208.
Dinsdag 4 September 1923
166° Jaargang
JUSILEUM-NUMMER.
BiNNENLANU,
Uit Stad an Provincie.
Bij dil hummer behoort ee* Bijvoegsel.
Als bijvoegsel tot ons nummer van
beden wordt aan de abonné's van ons
blad toegezonden een Jubileum-Nummer
op speciaal papier, bevattende verschil
lende portretten van Koningin Wilhel-
minn, ait vroeger dagen en uit dezen tijd;
benevens een overzicht van de meest
kenschetsende gebeurtenissen, geschre
ven door dr. C>, te Lintnm, denzelfden
geschiedschrijver, wiens jongste werk:
„Nederland en de Indien in de laatste
kwarteeuw", wij onlangs met waardee
ring aan onze lezers konden aanbevelen.
Medelezers, niet-abonné's, kunnen, zoo
lang de voorraad strekt, een exemplaar
van dH Jubileum-Nummer bekomen,
he&aij aan het Bureau van oas blad
tegea betaling van 10 cent, hetzij
door toezending van 10 cents in post
zegels aan de Administratie van ons blad,
met duidelijke opgave van adres.
Te Vlissingen kunnen exempla
ren verkregen worden bij onzen agent
F. LANDSMAN, St. Jacobstraat.
DE DIRECTIE.
DE .SALARISSEN
VAN BOVENAF.
Vato zee*! verschillende zijden wefd ons
schriftelijk en mondeling de opmerking
gemaakt de ambtenaren die. zelf voelen
dat ook zij een offer moeien [brengen,
zondek* gemakkelijker daarin berusten,
wanneer die vermindering! bovenaf be-
gob, ook bij' de Koningin en bij de ICa-
merledeto.
der en voor de Prinses van Oranje, te
Icrdubbeleto En rij motiveerde deze
voorstellen met een verwijzing naa*1 de
Verminderde draagkracht van het geld,
Toch echter de ontwerpen in de af-
deelingen der Tweede Kamer werden be
handeld, werd dpor vele leden betreurd,
dat het voorstel der Commissie itazóke
het Inkomen der Koningin niet was over
genomen. En aan dien wenseh is de
Regeerihg in haar Memorie van Antwoord
tejgtemoet gekometo Ze erkende dat niej
mfndcr krachtige argumenten pleitten
voor het Inkomen der Koningin, als voor
dat der atodere Iedjen van het vorsten-'
huis, eh stelde dus. voor .het inkomen
der Koningin te bepalen op 1.2 millioen
Er was/ nog iets anders bij gekomen
ook In die dagen was voor het eerst se
dert het begin van dew oorlog weer een
gala-ontvangst noodigi geweest, n.l van
den Kroonprins van Japan. En we herin
neren om nog' uit die dagen de op
merking dat de kosten van die ontvangst
te Amsterdam zoo oneindig veel grooter
waren dan vóór den oorlog En dat bleek
ook mee te tellen.
Want toen den 9dcn November het
betrokken artikel in de Tweede Kamer
in openbare behandeling kwam, nam
vooraf Minister de Ruijs de Beeren-
briouck het woord voor het doen van de
volgende meedeeling (zie Hand. bl 379)
,.Het is H. M. de Koningin door de
ondervindiug van het ai'gcloopen jaar
gebleken, dat H M. aan den wensch
van het kabinet en aan den wensch
van het volk gehoor geeft, wannéér
bij ontvangst van vreemde vorsten en
bij bezoeken in het eigen land weer
een staat wordt opgehouden, nagenoeg
overeenkomende met dien welke in
deze vóór 1911 gebruikelijk was. Dien
tengevolge is de Koninjgin tot haar
groot leedwezen genoodzaakt af te zien
van haar oorspronkelijk standpunt om
de uitgaven aan het voeren van den
Koninklijken staat verbonden, de per
ken waarin zij de laatste jaren ge
houden zijn, niet te doen overschrij
den. Het is intusscheii het voornemen
van de Koningin om slechts met
in achtneming van de grootst
mogelijke zuinigheid te put
ten uit het bedrag, waarmee hel inko
men der Kroon volgens het door mij
bij Memorie van Antwoord gedaWe
voorstel wordt vferhoogd".
Er is toen door den heer Marchaut
betoogd, dat een dergelijke meedeeling
tte kwestie blykt iooZeOT velei ge- ~dc doonlijke "„ton,,, VYin
verben dal hel gtoenat-ht .s Koni nie[Jdoor dc Grondwnt ge.
*8 loe le l.chlen hoe het daarmee ,oorIooWe beillvlocdillg w de beraad-
slagingen der Kamer was. Een door hem
onlda',T V** in dien geest voorgestelde motie ran at.
BchiUehde opmerkingen gebleken is, hoe k2g
onvolkomen zeer velen op de hoogte z.jh slMnman $ol.worpen
van mt er m de Kamer bij' de verhoopng Ho( verhoogiI^OTW 2ei, ,,erd a!u,.
van het kalaris der Koningin gesproken, mcn :mef 31 stemmen.
meegedeeld en gedaan m. En dat m ook ,"En berinncre,f oas ook dal kor! na
geen nondcr want dat gebeurde bij de m de „ieuwe Grondv®t
behandeling der Grondwetsherz lening m k j££ht kwa!,„ UxmsreAoo-
den herfst van 21 en w weten maar, y.m nM,
al te goed hoe onverschillig het pu- 1
plick toen ten opzichte van dat onder- Wo vermoeden, dat verscheidene om
werpwas He is aheszins verklaarbaar lczers na he't vernemen van de bo
dal de bijzonderheden over dat salaris „enslaando bijzonderheden, in zich, zelf
f éd ^onmSln oolv niet overal zijn doo - ?ïliien zeggenja, in die omstandigheden
Igjearopgen. zou ik er ook voor gestemd hebben.
De .toestand was zooVolgens de yo- wiJ meenen dat zlJk een ver-
rige Grondwet genoot de Konang, hehalve hot iokomen der Koningin
de mlyomsien uit het Kroondomein, oen one6llM gewettigd was, en dal de te.
ïijtankomen, svaavran I bedrag bjj elke !taJJd ,oen dooa sociaal.d,,mocralen
troonshekl.mmlns door de wel werd vast- vdj,inni democraten geboden logen die
gesteld Na de ireonsbekllmming van Ito- ïe;!,l00giDg, in schrille tegenstelling stond
ningan Wilhelmma is dat bedrag bij de met he| k Zurmée juist die pai-
iBfli) Ofin" vastgesteld op loc„ iedere andere salarisverboo-
-vllU i ginir (goedkeurden, behalve dan daar waar
Dat w-as geen bedrag voor persoonlijke ,c 5 WI'iden ,m
vertering, ais men het zoo noemen wl, Dal bel ïers^djg is geweest om die
want de Koning heeft daaruit le betalen v.crboogin(( vast te leggen in de Grond-
de koslen van zijn hofhouding met inbe- ïuUea zo|,en En het onver-
grip van het zeer omvangnjke porso-s,aodi m, aUe„ t
neef, en ook met inbegrip van de kosten om vermindering Een Grondwet w-
vah recepl.es, feestelijke ontvangsten; allderl men nu „J,niel 200 gemak-
kciijk als een ge%vone wet.
lh dat bedrag kwam geen verandering, Wellicht was het ooklboto- geweest om!
toeta m en na den oorlog letterlijk alle:, dic representatiekosten «n afzon-
kosteta maar ook alle salarissen meer of derlijken «^jetposi te maken
mrnder naar hoven gingen. Een der de loBB^ di6 de
volgen van die mteondermg voor he Konin in Jdeed biJ monde vln^Minisler
rijfcinkomen der Kotnngm was dit, dal Bim;sdat me de gr-octst tolahfclijke
■t hofpersoneel slechts een schamele sty. ruiaii,beid ui| dal meerdere hediï; zou
hoogmg ton wolden gegoven die ver Nie,nand heeft hel redht om de
achlerslotid bij de verhoogmgen, toen ge- h(heid raa diè teezeg^ng' in twijfel
boten door werkers m het particuliere trekken
bedrijf eto ambtenai'en
De Staatscommissie, die de Grondwets
herziening voorbereidde, had daarom in
haar, voor-otolvverp de bepaling opgeno-
meta, dat de Koning, behalve de domein-
itokomls'ten, uit 's Lands leas een in
komen zou genieten van 1 2 millioen.
Die bepaling heeft de regeering nièl
ovbrgeiaomen in haai" eerste voorstel. Ze
bad daar formeele bezwaren tegen; blijk
baar deze, dal dit bedjrag niet bij de
Grotodwet werd vastgesteld, maar bij een
gewone wet. De regeering t|oonde ech
ter wel te begrijpen, dat er reden voor
was voor een verhooging, want zij stelde
wel v;oor de bedragen, die in de Grond
wet "werdeto genoemd Voor het onder
houd der zomer- en winterverblijven,
■voor het inkomen van de Koningin-Moe-
Onze Koningin heelt waarlijk in de
laatste jaren herhaaldelijk getoond, dat
zij haar Staal van leven niet onnoodig op
drijft.
Over de Kamerleden in een volgpncj.
nujramer.
I>E ZOMERTIJD
Hel Staatsblad no. 413 zal een Kon
besluit van 21 Augustus j.l. bevatten, be
palend dal dc vervroeging mtt een uur
van den Wettelijketo tijd, z;h eindigen den
zevenden October.
HET SCHOENENWETJE
Naar het Alg Neder! Corr. bureau te
Gmvenhage verneemt, bestaat bij de
regeering het voornemen een wetsont
vverp in te dieneji tot tijdelijke verlenging
van denv termijn, waarvoor dc wet tot
lijdelijke beperking van den invoer
schoenwerk van kracht is,
VERLEENING VAN GRATIE
In de Staatscrt. van 3 Sept. is afge
kondigd het Staatsblad no 123, bevatten
de het besluit van den 29sten Aug. 1923,
houdende bepalingen tc-r verleening van
gratie ter gelegenheid van Ilarer Ma
jesleit's 25 jarig Regeeringsjubileum van
veroordeelingen op grond der wetten van
3 Augustus 1914 (Staatsblad no 3(4) en
van 31 December 1915 (Staatsblad no
5331, zooals deze laatstelijk gewijzigd zijn.
NED. SCHOOL TE BRUSSEL
De berichtgev&r le Brussel van hel
„Hand." meldt dat de opening van rie
Nederkindsche School aldaar officieel is
vastgesteld op 15 September. DrDe
Visser, de Nederlandsclie Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
zal de plechtigheid bijwonen
In onze mededeelingen betreffende liet
Zeeuwsche album aan H. M de Koningin,
is een storende fout geslopen. Er is geen
sprake van een ge ventileerden rand,
doch van een gepoiotilecrden rand
Uit Middelburg.
Op den eersten avond, vanwege het
Prov. Zeeuwsche Comité tot leniging van
den nood in Duitechland in don Schouw
burg alhier had de film, die het. ver
zenden van een draadloos telegram gaf, veel
succes. Het goheele proces van "t oogen-
blik, dat het telegram te Berlijn werd af
gegeven om naai- Amerika te worden geseind,
het doorsturen naai' verschillende afdcdlin-
gen, en van het greet draadloos verzend
station Nauen mei reusachtige antennes voor
transooeonische verbinding, het werken
in zoo'n station, het voortplanten der ge
luidsgolven tot aan het station van aankomst,
het gaf alles, dank zij mede de duidelijke
explicatie van den Ir. Odinot, een inzichft
het principe der draadlooze telegrafie,
die zich in de toekomst steeds meer en meer
I uitbreiden
Jammer, dat het concert, dat le Konigs-
wusterhausen gegeven wei-d, door luchfcsto-
ringen niet goed tot zijn reoht kon komen,
waren de enkele melodicn, die wij op
konden vangen, voldoende om in bewondering
te zijn over het feit op zoo'n geweldigen af
stand muziek te kunnen hooren. Het on
weer, dat in de lucht is blijven haugen,
bemoeilijkte echter een zuiver overbrengen
Later, bij muziek van een Fransch station,,
ging het wat beter
Do mandolineclub „Sernpre Avanti" hield
haar naam met aardige stukjes uit haar re
pertoire boeghet was een goede 'afwisseling,
alsmede het interessante Pathé Journal, dooi
den heer Smits welwillend voor dozen avond
Evenwol was de demonstratie eeu teleur
stelling voor het Comité, dat niet op zulk een
tegenwerking van de luchtgeesten had gere
kend Het heeft dan ook niet durven door
gaan, en deelde ons mee. dat de overige aan
gekondigde demonstraties niet zullen
plaats hebben
Dc commissie voor den Yeersclien
Singel en den Veerschen weg deelt ons
mede. dat beide wegen zullen worden'
versierd; eerepoorten zullen worden ge
plaatst op den Yeersclien weg m bij de
Koepoorlbrug. Alles wordt op Woens
dag 12 September verlicht. Zaterdag 15
September heeft voor de kindereu uit de
buurt, waaronder die uit Kinderzorg op
de weide van den hoer Stroo aajn den
Veerschen weg een leest plaats, he
staande uil wedstrijden met versierde
fietsen, houtjes rapen, mastklimmcm
nnsUoopen, hindernisloopen, zakken-
loopen, koekliapen, 'kaars uil liet water
happen.
De feestelijkheden worden opgeluisterd
door hel muziekkorps van den Hout
handel Walcheren
Dc kinderen worded gelracteerd.
Velen zullen zich nog wel de mooie
en belangrijke historische film „Madame
Dubarry", spelend in den Louis XV-tijd,
herinneren Vanavond, morgen- en Don
derdagavond wordt deze in den Schouw
burg en in de Electro-Bioscope alhier
ophieuw vertoond. Woensdagavond bo
vendien met begeleiding van het hier
zoo bekende strijkje Höfelein-BekkJer
Ech nadere aanbeveling lijkt ons over
bodig.
De commissie voor de Zondagavond-
Concerten heeft tha*ïs bepaald, dal bij
gunstig weer, het laatste concert in dit
seizoen zal plaats hebben op Zondag
16 Septem'ber.
De laatste Zondagochtend-uitvoering in
dc Abdij is definitief bepaald op 23 Sepl
- Gisterenavond ontstond juist toen
eeh der groote autobussen was gepas
seerd, een groot gat in de straat voor
de kazerne in de Korte Noords (.raat al
hier. Door de militaireto cn de politie
werd gezorgd ,voor waarschuwingen on\
het verkeer toiet in gevaar te brengen,
terwijl door personeel der gemeentewer
ken het gat voorloopig gedicht werd
Uil VI i ss i a gen
Uit Vlissitogen is, onderteekend
door 730 handteekeningen, een adfe& aan
d© Koningin verzonden, verzoekend niet
over te gaato lot vestiging van een mu
nitie-bergplaats in dc bomvrije kazerne
(De Z
Bij don gemeenteraad vau Vlissin
gen is een adres ingekomen van groot-iu-
dustrieelen cn handelaren, die er op wijzen,
dat zij vooral in dezen tijd van malaise grootj
financieel nadeel ondervinden van tie za
kelijke belasting op het bodrijf en zij daarom
dringend verzoeken die belasting in te trek
ken
U it W «lchercn
In T verslag' van den Donderdag dc*'
vorige week gehouden gemeenteraad te
Zoute lande werd gemeld, dpt de raad
zich kon vereenigen met de aangebrachte!
wijzigingen in de verordening betreffende
de gemeenschappelijke regeling van den
Vleeschkeuringsdieusl in den kring Vlis
singen Dit is echter met uitzondering
van artikel 8, waaromtrent B en Wi
eenige bezwaren naar voren brachten,
welke door den voorzitter aan den raad
werden medegedeeld Deze kon zich met
die bezwaren vereenigen, waarop ten
slotte werd besloten dit artikel als zoo
danig niet aan te nemen en hiervan me-
dedeeling te doen aan B en W. te Vlis
singen
o
U i t Z u i d-B e v e 1 a n d.
Te H a n s w e e r t zal de herdenking
der kroning gevierd worden met een kin
deroptocht, kinderspelen en tractatie
der kleinen op Dinsdag 12 dezer. Verdere
uitbreiding kan men aan bet feest niet
jgevfen, lettend op de daar ter plaatse
heers'chende malaise wegéns liquidatie
der werf.
Het programma van de jubileum
feesten te lersckc luidt
Woensdag kerkelijke herdenking in de
Ned. Herv. Kerk, de Geref. Kerk en de
Geref Gem., Woensdagavond in de mu
ziektent het Leger des Heils
Donderdag opening door herauten,
klokluiden, muziek, tractatie schoolkin
deren, opvoering historisch tafereel, alle
gorische optocht, ringrjjderij
Vrijdag volksspelen, athletick-wedstrij-
den, zangvereenigingu it voering, lcindcr-
optoclit ('s avonds met lampions Des
avonds zullen de diverse prijzen uitge
reikt worden.
Uit Zeeuwseb-Vlaanderen O. D.
Met ingang van 1 October a s. is
de heer M. van Alten te Hoek benoemd
tot commies te Sas van Gent
Ito het voorjaar besloot dc afdeeling
Schoondijke van de vcreeniging tot
bevordering van ooft- en tuinbouw in dit
gewest een Floralia le orgauiseei'en en
tooodigde daarom den heer A Hoolborsl
an Waterlandkerkje, leer aar R II B.
S uit, een lezing over plantenteelt enz
te houden
Als gevolg van een cn ander werden
een vrij groot aantal plantjes on bollen
verstrekt en op 1, 2 en 3 September
heeft de tentoonstelling plaats gehad, die
een groot succes is geworden, aangezien
ook zeer talrijke inzendingen plaats had
den van bloemen ter opluistering
Zaterdag j 1 had de opening plaats
bij monde van den voorzitter dei' af-
doeling, burgemeester Bleiker Hierbij
was hel hoofdbestuur dei" Maatschappij",
tegenwoordig en de algemeene voorzit-
de lieer van Zuij'en, kon dan ook
niel anders dan de af deeling rijn com-
plimeöt maken over hetgeen tentoon
gesteld was.
De juryleden, de lieeren Iloolhorst
voornoemd, en J Hollebrand, hadden
dato ookjgleen gemakkelijke taak om
keuze te doen.
In bijzonderheden treden over hetgeen
de tent bevatte, is hoogst moeilijk Ge
noeg zij, dat de jury niet had gedachtt'
zoo'n hoeveelheid en in zulke condi
tiën voor zich te zullen zien
Zondag gaf het muziekgezelschap
„Oefening kweekt Kunst" van Schoondij
ke eeto uitvoering op het terrein en het
aatotal bezoekers liep niel ver van de
duizend.
Mashdagavond had de uitdecliug plaatst
van de bekroningen ten (aanlioore van een
lalrijk publiek
Dit verslag zou niet volledig zijn als
van deze plaats niet een woord van gfoo-
teto dank werd gebracht voor de onver
moeide medewerking der heeren A.
Haartsen en C. Krocké. die eigenlijk de
ziel der tentoonstelling waren, en bo
vendien het terrein, dat welwillend wae
afgestaan door den heer J Butler, had
den herschapen in een kleinen plan
tentuin
ZOMERVERGADERING IN HOLLAND
VAN INSTITUTION OF NAVAL
ARCHITECTS
Zooals in hel kort gemeld werd gis
teren de eerste vergadering ^houden
van Jxi ven genoemde vereen iging in de
groote ziial van liet Grand Hotel le Vlis
singen Te halt' één werd de vergadering
gesloten Ze zal Woensdagmorgen
Scheveningen in hot Kurliaus te worden
voortgezet
De ingenieurs cn hun dames waren au
verder de gasten van de Komt Mij de
Schelde die hen eerst in het Badhotel
een lunch antooobd, waaraan zij ver
welkomd werden door den directeur der
Schelde, den heer mr 7 Smit, die door
den Hertog v*an Northumberland Ik»ant
woord werd
Na de lunch giug hel per extra tram
naar do terreinen van de Schelde, waai
met groote belangstelling werd rondge
wandeld Bezocht werden de beide
scheepsbouw loodsen, de machineii'stai-
laties, het op stapel staande stoomschip
Slamat voor den Rotterdamsclien Lloyd,
de timmerwerkplaats, terwij! ook de vet -
bandkamer niet werd overgeslagen, waar
het Röntgentoestel en dat voor het mag
netische verwijderen van staal uit de
oogen, werd gedemonstreerd Enkele
namen ook een kijkje in do kantoorge
bouwen
Sn een hartelijk afscheid vau de
heeren directeuren en ingenieur'» der
Schelde die de gasten hadden rondge
leid bracht een ex tra tram hen naar hel
station, van waar te 4 uur precies de
extratrein vertrok, die hen te 7 total" 20 in',
t© Seheveuingea bracht, waai- zij hun
tenten tol Zaterdag op slaan, om vandaar
uit verschillende tochten naar Amster
dam Rotterdam, Leiden enz fe maken.
Wij mochten gisteren nog van ver
schillende der deelnemers aan den tocht
hooren, dat zy verrukt waren over het
geen zij in Walcheren Jiadden gezien en
voor de wijze waarop alles voor hen gr
•egeld is.
Ned. Herv. Kerk.
Bedank! voor het beroep naar Bier-
liet door ds. W Reus te Westkapelle.
Geref. kerk.
Beiioepen te Axel, ds D. de Wit, te
Berlikum.
C h r. G eref Ge ut.
Beroepen le Vlissingen ds Ar Gruppe»
te Steetowijk.
•&&IST EN WETENSCHAPPEN.
KERKNIEUWS.
De Juliileumtentooustelingea
Amsterdam.
Zaterdag is er een geopend; gisteren y^u
er drie geopend, en vandaag nog een vijfde.
Gisteren heeft Minister Ruys in het niett-
gebouw van het Koloniaal Instituut- de
tentoonstelling geopend, een beeld gevend
au Amsterdam's handel, bedrijf en 'heep-
aart, inzonderheid met lietrekking tot d«
verzeesche gewesten in de laatste 25 jaar
Minister de Visser had er gister twee
oor zijn rekening genomen. In het Stede
lijk Museum opende hij eeu tentoonstelling
an Beeldende Kunst 1898—1923; gevende»
beeld van. de Ilaagsche school; do volgende
periode met Breit nor als toonaangeverde
jongere kunst met Vincent van Gogh ale
inleider; en do beeldhouwkunst
Daarna opende de Minister in hei Rijka-
museum een tentoonstelling, ingericht door
de Voreeniging Rembrandt" tot behoud »n
vermeerdering van kunstschatten in Neder
land, welke tentoonstelling de dpekon ea
kunstvoorwerpen ótaleert, in de veertig jaar
van het bestaan dezer vereeniging verkregen.
Voorts zij nog gemeld, dat Zaterdag reeds
geopend word de Bouwkunsttentoonstelling,
En dat. heden wordt geopend een tentoon-
itelling van portretten uil het Huis mi
Oranje Nassau
QNDERWIJS-
Gymhasium le Middelburg
Bij het hedeto gehouden lier-examen,
vato licl Gymnasium alhier is alsnog be-
■derd lot de 4de klasse Rakker
E? (loor hel EtogelScli voorwaardelijk).
Voorts is toegelaten lol de 2de klasse
G. B. W. Th. voto Zitzewitz.
D e R. K. K' n i ve r si teil.
Naar „De Maandagmorgenuil goede
bpon verneemt, is de datum vato de
opening der R K Universiteit op 17
October as. vastgesteld.
