So. 127.
Vrijdag 1 Juni 1923
166? Jaargang
Bij dil nummer behoort een Bijvoegsel.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
iicgen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentie n: 30 cent p. regel,
ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 1—7 regels f2.10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
li aangegeven dat zij in deïe rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou
rant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Aangesloten bij den Post-, Cheque- en
Girodienst onder no. 43255.
Canada, en was veel uiteer de aandacht
gevestigd op Noord-Frankrijk
De Minister bleek bereid tot pverwte-
gïng van het dankbeeld ran den neer v
Rappard om1 met het oog op de eraigra"
tie cursussen in Fransch en Engelsch
te geven op de laudbjouwwinterscholoa.
En eveneens zei hij overweginlg lo(e:
j van de gedachte, dat de in België werk-
zame Landbouwconsulent ook in Noord-
Frankrijk zou werkzaam worden gesteld"
l' De heer Hie ms tra vroeg een centraal
bureau voor hulp in Noord-Frankrijk. Als
jdat bureau niet uilgaal van de Kegee-
'ring, maar, zooats de heer Deckers zal
j verkiezen, van vereenigingen, die dan Jin
I hun particulier initiatief gesteund kunnen
/worden door de regeering, is 3iier een
mogelijkheid weggelegd, die ook idenhleer
Hiemistra zal bevredigen Er is bier ze
ker een en ander' tc doen ten de Minister
zei daarbij niel de behartiging van de
•godsdienstige belangen tc zuilen .vergfe"
ten, waaraan de heer Kersten eonige
^voorden had gewijd.
Vermeld zij voorts nog, dat dc Minis
ter zeer geruststellende verklaringen faf->
legde tegenover de geruchten van op
heffing der ziijivelinspectie Met die op
heffing zal het zoo n Vaart hiel loopen.
KAMEROVERZICHT.
Eer te Kanïer
Zitting van Donderdag.
De met zwaar geschut door deh heer,
Mendels ondernomen aanval op de wij
ziging der huurwetten heeft tot uitslag
gehad, dat mtet hem nog 5 leden tegen
het ontwerp stemden, en 23 vóór De
andere tegenstemmers waren zijn par-
tijgehoote Pothuis—Smit, de heer Smeen-
ge V. B., de heer Westerdijk, V. D|.|; de
heer Douwes, A Reïi de heer Haazfet-
voet, R. K
Het betoog vaö Minister .Valberse had
deze strekking, dat mten hier te doen
heeft mtet eeh crisiswet, die geleidelijk
moet verdwij'nen De eenïge grondslag
van de wet is te voorkomen dat van den»
(woningnood gebruik wordt gemaakt om
(woekerhuren te vragen.
Vervolgebs heeft de Kamfer zonder dis
cussie een aantal wetsontwerpen aan
genomen, waaronder ook dal btetreffenjde
de Indische leening
Tweede Kamer
Zitting van Donderdag
Zooals reeds gerateld, heeft de sdpplle-
toire begrooting van Binnenl. Zaken naar
aanleiding van de opheffing van hel de
partement van Landbouw, een aantal le
den ertoe gebracht om verschillende^
Wenschen betreffende den landbouw
onder de aandacht van den Minister te
brengen. We hebben mtet de vermelding
daarvan gewacht tot we ook het ant
woord van den Minister vooronfe hadden.
Verscheidene der vijftien sprekers,
die het woord hadden gevoerd, bespra
ken daarbij: de moeilijkheden waarin fde
landbouw verkeert
De Minister was minder overtuigd dat
er nu een crisis lieerscht Hij erkende,
met een uitvoerige aanhaling van cijfers,
dat in den landbouw de prijzen van de
voornaamste producten sinds 1921 aaiv-
merkelijk zijn achteruil geloopen en de
productiekosten niet in gelijke mate zijn.
gedaald. Toch is in het algemeen niet
de toestand ingetreden die mtet tiph
haam van crisis kan worden, bestem
peld. Bij den akkkerbouw, Ide veetetalt
en het zuivelbedrijf kan nog minder van
crisis worden gesproken Dat geldt ook
Voor den tuinbouw in hel algemteen. Dc
groententeelt lijdt, afgezien van enkele
speciale teellen, sterk onder dien inlvloedi
der gewijzigde omstandigheden. De loo~
hen der landarbeiders zijn sterker ge
daald dan van andere arbeiders. Van re-
geeringsWege kan daaraan weinig worden
gedaan Sommige landbouwers verkeeren
wel in m'oeiltijkhcden door hooge pacht
en koopprijzen. Doch deze moeilijkhe
den zijn niet algemeen Spr ontkent ech
ter niel, dat dc toestand zich mbeilijk on
donker doet inzien De regeering Zal
(zooveel mogelijk dc helpende hand hifo-
den tot rationaliseering van het bedrijf
door voorlichting' v,an land- en tuinbouw.
TU den breede ging hij iu op het dooi
den heer Weitkamp naar voren gebrach
te denkbeeld van instel lilajg van land1-
jbouwkamers haar Pruisischen aard. De
Minister voelde er niet veel Voor. D(e
vrije organisaties dienen in, de tegen
woordige omstandigheden zoo veel mo
gelijk te worden versterkt
Slechts kort was hij over dc emigratie-
kwestie, hoewel die door Verschillend»
sper kers was aangeroerd. Daarbij was
o. a gewaarschuwd tegen emigratie haar
BINNENLAND.
BE EERSTE KAMER OVER DE
KIESWET.
Ohze Senaat blijft voortgaan zich te
doen gelden doof een zeer zelfstandig
oordeel over de aanhangige wetten. Hp!t
afdeclingsverslag over de opheffing der
rechtbanken te Zierikzee en tje Ueenx-
veen was scherp kritischdat over de
jachtwet (mte'n zie hel bijvoegsel) is zeer,
otaguastig
En nu komt er ook nog bij dat over
de wijziging der Kieswet, dat „door on-
derischeidehe leden mtet wteinig ingeno
menheid werd begroet', waartegenover
slechts „sommige" ledeh hulde 'betuig
den voor de indiening.
Eeh ernstig bezwaar tegen het wets
ontwerp lag bij' onderscheidene ledfetn !in
de omstandigheid, dat hel den slem
plicht niel had opgeheven
Verscheidene leden schreven het échec
van den stemplicht toe zoowel aan de
lo&nktahdigheid dat in ions land, in tegen
stelling mtet België, waar alleen de Zon
dag de stemdag is, op alle dagen ge-
ptem'd wordt, als aan het feit, dat in ons
land een groote versplintering van par
tijen valt te constateeren, die uiteraard
lusteloosheid bij de kiezers mloet Wek-
keh. iv
Hiertegen werd aangevoerd, dat stem
plicht een noodzakelijk compliment is
vah evenredige vertegenwoordiging; dat
daarom de slechte kiezersopkomst geten
motief mag zijn om tot terzjjdestellLftig
van dien plicht over te gaan.
Verscheidene leden betoogden, dat het
on-Nederlandsch is de kiezers mte-i
dwangmaatregelen en strafbepalingen,
met den veldwachter als het ware, naar
de stembus te drijven
En wat de verkiezing der Eer
ste Kamer betreft, was men „vjrjij'
algemeen" Van oordeel, dat de Voorge"
stelde oplossing onbevredigend is, door
het verbreken van het provinciaal er-
ib'ahd, als gevolg van de indeel&ilg dei-
provincies in groepen.
Vele leden vroegen een. spoedige in
diening van een novelle om de moge
lijkheid van verblinding der lijsten in de
groepen bij gelijktijdige aftreding te
openen.
Overigens vond de zg. stemSvaardo
bestrijding. Er rezen groote bezwaren
tegen het verschil, dat hierdoor 'gemaakt
werd lusscheh Statenleden der verschil
lende provinciën. De kleine provinciën
gevoelden zich hierdoor achteruil gezel.
EEN ZONDERLING PROTEST.
De redacteur der Maasbode le Brussel
seint dd. 31 Mei
„Brusselsche bladen melden, dat de
Belgische regeering naar haar gezant tc
Den Haag een nota heeft gezonden, om
bij de Nederlandsche regteering te pvo-
teslecrcn legteu de aanwezigheid op het
banket van het Nederlandsch Verbond te'
Dordrecht van de ministers Van Karne
beek. Van der Swanij, de Viister en
Heemskerk Het protest zou gezonden
zijn. op "grond daL dil banket eigenlijk
„een verheerlijking Was van 3e in Bel
giö veroordeelde activisten Meert en van
den Broeck
We vonden deze mededteteling reeds
dadelijk zoo merkwaardig, dat we ter
nauwemood aan de juistheid honden g}e-
loovcn
Dal banket was eenvoudig een feest
maal ter gelegenheid van bol 25-jarig
jubileum van het Al® ,Ned. Verbond
En als aan dal maal ook herdacht is wat
Meert 25 jaar geleden gedaan heeft voor
de oprichting van dat Verbond, dan heeft
dat toch zeker niets tc maken mol hel
geen Meert in de Oorlogsjaren mocht
Jaebben gedaan als activist
Het blijkt ons echter uit de N' R. Cl
•dat de bewering der Belgische bladen on
juist is. Minister Jasper deelde aan den
correspondent der N R Cl mee, dut
hij zich bepaald heeft, „tot htet laten
inwinnen van inlichtingen omtrent een"
incident, waarvan hem tot dusver geen
bijzonderheden bekend zijn, en dal i
alles Er worden dus geen stippen ge
daan
DE HAVEN VAN VLISSINGF.N.
Op vragen van her lid van de Tweede
Kamer, den heer Drvssellniijs, betreffen
de de uitvoering var de werken tot vet-
betering van de h- ven van Missingen
heeft de minislter van Avatersla il ge-
nnlw oord
I ZoohLs de ondergteteekende bij de
behandeling van het ontwerp van hoofd
stuk IX der Slaatsheg'rooting voor dit
jaar in de Eerste Kamer der Stalen -
Generaal heeft medegedeeld, zal hij zijn
best doen, om bij de uilvoering van de
werken tot verbetering vpn de haven
van Vlissingfen rekening te houden
met den in de Tweede Kamer gouiten
wenscli, m het vertrouwen, dat liet lx
benoodi&de geld daarvoor zal kunnen
worden beschildyaaï" gtesfeld
II Ondergteteekende heeft omtrent
hel ontwerp voor den te bouwen kaai
muur nog geen beslissing genomen Ten
aanzien van het tijdstip der besteding kan
derhalve nog geten mededreling gedaan
worden
III De meening ter zake van de
toekomst van de haven te Viissin$en
heeft zich bij ondergeleekende niet gë-
Wrjzigd. Uil do erkening, dat de "haven
gunstig is plegen en dat men er niet
aan behoeft te tweifelen. dat deze med
kan worden ingericht, behoeft nog geens
zins te volgen, dal nu ook de toekomst
van de haven met vertrouwen wordt
te gemoet gezien.
Reeds in de Tweede Kamer der
Sta ten-Generaal verklaarde onder,ge tec-
kende, dat men naar hij meende reen
enkele zekerheid liad, dal zij voldoen zal
aan hetgeen men zich er van heeft voor
gesteld 'vergadering van 30 November
1922' en dat in verband daarmede naar
rijn meen in® voortgang van het werk
niel Van groote urgentie was, terwijl
hij nh het in die Kamer gtevallcn vo
tum nader te kennen gaf, zich zooveel
mogelijk le zullen gedragen naar don
wenseh van de Kamer om uitvoering
in sneller tempo ter hand le nemen
Wanneer dus ondergfeleekende aan
deze toezegging gevolg geeft, is dit meer
om zich naar den wenseh der Kamer le
gedragen, dan omdal hij, zooals hij in
de Eerste Klam er mededeelde, ten aan
zien ran de toekomst dier haven zoo op-
1 Sofistisch gestemd is.
De ztaak staat immers zoo, dat in ver
band mei de wel -van 25 Juli 1919
St hl no 515 dc haven le Ylissingten
verbeterd moet worden, zoodat dus ook
onderigeteckende oordeelt, dat haar oen
goede kans moet worden gegeven, dat
er echter blijkbaar verschil in meening
was "Insschen de Tweede Kamer der
Stalen-Generaal en hem ten aanzien \an
hel trjdsverloop, binnen hetwelk de wet
behoort (e worden uitfgtevoerd. Nu de
Kamer dil tijdsverloop wensehl te be
korten, zal hij daarmede het is reeds
pezegd naar vermogen rekening hou
den
TEGEN HET N. MALTHUSIANISME
De N. Malthusiaansche Bond heeft zijn
rechtspersoonlijkheid verloren doordat
verzuimd is> bijtijds vernieuwing aan te
vragen. De Bond heeft nu besloteb
zijn statuten opnieuw ter goedkeuring
aan de regeering over le leg/jon
Dit heeft aan de R. K. Nat Zedelijk-
heidsvereeniging „Eer en Deugdaan
leiding gegeven per adres aan de Ko
ningin tc vragen de Koninklijke goedkeu
ring op de statuten niel le geven'
„Al moge, zoo schrijft „Eer en Deugd",
de letter der statuten van dezen Bond
het doen voorkomen, alsof een omehul"
dig, misschien zelfs een edel doel wordt
nagestreefd, do ervaring heeft btewezen,
dat het sireven van (lezen Bond en de
middelen, waarmee hij zijn doel wil be
reiken, in strijd zijn mtet de goede zodetat
PROF. MR TREFB.
Pror Mr. Treub, voorzitter van den
Onderpemtersraad voor Ned. Indië, wordt
Zaterdag 9 Juni na een kort verblijf le
Parijs, in Den Haag terug verwacht van
zijn reis naar Ned Indië
De Ondernemersraad voor Ned Indië
is voornemtens den 21slen Juni een al-
gemtecnc ledenvergadering le houden^
Waarin Prof. Treub eenjige modedeelin1-
gen zal doen over zijn verblijf in Ned-
Indiê.
DE 48-UJUGE WERKWEEK 'II
AMSTERDAM,
liet bestuur der Amsierdamsv.be fe
deratie van personeel in openbaren dienst
heeft de besturen van moderne, mfteu-
trale, katholieke en chr organisaties Van
Anvslerdamsch gemeeulepersonöel uitge-
noodigd om te komen tot 'samenwcrkiinp
inzake de actie legen het gemleenlelystuur
te Amsterdam voor liet behoud der 15-
urige werkweek voor het gemtec(n loper
soneeI
Uit Stad sin Provincie.
Uit Middelburg
Gisteren hield de vereen igihg Neb
derlandsche Kinderbond, afdeeling Mid»
del bur g. haar jaarlijksehe ledenver
gadering L'it hel jaarverslag bleek, dat
dc afdeeling er tamelijk goed voorstaat.
De animo van de zijde idcr kinderen tot
'bezoek aan de clubjes is zeer groot Het
ist voor onze opgroeiende jeugd van liet
grootste nut onder goede leidÜlng een
paar uurtjes per week aangenaam bezig
gehouden te worden Er gaal van dit
soort clubwerk zeker een opvoedend»
kracht uit en het is te wenschcn, dat
zich steeds Weer jonge meisjes ten vron
en als elubleidster aanbieden
Een 5-tal meisjes gaat in Juni met een.
der leidsters naar het heerlijk vacanlife-
huisje van den Kinderbond te Gennep,
alwaar zij tien dagen in de mooie omge
ving zullen doorbrengen
De afdeeling hoopt elk jaar eenige
van haar clubkinderen zulk een weekje
van natuurgenot m een goede omgeving
te kunnen aanbieden
Tot eerelid der afdeeling is btenoemd
Mevrouw C. Horninge-Francke, die vele
jaren het nuttige clubwerk met toewij
ding deed, doch wegens het verlaten
der gemeente, haar taak moest hRor-
leggen
- Blijkens een advertentie in dit mun-
i' zal de Duitsche letterkundige Rudolf
de Haas, bekend door zijn werken over
Oost-Afrika, Woensdag as. in St. Joris al
hier ron lezing met lichtbeelden houden
over zijn ervaringen en jachtavonturen op
zijn reizen fn Afrika Hij trad reeds in
vel schillende plaatsen van ons land op
-»
In de étalage vin den banketbak
kcr-sWinkel van den heer A van der
Mijle alhier prijkt lieden een tra ai af
gewerkte bloemenmand mol roode ro
zen, als een .bewijs welke mooie stukken
Wterk in deze zaak 'worden vervaardigd
De bloemen hebben een bijzondere hé-
leekenis, zij doelen op een jubileum en
wel op hot feit, dat het lieden 25 jaar
leleclen is, dat de heer v d "Mijle de
zaak van zijn voorganger overnam
De Walchersche Zakgids van de firma
R M. Smits alhier is voor velen een on
misbaar boekje geworden, dat bij alle leizen
in onze provincie, waai' men zooveel ver
schillende spoor-, boot- en tramwegen en do
laatste jaren ook verschillende autobusdiens
ten heeft, een gewaardeerde gids is crewor
den Wij meenen dan ook te kunnen volstaan
met de mededceling, dat van dit werkje
de zomerdienst 1923 is verschonen
De Commissaris van Politie te Mid
delburg verzoekt do juffrouw, die ge
tuige geweest is van de aanrijding op 8
Mei 1923 te omstreeks half twee ure n m. van
een paar naar schoolgaande kinderen door
een wielrijder, zich tot het geven van in
lichtingen te willen vorvoegen aan zijn bureau
aan de Lange Gistsfxaat.
Uit Zuid-Beve 1 and.
In do Donderdag gehouden raadsver
gadering van Kruiningen waren aan
vankelijk 10, later 11 leden aanwezig, daar
de heer Minnaar later kwam
Ingekomen waren o m een verzoek van
het bestuur der bijz. kath. school te Hans-
weert om geld beschikbaar te stellen: le
de aanschaffing van eenige schoolmeu-
bolen; 2e voor den verbouw on de uitbm-
ding van het schoolgebouw In een volgende
vorgadering zal hierover ndvies woTden uit
gebracht door B. on W
Een verzoek van don hoer J ten Napel te
Apeldoorn om vergoeding van bet onderwijs
door hem buiten do gewone schooluren ge
geven in 1919 Zal in de volgende verga-
doring worden behandeld
Vorder is een verzoek ingekomen van J
Oostdijk c s. ter beperking van de groote
snolheid van automobielen en motorrijwie
len in de kom van de gemeente Na een
nauwgezette discussie wordt de behandeling
van deze zaak verwezen naar de volgende
vergadering, daar bij gehouden stemming
de stemmen staakten.
Met algemccne stemmen wordt aan moj.
E S. de Yeij, onderwijzeres aan de O. L.
school te Hanaweert. eervol ontslag ver-
ind.
Een verzoek van het Burg. Armbestuur tot
het aanbrengen van wijziging in de be-
pooting van 1922 on 1923 wordt door den
and gunstig beschikt. In deze vergaderin;
wordt ook beslist het lot van lief vervolg
onderwijs
Met het oog op de groote kosten voor de
gemeente l>esluit de raad op voorstel vaa
B en W niet voort te gaan meti het gevea
van vervolgonderwijs
Benoemd tol wegwerker der gemeente uit
24 sollicitanten L Duindam
Uit Noord-Be veinnd
In de dezer dagen gehouden potderver-
gaderiiigcn le Wissen kerke werden be
noemd of als no 1 op de aanbeveling ge
plaatst voor den polder Anna Friso uls
Dijk raadslid II K Lenndertse; voor don
Geersdijkpolder als dijkgraaf J J. Ver-
t en als gezworen S J de Regt, voor
den C'amperlandpolder als dijkgraaf W de
Jonge en als gezworen P Verbuig; rooi
den Jacolwipoldcr als gezworen J J v d.
Volde, als Dijkraadslid P Israël; voor den
Heer Janszpolder al- dijkraadslid J J v. d.
Velde als gezworen Ds Verburgvoor den
Mariapolder (ter vervanging van A. v. d
Maas. die aftreedt wegens overschrijding van
de leeftijdsgrens voor benoembaarheid) als
dijkgraaf Joh v d. Maas en als gezworen
M M. Schippers - voor den Onrustpolder als
gezworen en als dijkraadslid Iz Wjssevoor
den Soelekorepolder als gezworen K A. t.
Langeraadvoor Thoornpolder als ge-
oren E v. d. Maas Az en A W Priester
al« dijkraadslid; voor Tljekpolder als dijk
graaf Adr Israël, als gezworen J Flikwee>r«
en als dijkraadslid M J. v Hce, voor Wal-
loinpolder als gezworen A I. Jan se en voor
Wissenkerkepolder als gezw Jac de Kam,
als lid van den dijkraad C H. v d. Berg
Uil Zeeuwsch-Vla anderen O D
Dinsdag werd in het Gulden Vlies
te Axel de gewone jaarvergadering ge
houden van ingelanden van don polder Be
oosten Bleij Benoorden Aan de beurt vau
aftreding was de heer G. van Fraaijenhove.
als gezworene, die herbenoemd werd
Dc rekening Word goedgekeurd in ui tg Op
f860702 en in ontv op f8791 71; de be-
;rooting werd vastgesteld op f 9777 06, waar
bij een post van f158.16 voor onvoorzien
Het dijkgeschot bleef' bepaald op flööO
oor le soort, f9 voor 2e soort, f7 50 3e,
f 6 4e, 4.50 5e, f 3 6e en f 1.50 voor 7e
soort gronden per H A.
Tot gemeente-veldwachter te Middel-
harnjs is benoemd J van Nieuwenhuize,
thans veldwachter te Axel, vroeger agent
van politie te Middelburg
Uil Zee u ws ch-VIaanderen W. D.
Met ingang van 16 Juli a s. is de com
mies J Sluiter van B i o r v 1 i e t verplaatst
naar Voorschoten
Woensdag werd in de te Aarden-
burg gehouden vergadering van stembe
voegde ingelanden van den Aardonburgschen
Havenpolder onder meer besloten:
a. ten aanzien van oen perceel dijk, groot
im 1 H A„ waarvan sedert 1878 onafge
broken vrijwillig dijkgeschot werd betaald,
niet toe te passen de voorschriften der wet
van 9 Mei 1902 (Stbl. no. 54) wegens over
19221923 onbetaald gebleven aanslag en
dit perceel in d©n vervolge niet moor aan te
slaan, ofschoon de vergadering als haar ge
voelen vóóraf uitsprak, dat tegenover het
aan eeu vrijwillig-belasting-betalen ontleende
echt tot bijwonen der vergaderingen en uit
oefenen van stemrecht, toch zeker d-aat
een geboren plicht tot betalen;
b tot het aanbrengen van een waterkee-
rend werkje aan 't Schapenbrugjo, waar
van de raming pl.m. f300 beloopt en werd
voor het eerst vastgesteld de staat van wa
terwegen in den polder.
KERKNIEUWS,
Geref. Kerk.
Tweetal te Middelburg ds H. J. lleida,
to Vlaardingen en ds J Voerman, te Warns.
RECHTZAKEN.
Alhier is aangehouden en naar liet
huis van bewaring Overgebracht zekere 0.
v d. B,, 58 j,, varensgezel, zonder vost»
woon- of verblijfplaats, verdocht van land-
looperij to Middelburg op 30 Mei j.l,
- Naar do terechtzitting is verwezen
mot bevel tot gevangenhouding D H. "K.,
24 jaar, zonder beroep te Vliesingen,
gedetineerd te Middelburg, ter zake ma
diefetal.
Naar het huh run bewaring te .Mid
delburg is overgebracht. A. M., 25 jaar, met
selaar, te S t o p p o 1 d ij k, ter zake van
een te Axel gepleegdeu diefetal.
Het O. M. bij de rechtbank ta 's-Her-
togonhosch eischto tegen J v. cl. IC., oud 36