&7//een
So. 163
Vrijdag 13 ill 1923
166' Jaargaiw
MIDDELBURGSE COURANT
I>E LEIDENDE
HOL HERNOMEN.
Engeland i s sedert eeuwen niet gewend
'gpMeeai in zijn buitenlandsche politiek
achter onderen aan le loopen Daarom
wals het te meer opmerkelijk, dat het
van den wapenstilstand af. Frankrijk de
baofc Itiet sjielen in de Entent©. Wel nu
en dan niet verzet van Engeland; m®ar
ten slotte deed Frankrijk steeds wat het
wilde. En toen het verschil van mete
ning beel erg werd, n.l. met de Roerbe
zetting, bepaalde Engeland zich' tot e©n
rol van onthouding.
Daaraan is nu een eind gekomen, door,
de gisteren afgfeleigidc Engelsche regee-
ringslverWaring, in dit nimimer onder
Buitenland vermeld
Dramatisch is de verklaring niet. Ge
wichtige verklaringen,, die dajgjen I© Voren
worden aangekondigd, zijn dat zelden
Maar belangrijk is zij wel, want Engeland
herneemt daarin zijn politiek van zelf
standig handelen, tegen de meening van
züjh bondgenoot Frankrijk in.
„Voor zoovel" het m o g e 1 ijk! i s'\
zal üugeland blijven streven naai" ge
meenschappelijk optreden, zöo verklaar
de de Engelsche reg©ering' En daarom
zal zij aan de bondgenooten "het ontwerp
van haar antwoord aan Duitscbland voov«
leggen, in de hoop dat Zij1 zullen meegaan.
Maar al zegt de verklaring het niet
met zooveel woorden de bedoeling
van Engeland is duidelijk? om tóch door
bboek eh Verkoutenen daarover zeiden,
werd 'nog versterkt door den hfeer de
Gijselaar, die het ellehdig noemde, dat|
ziji, die het financieel lot van ons volk
in handen hebben, diametraal tegenwer
ken de politiek van den hilinister van J
financiën tan te bezuinigen, ook doorj
persoonlijke bezuiniging.
Minister de Geer was het' in
hoofdzaak met deze redevoeringen eens
Maar er wan z. i geeh reden om- tegen dit
Wetsontwerp te stemmen. Bij verwerping
zou? de toestand ongewijzigd blijven, bij
aanneming wordt de toestand langzamer
hand gekarteerd-
Thans is de oude rechtstoestand, dï<?
toten afkeurt, slechts op één punt gehand-'
haafd. Al betreurt mten de aannjejming van
dit amendement, men dient, zoo zei de
Minister, het thans aangebodene le aan-|
vaarden, in de hoop, dat dp Tweede Ka
mfer liefst yiloor een initiatiefvoorstel de
gemaakte Fout zal herstellen.
Het wetsontwerp werd aangenomen z
li. stemming.
N'u uit liet oWwcrp inzake oredie,I-
garantie voor toiddenstandsbedrjjven „do
angels waren uitgelrokken" 'do uitdruk
king was van den heer Slingenbferg) was
bet begrijpelijk, dat er geen verzet van
befeekenis mteer was. Het ging er z\
st. door-
Alleen was het opmerkelijk, dat twee
katholieken, de hoeren v. d- Lande en
B I om! j o u s de schuld van de inzin-
I© gaaU, ook al'doen de andere» niet king der Hanzehankon weten aan
bllee- belastingstelsel, do arbeidsvet en zelfs
En dat ik het belangrijke nieuwe
In hoever dat oen eind maakt aan de
Entente? -
Als Frankrijk 'en België) toegeeft, zal
het een Andere Entente zijn, een onder
leiding van Engeland. Geeft Frankrijk
niét toe, dan is' het met de Entente uit'
Want een bondgenootschap, waarvan het
eene lid zelfstandig optreedt tegen den
tegenstander, en anders dan een ander
lid, is geen bondgenootschap toteer-
KAMEROVERZFCIIT.
Eerste Kamer.
1Zitting van Donderdag.
Üjdens de. behandeling in de Tweede Ka-
tater door de regooring mede waren opgte-
tootnon onder de verbodsbepaling van
uitkeering van premien hij openbare vei"-
koopiYigen en verpachtingen, dan zou er
wellicht niet zoo'n tegenstand zijn ont
staan, die nu het geheel© ontwerp deed
vallén tatet 29 tegen slechts 5 slemnien.
Want in al de mjcvoeringen van de op
positie warén de strijkgelden bij verkoo-
pfngen het punt van aanval
Zelfs1 eeh dor voorstanders, de heer
v. E tob den, drong aan op een toezeg
ging van den minister, dat liij na aan
neming van dit ontwerp zal komen met
©en novelle oto de strijkgelden hij vee
looopingen alsnog toe te laten. Spr. achttrtj
de kans», dat die novelle door de Twees
de Katofer Zal worden verworpien, niet
groot.
Minister Heemskerk kon ech
ter het indienen van zoo'n voorstel niet
toezeggen. De Kamer moest z i. zelf we-
feh of zij' het oniwerp wilde aanncfm'en.
of verwerpen.
Alleen de lieer Westerdijk S. D)
hield een pleidooi voor het ontwerp dat
ih de Tweede Kamfer zonder hoofdelijke
stemming is aangenomen, en dal zi. een
ingeroest misbruik afschaft.
Maar de ahdere sprekers haddten er
allen een anderen kijk .op.
De heer de Veer achtte de afschaf
fing van de in zet prebvic of liet slrijlc-
geld bij! Verkoopingen zeer ongtewens'oht.
Aanvankelijk had de regeering dan ook
■voorgesteld deze te handhaven. De inzet-
premie is van economisch nut, om de
onroerende goedeben tot hun waarde tej
bréngen. Door afschaffing er van zal mten
juist de economisch zwakken treffen.
En ook de Heeren d'Autoale van
H a r <1 e <n I> r o c k en B1 o to j o u s wa
ren er op gelijken grond tegen.
De heer Stoeo'nge verdedigde d,c no-
farissén tegoH liet verwijl van den heer
Westerdijk, dat zij pas ler elfder ure
toet huh verzet kwamen Dit is het gevolg
van het feil, dat de minister in de Tweenl
de Kamer in een onbdwaakt oogenhlik]
gehoor heeft gegevefn aan den aandrang
er de sfrijkgeldén in op le nemen Daar
Ook de heer v. Lahschot mfeeSidfe
dat deze zaak in de Tweed© Katoor bui-
t enge woon eenzijdig is bchandfeld.
aan onze welvaartspolitiek, - oen voor
stelling waartegen do heer S lot e mi a-
ker de Bruine opkwam1, en waartegen
Minister De Geer waarschuwde, dat
mten ortzon export niet de oud© expansie
kan hergeven door hier het leven duur
der te run kon met beperking van den ini-i
ptort.
De Kamfer bleef steken bij de behan-l
deling der collegegelden, die de beer v.
Embden afkeurde; hij Zou alleen voor|
efen evenredigheid in de vergoeding zijn.
door is het aspect dezer zaak totaal
veranderd.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Het Nationnnl Verbond van Gemeen
te-ambtenaren, afdeel ing Middelburg,
had gisteravond een vergadering belegd ïn
het gebouw „Mercurius", waar als sprekers
zouden optreden do heeren J. Dekker, voor
zitter van hot Alg. Ned. Vakverbond, en A.
Kooiman, 2rle voorzitter van hot Nat. Verb,
van Gem. Ambtenaren De opkomst was,
mede door de hitte, zoo gering, dat besloten
werd do vergadering thans niet to doen
doorgaan.
De jubileum-buurtcommissie van Seis-
strant, Seisdam, SejBplejn en Armeniaansch
Schuitvlot alhier heeft besloten, met het
oog op do grooto kosten, geen versiering
te brengen, maar een kinderfeest te nrga-
niseoren in do Touwbaan, en daarvoor prij
zen beschikbaar to stellen. Voorts zal ei
oen rondgang met muziek worden gehouden,
en zullen de prijzen feestelijk worden uitg?
reikt. Vermoedelijk zal het fee°t Zaterdag 1
Sept. worden gehouden
In oen garage hier ter stede vloog
Woensdag con motorrijwiel in brandhet
mocht het personeel gelukken door spoedig
blusschons verder onheil te v.oorkomen,
- Tor waarschuwing aan ouders zij me
degedeeld, dat een op zedelijk gebied min-
dor goed bekend staand manspersoon de laat
ste dagen rondwandelt in do omgeving var
de Koopoort alhier, blijkbaar met min
der goede bedoelingen tegenover kleine meis
jes. Reeds kwam een meisje mededeelen dooi
den man te zijn gevolgd. Men dringe er
daaroru bij do kinderen op na.n niet met
vreemde mannen mede te gaan.
Toen een onzer stadgenooten weigerde
van een meisje uit een der hier -taande
woonwagens een kleerhanger te koopen, ont
stak het kind in woede en sloeg een ruit
der woning in.
Woensdag zijn op tweo plaatsen al
hier weder twee rijwielen, die even on
beheerd op straat stonden, .geknipt"; men
z.ij dus op zijn hoede en late zijn karretje
niet onbeheerd staan.
Gisterenmiddag brak van do auto
den heer P. S. uit Kapelle op do Markt
alhier do achteras, waardoor het gevaarte
Minister Heeto'skerk was' niét °P 3 wielen kwam te staan. Men plaatste
zeer kraohlig ih zijti verdediging, en zag
dan ook liet' ohlwerp verdrinken.
Bij' de regeling van' de salariëring
van ambtenaars-Kamerleden wei'den I
eenigc scherpere opmerkingen gemaakt'
over do aanneming door de Tweed,© Ka-'
toer van het aniondenicji f-Trnels tra om
de zittende- Kamerleden uit te zonderen'
jzjoolattg zij TCahiferlid blijven
Wat de heeren d'-Vuto'ale van" Handen
de auto op eenkruiwagen, althans men
bracht dit ouderwotsch vervoermiddel onder
do as van hot moderne, en getrokken door
een paard, word de auto zoo naar de garago
van den hoor Wijtenhurg getrokken.
Do hoer J. Verhage hoeft zijn bekende
zaak van .-igaren enz. overgebracht naar 'i
pere. K. Delft G21, na dit, wat betreft gevel
on beneden verdieping geheel te hebben doen
verhouwen. Het resultaat van de verbouwing
is, dat men er n't een werkelijk zeer
fraaion gevel en Kinkel, waarvan het
interieur een «s deftiger indruk
maaakt. terwijl det keuze In jookertjee
van alle _prijzen beter tot hun recht
komt, dan in den jren winkel
Uit ing en.
Gister had tiesjngen de ter
aarde bestelling plran den heer J. W.
Jaeobze. Aan het gverd namens de loge
■,,L'a«tre de l'Oriegesproken door den
heer M. J Harts; ;amens de Mij .Zee
land'' door den hoe; .T A Mulder.
Ifet bestuurj den Yliss("ne"
sc hen Oranjebonuft besloten >le her
denking van het juim der Koningin op
bescheiden schaal ttron. Hot voornemen
bestaat, in overleg de huurtcommissios,
kinderfeesten le orjjeeren.
Uit WJherèn
Woensdag vaderde d,e raad van
Oostkapel ie jenwoordig ell© le
den. De geloofsbrjn der gekozen ver
klaarde leden weit onderzocht ©n tot
hunne toelating wj besloten
Van P de Lignyiis een schrijven in
gekomen. inhoudèr dat hij, belast met
het plaatsen van kjes rond de oude
begraafplaats, de» volgens orders en
teekening heeft ilevoerd. Na eenige
bespreking hieror werd genoemd
schrijven voor kenlgcving aangenomen.
Van Ged. Stotcijres bericht ingeko
men dat de janrweip vnn den gemeente
ontvanger vnn of ;t;m 1923 "is gesteld
op 850 gld. (nu |o gl Hierdoor en
mede door ander inkomsten en uit
gaven betreffende It onderwijs werd de
loopende rekening gewijzigd
Overgelegd wordile gpmeenterekiening
1922 bedragende, inval vangst f 32.329.53
en in uitgaaf f 27p-'4.71V2, alzoo goed
slot van f -I78l81i(j Ms commissie he
iast toet het nazien de rekeningen, wer
den door den vooritter benoefmd de|
heeren Poppe, Mn]jars en Zwemer.
Van den hidpkourneester was bericht
ingekomen dat hij opgeroepen was om
zijn militiepliehten (edurendc 10 dagen
te komen vervullen.' Reslolen werd voor
d;en tijd een plaatsvervanger aan 'te
stellen.
Verder werd medegedeeld dat hij de
i,„,„i„„ ,on lietvervoer
sehen weg, drie inschrijvingen waren)
ingekomen n. m 1 vnfï Vndr. de Kam
f 25, II. Loup f 32 50 en R. Coppoolsche
f'35, gegund aan Andr. dc Kam.
Ten slolte deelde de Voorzitter mede
"dat hem van 20 Juli tot 2 Aug. door den
Commissaris der Koningin verlof is ver
leend.
(Reeds in een deel van onze vorige
toplaag opgenomen)
hel maken van een uitbreidingsplan der I
gemeente.
U i t Z u j d-B evelan d.
- De Minister'Aan Arbeid heeft goed
gevonden dat vroeger toegekende bedra
gen voor woningbouw zullen worden uit
gekeerd aan de gemeente Hoede)-
kenslcerkc ten behoeve van Clin
muleau f 000, en ten behoeve vnn J.
J Priester t' 300.
- Naar het Huis van Bewaring te Mid
delburg is overgebracht J. 0 D, 25 jaar,!
chauffeur fe Kattend ïjkc, ter zake van I
venluistering van een rijwiel.
Uit T hol en.
Als ee'n bijzonderheid kan gémleld
worde» dal te Stavenissc in een derf
bovenlokalen der oiJonbnre school
vinkenpaar een nestje lieert gebouwd
aebter het schakelbord van liet vroé-
geve eleclriseh licht Ook lijdens de
Schooluren, wanneer daar aan 50 kin
deren onderwijs wordt gegeven, ziel men
het vogelenpaar door de geojiende ra-
mfen af- en aanvliegen.
(feor/g/ni.
/e uerpafefe/'
irjearóorgs
feua/tie/V en
ec/ifhe/cf oan
Uit Zeeuwsch-Vta anderen O D.
Dp gemeenten G r a a ut" en Lan
gen dam, C1 inge, Hengstdijk, Koe
wacht, Ro&chkapelle. Philipp'"
n e, Oostburg, Watorl andkerkje.
lJzzendijke en Hulst hebben nu be
sloten too' te treden tot de eventueel op
te richten Zeeuwsch Vlnamsche Waterlei
ding Maatschappij.
op de oranje band
Q/azen buisje75j:eryf&
(Ingez Med
Donderdag is de werkman Ed
Gijsel, werltzaam op het terrein der
«dooperij van den heer C. van EerdCi
burg Ter Neuzen door de hitte b"
Kweken
Woensdag viel te T e r e z n dc
Werkman M. Oppenmeer bij liet lossen
van het stoomschip ,,I)e Stad Zalt Bom-1
mfel" va» een lading lioul en moest mei
nwendige kwetsuren huiswaarts worden
gebracht.
Dinsdagmorgen had do 74-.jarigo riet
dekker Adu Pree het ongeluk i an de i
-(huur van den landbouwer P. Dirkx te
A arde n burg (wijk Draaibrugt© vallen.
De man kwam zoo ongelukkig te vallen, dat
hij spoedig overleed.
Besmet e 11] k e z e k t e ri
Gedurende hel tijdvak 1 tol en mot
7 Juli kwamen in Zeeland 2 gevallen v»J?
besmettelijke ziekte voor én wel 1 van
Febris tvphoidea te V 1 i s s i n ge n en 1
■an dipliteritis te Se rons kerke W
rekening in ontvangst en idtgaven aan
wijst een som van f3816 20
Dezelfde commissie bracht >slan iu
over <le rekentaft van de Nederlamifche
arbeidsbeurs te Olierbausen over
welke een goed slot
W o en stlhgm iddag vergaderde de
'rand der gemeente St Laurens. De
beer Gidconse was mjet kennisgeving)
fwezig. Na opening wensehl de. voor
zitter de aanwezige lieden geluk met
hun herbenoeming tot lid van den raad
Hij doel mededeling van een verzoek
van hel genieeniebestuur aan den Mi-
bister van Waterstaat om jiict over te|
doen gaan lot opheffing van het hililp-
postkantoor Ier plaatse
Asn hel verzoek van liet gemeente
bestuur van WijmbTilseradeol om open
bare Godslastering strafbaar te -tellen,
werd adfiaesie betuigd. Pte begrooting
1923 werd gewijzigd wegens f 300 exira
uitgaven ten bchoevfe van bet Middel
baar- en Nijverheidsonderwijs en bijdra
gen voor kinderen, die in ^ndfere.
meenlen e©n lagere school bezoeken, zoo-
fdal in lotaal de kosten hiervoor in
1923 ongeveer 1' 1000 zullen beloopen
De gem.-rekening over hel dienstjaar
11922 werd door den voorzitter over
geleed. De ink. bedragen f 21.719.72, de
uitgaven f20311 91, alzoo een vermoe
delijk goed slot van f 1377 80.
De geloofsbrieven der nieuw gekozen
aad'slcden worden nagezien en accoordlj
hevondlen. zoodat tot hunne toelating
werd besloten
Een verzoek van de beide caféhou
ders om hunne localitciten gedurende
liet tijdvak, waarin dc zomertijd geldigi
's avonds een uur langer geopend te
aoen blijven, wordt voor afdoening
wezen naar den biirgemeesler, in wiens
hsndcn dit berust. "Opgemerkt wordt,
dat do plaatselijke verordening iiivvil-
lig'ng van dit verzoek niet toelaat
Bij de rondvraag stelt de heer Boon
oor thans een beslissing te nemen of
voor hel Volgend jaar aan dc X V,
Autobusdiensl Walcheren nog wel sub
sidie 231 worden verlotend, of de tijd
niet is aangebroken oin inct hel geven
van subsidie op le houden
Een tweetal leden maken bezww
geheel onvoorbereid en zonder voldoen-
©e gegevens dit voorstel in behandeling
tc nemen Op grond van de bepalingen
van het reglement van oril© kan dus
niet lot behandeling worden overgegaan
VEREENIGING AN NEDERLA\DSCJIE
AIUIEIDSllFlICZEN.
Gisteren en heden houdt de Ver.
ccniging van Neocrlandsehe arbeidsbeur
zen haar jaarvergadering in de Sociëteit
St Joris te Middelburg
Gisterenavond werd de vergadering ge
opend door den lieer Albe r d a., voor
zitter der verceniging met een woord van
welkom lol de vertegenwoordigers
het gcmeenteheslinir, den hiU'gcmeeslei
den secretaris en wethouder den hoer
Onderdijk Spr. wees er op dat reeds
vroeger en nu \veer (le gi'oote lielang-
stelling bleek van hel gomeentehfestuur
voor hel werken der verceniging. De
verre afstand en de hongc tempto-atuur
hebben wellicht nog velen afgehouden!
om naar Middelburg le komen. Het te I
behandelen onderwerp is echter reeds
genoeg aantrekkelijk, en er was verder
geen aansporing meer noodig. Maar een
boek moet in een ooien hand. lvn nu
wordt de vergadering gehouden in Zee
land welke provincie spr. noemt eten
sieraad van ons land. Middelburg biedt
de bezoekers schoonheden uit de oud
heid, welke het gemeeiitehfest'uur zoo
goed bewaart
De burgemeester, de heer P D u m o n
Tak bracht dank voor deze woorden,
spr. is met groote animo naav deze vei*,
gadering gekomen omdat hel gemeentcbe-
sluur te goed weet welk groot werk dc
vereeniging doel cn welk Pront nut oen
frbeidsbeurs heeft Tien jaar geleden
was dc weg om arbeidskrachten le
krijgen of hen aan werk te helpen nog
zoo n moeilijke
Met groot genoegfen heeft spr. ken
nis aenomen van het plan hier tc ver
gaderen, omdat zulke vergaderingen
steeds weer andere personen kennis doet
malcen van Walcheren spr hoopt dat de
bijeenkomst *n de eerst© plaats moge
strekken Ion bate van de arheidsbemid
deling en na hot werk te genieten van
hetgeen le zien is Spr. hoopt voor den
tocht naar Domburg wat minder tropi
sche hitte en eindigt Tnet den wensch dal
do vereeniging steeds in bloei moge. loc
nemen, dal ook in hot belang is van d<
gehcelo arbeidsbemiddeling
Vervolgehs werd rapport uitgebracht
door de cotntaissie belast met het ha-
De lieer Simonie noodigt B. en W. uit zjen der rekening van do vereeniging
een opgave van kosten in ie dienen voor van 1 Mei 1922 tot 30 April 1923, welke
1922,
aanwijst van
f 11374.90 en 533 35 Mark
De rekeningen werden go'xlrK'k m'<l.
Aan hel hierna uitgebracht jaarverslag
van de vereeniging over 1922- 19-3 on
leenen wij, dat hel dagelijksch hesluu.
voortdurend reeling hield met en -
zicht op dc verrichtingen ren de ari*'nix-
beurs der verceniging te Oberhauscn. en
dal hij liet jaarlijks,Tiliezoek hlvk lal
de arbeidsbeurs voortdurend noe '»nd«
zeer moeilijke omstandigheden werkt,
doch voor zoover mogelijk haar taak zeei
■oed vervult.
In de functie van correspondent (Wc
•ereeniging in Noord-Frankrijk werd in
1922 nog niet weer voorzien
De cursus voor arbeidsbemiddeling ©n
werkloosheidsverzekering werd niet \ooi j
gezet onï financieele redenen en om aae
pvimaiivuii: voor ÜC '>])-
leiding d© gelegfe|iheid te geven. Je i-'v
sultaten van den cursus te toetse/n aan
de gerelgde mfethode
Aan het verslag der arbeidsbeurs te
Oherhausen, hierboven bedoeld, ontlee-
»en wij1, dat in het afgeloopen jaar dtoi
toestand op de arbeidsmarkt in Duitseh-
land zeer gunstig was, ,danr Duitscbland
letagevolge der lagfe valuta sterk kon
r.on<airrceron, eerst legen het einde \;»n
hel jaar kwam er verandering, daar 'le
s!nelheid waarmede de mark (taalde, le
groot was gewordch In do eerste helft
va!n 1922 zou de beurs een groot aantal
Nederl arbeidskrachteh in Duitscbland
hebben kunnen plaatsen, indien de nu-
Wo onder deze arbeiders om hjer tc ko
men werken, niet zoo zeer had ontliro-
kén. Door den woningnood konden al
leen ongehuwden worden geplaatst, en
bij deze was de lust zich in Dultsrh-
latol te vestigen al hijzonder gering
Al konden in d© eerste helft ren 1922
de meeste arbeiders ruimschoots met het
betaalde loon in hun onderhond f oor
zien, de hijna alle ongehuwde arbeiders
konden er blijkbaar niet aan gewvkinen
te troelen werken voor bedragen, die in
guldens omgerekend steeds ver henomen
de ïn Nederland gebruikelijke loonen
bloven
Inzake de bemiddeling van Dujtseli-
lahd naar Nederland wordt gemeld, dat
stoor een vijftigtal Nederlandsehe hou
wer» en leerhouWers plaafs in de Lim«-
burgsehc mijhen werd gevraaigd en deze
arheidtis bijna zonder uitzondering ■ver-
den aangenomen
Sedert 1 Januari 1908 wenlen door
■erkgevers 11073 gevraagd en was het
aaWtal plaatsingen 11752
De voorzitter bracht hulde en
dank a3n den directeur dezer beurs, den
heer Kaptoa, voor zijn wijze van werken
ondanks de moeilijkheden in het Boer-
lehied.
Alshu kwam- ter sprake de kweslié
an een correspondent schap in Frank
rijk, waarhij de voorzitter iiileenzel-
te, hoe de Franselie regeering verl^Jert
jaar gee» bezwaar had dal een verle-
gehwoordiger der vereeniging in Frank
rijk werkt, mtoar nu wvl. omdat zij meent
alleen met personen genoegen 1© kun
nen nomen, die geacrediteerd zijn hij
het gezantschap of hij het consulaat.
Toch zal getracht worden een wei; |e
vïnden, kan het niet anders, dan door
cc» rogoeringsvtertogomvoord i ger
Bij de rondvraag werd bezwaar ge
maakt tegen liet voor prae-advios geko
zen onderwerp „Psychotechniek en ar-
heidsbemidedfing' cn teren hot Iaat ont
vangen der pTac-advieze». Dit laalsie ho-
Irenrdo ook dc voorzitter, terwijl hij zei-
