We. 108.
Dinsdag 8 Mei 1823
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
INDISCHE LEENING VAN 400
MILHGEN.
Ingediend is een Wvtetsontw'erp Lot het
ajanjgaan van een leening ten laste van
Nederl. Indië van ten hoogste 100 mil
lioejs. In de memorie van toelichting zet
de minister van koloniën uiteen dat ook
na den ten vorige» jare uitgegeven drie
dollarleeningen, (welke nominaal onder
scheidenlijk 40 millioen, 40 millioen en
20 tmillioen hebben boloopen,) de in Jan
van dit jaar in Engeland geplaatste r>
millioen pondsterling leening, alsmede de
jin Februari j,L in de Vereenigde Stalen
va» Amerika uitgegeven 25 millioen dol-
1 ar leening- de vlottende schuld Van Ne-
derl&nd&ch-Indië, welke voor verreweg
het grootste deel hier te lande is ge
plaatst, nog steeds van zoodanige omvang
js, dat verdere consolideering, niet het
minst in het belang van de gaafheid van
hel nationale ruilmiddel, noodzakelijk is'.
Het bedrag Van de vlottende schuld,
oorspronkelijk op 600 millioen geraamd,
ital vermoedelijk 'n bedrag van 315 mib
lioen beloopen, waarbij dan 85 millioen
komt V2n het te verwachte tekort over
1924.
In hel ontwerp is rekening gehouden
met de mogelijkheid van uitgifte van
schuldbewijzen in eene vreemde munt
eenheid
DE Al LA VAN DE LANDBOUWHOOGE
SCHOOL.
Op vragen van den heer van Gijn,
lid van de Tweede Kamer, betreffen
de de beschikbaarstelling van de aula der
Landbouwhoogeschool voor een cursus
van dr. Molkenboer over de ethische
zijde van het Katholicisme, fyteTt de mi
nister van binnenhuidsche zaken en land-
bouWi geantwoord
Het was ondergeleeleende niet beleend
dal, behalve voor de lezingen van de
heeren Popelier en van Eeden, de hulp:-
aula der Landbouwhoogeschool in het
afgeloopen jaar ook nog beschikbaar is
gesteld voor een cursus van dr. Mol-
kenbber over de ethische zijde van het
Katholicisme.
Zooals hij reeds in antwoord op de
vragen van den heer Ketelaar heeft me
degedeeld, achl ondergetekende het
met curatoren de meest gewenschte op
lossing, dat de hulpaula en andere locali-
teiten der Landbouwhoogeschool voorlaan
slechts beschikbaar worden gesteld voor
bijeenkomsten .zoowel besloten als open
bare», wtojarin onderwerpen worden be
handeld, welke nauw verband houden
met het onderwijs ;vfm die hoogeschool
of met de aan die onderwijsinstelling
beoefende wetenschappen. Hij kan daar
aan thans toevoegen, "3at een regeling
in dien geest inmiddels is lol stand "ge
komen, zoodal het niet meer van prac-
tisch nul zou zijn zich uit te spreken
over het gebruik dat curatoren in het
verleden hebben gemaakt van de hun,
toekomende bevoegdheid tot beschik
baarstelling van cle hulpaula
RAMING EX WERKELIJKHEID.
Nairn- V. D uit goede bron verneemt,
hebben Ged Stalen van Limburg de gc-
meentebegrootiug van Maastricht niet
goedgekeurd, er zóu vergeten zijn dit
een groot aantal poslen belangrijk lager
is geraamd dan gewettigd is, holgoenl
onvermijdelijk tol gevolg zal hebben dat
de begroeiing van 1924, duizenden
hooger zal zijn dan die van 1923.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Hel carillon van den Langen Jan
word! Vrijdag ,a.s. voor den jaai'lrjkschen
schoonmaak stil gezel. Woensdag 1G Mei
wordl de nieuwe muziek gesloken.
Aangezien een nieuwe verkeersregeling
op Donderdag on op andere drukko dagen,
op do Markt alhier zeer urgent is geble
ken, ter bescherming van personen en goe
deren, heeft "do commissaris van politie een
rapport aan B. en W. toegezonden, waarin
ter overweging wordt gegeven een gedeeltelijk
nieuwe markt in het leven te roepen of aan
de autobussen een andere vaste standplaats
aan te wijzen.
Uil AVlalcheren.
Zaterdagavond vergaderde de voreeni-
ging het Groene Kruis te Ameniuiden.
Da voorzitter deelde mede, dat de heer L.
Kraamer zijn functio als secretaris der ver
eeniging had overgedragen aan den heer
J. J. Huissen. üifc het verslag bleek, dat de
ontvangsten bedroegen Groene Kruis f 1608.08
t.b.c. 1358.15, samon aan ontv.
de uitgaven bedroegen Gr Kr. 11516 HM/s.
t. b. c 1400,18, totaal f 1916.37Vs. alzoo een
goed slot van f 49 851/;.
Hot loden tal is met 4 leden vermeerderd,
zoodat de vereoniging thans 396 leden telt
Bij de rondvraag vroeg, de heer J Marteijn
of do contributie niet verlaagd kon worden
De voorzitter zeido, dat zooiets nog niet
kon plaats hebben.
Naai aanleiding van eeu vraag van den
lieer J Wijkhuis inzake terugbrenging van*
gebruikt materiaal, werd toegezegd, dat, wan
neer een persoon iets van de vereeniging in
gebruik heeft gehad en zulks niet moer noo
dig 16, de magazijnmeester hiervan in ken
nis gesteld zal worden door de wijkverpleeg
ster.
Do heer J. Meerman woog of alle matras
een dor vereoniging gemerkt zijn en om
betere afwerking der hulpligtenten Ook
vroeg spreker om ondersteuning aan tb.c. lij
ders, waar zulke noodig is. De voorzitter zegt
hem zulks toe
Uit Zu id-B«Ttland,
Vrijdag j .1. werd te Wi e m e 1 d i u g e
de iu beginsel opgerichte Chrisfelij^His
torische kiesvereeniging geconstitueerd
Het gevormd bestuur bestaat uit de heeJ
ren; ds. J. W. Drost, voorzitter, M. Koo-
inan, 2e voorzitter; W. H van Aloorl,
secretaris; H M. Kriense Lokkei', 2e se
cretaris; P. J Dominicus, penningmees
ter en P. Felius, 2e penningmeester
Uit Noord-Beveland.
Maandagmorgen hie 1^1 de raad der
gemeente C o, 1 ij ns, p lap. t een openoare
vergadering, wharin afwezig waren de
heeren W. Flipse en A. Verburg
Het besluit van de vorige vergadering
tot liet aangaan van een gèldteenin,gj
van 1' 18000 voor den verbouw van de
School met de» Bijbel werd m gevolge
schrijven van Ged. Staten gewijzigd Het
bedrag werd verlaagd lol f 15000 le.
gen een rente van hoogstens G pCI. en
jaarlijksche aflossingen van f 1000
"Mocht de staat der financiën het toe.
laten dan mag ook een grooler bedrag
Worden afgelost, zoo mogelijk de ge-
heele.&om in eens.
Tot slot besloot de raad B. en \V. te
machtigen het werk aan de Kerkgraclil
(demping niet bijbehoorende werkzaam-
heden; te doen uitvoeren
Dezer dagen kSvüuu de schieleer-
eeniging „Wilhelm inn te Co lijns-
plaat tot de onaangename ontdekking
dal hel groote aanwijsbord van het
schielterrei n spoorloos verdwenen was.
Uit Zeeuwac h-V 1 a a n d e r e h .W. D.
(Als.' no. 1 op <le voordracht Voor
gemeenteopzichter en directeur der Wa
terleiding te Brielle komt voor de lieer
Mooldijk, waterbouwkundig ambtenaar te
'H oofdplaat.
Door het hoofdstembureau word tot
lid vau den gemeenteraad, van Winter
land k e r k j o benoemd verklaard de keer
J. J. Schlileman, die d6ze benoeming tot Sept.
as. heeft aangenomen. De vacature vond zijn
oorzaak door het vertrek van (Ion heer W.
F v. d. Hooft.
Zaterdag vergaderde de raad van Wa-
t e r 1 a n d k e r k j Afwezig dc lieer F. 0.
Dieleman. Eén vacature.
Een verzoek van den Eiland- on Brand-
krcelcpolder om f50 jaarlijksche bijdrage
voor wegsverbeteriiig, word afgewezen.
Ten opzichte der circulaire van Ged- Sta
ten inzake vermindering der jaarwedden van
do wethouders, werd besloten ze to laten
zooals ze zijn, zoolang niet van bovenaf be
zuinigd wordt. f
Het verzoek van den burgemeester om te
IJzendijke te blijven wonen, word door den
raad goedgekeurd.
Men schrijft ons uit Sluis
In ons vorig 'bericht somden wij eeni-
ge misstanden op, doch denk niet, lezer,
dat dit de eenige waren.
Wij! ,zi ouden hel lijstje nog heel wat
kunnen uitbreiden, maar meenen voor-
loopig met de gepubliceerde te kunnen
volstaan, zoo noodig zullen 'wij later een
aanvulling geven-
Is het le vevwondeven, dat in een ge
meente waar zoo wordt geregeerd, de
ingezetenen zich afvragen „waar moet
het naar toe?"
„Wal daartegen te doen pm verbetering
te krijgen?"
Tegen wil en dank driugen dergelijke
vragen naar voren en (hel is dan ook
alleszins verklaarbaar, dat verschillende
ingezetenen eens bijeen kwamen om den
toestand te bespreken.
Voor dc beslaande partijen is hier,
met uitzondering van de Katholieken,
weinig te bereiken. Alleen in samenwer-
king schuilt hier de kracht. Dit is dan
ook het motief geweest voor de bbvenge-
-noemde bijeenkomst. Algemeen was men
van oordeel, dat zij, die in het belang
van Sluis willen Werken, moesten sa-
den raad te stellen. Deze lijst ziet er uit
den aard der zaak eigenaardig uil, er
staan personen op van allerlei politieke
en godsdienstige richting, maar de hoofd^
zaak is, dat alle candidaten in dezelfde
richting, volgens opgesteld program,
werkzaam 'willen zijn Wij twijfelen cr
niet aan, of elr is heel 'wat te bereiken
in het belang van Sluis en zijh ingezer,
lenen.
Waar dc zaken zoo staan, stemt het
tot droefenis, dat de Katholieken en nog
een groep zoogenaamde prole&tanlsche
kiezers met een eigen lijst uitkomt, waar
op voorkomen personen van antirevolu
tionaire, christelijkJiistorisclie- en zelf»
ook nog een van Vrijheidsbondsche begin
selen. Gezien de samenstelling van die
lijst ,komt mfen tot Üe overtuiging, dat
deze groep met liet huidig bestuur en
beheer der gemeente instemt
WERKLOOS11E1DSV ERZEKER1N G
EN ARBEIDSBEMIDDELING.
Het achtste jaarverslag .over 1922, is
verschenen v an den Dienst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
te Middelburg, tevens DistrjclsarbeidJbT
beurs van de gemeenten lusschen O en
W). Schelde.
Zooals uit de bijgevoegde statistische gie-
_?.vens blijkt, steeg het aantal ingeschre
ven werkloozen aanzienlijk.
Niettegenstaande een der grootste fa
brieken het vroeger ontslagen personeel
grootcndeels terugnam, werd het leger
der werkloozen versterkt uit andere be
drijven Voornamelijk kwam deze ver
sterking uit dc bouwvakken, daar de ver
een jgragsJb'ouw alhier gereed kwam, ter1
•wiijl door de tijdsomstandigheden de par
ticuliere bouwers vrij wel niets uitvoerden.
Doch niet alleen in de bouwvakken iwas
(een periode van slapie ingetreden, ook
in andere induslriën, zooals b.v. dc ijzer
gieterij van de firma Boddaert en Co. en
de pianofabriek der firma Mes werden
door slapie genoodzaakt hel bedrijf zoo
goed als geheel slop te zetten.
Hel is zeker aan deze algcinecne mv
laise le wijten dat dc palroonsaanvragen
bteneden bet aantal van het vorige ver
slagjaar hieven.
Hiertegenover staal echter een toene
ming van het aantal voldane aanvragen.
Melding wordt gemaakt van de le Mid
delburg getroffen maatregelen voor on
dersteuning der werkloozen
De vooruitzichten voor 1923 worden,
mede door de internationale loeslanden,
slecht genoemd
De opmerking wordl gemaakt dat het
inh et algemeen overweging verdien! onii
bij meer normale toestanden, te geraken
tol verplaatsing van een deel onzer werk
nemers.
Aan een der labellen onlleencn we do
volgende getallen van de aanbiedingen
van werkzoekenden, de plaatsingen van
werkzoekenden, de aanvragen van werk
gevers en de voldane aanvragen van
werkgevers, waarbij We liet in de tabellen
gemaakte onderscheid tussJchen personen
boven en beneden 18 jaar laten vervol
len
Mannen-
Werkz
2GG1
1798
802
742
S70
eu
117
116
Void.
Plaals.' Aanv. oanvr.
416 G91 559
8G0
343
392
200
320
319
516
239
522 351
110 312
160
170
'19
'iS
17
12
14
8
Niettegenstaande er vrij regelmatige
vraag was naar Nederlandschc arbeiders
voo'- Noord-Frankrijk, kon liet aantal
plaatsingen naar daar niet hooger opge-
voern worden dan 19. Hierbij dient men
niet te vergeten, dat alleen zij, die inder
daad goed op de boogie zijn, met landar
beid, met succes daar le werk gesteld
kunnen worden
Van de naar Frankrijk vertrokkenen
zijn ineerendeels goede berichten inge
komen, Z'oodat er op dit gebied in de
toekomst nog wel wat te bereiken valt,
temeer waar er nu door de Vereeniging'
van Nederlandschc Arbeidsbeurzen een
"vertegenwoordiger aldaar is aangesteld.
Naar België zijn door onze bemiddc-
b'ng drie personen vertrokkenAlhoewel
er regelmatig vraag was naar geschoolde
en ongeschoolde mijnwerkers, was hier
aan zeer moeilijk te voldoen, daar de
mee sten bezwaar maken tegen 'Ier gel ijk
werk, lerwijl ook alleen in aanmerking
kunnen komen slerke gezonde personen,
welke voorzien zijn van een verklaring
van een geneesheer, dat ze lichamelijk
geschikt zijn voor iuijn-arbcid.
Gedurende 1922 werden er door dc
Districls-Arbeidsbeurs afgegeven 86 ver
klaringen voor hel le werk stellen van
Luilenlandsche arbeidskrachten in dit
tnengaan om) le trachten een beter be- district, terwijl er 161 verklaringen voor
stuur te krij'gen. Naar aanleiding van deze verlenging der pas-visums werden uiige-
besprekingen is besloten candidaten voor reikt
In den regel werden dc vacante be
trekkingen, waarvoor de buitenlanders
gevraagd werden, eerst opgenomen in
de „Dageüjksehe Berichten".
Inüien zich daarop geen geschikte IIol-
landschc krachten aanmeldden werd
overgegaan bot het afgegeven der verkla
ringen.
Uitvoerige mede dee lingen worden ge
daan over de werkloosheidsverzekering
die in Juli van dat jaar vereenigd, werd
met de Arbeidsbemiddeling, wal aan dc
conlrole op de werkloosheidsverzekering
ten goede kwam, daar thans beier kon
woroen nagegaan of de uil de kassen
bekkende lcd'en inderdaad onvrijwillig
werkloos waren Dit is mede ook de oor
zaak dat onrechtmatige uitkeeringen in
vergelijk ng met vorige jaren zelden voor
kwamen.
Uil den betreffende» label blijkt dat
het niahlal georganiseerde arbeiders zich
in eenigszins dalende lijn beweegt. Hier
van is de heerschcndc werkloosheid, de
stijgende contributie en de verlaging der
uitkeering niet vi-ceïpjct.
KERKNIEUWS.
De kerk te N en St. Joosland.
Zondag 6 Mei 1923 was het juist 40 jaar
geleden, dat de kerk dor Ned Herv. gemeen
te te N. on St. Joosland ingewijd is door
wijlen ds. Riemens, destijds predikant to Mid
delburg en consulent dezor gemeente, met de
.woorden vermeld in 1 Kon. 8 vers 29. Naar
aanleiding van dit feit hield de predikant
da J. B. van Garderen Zondagmorgen een
herdenkingsrede mot als tekst de woorden
uit Psalm 65 vers 3 le ged.: „Gij hoort het
jcbcd." Aan de kerkbezoekers, welke ingroo-
ten getale aanwezig waren, was door kennis
gevingen op de banken vóór do zitplaatsen
bekend gemaakt wat gelezen zou worden en
welke verzen zouden gezongen worden
Dat do gewone orde van den kerkdienst
niet gevolgd werd, bleek al dadelijk daar
uit, dat de predikant met ouderlingen en
■diakenen tegelijk mot de kerkbezoekers hun-
zitplaatsen innamen.
Allereerst werd gezongen P> 84 vera 1 en
2, waarna gelezen werd de Wet des Heeren
on Psalm 27.
Vervolgens speelde de organist het prach
tige lied; Wilt heden nu treden, enz
Daarna verwelkomdo de predikant de aan
wezigen, 6prak er rijn genoegen over uit, dat
de kerk zoo vol was en besprak don inhoud
■an het zoo juist gespeelde lied, wat toepas
selijk was voor deze gelegenheid- Vervolgons
werd gezongen Ps. 103 vors 1 en 3.
Daarna herinnerde ds. Van Garderen nan
de totstandkoming van het kerkgebouw in
1882'83, herdacht daarbij dc velen, zonder
namen te noemen, die daaraan meegewerkt
hebben, waarvan er velon zijn heengegaan,
doch ooit nog velon getuige kunnen zijn
ran het 40-jarig bestaan der kerk. Hij noem
de afzonderlijk den heer C. Reijnoudt, pre
sident-kerkvoogd, tot welken hij eenige woor
den van waavdoering en dank sprak, en her
innerde ook aan den bouwmeester wijlen don
heer II van Leerdam, tot wiens zoon (die
ook een kerkelijke betrekking beleodt), do
predikant ook eenige woorden sprak, aange
zien ook hij aan den kerkbouw heeft medege
werkt
Als tusschenzang werd gezongen Gezang
171 vs 1. 10 en 11. Daarna doelde (de
predikant mede, dat door eenige ingezete
nen het plan opgevat was de kerkvoogdij bij
deze herdenking een cadeau aan {e bieden
Als gevolg daarvan was door een groot nnn-
tal ingezetenen oen bedrag bijeengebracht,
wat de predikant in een enveloppe aan den
president-kerkvoogd overhandigd, met do me-
dedeeling, dat do inhoud bestemd was om
de kosten te heipon dekken voor het er
ven van het timmerwerk der kerk, omdat
dit nog altijd hetzelfde „oude kleed" droeg
m 40 jaar geleden.
Do heer lïeijnoudt dankte met enkele
oorden, waarna de heer De Visser, secr.
van kerkv opstond en den predikant en do
gemeente namens kerkvoogden hartelijk dank
zeide voor dit geschenk. Hij herinnerde er
aan, dat in den voorgevel dor kerk staat
gegraveerd „Eben Haözer", en verzoekt nu
do gemeente uit dankbaarheid tot God te
zingen Psalm 81 vers 1, waaraan werd vol
daan.
Nadat de predikant nog oen en ander
had meegedeeld, o. a. dat er tot Woensdag
a,s. nog gelegenheid was iets aan het cadeau
toe to voegen, voor lien, die nog niet in
de gelegenheid gesteld warenomdat de tijd
van voorbereiding te kort was, verzocht hij
de aanwezigen nu allen God te danken door
staande te zingen het bekende danklied:
„Dankt, dankt nu allen God."
Aan den uitgang der kerk was schrifte
lijk bekend gemaakt, dat de inhoud der
euveloppe bedroeg f270.
LANDBOUW.
Te O u(LVoSsemeer overleed
(Zondagavond plotseling de lieer Pli. L.
Bovelander, o a .bekend door zijn grool
aandeel In het werk der geitenfokvereeni-
ging.
Groote Voordeelen
bereikt men alleen met betrouw
bare banden. Zij zijn duurzaam
en zuinig in bet gebruik. Dc
meest betrouwbare en voor-
deeligsto band is
(In$ez. Med.)
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Tegen de tabakswet
Een te Utrecht door het Landelijk Co-,
milé van Actie'belegde protest vergadering
tegen de Tabakswet, heeft dc volgeödp
mol ie aangenomen
De Protestvergadering enz conslalee-
rende, dat vele ondernemers iu het ta
baks, en sigarenbedrijf reeds zijn gestraft
met gevangenisstraf of hooge geldboeten,
waardoor een groot aantal hun ondergang
tegeraoel gaan;
kennis genomen hebbende van het
feit, dat een groot aantal ondernemers,
door middel van transactie, groote of
kleine boelen werden opgelegd, waar
door (le fouten van deze wel voor heb
publiek verborgen blijven,
is hel eens met de verklaringen van de
deskundigen, die tijdens de behandeling
an de. wet hebben voorspeld, dtit ver
schillende bepalingen onuitvoerbaar zijh,
protesteert krachtig legen een wet, die
van eerlijke, werkzame menschen misda
digers maakt,
en meent alleen daarom buiten de an
dere schadelijke gevolgen de regeering
dringend te verzoeken, de Tabakswet te-
doen intrekken
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
Aan de» kantoorknecht L Everaara
te Vlissingen, is tegen 1 Juni eervol
ontslag verleend.
Met ingang van 16 Mei is benoemd
tot kantoorhouder te Dubbeldam de bestel
ler J Deurloo te O u d-V ossemeer
I) e d r a a d 1 o o z c v e r b i n <1 i n g
X o de r lan d l iid i
Anela meldt dd. 5 dézer uil Welte
vreden
„Vanmorgen is de radioverbinding
Java Nederland officieel geopend iu bij
zijn van de» gouverneur-gene raai. ïiir
Fo< k. en de aanzienlijkslen in den lnudc.
I>e landvoogd zendt zoo juist het eerste
radiogram af aan de Koningin en aan den
minister, waarna dit telegram werd weg-
gesoind, dat hel eerste Aucta-pcrsbericht
zou zijn, dal radiografisch naor liet moe
derland wordt overgebracht
Wegens het uitblijven van do- recht-
slreekscho radio lelegrhfische gemeen
schap Nederland—Ncderlandscli-Indië
heel'l hel l pofd van den post-, telegraaf-
en telefoondienst in NederlandjschJndië
het bovensla|ahde telegram per kabel aan
den directeur-generaal der posterijen en
telegrafie alhier verzonden, met verzoek
om doorzending aan Anela le s GravCn-
hage
Na;»- liet Haagschc Anela-kantoor ver
neemt, zij» de radiogramraen van1 den
landvoogd aan die Koningin en den mi
nister hier le lande juui hel onlvT^gsla-
lion Sambcek niet opgevangen Men
wacht nu af, of deze radio's ziRlen wor
den herhaald H. C.rt.)
Indische stoomvaart l ij' u e tl,
Tabanan, 6 Mei te Southampton, Rot
terdam n. Batavia
Tcjrimai '6 Mei v. Perim, Batavia n.
Rotterdam
Venezuela, p. 6 Mei Ouessant, Am
sterdam n. W'.Jndië.
Van Rensselaer, p. 3 Mei Florcs, Bar
bados n. Amsterdam'.
Wilis, 5 Mei v. Batavia, n. Rotterdam.
Djocja, 7 Mei 11 u. 30 m. 45 mijl v.
