lïo. 142
Dinsdag 19 Juni 1923
166' Jaargaiu
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p, post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentien: 30 ceat p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 1'7 regels f2.10, elke regel rajeei
30 cent.
Kleine adverientiën niet
grooïer dan vijf regels druks en baarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling, Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou»
trant 10 eent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, wiEen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag wotSen
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en -des
ZATERDAGS uiterlijk BALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Aangesloten bij den Post-, Cfeecas- en
Girodienst onder no. 43255.
HET GEBEURDE "MET
DE HANZEBANKEN.
De ineenzókking van 'de Hanzeban
ken van Dep Boscii (voor gleheel N.-,
Brabant en Zeeuwscli Vlaanderen) en
vau Utrecht (voor het midden en Oosten
van ons land), höeft nogi een verdere be-
teekenis dan alleen een finantieêlé,
inzoover die fcankeln een onderdeel
vormden van de katholieke cociale ac
tie, "Welke het katholiek© volksdeel inj
al zijn handelingen wilde brengen en
hoeden Mi katholieke organisaties.
Misschien wordt hèt niet door alle
katholieken zeo "kras geformuleerd als
giserenavond in de „Avondster'' (B op
Z.) gleschieddo door lp. Juten, die dq
knllieUeke middenslandsbnhken be
schouwde als een inleiding tot de vor
ming van een katholieke grootbank,
„waafmee Wij ons aan de macht van het
joodsche en vrij metselaarsbeurs-over-
wïc/hL hadden kunnen onttrekken"'
Maar al gebruiken andere katholieken
ei* zlrubtcre woorden voor, liet is duide
lijk' dat ook de vorming' van de Hainze-
banken een onderdeel wasyan de alge-
meene katholieke afzonderingsheweging.
Immers voor middenstandsci'ediet be
staan ook andere neutrale bankvereeni-
gingen, die z'ich niet aan geloof storen1.
Zonder die geloofsoverweging waren in
deze yeen speciaal katholieke midden-I
stótndsbanken noodig geweest.
In de katholieke kringen 'is1 reeds "ge-
ruimen lijd veel verzet merkbaar leg'éiï
dien algemeenefn dwang om, bij iederë
daad in katholieke organisaties samen
te werken. Het onderlinge meeningsver-
scliil blijkt telkens groot. De blhden
Van liet laatste jaar hebben daar l;il
van voorbeelden van gemeld, speciaal
aan de 2ijde van de werliglevers
Nu worden de kalliolieke middenstan
ders' in een deel van het land door hun
speciaal katholieke organisatie getroffen
op een Van de gevoeligste plekken hun
beurs.
Geen wonder d,al de „Avondster"
spreek i van „een moreele klap die cVg'èv
is d«<n de financieele"
FEUILLETOi
BECHURST0NS.
ROMAN VAN PAUL TRENT.
Uit het En gel sqh door A. G.
Nadruk verboden.
„Sylvester had zijn orders. Bijzonder
belangrijke proefnemingen zijn in gan^
en ik wensch elke onnoodige stoornis
te vermijden. Maar natuurlijk, als u cr
graag binnen wilt
„Dal wensch ik en ik zal liet pret lig
vinden als u (mij wilt vergezellen."
Mark krabbelde een regfel op een stuk
papier. I
Dit z'al u toegfang verschaffen. Hel
spijt me wel, maar ik' kan niet met u
meegaan, ik Iie'b werk/."
„Ik begrijp 'l.U vindt hel denk ik
moedig' den verloren lijd in te halen'-,
antwoordde zij vriendelijk cn weèr keek
zij op de klók.
Marie vvas op het punt te zeggen,
dat iiïj niet pas gekomen was, maar sipdS
ües' uur aan het werk was geweest. Hij
hield zich echter in waarom ziou hij
dit nïeisje rekenschap van zijn handelin
gen gegeven? Hij ging met zijn werC;
voort ,doch een half uur later'vond hij
hel noodig Sylvester iets te vragBn. Toejn
Voor lien, die zidh de motieven tot op<
richting van die speciaal katholieke Han-
zebanken voor den middenstand herin
nerden. was er dan ook iets bevreem
dends in toen ze lpzen in de mededee-
l'hgen van Den Bosch, dat er een regee-
ringsv oorstel zou komen, „ten doel heb
bend steun te verleenen ttan het ka
tholieke middenstamcbscrediel". De hen
innering 'aan de débacle van andere
bankvereenigingen in vorige jaren waar
oij de staat niet helpend optrad, deed!
belangstellend uitzien naar de bijzon
derheden van dat voorstel.
Het is gebleken uit het in dit nummer
v\ermelde voofrslel, diat de steun een
vetel minder Ver gaande strekking heeft,
dan men uit die aankondiging zou kun
nen opmaken.
Er was reecjs eea voorbeeld van een
waarborg in *18 tegenover de Alg. Certtr,
Bankvereen. voor den Middenstand, die
echter geen offers van d,en Staat heeft
geyordpyd.
Die richting wil de regeerir.g nu ook
uit Noch de aandeelhouders, noch; de
crediteurs! wil zij voor verlies vrijwa
ren. En. ook de debiteurs -die er riet
goed voor staan zullen geen hulp krijgen.
Alleen is er een vorm gevondeii om
te Vioörkomten ,dat onmiddellijke terugbe
taling (miet al de kwade gevolgen) Wordt
-opgelegd aan die debiteurs welke eep
levensvatbaar bedrijf hebben, miaar bij
eisch tot terugbetaling van het crodiet in
tmjoeilijkheden zouden lcemen.
Lukt het |öm' een centrale van Ilanze-
crediet tc yormten, dan krijgt die deze
ibemiddcliiigstaak onder garantie v.-in den
staat. Anders wprdt de Alg Centr. B V
er mee belast.
Door dezen vorim lsrijgl het regeerings-
voorstel een ander karakter dan eerst
Scheen. Er is werkelijk wel aanleiding
pim! te trachten de catastrophe te be-
jperken. Het gaat toni groote sommen,
althajis vpor .de Hanzehank vah Den
Bosch, die aan haar 22 bijkantoren en
78 correspondentschappen eeh crediet
heeft uitstaan van 31 millioen. Het be
drijf van de U Irechlsche bank is veel
kleiner De balans over 22 is nog 'niet
'gepubliceerd, maar einde 21 bedroeg
liet tegoed van rekeninghouders eeii som
van f 1.666 971, piet bedrag dpr depo
sito's f2.513.569, *lal van de inlagen
op de spaarbank f3.166.329. De reserves
toedroegen f130 690
In iedpr geval is er wel aanleiding te
trachten .onnood.igc uitbreiding van de
catastrophe te voorkomen- Maar verder
kan <Ie staatshulp zeker niet gaan
BINNENLAND
IIET REGEERINGSVOORSTEL INZAKE
DE HANZE BANKEN.
Hel aangekondigde voorstel der regee
ring is nu ingediend In de Metn vau-
Tioel leest men liet volgende:
Hel bestuur van de Hanzebank te
's Hert-ogenboscli heeft ziclu eenigen tijd
geleden tot de regeering gewtend met de
mededjeeling ,dal deze credietbauk voor
den middenstand in moeilijkheden ver
keerd cn niet in staal zou zijn uil eigen
kracht die moeilijkheden te overwinnen
De regeering is aanstonds in overleg
getreden met dje Nederlandsche Bank
ten einde een onderzoek in te stellen
en te overwegen of en - zoo ja -
maatregelen "\getroffen zouden kun
nen worden. Dit onderzoek, hetwelk
zich mtede over dp andere Hanzebanken
hij de deur met zijn looper opende had
hij vergelen, dal Betty er was en hel ver
baasde hem den chef-monteur door mid
del van potlood en papier in gesprek
met ha,ar Ie vinden. Zij warefn daarin zioo
verdiept, dat geen van beiden zijn tegen
woordigheid bemerkte het geraas van
den motor verminderde langzamerhand.
.Ja, dal is zeker een groote verblelej
ring" hoorde bij Bcllv zeggen en zij ging'
daarop voort met vragen te doen, die
Van een verrassende, technische kennis
blijk gaven.
Een grimmig lachje vertoonde zich op
zijn gezicht ,toen hij lien kwam storen
„Sylvester, waar zijn de laatste blau
we oulwerpeii?'' vroeg hij scherp,
„In mijn lessenaar, sir", antwoordde
Sylvester en wendde zich toen weer tol
Betty, die Lendridge volkomen igno
reerde.
Mark nam de ontwerpen er uit cn
wilde ze in o ogen schouw nemen, doch
betrapte er ziclf op, dat hij naar het ge
sprek dei- anderen luisterde. Ja, hel
meisje gaf blijk grondige kennis te bte-
zillen cn dat verbaasde hem feta zeerste.'
Hel nas maar te hopen, dal zij gteen last'
post zou worden door veel tijd in de
werkplaatsen door te brengeïi.' Zij zou
hem maar hinderen en hij zou genood-I
zaakt wezen beleefd te zijn leg'efa de doch
ter van zijn werkgever.
Daar zij een vrouw was, bestond zij
niel voor hem' en Betty kwam spoedig'
uitstrekt en zeel' omvangrijk is, kon hog
niet beëindigd wo-rden Op dit oogehblik
kunnen derhalve 'nog geen "dpfinitjeve.
hiededpelingen gedaan wordeh Toch is
komen vast te staan, dat de Hanzehank
te 's Hertogenbosch en die te Utrecht
haar bedrijf niel althans niet zoudpr
ingrijpende reorganisatie zullen kun
nen voortzetten. De credietgeving, vooral
van de bank te 's "Hertogenbosch, opi~
vat belangrijke bedragen. Voor de zoo
even genoemde Bank beloopt het totaal
(Olm&treeks f30 millioen, voor die te
Utrecht -otailstreeks f 5 millioen
Op de hieronder uiteen te zetten grón
den ,is de regeering tot de overtuiging
.gekomen, dat de Staal zich ten deze
niet geheel zal inlogen onthouden Zij
heeft mitsdien gemeend met den mjeeste'n
spoed het noodjge te móeten verrichten
omi de vereischte wettelijke machtiging
te verkrijgen. Weliswaar liet, gelijk bo
ven werd medegedeeld, de beschikbare
tijd niet toe dp resultaten van het irt
gang zijnde, nauwkeurige ónderzoek, dat
met behulp van de Nederlandsche Bank
werd ingesteld, af te wachten, doch dit
kan, raar de liseening dpr regeering,
in verband met de hierna te .omschrijven
grenzen van den dpor den Staat te bie
den steun, geen overwege'nd bezwaar op
leveren legen het verieietneh van die
machtiging.
Worden geen bijzondere, maatregelen
getroffen, rfan zullen ernstige moeilijk
heden niet kunnen uitblijven Eene ge-
forceerdp liquidatie van de lielrokken
banken zal tot zeer ernstige gevolgen
leiden. Een groot aantal debiteuren, die
anders in staal zouden zijn aan hunhe
Verplichtingen le voldoen eh als cre-
dielwaardigen zijn aan te merken, zal,
bij eene liquidatie als zooeven bedpeld,
zich niel kunnen staande houden En
Ivoor zoover de debiteuren in staat zou
den zijn, aan hunne verplichtingen le-
igenover de in moeilijkheden geraakte
jbanken te voldoen, zou, haar te ver
wachten is, hun de gelegenhjeid, ontno
men 'zijn om licl voor de voortzetting
van hun bedrijf noodzakelijke crediet to
Verkrijgen Met één slag zou hel bestaan
vau een belangrijk deel van d-en midden-
sland vernietigd worden.
Hierbij sluit zich de overweging aan,
dal het niiddenstandscredietwezen in
nauwe samenwerking met de midden
standsorganisaties, eene belangrijke
plaats inneemt in ons economisch volks
bestaan, zoodat het ook uit dezen hoof
de een algemeen belang is te achte'c,
mede te werken om liet vei'trouwen in
dal credielwezcn zooveel mógelijk te be
houden en te herstellen.
De .Memorie v T. herinnert voorts
van de in Nov. 18 door deh Slaat ge
geven waarborg aan dje Alg. Centr
Bankvereen. voor de Middenstand, waar
voor toen echter geen offers Vail het
Rijk zijn noodig geweest. Zooals voor
de hand ligt, zoo vervolgt de regeering.
kan er geen sprake van zijn, de aandeel
houders ïoor verliezen te vrijwaren.
Doch ook voor zoover de crediteuren
verlies zullen lijden, rechtvaardigt het al
gemeen belang niet, dit verlies geheel
of ten deeie door de lie last in jjbó L'alers
te doen overnemen.
Anders staat de zaak échter ten op
zichte van de debiteuren. Zij, wier po
sitie niel houdbaar is of ten'aanzien van
wie niet op goede gronden kan verwacht
worden, dat zij zich staande zullen kun
nen houdeh. zullen niet voor hulp in
aanmerking kunnen komenVoor hen
mag geen risico aanvaard worden. Daar
achter dezen slaat van zakem. Tol dus-
vei- had zij de grootste moeite gietoad de
attenties van mannen te ontgaan en c\it
was nu wel een verandering.
Zij keerde zich nu naar Mark toe en
vroeg hem
,,Ts Ji| de beste motor van de markt?"
,,Ik vraag u wel excuss", zei hij be
daard cn keek van hel ontwerp op.
Zij herhaalde haar Vraag' op denzelf-
toion.
„Dat hoop ik. Maar dit is een lijd van
•oorldubende verbetering. Ik weet niet
dal er een is, die zich met den nieuwen
Cburstoii kan meten."
Hij is zeker de beste, dien ik ooit
heb gezien. Dc nieuwe „Avodo" komt
hem hel meest nabij1', antwoordde zij ge
decideerd.
„Ileefl u den nieuwen „Avóco" ge
zien
„Ja. terwijl er proeven mee werden
genomen. Mr. Sloman is een vriend van
mij."
„Ik heb nog niets van hel resultaat
tvaïi die proefnenringieh gehopiM",, zei
Mark g'relig.
„Ik evenmin - len minste niet dé 'bij-
zoïidcriiledcn. Maar u kan cr van op
aan, dat hij niel zóó goed is als de onze
'Dit is een verrassing voor mij geweèsl''
„U schijnt iets van aeroplanes af te
weten'», zei hij beleefd.
„H. heb er verscheiden jargn mijn stu
die van gemaakt."
legejnover bösthat er wel reden voor
maatregelen ten behoeve van die de
biteuren,, die een leven&vhtbaar bedrijf
uitoefenen en zich staande zullen kun
nen houden Wanneer zij niet door hel
in gebreke blijven van hunnen crediet-
gever, Lot onmiddellijke terugbetaling van
het hun verleende crediet gedwongen
worden en zich van elk crediethulp ver-
Stoken zien.
De regeerizig is derhalve tot 'de slot
som gekomen, dat de taai van den staat
zou moeten bestaan in - maar tevens
beperkt zou moeten blijven tot - het
taedekverken aan eene regeling 0111 aan
de laatstbedoelde groep van debiteuren
nieuwe crediethulp te verscGijalfen ten
einde hen in staat te stellen hun bedrijf
in stand te houden Wordt bij het trol
fen e n bij de uitvoering vpn die regeling
de noodige voorzichtigheid betracht, dan
mag verwacht worden, dat de staatshulp
geen beteekenende Offers uil de schat
kist zal vergen en beperkt zal blijven lol
hetgeen noodig is/ om in sjand te houden
wat levensvatbaar is en niettemin, bij1 ge
breke van die liulp, zou verloren gaan
en om het geschokte vertrouwen zoo
veel en zoo spoedig mogelijk le her
stellen
In overweging is daarom de oprichting
van een Centraal instiluul voor het Han
ze crediet, en .om voorloopïg met de .Alg.
Centrale Vereen voor den Middeiistand
een tijdelijke regeling te treffen
Deze zou haar medewerking verlee
nen .om voor de goede debiteuren de
mogelijkheid Le openen bij de Nederland
sche Bank Crediet te krijgen Aan de
A. C B. zou eene Staatsgarantie met het
karakter van premier risque zijn le ver
leenen tot een nader tc bepaLcai percen-<
tage van de uit hoofde dezer regeling
door hare tusschenkontót verleende ere
mieten. Deze garantie zou een afloopend
karakter d,ragen en .ook vóór de aflossing
van de betrokken cl'edieten beëindigd
.worden Wanneer en naarmate de A C
B deze credieten geheel zou, Vernemen
en dus (rechtstreeks als credietgcefsjlle'r
kou optreden. 1
(Ingez. Med.)
DE SYNDICALISTISCHE TERREUR IN
HET BOUWVAK TE AMSTERDAM.
Het terroristisch optreden der s\ ndi
cjalisten tegen enkele bouwwerken tc Am
sterdam behoort, zoo meldt het Handbk.
tot het verleden M.vmdagmorgen kon
overal waai" hel werk tengevolge van dit
optreden stil lag, de arbeid worden her
vat.
Ongetwijfeld heeft het krachtig ni
grijpen van de b'ouwwerkpatroons, cïie in
dezen de volle medewerking hadden vau
de mioderne, de R. K en de riirislelijke
boüwyökarbeidersorgamsaties, dit spoedig
einde in de hand gewerkt.
Er is evenwel nog een andere I actor
bij gekomen.
Er heers elite de zonderlinge toestand,
dat de mannen van den terreur onder
steuning genieten, terwijl zy, die door
het optreden van den „knolcploeg tijde
lijk verhinderd zijn te werken, krachtens
de bepalingen van hel reglement voor
het Cris'isworklo.oslieidsfonds, van sleim
zijn verstoken
De terroristen ploegden cfus hun he
drijf op kosten van de overheid.
Hierin is thans verandering gekomen.
De bouwvjakpatroons hebben met hel
jemefenlebestuur en met de crisis-com
missie de onhoudbaarheid van den loc
stand besproken. Hot gevolg vau die be
sprekingen is, dal de terroristen voortaan
van alle ondersteuning zullen zijn vev
stoken.
Niel al leien zullen zij geen werkloos-
heidsuilkeering ontvangen, maar ook /.ui
len zij zijn uitgesloten vau steun
krachtens de Armenwet.
Blijkt het, dót de Federatie echter
eetn eventueel terroristisch optreden
staal, dan zal Uijdens de actie aan alle
werklooze leden der Federatie de onder
steuning worden onthouden Treedt de
„knokploeg' op eigen risico op, dan /ui
len alleen de „knokkers niel me.-; wor
den ondersteund
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Betreffende de politietenluonMW-
ling, dienen wij volledigheidshalve nog
le melden ,dat uil het mngaziju .,1-ocus"
van de firma de Mujjnck a I h i r eeui-
ge goed ingerichte vcrbandkislen zijn af
gestaan, zooals die noch op een pdilie-
bureau ïioeh in een gi'ootc fabriek of
werkplaats mogen ontbreken
Gisterenmiddag is de werkman v.
G. in een der aan de Kade a 1 h i O i'
liggende kolenschepen naar beneden ge
vallen, waarbij (hij zich deerlijk aan
hoofd en handen \crwondde
Uit Vlissingen.
Op hot Belloawypavk te V 1 i s s i n g e n
sloeg gisteren eon span paanlen, -e-panneir
voor een verhuiswagen, op hol. Aan het
einde van do Molenstraat werden de dieren
tot ataan gebracht, zonder dat per-onnlijke
ongelukken waren veroorzaakt
Uit Zsid-Be ve land
N rijdagnijorgcn vergader<to de raad
van R i1 a n d-B a l h Afwezig mei ken
nisgeving wethouder Reijnhoul wagens
ziekte. De voorz. zegt lol zijn genocgea
Hij keek haar vol nieuwsgierigheid
aata.
„De winnaar van den „Wright"-prijs
was een „E. Cimrston"
.,Ik heb inderdaad naar den Wright' -
prijs meegedongen, maar ik wist niel,
dal het result/aat daarvan was gepubli
ceerd zei ze met öen glimlach.
„Hel stond gisteren in de Flight. De
naam trok mijn attentie. Maar ik had
begrepen, dal u literatuur en geschie
denis studeerde."
„Da1 dacht mijn vader ook. maak' xk
heb in de luchlvaarlkunde gestudeerd
Dal leek mij interessanter."
U heeft hel ongetwijfeld eau aardig
amusement gevonden. Uw kennis zal u
in staal stellen zaken, de vliegkunst be
treffend. grondiger met uw vader le
bespreken."
Dank u, maar ik houd niet veel
van dat bepraten. Ik prefereer dc prak li
sche zijde der zaak.maar nu moet ik
maken, dal ik wegkom. Vader vindt het
vervelend hls ik te laat aan het ontbijt
versóhïjn. Dank je wel, Sylvester Je
hebtiy heel veel gó du ld geloiokid. Goe-
denf.- morgón."
Zij knikte den werkman toe en liet
hem alleen.
„Zij is bij de hand die miss Chur-
slon," zei Sylvester bewionderjekidL
„Waartoe komen vrouwen tegenwoordig
ir'ol al? Zij benam mij letterlijk de(n adem
toen zij beg'on te sprekfeii. Zij zou jaren
m de zaak hebben kunnen „eweesl zijn
Er is iets van den patroo|a iu 't jonge
juffertje."
„Het is geen werk voor een vrouw
antwoordde Mark lakoniek
„De vrouwen steken overal den neus
in, sir Maar ik moet zeggen, dal ik er
niet van zou houden door een vrouw
„geregeerd' te worden, zei Sylvester met
een grijns
Mark glimlachte flauw eu begaf zich
nu weer naar zijn kantoor. Iton paar mi
nuten later haalde hij zi jn f iets voor den
dag en reed naar huis een kleine
woning in de buitenwijken der stad.
Daar werd hij verwelkomd door zijn
moeder, een dame met spierwit haor en
een jong gezicht
„Goeden morgen. Mark", zei zij op
gewekt, terwijl zij hem kuste
„Morgen, moederlier', antwoordde hij
terwijl hii haar liefdeblik beantwoordde
Zoo Mark in l algemeen geen be
lang slelclc in vrouwen, kwam dat moge-
gelijk doordien zijn hart geheel vervuld
wps Jnel de liefde voor zijn moeder, want
liet was duidelijk le zien, dat zij elkaar
aanbaden
Zij voorzag hem ijverig van alles en
niet voordal iiij haastig zijn courant had
doorgekeken, maakte zij een opmerking
„Moeilijkheden van morgen zei zii
toen hij naar bajar opkeek.
„Nee.dat niet."
'(Wordt vervolgd