No. 106.
Zaterdag 5 Mei 1923
FEUILLETON»
166° Jaargang.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Dit auknmer beslaat iUil TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
©p de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ringen f 2.30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën: 30 cent p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p,
regdl. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f2.10, elke regel meer
38 cent.
Kleine advertentiën niet
grooier dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou-
•can't 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Aangesloten bij den Bost-, Cheque- en
Girodienst onder no. 43255.
PLAATSELIJKE
KEUZE.
Bet voorstel lot invoering van plaat
selijke keuze inzake het verbod van
kleinhandel in sterken drank, dal, ori
door de heeren Rutgers en acht anderej
leden van verschillende partijen der
Tweede Kamér is ingediend, is hetzelfde
dat in '21 door de Tweede Kamer werd
aangenomen, maar door de Eerste Ka
mer werd verworpen. XVat toen gezegd
is, geldt ook nu. Alleen zullen de erva
ringen elders een versterking hebben
gegeven aan de meeningen vanbeide
partijen
"Wjij' (zelf hébben in '21 betreurd dal d<
Tweede Kamer het voorstel aannam,
en hel geprezen dat de Eerste het ver
wierp En we Lopen ook nu dal hel voor
stel niet het eindpunt zal halen, om
dezelfde motieven die we toen aanvoer
den
Even een herinnering over den aard
van het voorstel
In de kwarteeuw, wiaarin dil denkbeeld
in ons land naar voren werd gebracht,
beell hel veel verandering ondergaan
Vooral de aangevoerde bezwaren van
©taatferecbtelijken aard hébben er toe
"geleid dal er een bijzondere Vorm aan
werd gegeven, die op hel volgende neer
komt:
In onze Drankwei is bepaald, dal om
de 5 jaar de regeering' het aantal ver
gunningen in een gemeente kan ver
minderen. mits op voorstel van den be
trokken gemeenteraad Dat is de laatste
maal geschied in 1920 en zal dus we
derom moeten geschieden in 1925. Nu
stelt het aanhangige ontwerp voor dat
oulk een voorstel aan de regeering óók
kan gedaan worden door de meerder
heid van de ingezetenen, die dan ver
mindering van hel aantal tot nul kan.
vragen
Wanneer een Vyftiende der kiezers!
Iden wénseh daartoe uit, z,ou er een
volksstemming in de (gemeente ©ver moe
ten worden gehouden, en als dan drie
vierden ervoor is, gaal zoo'n verzoek
haar de regeering
Hot denkbeeld lol zulk~cen regeling
van de drankbestrijding is geboren uil
de overweging dal een wettelijk verbod
eerst dan kans Van opvolging heeft, 'wan*
neer het den moreelen steun heeft van
de instemming der meerderheid van
de bevolking Waar inderdaad veel voor
te zeggen is, maar Wat voor iedere
wet geldt.
Maar ons hoofdbezwaar b'üiten be
schouwing latend de staatsrechtelijke be
zwaren is dil dat een dwang, opge.
legd door een meerderheid van mede
burgers, van zóó'n geheel landeren aard
is dann een dwangmaatregel, uitgevaar
digd door een van onze weiten makende
Staatsorganen (Kamers, Staten, Gemeen
teraad', dat die dwöng dadelijk een
veel hinderlijker karakter ktjgt en zelfs
prikkelt tot verzet, met al de treurige
gevolgen daarvan
Wanneer een gemeenteraad bepaalt dat
op kermis- of lotingsdagen geen ster
ke drank mag worden verkocht, voelen
wij daarin een maatregel van openbare
orde En dan zullen wij ons daar niet
tegen verzetten, want die gemeenteraad
is door ons gekozen o.a. met het doel
te waken voor zaken Van openbare or
de Wij hebben dan ook gesteund hel
denkbeeld om tijdens de kermis het
drankverbruik te verbieden Diezelfde ge
meenteraad heeft ook thans het recht
het aantal vergunningen in de gemeen
te te verbieden Als hij dal niet doel,
komt dat doordat de meerderheid der
raadsleden het niet wil
Stelt men nu in de plaats daarvan
de meerderheid der ingezetenen, dan is
een afschaffing van alle ver&unninlgen
niet een kwestie van openbare orde,
maar een gedwongen oplegging van een'
ethische opvatting van een meerderheid
aan een minderheid, een opvatting
die niet betreft onze daden tegenover
anderen, maar ons eigen pjarliculier le
ven. Voelt ge er iets voor, door uw
buurman te laten uitmaken, hoe ge le
ven moet?
Nog duidelijker wordt hel verschil
wanneer men hierop let- als een ge
meenteraad een besluit neemt, moet bij.
verantwoordelijk als hij is voor de fi
nanciën, er voor zorgen dal de uitgaven
gedekt zijn; een meerderheid van kic
zers, die zich voor afschaffing der ver
gunningen verklaart heeft geen enkele
verantwoordelijkheid voor de enorme
sommen, noodig voor schadevergoeding
aan de vergunninghouders.
Dat zijn zulke overwegende principi-
eele bézwaren, dat alleen reeds daarom
Wij1 ernstig tegen invoering van dat stelsel
waarschuwen De regeling van onze sa
menleving blijve opgedragen aan onze
daarvoor gekozen vertegenwoordigers, tiie
teen kwestie van alle kanten hebben te
bezien, en niet slechts van één zijde
En daarnaast komen dan nog over:
weggingen van anderen aard We meen jen
niet béter te kunnen doen dan te hei
halen wal We o.a opmerkten in '21:
„We denken er niel aan, zoo schreven
we toen, de vreeselijke gevolgen \an
drankmisbruik te ontkennen Maar wel
'ontkennen we de juistheid van de bewe-
wering. dat mJatig drankgebruik in het
algemeen leidt lot misbruik. Op
gevaar af van allerlei slechts verdacht
te Worden, houden We vol dal er om
standigheden zijn, van vermoeidheid, kjou
Gd waarin bier of alcoholhoudende
dranken niel de bevrediging geven van
een matig gebruik Van Sterken drank of
likeur. Als hel eenmaal zoo ver js, dat
iemand, die ergens in een café gaat zit
ten, zonder trek in koffie of chocolade
omdat hij zoo 'gaat eten; zonder lust L
een glas bier omdat hem dat te koud
'of te nat is, maai' zonder gelegenhjejid
om een bittertje of een likeur te ner
men, dan zal hij dat als een aantasting
van de persoonlijke vrijheid sterk voe
len En dan zal gebéuren Wat overal
elders gebeurt dan zal er gezocht wor
de nriaar een middel tot ontduiking, te
eerder omdat er steeds sterke djrank zal
zijn I miners alleen de kleinhandel wordt
getroffen De groothandel en het ge
bruik >n li'u's blijven beslaan
Na dien tijd werd ons de voorspelling
van drang tot drank-aanschaffing be
vestigd door personen uil de Ver Sta
len Zij verzekerden dat zij, en ook hun
kenissen vroeger nooit drank in huis
hadden. Maar sedert het begin van die
drankverbodbeweging m Amerika had
den zij, en al hun kennissen, steeds
drank in huis, en gébruikten ze ook
drank in huis, Wal ze vroeger nooit of
zelden deden.
De mensch is nu eenmaal zoo. En ook
met een meerderhei|d!sstemming van de
kiezers van een gemeente maakt inen
hein niel beter.
Vooral niel in ons land waar de ge
meenten zoo dicht ineengegroeid zijn,
dat groole kans is op tal van gevallen
waarbij in de eene gemeente wel oe
vergunningen zijn ingetrokken en
in de aangrenzende en aangebouwde ge
meente niet Men denke zich maar eens
den toestand m Middelburg geen ver
koop van drank, e» op l Zand wel
We hopen dan ook dal de Tweede
Kamer bij de behandeling meer aan
dacht aan de ernstige bezwaren zal
schenker, dan ze in '21 deed. en het'
voorstel zal verwerpen
ZEVENGESTERNTE,
Rooaan door Margaretha Böhmf.
Naar het Buitsoh door O. M. de Wi.
(Geautoriseerde veetalfag).
BINNENLAND.
|I\ EN OM DE HOOFDSTAD
XXV.
..Nadruk verboden
Pers en Sport
De eene journalistieke sen-.alio volgt
de andere Nog maar veertien dagen ge
leden kon ik over de geschiedenis dor
Amsterdamsche dagbladpers een en an
der in herinnering terugroepen naar aan
leiding van hel orgaan van het „Nieuws
,van den Dag" in andere Jianden zonder
dal aan de buitenwereld nog iels Ier
oore was gekomen over hetgeen verder
met dil eens zoo populaire Nederland
sche dagblad gebéuren zou. Dienajan-
gaandc is ook thans nog niets "uitgelekt,
doch wel werd men verrast door liet
aan de lezers reeds bekende plannen lol
oprichting van een nieuw blad door
Willem Broekhui,js, met Schroder van
de Telegraaf als IIoofd-Rediacleur
Wat heeft dat alles l"e beduiden Van
waar die plotselinge kranten-agitatie in
ons kleine land, alsof daar werkelijk
nog geen kranten genoeg zijn, en dal
in een tijd, die een en al malaise heet
te zijn? Er gaan allerlei graatjes rond
Ti ver deze geschiedenis, waaruit men zou
kUnnen opmaken dat zich achter de
coulissen journalistieke verwikkelingen
hebben afgespeeld, die sensationeel reeds
waren, vóór zij zich voor de oogen der
buitenstaanders ontwikkelden tot dit be
richt omtrent het nieuwe dagblad,
maar de werkelijke aanleiding tot het
geen te gebeuren staat, weten affeen
de mgèwSjden ITel publiek fteeTt aTle
reden om dén foop cfer gebeurtenissen
maar kalm af te 'wachten, en aan te zien
den krantenstrijd, die hieruit noodwendig
volgen zal Want, hel heeft er allen
schijn van dat het een strijd zal moeten
worden tu^schen ,,De Telegraaf' en daar
mede verbonden bladen en het nil-uwe
Broekhuysorgaan en als dat inderdaad
zoo zal blijken het geval te zijn, zal liet
nog merkwaardiger wezen te zien wie
uil flien strijd als overwinnaar zaf over
Cfijven, want het is Cijkans ondenkbaar
fftt in een laifTi met slechts enkele mil
boenen inwoners beide bladen van de
nieuwere school in de journalistiek
om het zoo maar eens te noemen, zich
op den duur zullen kunnen handhaven
naast de twee beproefde andere groole
organen in de Nederlandsclie kranten
wereld. „NieuWe Rotterdammer" en
„Handelsblad
Misschien dat het Arasterdaniscbp pu
bliek nog eens zal genieten van een sen
salioneelen wedstrijd op journalistiek ge.
Lied' en er een belangstelling voor den
den dag zal leggen zóó groot als liet
pleegt te toonen voor de internationale
'voetbal-wedstrijden' Want voor dien
kamp op het voetbal veld loopen de Am
sterdammers in hun duizenden en tien
duizenden gaarne naar liet Stadion, daar
ginds aan den Amstelveenschen weg .11.
Zondag, niettegenstaande Jupiter Pliivjus
al het mogelijke deed om bet genot le
vergallen, is de slroom ménschen, die
den kamp lussohen Belgen en Hollander»
wilden genieten, weder verbazend ge
weesl en als men die duizenden m alle
mogelijke voertuigen naar het slrqdkamp
zag trekken. whnneer men zag hoe
gaarne zooveel en zooveel guldens voor
een plaats Werden betaald, en het woord
bezuiniging. allereerst op niel strikt
noodzakelijke uitgaven, niel scheen te
bestaan, moest men zich als oud-Am
sterdammer wel onwillekeurig afvragen,
.ar.akö die geweldige belangjslelling
oor'de sport, en voor vooibal in de eer
ste plaats, toch eigenlijk te danken is
Wie zich een goede kSvart-eeuw terug.
:an denken in liet Amsterdamsche leven
toen de eenige sporlbelang.slelling. die
eslond den in die dagen beroemde w iel-
ijdeis gold, met name een Kiderler. en
een Jaap Eden, maar overigens voor
goede sport niel veel werd gevoeld en
de belangstelling van overheidswege
argior al héél bedroevend was, kan
eersl goed opmerken hoe sedert de lijden
•eranderd zijn Thans bij een voetbal
wedstrijd in het stadion do tegenwoordig
beid van ministers, gezanten, consuls,
burgemeesters, wethouders de tijden
zijn wel veranderd
Hel is anders hij al die sportbeweging
wel een eigenaardig verschijnsel dal hel
van over de zee geïmporteerde voetbal
spel men had immers in de eerste ja
ren zelfs uitsluitend de Engelsche sport-
termen zooveel meer ïn tel is dan
een sport, die in ons waterrijk land
eigenlijk nummer één voor ons Iloll.in-
62
Haar vroolijke ongebondenheid had
haar op een Weg gevoerd, die Van. den
veiligen nia a tscliappe lijken weg afvoert
en uitloopt in kringeu waar het „kleine
meiske", het „vriendinnetje" en de „lieve
schatop hun plaats zijji. Zij voelde zichj
ploteteling onaangenaam gegeneerd en
verlegen Het luide lachen en praten
van baar cavalier maakte haar zenuw
achtig. Eersl had zij Dankwart Kayser
met zichtbaar welgevallen in zijn aardig
lachend gezicht gekeken en ziclü best ge
amuseerd met zijn vroolijk gebabbel. Nu
vond zij dat hij een onbeduidend gezichl
had, zij vond zijn. grootspraak dwaas en
zijn menigmaal geforceerde manier Van
geestig le zijn, smakeloos. Onlwillig trok
zij haar hand terug, toen h|ij die weer
wou streelen. „U noemde uw grootvader
straks Specerijen Kayser. Ik ben op de
handelsschool geweest met een mevrouw
KayjUer en haiar dochter, die een groote
h an delzaak hadden in kruideniers-
Ware*
„O ja, tante Henny en mijn nichtje
Mairike Kent u die? Dal vind ik aller
aardigst!"
„Ik had ze vast beloofd eens bij haar
le kpmen. Er is helaas nog niets van ge
komen".
,JDat zou nog kunnen. Mag ik u voor
aanstaanden Zondag voor een koffiebe-
zoek aanmelden'' Ze zullen het zeker zeer
aangenaam vinden Ze hebben al heel
weinig aan bun leven, die zielen'"
„Ik wil er heel graag eens naar toe
gaan. iWaar is de Frederiksgracht
„Vlak achter de Hospitaalmarkt,markt
een stukje Venetië, deze uithoek van Oud
Berlijn. Als u dat nog niet kent is het
hoog lijd dat u het verzuimde inhaalU
Kent u tante Janne? Neen? Nog nief?
Wie is dal? Mevrouw Marianne BesenL
brader, geboren Kayser, mijn oud-tante
de jongste zuster ran mijn grootvader en
de oudste der levende Kayserinnen. Ik
moe' u daarom bijzonder voorbereiden
in du fevbnOe ornjïneele stuk van onze
oo r ouders tgalerij daar tante Jamie's
sympathie voor iemand, wie hel ook zij,
zich steeds zoodanig uit, dat zij de be
wuste persoon brutaliteiten of onbeleefd
heden naar hel hoofd werpt. Vriende
lijkheden en complimentjes uil tante
Janne's mond zouden zoo> veel als vol
ledige afkeuring! beteekenen
,,ïk zal er aan denken". Inge legde
haar hland op hjaar glas om te verhin
deren dat hij haar nog eens inschonk.
„Zouden wij nu niet weggaan
„Dadelijk. Nogmaals, op uw gezond
beid, juffrouW Ingeborg'
Zij knikte vluchtig, terwijl Dankwart
Kayser den inhoud van zijn glas snel
naar binnen stortte.
De heer Bredenscheil lipd zijn stoel
half omgedraaid en zat dus bijna geheel
met zijn rug naar het tafeltje naast zich.
Ofschoon hij druk met de andere lieren
praatte en zich niet omkeerde, voelde
Inge meer bij ingeving dan bewust dat hij
op haar en haar metgezel lette en dat
geen woord en geen gebaar van hen hem
ontging.
Dankwart Kuyser ging1 maar steeds
voort over zijn familie le spreken. Tol
voor zes weken had bij zijn tante inge
woond. Zij was altijd als een moeder voor
hem geewest en Mairike, zijn klein lief
I zusje. Hij had veel aan die beiden te
danken In lijden dal hij slecht bij kas
was, gaf zijn tante hem tol in 'l onein
dige uitstel van de betaling van zijn pen
sïon en trok een dikke streep door meni
ge. maandrekening. Na liet eerste groote
suces van zijn Hcsperiden-appel had hij
zich de luxe gepermitteerd van een eigen
kleine wening. „Een verrukkelijk nes(j<
juffrouw Ingeborg' Geheel naar stijl in
gericht, dat verzeker ik u. Drie verlek
ken, slaap eet en werkkamer, alles naar
ontwferpen van professor Olbrich. Ik heb
de heele rataplan voor een appel en een
ei gekocht van een rijken sinjeur, die
een reis om de wereld doet en zijn hui-
houden zoolang hecfl opgedoekt
ders moest zijn ik bedoel natuurlijk'
het z'wemmen.
unlkend mag niet worden dat in deze
in dte latere jaren ook héél Wat verbeterd
is D.,nk zij de onvermoeide propagan
da van de Amsterdam'sche zwem clubs
en de medewerking van bet gemeentel*-
stjuur en particulieren, is reeds' heel
wat gedaan Er zijn openbhre badhuizen
verrezentwee groote overdekte bod
en zweminrichtingen zijn m aanzyn ge
roepen en ook gemeentelijke zwemin
richtingen in openbare wateren zijn op
gericht, maar de groole massa blijft voor
de zwemsport, die met allen eerbied
voor uw iievelingsbalmoet hel gezegd,
heeren voetballers - toch oneindig meer
nut heeft dan voetbal, volmaakt onver
schillig Het wordt den kaatsten tijd
wederom bewezen in de Amsterdam sche
forensen stad, Bussum
Daar is door het gemeentebestuur
een sportpark geschapen, dal er volgen»
alle sport-deskundigen wezen mag en
die deskundigen hebben er onlangs bij
de officieele opening danig den 'lof over
gestoken, zóó goed is de inrichting dat
de Gooiscbe sportliefhebbers zich' al in
temalionale ontmoetingen droomen op
hun terreinen en ik gun hun een ver
twe/enlijking hunner illusies van gun
scher harte
Maar, in dalzelfde Bussum vormde
zich een comité om de plaats te helpen
aan ecu goede zweminrichting Het was
reeds bewezen dat men er een uitstekend
terrein voor zou kunnen vinden, gren
zende aan het sportpark en de mogelijk
heid van goed zw-em-water whs mede be
wezen Restte het geld. het comité ging
de trom roeren, vroeg detig duizend gul
den, hiicen te brengen in aartdeelen van
honderd gulden en onder-aandeelen,
daarvan, whren die bijeen dan was er ge
gronde hoop dal de gemeente datgene
zou witten bijpassen dat nog noodig zou
zijn Trots alle moeite heeft de com-
missie het in een plaats, waar, zelfs in
de.i- niatgise-tijden, het benoodigdc ka
pitaal zeker bijeen te brengen zou zijn
niet verder kunnen brengen dan acht
duizend gulden Mij dunkt hier zijn fei
ten, die spreken, Aan den cenen leant
een gemeentebestuur dal een goed .sport
park schept, en daarvoor veel lof ver
werft, aan den anderen kant het parti
culier initiatief dat voor een sport, die
men in oen land als het onze wel
numme» een zou denken, hopeloos te
kort scbiel Of 'denkt dat „particulier
initiatief" misschien - de gemeente zal
het wel hcelemctal doen --'lil GltzeiT ljjd
moeten de gemeente, of provincie, of
ijk voor alles zorgen-' Best mogelijk,
nog niet zoovele jaren geleden ech
ter heette sporl al evenmin regeerings-
zaak als leunst, thans wil men liefst al
les uil den gemcenschaps-buidel halen:
Ontkend mag bij dil alles niel dat de
pers in deze niet geheel zonder schuld
uilgaal en deze hel voetbalspel Zeker
te lioog heeft aangeslagen tegenover
ndere, met name tegenover de lypiseh-
Ncdorlandsche sportspelen Wanneer men
ziel hoe de groole dagbladen pogen bi
lander de loef af le steken m kolomm'en
druks over de internationale wedstrij
den, waarbij schier elke beweging van el
•n speler nauwkeurig wordt geboek
staafd wanneer men leest levensbe
schouwingen van alle deelnemers aan liet
spel. als gold het mannen, die in de we
reld van kunst of wetenschap de mensch-
heid aan zich hebben verplicht, dat be
hoeft hel geen verbazing te wekken, dat
..Ik wou nu wel naar huis gaan, mijn
heer Kayser
„Zooals u verlangt. Kellner. betalen!
Bredenscheil deed alsof hij hfel vertrek
an hel tweetal niel opmerkte, toch zou
Inge er een eed op willen doen, dal
hem ook nu niet de minste van liaar he
wegingen ontging en hij zijn blikken liet
gaan, baar en Danlcwarl Kayser achter
na, toen zij naar den uitgang liepen
Daar buiten stak Inge s cavalier zijn
hand in haar arm en dirigeerde lijau
naar de standplaats dor auto's.
„Juffrouw Inge
„Nu wat is er?"
Komt u eens kijken in mijn klei
koninkrijkIk zou zoo gaarne mijn mooie
inrichting eens vertoonen Ja, juffrouw
Inge? Ja? gaal u mee? Ik zet een kop
koffie op mijn machine, dan laat ik u
al mijn schatten zien en breng u veilij
naar huis."
„U meent liet zeker goed, beste Na
poleon Maar ik moet u wel bedanken
Ik wou naar huis, hel is al laai Ik moe
morgen weer bijtijds aan het werk
„Ach!" Hij hield h|öar hand vast en
trachtte haar in de oogen te zien „Ach
toe, ik smeek u!"
„Bonsoir, mijnheer Kayser."
„O wee, nu ben ik in ongenade geval
len ook zei hij bepaald verschrikt en
zijn aardig openhartig jongensgezicht he.
trok geheel en al in boetvaardige rim
pols Inge moest lachen of zij wilde of
niel. „Neen mijnheer Kavscr! I' had
Wechts een oogenblik - laat ik maar zeg
gen vergiet Maar daarom nog geen
ijandschap Goeden nacht en dank u
vel" Zij wenkte een auto, slapte in en
Wierp het portier achter zich loc. Nog
oordal de jeugdige Schrijver van zijn
verbazing bekomen was, zette de machi
ne zicli m beweging. „Groet u tante en
juffrouw Mairike voor mij' Ik kom Zon-
Jag Ik zal nog even lelefoneercnriep
zij uit hel raampje Inge groei te met de
hand Dankwart Kayser zwaaide met zijn
hoed. Hel volgend oogenblik zag zij hem
niel meer
Met een diepen zucht leunde zij achter
over. De ontmoeting jnet Bredemcheit
oiul zij vreeselijkei-dan zij" zich zelf wilde
bekennen liet diende nergens toe zich.
zelf wijs le maken dat zij niets gaf om;
zijn opime Driemaal in haar leren
had zij dien man onlmbel en telkensi
was aan zulk een ontmoeting een om
standigheid verbonfden die een duurza-
men indruk bij haar achterliet Fatalis
tisch aangelegde naturen zouden aan het
toeval dal haar Bredenscheit steeds ont
moeten op kritieke oogenblikken, de '<e-
teekenis van een bestuur der voorzie
nigheid of van het Noodlot gezien hleb-
ben Inge was nog fatalistisch noch bij-
geloovig; maar m dit geval was zij toch
bijna geneigd het toeval als hel incog
nito van een soorl Voorzienigheid te
beschouwen. Misschien hadden deze ont
moetingen toch ook haar goede zijden.
(Wordt vervolgd).