TWEEDEBLAD
Zaterdag 15 Sept. 1923 na. 213.
BINNENLAND.
t DE SALARISSEN DER TWEEDE
KAMERLEDEN.
Naar de „Maasb." verneemt, beslaat
bi] den voorzitter der Tweede Kamer
hel voornemen, om als de regeering zal
komen met voorstellen der ambtenaars
salarissen, aan de Kamerleden een voor- i'd&ronderteekend door Talma zou moe-
stel te doen vrijwillig lum salaris me|l' i te"1 voortvloeien.
een zeker percentage te verlagen De Alleen aan ouderdoms- en invaliditeits-
focdoeïing van dit voorstel is, om een I voorziening wordt nu jaarlijks een bedrag
grondwetsherziening te voorkomen. j van 10 000.000 ten koste gelegd, doch
Ook in de „Standaard1' stond gisteren-de tariefsherziening die deze uitgaaf ge-
avond een driestar, onder hel opschrifll heel P* gedeeltelijk zou moeten dekken,
-Een voorbeeld", waarin men o.a. licl bleel' achterwege.'
Volgende leest: 1 De redactie van het Chr. Ilist. >rg-aan
„Ministers, leden van Gedeputeerde bekent hierbij o.a., aan, in verband met
Staten, Wethouders, die maatregelen lol dio herinnering aan de bedoeling van
salarisverlaging moeten treffen, zijn ver- i 'lcl kabinet-Heemskerk van lijel Rijks-
standig ,als zij ook zichzelf in die veria- aandeel in de kosten der ouderdom.-»- en
ging betrekken. I j invaliditeitsverzekering door verhooging
Voor de Kamerleden is1 er deze mc^i- dei" invoerrechten le dekken
lijkheid, dat hun vergoeding in de Grond- „-Minder juist achten wij de opmer-
wet vastligt en er dus wijziging in de 'dn°'. daarmede de toenmalige rech-
Grondwet, met al de moeilijkheden daar-tet zijde zich zou hebben verklaard vóór
aan verbonden, ontbinding enz. voor noo- ccn protectionistische belastingpolilïek.
dig zou zijn, de verlaging dwingend le *n cd'- invoerrecht, hjoe gering' ook, ligt
(maken - i uiteraard een element van béschcrminig
Wij 'vragen echter, of men niet vrij ™or den binhenlandsChen fabrikant De
is1 een 'deel van zijn vergoeding terug C1lters van het toenmalig onlwerp-Kolk-
le storten ITet wil ons voorkomen, datman warcn echter le laag om van een
zulk een vrijwillige daad, zonder dat een NNCl kelijk-protectionistisch tarief te kuu-
nieuwe regeling daartoe dwingt, een uit- nen sP''^hcn
nemenden indruk maken zou Misschien Eti naar aanleiding van een andere op
deden allen het niet, maar dat is een merking van den heer v. I.Tsselslteijn
zaak die zij zelf moeien weten. Er is schrijft do redactie
dus niets, dal het langs heel de lijn in J „De schrijver misduiddde onze inder-
den weg slaat."
VOORLOOPIG GEEN LANDVER
UITZING NAAR DE VER. STATEN
Zooals men Weet heeft de sedert cn
daad ernstige bezwaren tegen pro t e c-
l i e, door te zeg'gen, dal wij' elke be-
scherming. (noodzakelijk gevolg van ta-
riefsverhooging) „uil den booze' zouden
j acnten Reeds jaren geleden bepleitten
■wij de meening, dal uil on.-» tarief
hol heel wal te h'plen ware, zonder aan
bepaalde protectie toe te komen"
wel tol beperking van de immigratie
voor ieder land van Europa vastgesteld In ccn vergadering van liet Centraal
hoeveel daar géboren personen per jaar Industrieel verbond heeft dc oud-mini->-
in de Vereenigde Staten als landverhui- ter Treub een voordracht geli(ouden
zers kunnen worden toegelaten. Voor over de Handelspolitiek van Nederland,
Nederland is dat getal bepaald op 3607 en daarbij volgen-s bet verslag in de N. R
per jaar. In één maand kan hoogstens 20 Crl. o.a hel volgende gezegd
pel. daarvan worden toegelaten. Spreker slaat niet op hel theoretische
Thans wordt door den Amerikaanschen rijhandelsstandpunl, dal overal en al-
consul-generaal geweld, dal er reeds lijd zou moeten worden verdedigd prac-
zooveel aanvragen voor pas-visa van Ne- tisclie overweging van de toestanden i->
dcrliandsche landverhuizers zijn ingeko- noodzakelijk. Spr is overtuigd, dal als
men, dat bedoeld aantal is bereikt voor de vereeniging He Vrije Ruilverkeer en
het nu loopende 'fiscale j'adr, dat 30 Juni dc- Cobden Club' er zich minder mee
1921 eindigt- Zelfs is reeds een deel ge. bemoeid hadden, men acel wal verder
dekl van hel aantal voor het volgende zou zijn gekomen Men moet toegeven,
fiscale jaar, dus lol 30 Juni '25 aal voor verschillende gr,cole landen in
De Amerikaansche consulaire bureaux verschillende lijden pxoctcc'lionisnie ab-
ncmen dan' ook lot Mei a s. geen nieuwe soluut was in het belang van nel land.
visa-aanvragen meer in ontvangst, wal Maar daarnaast moet men ook erkennen
inmigratie betreft dai hel een ramp is voor Europa, en
Wel worden die aanvragen nog aan- zou worden voor Nederland, wanneer
genomen voor personen tul Amerika, die wij een protectionistisch tarief krij-
lijdelijk in Europa waren; voor hen die gen Dc^e verklaring van spr is loch
dc Vereenigde Staten doorreizen naar gezien zij'n standpunt, van veel meer
een ander land; en voor personen die beleekenis dan walmeer de volbloed vrij
er lijdelijk willen vcrloeven zooals loe- handelaar hiel uitroept,
risten, zakenm'emschen. artislen, geleer- De moeilijkheid van de concurrentie
den enz. mei landen met lage valuta' is, dat wij
1 hier te duur zijn, de toonen le hoog
tm tm'evenals dc levensstandaard. Door *pro-
j teclionisme 'maakt men de kleine kansen
UIT DE PERS. v°01" I,p>'slel onmogelijk Bij een af/et-
gebied, alleen in Nederland, kan onze in-
Nic.uwe indirecteauslrie haar mallen wel oprollen. Wij
belastingen z-'ijn een natie, waarin de industrie alleen
De oud-minister van IJsselsteijn heeft tol ontwikkeling kan komen door dal ze
in de „Nederlander" - naar aanleiding wordt exportindustrie. Bij de scheep-
van eenige artikelen in dat blad Van vaar! vaart bijina iedere boot met verlies
jhr.^mr J. A Sloop van Strijcn over „in- en door protectionisme zal men de mbei-
ci recte belastingen" eenige opmcrkiii. rijkheden nog grooter maken. Spr wijst
igteu geplaatst over „wijziging van heil op den invloed daarvati 'op den scheeps-
larief'.i bouw. op de machinebedrijven. Boven-
Hij schrijft daarin o.a. het volgende I dien is een groote factor onze verhou-
„Zeker loop ik niet vooruil op de maad- ding lo< Oosl-Indiè. Kan men hier er
regelen, die de cnergieike nieuwe be- serieus over denken als in Engeland,
heerder onzer schatkist zal noodig; ach- 'waar men in 1921 de uitvinding deeKl
ten om hel budget le doen sluiten, in- van de sleutel-industrie? Wat deze moet
dien ik de stelling verkondig, dat het zijn, weet spr niet, maar geen enkel
hem niet zal gelukken hel tekort verstandig mensch zou dal voorbeeld
te doen verdwijnen, alleen door bezui- willen volgen: 33i/2 pet. voorsprong aan
oiging Nieuwe heffingen zullen noodza- de eigen industrie hoven buitenlander,
kelijk zijn, van verhooging der directe Maar voor Indiê is toeneming van Wei
belastingen kan geen sprake zijn; men' lersfh kapitaal dringend noodid, daar
zal dus tol het invoeren van nieu,\ve moei men de politiek van de open deur
indirecte belastingen of tot hel verhoo- J volgen en hoe kan men dan hjer legen-
gen va,n bestaande wel moeten over- over Indiê een protectionistische poli-
gaan De»wanverhouding, die in de laat- liek aanvaarden? Als wijl geen koloniën
ste jaren tusschën beide soorten van mid- geen exportindustrie hadden, zou lipt zoo
delen, ten nadecle der dii'öcle, is onL- erg met zij'n Door de ligging aan zee,
slaan, zal dan althans gedeeltelijk v.er- dor r onze historie, onze kólöniën zijf
«lAvijnen I wij sedert de 17e eeuw in één opgaan-
Dan zal een tariefsherziening onder dc de lijn van ontwikkeling gekomen, door
oogen m o e I en worden gezien. Men zal 'den vrijhandel, niel straffeloos kan men
dan niet mogen vergeten, dal bij de so- oaarvan thans terugkomen. Als de tex-
ciale wetten, zooals die door Talma Sver- Relinclustrie geen afzelgebid liecfl in In
den voorgesteld, op den Voorgrond stond, die, omdat hel te duur wordt voor de
dat hunne kosten uit de verhooging van concurrentie, dan zal men door politieke
het Tarief zouden worden gedekt. Toen overwegingen of alleen gedreven door
in 1912—'13 de Kamers Talma's g|roote jdc belangen van de middenslandshedlrij'-
WeUen aannamen, wist althans de toen- ven (welke zeker geen quantilé néglige.t-
malige Rcgeeringsmeci'dorheid, dal uit ble zijn, maar die zich niel moeten hc-
deze aanneming de wijziging van liet Ta- geven op het terrein van de inlérnalio-
rief, volgens het onhverp-Kolkinan 'me- nale politiek) clo verkeerde richting
inslaan. Spr kan deze mogelijkheid niet
aanvaarden vah den nieuwen minister
van financiën, want de heer Colijn is een
man van breed inzicht en durf, die
Inaië kent en onmogelijk in Nederland
zal willen beginnen met een protéi-
lionirtische politiek.
Uit Stad en Provincie.
Door den minister van arbeid is ten
behoeve van den woningbouw (premiebouw)
toegekend aan de gemeenten
O en W. Souburg, f 1200-voor 4
woningen van P. Verheul.
W o 1 p li a. a r t s d ij k, f 300 voor één wo
ning van M. ltuster.
Uit Middelburg.
Burge meester eu wethouders van Mid
delburg, vertegenwoordigd door de heeren
P. Dumon Tak, burgemeester, mr A, A.
de Veer, wethouder en mr M. W. G. van
der Veur, secretaris, zullen heden, han
delende ter uitvoering van het raads
besluit van 4 Juli i923. op de door
Hare Majesteit de Koningin gehouden
cour van gelukwensching het navolgende
adres van hulde persoonlijk aan Hare
Majesteit aanbieden.
Mevrouw,
In deze dagen, nu alom in den lande
het feit wordt herdacht, dat Uwe Ma
jesteit vóór 25 jaren de Regeering over
het Rijk der Nederlanden heeft aanvaard,
is het voor ons eene diepgevoelde be
hoefte tegenover U te getuigen van de
dankbaarheid, die ook ons vervult, terug
ziende op alle goeds, dat Uwe Regeering
in de verstreken 25 jaren voor ons
geheele Vaderland gebracht hee't.
Wij achten ons gelukkig, dat de
eeuwenoude banden tusschen het Huis
van Oranje en Nederland tijdens Uwer
Majesteils Regeering hechter en sterker
zijn geworden, en geven Haar de ver
zekering van de liefde en de gehechtheid
aan Haar en Haar Huis, ook van de stad
onzer inwoning.
Als Bestuur van de hoofdplaats van
Zeeland moge het ons vergund zijn in
het bijzonder te gedenken de warme be
langstelling, die Owe Majesteit, zoowel
in tijden van voorspoed als van tegen
spoed, getoond heeft voor het wel en
wee van ons gewest en onze stad.
Schenke God Uwe Majesteit nog eene
lange en voorspoedige Regeermg, waarbij
het Haar gegeven moge zijn zich te
verheugen in het geluk van Haar Volk
Wij verblijven van Uwe Majesteit de
gehoorzame dienaren
De Ruad der gemeente Middelburg,
P. DUMON TAK. Voorzitter.
M. VAN DER VEÜR, Secretaris.
Middelburg, September 1923.
Mei de Staats Crl. van 11 Sept. zijn
verzonden afdrukken van de statuten be
treffende de Vereen, ter bevordeing van
de verkrijgging van onroerend goed door
Landarbeiders Wederzijdvch Belang
en de Vereen. „Pro Juvemtute", beide il
hie v gevestigd
Bij de politie alhier is aangifte
gedaan van diefstal van een groote partij
appels en peren uit een boomgaard aan
den Stijfselweg en van een zak aardappe
len van 'een stuk grond aan den Nieuw-
Ipïidschen weg
De 21-jarige J G., wonende Rozen
straat W 201 alhier, die den laatsten
tijd reeds meermalen met de politie in
aanraking kwam, is thans weder aange
houden wegens verduistering van gelden,
die hij' voor een handelaar alhier ont
vangen had, toen hij tijdens de laatste
feestdagen met een wagen met bier enz
'stond te verkoopen.
o-
Uit Vlissingen.
Het voltallige gemeentebestuur van
iV liisisingcn begaf zich heden naar
Den Haag om tegenwoordig te zijn op
den cour Van gclukwenschen, in ver
band mei hel jubileum van H. M.
«Koningin
- Dank zij hel mooie Septemberweer
zijn in de Week van 8—11 Sept. te VI i s-
s i n g e n fnpg 23-15 baden gbnomen,
waarvan in hel gewone had 1018 door
heeren en G95 door dames, en in het
vollcsbud resp. 396 en 206.
Hel Engelsclic Blad „Shipbuilding
and Shipping Record' van 6 Sept. is vol
lof over de ontvangst van de Engelsehc
(Scheepsbouwkundige ingenieurs in ons
lajnd
„Van hel begin af, zoo schrijft hel
blad, voelden wij de gasten 1c zijn van
onze N'ederlandsrhe collega's. Het L in
derdaad moeilijk een juiste beschrijving
1e geven van de edelmoedigheid der N'e-
dorland'-che gastvrijheid Zij. die Neder
land en zijn inwoners kennen, zullen
Izich een idee kunnen vormen, van de
goede zorgen waarmede onze kleinste
'wenschen voorkomen cn zeker ver\"uld
Werden Wij betraden den Nederlandr
«schen bodem, Uoen wij den speeialen.
trein verlieten, die ons van Londen naar
Folkestone bracht De directeuren van
de Stoomvaartmaatschappij „Zeeland'
hadden alle maatregelen genomen, om
het ons gemakkelijk te maken en nau
welijks waren wij Foreland gepasseerd
of'het eerste deel van het talrijke gezel
schap nam plaats aan den lunch, als
gasten van de maatschappij
Dank zij de bewonderenswaardige en
imoeitevolle wijze waarop de ontvangst
(commissie de voorbereidende schikkin
gen had getroffen, had men geen zorg
voor de bagage, die zijn eigen plaats
aan boord scheen te vinden en automa
tisch naar dc respectievelijke hotels
scheen te worden overgebracht.'
In bedoeld nummer, dat een uitvoerig I
verslag van het gesprokene ter vergade-
'ring1 en van de door hun gemaakte toch- i
ten bevat, komt tevens voor een goed
geslaagde foto genomen van hel gezel
schap vóór hel Badhotel te Domburg
tijdens de uitvoering van hel Zuid-Bcve-
lajidsch Ivoor
In hel nummer van 13 September ko
men 17 kieken voor van de reis naar
Nederland, waaronder een van enkele
der gasten tusschen de DomburgsChe
|séhoonen en een van het komen dei-
bezoekers op het terrein van „Dc Schel
le Vlissingen Op een derde ziet
men een paar deelnemers aan den tocht
wandelen op hel terrein juist onder het
in aanbouw zijnde stoomschip „Slamat"
Een vierde kiek geeft een groep reizigers
aan boord van de „Prinses Juliana'
waarmede vele als gasten van de „Zee-
laud" de thuisreis maakten
o
Uit Zuid-Beveland-
Vi ijdaguiorgen hadden te G o e s de
feesten der school kinderen plaats op
Klein Frankrijk De kinderen deden spel
leljes. waarvoor allen een prijsje als aan
denken kregen cn werden geiracteerd op
limonade cn koekjes
Des middags vond den intocht plaats
van prins Willem III. den latere Koning-
Sladlioudcr, aan welken optocht ruim 100
personen dee Intomen Hel geheel -tond
onder leiding va» majoor J J. v «I
Berge
Aan den Ganzepoorl werd de Prins
toegesproken door den raadspensionaris
en ontving een verzegelde beker met
ducalen
s Avonds waren er con!cerleu op de
Groote Markt en de Bceslcnmarki
De feesten werden besloten met eén
schitterend vuurwerk op de Groote
Markt i
F.|f frvaren duizenden bezoekers in de
stad uit geheel Zeeland, we merkten veel
dc Walcliercrsche drachl op en ook
waren er uil het land van Axel
Dc feesten als geheel zijn prachtig ge
slaagd
AVo hadden erop gerekend een uit
voeriger verslag éaii de Goesche feesten
te kunnen plaatsen Het is échter anders
gegaan dan wij dachten, en wij kun
nen slechts aan de Goesenaars onze ver
ontschuldiging aainlbieden dat wij builen
onze bedoeling, aan hun feest niel ineer
plaats hebben kunsten wijden - Red.
Donderdagmiddag brak brand uit in
de schuur van den landbouwer O Dellaert
te Wes tdorpe waarschijnlijk doordat
'vonk van een Uozscömacbine in een hoop stxoo
terechtkwam De brandweer kon wegens ge
brek aan water weinig uitrichten, zoodat zoo
wel de gebouwen als een groot gedeelte van
den reeds gedorschten oogst, motor on dorscli-
machine verloren gingen Ook eenigo duiven
kwamen in de vlammen om. De schade is aam-
zienlijk, daar de gebouwen slechts laag, de
oogst in het gc-hhel niet verzekerd was
Uit Zee uwsch-V laan deren W
Donderdagavond 10 uur is, vevmoc-
delijlc tengevolge van hooibroei de groo
te landbouwschuur van den landbouwer
de Smet te Aardenbur<g afgebrand
Eenige paarden en vee werden gered;
vijf varkens kwamen in de vlammen onr
Verzekering dekt gedeeltelijk de schade
APOTHEKEN.
Zondag en de nachten der volgenjle
week, zijn de volgende apotheken ge
opend
Middelburg M I van Pienbroek
Vlissingen S J. Engering, Hendrikstr.
Goes L la Porie
KlINST EN WETENSCHAPPEN.
E o n u a'r d r y k s k u n i ge ver a-
m cling
De bibliothecaris der Provinciale Bi
bliotheek schrijft ons
Op 13 Mei j I. overleed dc lieer N
Verhuist, lid dei* firmi Luleijn en Co. 1e
Middelburg. Slechts kotten lijd voor zijn
dood had h ij Middelburg verlaten, waar
hij zijn 'gansche leven had gewoond en toe
werkt. maar waar toch maar weinig men-
schen Wisten, dit hij. die met zijn broer
langen tijd de bierbrouwerij „de Vijf
hoek" bestuurde, en dus lieelcmaal za
kenman was, een zoo g oole belangstel
ling voor aardrijkskunde en land - en vol
kenkunde h id Dal bij al den tijd. dien liiji
daarvoor vrij kon maken, gebruikte, om
zijn kennis op dit terrein van wetenschap
le vergrooten En zeker nog minder van
zijn studgenoolcn wisten, welke koste,
lijke verzameling hoeken by belrcff nde
die vakken in zijn bibliotheek had bijeen.
Na zijn overlijden hebben zijn kin-
gebraehl
deren de goede gedachte géliad. om de
boekerij vin Wijlen hun Vader fian de
Provinciale Bibliotheek ten geschenke
aan te bieden Zij hebben daarmede de
nagedachtenis van hun Vader zegr ge.
éerd, want daardoor blijft de verzameling
der keurig onderhouden boeken bijeen,
maar wordt zij ook gel>ru,ikl ten dienste
van hen, die een gelijke belangstelling
hebben, als hij zelf «leeds heeft gehad.
De boeken zijn nu in de Bibliotheek op
genomen, en, voorzien van de aanwijzing,
dat zc afkomstig zijn uit de bibliotheek
van wijlen den heer Verhulst, zullen zij
door anderen gebruikt, spreken van den
ijver van een man uil dc zakenwereld,
die zijn lyd gebruikte, om zij'n blik te
verruimen en kettnis- Ie nemen v in al
wal nabij cn m de verte gebeurde
Aan de kinderen van wijlen den heer
Verhuist brengen wij hier gaarne onzen
hartelijkcn dank voor deze vriendelijk"
beschikking
In dc uilleeukamer der Bibliotheek
is een lijst van aF-de boeken op ?le ge
wone plaats aangebracht. Ter kenschet
sing van de veraminjilimg volgen hier
eenige titels Allereerst eenige van Vh-
minarionó bekende werken Astronomie
populaire; De wereld voor de schepping
van don meiijsch. Het vergaan der wereld.
Dan van F Rntzel Vól kerkuil,do en Die
Frde l'it dc verzameling reisverhalen
noemen wij de volgende werken van
Sven Iledin T'.iiiiMiunalrju. Zu Land
nacli Indien, Jun Herzen von A.sien, Dureh
Asicns Vüslcn Vervolgonw Nanscns In
nacht en ijs, de verhalen van St;mle\
Afrikaansclie tochten en de reizen '.an
Therese von Bruyern en, Th Kocli Grim
berg in Amerika Een belangrijke
plaats in de verzameling noemt
dc serie \ngew indie Geographic
in. een collectie werken op ero-
nomisehgeographisch gebied Hierin
komen voor monographièn over Mexico,
Peru, Argentinië. Marokko., Syrië, het
Panamakanaal, enz. Een serie fraai ge
ïllustreerde boeken zijn dc Volksböcher
der Erdkunde Over onze éigen koloniën
noemen wij hier vin Mr. 11 A Lorenlz
Fcuige maanden onder de Papoea.s; Zwar
te mensclien. wille hergen Fraaie wer
ken over de vroegere Duilschc koloniën
ontbreken u\i|et Vin dc tijdschriften
noemen We een complete reeks van de
Deutsche Rundschau für Geographic. Lit
de verztijnfeling op het gebied der na
tuurlijke historie de 13 deeten van
Brehms Ticrlcben cn op hel gebied der
historie Helmolls "W'eltgeschichte
Do rum© vau Hoogelande
Men schrijft, ons:
Wanneer mon den Seisweg opwandelt ziet
men, even voorbij do hofstede Driewegen ter
linkerzijde gekomen, in de verte bet sil
houet. van de ruïne van Hoogelande zich
tegen do ludit afteokenen Iloog hoven hel.
omringende hakhout, steekt de triomfboog
van de voormalig© kerk van Hoogelande uit;
de daarachter gelogen fragmenten van het
cboor echter zijn daardoor aan het oog ont
trokken In den laatsten tijd vertoonde de
triomfboog onmiskenbare teekenen an ach
teruitgang De hooge spitsboogdoorgang zak
te ©enigszins door, en de gaten in den muur
boden aan do vernietigende werking rler
ongunstige weersgesteldheid vrij spel Door
de Provinciale Schoonheids- en Arcliaeologi-
sche Commissie gewezen op het gevaar,
dat dit monument bedreigde, heeft de am-
.bachtsbeer van Hoogelande, de beer 1' W.
iM IToegen van Hoogelande de voor het
I behoud noodzakelijke herstellingswerken on
der toezicht der commissie laten verrichten,
waardoor de belangrijkste der di'ie Wal-
chersche kerkruïnes voorshands voor verder
verval is bewaard. Naai- aanleiding hier
van hebben wij getracht, zooveel mogelijk
de geschiedenis er van te veconstrueovenveel
[is er nog duister, doch uit enkele oude
j stukken, bewaard in hot, Rijksarchief in Zee-
1 land, zoowel als uit de bcstudeering van
j het, materiaal, waaruit de nog bewaarde mu
ren z ijn samengesteld, is het mogelijk het
volgende op te maken
Het gebouw is gesticht in 1189 niet
