TRANSVA11A model A.
Doorzitten
B PUROL
Advertentiên.
■hue iinrru m
STOUW.
AIGE1SBR
ADVERTENTIEBLAD
het uitgangspunt onzer excursie. De reis
loenst, tweede klasse, ongeveer 80 francs.
Den volgenden dag, Donderdag, heb
ben wij de zoo interessante, bezSens"
waardige omsterlcen van Morlaix (bezich
tigd Indien ge niet over een auto be
schikt, kunt ge hel natuurlijk niet alles
m één dag zien Doch ik hoop voor iu,
daC ge minder gehaast zijt dan wij.
In de morgenuren Saint Jean du Dojgt
(een Lokaaltreintje verbindt hel met de
stad). Des middags Carantec, Taule,
Saint Pol de Leon, Roscoff, Plloiuescat,
Kerjean, PLouvorn.
Hel was als een zeldzame film. Saint
Jean du Doigt is vooral merkwaardig om
het mooie oude kerkje, waar mten u in
een gouden reliekhuls een vinger toont
van den evangelist Johannes, en waar
in het stenvmlujgsvolle voorhof een prach
tig gebeeldhouwd calvarjum slaal naast
het ossuarium in een vromen, dichter
lijken groep.
Dat calvarium is een van de typische
religieuse dingen van Bretagne lie meen
dat men liet nergens anders ter wereld
aantreft in dezen vorm Hier bezit bijna
elk dorp er een; voor tientallen van
oude, verweerde kerkjes ziet ge op dezé
cmanier op het voorplein het lijden en
sterven van Christus, primitief aandoen
lijk gehouwen in steen, zich donker af-
feekenen tegen de lucht als een spook
achtig wirwar van naleVe en toch zoo
isiubliem tragische lijnen.
Carantec is een vriendelijk badplaatsje.
Ge zoekt er vergeefs de luxe en .de ho
tel-paleizen der „plages a Ia mode." Het
is eenvoudig en bescheiden. Doch wèl
vindt ge er een strand, schilderachtig
verscholen Lusschen de rotsen, mooie
wandelingen, gezonde lucht en goed eten.
Het hotel berekent 12 frs. per dag, alleen
de wijn niet inbegrepen
Iets grooler en comfortabeler is Rjos-
jcoff, waar in 1518 Maifia Stuart voet
aan wal zette, en het kerkje begiftigde
met een schat, welke er nog heden is
te zien-
Maar het onVergetelijkste schouwspel
van dien eersten dag mijner kennisma
king met Bretagne werd ons geboden
's! middags op het voorplein van het
prachtige kasteel van Kerjean. Daar ver
toonde ons een uitgelezen gezelschap
jongelui van goeden huize, die zich daar
op hebben toegelegd, heel een ïieéks dér
kinderlijke oude dansen van het la mij,
in de kostbaarste costuums en begeleid
dooc de gereconstitueerde muziek van
fluiten en klarinetten en zang. Dat was
als een visioen, in een lang vergaaju
verteden, een verrukkelijke droom van
schoonheid, stijl, karakter en harmonie.
LEO FAUST.
NAAR IJSLAND.
(Nadruk verboden).
Bergen, 3 Juni 1923
III.
Aan den kimstzinnigen Noor op de
hoot hebben wij te danken, dat Wij iets
gezien hebben, dat noch in Baedeker
noch in het reclame-gidsje van Bergen
staat en dat wij niet graag verzuimd zou
de-u hebben. Dat is het theatermuserum
in het Gamle (oude) Theater. Hel oude
schouwburggébouw is van wit hout,
laag), met twee vooruitstekende vleugels
en het museum daar is ingericht in den
loyer. Wij konden, tot liet ope|n ging
wachten op de gaanderij van de .aal,
waar een orkest zich aan 't oefeinen was.,
H--1 is half donker, de galerij staat vol
eenvoudige stoelen, bctneden niets dan
stoelen, het geheel ziet er nuchter en
kadi en primitief uit en nu, onder de to
nen van Leonore, is het roerend te be-
denkeh, dat het in deze kale schuur
was. dat Ibsen en Björnson, de grootslen
tó^'h van Noorwegen, hun eersten strijd
streden - hun eerste triomfen behaal
den. Van 1852—'58 waren zij, Ibsen eerst
en Björnson later, hier achtereenvolgens
theaterdirecteur en streden met jo»g]
vuur den strijd voor het Noorsch op het
Nctersche tooneel. Dat klinkt ons vreemd
maar tot 1850 was het tooneel Deensch!
en wanen er niet dan Deensche acteurs.
Het Deensch was de taal van de hoogere
standen gebleven, ook nadat Noorwegen
zich in 1814 van Denemarken had af
gescheiden. Deze vonden het veel nettér
Deensch te spreken dan hun eigen moe
dertaal. En 't tooneel was gejhieel
Deensch. De Noren meenden met zeke
ren trots, dat de Noor niet deugde voor
acteur eienmin als voor kellher. Ole Buil
probeerde 't eerst aan die dwaasheid een
«inde te maken door in 1850 ,het na
tionaal tooneel" te stichten. Maar de
komst van den heer Sigveld Jonatnnesen
maakt aan deze overpeinzingen een eind;
hij beeft sinds zijn kinderjaren alles ver
zameld wat op het Bergensch tooneel
betrekking heelt en sedert 1919 js zijn
frnpseum in den ouden schouwburg ge-
TeshiPd en 's "Woensdag en 's Zondags
van 1'2—2 uur geopend. Daar zijn herin
neringen van zoolang dit gebouw be
staat. Het werd gebouwd van 1799—1800
door „det dramatiske selskab'% een ver-
eenying, niet van tooneelspelers, maar
van notabelen niet liefde voor, het too
neel. 3 December 1800 werd het ge
opend, verscheidene programma's zijni
neg bewaard, maar toen dat vuur ge
bluseht was, kwam het tooneel onder
Deensche spelers.
Vioeger mochten kinderen onder de
vijftien jaar niet in den schouwburg1 kio
men; en nu is hier te vinden het docu
ment, waarbij aan Ole Buil, om zijn hui
len-gewone muzikale ontwikkeling, onder
de vijftien jaar verlof gegeven wérd deftt
schouwburg te beztoeken. Daar zijn pro
gramma's van de stukken, die Ibse£ï en
Björnson lieten opvoeren, o. a van de
„Strijders op Hel^elaTd", waarbij ook
een teeaening, hoe Ibsen zich de too-
neetsehikkin.4 daarbij voorspelde. Daar
zijn brieven van de beide grooten, daar
:s de schrijftafel waaraan zij werkten
cp hun bureau, daar is hel rekenboekje
van de kasleleinsche van den schouw-
r>ui0, waarin onverbiddelijk stond opge-
leekend, hoever Björnson bij haar ju
de schuld slak. Daar is de kleedkamjer
van liet oude theater opgesteld, ougevcer
anderhalve meter in liet vierkant, zoo
primitier als het maar kan. Systematisch
kan (men de geschiedenis van deiï
Schouwburg volgen.
Björnson was in 1858 naar Krislia-
a gegaan. Hel getuigschrift, dat het
bestuur hem meegaf is nog te zien dat
hij nch zoo goed van zijn taak gekwete,n
had en zulk een goeden m-oreelen in*»
vloed op den troep gehad had. Toen
ing hel Bergensche theater in 1863 fail
liet, de graf gang der acteurs ligt lusschen
de andere herinneringen. Daarop opende
liet theater weer in "76 „Den mtrgyalo
scene'-, waarvan de acteurs in portret
aan den wand prijken.
Tussclieig de vitrines staan de gebruik
te tooneelkleedingstukkcn. De slaaprok,
waarin „Jeppe op den Berg" van Hol
berg gespeeld werd en 2ijn kleeding als
boer. slaan daar opgesteld. Daar is een
keningskroon van goudpapier op cartón
r\an de uitstekende punten naar ach
tereb toe kleiner worden, zoodat do
tooneeflspeler steeds met zijn gezicht naar
oo toeschouwers moet staan, als hij geen
gek figuur wil maken. Daar zijn kotnings-
gewaden met goudpapier beplakt, ma
liënkolders werden van grof linnen ge
maakt met zilverpapier er over, daar zijn
de wollen bloemen, die men 3ebruikle
als men op 't tooneel een bouquet moest
aanbieden. Waar nu een echte kast ge
plaatst wordt, had men vroeger een in
perspectief geschilderde enz. en zoo is
daar voor de geschiedenis van het too
neel prachtig materiaal bijeen.
Op een tafel stond hel model van liet
oude theatergebouw; maar nu kwam de
verrassing: de heer Johanjnesen lichtte
de daken er als een deksel af eb daar
men tot in de uiterste pujntjes ver
zorgd liet geheele theater-interieur nage
maakt. De stoelen, de foyer, de kleed
kamer, de schilderkamer alles staat er
in miniatuur; op de scene staan de lange
banken, zooals die bij „Strijders op Hel-
geland" staan. Al dit binnenwerk heeft
onze leidsman zelf gemaakt. Wie in Ber
gen komt, moet niet verzuimen dit stuk
cultuurhistorie te bezichtigen.
lederen dag om twaalf uur is er rau-
iek in liet stadspark; onder de menigte
vallen het meest de studenlctn op. zooals
zij "nier genoemd worden, al heeft Ber
gen geen universiteit. Dat zijn de gym
nasiasten met roode pet en de handels
school met lichtblauwe. De gymnasiasten
hebben de meeste praats zij hebben
(hun schriftelijk eindexamen gedaan, mon
deling schijnt niet van zooveel beteekenis
en Loepen nu bevrijd rond, de jongtens
met roode petten, roode cocarde, róóde
strik aan den stok, de meisjes dito en!
zijn met het mooie weer in het wit met
ro>,d afgezet. Zij weten nog in Lang niet,
of zij geslaagd zijn: hun werk wordt naar
een centrale commissie in Kristiiania
czonden en de beoordeeling van ai die
ymnasia vordert minstens een maand.
Zij heeten „russen'*, naar den uitgang
pos.turus, dat aanduidt dat z'ij in het stu-
Udl,™1 u*Jj' totdat het ten slotte, nu ja, een mensch
dratenleien den ouden menseli zullen m m mu
■orrtwipft. Want, geilhof ons, geachte
voed met de liederen ran Valerius' Ge-
acnkklank. in het Duitsch weliswaar,
maar hoe verrassend was het daar ran
„Berg op Zoom houd u vroóm" en het
„Wilhelmus'' te hooren zingenDaarop
kwamen de Noorsche liederen, vooral
hel geliefde „Sang dil Bergen" met zijn
lieflijke wijs van Biskop Johan Nordahl
Brun, 1745-1816.
Om het koningshuis bekommert de
Noor zich niet veel en hij vindt hel een
verouderde instelling, terwijl daar in de
Dovrebergen boeren wonen, die in rech
te lijn van de oude Noorsche kolïingfen
afstammen. Maar wel is de koninklijke
familie om haar persoonlijke eigenschap
pen celierd. Van 'sKonings beminnelijk
heid verleide een der dames een aardig'
staaltje
De Koning kwam met zijn schip in
Bergen en zij was met eenige dames en
officieren in een roeiboot om hem te
zien. Zij zag zoo vele uniformen op het
konincsschip, dat zij den Koning niet on
derscheidde en zeide- „Ik kan den Ko-
nin niel zien''. Maar dc stem draagt over
het water veel verder dan op het land,
de Koning hoorde het, stond op en maak
te het militair saluut voor haar. Zij stond
ersteend, tot een officier in wanhoop
uitriep „Maar glroet dan toch terug
m Godsnaam!" Toen kreeg zij het besef
met haar zakdoek te wuiven. G. M.
Ingezonden Stukken.
IIOOG EN STRIJKGELD.
Geachte Redactie!
Naar aanleiding van het stukje, overge
nomen uit de N. B. C. van de hand van
Notaris v. d. Moer te Terneuzen, verzoeken
wij U ook een voorstander van het behoud
der premies en windpenningen, even onze
meening daartegenover to mogen -.tellen
In de eerste plaats willen wij er op wijzen
dat wij als jarenlange bezoekers en koopers
op publieke veilingen ook wel eenigzins tot
oordeelen bevoegd zijn. Twoedens vinden wij
het medelijden van Notaris v. d. Moer voor
die arme gokkers, welke door de pTemie's
enz. er a la Broekhuijs invliegen en zich tot
koopen laten verlokken, geheel misplaatst
onnoodig. Onnoodig omdat wij hande
laars, als we koopen, het zelf moeten be
talen en misplaatst, omdat wij gewoon en
gelukkig ook in staat zijn om onze eigen
boontjes te doppen.
Gaan we nu even na dat het bekend genoeg
is dat de actie om hoog- en strijkgelden te
'orbieden v. n. komt uit den Calvinistische®
Boerenstand enwij uit den aard onzer zaken
daar veel mede in aanraking komen, dan
blijkt ons, geachte Red.:
dat diezelfde Boerenstand, als ze koopen
willou, de handelaars in vaste goederen wel
van de publieke veilingen zouden willen weg
kijken en de premie's enz. verschrikkelijk, o,
erschrikkelrjk (liefst met diep mede ge
voelend hoofdschuddend gebaar) onzedelijk
vinden
dat diezelfde boeren echter, wanneer ze
hun bezitting verkoope n willen, die on
zedelijke handelaren mot open armen ont
vangen en dan glnnderen zij van ge
noegen als die hoogst onzedelijke mensch en
hun te verkoopen goed op handelswaar
de brengen
dat ook weer diezelfde boeren, wanneer
i zelf een premie halen, met een uitge
streken gezicht naar "den Notaris gaan, vol
berouw het hun voorgetelde geld aanstaren
aleggen.
Zij zijn vroolijk de Bergensecs. Hoe ko
men zij zoo vroolijk en spiritueel, is dat
een algemeen Noorsche eigenschap' Een
dame op een bank in 't stadspark meent
dat het door de Duitschers komt. „Houdt
zij ons voor den gek? Door de Duit
schers, die liier hun Hanze-cotohie had
den en de Bergensers beletten zelf hun
eigen handel te drijven?" Maar op een
middagthee bij een onzer Bergensche
kennissen blijkt er toch iets van waar;
Bergen heeft van de Hanze het verkeer
met het buitenland geleerd ejn heeft haar
de kunst van handeldrijven afgekeken.
En toen de Duitschers in 1776 weg'gei
jaagd waren gingen zij er zelf op uit
en stonden in levendig verkeer met En
geland, Frankrijk en "Holland, in tegen
stelling met het overige Noorwegen. Het
vclk in Bergen zegt ook wel „We zijn,
met van Noorwegen, we zijn van Ber
gen". Vooral aan de Hollanders meent
men veel te danken te hebben. Een
dame vertelde, dat het door de Hollan
ders kwam, dat de gordijntjes voor de
glazen witter waren dan elders. Ook het
plaatsen van geraniums voor de ramen,
algemeen, was oorspronkelijk naar
Hoilandsch voorbeeld van Bergen uit
dn-cr het land verbreid.
Op die tea verschenen de Noiorsche
dames in avondjapon en gehakte schoe
nen. Fr waren er een vijftien bij elkaar
cn als men rondzag, zonder te luisteren,
kon men zich in Holland verplaatst
denken. Daar kwamen reusachtige taar
ten binuen en groote schalen koekjes,
terwijl een oude gedienstige, net als op
een tooneel, zoo coquet uitgedost, de
thee ronddiende met een knix bij ieder.
"Waarin eigenlijk het verschil bestaat
tussclien een Noorsche suite en de Hol-
laudsche is moeilijk le zeggen, maar ver
schil is er. Do kleur van het hout, die
kleur van het meestal effen behahg, de
plaatsing' der meubelen is anders, tëCwijl
men toch hier in de stad niet van een
specifiek Noorsch interieur kan spre
ken. Na de thee werden groote schalet*
met \ruchten rondgediend. De Noorsche
dames bleken uitstekend op de hoogte
van Holland. Zij waren op school opge-
iVBO-, geen enKOjön nog Reeft dTaf onze^F
"ijke geld aan de armen geschon-
e n
Dit is de zaak, ontdaan van alle franje,
en nu vragen wij ons af of, zoo het wetsont
werp wordt aangenomen, de toestand beter
zal worden. Wij vreezen echter dat dezelfde
tegenstanders binnen "n paar jaar het hardst
zullen schreeuwen om den ouden toestand te
herstellen.
Ook voor weezen en minderjarige kinderen
zal die wet zeer onvoordeelig zijn. Nemen
■cn aan dat een onder een huis nalaat,
staande in een mindere huurt, dus oen huis
dat in doorsnee niet door de eigenaars be
woond wordt. Wio zal daarvoor dan de wor-
k e 1 ij k e waarde betalen, wanneer dit buis
publiek verkocht moet worden? Geen
mensch natuurlijk. N u wordt zoo een hnis
door de premie een hoetjo op prijs gebracht,
dan komt het voor een Inttol bedrag in han
den van huizon-verhuurders, welke dan in
staat zijn, welwillend door vadertje Staat ge
holpen reuzen rente te maken ten koste
van weduwen en weezen. Dit, geachte Red
is de keerzijde van do medaille. Zou die keer-
zijd o niet onzedelijkor zijn?
En degenen, welko als koopman publiek
laten veilen, treft de wet toch niet, Want
wio belet dezen, om naast de advertentie van
den Notaris, een advertèntio te plaatsen waar
in hij', als verkooper en uit persoonlijke kas,
een fooi beschikbaar stelt voor hoogs ten in
schrijver of (en) verkooper.
Wjj kunnen ons dan ook zeer goed £r
ken, in tegenstelling met Not. v. d. Moor,
dat de Broederschap van Notarissen zoo
als de heer v. d. M. terecht opmerkt,,
vereeniging van achtenswaardige mensohen'
op behoud van don bestaanden toestand
aandringt.
Het pleit echter niet voor het Hoofdbe
stuur van deze Broederschap, dat het deze
actie pas n u begint en bij do behandeling
van het wetsontwerp door de Tweede Kamer
in alle talen gezwegen heeft.
U geachte Red. dankend voor de plaats
ruimte,
A. BOTTING en Co.,
Vendumeesters en kooplieden
vaste goederen.,
ONTVANGEN:
Prachtige zending KUSSENS ongevuld f 1.50.
TAFELKLEEDJES van af 95 cent.
WITTE KLEEDJES van af 25 cent.
THEEMUTSEN van af f 1.25.
DEURMATTEN van af 50 cent.
XIE ETALAGE.
Erven J. GABRIËLSE, Lange Noordstraat.
Verkoopprijzen
HEERENRIJWIEL met zwarte velgen, band-
rem, vrij wiel, zonder kast
HEERENRIJWIEL, dito doch met kast
HEEREN RIJWIEL, zonder kast met
Torpedo
HEERENRIJWIEL, met kast en Torpedo
DAMESR1JWEEL, zwarté velgen, vrijwiel,
bandrem en Moleskin kast
ja
S3
E
s
E
E
E
f 85- g
E
Het WIELRIJDEND PUBLIEK wordt beleefd
S attent gemaakt op ons nieuw soort RIJWIELEN
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
f 90.-
f 90.-
f 95.-
f 95.-
f 100.-
E
E
E
DAMESRIJWIEL, dito doch met Torpedo
Alle Rijwielen worden gemonteerd met
- TRANSVALIA SUPRA BANDEN. -
Transvalia Rijwielfabriek,
Firma GEBR. KAAN - MIDDELBURG.
Verkrijgbaar in eike goede rijwielzaak.
E
E
E
E
E
E
E
E
E
E
HBBBBBB0B0BB0BBBBBB00BBE
Vlissingen, Middelburg en
Rotterdam
en tnsschengelegen plaatsen.
Vervoer van Passagiers, Goederen
en Vee
met de snelvarende Salonboot
„KONINGIN WILHELMINA".
Uren van vertrek in Juni.
v. Vliss.*) v. Midd. v. Rott.
Maandag 18 vm. 8.— vm
Dinsdag 19 9.-
Donderd. 21
Vrijdag 22
Maandag 25
Van Vlissingen wordt Woens
dag en Zaterdag 's morgens ten
12 uur naar Middelburg gevaren.
Informatiën te bekomen te:
Rotterdam: N.V. Transport- en
Expeditie-Onderneming
v/h Erven G. VOS.
Middelburg: B. EENHOORN.
Vlissingen: W. v. OOSTERHOUT.
Dordrecht: GEBRs. BUITENHEK.
Degenen, die door bun beroep
veel moeten staan, worden in den
regel voetlijders.
Om dit te voorkomen, zich
wenden tot
TIMMERMAN,
Bellamypark - Vlissingen.
Uniformkleeding Prov.
Stoombootdiensten.
Tot 30 JUNI 1923 is de in
schrijving opengesteld voor de
levering van
uniformkleeding
voor het personeel. Inlichtingen
te bekomen bij de administratie
der stoombootdiensten ter Provin
ciale Griffie te Middelburg.
wielrijders. Schrijnende en smet- V
Uf hmde plekken Verbrande of ver- I
pf schroeide hui'd door de zon. Gebruik 1
Vferkrijqb bij Apoth. en Drogisten j
VotOT RECLAME irweT artürelea
in
Westelijk
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Is hef
DE AANGEWEZEN COURANT.
Proefnummers gratis tof
beschikking.
Oplaag rs'ra 4 WW exemplaroa.
Uitgave van
FIRMA A. J. BRONSWIJK,
Agent voor Zeeland R. J0BSE,
Vlissingen.
""^Zenuwlïoofidpijn,,^
kies-fanden aan-
öezichrspijn en
Koortegevoel
FW/s per* verzegeld
r doosje a 6poeders
45c/
'2 poeders
>5 poeders
Verkrijgbaar bxj alle drogisten.
Te MIDDELBURG bij Fa.
Schalte Thienie en P. van Sluis.
