1 gratis beschikbaar te stellen Een schrijven vian Ged. Sinten om voor de malariabestrijding uit de gemeentekas subsidie te verleenen werd, na eenige discussie, fde voorzliter stelde voor f 20 te verleenen, de wethouders niets, en de heer Brand f 10N voor "kennisgeving aangenomen. Eveneens werd voor ken nisgeving aangenomen de rekening der gezondheidscommissie De ge,meenlebej. grooting 1924, bedragende in ontvangst en uitgaaf f29115, werd na bespreking van enkele posten der uitgaven o a de subsidie van den aulo'busdiensl vast gesteld. Uit Zuid-Be velend. Men meldt ons uit If a ri s w-e e r t De sleepboot „Anna Jaeo'ba" is op de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1923 | | pagina 1