No. 162
DondevdUag 12 Juli 1923
166' Jaargaiu
KAMEROVERZICHT.
Eerste Kamer.
Zitdag vail Woensdag.
Er is veel gesproken over de dienst-y
weigeringswet, die een andere wijfce van
dienstvervulling mogelijk maakt voor hen
die tegeh den ïrtilitaiixsn dienstplicht ge
wetensbezwaren hebben
Evenals in de Tweede Kamer liepen
ook hier de discussies over de vraag
welke geweteinsbtezlWaren erkend wor
den. Het wetsontwerp bepaalt zich tot
hen die niet willen dooden, en tegenover
het beloog van mevr. Pothuis-Smit
die, als sociaal-detoJocrate. ook de poli
tieke dienstweigeraars er in wilde be
trekken, stelden zich, mot den Minister
Heemiskerk, verschillende leden van
rechts'.
Opmerkelijk was het, dat de Katholiek»
senator Steger (een telefoonfout bracht
ohsj gister den naam1 Smeenge over) veel
verdraagzamer was ten opzichte der po
litieke dienstweigeraars, zoo zelfs, üat
Minister Heemiskerk er uit conclu
deerde, dat het betoog van dten heer
Steger m zijn consequenties leidt tot de
meest volledige anarchie.
Het bleef echter bij. een meenings-
uitLng zonder practisthe gevolgen, want
het wetsontwerp Werd t. h. st. aangee
nomen, hoewel verschillende leden in de
afdeel hi gen geztegü haddpn hun stein) niet
aan het ontwerp te kunnen geven, en op
intrekking aandrongen, om verwerping
te voorkomen.
Ernstiger practische gevolgen kunnen;
er voortvloeien uit de besprekingen over
het wetsontwerp tot af schaf ling der strijk»
gelden.
De heer L de Vries- (C-H.) maakt
bezwaren tegen de afschafling van de
strijkgelden, en acht het een groot, zoo
niet een algemeen belang zich tegen het
wetsontwerp te verklaren.
De heer De Gijse 1 aa r (C.-H meen
de dat deze strijkgelden eeuwen geleden
heusdh niet lichtzinnig» door onze voor
vaderen zijn ingesteld. B ijverpochtingen
vaderen zijn ingesteld. Bij verpachtingen
kunnen ze worden gemist, bij* openbare
verknopingen niet. Na verwerping van
dit Ontwerp kome de regeering terug
met haar oovsjnronkelijk. voorstel om de
strijkgelden alleen bij verpachtingen af
te schaffen.
Hedch voortzetting.
De vergadering werd te 3i/g uur ver
daagd tot Donderdagochtend el fuur, en
de Kamer ging in de ofdeelingen om'
het concepl-huldigingsadres aan de Ko-
ningin te onderzoeken.
N
DE CHR. NAT. WERKMANSBOND EN
DE PACHTKWESTIE.
In de Woensdag te Zwolle gehouden
vergadering van den Clir. Nat. Werk
mansbond werd een voorstel van de aiVI.der Koningin, werd voor kennisgeving
Koudumi behandeld, om bij' dp regeering aangenomen, evenals een verzoek om
te dringen op spoed bij de wette»bijdrage voor een betere practische
lijke regeling van het pach toon tract,'en theoretische opleiding Ie krijgen in
brengend: districtscommissies, een huur-'de bewaarschool
BINNENLAND.
DE SAMENSTELLING DER NIEUWE
EERSTE KAMER.
Nu de candidatenlijslen zijn inge-
aiend, terwijl de partij-samenstelling van
•ae Sk'ten der provinciën bekend is,
klzn er ook nu reeds uitgerekend wora
"dien hoe de uitslag der verkiezing zal
rijn, gesteld dat alle Statenleden opko
men. en dat ieder voor zijn partij stemt
De Maasb heeft dat werk gedaan en
kwam lol den volgenden uilslag
Groep 1. Noord-Brabant, Zeeland,
Utrecht en Limburg. Totaal 13 leden.
R. K. Staatspartij 9 zetels. 1. Jhr. mr.
F X. A Verheyen2. Mr W. M. van
I-anschot; 3. II. M. J. Bloinjo.us; 1. P.
W. de Jong van den Heuvel; 5. Jhr. mr.
A. F. O. van Sasse van Yssell; 6 mevr.
B. A F. P. Steenberglie—Engeringh; 7.
0 M, F. Halfinans; 8. Mr. F. Janssen;
9. Jhr. mr. L. H. L. J. van d. Maesen de
Sombreff.
A. R, Partij 1 zetel: Mr A. A. de
Veer
C H. Unie 1 zetel: Prof- dr. J. R.
Slotemaker de Bruine.
S. D. A. P 1 zetel: W. C. de Jonge.
Vrijneidsbond 1 2etel: Jhr R. L de
Mural t
(Hel blijkt dus de S. D. A P.
aijn die door het gescharrel dier ,)t™,
litieke sÜmmelingen" der Kathol,eken een
zetel minder zullen krijgen dan waarop
haar aantal haar aansprpak geeft)
Groep II. Gelderland, OverijfsEl,
Groningen en Drenthe Tolaal 13 le
den
R- K. Staatspartij 3 zetels 1. J. F.
C. Arntz: 2. P. F. H. M. Dobbelmann
3. J C. L. v. 'd. Lande.
A. R. partij 2 zetels 1 Prof mr.
P. A. Diepenhorst; 2. Dr. H. Fransseu.
C H. Unie 2 zetels 1 Mr. dr. W. A.
baron Je Vos van Steeuwijk; 2 C. E. W.
baron van Wassenaar van Calvvijck
Vrijheidsbond 2 zetels 1 Mr. H
Smeenge; 2. Mr. dr. h. van Ketwich
Verschuur.
S. D, A P. 2 zetels 1. Mr. M. Men-
dels; 2. R. Slenhuis.
.Vrijz. Dem. 1 zetel: J. P, WesLerdijk'.
Pla t telandjersbond 1 zetel H. Klimp.
Groep III. Noord-Holland en
Friesland. Totaal 12 leden
R. K. Staatspartij 3 zetels: 1. Mr. J.
J. E. Heerkens Thijssen, 2. P. J.
J Haazevoet; 3, W. Fransen Jzn.
A. R. Partyl 2 zetels. 1. W. de Vlugt,
2 Mr. J. J. Cfoles.
C. II. Unie 2 zetels. I. Mr. H. Ver
kouteren; 2. Dr. C. J. K. van Aalst.
Vrijheidsbond 1 zetel: S. v. d Bergh
Vrijz. Dem. 1 zetel: Dr. D v. Embden.
S. D. A. P. 3 zetels 1. H. Polak, 2.
mevr. W. C. B. Pothuis—Smit; 3. F. M.
Wihaut.
Groep IV. Zuid-Holland.
Laal 12 leden.
R K. Staatspartij 3 zetels 1. J J.
G. baren van Voorst tot Voorst; 2. Dr.
E. B. F. F. baron Wittert van Hoogland;
3. Prof. dri Alph. Steger.
A. R. Partij 3 zetels. 1. A. W. Iden-
burg; 2. Prof. Mr. H. Anema, 3. J. II
de Waal Malefyt.
C. H. Unie 2 zetels 1. Jhr. M. C.
de Gijselaar; 2. Mr. A v. d. Hoeven.
Vrijheidsbond 1 zetel. Mr. P. Rink.
S. D. A. P. 3 zetels 1. H. H. van
Kol; 2. Ch. G. Cramer; 3. A. B. de
Zeeuw
Totaal: De nieuwe Eerste Kamer
zal bestaan uit: 18 R. K., 8 A. R., 7
C. H. (33 rechts); 5 V. B., 2 V. D., 9
S. D. A. P., 1 Plattelander (17 links).
Het zal hun, die met de wartae,
j droge dagen s ochtens te vergeefs uitza
gen naar den sproeiwagen, groote voldoe
ning hebben gegeven dat "heden reeds
vroeg de reinigingsdienst in de voor
naamste straten door den sproeiwagen
de stof deed vastleggjein.
Sommige particulieren deden dat ook
voor hun woning. Maar men spare daar
bij het leidingwater. Er zijn nog verschei,
dene kelders, die water te veel heb
ben Men gebruike dat'
Het aantal vreemdelingen, dat be
den onze stad bezocht, whs belangrijk
meer dan de vorige week.
Uit Walcheren.
Woensdagavond hield de gemeen
teraad te Westkapelle ©en openbare
vergadering, die voor de laatstle maal
door den burgemeester, den heer Mr.
van Dusseldorp, als voorzitter geleid
werd. Alle leden waren tegenwoordig.
Er wa® thans eenig publiek aanwezig.
Mevr. van Dusseldorp had mede plaats
getaonien in de raadszaal. De voorzitter
herdacht met enkele woorden het werk
dat P. Huibrehglse gedurende 40 jaren
met nauwgezetheid on plichtsbetrachting
verricht heeft als plaatsvervanger op de
'begraafplaats. Hij' heeft nu als zooda
nig ontslag gekregen M. a. st werd be»
sloteh hem een kleine gratificatie to
schenken als huldeblijk
Een verzoek om een bijdrage voor een
gedenkboek van het regeeringsjubïleuni
tijd van 15 jaar, verband lussclien pacht
prijs en arbeidsLoon. Landen kleiner dan
een halve H.A. vallen niet onder deze
regeling. Uit de toelichting bleek, dat
de afdeeling in hel bijzonder dacht aan
de toestanden in Z -West Friesland, wat
betreft de verhouding lusschen de rijke
paohïheeren en de arine landarbeiders
Bij' de besprekingen over dat voorstel
noemde de heer Bakker deze regeling
(onaannemelijk voor de regeering Hij
diende de volgendp motie in;
,.De Chr. Nat Werkmansbond, verga
derd te Zwolle, hel ten zeerste betreu
rend, dat het rapport der Staatscommis
sie tot herziening van hel paoli(bejelil
nog niet is verschenen en van oordeel,
dat een wettelijke regeling lot verbete
ring van het pachtwezen driugeud nood
zakelijk is, verzoekt de Regeering mei
bekwamen spoed zoodanige wtetleiijke
maatregelen te treffen, waardoor luiuu
en verhuur der landcrijiqn volgens taxa
tie regel wordt, de huursom in gotcde
verhouding komt te staan, zoowel lol de
productiekosten en de uitkomsten van
het bedrijf, besluit deze motie ter kennis
van de Regeering te brengen, waarvoor
aan het hoofdbestuur de opdracht wordt
verleend.
De afgevaardigde van de afd«ehng
N i s s e, Zeeland, deelde mede, dat daar
de toestand zoo is, dat een landbouwer
bij een 10-urigen arbeidsdag f 2 pier dag,
f 12 per week verdient. Hij bewoont een
woning van den boer, waarvoor hij f 2
mtoet betalen, zoodat hij ontvangt f 10
per week.
De motie-Bakker wordt aangenomen
met algeineene stemmen
HET UEGEERIN GS-JUBILEUM EN DE
BIOSCOOPWET.
Naar de ,N. R .Cri," verneemt, is in
een eenigen* tijd geleden te Amsterdam
gehouden vergadering van den Nederr
landsclien bond van bioscoopUtheater-di-
recteure'n eep hoófdbestuursvoorstel
gediend om' in September a.s geen films
te vertoonen van de jubileumfeesten of
films die betrekking hebbten op de Ko
ningin en het vorstenhuis, en dit in ver
band met de nieuw ingediende bios
coopwet.
Een besluit omtrent dit voorstel zal
in den Loop van deze maand of dp vol
gende maand worden genomen.
Het blad vernam levens, dal de Ver
eeniging van ondernemers van publieke
vermakelijkheden, te Rotterdam, die
heel Los staat van den Nedeirlandschen
bond en waarin ook de bioscoopUliTec-
ties aldaar vereenigd zijn, absoluut afwij
zend tegenover dit voorstel staat, en er
niet aan denkt in den daarin bedjoelden
zin te handelen, welk besluit de
derlahdsche bond ook zou nemen
Uit Stad en Pmvmcie.
Uit Middelburg.
De verkoop van de bloempjes, ten
bate van het Herstellingsoord fonds van
de Vereeniging tot bevordering der Ge
zondheid in de Grafische Vakken in Ne
derland, door de afdeeling Middelburg,
op Zaterdag eh Zondag j.l., al hief ge
houden, heeft opgebracht f 273 98>/j
Eeh verzoek van P Minderiioud onl
een reclamebord aan den Noordkant van
zijp woning te mogen plaatsen, werd in
gewilligd
Op voorstel vah B. en W werd beslo
ten, naar aanleiding van een schrijven
van Ged. Staten, de vergoeding voor kan
toor aan den gemeenteontvanger op F 25
per jaar te houden.
Daarop werd een commissie van 3
leden aangewezen Lot onderzoek der ge
loofsbrieven van de gekozen raadsleden.
Bij monde van den heer B. LouWerse
werd verslag uitgebracht, waarop tot toe
lating werd besloten
voorzitter wenschte de herkozen
leden geluk met hun verkiezing en sprak
de hoop uit, dat zij steeds werkzaam mo
gen blijven in het belang der gemeente.
Den heer W Verslraate bracht liij
dank voor hetgeen deze gedaan heeft
in het belang der gempente gedurende
zijin zitting ipi den raad, en belfeurcfe:
zijp besluit zich niet meer voor een ver
kiezing beschikbaar te stellen. Hij hoop
te dal den heer Verstraaie een aange
name herinnering zal bijblijven aan den
tijd, die hij mtet den raad hooft samen
gewerkt De heer Verstraate dankte den
voorzitter voor de tot hem gesproken
woorden
De heeren H de Kam1, W. Vtersitraate
en Huibr Cjjsouw werden benoemd als
leden van de commissie tol het nazien
van de gemteenbetrekening 1922 en die
an het Burg Armbestuur 1922.
Daarop nam de voorzitter het
woord, om', alvorens deze vergadering
te isluite'n, in het kort een terugblik te
werpen op den tijd, dien hij in
gemeente als burgemeester heeft «©ar
beid
Met genoegen herinnerde hij aan de
vele vergaderingen, die hij heeft geleid,
de degelijkheid en de Zeeuwsche gemoe
delijkheid, waarmede de gemeentezaken
werden besproken en behandeld. En
mochten ook al eens incej-malen in de
vergaderingen scherp verschillend© mee
ningen tegenover elkaar gesteld worden
sieeds ondervond hij de mfbesle mede
werking in de leiding omdat bij d,e le
den voorstond het belang dei" gëineenie.
De voorzitter bracht den leden dank
voor den steun en medewerking bij de
leiding der Mergadering ondervonden;
hoode legt hij het voorzitterschap neer
Het valt hem moeilijk afstand te do«n
van het burgemeesterschap; 2ijaar
heeft hij krach lehs zijn burgemeester
schap sis hoofd van de politie in deze
gemeente gefundeerd En mocht hij1 de
teugels wel eens wat al te strak aang©
trokken hebben, de maatregelen, die hij
als hoofd der politie nam, meende hij
genomen te hebben in het algemeen bc
lang. Ook herinnerde hij aan de vele
avonden, dal verschillende personen hem
kwamen bczoèken wanneer zij iels te
vragen hadden. En steeds was het hem
een genoegen éen burgervader te kunnen
zijn. die de ingezetenen met raad cn
daad kan bijstaan.
Dit alles, aldus spreker, is hu voorbij.
Daflj-op richtte hij eenige woorden tot
afscheid aan het gemeentelijk personeel.
In de eerste plaats tot den secretaris,
wien hij heeft loeren kennen als ©en stil
len werker. Ilij hoopte, dat Westkapelle
zoo gelukkig mag zijn den secretaris
nog vele jaren als aufblenaar Ie mogen
behouden.
Achtereenvolgen» memoreerde by met
genoegen het werk en de medewerking
van den gemeente-ontvanger, het hoofd
en personeel der openb. school, de veld-
-wachter. bode en straatmaker.
Raadsleden, personeel en burgers, mo
ge Gods zegen op uw werk en gezin rus
ten; $tdus eindigde de voorzitter rijn
toespraak
De heer K. Minderiioud, eerfete wet
houder, bracht den heer van Dusseldorp
dank voor hetgeen hij als burgemeester
in het belang der gemeente beeft gedaan
Hij hoopte, dat het hem en zijn gezin
goed moge gaan in het verdere leven.
Ook de overige leden brengen den
heer van Dusseldorp woorden van dank
voor de aangename samenwerking en
voor de vriendschap van de familie on
dervonden.
Ten slotte w'ijst de secretaris op de
prettige samenwerking tusschen hem en
den burgemeester gedurende de verioo-
pen 2v,. jaar en dankt hem evcneejifcj
oor de vriendschap steeds van hem
ondervonden.
Dinsdagmiddag is te Weslbapel-
I e door het vallen van een brandend pe.
Iroleuintoestel in een woonkamer een
begin van brand ontstaan, dat rich, ern
stig liet aanzien In een oogenjblik sloegen
de vlammen uit, zood.it gordijnen en .ui.
fier huisraad vlam vatten
De moeder vluchtte met de kinderen
de kamer uit Gelukkig walen fladelijk
een paar mannen aanwezig die mei veel
moeite de vlammen konden dooven
Uit Z 11 i d B e v e I a n d.
Dinsdagavond sloeg bij den bakker
en winkelier J Verboom te Wolf a a, r ts-
dijk de vlam in een pot met kokende
fcoolteer. Dam" het fornuis ónder een
aangebouwd afdakje stond liet liet zich
in begin vrij eriistig aanzien De brand
meester Leerdam wierp mei behulp van
A den Herder een ijzeren plaat over de
brandende pol. zoodat het vuur spoedig
was gedoofd.
Maandag jl had op de hofstede
van gebr. vin Strien in den Wesjkerkjepol
der Ie W o 1 p h ft'.i r t s d ij k een binnen
brandje plaats in een oude bakkeet. Met
emmers water was men het vuur vrij
spoedig meester.
Uit Zeeuwse h-V la naderen O. D
De gemeenteraad van Koewacht
besloot met alg. stemmen tol aansluiting
aan de waterleiding
Uit Z ee u wsch-V 1 aa n d e re n W. D
In de Woensdag gehouden zitting
van den gemeentenaad van W a t e r
I andkerkje werd de heer ,1. J Schil -
leman gemstrilleerd als raadslid in de
vacature van den heer W A v. d Hooft
die naar "Oostburg is vertrokken.
Bij de behandeling van 'hel verzoek!
van hel WalerleidingcomUé, werd de
Raad ingelicht door de heeren Ir Car.
rièrre en dooi' den heer J Huizinga uit
Terneuzen.
M a. s. werd besloten tot aansluiting
bij de op te richten N V.
De geloofsbrieven van de nieuw©
raadsleden werden zonder op of aanmer
kingen in orde bevonden
Aangeboden werd de ge me en le-reke
ning over 1922
(Ingez. Med
Uog gedaan moet worden in hel belang
van ,.JaclhinEen bestuurslid van het
Ger. traktaatgenootschap „Filippnis' en
een afgevaardigde van de Ned,. Zondags-
pcüiioolvereeïiiging spraken goede woor
den voor verdere ontwikkeling
In de pauze werd gelegenheid gebo
den de Nieuwe Kerk te bezichtigen,
waarvan zeer velen gebruik maakten Bij
het praalgraf van de Evertsen werd een
stille lh ulde gebracht en de organist deed
'ge toepasselijke aria's hooren Daar
na werden nog de provinciale gebouwen
bezocht en de mooie gobelins in oogen-
pchouw genomen.
Na de pauze leidde dp lieer AV A. van
Dijk het onderwerp in De beteekenis
van het goed memoriseeren van teksten
e'n psalmverzen en de beste wijze van
overhooren Dit uitermate praktische on
derwerp werd op zeer heldere wijze
uiteengezet
Op de verschillende ingezonden voor
stellen volgde een zeer geanimeerde be
spreking. Na de gebruikelijke rondvraag
werd de vergadering gesloten.
KERKNIEUWS.
Ned Herv Kerk.
Op het drietal te Meppel komt voor
ds. C. Koenekoop te Biggekerke,
Z,ondagssc hooi ver een 1-
gihg ,Jachin";
Dinsdagavond werd alhier in dp
Gasthuiskerk een bidstond gehouden 'Voor
de AJgemeene Vergadering der Zondags-
schoolvereeniging Jachin", waarbij voor
ging Ds1. IC. Schilder van Delft
Deze bidstond was vrij' goed bezocht.
D.s Schilder sprak naar aanleiding
van Lukas 10 vers 20, over de blijd
schap der discipelen en de tucht van
Christus
De Hofpleinkerk was veranderd in een
gezellig vergaderlokaal, door het plaat
sen van met bloemen versierde tafeltjes
en hoog opgaande palmen
Hier werd het woord gevoeld door
Professor Grosheide, Ds. Lindeboom
Asperen en de heer P ICoslcr van Val-
thernuond.
Een zangkoor, samengesteld uit al de
leden van de Middelburgsehe afdeeling
van Jachin", zong een tweetal num
mers, een Lofverheffing en eene bed©
Mej. Ludikhuize zong een altsolo.
De nuorgenvergadering van Woensdag
werd door den voorzitter, Prof. Gros-
heide, geopend met een toespraak waar
in hij in groole trekken den algjefrnee-
taen toestand der vereeniging aangaf
De verschillende verslagen brachten
veel historische herinneringen en een
duidelijk beeld vah wat gedaan is en wat
KUNST EN WETENSCHAPPEN
De Dag.
De redactie leden van De Dag hebben
een commisie uit hiui midden benoemd,
onder voorziller&chapi van den lieer -II.
Tersteeg oud redacteur vfui het'Nieuws
d Dag, ter behartiging hunner belan-
n.
De cheque van 5000--po»d, die iu hel
bezit was van den heer Goede mans, den
adviseur van den heer Brpekhuys, is
door eerstgenoemd,© gedeponc©rd bij
de Amxlerdamsche Bank, waar /ij nog
altijd berust. In lusschen heeft de oud-
hoofdredacteur van De Dag, de heer
Schroder, hierpp beslag Laten (eggen,
waarover heen weer een ander beslag is
gelegd door een anderen belanghebbende.
Een nieuw C h r is l e I ij k
dagblad
Gemeld wordt dat in November te
Amsterdam z'jI verschijnen een nieuw
Christelijk dagblad, onder den naSun
Christelijk dagblad voor Nederland Dit
blad zal los staan van alle politieke
partijen; aan de redactie zal een groot
deel van de redactieleden van de oude
Chr Amsterdammer verbonden worden.
Hoofdredacteur wordt een dn istelijk
advocaat te Rotterdam.
Voorloopig zal dit blad, dal uitgegeven
wordt door een ncaralooze veuootschap,
alleen als avondblad vcrschijhen
'ge Uw Hdh
at gekocht?
Verkrijgbaar to Axe] - bij J VISSER—-
KOOLE, te Goes bij P A DE LIGNY,
A. WILKING, te Hulst.: bij A. WIL-»
KING, te Kapel le bij H BLOK eu Zn,
te Kruiuiugen bij J BLOK Azn ta
Middelburg: bij M VAN L00 JAS
KT,AVER, Mag. „De Amerikaan", te Sas
vau Geilt: bij GEBR. VAN GOETHEM,
te V1 issinge 11 bij W. SALET, te Ter-
neuzen. bij C. J WARRENSDAEL-
MAN, te T h o 1 o n bij L. POULUSSE.
(Ingez. Med.)
ONDERWIJS
Het einddiploma van school G te
Middelburg werd heden uitgereikt
aan M. J. Gleruin', M. L. van Vct're en
C. M D Wielandt
Bjji het dezer dagen te Amsterdam
gebonden examen Ier verkrijging vau een
acte van bekwaamheid voor het Deur-